2021.03.01 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0111-KDIB3-1.4012.902.2020.6.ICZ

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.902.2020.6.ICZ
z 1 marca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 listopada 2020 r. (data wpływu 19 listopada 2020 r.), uzupełnionym pismem z 28 stycznia 2021 r. (data wpływu 2 lutego 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz niestandaryzowanych sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych (inicjatorów) na podstawie Umowy sekurytyzacji, których przedmiotem będą wierzytelności wymagalne – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 listopada 2020 r., do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz niestandaryzowanych sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych (inicjatorów) na podstawie Umowy sekurytyzacji, których przedmiotem będą wierzytelności wymagalne.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 28 stycznia 2021 r. (data wpływu 2 lutego 2021 r.), w związku z wezwaniem organu z 21 stycznia 2021 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.902.2020.5.ICZ, 0111-KDIB2-3.4014.376.2020.1.JS.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

… [dalej: Wnioskodawca lub Fundusz] jest osobą prawną, wpisaną do właściwego rejestru funduszy inwestycyjnych, utworzoną zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 95 ze zm., dalej: ustawa o funduszach). Wnioskodawca jest zarządzany przez …., będące z mocy prawa organem Funduszu. Wnioskodawca jest niestandaryzowanym sekurytyzacyjnym funduszem inwestycyjnym zamkniętym, działającym zgodnie z przepisami ustawy o funduszach oraz statutu nadanego mu przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych.

W ramach prowadzonej działalności Fundusz emituje certyfikaty inwestycyjne dystrybuowane do podmiotów zewnętrznych. Środki pozyskane ze sprzedaży certyfikatów inwestycyjnych lokowane są przez Wnioskodawcę w określone kategorie lokat. Główną kategorią lokat Funduszu są lokaty w postaci wierzytelności.

Celem statutowym Wnioskodawcy jest osiąganie przychodów z jego lokat netto, a co za tym idzie - wzrost wartości aktywów Wnioskodawcy w wyniku wzrostu wartości lokat oraz osiąganie zysku ze zbywania lokat. Zysk jest także osiągany przez Fundusz z przychodów uzyskiwanych z tytułu windykacji wierzytelności, które powiększają wartość aktywów netto Wnioskodawcy, a co tam idzie - powiększa się również wartość wyemitowanych certyfikatów inwestycyjnych. Uzyskane w ww. sposób przychody są wypłacane uczestnikom Wnioskodawcy w ramach umorzenia certyfikatów inwestycyjnych (realizowanego na żądanie uczestników).

W ramach prowadzonej przez siebie działalności Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę przelewu Wierzytelności w ramach procesu sekurytyzacji [dalej: Umowa sekurytyzacji], na mocy której druga strona tej umowy - inny niestandaryzowany sekurytyzacyjny fundusz inwestycyjny zamknięty, działając w ramach ww. umowy jako inicjator [dalej: Inicjator], przeniesie na Wnioskodawcę określone wierzytelności pieniężne nabyte wcześniej od innych podmiotów [dalej: Wierzyciele pierwotni]. Przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą wierzytelności wymagalne, niesporne, pozbawione wad prawnych, przysługujące względem osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych [dalej: Dłużnicy], w tym wierzytelności zabezpieczone hipotecznie [dalej: Wierzytelności],

W ramach Umowy sekurytyzacji Wierzytelności zostaną przeniesione przez Inicjatora na rzecz Wnioskodawcy w zamian za wynagrodzenie należne Inicjatorowi od Funduszu. Wynagrodzenie to zostanie określone jako określony procent wartości Wierzytelności. W rezultacie, cena za Wierzytelności należna od Funduszu na podstawie Umowy sekurytyzacji będzie niższa od wartości Wierzytelności (wystąpi dyskonto).

Środki na zapłatę wynagrodzenia za nabycie Wierzytelności Fundusz pozyskał w szczególności w wyniku transakcji zbycia aktywów i środków uzyskanych z posiadanych portfeli wierzytelności (które nabył w szczególności z emisji poprzednich serii certyfikatów inwestycyjnych).

Umowa sekurytyzacji regulować będzie obowiązki Inicjatora i Wnioskodawcy w odniesieniu do Wierzytelności. W szczególności, będzie ona przewidywać, że w przypadku dokonania przez Dłużników spłaty na rachunek Inicjatora całości lub części Wierzytelności oraz w przypadku dokonania spłaty przez Dłużników na rachunek Wierzyciela pierwotnego i następnie przekazania takiej spłaty przez Wierzyciela pierwotnego, Inicjator zobowiąże się do przekazania na rzecz Wnioskodawcy otrzymanych środków na rachunek bankowy Wnioskodawcy, wraz z dokładnym oznaczeniem Dłużnika i Wierzytelności, której spłata dotyczy. Także całość dokumentacji dotyczącej Wierzytelności zostanie przekazana przez Inicjatora do Wnioskodawcy.

Z kolei Wnioskodawca z dniem zawarcia Umowy sekurytyzacji stanie się samodzielnym administratorem danych osobowych Dłużników oraz zobowiąże się do wysłania Dłużnikom w imieniu Inicjatora pisemnego zawiadomienia o przelewie Wierzytelności. Umowa sekurytyzacji będzie także określać jego zobowiązania w stosunku do Wierzytelności, które mogłyby mieć wpływ na sytuację/pozycję Inicjatora. Przykładowo, Wnioskodawca zobowiąże się do podejmowania działań windykacyjnych z należytą starannością profesjonalisty, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, dobrymi obyczajami i z zachowaniem dobrego imienia i reputacji Inicjatora i Wierzyciela pierwotnego, a także do niezwłocznego wstąpienia do toczących się postępowań sądowych w miejsce procesowe Inicjatora (albo Wierzyciela pierwotnego), o ile będzie to prawnie dopuszczalne. W wypadku braku możliwości wstąpienia do danego postępowania w miejsce Inicjatora (albo Wierzyciela pierwotnego), Inicjator będzie dalej działał w tym postępowaniu w celu uzyskania tytułu egzekucyjnego przeciwko Dłużnikowi. Umowa sekurytyzacji stanowiła będzie także o zobowiązaniu Wnioskodawcy do niezwłocznego wstąpienia do toczących się postępowań egzekucyjnych w miejsce Inicjatora (albo Wierzyciela pierwotnego), o ile będzie to dopuszczalne przez przepisy prawa.

Pismem z 28 stycznia 2021 r. Wnioskodawca odpowiadając na pytania Organu przedstawione ww. wezwaniu uzupełnił opis sprawy w następującym zakresie:

1.Czy Wnioskodawca nabędzie wierzytelności we własnym imieniu?

Jak zostało wskazane we Wniosku, na podstawie Umowy sekurytyzacji wierzytelności zostaną przeniesione przez Inicjatora na Fundusz. Celem doprecyzowania Wnioskodawca potwierdza, iż w ramach przedstawionej transakcji wierzytelności zostaną nabyte przez Fundusz w jego własnym imieniu.

2.Czy wierzytelności w dacie ich nabycia będą stanowiły wierzytelności wymagalne?

Jak wskazano we Wniosku, przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą wierzytelności wymagalne, niesporne, pozbawione wad prawnych.

W związku z powyższym Wnioskodawca potwierdza, iż w dacie nabycia przez Fundusz wierzytelności będą one stanowiły wierzytelności wymagalne.

3.Czy Umowa sekurytyzacji będzie zawierała zastrzeżenia o zwrotnym przeniesieniu wierzytelności na Inicjatora?

Odpowiadając na powyższe pytanie, Wnioskodawca pragnie wyjaśnić, że Umowa sekurytyzacji nie zawiera zastrzeżenia o zwrotnym przeniesieniu wierzytelności na Inicjatora w razie niewypłacalności Dłużników. W związku z tym w Umowie sekurytyzacji wprost zostało wskazane, że Inicjator nie ponosi odpowiedzialności za wypłacalność Dłużników i Wnioskodawca nie może kierować do Inicjatora jakichkolwiek roszczeń z tego tytułu.

Dla pełnego obrazu Wnioskodawca pragnie natomiast wskazać, że w Umowie sekurytyzacji została przewidziana możliwość odstąpienia przez Wnioskodawcę od tej umowy w zakresie danej wierzytelności, w odniesieniu do której - na moment zawarcia Umowy sekurytyzacji - wystąpiły ściśle określone/kwalifikowane okoliczności, które powodują w praktyce, że dana wierzytelność nie może być prawnie skutecznie przeniesiona albo jest obarczona inną wadą prawną uniemożliwiającą lub poważnie utrudniającą jej dochodzenie przez Fundusz. Wśród ww. okoliczności zostały wskazane następujące sytuacje:

wierzytelność nie istnieje lub istnieje w niższej wysokości niż określono w Umowie sekurytyzacji;
wierzytelność powstała w wyniku czynu zabronionego (stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu lub postanowieniem o umorzeniu postępowania przygotowawczego wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa);
wierzytelność nie przysługuje Inicjatorowi (w całości lub w części) lub Inicjator nie był uprawniony do rozporządzania wierzytelnością;
wierzytelność stanowi przedmiot potrącenia;
wierzytelność jest przedmiotem oddzielnej cesji lub subpartycypacji;
wierzytelność nie jest wymagalna;
wierzytelność jest sporna;
wierzytelność jest obciążona lub ograniczona prawem osoby trzeciej;
nie doszło do ważnego i w pełni skutecznego przeniesienia wierzytelności na Inicjatora;
umowa z dłużnikiem wyłączała lub ograniczała możliwość przelewu wierzytelności;
wierzytelność przysługiwała w stosunku do osoby zmarłej przez dniem zawarcia umowy cesji przenoszącej daną wierzytelność na Inicjatora i równocześnie brak jest możliwości ustalenia spadkobierców;
została ogłoszona likwidacja Dłużnika/Dłużnik został ubezwłasnowolniony przed dniem zawarcia umowy cesji przenoszącej daną wierzytelność na Inicjatora;
do skutecznego dokonania cesji wierzytelności konieczne jest uzyskanie zgody jakiejkolwiek osoby trzeciej, w tym Dłużnika, i brak jest tej zgody;
hipoteka zabezpieczająca wierzytelność nie istniała na dzień rozliczenia wynikający z umowy cesji przenoszącej daną wierzytelność na Inicjatora;
stan wierzytelności okaże się niezgodny z treścią przedstawioną przez Inicjatora, w sposób uniemożliwiający Funduszowi dochodzenie wierzytelności na drodze sądowej lub w postępowaniu egzekucyjnym, przy czym nie dotyczy to sytuacji, gdy Inicjator przed zawarciem Umowy sekurytyzacji poinformował Fundusz o stanie wierzytelności.

W przypadku odstąpienia od umowy w zakresie danej wierzytelności Fundusz zobowiązany jest zapewnić, aby wierzytelność wróciła do Inicjatora w stanie niepogorszonym, a Inicjator zobowiązany jest do zwrotu na rzecz Wnioskodawcy części wynagrodzenia proporcjonalnie przypadającej na daną wierzytelność.

Zgodnie z Umową sekurytyzacji Inicjator będzie z kolei uprawniony do odstąpienia od umowy w części dotyczącej pojedynczych wierzytelności, z uwagi na wykonanie przez Wierzyciela pierwotnego uprawnień do zwrotnego przeniesienia tych wierzytelności czy też skorzystania przez niego z prawa odstąpienia. Również w takim przypadku Fundusz zobowiązany jest zapewnić, aby wierzytelność wróciła do Inicjatora w stanie niepogorszonym, a Inicjator zobowiązany jest do zwrotu na rzecz Wnioskodawcy części wynagrodzenia proporcjonalnie przypadającej na daną wierzytelność.

1.Czy cena nabywanych wierzytelności będzie odpowiadała ich wartości rynkowej w chwili nabycia przez Wnioskodawcę?

Jak wskazano we Wniosku, w ramach Umowy sekurytyzacji wierzytelności zostaną przeniesione przez Inicjatora na rzecz Wnioskodawcy w zamian za wynagrodzenie należne Inicjatorowi od Funduszu, które to wynagrodzenie zostanie ustalone jako określony procent wartości (nominalnej) Wierzytelności. W rezultacie, cena za Wierzytelności należna Inicjatorowi od Wnioskodawcy na podstawie Umowy sekurytyzacji będzie niższa od wartości nominalnej Wierzytelności (wystąpi dyskonto).

Jednocześnie Fundusz informuje, iż ww. cena została ustalona na podstawie wyceny wierzytelności przeprowadzonej na zlecenie Wnioskodawcy przez niezależny podmiot wyceniający. W celu umożliwienia przeprowadzenia ww. wyceny przed zawarciem Umowy sekurytyzacji Inicjator udostępnił Funduszowi zestawienie analityczne wierzytelności. Na podstawie dokonanej wyceny Fundusz złożył Inicjatorowi warunkową ofertę nabycia wierzytelności.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Wnioskodawca potwierdza, że cena zapłacona za nabywane wierzytelności będzie odpowiadała ich wartości rynkowej w chwili nabycia przez Fundusz.

Wnioskodawca pragnie także zaznaczyć, że:

zawarcie Umowy sekurytyzacji realizuje politykę inwestycyjną Funduszu i było poprzedzone odpowiednimi decyzjami inwestycyjnymi;
wszelkie działania podejmowane przez Fundusz we wskazanym zakresie są realizowane/podejmowane na podstawie i w ramach ustawy o funduszach, w szczególności z uwzględnieniem zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego Funduszu;
po nabyciu wierzytelności przez Wnioskodawcę będą one podlegały wycenie w ramach wyceny aktywów Funduszu na zasadach określonych w ustawie o funduszach.

2.Czy w stosunku do nabytych wierzytelności będzie prowadzone postępowanie egzekucyjne, sądowe?

Jak wskazano, przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą wierzytelności wymagalne, które do chwili przeniesienia na rzecz Funduszu nie zostały wyegzekwowane. W związku z tym Fundusz potwierdza, że w stosunku do wierzytelności prowadzone będą postępowania egzekucyjne oraz sądowe. Postępowania te mogą być kontynuowane przez Fundusz (Wnioskodawca zobowiąże się do wstąpienia do toczących się postępowań sądowych oraz egzekucyjnych w miejsce procesowe Inicjatora lub Wierzyciela pierwotnego) lub też mogą zostać wszczęte przez Fundusz - w zależności od statusu danej wierzytelności.

3.Czy na dzień przeniesienia Wierzytelności na podstawie umowy sekurytyzacji będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością?

Fundusz potwierdza, iż na dzień przeniesienia wierzytelności na podstawie Umowy sekurytyzacji mogą istnieć przesłanki do uznania poszczególnych wierzytelności za zagrożone nieściągalnością. Przy czym, jak wskazano w punkcie 4) powyżej, zawarcie Umowy sekurytyzacji będzie w pełni zgodne z zasadami wynikającymi z ustawy o funduszach, w szczególności nie będzie naruszało zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego Funduszu.

W związku z powyższym opisem, w zakresie podatku od towarów i usług, zadano następujące pytanie (oznaczone jak we wniosku):

1.Czy usługa świadczona na podstawie Umowy sekurytyzacji będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy (w kwestii objętej pytaniem nr 1):

Zdaniem Wnioskodawcy na podstawie Umowy sekurytyzacji Wnioskodawca będzie świadczył na rzecz Inicjatora usługę zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT).

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

1.Regulacje prawne dotyczące działalności Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność m.in. jako fundusz inwestycyjny zamknięty.

W myśl art. 183 ust. 1 ustawy o funduszach fundusz inwestycyjny zamknięty może być utworzony jako fundusz sekurytyzacyjny dokonujący emisji certyfikatów inwestycyjnych w celu zgromadzenia środków na nabycie wierzytelności (w tym wierzytelności finansowanych ze środków publicznych w rozumieniu odrębnych przepisów) lub praw do świadczeń z tytułu określonych wierzytelności.

Poza nabywaniem wierzytelności fundusz sekurytyzacyjny może więc zawierać także umowy o subpartycypację, w ramach których otrzymuje wszystkie świadczenia z określonej puli wierzytelności lub z określonych wierzytelności.

Zgodnie z art. 187 ust. 3 ustawy o funduszach niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny jest obowiązany lokować nie mniej niż 75% wartości aktywów funduszu w:

określone wierzytelności;
papiery wartościowe inkorporujące wierzytelności pieniężne;
prawa do świadczeń z tytułu określonych wierzytelności.

Zgodnie z art. 2 pkt 30-32 ustawy o funduszach, ilekroć w ustawie jest mowa o:

puli wierzytelności - rozumie się przez to przynoszącą regularny dopływ kapitału grupę jednolitych rodzajowo wierzytelności, posiadanych i wyodrębnionych przez inicjatora sekurytyzacji, z których każda z wierzytelności stanowiących łącznie co najmniej 75% grupy przynosi regularny dopływ kapitału oraz każda wierzytelność spełnia kryteria określone w statucie funduszu (pkt 30);
inicjatora sekurytyzacji - rozumie się przez to jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności (pkt 31);
sekurytyzowanych wierzytelnościach - rozumie się przez to wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami (pkt 32).

2.Sekurytyzacja jako usługa na gruncie VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Bogate orzecznictwo (zarówno Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak i sądów krajowych), a także dorobek doktryny w zakresie VAT pozwoliły na wypracowanie warunków, których spełnienie jest wymagane, aby stwierdzić, że dana czynność/zdarzenie stanowi usługę podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Warunki te obejmują:

działanie podmiotu w charakterze podatnika w ramach tej transakcji;
odpłatność świadczenia, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością;
istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia;
istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie powyższe przesłanki będą spełnione.

Po pierwsze, nie ulega wątpliwości, że w związku z Umową sekurytyzacji Wnioskodawca będzie działał jako podmiot prowadzący samodzielnie działalność gospodarczą, tj. jako podatnik VAT. Znajduje to w szczególności potwierdzenie w przywołanych przepisach ustawy o funduszach. Wynika z nich bowiem, że w przypadku funduszy sekurytyzacyjnych nabywanie wierzytelności jest jednym z podstawowych przejawów/integralnym elementem ich działalności (i to właśnie w celu gromadzenia środków na nabywanie wierzytelności fundusz sekurytyzacyjny emituje certyfikaty inwestycyjne).

Po drugie, spełniona będzie także przesłanka odpłatności świadczenia. W zamian za usługę świadczoną na podstawie Umowy sekurytyzacji Wnioskodawca uzyska bowiem wymierną korzyść, którą - zgodnie z praktyką wypracowaną w odniesieniu do obrotu wierzytelnościami - będzie stanowić wynagrodzenie odzwierciedlone w różnicy między wartością Wierzytelności a ceną zapłaconą w zamian za te wierzytelności przez Wnioskodawcę (tzw. dyskonto).

Przykładowo, na potwierdzenie ww. stanowiska można przywołać interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 listopada 2017 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.545.2017.l.WN) czy z 23 listopada 2017 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.418.2017.2.KM).

Po trzecie, beneficjentem świadczenia usługi w ramach opisanej transakcji będzie Inicjator. Z punktu widzenia tego podmiotu, skorzystanie z refinansowania pozwala mu bowiem na upłynnienie środków finansowych - Inicjator otrzymuje od Wnioskodawcy środki pieniężne, co zwiększa jego płynność finansową. Taki układ stosunków/relacji (Inicjator jako beneficjent świadczenia zapewnianego przez Fundusz) znajduje również potwierdzenie w specyfice podmiotu takiego jak Wnioskodawca, tj. funduszu sekurytyzacyjnego, którego rola sprowadza się właśnie do zapewniania finansowania podmiotom gospodarczym za pomocą środków pieniężnych pochodzących przede wszystkim z emisji certyfikatów inwestycyjnych. To Fundusz, jako świadczący usługę sekurytyzacji, jest więc „aktywnym” podmiotem na tym rynku, zapewniającym podmiotom gospodarczym możliwość pozyskania przez nie finansowania za pomocą określonego instrumentu - sekurytyzacji.

Wreszcie, spełniona będzie ostatnia przesłanka, tj. usługa sekurytyzacji będzie realizowana w ramach stosunku prawnego, który znajdzie odzwierciedlenie w Umowie sekurytyzacji.

Podsumowując dotychczasowe uwagi, w opinii Wnioskodawcy należy więc uznać, że w ramach Umowy sekurytyzacji wystąpi świadczenie usług przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatora, w zamian za które Fundusz uzyska wynagrodzenie w postaci tzw. dyskonta. W konsekwencji, będzie miało miejsce świadczenie usługi przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatora, które będzie objęte zakresem opodatkowania VAT.

3.Usługa sekurytyzacji jako usługa zwolniona z VAT

Podstawą sekurytyzacji jest przelew (cesja) wierzytelności. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w art. 509 i nast. Kodeksu cywilnego. Mianowicie, zgodnie z art. 509 § 1 tego aktu prawnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zgodnie z § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością na kupującego przechodzą wszelkie związane z nią prawa.

Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja ma, tak jak w przypadku cesji dokonywanej w ramach sekurytyzacji, charakter odpłatny).

Przy tym, zgodnie z wypracowanym i powszechnie akceptowanym podejściem (vide w szczególności przywołane w dalszej części interpretacje indywidualne/wyroki sądów), w przypadku cesji wierzytelności dokonywanych w ramach procesu sekurytyzacji analizy skutków w VAT należy dokonywać przy uwzględnieniu specyfiki/funkcji sekurytyzacji i podmiotu oferującego ten instrument pozyskiwania kapitału (takiego jak Fundusz). Mianowicie, rola takiego podmiotu polega na pozyskiwaniu finansowania od podmiotów trzecich (w szczególności poprzez emisję certyfikatów inwestycyjnych) i udostępnianiu/redystrybucji tych środków podmiotom, które poszukują finansowania/są zainteresowane zwiększeniem swojej płynności finansowej (takich jak Inicjator).

Stąd, analizy konsekwencji w VAT nie należy dokonywać wyłącznie w odniesieniu do cesji wierzytelności, ale uwzględnić szerszy kontekst/cel takiej cesji (jakim jest uzyskanie finansowania).

Jakkolwiek termin „sekurytyzacja” nie posiada definicji legalnej, to przykłady scharakteryzowania ww. pojęcia można odnaleźć w piśmiennictwie i orzecznictwie.

Podnoszone jest, że sekurytyzacja to proces, w wyniku którego emitowane są papiery wartościowe oparte na określonych aktywach, które przynoszą regularny dopływ kapitału. Sekurytyzacja prowadzi najczęściej do eliminacji lub zmniejszenia ryzyka kredytowego podmiotu, który inicjuje ten proces (A. Kawulski, Prawo Bankowe. Komentarz. 2013, LEX/el. 2018).

Wskazuje się także, że istotą transakcji sekurytyzacji wierzytelności jest zamiana wierzytelności na środki pieniężne uzyskane wskutek emisji papierów wartościowych zabezpieczonych takimi wierzytelnościami. Z ekonomicznego punktu widzenia sekurytyzacja nie tylko kreuje bezpieczne instrumenty finansowe, lecz przede wszystkim sprzyja upłynnieniu kredytów oraz bezpośrednio wpływa na poprawę możliwości działalności inicjatora, pozwalając mu w ten sposób na udrożnienie przepływów finansowych i zapewnienie finansowania (L. Mazur, Prawo bankowe. Komentarz 2008, Legalis/el. 2018).

Jeśli zaś chodzi na orzeczenia sądów, to można przykładowo wskazać na wyrok z 25 listopada 2009 r. (sygn. I SA/Wr 1564/09, orzeczenie prawomocne), w którym Wojewódzki Sąd Administracyjny [dalej: WSA] we Wrocławiu stwierdził, iż:

„Wyjaśniając w największym skrócie pojęcie sekurytyzacji, należy wskazać, że „jest to proces ekonomiczny, którego celem jest emisja papierów wartościowych na podstawie zespołu wierzytelności” (patrz: 1. Raczkowska, Sekurytyzacja wierzytelności bankowych, Warszawa 2001 r. s. 13-14). Jak z tego wynika, czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element - świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników”.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy, należy stwierdzić, że sekurytyzacja nie powinna być rozpatrywana wąsko/wyłącznie jako cesja wierzytelności, ale jako kompleksowa usługa finansowa, w ramach której jeden podmiot (taki jak Inicjator) może otrzymać środki finansowe pozyskane przez drugi podmiot (taki jak Fundusz) od podmiotów trzecich (takich jak uczestnicy funduszu inwestycyjnego nabywający certyfikaty inwestycyjne).

Powyższa konkluzja znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych. Tytułem przykładu wskazać można:

wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego [dalej: NSA] z 2 grudnia 2010 r. (sygn. I FSK 669/10), w którym Sąd uznał, że usługi świadczone przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji, jako usługi finansowe podlegają zwolnieniu od podatku VAT. NSA pokreślił także kompleksowy charakter sekurytyzacji, stwierdzając:
„Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony przez podatnika stan faktyczny, stwierdzić należy, iż realizowane przez spółkę celową C. czynności w ramach wskazanego we wniosku o udzielenie interpretacji procesu stanowią kompleksową usługę o złożonym charakterze”;
wyrok WSA w Warszawie z 2 lutego 2007 r. (sygn. III SA/Wa 3887/06, orzeczenie prawomocne), w którym Sąd stwierdził iż:
„Sąd administracyjny, badając niniejszą sprawę, ma zatem obowiązek zwrócić uwagę, że istota sekurytyzacji polega na pozyskiwaniu środków finansowych przez emisję wierzycielskich papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, które są przedmiotem sekurytyzacji, np. wierzytelnościami. Oznacza to, że jeżeli wierzytelności Spółki byty nabywane w celu sekurytyzacji, tj. w celu ich wykorzystania do wykonania określonych operacji gospodarczych, to w badanej sprawie nie miała miejsca - jak chcą tego organy podatkowe - wyłącznie cesja wierzytelności, lecz cesja która była elementem świadczonej usługi finansowej”;
wyroki WSA w Warszawie z 29 sierpnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3030/11) oraz z 6 sierpnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3009/11), prezentujące stanowisko analogiczne do powyższego (orzeczenia prawomocne).

W celu określenia sposobu opodatkowania VAT usługi sekurytyzacji, o której mowa powyżej, należy przywołać art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się z podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, powyższe zwolnienia nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa i usług w zakresie leasingu.

W opinii Wnioskodawcy należy uznać, że usługa sekurytyzacji (taka jak świadczona przez Fundusz na rzecz Inicjatora) podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Jest to bowiem usługa „w zakresie długów”.

Jak wskazuje się w doktrynie, poprzez „usługi w zakresie długów”, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, należy rozumieć usługi, których istotą jest odpłatne udostępnienie kapitału poprzez nabycie długu i tym samym zapewnienie finansowania dłużnikowi (por. M. Chudzik, Usługi finansowe a VAT, Lex/el. 2018).

Jednocześnie, usługa świadczona przez Wnioskodawcę nie będzie objęta wyłączeniem ze zwolnienia wskazanym w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT; nie będzie bowiem stanowiła „usługi w zakresie czynności ściągania długów, w tym factoringu”.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji „czynności ściągania długów”. Niemniej, przyjmuje się, że czynnościami ściągania długów są takie czynności, w ramach których usługodawca zobowiązuje się do podejmowania za wynagrodzeniem na rzecz usługobiorcy czynności windykacyjnych, mających na celu ściągnięcie wierzytelności od dłużnika.

Z kolei faktoring (również niezdefiniowany w przepisach ustawy o VAT) polega na tym, że faktorant przenosi na faktora wierzytelność, a faktor zobowiązuje się zapłacić faktorantowi jej wartość nominalną pomniejszoną o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora oraz świadczyć na jego rzecz dodatkowe usługi. Usługa faktoringowa ma charakter złożony i obok podstawowej czynności, jaką jest przelew wierzytelności. przedmiotem faktoringu jest często szereg usług, jakie podmiot faktoringowy ma wykonać na rzecz przedsiębiorcy (np. monitorowanie stanu wypłacalności dłużników, kierowanie upomnień do dłużników czy windykacja należności).

Ściąganie sekurytyzowanych wierzytelności nie jest elementem usługi sekurytyzacji. Co więcej, cel i specyfika sekurytyzacji i cele usług polegających na ściąganiu długów lub usługi factoringu są zasadniczo różne. Głównym powodem przeprowadzania sekurytyzacji jest uzyskanie finansowania poprzez zamianę niepłynnych aktywów, jakimi są wierzytelności, na aktywa płynne jakimi są papiery wartościowe.

W konsekwencji, z samego ekonomicznego charakteru sekurytyzacji wynika, iż nie jest ona działalnością polegającą na ściąganiu długów (lub na prowadzeniu faktoringu). Sensem sekurytyzacji jest zwiększenie płynności finansowej podmiotu inicjującego sekurytyzację, a czynność ściągania długów nie jest do tego konieczna.

Co więcej, jako szczególny podmiot funkcjonujący na rynku finansowym, Fundusz musi działać zgodnie z regulacjami ustawy o funduszach inwestycyjnych, swojego statutu, a także zgodnie ze swoją polityką inwestycyjną, co wyklucza świadczenie przez Wnioskodawcę na rzecz innych podmiotów usług ściągania długów czy faktoringu.

Mając na uwadze, że, jak wskazano powyżej, w ocenie Wnioskodawcy usługa świadczona przez Fundusz na rzecz Inicjatora stanowi usługę „w zakresie długów”, o której mowa w 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, a przy tym nie jest wyłączona ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT (jako usługa ściągania długów, w tym factoringu), podlega ona zwolnieniu z VAT.

Podstawy dla zwolnienia z VAT usługi sekurytyzacji można ewentualnie poszukiwać także w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W opisanej sytuacji Wnioskodawca wyświadczy na rzecz Inicjatora usługę w postaci zapewnienia mu finansowania, niezbędnego do prowadzenia działalności. Można zatem uznać, że cel transakcji będzie analogiczny z celem udzielenia kredytu/pożyczki, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Jak wskazuje się w orzecznictwie, zwolnienie to nie powinno być bowiem ograniczane jedynie do instrumentów finansowych w postaci pożyczki lub kredytu, ale powinno mieć zastosowanie także do innych form finansowania (np. wyrok WSA w Warszawie z 29 sierpnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 3030/11, orzeczenie prawomocne, dot. zwolnienia z VAT usługi sekurytyzacji wierzytelności).

Stanowisko, zgodnie z którym usługa sekurytyzacji, w ramach której dochodzi do cesji wierzytelności, stanowi usługę zwolnioną z VAT, zostało potwierdzone w szeregu interpretacji indywidualnych. Tytułem przykładu należy wskazać następujące interpretacje indywidualne wydane przez:

Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 maja 2020 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.80.2020.2 JŻ);
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 lutego 2020 r. (0114-KDIP1-2.4012.744.2019.2JŻ);
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 sierpnia 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.322.2019.l.KT);
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 listopada 2017 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.545.2017.l.WN);
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 listopada 2017 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.457.2017.l.WN);
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2017 r. (sygn. 3063-ILPP1-3.4512.52.2017.1.KB),
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2017 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.93.2017.1.IG);
Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 stycznia 2014 r. (sygn. ILPP4/443-500/13-2/BA);
Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 sierpnia 2016 r. (sygn. IPPPl/4512-608/16-3/MPe), z 6 marca 2013 r. (sygn. IPPP2/443-441/11/12-9/S/MM), a także z 28 stycznia 2015 r. (sygn. IPPP3/443-1099/14-2/JF).

Końcowo Wnioskodawca pragnie wskazać, iż charakter wierzytelności będących przedmiotem usługi sekurytyzacyjnej, tj. okoliczność, czy wierzytelności stanowią wierzytelności już wymagalne (jak to ma miejsce w przypadku Wierzytelności nabywanych przez Wnioskodawcę), czyli takie, których termin płatności już minął, a dłużnik znajduje się w opóźnieniu ze spłatą, czy też wierzytelności niewymagalne, których termin płatności nastąpi w przyszłości, pozostanie bez wpływu na sposób traktowania usługi sekurytyzacyjnej na gruncie VAT, tj. nie zmieni konstatacji, iż sekurytyzacja stanowi usługę zwolnioną z VAT. Jakkolwiek bowiem w praktyce zdecydowanie częściej przedmiotem sekurytyzacji są wierzytelności niewymagalne, to brak jest przeszkód, aby usługi sekurytyzacji dotyczyły także wierzytelności wymagalnych.

Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca pragnie przywołać interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 kwietnia 2016 r. (sygn. ILPP2/46-5/16-2/SJ), w której organ w całości uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym nabywanie wierzytelności niewymagalnych oraz wymagalnych, w ramach umowy o sekurytyzację, korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, jako usługa pośrednictwa finansowego związana z długami.

Mając na uwadze powyższe uwagi, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że na podstawie Umowy sekurytyzacji Wnioskodawca będzie świadczył usługę zwolnioną z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, w zakresie podatku od towarów i usług, jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Pojęcie usługi według ustawy jest także szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU jako klasyfikacji, o której mowa w art. 5a ustawy.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Reasumując, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Pojęcie sekurytyzacji zawarte zostało w przepisach ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2020 r., poz. 95) oraz w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 1896, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 30-32 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi – ilekroć w ustawie jest mowa o:

puli wierzytelności – rozumie się przez to przynoszącą regularny dopływ kapitału grupę jednolitych rodzajowo wierzytelności, posiadanych i wyodrębnionych przez inicjatora sekurytyzacji, z których każda z wierzytelności stanowiących łącznie co najmniej 75% grupy przynosi regularny dopływ kapitału oraz każda wierzytelność spełnia kryteria określone w statucie funduszu (pkt 30);
inicjatora sekurytyzacji – rozumie się przez to jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności (pkt 31);
sekurytyzowanych wierzytelnościach – rozumie się przez to wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami (pkt 32).

Szczegółowe zasady dotyczące funkcjonowania funduszów sekurytyzacyjnych zawiera Rozdział III ustawy o funduszach inwestycyjnych (…).

W literaturze istnieje wiele definicji „sekurytyzacji”, uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (Special Purpose Vehicle, SPV), która następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest pozyskanie kapitałów na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój. Wówczas najczęściej stosowana jest sekurytyzacja wierzytelności przyszłych, a więc takich, które jeszcze nie powstały, natomiast istnieją przesłanki ich prawnego i ekonomicznego ukonstytuowania się w przyszłości.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę przelewu Wierzytelności w ramach procesu sekurytyzacji (Umowa sekurytyzacji), na mocy której druga strona tej umowy - inny niestandaryzowany sekurytyzacyjny fundusz inwestycyjny zamknięty, działając w ramach ww. umowy jako inicjator, przeniesie na Wnioskodawcę określone wierzytelności pieniężne nabyte wcześniej od innych podmiotów. Przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą wierzytelności wymagalne, niesporne, pozbawione wad prawnych, przysługujące względem osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych, w tym wierzytelności zabezpieczone hipotecznie.

W ramach przedstawionej transakcji wierzytelności zostaną nabyte przez Fundusz w jego własnym imieniu. W dacie nabycia przez Fundusz wierzytelności będą one stanowiły wierzytelności wymagalne. Umowa sekurytyzacji nie zawiera zastrzeżenia o zwrotnym przeniesieniu wierzytelności na Inicjatora w razie niewypłacalności Dłużników. W związku z tym w Umowie sekurytyzacji wprost zostało wskazane, że Inicjator nie ponosi odpowiedzialności za wypłacalność Dłużników i Wnioskodawca nie może kierować do Inicjatora jakichkolwiek roszczeń z tego tytułu. Cena za Wierzytelności należna Inicjatorowi od Wnioskodawcy na podstawie Umowy sekurytyzacji będzie niższa od wartości nominalnej Wierzytelności (wystąpi dyskonto). Przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą wierzytelności wymagalne, które do chwili przeniesienia na rzecz Funduszu nie zostały wyegzekwowane. W stosunku do wierzytelności prowadzone będą postępowania egzekucyjne oraz sądowe. Fundusz potwierdza, iż na dzień przeniesienia wierzytelności na podstawie Umowy sekurytyzacji mogą istnieć przesłanki do uznania poszczególnych wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Na tle tak przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy usługa świadczona na podstawie Umowy sekurytyzacji będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Transakcja sekurytyzacyjna stanowi złożony proces, na który składa się szereg czynności, np. wyodrębnienie jednolitej puli aktywów przez inicjatora sekurytyzacji, przeniesienie tych aktywów na rzecz podmiotu emisyjnego (np. cesja wierzytelności), emisja papierów wartościowych przez podmiot emisyjny.

Należy wskazać, że pomimo złożonego charakteru sekurytyzacji nie można pominąć faktu, że w ramach tych transakcji, które ostatecznie zmierzają do pozyskania kapitału dla inicjatora sekurytyzacji (w przedmiotowej sprawie dla niestandaryzowanych sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych) dochodzi do nabycia przez Wnioskodawcę wierzytelności inicjatora. Ekonomicznym celem nabycia wierzytelności, które będą stanowić podstawę do emisji papierów wartościowych oferowanych inwestorom jest wprawdzie pozyskanie środków finansowych na rynku kapitałowym, jednakże nie zmienia to faktu, że dochodzi do nabycia wierzytelności. Przy czym taką transakcję cesji wierzytelności należy odróżnić od nabycia wierzytelności zrealizowanej w celu odzyskania reprezentowanych przez nie wartości pieniężnych. Zresztą, jak wskazał podatnik, nie są to czynności ściągania długów ani faktoringu.

Mając na uwadze powyższe, w celu rozstrzygnięcia wątpliwości Wnioskodawcy należy przywołać definicję wierzytelności.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740), zwanej dalej k.c.

Zgodnie z brzmieniem art. 509 § 1 k.c. – wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu – wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 k.c. – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność.

W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Zaznaczyć należy, że do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi, nie natomiast o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Zatem usługą na rzecz cedenta jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Powyższe rozumienie przelewu wierzytelności jako usługi znajduje potwierdzenie w wyrokach polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku WSA w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r., sygn. akt 1766/99 wskazano: „Tymczasem w przypadku cesji wierzytelności podmiot, który wstąpił w prawa i obowiązki wierzyciela może dokonać na swoją rzecz windykacji nabytej należności, może też podjąć inne czynności takie jak potrącenie wierzytelności czy też konwersja wierzytelności na inne prawa majątkowe czy też wreszcie dokonać dalszej cesji wierzytelności. (…) Transakcja zawierana pomiędzy cedentem a cesjonariuszem dotyczy jedynie przelewu wierzytelności z cedenta na cesjonariusza. W żadnym razie z wniosku nie wynika natomiast, by Skarżąca zobowiązała się do jakichkolwiek działań polegających na ściąganiu długu na rzecz innego podmiotu. Jest to zresztą logiczne, skoro nabywając we własnym imieniu i na własny rachunek cudzą wierzytelność za własne środki finansowe podatnik wchodzi w miejsce dotychczasowego wierzyciela. Z tą chwilą wykonana zostaje transakcja pomiędzy cedentem a cesjonariuszem. Dalsze losy wierzytelności są poza tą transakcją. Ewentualne podjęcie przez Skarżącą działań zmierzających do ściągnięcia długu nie będzie już wynikało z transakcji zawartej wcześniej z cedentem. Istniejący nadal dług Skarżąca będzie ściągała dla siebie, a nie dla innego podmiotu”.

W orzeczeniu z 6 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Po 628/09 WSA w Poznaniu stwierdził: „Biorąc pod uwagę powyższe Sąd podziela pogląd organów podatkowych, że wierzytelność nie jest towarem, a zakup wierzytelności jest usługą. Istotą tej usługi jest zdjęcie z dotychczasowego wierzyciela (zbywcy) ciężaru egzekucji, czy też niewypłacalności dłużnika. Usługa ta wyraża się w tym, że usługodawca uzyskuje zysk generowany »kosztem zbywcy«. Zbywca w tym wypadku otrzymuje za wierzytelność cenę niższą od jej wartości nominalnej. Z drugiej strony zbywca uzyskuje konkretne świadczenie w postaci zdjęcia z niego: ryzyka niewypłacalności dłużnika, konieczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego, czy też opóźnień związanych z egzekwowaniem gotówki. Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanej sprawy należy podkreślić, że stosunek cywilnoprawny pomiędzy zbywcą i nabywcą wierzytelności kończy się po dokonaniu tej czynności prawnej. Po zbyciu wierzytelności, zbywca nie ma wpływu na dalszy byt wierzytelności i nie jest zainteresowany dalszym postępowaniem nabywcy w tym względzie. Nie można więc przyjąć, że usługa trwa od chwili nabycia wierzytelności do czasu jej zbycia albo wyegzekwowania”.

Zatem usługa świadczona na rzecz zbywców wykonana zostanie przez Fundusz już w momencie nabycia od nich portfeli wierzytelności. Od tego momentu bowiem zbywcy zostaną uwolnieni od konieczności dochodzenia we własnym zakresie spłaty tych wierzytelności.

Natomiast w kwestii sprzedaży wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania ww. dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

Z powołanego wyżej orzeczenia wynika zatem, że o ile ustalona przez strony umów przelewu (cesji) wierzytelności cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności a ceną jej sprzedaży, odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

W ślad za ww. orzeczeniem TSUE, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku podjętym w składzie siedmiu sędziów z 19 marca 2012 r., sygn. akt I FPS 5/11 stwierdził, że: „nabycie wierzytelności pieniężnej, co wymaga podkreślenia, na własne ryzyko, w celu windykacji w swoim imieniu i na swoją rzecz, nie jest odpłatną usługą w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, tym samym art. 8 ust. 1 u.p.t.u., jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”.

W uzasadnieniu powołanej wyżej uchwały NSA stwierdził ponadto: „Przyjąć zatem należy, że podstawowym i koniecznym warunkiem do uznania transakcji za odpłatną usługę, a więc czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego (bądź należnego), jako świadczenia wzajemnego za wykonaną usługę. Zatem badając konkretną transakcję należy poszukiwać takiego ewentualnego bezpośredniego wynagrodzenia, które otrzymuje kupujący – cesjonariusz, jako świadczenie wzajemne za ewentualnie wykonaną na rzecz zbywcy – cedenta usługę. Plastyczniej rzecz ujmując poszukiwać należy strumienia pieniędzy płynącego od zbywcy-cedenta do nabywcy cesjonariusza za wykonaną usługę, czyli odwrotnie płynącego, niż w przypadku umowy kupna sprzedaży, kiedy zapłatę za wierzytelność otrzymuje zbywca od nabywcy. Podkreślenia wymaga bowiem, że dla rozstrzygnięcia, czy mamy do czynienia z odpłatną usługą, konieczne jest ustalenie, czy – obok transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności – wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę”.

O ile więc ustalona przez strony umowy cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Podkreślenia wymaga, że analiza wierzytelności w ramach dokonywanych transakcji powinna dotyczyć rodzaju wierzytelności będących przedmiotem cesji, tj. skutkować oceną, czy przedmiotowe transakcje nie dotyczą tzw. wierzytelności trudnych, czyli takich, co do których istnieje poważna wątpliwość, że zostaną zaspokojone. Nabycie bowiem na własne ryzyko wierzytelności uznanych za trudne, których cena (niższa od wartości nominalnej) odzwierciedla faktyczną, ekonomiczną ich wartość, będzie pozostawało poza zakresem podatku od towarów i usług, co potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok w sprawie C-93/10 GFKL Financial Services).

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na nabyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru.

Nabycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, z uwagi na rodzaj nabywanych wierzytelności.

Przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą wierzytelności wymagalne, w stosunku do których będzie prowadzone postepowanie egzekucyjne oraz sądowe. Wnioskodawca potwierdza, iż na dzień przeniesienia wierzytelności na podstawie Umowy sekurytyzacji mogą istnieć przesłanki do uznania poszczególnych wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Mając na względzie przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie, w związku z wykonywaniem przez Wnioskodawcę w ramach opisanej umowy sekurytyzacji czynności na rzecz Inicjatorów, polegających na nabyciu wierzytelności wymagalnych zagrożonych nieściągalnością nie dojdzie do odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Bowiem samo nabycie wierzytelności trudnych prowadzi wyłącznie do zmiany osoby wierzyciela i wstąpienia nabywcy – cesjonariusza w miejsce zbywcy – cedenta.

Wobec tego czynność wykonywana przez Wnioskodawcę na rzecz niestandaryzowanych sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych (inicjatorów) na podstawie Umowy sekurytyzacji, której przedmiotem będzie nabycie wierzytelności już wymagalnych, stanowiących tzw. wierzytelności trudne, nie będzie stanowić ani dostawy towarów, ani świadczenia usług i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się natomiast do czynności wykonywanych przez Fundusz na rzecz Inicjatora na podstawie Umowy sekurytyzacji w odniesieniu do wierzytelności wymagalnych, niespornych, pozbawionych wad prawnych należy stwierdzić, że czynności te na gruncie podatku od towarów i usług stanowić będą zbycie praw majątkowych, będące usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 ustawy i podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ustawodawca w treści wskazanej ustawy zastosował zwolnienie od podatku dla niektórych czynności.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy – zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy – zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Ponadto, jak stanowi art. 41 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112. W myśl art. 135 ust. 1 Dyrektywy 112 – państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne – wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych (lit. a), transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę (lit. b).

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Jak wskazano powyżej, sekurytyzacja, czyli operacja finansowa, której zasadniczym celem jest pozyskiwanie kapitału, polega na emisji dłużnych papierów wartościowych pod zastaw należności, którymi są najczęściej wierzytelności. Transakcja sekurytyzacyjna stanowi złożony proces, na który składa się szereg czynności, np. wyodrębnienie jednolitej puli aktywów przez inicjatora sekurytyzacji, przeniesienie tych aktywów na rzecz podmiotu emisyjnego (np. cesja wierzytelności), emisja papierów wartościowych przez podmiot emisyjny.

W niniejszej sprawie przedmiotem Umowy sekurytyzacji będą m.in. wierzytelności wymagalne, które będą wierzytelnościami niespornymi, pozbawionymi wad prawnych.

Wobec tego należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Fundusz na rzecz Inicjatorów na podstawie Umowy Sekurytyzacji, w jakiej będą one dotyczyć nabywania wierzytelności wymagalnych, niespornych, pozbawionych wad prawnych stanowić będą usługę finansową w zakresie długów, korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Podsumowując:

czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatora na podstawie Umowy sekurytyzacji, których przedmiotem będą wierzytelności już wymagalne, zagrożone nieściągalnością, w stosunku do których prowadzone będą postępowania egzekucyjne oraz sądowe stanowiące tzw. wierzytelności trudne, nie będą stanowić ani dostawy towarów, ani świadczenia usług i w konsekwencji nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;
czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatorów na podstawie Umowy sekurytyzacji, których przedmiotem będą wierzytelności wymagalne, niesporne, pozbawione wad prawnych stanowić będą świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT jednakże korzystające – w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy – ze zwolnienia od podatku.

W świetle powyższego, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać je za nieprawidłowe. Organ nie podziela bowiem w całości stanowiska Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy w kwestii objętej pytaniem nr 2 tj. w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy niniejsza interpretacja traci swą aktualność.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie. Ponadto trzeba wskazać, że interpretacje powołane przez Wnioskodawcę na poparcie własnego stanowiska dotyczą innego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego niż ten przedstawiony w niniejszej sprawie, gdyż żadna z tych spraw nie dotyczyła wierzytelności zagrożonych nieściągalnością.

Odnosząc się do orzeczeń powołanych przez Wnioskodawcę należy podkreślić, że organ nie kwestionuje orzecznictwa jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego oraz prawa procesowego, sam niejednokrotnie – również w analizowanej sprawie – odwołuje się do tez wynikających z orzeczeń sądów administracyjnych. Należy jednak przy tym zawsze pamiętać, że każdą sprawę należy analizować indywidualnie, a wyroki sądów administracyjnych mają wiążący charakter w doniesieniu do konkretnych spraw, analizowanych w określonych ściśle stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przypisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinie zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się do błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawą.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin