2021.03.12 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.12.2021.1.MP
z 12 marca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2021 r. (data wpływu 13 stycznia 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

uznania, że świadczenie pieniężne wypłacone na rzecz Powiatu nie stanowi wynagrodzenia za świadczone przez Powiat usługi i nie podlega opodatkowaniu, a także

braku prawa do odliczenia podatku naliczonego na fakturze wystawionej przez Powiat

– jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 stycznia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że świadczenie pieniężne wypłacone na rzecz Powiatu nie stanowi wynagrodzenia za świadczone przez Powiat usługi i nie podlega opodatkowaniu, a także braku prawa do odliczenia podatku naliczonego na fakturze wystawionej przez Powiat.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka jest podatnikiem czynnym VAT, zajmującym się prowadzeniem działalności opodatkowanej w zakresie elektrowni wiatrowych (sprzedaż energii elektrycznej).

W związku z inwestycją związaną z budową farmy wiatrowej, Spółka zawarła z Powiatem dwa porozumienia w sprawie przejazdu samochodów ciężarowych drogami powiatowymi: (i) jedno 14 kwietnia 2011 r. („Porozumienie 1”) oraz (ii) drugie 27 sierpnia 2012 r. („Porozumienie 2”) (łącznie „Porozumienia”).

Na mocy obu Porozumień Powiat wyraził zgodę Podatnikowi na wjazd samochodów ciężarowych oraz ponadnormatywnych dowożących materiały na budowę oraz na transport urządzeń i elementów elektrowni wiatrowych z wykorzystaniem dróg powiatowych na czas określony (od rozpoczęcia budowy farmy wiatrowej do zakończenia jej eksploatacji).

Porozumienia nakładały na Spółkę następujące obowiązki:

Wykonania (przed transportem samochodów ciężarowych) badań nośności określonych dróg powiatowych;
„Dostosowania parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę (zgodnie z zaleceniami wynikającymi z przeprowadzonych badań dotyczących nośności dróg, wskazanych w pkt 1 powyżej, przed przystąpieniem do realizacji inwestycji;
Wykonania remontów określonych dróg powiatowych, uszkodzonych w wyniku transportu związanego z budową farmy elektrowni wiatrowych;
Usunięcia uszkodzeń określonych dróg powiatowych, zidentyfikowanych w trakcie komisyjnego odbioru stanu technicznego drogi.

Spółka przystąpiła do realizacji przejazdów nie wykonując obowiązków, o których mowa w pkt 1 i 2 powyżej. W toku wykonywania transportów doszło do uszkodzeń dróg, a Powiat - działając w sferze swoich uprawnień jako zarządca drogi - doprowadził do wprowadzenia ograniczeń tonażowych poprzez postawienie odpowiednich znaków drogowych, co uniemożliwiło podmiotom działającym na zlecenie Podatnika dalsze prowadzenie przejazdów.

W efekcie tego, Spółka i Powiat zawarły w 2020 r. aneksy do Porozumień („Aneksy”), w których ustaliły, że:

w dniu zawarcia Aneksów Powiat doprowadzi do formalnego i zgodnego z prawem umożliwienia wykonywania przejazdów pojazdom Spółki,
Powiat zobowiązuje się do umożliwienia wykonywania niezakłóconych i nieprzerwanych przejazdów pojazdom budowy Spółki na drogach objętych Porozumieniami (do końca 2020 r).

Ponadto na podstawie Aneksów do Porozumień:

zmieniono zakres dróg, których dotyczyły Porozumienia - w stosunku do ich pierwotnego brzmienia,
zmieniono te postanowienia Porozumień, z których wynikał obowiązek Spółki polegający na wykonaniu badań nośności dróg w taki sposób, że zamiast tego obowiązku wskazano, iż po zakończeniu prac budowlano-montażowych na farmie wiatrowej, Powiat na własny koszt wykona inwestycje drogowe na drogach objętych Porozumieniami i jednocześnie zwalnia Podatnika z tego obowiązku, a także wskazano, że po zakończeniu prac budowlano-montażowych Podatnik nie będzie zobowiązany do dokonania jakichkolwiek napraw ani remontów, ani wykonania jakichkolwiek innych prac, poza tymi wskazanymi wprost w Porozumieniach, tj. poza bieżącymi naprawami ubytków w nawierzchni dróg objętych Porozumieniami w celu zapewnienia ich przejezdności i bezpieczeństwa użytkowników,
zmieniono te postanowienia Porozumień, z których wynikał obowiązek Spółki w zakresie „dostosowania parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej przed przystąpieniem do realizacji inwestycji w taki sposób, że zamiast tego obowiązku wskazano, iż w trakcie prac budowlano-montażowych Spółka na bieżąco będzie naprawiać ubytki w nawierzchni dróg objętych Porozumieniami, powstałymi na skutek transportów pojazdów budowy, w celu zapewnienia ich przejezdności i bezpieczeństwa użytkowników,
zmieniono te postanowienia Porozumień, z których wynikał obowiązek wykonania remontów określonych dróg powiatowych, uszkodzonych w wyniku transportu związanego z budową farmy wiatrowej, w taki sposób, że zamiast tego obowiązku wskazano, iż Strony zobowiązane są dokonywać wspólnych przeglądów technicznych stanu nawierzchni dróg w okresach co 2 lub 3 tygodnie, których efektem będzie uzgodnienie w protokole terminów, technologii i zakresów napraw nawierzchni,
zniesiono m.in. następujące postanowienia:
1. obowiązek Spółki w zakresie usunięcia uszkodzeń dróg powiatowych zidentyfikowanych w trakcie komisyjnego odbioru stanu technicznego drogi,
2. uprawnienie Powiatu do wykonania prac drogowych we własnym zakresie lub poprzez zlecenie ich innemu podmiotowi na koszt i ryzyko Podatnika.

Na mocy Aneksów, Podatnik zapłacił Powiatowi odszkodowanie za niewykonanie swoich zobowiązań, polegających na „dostosowaniu parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę, które zostało opisane jako „odszkodowanie z wszelkich tytułów prawnych, w tym odszkodowanie za niewykonanie oraz nienależyte wykonanie zobowiązania polegającego na niedostosowaniu parametrów dróg”, po to, aby uniknąć jakichkolwiek dalszych roszczeń z innych podstaw prawnych niż umowna.

Celem zawarcia Aneksów i zapłaty odszkodowania było zapewnienie, że po zakończeniu prac budowlano-montażowych Spółka nie będzie zobowiązana do dokonania jakichkolwiek napraw ani remontów, poza tymi, które wynikają z bieżącej naprawy uszkodzeń. Przekazane Powiatowi środki pieniężne w zamiarze Podatnika stanowiły odszkodowanie za niewykonanie obowiązku „dostosowania parametrów” dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej, z którego to obowiązku Podatnik został przez Powiat zwolniony wobec wypłaty odszkodowania.

Zapłata przez Spółkę odszkodowania została udokumentowana przez Powiat fakturą VAT (wystawiona w dniu otrzymania zaliczki, czyli 22 stycznia 2020 r.) w taki sposób, że uzgodniona kwota odszkodowania została uznana za kwotę brutto należności, wraz z należnym podatkiem VAT. Nazwa usługi wskazana na fakturze VAT brzmi: „odszkodowanie zgodnie z aneksem nr 1 do porozumienia z dnia 14 kwietnia 2011 r.”

Po stronie Spółki powstała wątpliwość, czy wypłacone na rzecz Powiatu odszkodowanie podlega opodatkowaniu VAT i czy w konsekwencji Spółka będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktury VAT wystawionej przez Powiat.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy odszkodowanie wypłacone przez Spółkę na rzecz Powiatu podlega opodatkowaniu VAT?
Czy w przypadku udokumentowania przez Powiat odszkodowania fakturą VAT, wykazana na fakturze VAT kwota podatku jest podatkiem naliczonym w rozumieniu ustawy o VAT i czy w związku z tym Podatnik będzie miał prawo do jego odliczenia?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad 1.

W ocenie Podatnika odszkodowanie wypłacone na rzecz Powiatu nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie przez Powiat usług na rzecz Podatnika i tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ad 2.

W ocenie Podatnika, konsekwencją tego, że wypłacone odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu VAT, jest uznanie, że podatek wskazany na fakturze VAT wystawionej przez Powiat i dokumentującej otrzymane odszkodowanie nie stanowi podatku naliczonego w rozumieniu ustawy o VAT i tym samym nie może być przez Podatnika odliczony.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym m.in. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Z kolei towary definiowane są jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT).

W świetle przedstawionego stanu faktycznego nie ma wątpliwości co do tego, że odszkodowanie nie jest wypłacane na rzecz Powiatu w zamian za przeniesienie na Podatnika prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W szczególności, odszkodowanie nie jest wypłacone w zamian za przeniesienie z nakazu władzy organu publicznej prawa własności towarów.

Tym samym, nie ulega wątpliwości, że odszkodowanie nie stanowi wynagrodzenia za dostawę towarów.

Należy zatem ustalić, czy odszkodowanie stanowi wynagrodzenie wypłacone na rzecz Powiatu w zamian za usługi świadczone na rzecz Podatnika.

Jak wynika z treści art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zarówno w orzecznictwie sądów krajowych i unijnych, jak również w piśmiennictwie podatkowym wskazuje się, w jakiej sytuacji dane świadczenie może być uznane za usługę, która będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Biorąc powyższe pod uwagę, uwzględniając bogate orzecznictwo TSUE określające cechy charakterystyczne usługi na gruncie dyrektywy 2006/112/WE (m.in. wyr. z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council, Zb.Orz. 1988, s. 01443; wyr. z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 Tolsma, Zb.Orz. 1994, s. I-00743; wyr. z 21 marca 2002 r. w sprawie C-174/00 Kennemer Golf, Zb.Orz. 2002, s. I-03293; wyr. z 23 marca 2006 r. w sprawie C-210/04 FCE, Zb.Orz. 2006, s. I-02803; wyr. z 18 lipca 2007 r. w sprawie C-277/05 Sociótó thermale, Zb.Orz. 2007, s. 1-06415) należy więc podkreślić, że jak wynika z art. 8 ust. 1 VATU, aby daną relację można było uznać za świadczenie usług, musi zostać spełnionych kilka przesłanek, a mianowicie:

istnieją jasno określone strony świadczenia - podmiot świadczący usługę i jej konkretny, indywidualnie określony nabywca (który nie musi być jednocześnie podmiotem dokonującym płatności wynagrodzenia), przy czym świadczący jest podatnikiem (w rozumieniu art. 15 VATU) w związku z wykonywaniem przedmiotowej usługi, a nabywca jest jej beneficjentem, otrzymującym określoną korzyść;
świadczenie wynika ze stosunku prawnego łączącego strony; istniejąca między stronami relacja prawna określa świadczenie wzajemne (dotyczy to także przypadku, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 3 VATU, czyli świadczenia usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa;
istnieje bezpośredni związek między świadczoną usługą i otrzymanym (lub należnym) wynagrodzeniem; istnieje precyzyjnie określone wynagrodzenie należne w zamian za wykonane świadczenie (świadczenie, które ma zostać wykonane), które stanowi korzyść świadczącego usługę i wynagrodzenie to jest wyrażalne w pieniądzu;
świadczona jest określona (możliwa do zdefiniowania) usługa - czyli konkretne, zindywidualizowane świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 VATU (tak w komentarzu do ustawy VAT: Art. 8 VATU Michalik 2019, wyd. 15/Nowak-Fara, Legalis).

Niespełnienie któregokolwiek z powyższych warunków spowoduje, że nie będziemy mieli do czynienia z usługą podlegającą opodatkowaniu VAT.

Opodatkowanie VAT wypłaconych odszkodowań

W celu ustalenia, czy odszkodowanie podlega opodatkowaniu VAT konieczna jest weryfikacja, czy łącznie spełnione są wszystkie przesłanki opisane powyżej (czyli istnienie (i) konkretnego, indywidualnie określonego nabywcy, (ii) stosunku prawnego łączącego strony, (iii) bezpośredniego związku między świadczoną usługą i otrzymanym (lub należnym) wynagrodzeniem, (iv) konkretnego, zindywidualizowanego świadczenia).

Powszechnie wskazuje się, że co do zasady odszkodowanie nie podlega VAT, gdyż nie występuje tutaj zapłata za świadczenie konkretnego, zindywidualizowanego świadczenia.

Zgodnie z art. 471 kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Z kolei zgodnie z art. 361 § 1 i 2 kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W braku odmiennych postanowień umownych, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jak się podkreśla w piśmiennictwie podatkowym, u podstaw wypłaty (powstania roszczenia o wypłatę) odszkodowania leży fakt powstania szkody po stronie podmiotu uprawnionego do odszkodowania i tym samym powstanie szkody również nie jest czynnością ani zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu (tak np. Bartosiewicz Adam, VAT. Komentarz do art. 8, wyd. XIV, WKP 2020).

Takie stanowisko prezentowane jest również przez organy podatkowe. W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 sierpnia 2017 r. (0114-KDIP4.4012.376.2017.1.MPE) wskazano, że „istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie - co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem, jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem”.

Z kolei w wyroku z dnia 22 marca 2017 r. (sygn. I FSK 1283/15) Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że „cechą odszkodowania pojmowanego jako wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta jest to, że nie wiąże się ono z żadnym wzajemnym świadczeniem ze strony podatnika” i w związku z tym stwierdził, że „jak wynika z art. 8 ust. 1 u.p.t.u., świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Jako, że w przepisie tym nie wymieniono odszkodowania, kwoty uzyskane z tego tytułu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

W świetle powyższego Podatnik stoi na stanowisku, że na gruncie przedstawionego stanu faktycznego, odszkodowanie wypłacone przez niego na rzecz Powiatu nie podlega opodatkowaniu VAT.

Wbrew zapisom Porozumień, przed przystąpieniem do realizacji inwestycji Podatnik nie wykonał ciążących na nim następujących obowiązków umownych:

wykonania (przed transportem samochodów ciężarowych i nienormatywnych) badań nośności określonych dróg powiatowych,
„dostosowania parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę (zgodnie z zaleceniami wynikającymi z przeprowadzonych badań dotyczących nośności dróg), w efekcie czego, w trakcie wykonywania transportu doszło do uszkodzenia dróg.

Nie ma zatem wątpliwości co do istnienia szkody po stronie Powiatu, wynikającej z niewykonania przez Podatnika zobowiązań umownych określonych w Porozumieniach. Efektem powstania szkody było doprowadzenie przez Powiat do wprowadzenia ograniczeń tonażowych poprzez postawienie odpowiednich znaków drogowych, w celu uniemożliwienia podmiotom działającym na zlecenie Podatnika dalszego prowadzenia przejazdów i tym samych zwiększania powstałych dotychczas szkód.

W celu naprawienia opisanej powyżej szkody, Powiat i Podatnik ustalili na mocy Aneksów, że Podatnik zapłaci Powiatowi odszkodowanie za szkody powstałe na skutek niewykonania swoich zobowiązań, polegających na „dostosowaniu parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę, które zostało opisane jako „odszkodowanie z wszelkich tytułów prawnych, w tym odszkodowanie za niewykonanie oraz nienależyte wykonanie zobowiązania polegającego na niedostosowaniu parametrów dróg”, po to, aby uniknąć jakichkolwiek dalszych roszczeń z innych podstaw prawnych niż umowna.

Jak Podatnik wskazał w opisie stanu faktycznego, nowe brzmienie Porozumień (ustalone na mocy Aneksów), wskazujące, że po zakończeniu prac budowlano-montażowych Powiat na własny koszt wykona inwestycje drogowe na wskazanych drogach i tym samym zwolni Spółkę z tego obowiązku nie oznacza, że zapłacona kwota odszkodowania była przekazana tytułem jakiegokolwiek wynagrodzenia.

Celem zawarcia Aneksów i zapłaty odszkodowania było zapewnienie, że po zakończeniu prac budowlano-montażowych Spółka nie będzie zobowiązana do dokonania jakichkolwiek napraw ani remontów, poza tymi, które wynikają z bieżącej naprawy uszkodzeń. Powiat nie był zainteresowany tym, aby Spółka wykonała remonty zgodnie z treścią pierwotnego zobowiązania wynikającego z Porozumień.

W efekcie, w opisywanej sytuacji odszkodowanie nie stanowi wynagrodzenia za wykonanie przez Powiat na rzecz Podatnika jakichkolwiek usług, gdyż nie zaszły wszystkie przesłanki warunkujące zaistnienie usługi opodatkowanej VAT, przede wszystkim (i) nie jest świadczona określona (możliwa do zdefiniowania) usługa - czyli konkretne, zindywidualizowane świadczenie i w konsekwencji (ii) nie istnieje podmiot świadczący usługę, w związku z czym nie ma też indywidualnie określonego nabywcy usług.

W zamian za zapłatę odszkodowania, Spółka nie uzyskuje od Powiatu żadnego świadczenia wzajemnego. Wyłącznym celem uiszczenia odszkodowania jest naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu dróg, powstałych w efekcie niewykonania przez Podatnika postanowień Porozumień. Dodatkowo, wypłacona kwota odszkodowania nie jest również wynagrodzeniem za umożliwienie korzystania z dróg przez pojazdy Spółki w związku z realizowaną inwestycją (to albo nie podlega odrębnym opłatom, jeżeli jest „zwykłym” korzystaniem z dróg publicznych - zob. art. 13 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych a contrario - albo podlega opłatom za przejazdy pojazdów nienormatywnych, przy czym maksymalna opłata za jeden przejazd nienormatywny najwyższej kategorii VII wynosi 1.600 zł, zaś najwyższa opłata za zezwolenie okresowe wynosi 4.800 zł - dla zezwolenia kategorii VI wydanego na okres 24 miesięcy, co jest kwotą wielokrotnie niższą od zapłaconego odszkodowania). Porozumienia i Aneksy w żaden sposób nie wskazują, że odszkodowanie przyznane jest za w zamian za udzielenie zezwolenia na korzystanie z dróg. Gdyby tak w rzeczywistości było, to wynagrodzenie za zezwolenie za korzystanie z dróg byłoby odrębną od odszkodowania pozycją, którą Powiat byłby zobowiązany do naliczenia, bez względu na to, czy odszkodowanie byłoby należne, czy nie.

Uzasadnienie stanowiska Podatnika w zakresie pytania nr 2

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą m.in. z otrzymanych przez podatnika faktur VAT. Przepisy ustawy o VAT wskazują na wyjątki, zaistnienie których powoduje, że podatnik nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z otrzymanych faktur.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego wystawione faktury, gdy stwierdzają one czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tej czynności.

W związku z faktem, że w ocenie Podatnika odszkodowanie nie podlega VAT, nie będzie on miał prawa do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez Powiat.

Co więcej, w ocenie Podatnika, podatek wykazany na fakturze VAT wystawionej przez Powiat w ogóle nie stanowi podatku naliczonego VAT w rozumieniu ustawy o VAT z uwagi na fakt, że odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu VAT. Jeżeli dana czynność nie podlega opodatkowaniu VAT, nie można przyjąć, że nieprawidłowe wystawienie faktury VAT z wykazaną kwotą podatku powoduje, że podatek wykazany w takiej fakturze stanowi podatek naliczony VAT, który ze swojej natury występuje wyłącznie w sytuacji, w której dana czynność podlega opodatkowaniu VAT.

Z powyższym wiąże się art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, który wskazuje, że w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Powyższy przepis odnosi się m.in. do sytuacji, w których zostanie wystawiona faktura, która nie dokumentuje czynności podlegającej opodatkowaniu VAT (czyli np. odszkodowania). Wykazany w niej podatek nie jest uważany za podatek należny, w efekcie czego nie powinien on być uwzględniany w deklaracji VAT.

Zatem, jeżeli podatek wykazany na fakturze, która nie dokumentuje żadnej czynności, nie stanowi podatku należnego dla wystawiającego fakturę, to jednocześnie nie może stanowić podatku naliczonego dla podmiotu na rzecz którego fakturę wystawiono (czyli dla Podatnika). Jak się wskazuje w komentarzach podatkowych: „Należy podkreślić, iż w przypadku czynności zwolnionych lub nieopodatkowanych samo naliczenie w fakturze podatku nie zmienia statusu tych czynności ze zwolnionych (nieopodatkowanych) na opodatkowane.)” (tak w komentarzu do ustawy VAT: Art. 108 VATU Michalik 2019, wyd. 15/Nowak-Fara, Legalis).

W konsekwencji, podatek uwzględniony w fakturze wystawionej przez Powiat, dokumentującej otrzymanie odszkodowania, które nie podlega opodatkowaniu VAT, nie stanowi podatku naliczonego w rozumieniu przepisów ustawy o VAT (gdyż nie odnosi się on do czynności opodatkowanej VAT) i tym samym nie może być uznany przez Podatnika za podatek naliczony, podlegający odliczeniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w jego działalności gospodarczej.

Zauważyć należy, że przy określeniu czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Analiza ww. przepisów ustawy prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy usługą i otrzymaną zapłatą. Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest ustalenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności. W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za odstępnym przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę. Ponadto podkreślić należy, że w rozumieniu ustawy zobowiązanie się do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji należy uznać za świadczenie usług wówczas, gdy odbywa się w ramach stosunków obligacyjnych. Zatem, czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Stosownie z art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać m.in.:

datę wystawienia;
kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
stawkę podatku;
sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
kwotę należności ogółem.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że w związku z inwestycją związaną z budową farmy wiatrowej, Wnioskodawca zawarł z Powiatem dwa porozumienia, na mocy których Powiat wyraził zgodę Podatnikowi na wjazd samochodów ciężarowych oraz ponadnormatywnych dowożących materiały na budowę oraz na transport urządzeń i elementów elektrowni wiatrowych z wykorzystaniem dróg powiatowych na czas określony (od rozpoczęcia budowy farmy wiatrowej do zakończenia jej eksploatacji).

Porozumienia nakładały na Spółkę następujące obowiązki:

Wykonania (przed transportem samochodów ciężarowych) badań nośności określonych dróg powiatowych;
„Dostosowania parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę (zgodnie z zaleceniami wynikającymi z przeprowadzonych badań dotyczących nośności dróg, wskazanych w pkt 1 powyżej, przed przystąpieniem do realizacji inwestycji);
Wykonania remontów określonych dróg powiatowych, uszkodzonych w wyniku transportu związanego z budową farmy elektrowni wiatrowych;
Usunięcia uszkodzeń określonych dróg powiatowych, zidentyfikowanych w trakcie komisyjnego odbioru stanu technicznego drogi.

Wnioskodawca przystąpił do realizacji przejazdów nie wykonując obowiązków, o których mowa w pkt 1 i 2 powyżej. W toku wykonywania transportów doszło do uszkodzeń dróg, a Powiat - działając w sferze swoich uprawnień jako zarządca drogi - doprowadził do wprowadzenia ograniczeń tonażowych poprzez postawienie odpowiednich znaków drogowych, co uniemożliwiło podmiotom działającym na zlecenie Podatnika dalsze prowadzenie przejazdów.

W efekcie tego, Wnioskodawca i Powiat zawarli w 2020 r. aneksy do Porozumień, w których Strony ustaliły, że:

w dniu zawarcia Aneksów Powiat doprowadzi do formalnego i zgodnego z prawem umożliwienia wykonywania przejazdów pojazdom Spółki,
Powiat zobowiązuje się do umożliwienia wykonywania niezakłóconych i nieprzerwanych przejazdów pojazdom budowy Spółki na drogach objętych Porozumieniami (do końca 2020 r).

Ponadto na podstawie Aneksów do Porozumień:

zmieniono zakres dróg, których dotyczyły Porozumienia - w stosunku do ich pierwotnego brzmienia,
zmieniono te postanowienia Porozumień, z których wynikał obowiązek Spółki polegający na wykonaniu badań nośności dróg w taki sposób, że zamiast tego obowiązku wskazano, iż po zakończeniu prac budowlano-montażowych na farmie wiatrowej, Powiat na własny koszt wykona inwestycje drogowe na drogach objętych Porozumieniami i jednocześnie zwalnia Podatnika z tego obowiązku, a także wskazano, że po zakończeniu prac budowlano-montażowych Podatnik nie będzie zobowiązany do dokonania jakichkolwiek napraw ani remontów, ani wykonania jakichkolwiek innych prac, poza tymi wskazanymi wprost w Porozumieniach, tj. poza bieżącymi naprawami ubytków w nawierzchni dróg objętych Porozumieniami w celu zapewnienia ich przejezdności i bezpieczeństwa użytkowników,
zmieniono te postanowienia Porozumień, z których wynikał obowiązek Spółki w zakresie „dostosowania parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej przed przystąpieniem do realizacji inwestycji w taki sposób, że zamiast tego obowiązku wskazano, iż w trakcie prac budowlano-montażowych Spółka na bieżąco będzie naprawiać ubytki w nawierzchni dróg objętych Porozumieniami, powstałymi na skutek transportów pojazdów budowy, w celu zapewnienia ich przejezdności i bezpieczeństwa użytkowników,
zmieniono te postanowienia Porozumień, z których wynikał obowiązek wykonania remontów określonych dróg powiatowych, uszkodzonych w wyniku transportu związanego z budową farmy wiatrowej, w taki sposób, że zamiast tego obowiązku wskazano, iż Strony zobowiązane są dokonywać wspólnych przeglądów technicznych stanu nawierzchni dróg w okresach co 2 lub 3 tygodnie, których efektem będzie uzgodnienie w protokole terminów, technologii i zakresów napraw nawierzchni,
zniesiono: (i) obowiązek Spółki w zakresie usunięcia uszkodzeń dróg powiatowych zidentyfikowanych w trakcie komisyjnego odbioru stanu technicznego drogi, (ii) uprawnienie Powiatu do wykonania prac drogowych we własnym zakresie lub poprzez zlecenie ich innemu podmiotowi na koszt i ryzyko Podatnika.

Po stronie Wnioskodawcy powstała wątpliwość, czy wypłacone na rzecz Powiatu odszkodowanie podlega opodatkowaniu VAT i czy w konsekwencji Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktury VAT wystawionej przez Powiat.

Odnosząc się do pojęcia odszkodowania, należy zauważyć, że jest to termin niezdefiniowany w ustawie o podatku od towarów i usług. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały zawarte w przepisach ustawy z dnia kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 z późn. zm.).

Z postanowień art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2 ww. artykułu). Na podstawie ww. przepisu odszkodowanie uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zatem, szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej, bądź nie opodatkowaniu podatkiem VAT, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie będzie miała bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy prowadzi do wniosku, że świadczenie pieniężne wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz Powiatu nie będzie posiadało cech odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż nie zaistnieją okoliczności, które w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego powodowałyby szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania.

W opisanym we wniosku stanie faktycznym mamy do czynienia ze świadczeniem usługi. Określone na mocy Aneksów świadczenie pieniężne jest wypłacane w zamian za zwolnienie z wykonania zobowiązań Wnioskodawcy wynikających z zawartych Porozumień, polegających na wykonaniu (przed transportem samochodów ciężarowych) badań nośności określonych dróg powiatowych oraz „dostosowaniu parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę. Celem zawarcia Aneksów do Porozumień i wypłaty na tej podstawie świadczenia pieniężnego na rzecz Powiatu było zapewnienie, że po zakończeniu prac budowlano-montażowych Spółka nie będzie zobowiązana do dokonania jakichkolwiek napraw ani remontów, poza tymi, które wynikają z bieżącej naprawy uszkodzeń dróg powiatowych.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku opisanym we wniosku możemy wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi – w zamian za wyrażenie zgody na odstąpienie od postanowień zawartych Porozumień, które nakładały na Wnioskodawcę m.in. obowiązek „dostosowania parametrów” określonych dróg powiatowych poprzez ułożenie nowej nawierzchni bitumicznej na odcinkach wykorzystywanych przez Spółkę (zgodnie z zaleceniami wynikającymi z przeprowadzonych badań dotyczących nośności dróg), Powiat otrzymał określone świadczenie pieniężne. Świadczenie pieniężne należne z tytułu odstąpienia od postanowień zawartych w Porozumieniach stanowi płatność wynikającą z łączącej strony umowy. Spełniona zatem jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego.

Pomiędzy Wnioskodawcą a Powiatem powstała więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Powiat w zamian za zmianę Porozumień zawartych w 2011 r. i w 2012 r. w drodze Aneksów i w konsekwencji za udzielenie zezwolenia na wjazd samochodów ciężarowych (udostępnienia dróg powiatowych) otrzymywał wynagrodzenie w wysokości określonej w Aneksach do Porozumień. Z kolei Wnioskodawca, zwolniony z obowiązków wynikających z Porozumień i korzystający z wjazdu samochodów ciężarowych z wykorzystaniem dróg powiatowych stał się niewątpliwie beneficjentem tej czynności, jest bezpośrednim jej konsumentem, a więc odbiorcą świadczenia odnoszącym korzyść o charakterze majątkowym.

W konsekwencji, czynność w postaci tolerowania (akceptacji) przez Powiat odstąpienia od obowiązków Wnioskodawcy wynikających z zawartych Porozumień w sprawie przejazdu samochodów ciężarowych drogami powiatowymi jest w istocie świadczeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a tak uzyskane przez Powiat środki pieniężne stanowią wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i słusznie zostało udokumentowane wystawioną przez Powiat fakturą.

W kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez Powiat wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy – nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak wskazano wyżej, otrzymane przez Powiat świadczenie pieniężne stanowi wynagrodzenie za świadczone usługi w postaci tolerowania (akceptacji) przez Powiat odstąpienia przez Wnioskodawcę od obowiązków wynikających z zawartych Porozumień dotyczących przejazdu samochodów ciężarowych drogami powiatowymi i dowożących materiały i urządzenia niezbędne do prowadzenia przez Wnioskodawcę działalności opodatkowanej (budowa elektrowni wiatrowych). Powyższe kwoty stanowią wynagrodzenie za świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i zostało udokumentowane wystawioną przez Powiat fakturą z wykazaną kwotą podatku należnego, który tym samym stanowi dla Wnioskodawcy podatek naliczony.

W świetle przedstawionego opisu sprawy i powołanych przepisów, Wnioskodawcy, który jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej przez Powiat z tytułu otrzymanego świadczenia pieniężnego. Spełniona bowiem zostanie podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT jaką jest związek dokonanego nabycia z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy. Prawo to przysługiwać będzie o ile nie zaistnieją inne okoliczności je wykluczające, wskazane w art. 88 ustawy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem pytań Wnioskodawcy. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku, a wynikające z opisu sprawy oraz stanowiska Wnioskodawcy – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej z 7 sierpnia 2017 r. nr 0114-KDIP4.4012.376.2017.1.MPE należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych i należy je traktować indywidualnie. Powołana przez Wnioskodawcę na poparcie własnego stanowiska interpretacja wydana została w innym stanie faktycznym niż ten przedstawiony w analizowanej sprawie, dotyczyła bowiem opłaty za zagubione wyposażenie/elementy przyczepy lub ich zwrot w stanie uszkodzonym - w przypadku, gdy szkody te nie są pokryte przez ubezpieczenie, mają zatem charakter odszkodowawczy i pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Na ocenę prawidłowości rozpatrywanej kwestii nie może również wpływać powołane przez Stronę orzeczenie NSA z 22 marca 2017 r, sygn. I FSK 1283/15. Orzeczenia sądów administracyjnych zapadają w odniesieniu do indywidualnych i właściwych tylko im stanów faktycznych. W związku z powyższym, nie negując takiego orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Analiza stanu faktycznego będącego przedmiotem rozpoznania w powołanym orzeczeniu wskazuje, że jest on odmienny od sytuacji przedstawionej przez Wnioskodawcę i dotyczył opodatkowania odszkodowania pojmowanego jako wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta. Taka sytuacja nie ma miejsca w przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym. Jak wskazano wyżej, opisane we wniosku o interpretację świadczenie pieniężne wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz Powiatu w zamian za zwolnienie Wnioskodawcy z zobowiązań wynikających z zawartych Porozumień nie posiada cech odszkodowania.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin