Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.50.2017.9.IR
z 16 marca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 września 2017 r., sygn. akt I SA/Lu 689/17 (data wpływu prawomocnego orzeczenia i zwrot akt 8 stycznia 2021 r.) oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 2020 r., sygn. akt I FSK 11/18 (data wpływu 2 grudnia 2020 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2017 r. (data wpływu 17 marca 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 maja 2017 r. (data wpływu 18 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku wykazywania przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach dla podatku VAT czynności wykonywanych przez Radę Rodziców – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku wykazywania przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach dla podatku VAT czynności wykonywanych przez Radę Rodziców.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 maja 2017 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 6 czerwca 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: 0113-KDIPT1-2.4012.50.2017.2.IR, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku wykazywania przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach dla podatku VAT czynności wykonywanych przez Radę Rodziców.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 6 czerwca 2017 r. znak: 0113-KDIPT1-2.4012.50.2017.2.IR złożył skargę z dnia 6 lipca 2017 r. (data wpływu 7 lipca 2017 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z 27 września 2017 r., sygn. akt I SA/Lu 689/17 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 6 czerwca 2017 r. znak: 0113-KDIPT1-2.4012.50.2017.2.IR.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 września 2017 r., sygn. akt I SA/Lu 689/17, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej złożył skargę kasacyjną z dnia 16 listopada 2017 r. znak: 0110-KWR5.4022.35.2017.2 do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 28 października 2020 r. sygn. akt I FSK 11/18, NSA oddalił skargę kasacyjną Organu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 27 września 2017 r. sygn. akt I SA/Lu 689/17.

Prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 września 2017 r. sygn. akt I SA/Lu 689/17 wraz z aktami sprawy wpłynął do Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 8 stycznia 2021 r.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.), ocena prawna i wskazania, co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. Organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (w niniejszym wniosku jako: „VAT”). Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty.

Działając na podstawie ustawy o finansach publicznych i ustawy o systemie oświaty, Gmina tworzy jednostki budżetowe, w tym jednostki oświatowe. W jednostkach oświatowych działają rady rodziców na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej jako: „Ustawa”).

Rada rodziców dysponuje środkami finansowymi pochodzącymi ze składek ogółu rodziców uczniów Szkoły. Rada rodziców wydatkuje tak zgromadzone środki na cele dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze dla uczniów Szkoły, zgodne ze statutem Szkoły, takie jak wycieczki, obozy, kolonie, wyjścia do teatru lub kina, imprezy szkolne, upominki okolicznościowe czy nagrody na koniec roku szkolnego. Środki, którymi dysponuje rada rodziców pochodzą z dobrowolnych składek rodziców dzieci. Składki są dobrowolne i w różnej wysokości.

Rada rodziców na podstawie własnych decyzji, decyduje się przekazać konkretne środki pochodzące z własnych składek na konkretne zadania (w tym zakresie to rodzice a nie organy szkoły decydują na jakie cele przeznaczyć składki zebrane przez radę rodziców). Rada rodziców niejednokrotnie dysponuje wydzielonym rachunkiem pomocniczym w stosunku do rachunku szkoły a przepływy finansowe rady rodziców nie są uwzględniane w sprawozdaniu finansowym danej jednostki budżetowej ani też żadnej innej jednostki Gminy.

W piśmie z dnia 16 maja 2017 r. stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku Wnioskodawca w pierwszej kolejności wskazał, że przedstawione przez niego pytanie dotyczy wątpliwości prezentowania działań Rady rodziców w deklaracjach scentralizowanych Gminy. Gmina nie ma wątpliwości odnośnie tego czy dana czynność w ujęciu przedmiotowym może stanowić odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale Gmina ma wątpliwość czy z uwagi na specyficzne regulacje prawa oświatowego dotyczące Rady rodziców jej działalność w ogóle może stanowić część działalności opodatkowanej całej Gminy.

Rada rodziców może podejmować inicjatywy, które mogą spełniać definicję dostawy towarów lub świadczenia usług i może podejmować inicjatywy, które w ogóle nie będą stanowiły żadnego zdarzenia podlegającego ustawie o VAT. Zapytanie Gminy dotyczy wątpliwości odnośnie prawidłowego zastosowania art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, w tym sensie, czy z uwagi na charakter działalności Rady rodziców (organ działający na rzecz uczniów szkoły, którego celem nie jest osiągnięcie zysku) oraz na niezależność Rady rodziców, jej działania powinny być ujmowanie w sferze działalności gospodarczej całej Gminy. W tym sensie wskazywanie wszystkich czynności wykonywanych przez Radę rodziców jest bezprzedmiotowe.

Rada rodziców świadczy następujące usługi na rzecz dzieci:

• sprzedaż biletów do kina;
  

• sprzedaż biletów na pokazy naukowe;
  

• organizację konkursów i akademii;
  

• organizację imprez kulturalno-sportowych;
  

• transport uczniów;
  

• wydanie nagród dla uczniów za osiągnięcia w nauce i wyniki sportowe;
  

• wydanie dzieciom przyborów piśmienniczych, plastycznych etc.;
  

• organizowanie wycieczek dla dzieci;
  

• organizację imprez kulturalno-sportowych, integracyjnych, okolicznościowych, ognisk itp. (w tym również organizowane w trakcie lekcji);
  

• organizację wyjść do kina i na pokazy naukowe.
  
  

Część z tych usług (oraz dostaw) realizowana jest odpłatnie a część nieodpłatnie. Równocześnie, w przypadku usług (lub dostaw) odpłatnych część ma charakter zindywidualizowanego świadczenia np. wszyscy rodzice dokonują jednakowej opłaty na poczet wycieczki szkolnej i te dzieci, których rodzice zapłacili uczestniczą w danej wycieczce, a cześć nie ma takiego zindywidualizowanego charakteru (np. na wycieczkę wpłacają tylko niektóre osoby a usługę otrzymują wszyscy). W zasadzie każda z powyższych usług lub dostawy towarów może być realizowania w każdym możliwym wariancie, gdyż nie ma ustalonego sposobu organizowania takich zdarzeń.

Pytanie Gminy dotyczy świadczenia odpłatnych usług lub dostawy towarów o zindywidualizowanym charakterze.

Zdaniem Gminy te z czynności, które są wykonywane odpłatnie, mają zindywidualizowany charakter (w tym sensie, że można przypisać konkretne świadczenie w zamian za konkretny ekwiwalent pieniężny) lub też konkretny towar (np. przeniesienie prawa do rozporządzania książką lub nagrodą jak właściciel) w zamian za konkretny ekwiwalent pieniężny, mogłyby być uznawane za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, gdyby były wykonywane przez podatnika podatku VAT w ramach jego działalności gospodarczej.

Stronami odpłatnego świadczenia usług, objętych zakresem postawionego we wniosku pytania są uczniowie lub ich rodzice oraz Rada rodziców.

Wszystkie czynności objęte zakresem postawionego we wniosku pytania są świadczone przez Radę rodziców wyłącznie na rzecz uczniów.

W odpowiedzi natomiast na pytania o następującej treści: „Które czynności objęte zakresem postawionego we wniosku ORD-IN pytania wykonywane są w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?

Które czynności objęte zakresem postawionego we wniosku ORD-IN pytania wykonywane są dla innych celów niż działalność gospodarcza Wnioskodawcy, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?”

Wnioskodawca wskazał, iż w ocenie Gminy wezwanie w zakresie niniejszych punktów nie stanowi doprecyzowania stanu faktycznego, ale uzupełnienie argumentacji prawnej przedstawionej przez Gminę. Gmina wskazała we wniosku, iż przedmiotem jej zapytania jest art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Zatem, w oparciu o przedstawiony stan faktyczny Gmina argumentuje, że działalność Rady rodziców nie stanowi działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Jest to jednak zdanie Gminy wskazane w argumentacji do własnego stanowiska a nie element stanu faktycznego. W istocie kwestia ta stanowi główny przedmiot wątpliwości prawnej Gminy.

Stanem faktycznym (lub zdarzeniem przyszłym) są elementy rzeczywistości, które mogą być tak samo (lub bardzo podobnie) postrzegane przez innych. Dokonanie kwalifikacji polegającej na przyporządkowaniu określonego stanu faktycznego do normy prawnej (jaką jest art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) stanowi proces interpretacji norm prawnych nie zaś przedstawienie stanu faktycznego. Zadane przez Organ pytanie czy czynności wykonywane przez radę rodziców są wykonywane w ramach działalności gospodarczej nie jest faktem tylko oceną (i to oceną prawną) tego faktu. W zakresie własnego stanowiska, zdaniem Gminy czynności wykonywane przez radę rodziców nie są wykonywane w ramach działalności, o której mowa w ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT (co zostało szczegółowo opisane na stronie 3 Wniosku).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy czynności wykonywane przez Radę rodziców, jeśli w ujęciu przedmiotowym spełniają definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, winny być wykazywane przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach na podatek VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Radę rodziców, jeśli w ujęciu przedmiotowym spełniają definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, nie powinny być wykazywane przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach na podatek VAT.

Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz.U.2016.710) (dalej jako: „ustawa o VAT”) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Wskazany przepis oznacza, że Gmina i jej jednostki budżetowe stanowią jednego podatnika podatku VAT, a w efekcie rozliczenia podatku powinny następować w sposób skonsolidowany. Powyższe wynika z interpretacji art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wynikającej z uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2013 r. (sygnatura akt: I FPS 1/13) oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 29 września 2015 r. (sygnatura akt: C-276/14).

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 2 pkt 1 Ustawy szkoła może być zakładana i prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego. Statut rady rodziców regulują przepisy art. 53 i 54 Ustawy. Zgodnie z brzmieniem art. 53 ust. 1 Ustawy w szkołach działają rady rodziców, które reprezentują ogół rodziców uczniów. Zarazem zgodnie z brzmieniem art. 54 ust. 1 Ustawy rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki. Natomiast stosownie do ust. 2 powołanego artykułu, do kompetencji rady rodziców należy uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli oraz programu profilaktyki dostosowanego do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Ponadto do kompetencji rady rodziców należy również opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub placówki oraz opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.

Rada rodziców jako podmiot niezależny od jednostki oświatowej może wykonywać czynności tylko takie, które mieszczą się w uprawnieniach nadanych ustawą o systemie oświaty. Ze swojego charakteru czynności rady rodziców nie stanowią wykonywania działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Działania te są działaniami wspierającymi proces edukacyjny w szkole i stanowią wyraz inicjatywy rodziców w proces edukacyjny i wychowawczy dzieci.

W tym kontekście, w ocenie Wnioskodawcy nie można powiedzieć, iż na gruncie ustawy o VAT czynności wykonywane przez radę rodziców stanowić będą czynności, które powinny być uwzględnione w rejestrach sprzedaży Gminy, z uwagi na fakt, iż czynności rady rodziców nie mieszczą się w ramach definicji działalności gospodarczej Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 1 i następne ustawy o VAT.

Przede wszystkim działania rady rodziców, z uwagi na ograniczenia prawne wynikające z ustawy o systemie oświaty, nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej. Działalność ta nie jest nastawiona na osiągnięcie żadnych przychodów, nie jest nawet działalnością ciągłą i zorganizowaną. Działalność rady rodziców ma charakter pomocniczy i incydentalny w stosunku do działalności edukacyjnej samej szkoły.

Nawet jednak gdyby uznać, iż działalność taka mogłaby stanowić działalność gospodarczą (z czym Wnioskodawca się nie zgadza), to Gmina nie ma żadnego wpływu na taką działalność, nie można zatem twierdzić, iż jest to działalność wykonywana samodzielnie. Skoro ani kierownik jednostki organizacyjnej ani żadna inna osoba w Gminie nie może nakazać lub zakazać określonych działań rodzicom, nie sposób mówić tutaj o jakiekolwiek samodzielności Gminy.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy czynności wykonywane przez Radę rodziców, jeśli w ujęciu przedmiotowym spełniają definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, nie powinny być wykazywane przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach na podatek VAT, gdyż nie są wykonywane przez podatnika w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ustawy o VAT.

Mając na uwadze rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 września 2017 r. sygn. akt I SA/Lu 689/17 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 2020 r. sygn. akt I FSK 11/18, należy uznać, że stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie tut. Organ pragnie wskazać, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami natomiast, w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy pod pojęciem sprzedaży – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.

W świetle art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Ustawodawca w cytowanych wyżej przepisach poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, czy też świadczenie usług w rozumieniu art. 8 tej ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Pojęcie podatnika i działalności gospodarczej zostały na potrzeby podatku od towarów i usług zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

I tak zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Stosownie do art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W szczególności – na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym – do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Uszczegółowienie w art. 7 ust. 1 omawianej ustawy wskazuje na szereg obszarów, w jakich gmina realizuje swoje zadania, w szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek poprzez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej, dotyczy to wszelkich działań gminy w zakresie realizacji zadań własnych wynikających z przepisów ustawy o samorządzie gminnym i wówczas nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.

Jak wynika z treści wniosku Gmina działając na podstawie ustawy o finansach publicznych i ustawy o systemie oświaty, tworzy jednostki budżetowe, w tym jednostki oświatowe. W jednostkach oświatowych działają rady rodziców na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.

Na podstawie art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943, z późn. zm.) w szkołach i placówkach, z zastrzeżeniem ust. 6, działają rady rodziców, które reprezentują ogół rodziców uczniów.

Na mocy art. 53 ust. 2 ustawy o systemie oświaty w skład rad rodziców wchodzą:

1. w szkołach – po jednym przedstawicielu rad oddziałowych, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danego oddziału;
2. w placówkach – co najmniej 7 przedstawicieli, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców wychowanków danej placówki;
3. w szkołach artystycznych – co najmniej 7 przedstawicieli, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danej szkoły.
   
   

Stosownie do art. 54 ust. 1 ustawy o systemie oświaty rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki.

Z kolei w myśl art. 54 ust. 2 ustawy o systemie oświaty, do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, należy:

1. uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną:
   1. programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli,
   2. programu profilaktyki dostosowanego do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców;
2. opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub placówki, o którym mowa w art. 34 ust. 2;
3. opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.
   
   

Przepis art. 54 ust. 8 ustawy o systemie oświaty stanowi, że w celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki, rada rodziców może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady rodziców określa regulamin, o którym mowa w art. 53 ust. 4.

Odnosząc się do kwestii objętej zakresem pytania zadanego we wniosku w pierwszej kolejności należy przytoczyć stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie przedstawione w wyroku z dnia 27 września 2017 r., sygn. akt I SA/Lu 689/17, w którym wskazano, że: „rada rodziców nie nosi cech jakiekolwiek „samodzielności”, która niezależnie od formy organizacyjno- prawnej potencjalnie mogłaby ją statuować w gronie podatników.

Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 2156 ze zm. w brzmieniu aktualnym w dacie wydania skarżonej interpretacji) w szkołach działają rady rodziców, które reprezentują ogół rodziców uczniów. Kompetencje rad rodziców określa m.in. art. 54 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem rada rodziców jest organem społecznym reprezentującym rodziców uczniów, ale tylko wewnątrz systemu oświaty. Rada rodziców posiada kompetencje występowania do dyrektora i innych organów szkoły, organu prowadzącego szkołę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły. Do kompetencji rady rodziców należy między innymi uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczego szkoły, opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia, a także opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.

Ponadto zgodnie z art. 53 ust. 8 ustawy o systemie oświaty, w celu wspierania działalności statutowej szkoły rada rodziców może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców. Rada rodziców nie posiada zdolności sądowej, tj. nie jest osobą fizyczną, osobą prawną, nie jest także jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną. Przepisy szczególne nie przyznają radzie rodziców osobowości prawnej, nie podlega ona również wpisowi do określonego rejestru. Brakuje również właściwego zespołu przepisów określających zakres praw i obowiązków rady rodziców, a stanowiących o jej organizacyjnej odrębności i samodzielności (postanowienie NSA z 14 czerwca 2012 r., I OZ 421/12, SIP Lex).

Ponadto w świetle wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2010 r. (I SA/OI 13/10, LEX nr 707453) rada rodziców nie jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.”

Jak wskazał WSA w Lublinie „Analogiczny pogląd wyraziło również Ministerstwo Edukacji Narodowej w piśmie z dnia 17 stycznia 2014 r., stanowiącym odpowiedź na interpelację poselską nr 23464 w sprawie zasad funkcjonowania rad rodziców (www.sejm.gov.pl). Przepisy ustawy o systemie oświaty wskazują, że ustawodawca nie powołał rady rodziców jako podmiotu autonomicznego, lecz jako działający wewnątrz poszczególnych jednostek systemu oświaty i wyłącznie w zakresie przyznanych ustawą kompetencji. Rada rodziców może gromadzić środki wyłącznie w określonym celu, tj. wspierania działalności statutowej, zaś pojęcia "wspieranie" nie można interpretować dowolnie, w tym jako prawa do swobodnego ustanawiania celów w zakresie wydatkowania środków oraz zastępowania organu prowadzącego w zabezpieczeniu wydatków na funkcjonowanie szkoły, czy też zastępowania dyrektora szkoły w czynnościach związanych z organizacją pracy szkoły. Rada rodziców nie jest uprawniona do występowania w obrocie prawnym w charakterze samoistnego podmiotu. Rada nie jest też jednostką organizacyjną (w tym także pracodawcą w rozumieniu art. 3 kodeksu pracy), gdyż jest nią szkoła. Jakakolwiek działalność rady rodziców może być wykonywana tylko w imieniu szkoły i na jej rachunek. Rada rodziców pozbawiona jest jakiejkolwiek podmiotowości prawnej, w tym nie ma zdolności sądowej (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku sygn. III AUa 2017/15, SIP Lex).

Sam już zatem brak jakiejkolwiek samodzielności rady rodziców w podejmowanych działaniach (jak choćby zdolność do zawierania umów cywilnoprawnych - stroną takiej umowy będzie zawsze szkoła, zespół szkół, przedszkole, a nie rada rodziców) przesądza, że rada rodziców nie może znaleźć się w gronie podatników, bo nie prowadzi samodzielnie działalności gospodarczej.”

Zdaniem Sądu „nie można też nie dostrzegać, iż cel dla jakiego powołuje się radę rodziców, w żadnym razie nie ma związku z jej jakimkolwiek zarobkowym charakterem, czy choćby ukierunkowaniem działalności na zysk. Jak wskazano wyżej, rada rodziców o charakterze wyłącznie opiniodawczym, wspierającym szkołę w zadaniach oświatowych (ale w żadnej mierze nie decyzyjnym), nawet jeśli przekazuje dzieciom pomoce szkolne czy też bilety do kina z zebranych przez rodziców składek, to te działania nie mają celu zarobkowego. Jeśli przy użyciu środków ze składek rodzicielskich organizuje szkolną imprezę kulturalną, wycieczkę dla dzieci, konkurs czy pokazy naukowe, to zawsze są to działania mające na celu wspieranie edukacji dzieci, ich rozwój, są kierowane do dzieci (nie do jakiegokolwiek kontrahenta), zawsze będą działania łączące się i mające na celu wsparcie danej jednostki oświatowej (szkoły, przedszkola) w realizowaniu jej celów dydaktyczno - oświatowych. Działania rady rodziców wynikające z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie niniejszej kierowane są tylko do uczniów, część z tych działań ma wręcz charakter pomocowy. Fundusze ze składek rodziców czy też z innych źródeł, jakie uprawniona jest gromadzić - zawsze mają wspierać cele statutowe szkoły (art. 54 ust. 8 ustawy o systemie oświaty).”

Nadto WSA w Lublinie zaznaczył, że „dopiero w stanie prawnym obowiązującym od 1 września 2017 r., wraz z wejściem w życie ustawy Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59) rada rodziców została uprawniona do posiadania rachunku bankowego dla gromadzenia na nim funduszy przez nią pozyskanych (art. 84 § 7 tej ustawy), co tym bardziej potwierdza fakt, że w stanie prawnym, w którym została wydana skarżona do sądu interpretacja, rada rodziców takiego uprawnienia nie posiadała, a tym samym przesądza o jej niesamodzielnym charakterze i niezarobkowym profilu działalności.”

W związku z powyższym - zdaniem WSA - brak zarobkowego celu działania rady rodziców, kierowanie tych działań jedynie do uczniów, wychowanków placówki, są czynnikami przesadzającymi o tym, że rady rodziców nie można traktować jako podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, bo jej działalność nie nosi znamion działalności gospodarczej.

Zatem brak jest przesłanek, dla których Gmina z tytułu czynności wykonywanych przez Radę rodziców mogłaby zostać uznana za podatnika VAT - a w konsekwencji - że czynności wykonywane przez Radę rodziców winny być wykazywane przez Gminę w skonsolidowanych deklaracjach na podatek VAT.

Powyższe zostało potwierdzone wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 2020 r., sygn. akt I FSK 11/18, w którym Sąd stwierdził, że „Gmina wykonując za pośrednictwem założonej przez nią szkoły publicznej i działającej w tej szkole rady rodziców czynności polegające na organizowaniu i finansowaniu ze środków pochodzących z dobrowolnych składek ogółu rodziców uczniów szkoły wycieczek, obozów, kolonii, wyjść do teatru lub kina, imprez szkolnych, wręczaniu upominków okolicznościowych czy nagród na zakończenie roku szkolnego, nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 w związku z ust. 6 ustawy o VAT i czynności te nie powinny być wykazywane w składanych przez nią skonsolidowanych deklaracjach VAT.

Powyższe czynności nie mają charakteru odpłatnego w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i mieszczą się w przewidzianym w art. 7 ust.1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym zadaniu własnym - edukacji publicznej, które zostało nałożone na Gminę przepisami obowiązującej w dacie wydania zaskarżonej interpretacji ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty”.

Dokonując zatem analizy przedstawionego opisu sprawy w kontekście obowiązujących przepisów prawa podatkowego oraz wyroków WSA z dnia 27 września 2017 r., sygn. akt I SA/Lu 689/17, jak również NSA z dnia 28 października 2020 r., sygn. akt I FSK 11/18 wskazać należy, iż rada rodziców utworzona na podstawie art. 53 ustawy o systemie oświaty, przez rodziców uczniów, jako ich reprezentant, jest wyłącznie wewnętrznym organem szkoły. Rada rodziców nie ma samodzielnego charakteru, działa wewnątrz systemu oświaty, a jej istnienie uzależnione jest od funkcjonowania szkoły. Rada rodziców nie jest więc odrębną od szkoły jednostką organizacyjną.

W związku z powyższym uznać należy, że rada rodziców nie jest samodzielnym podmiotem działającym we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Rada rodziców funkcjonuje przy szkole, w imieniu szkoły i na rzecz szkoły, w której ją powołano. Tym samym nie może też być odrębnym podatnikiem podatku VAT od Gminy, działającej za pośrednictwem szkoły (swojej jednostki).

Jednocześnie wskazać należy, iż realizowane przez Gminę za pośrednictwem szkoły publicznej i działającej w tej szkole, rady rodziców, cele dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze dla uczniów szkoły, polegające na organizowaniu i finansowaniu ze środków pochodzących z dobrowolnych składek ogółu rodziców uczniów szkoły wycieczek, obozów, kolonii, wyjść do teatru lub kina, imprez szkolnych, wręczaniu upominków okolicznościowych czy nagród na zakończenie roku szkolnego, stanowią świadczenia wykonywane w ramach zadań własnych gminy polegających, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym, na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, obejmujących edukację publiczną.

Mając zatem powyższe na uwadze stwierdzić należy, że Gmina wykonując za pośrednictwem szkoły publicznej i działającej w tej szkole rady rodziców czynności polegające na organizowaniu i finansowaniu ze środków pochodzących z dobrowolnych składek ogółu rodziców uczniów szkoły wycieczek, obozów, kolonii, wyjść do teatru lub kina, imprez szkolnych, wręczaniu upominków okolicznościowych czy nagród na zakończenie roku szkolnego, nie działa jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy prowadzący działalność gospodarczą, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy w związku z ust. 6 ustawy i czynności te nie powinny być wykazywane w składanych przez Gminę skonsolidowanych deklaracjach VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.