Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.496.2020.3.MR
z 26 marca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 grudnia 2020 r. (data wpływu 29 grudnia 2020 r.), uzupełnionym pismem z 17 marca 2021 r. (data wpływu 22 marca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży działek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży działek. Wniosek uzupełniono w dniu 22 marca 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz o dodatkową należną opłatę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, wraz z żoną są właścicielami nieruchomości położonej w miejscowości A, gmina B, województwo C. Nieruchomość stanowią dwie sąsiadujące ze sobą działki X i Y obręb (…), o łącznej powierzchni 2105 m². Dla tych nieruchomości Sąd Rejonowy prowadzi Księgę wieczystą. Działki nie są zabudowane, ani zalesione. W ewidencji gruntów teren ten jest oznaczony jako RV-grunty orne.

Nieruchomość jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i przeznaczona jest na funkcję oznaczoną symbolem MJ – „zabudowa jednorodzinna”. Do tych nieruchomości są przypisane także udziały w drogach wewnętrznych i ciągach pieszo-jezdnych, dzięki którym działki X i Y mają zapewniony dostęp do drogi publicznej (udziały w działkach (…)). Łącznie udziały w drogach wewnętrznych wynoszą ok. 274,7 m². Nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego małżeństwa Wnioskodawcy w marcu 2018 r.

Nabycie nieruchomości nie było związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wcześniej, w 2012 r., małżonkowie nabyli w sąsiedztwie przedmiotowych działek – ok 400 m. obok – podobne dwie działki z zamiarem przyszłego osiedlenia się na nich. Niestety po kilku latach, w bezpośrednim sąsiedztwie pierwotnie kupionych działek, pomimo iż teren w planie przestrzennym jest przeznaczony do zabudowy jednorodzinnej, deweloper zapewne uzyskał niezbędne zgody i wybudował budynki szeregowe. Fakt ten był powodem zmiany pierwotnych planów osiedlenia się na tamtym terenie, sprzedaży kupionych w 2012 r. działek i w 2018 r. nabycie innych, oddalonych o ok. 400 metrów obok działek, które są przedmiotem tego wniosku. Kupione w 2018 roku działki miały lepszą lokalizację: lepszy dojazd, widok, oraz z powodu ich położenia praktycznie nie ma możliwości realizacji w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy wielorodzinnej. Działki te mają jedną wadę – na ich terenie znajduje się skarpa o wysokości ok. 9-12 metrów, która dzieli teren w znaczącej różnicy poziomów w proporcji ok. 40/60 %.

W momencie zakupu Wnioskodawca uzyskał informację, że zagospodarowanie tego terenu do stanu umożliwiającego na tym terenie zabudowę powinno kosztować ok 30-40 tyś zł i dlatego zdecydował się na zakup tej nieruchomości. W obecnym 2020 r. Wnioskodawca postanowił zrealizować niezbędne prace ziemne i wówczas okazało się, że pierwotnie pozyskana wycena niewiele ma wspólnego z realną kwotą, za którą można zlecić profesjonalne, zgodne z prawem i sztuką, wykonanie tych prac. Niwelacja tej skarpy, to na dzień dzisiejszy jest koszt ok 150-200 tyś. i to jest powodem odstąpienia Wnioskodawcy od planów realizacji tych prac, wybudowania nieruchomości i osiedlenia się na tym terenie. Wnioskodawca postanowił sprzedać tą nieruchomość.

W międzyczasie, od czasu zakupu działek będących przedmiotem wniosku o interpretację, Wnioskodawca nie wykonał na tym terenie żadnych prac, przekształceń, podziałów itp. W okresie posiadania przez Wnioskodawcę, nieruchomość nie była i nadal nie jest przedmiotem najmu, zastawu, dzierżawy, oraz nie znajdowała się w posiadaniu osób trzecich.

Po zakupie tej nieruchomości Wnioskodawca wraz z żoną nie nabyli żadnych innych nieruchomości.

Wnioskodawca wraz z żoną, poza przedmiotową nieruchomością posiadają jako prywatny majątek wspólny małżonków, nieruchomości:

• niezbudowaną działkę rolną ok. 2 ha (gmina …) , którą nabyli w 2006 r.;
• zabudowaną nieruchomość – działka o powierzchni 1022 m² – przy ul. (…), którą nabyli w 2007 r. i w której do dzisiaj mieszkają.
  
  

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą nr NIP (…) i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przeważającym zakresem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest sprzedaż towarów i usług montażu: rolet, żaluzji, moskitier, markiz, okien, drzwi itp. oraz handel odzieżą. Działalność prowadzi od 1992 r. Żona Wnioskodawcy od ok. 20 lat nie prowadzi działalności gospodarczej. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca w całym okresie 28 lat tej działalności dokonał obrotu nieruchomościami: w 2012 r. kupił i sprzedał w celach zarobkowych nieruchomość w (…) – mieszkanie typu kawalerka; w 2011 r. nabył dwie działki budowlane (2396 m²), celem wybudowania tam budynków mieszkalnych i następnie sprzedaży tych nieruchomości. Do dnia dzisiejszego nic w tej sprawie się nie wydarzyło. Działki są w takim samym stanie jak w momencie ich zakupu i należą do majątku firmy Wnioskodawcy. W 2007 r. Wnioskodawca zakupił lokal użytkowy (ok. 82 m²) przy ul. (…), gdzie do dnia dzisiejszego mieści się siedziba firmy Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie posiada żadnych innych nieruchomości należących do majątku odrębnego.

Żona Wnioskodawcy, posiada należące do majątku odrębnego, niezabudowane nieruchomości – działki rolne, które nabyła w ramach spadku po ojcu w 1973 r. i późniejszym – w 1997 r. – zniesieniu współwłasności przez jej babcię dla pozostałej części rodzinnej nieruchomości. Działki o łącznej powierzchni ok 3,1 ha, znajdują się w miejscowości A, gmina B w województwie C.

Po roku 2012, poza jedną – opisaną wyżej transakcją zamiany: sprzedaży i następnie kupna działek w 2018 r., Wnioskodawca wraz z żoną nie nabyli żadnych innych nieruchomości. Nieruchomości, które były związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, były kupione w ramach tej działalności z wszystkimi podatkowymi konsekwencjami takich transakcji.

Zakup przedmiotowych nieruchomości nie był związany z prowadzoną działalnością, nigdy nie stanowił majątku, lub środka trwałego firmy. Nie dokonano na tej nieruchomości żadnych nakładów, nie wykonano podziałów, uzbrojenia itp. Był prywatnym zakupem do majątku wspólnego małżeństwa. Celem była przyszła zabudowa tej działki i wspólne tam zamieszkanie.

W piśmie z dnia 17 marca 2021 r. – stanowiącym uzupełnienie wniosku – Wnioskodawca podał następujące informacje w zakresie podatku od towarów i usług:

Ad 1.

Obie działki zostały nabyte łącznie, w jednym akcie notarialnym, od Spółdzielni (…), na podstawie jednej Umowy przewłaszczenia działek i pokrycia przez kupujących, poniesionych wcześniej przez Spółdzielnię: „kosztów ogólnych lokalizacji: przygotowanie inwestycji, dokumentacji, podziału geodezyjnego, robót ziemnych i uzbrojenia”.

Akt Notarialny obejmuje sprzedaż samych działek na wartość 60,74% zapłaconej przez Wnioskodawcę całej kwoty. W Akcie Notarialnym przy wszystkich kwotach widnieje zapis, że dana kwota jest kwotą „brutto – tj. obejmuje należny podatek VAT”, ale nie jest on wyszczególniony – w jakiej wysokości, ani jaką stanowi wartość kwoty do zapłaty.

Na pozostałą kwotę (nie zawartą w Akcie Notarialnym) – 39,26% wartości transakcji – „zwrot poniesionych kosztów ogólnych lokalizacji”, Wnioskodawca otrzymał od Spółdzielni zaświadczenie, że pieniądze te zostały Spółdzielni wpłacone. Zapłata za działki i zwrot poniesionych przez Spółdzielnię kosztów była łączna i została zrealizowana w dwóch transzach: zadatek w wysokości 9,52% wpłacony gotówką w kasie Spółdzielni, a pozostała kwota (90,48%) jednym przelewem na konto Spółdzielni w dniu podpisania Aktu Notarialnego.

Wnioskodawca nie jest w stanie określić, czy i w jakiej wysokości został przez Spółdzielnię od tej transakcji naliczony i odprowadzony podatek VAT. Kupującymi były osoby fizyczne, zakup nie był przeznaczony na cele działalności gospodarczej, więc dla kupujących wystarczającym było pokwitowanie wpłaty, oraz zapis w Akcie Notarialnym, że „całość ceny została zapłacona”.

Kupujący nie otrzymali z tytułu tej transakcji faktury VAT od Spółdzielni.

Ad 2.

Działki zostały zakupione do majątku wspólnego małżonków, a w małżeństwie panuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej – udział Wnioskodawcy i jego żony to 50% + 50%.

Ad 3.

Na pytanie organu: „Czy przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku z tytułu nabycia ww. działek?” Wnioskodawca wskazał:

„Nie. Tak jak opisałem w punkcie 1., zakup był do prywatnego majątku osób fizycznych”.

Ad 4.

Od momentu nabycia do ich sprzedaży działki są w niezmienionym stanie. Nie były i nie będą w żaden sposób wykorzystywane, użytkowane.

Ad 5.

Działki były zakupione i wykorzystywane były i będą wyłącznie dla celów prywatnych – działalność zwolniona od podatku VAT.

Ad 6.

Działki są w takim stanie, jak w dniu ich nabycia. Wnioskodawca wraz z żoną nie poniósł i nie planuje żadnych nakładów związanych z tymi działkami.

Ad 7.

W dzisiejszych czasach nie można inaczej dotrzeć do potencjalnych nabywców. Wnioskodawca zamierza zamieścić ogłoszenia o sprzedaży tych działek na portalach internetowych.

Ad 8.

Na pytanie organu: „Kiedy zamierza Pan dokonać sprzedaży nieruchomości (…)?” Wnioskodawca wskazał: „Jak najszybciej. Po otrzymaniu pozytywnej odpowiedzi na ten wniosek o wydanie interpretacji podatkowej”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 1).

Czy ewentualną sprzedaż ww. nieruchomości należy opodatkować podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, w tym przypadku sprzedawcy nie powinni dokonywanej czynności opodatkować podatkiem od towarów i usług. Natomiast w przypadku obowiązku zapłaty podatku VAT nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego, o ile do sprzedaży tej nieruchomości dojdzie po upływie 5-ciu kalendarzowych lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie czyli po 31 grudnia 2023 r.

W ocenie Wnioskodawcy nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, a (jak w niniejszej sprawie) jedynie wyzbywa się majątku osobistego.

Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danej czynności, jako wykonywanej przez podmiot będący podatnikiem podatku VAT w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy dana aktywność (zakup, a następnie sprzedaż) miała na celu obrót daną nieruchomością w celu zarobkowym. W tym przypadku nieruchomość została nabyta do osobistego majątku wspólnego małżeństwa. Celem zakupu nieruchomości było wybudowanie na tej działce domu i zamieszkanie w nim. Z powodu wysokich kosztów adaptacji terenu (zniwelowania znajdującej się na terenie nieruchomości nierówności terenu – skarpy) Wnioskodawca, wraz z żoną, zmienili pierwotne plany i postanowili sprzedać tę nieruchomość.

Przejawem aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną – zarobkową, może być np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, czy równoległe prowadzenie usług deweloperskich, lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Co istotne, Wnioskodawca, jako kupujący nieruchomość do swojego prywatnego majątku, nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości.

Przedmiotowe działki nie zostały po ich zakupie: podzielone, uzbrojone, przekwalifikowane, itd. Są w takim stanie jak zostały zakupione. Wnioskodawca nie wykonał żadnych czynności mających na celu podniesienie wartości tej nieruchomości. Gdy chciał rozpocząć budowę, okazało się, że faktyczny koszt niwelacji nierówności gruntu jest dużo wyższy, od pierwotnie zakładanego. Wówczas zmienił plany dotyczące wybudowania domu mieszkalnego i osiedlenia się na terenie tej nieruchomości i postanowił przedmiotowe działki sprzedać. W dotychczasowym obrocie nieruchomościami zawsze, gdy dana nieruchomość była związana z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, była ona nabywana do majątku firmy, a ewentualna ich odsprzedaż była opodatkowana podatkiem dochodowym i VAT. Fakt, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą nie może być powodem braku możliwości nabywania i ewentualnego zbywania nieruchomości do i z majątku osobistego.

Mając na uwadze przeznaczenie nieruchomości, brak poprzedzających czynności wskazujących na handlowy charakter sprzedaży, czynność zbycia nieruchomości (w ocenie Wnioskodawcy) mieści się w zakresie zarządu majątkiem prywatnym.

Wszystkie przedstawione we wniosku okoliczności potwierdzają, że sprzedawcy z tytułu transakcji sprzedaży nieruchomości, nie będą działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, wykonującego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1. określone udziały w nieruchomości,
2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
   
   

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. Teren budowlany to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE).

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży gruntu podatkiem VAT istotne jest, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży tego gruntu podjął/podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą zbycie majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W przedmiocie statusu – na płaszczyźnie podatku VAT – podmiotu dokonującego sprzedaży nieruchomości wypowiedział się NSA w uchwale siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07) wskazując na kryteria, jakimi należy kierować się przy określaniu, czy w danym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządem majątkiem prywatnym. Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Zdaniem NSA ,,(…) przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako osoba wykonująca wolny zawód”. Zatem w opinii NSA ,,ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług”.

W przedmiotowym zagadnieniu istotne znaczenie mają tezy przedstawione przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w wyroku z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10), oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). W wyroku tym TSUE wskazał na kryteria uznania tego rodzaju sprzedaży za działalność gospodarczą. TSUE stwierdził, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

W powołanym wyżej orzeczeniu TSUE wskazał, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną, są właścicielami nieruchomości, którą stanowią dwie sąsiadujące ze sobą działki X i Y. Działki nie są zabudowane ani zalesione. W ewidencji gruntów teren ten jest oznaczony jako RV-grunty orne. Nieruchomość jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i przeznaczona jest na funkcję oznaczoną symbolem MJ – „zabudowa jednorodzinna”. Do tych nieruchomości są przypisane także udziały w drogach wewnętrznych i ciągach pieszo-jezdnych, dzięki którym działki X i Y mają zapewniony dostęp do drogi publicznej, udziały w działkach (…). Nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego małżeństwa Wnioskodawcy w marcu 2018 r. Nabycie nieruchomości nie było związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Od czasu zakupu działek będących przedmiotem wniosku o interpretację, Wnioskodawca nie wykonał na tym terenie żadnych prac, przekształceń, podziałów itp. W okresie posiadania przez Wnioskodawcę, nieruchomość nie była i nadal nie jest przedmiotem najmu, zastawu, dzierżawy, oraz nie znajdowała się w posiadaniu osób trzecich. Po zakupie tej nieruchomości Wnioskodawca wraz z żoną nie nabyli żadnych innych nieruchomości.

Zakup przedmiotowych nieruchomości nie był związany z prowadzoną działalnością, nigdy nie stanowił majątku, lub środka trwałego firmy Wnioskodawcy. Nie dokonano na tej nieruchomości żadnych nakładów, nie wykonano podziałów, uzbrojenia itp., był prywatnym zakupem do majątku wspólnego Wnioskodawcy i jego żony. Celem była przyszła zabudowa tej nieruchomości i wspólne tam zamieszkanie. Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, że obie działki zostały nabyte łącznie, w jednym akcie notarialnym, od Spółdzielni Budownictwa Jednorodzinnego, na podstawie jednej Umowy przewłaszczenia działek i pokrycia przez kupujących, poniesionych wcześniej przez Spółdzielnię: „kosztów ogólnych lokalizacji: przygotowanie inwestycji, dokumentacji, podziału geodezyjnego, robót ziemnych i uzbrojenia”. Wnioskodawca wskazał, że kupującymi były osoby fizyczne, zakup nie był przeznaczony na cele działalności gospodarczej, więc dla kupujących wystarczającym było pokwitowanie wpłaty, oraz zapis w Akcie Notarialnym, że „całość ceny została zapłacona”. Kupujący nie otrzymali z tytułu tej transakcji faktury VAT od Spółdzielni. Działki zostały zakupione do majątku wspólnego małżonków, a w małżeństwie Wnioskodawcy panuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Od momentu nabycia do ich sprzedaży działki są w niezmienionym stanie. Nie były i nie będą w żaden sposób wykorzystywane, użytkowane. Działki były zakupione i wykorzystywane były i będą wyłącznie dla celów prywatnych. Działki są w takim stanie, jak w dniu ich nabycia. Wnioskodawca wraz z żoną nie poniósł i nie planuje ponieść żadnych nakładów związanych z tymi działkami. Wnioskodawca zamierza zamieścić ogłoszenia o sprzedaży tych działek na portalach internetowych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy sprzedaż ww. nieruchomości należy opodatkować podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe informacje, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawcę w stosunku do sprzedaży działek X i Y (oraz udziału w działkach) za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, nie wystarczy stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie (ustalenie), że podmiot dokonujący dostawy występuje w związku z tą sprzedażą jako podatnik podatku od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca, dokonując planowanej sprzedaży ww. nieruchomości, nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z przedstawionego opisu sprawy bowiem nie wynika taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Zatem sprzedaż przez Wnioskodawcę ww. działek, stanowić będzie zwykłe wykonywanie prawa własności. Jak bowiem wynika z opisu sprawy – w związku z planowaną sprzedażą ww. nieruchomości Zainteresowany nie ponosił i nie planuje ponosić żadnych nakładów związanych z tymi działkami. Wnioskodawca nie wykonał na terenie działek żadnych prac, przekształceń, podziałów. Nieruchomość nie była i nadal nie jest przedmiotem najmu, zastawu, dzierżawy oraz nie znajdowała się w posiadaniu osób trzecich. Przedmiotowe działki zostały zakupione do majątku wspólnego małżonków, były i będą wykorzystywane wyłącznie do celów prywatnych. W związku ze sprzedażą Wnioskodawca zamierza jedynie zamieścić ogłoszenia o sprzedaży tych działek na portalach internetowych.

W tym miejscu należy wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 6 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 234/16, w którym sąd stwierdził, że: „Uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla czterech działek powstałych w wyniku podziału działki siedliskowej, a także sprzedaż za pośrednictwem portali internetowych oraz biura nieruchomości nie stanowi o zawodowej działalności skarżącej. (…) Korzystanie z biura nieruchomości czy portali internetowych przy sprzedaży nieruchomości przemawia raczej za tym, że skarżąca nie zajmuje się profesjonalnym obrotem nieruchomościami. Trudno przy tym wyobrazić sobie w jaki inny sposób mogłaby znaleźć potencjalnych nabywców działek”.

Podsumowując, w związku ze sprzedażą ww. działek (udziału w działkach) Wnioskodawca będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzenia własnym majątkiem, ponieważ nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 ustawy i nie wystąpi w roli podatnika podatku VAT w stosunku do tej sprzedaży. Tym samym sprzedaż ta nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze fakt, że stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Wnioskodawca, zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla żony Wnioskodawcy, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.