2021.04.06 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.24.2021.2.MD
z 6 kwietnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia
2020 r. (data wpływu 4 stycznia 2021 r.), uzupełnionym w dniu 29 marca 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 stycznia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 29 marca 2021 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 1 października 2015 r. Wnioskodawczyni jest z mężem A w fizycznej separacji. Po dwu „Niebieskich Kartach” został on zmuszony przez Zespół Interdyscyplinarny d.s. Przeciwdziałania Przemocy do wyprowadzki z domu i do tej pory wynajmuje mieszkanie. Poza tym mąż miał kochankę i dążył do rozwodu.

Przez wszystkie lata małżeństwa A zaniedbywał dzieci psychicznie i fizycznie, a od 2012 r. także ekonomicznie (w opiece nad trójką dzieci pomagali Wnioskodawczyni rodzice, a czasem i znajomi, dalsza rodzina). Od 2012 r. (przeprowadzki do nowego domu i śmierci ojca Wnioskodawczyni) A utrudniał Wnioskodawczyni faktycznie realizację zadań rodzicielskich poprzez:

codzienne złośliwości (np. zrzucanie prania) i wybuchy agresji (słownej, fizycznej, zakręcanie kaloryferów, ciepłej wody),
poniżanie i podrywanie autorytetu Wnioskodawczyni,
zawłaszczenie samochodu (co wymuszało na Wnioskodawczyni np. dźwiganie zakupów na pięć osób, wożenie ich rowerem lub korzystanie z pomocy osób trzecich),
odmawianie pomocy w najbardziej podstawowych zadaniach rodzicielskich związanych z opieką zdrowotną nad dziećmi – odmawiał np. wykonania badań genetycznych, co było konieczne dla zdiagnozowania niepełnosprawnego syna …; końcowo został do nich zmuszony postanowieniem sądu (…).

Jeżeli chodzi o świadczenia finansowe na rzecz rodziny, małżonek Wnioskodawczyni został do nich przymuszony trzema postanowieniami sądu. Ostatnie z wyroku z dnia 16 lutego 2018 r. (…).

W 2020 r. zainteresowanie J. W. sprowadziło się do wykonywania przelewów na zasądzone kwoty i dwu kilkuminutowych wizyt w domu, gdzie Wnioskodawczyni zamieszkuje z dziećmi.

Wnioskodawczyni dodaje, że wraz z mężem posiada rozdzielność majątkową (wyrok … z dnia 31 października 2017 r.) i na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek spłaty domu (postanowienie … z dnia 8 czerwca 2020 r.). W związku z tym ogromnym obciążeniem finansowym Wnioskodawczyni zależy na każdych pieniądzach, które ułatwiłyby jej spłatę domu, w którym zamieszkuje wraz z niepełnoletnimi dziećmi – w tym jednym niepełnosprawnym.

Niestety mimo podobnej sytuacji, w ubiegłych latach mąż najpierw odjął sobie całą ulgę prorodzinną od dochodów, a potem odejmował połowę. Wnioskodawczyni chciałaby uniknąć ciągnących się miesiącami wyjaśnień w lokalnym Urzędzie Skarbowym.

Wnioskodawczyni otrzymuje dochody z tytułu umowy o pracę (w szkole B).

Dzieci Wnioskodawczyni są w wieku 14 i 16 lat: córka C, urodzona (…) w 2007 r. i syn D urodzony (…) w 2005 r.

Wnioskodawczyni wykonuje władzę rodzicielską w 100%, ponieważ jej mąż, a ojciec dzieci A mieszka gdzie indziej i praktycznie w ogóle się z nimi nie kontaktował w 2020 r.; wyłącznie Wnioskodawczyni zajmuje się zaspokajaniem potrzeb dzieci:

fizycznych (typu pranie, sprzątanie, gotowanie, zapewnienie odzieży, dachu nad głową, wyposażenie domu, zakup środków czystości itp.),
zdrowotnych (codzienna opieka, wizyty u lekarzy, dentystów, cykle rehabilitacyjne, załatwianie spraw urzędowych związanych z niepełnosprawnością syna, wyjazdy do i z sanatorium, opłacanie zabiegów w komorze hiperbarycznej itp.),
intelektualnych (wybór szkół, odrabianie lekcji, wybór lektur, wspólne gry, zebrania szkolne i utrzymywanie kontaktów z nauczycielami dzieci, korepetycje z angielskiego),
duchowych (sprawy wychowania religijnego, spotkania przed bierzmowaniem itp.),
kulturalno-rozrywkowych (wyjazdy wakacyjne połączone ze zwiedzaniem do K., R. i na P.; krótkie wypady do okolicznych miejscowości: L., K., N., K.), jazda konna C, wspólne oglądanie filmów itp.,
towarzyskich i innych – stosownie do wieku i okoliczności (podtrzymywanie kontaktów z dalszą rodziną, zakup i utrzymanie telefonów, wspólne granie w gry planszowe itp.).

W związku z powyższym Wnioskodawczyni wnosi o przyznanie jej możliwości odjęcia całej ulgi na niepełnoletnie dzieci. Jest to tym bardziej uzasadnione, że mąż wniósł właśnie sprawę o rozwód. Wnioskodawczyni nie sądzi, żeby zamierzał przejawiać większą troskę o dzieci, skoro chce „zakładać nową rodzinę”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy za 2020 r. Wnioskodawczyni może odjąć całą ulgę przysługującą na niepełnoletnie dzieci?

Wnioskodawczyni uważa, że powinna wyłącznie korzystać z tej ulgi, gdyż wyłącznie Wnioskodawczyni każdego dnia zajmuje się dziećmi (pierze, sprząta, gotuje, odrabia z nimi lekcje, troszczy się o ich sprawy zdrowotne, kupuje odzież i wszystko inne czego potrzebują), a ustawodawca chciał rodzicom faktycznie sprawującym opiekę wynagrodzić trud i powiększyć środki na ich utrzymanie. Tym bardziej rażącą niesprawiedliwością byłoby inne rozwiązanie sprawy, że A latami krzywdził Wnioskodawczynię i ich wspólne dzieci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

wykonywał władzę rodzicielską;
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie art. 27f ust. 2 cytowanej ustawy odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Przepis art. 27f ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

W myśl art. 27f ust. 2b ww. ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Na mocy art. 27f ust. 2c przytoczonej ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Na mocy art. 27f ust. 4 powołanej ustawy odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki do zastosowania ulgi.

W świetle art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

odpis aktu urodzenia dziecka;
zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zatem z literalnego brzmienia art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika, że warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359, z późn. zm.) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Podkreślić należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że od 1 października 2015 r. Wnioskodawczyni jest z mężem A w fizycznej separacji. Po dwu „Niebieskich Kartach” został on zmuszony przez Zespół Interdyscyplinarny d.s. Przeciwdziałania Przemocy do wyprowadzki z domu i do tej pory wynajmuje mieszkanie. Poza tym mąż miał kochankę i dążył do rozwodu. Przez wszystkie lata małżeństwa A zaniedbywał dzieci psychicznie i fizycznie, a od 2012 r. także ekonomicznie (w opiece nad trójką dzieci pomagali Wnioskodawczyni rodzice, a czasem i znajomi, dalsza rodzina). Od 2012 r. (przeprowadzki do nowego domu i śmierci ojca Wnioskodawczyni) A utrudniał Wnioskodawczyni faktycznie realizację zadań rodzicielskich poprzez:

codzienne złośliwości (np. zrzucanie prania) i wybuchy agresji (słownej, fizycznej, zakręcanie kaloryferów, ciepłej wody),
poniżanie i podrywanie autorytetu Wnioskodawczyni,
zawłaszczenie samochodu (co wymuszało na Wnioskodawczyni np. dźwiganie zakupów na pięć osób, wożenie ich rowerem lub korzystanie z pomocy osób trzecich),
odmawianie pomocy w najbardziej podstawowych zadaniach rodzicielskich związanych z opieką zdrowotną nad dziećmi – odmawiał np. wykonania badań genetycznych, co było konieczne dla zdiagnozowania niepełnosprawnego syna …; końcowo został do nich zmuszony postanowieniem sądu (…).

Jeżeli chodzi o świadczenia finansowe na rzecz rodziny, małżonek Wnioskodawczyni został do nich przymuszony trzema postanowieniami sądu. Ostatnie z wyroku z dnia 16 lutego 2018 r. (…). W 2020 r. zainteresowanie J. W. sprowadziło się do wykonywania przelewów na zasądzone kwoty i dwu kilkuminutowych wizyt w domu, gdzie Wnioskodawczyni zamieszkuje z dziećmi. Wnioskodawczyni dodaje, że wraz z mężem posiada rozdzielność majątkową (wyrok … z dnia 31 października 2017 r.) i na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek spłaty domu (postanowienie … z dnia 8 czerwca 2020 r.). W związku z tym ogromnym obciążeniem finansowym Wnioskodawczyni zależy na każdych pieniądzach, które ułatwiłyby jej spłatę domu, w którym zamieszkuje wraz z niepełnoletnimi dziećmi – w tym jednym niepełnosprawnym. Niestety mimo podobnej sytuacji, w ubiegłych latach mąż najpierw odjął sobie całą ulgę prorodzinną od dochodów, a potem odejmował połowę. Wnioskodawczyni chciałaby uniknąć ciągnących się miesiącami wyjaśnień w lokalnym Urzędzie Skarbowym. Wnioskodawczyni otrzymuje dochody z tytułu umowy o pracę (w szkole B). Dzieci Wnioskodawczyni są w wieku 14 i 16 lat: córka C, urodzona (…) w 2007 r. i syn D urodzony (…) w 2005 r. Wnioskodawczyni wykonuje władzę rodzicielską w 100%, ponieważ jej mąż, a ojciec dzieci A mieszka gdzie indziej i praktycznie w ogóle się z nimi nie kontaktował w 2020 r.; wyłącznie Wnioskodawczyni zajmuje się zaspokajaniem potrzeb dzieci:

fizycznych (typu pranie, sprzątanie, gotowanie, zapewnienie odzieży, dachu nad głową, wyposażenie domu, zakup środków czystości itp.),
zdrowotnych (codzienna opieka, wizyty u lekarzy, dentystów, cykle rehabilitacyjne, załatwianie spraw urzędowych związanych z niepełnosprawnością syna, wyjazdy do i z sanatorium, opłacanie zabiegów w komorze hiperbarycznej itp.),
intelektualnych (wybór szkół, odrabianie lekcji, wybór lektur, wspólne gry, zebrania szkolne i utrzymywanie kontaktów z nauczycielami dzieci, korepetycje z angielskiego),
duchowych (sprawy wychowania religijnego, spotkania przed bierzmowaniem itp.),
kulturalno-rozrywkowych (wyjazdy wakacyjne połączone ze zwiedzaniem do K., R. i na P.; krótkie wypady do okolicznych miejscowości: L., K., N., K.), jazda konna C, wspólne oglądanie filmów itp.,
towarzyskich i innych – stosownie do wieku i okoliczności (podtrzymywanie kontaktów z dalszą rodziną, zakup i utrzymanie telefonów, wspólne granie w gry planszowe itp.).

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, w szczególności fakt, że Wnioskodawczyni wykonuje władzę rodzicielską w 100% i wyłącznie zajmuje się zaspokajaniem fizycznych, zdrowotnych, intelektualnych, duchowych, kulturalno-rozrywkowych, towarzyskich i innych – stosownie do wieku i okoliczności – potrzeb dzieci, natomiast ojciec dzieci mieszka gdzie indziej i praktycznie w ogóle w 2020 r. nie kontaktował się z dziećmi, uznać należy, że Wnioskodawczyni przysługuje ulga prorodzinna na małoletnie dzieci, wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pełnej wysokości za 12 miesięcy w rozliczeniu za rok 2020.

Wobec powyższego, stanowiska Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w X, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin