Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.80.2017.11.PPK
z 20 kwietnia 2021 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1519/18 (data wpływu orzeczenia 7 stycznia 2021 r.), oraz prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 18 marca 2021 r.), stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 24 kwietnia 2017 r. (data wpływu 26 kwietnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 czerwca 2017 r. (data wpływu 14 czerwca 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania na podstawie ugody sądowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 kwietnia 2017 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania na podstawie ugody sądowej.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 6 lipca 2017 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 24 kwietnia 2017 r. (data wpływu 26 kwietnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 czerwca 2017 r. (data wpływu 14 czerwca 2017 r.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego Nr 0113-KDIPT3.4011.80.2017.2.PP, dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania na podstawie ugody sądowej, w której uznał stanowisko przedstawione przez Wnioskodawczynię za nieprawidłowe.

Organ podatkowy w powyższej interpretacji indywidualnej stwierdził, że kwota wypłaconego przez byłego pracodawcę na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowania ma rekompensować Jej utracone w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, a zatem winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym pracodawcę z Wnioskodawczynią stosunku pracy. Gdyby tego stosunku nie było – pracownik nie miałby podstaw występować z roszczeniem przeciwko pracodawcy o zasądzenie odszkodowania za nieuzasadnione i niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Tym samym, wypłacone świadczenie na podstawie ugody sądowej zawartej z byłym pracodawcą stanowi dla Wnioskodawczyni przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu. W konsekwencji, były pracodawca zobowiązany był obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wystawić informację PIT-11, natomiast Wnioskodawczyni ww. kwotę opodatkować w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy 2016 łącznie z pozostałymi dochodami osiągniętymi w danym roku podatkowym.

Wnioskodawczyni złożyła na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego z dnia 6 lipca 2017 r., Nr 0113-KDIPT3.4011.80.2017.2.PP, skargę z dnia 4 sierpnia 2017 r. (data wpływu 11 sierpnia 2017 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17, uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Organ podatkowy po otrzymaniu w dniu 8 lutego 2018 r. nieprawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17, złożył skargę kasacyjną z dnia 6 marca 2018 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 20 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1519/18, oddalił skargą kasacyjną Organu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17.

W dniu 18 marca 2021 r. do Organu podatkowego wpłynął prawomocny od dnia 20 października 2020 r. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.), ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony z dnia 24 kwietnia 2017 r. (data wpływu 26 kwietnia 2017 r.), uzupełniony pismem z dnia 9 czerwca 2017 r. (data wpływu 14 czerwca 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania na podstawie ugody sądowej, wymaga ponownego rozpatrzenia przez Organ podatkowy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni we wrześniu 2012 r. wniosła do Sądu Rejonowego w … pozew o ustalenie treści stosunku pracy przeciwko „…” Sp. z o.o. Przedmiotem sporu pomiędzy Wnioskodawczynią a pracodawcą był fakt wygaśnięcia umowy o pracę. W ocenie pracodawcy umowa o pracę z Wnioskodawczynią wygasła na skutek upływu terminu w niej wskazanego. Zdaniem Wnioskodawczyni, umowa przekształciła się w umowę o pracę na czas nieokreślony i nie mogła wygasnąć na skutek upływu terminu. W 2014 r. Wnioskodawczyni sprostowała żądanie pozwu domagając się przywrócenia Jej (Powódki) do pracy oraz zasądzenia od pozwanego na Jej rzecz wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy lub ewentualnie zobowiązania pozwanego do dopuszczenia Wnioskodawczyni do pracy oraz zasądzenie od pozwanego na Jej rzecz zaległego wynagrodzenia. Sąd I instancji oddalił powództwo. Sąd II instancji uchylił wyrok Sądu I instancji oraz skierował sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji. W uzasadnieniu wyroku Sądu II instancji podano, że właściwymi roszczeniami Wnioskodawczyni są roszczenia związane z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem obowiązujących przepisów. Sąd II instancji wskazał, że: „Zdaniem sądu odwoławczego w niniejszej sprawie należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy zawieranie szeregu umów doprowadziło do pozostawania powódki w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Jeżeli tak, to pojawia się tu kwestia rozwiązania tej umowy i ewentualnie przysługujących roszczeń (...). Przy ponownym rozpoznaniu sprawy rzeczą Sądu I instancji będzie rozstrzygnięcie czy strony wiązała umowa o pracę na czas nieokreślony i orzeczenie o ewentualnych roszczeniach wynikających z faktu rozwiązania umowy”.

Po skierowaniu sprawy do Sądu I instancji, w dniu 15 stycznia 2016 r. strony zawarły ugodę sądową, na podstawie której „…” Sp. z o.o. zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę w wysokości 50 000 zł. Zapłata odszkodowania miała nastąpić w 10 równych ratach w wysokości 5 000 zł każda, płatnych ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, począwszy od dnia 31 stycznia 2016 r.

W 2017 r. „…” Sp. z o.o. przekazał Wnioskodawczyni PIT-8C wskazując, że wysokość dochodu osiągniętego przez Nią w 2016 r. wynosi 50 000 zł. Od kwoty tej pracodawca nie odprowadził zaliczek na podatek dochodowy. Wnioskodawczyni zwróciła się do Urzędu Skarbowego o wypełnienie dla Niej formularzy dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2016. Pracownicy Urzędu odmówili wskazując, że w sprawie zachodzą istotne wątpliwości dotyczące opodatkowania dochodu otrzymanego przez Wnioskodawczynię od „…” Sp. z o.o.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 9 czerwca 2017 r. Wnioskodawczyni wskazała, że rozwiązanie umowy o pracę nie nastąpiło na podstawie porozumienia Stron. Pracodawca Wnioskodawczyni niezasadnie uznał, że umowa o pracę wygasła w dniu 31 marca 2012 r., w związku z upływem okresu na jaki została zawarta (umowa na czas nieoznaczony). Wnioskodawczyni uważała, że w związku z zawieraniem wielu, następujących po sobie umów na czas nieoznaczony, umowa o pracę przekształciła się w umowę na czas nieokreślony i tym samym nie mogła wygasnąć w dniu 31 marca 2012 r. Powyższe stało się powodem wszczęcia przez Wnioskodawczynię sporu sądowego.

W sprawie zapadły następujące wyroki: Wyrok Sądu Rejonowego w … z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt …, w którym Sąd I instancji oddalił powództwo Wnioskodawczyni uznając, że naruszyła Ona termin do złożenia powództwa: „Żądanie przywrócenia do pracy jest spóźnione, a nadto brak jest podstaw do przywrócenia terminu do jego złożenia”. Na skutek apelacji Wnioskodawczyni, wyrok ten się nigdy nie uprawomocnił.

Wyrok Sądu Okręgowy w … Wydział … Pracy z dnia 31 marca 2015 r., sygn. akt …, w którym Sąd II instancji uchylił zaskarżony wyrok w zakresie oddalenia powództwa i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w …. Wyrok był prawomocny z dniem ogłoszenia, tj. w dniu 31 marca 2015 r. Po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania do Sądu Rejonowego w … Strony zawarły ugodę. W związku z powyższym, Sąd Rejonowy w … wydał w dniu 15 stycznia 2016 r. postanowienie o zatwierdzeniu ugody oraz umorzeniu postępowania. Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 22 stycznia 2016 r.

Odszkodowanie nie zostało zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni. Zawarła Ona ugodę sądową przed Sądem Rejonowym w …., na podstawie której „…” Sp. z o.o. zobowiązała się do zapłaty na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę w wysokości 50 000 zł. W ocenie Wnioskodawczyni odszkodowanie to przysługiwało Jej na podstawie art. 56 § 1 Kodeksu pracy. W ugodzie sądowej nie podano, że wysokość lub zasady wypłaty wskazanego w niej odszkodowania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych lub przepisów układów zbiorowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawczynię na podstawie ugody z dnia 15 stycznia 2016 r. podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane odszkodowanie, wynikające z zawartej ugody sądowej korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.


Kwestie dotyczące stosunku pracy, w tym wypłaty odszkodowań z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę, zawarte zostały w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn.zm.). W myśl art. 56 § 1 Kodeksu pracy w razie ustalenia, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie ugody zawartej przed sądem pracodawca wypłacił Wnioskodawczyni kwotę 50 000 zł, tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę. Wypłacone odszkodowanie jest odszkodowaniem, którego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów Kodeksu pracy. Tym samym korzysta ono ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ewentualnie Wnioskodawczyni wskazuje, że odszkodowanie wypłacone Jej na podstawie ugody sądowej stanowi inne odszkodowanie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym zwolnione od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej ani też odszkodowanie nie stanowiło pokrycia jakiejkolwiek poniesionej przez Nią szkody – zdaniem Wnioskodawczyni odszkodowanie to jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, uwzględniając orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17, i Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1519/18, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym oraz w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku prawomocnego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17 i orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjny z dnia 20 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1519/18.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosowanie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 56 § 1 ww. ustawy, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

W myśl art. 58 cytowanej ustawy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności należy stwierdzić, że zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

  • otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,
  • odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie: ustawy, przepisów wykonawczych do ustawy, układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy,
  • wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów,
  • nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzasadnieniu wyroku z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazał, że cyt. „(…) w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia szkody, czy odszkodowania, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia. Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. Kodeks cywilny przewiduje dwa zasadnicze rodzaje odpowiedzialności, kontraktową (art. 471 K.c. i nast.), która powstaje z mocy umowy oraz deliktową (art. 415 K.c. i nast.) wynikającą z czynów niedozwolonych. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują przepisy art. 361 i 363 K.c. Wypłata odszkodowania jest konsekwencją wystąpienia szkody. Jednakże co celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, nie każde odszkodowanie w rozumieniu przepisów K.c. będzie podlegało zwolnieniu, nawet jeżeli stanowi szkodę w rozumieniu art. 361 K.c. Regulacja prawna zawarta w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. ogranicza możliwość zwolnienia tylko do odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkami, które w rozpoznawanej sprawie nie mają zastosowania. Natomiast w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. ustawodawca zwolnił inne odszkodowania niż te, które określone zostały w pkt 3 omawianego przepisu, ale tylko do wysokości rzeczywiście poniesionej straty (damnum emergens) wyłączając zwolnienie w stosunku do odszkodowań obejmujących utracone korzyści (lucrum cessans).”

Zdaniem Sądu, „(…) w myśl z art. 56 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, dalej: K.p.) pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie. Zgodnie zatem z tym przepisem do pracownika należy wybór, czy zażąda przywrócenia do pracy czy odszkodowania. Natomiast, wysokość odszkodowania określa art. 58 K.p.”

Sąd stwierdził, że „(…) pracownikowi bezprawnie zwolnionemu z pracy przysługują roszczenia z art. 56 § 1 K.p. Jeżeli pracownik rezygnuje z przywrócenia do pracy, a taka sytuacja ma miejsce w rozpoznawanej sprawie to przysługuje mu odszkodowanie w wysokości, określonej w art. 58 K.p. Przepisy Kodeksu pracy mogą być uważane za przepisy odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., jako wprost określające wysokość lub zasady ustalania odszkodowania. I właśnie takim przepisem jest art. 58 K.p z którego wynika wysokość odszkodowania należnego pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3448/13 - dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).”

Z kolei, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1519/18, wskazał, że „(…) przyjąć należy, że okoliczność, że ugoda sądowa została zawarta na podstawie art. 917 KC nie przesądza charakteru prawnego uzyskanego na tej podstawie świadczenia (odszkodowania). Nadto, przyjęcie, że ugoda sądowa stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 KC nie może stanowić negatywnej przesłanki zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Przeciwnie, zawarcie ugody sądowej stanowi wprost o dopuszczalności zwolnienia podatkowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) u.p.d.o.f. Analizując charakter prawny świadczenia wynikającego z ugody sądowej należy mieć na uwadze roszczenie będące przedmiotem postępowania sądowego, w ramach którego doszło do zawarcia ugody. Skoro zaś nie budzi wątpliwości na tle opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, że roszczenie dochodzone przez skarżącą było oparte na przepisie art. 56 Kodeksu pracy to okoliczność ta nie może zostać pominięta w toku analizy przedmiotowej sprawy.”

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego „Skoro zaś z opisu stanu faktycznego wynika, że doszło do wypowiedzenia umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem prawa i konsekwencją tego stanu rzeczy jest przyjęty przez pracodawcę obowiązek wypłaty odszkodowania (niezależnie od tego jak w treści ugody sądowej świadczenie to zostałoby formalnie nazwane) to przyjąć należy, że źródłem tego odszkodowania jest art. 56 Kodeksu pracy. Należy tutaj także uwzględnić, że prawomocna ugoda sądową korzysta z powagi rzeczy osądzonej, zatem skarżąca nie mogłaby ponownie złożyć pozwu opartego na tej samej podstawie faktycznej i prawnej.”

W dalszej części wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „Dokonując analizy art. 21 ust.1 pkt 3 u.p.d.o.f. należy mieć na uwadze, że w ww. przepisie u.p.d.o.f. ustawodawca posługuje się słowem „wprost”. Słowo to w kontekście, w jakim zostało użyte należy rozumieć za równoważne zwrotowi „bez jakiegokolwiek pośrednictwa” i stanowi ono wzmocnienie bezpośredniości związku treści określonego przepisu z elementami, które mają z niego wynikać, a więc wysokością lub zasadami ustalania odszkodowania (wyrok NSA z dnia 12 stycznia 2016 r., sygn. akt II FSK 3217/14). Zatem, przepisy Kodeksu pracy mogą być uważane za przepisy „odrębnych ustaw” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., jednakże musi to być w konkretnej sprawie adekwatny do jej stanu faktycznego przepis, co w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości.

Należy zaznaczyć, że ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. zakreślił wysokość odszkodowania, która podlega zwolnieniu, co oczywiście nie przesądza o faktycznej wysokości przyznanego odszkodowania. Jeżeli więc, co wynika z opisu stanu faktycznego, doszło do rozwiązania ze Skarżącą umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie to przysługiwało Skarżącej roszczenie o przywrócenie do pracy lub żądanie wypłaty odszkodowania. Wysokość odszkodowania została ustalona wprost w treści art. 58 Kodeksu pracy, zatem w tych granicach uzyskane odszkodowanie korzysta ze zwolnienia, co zostało także odnotowane w wyroku Sądu I instancji.”

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, obowiązujące uregulowania prawne oraz wskazania zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 988/17, a także w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1519/18, stwierdzić zatem należy, że skoro Wnioskodawczyni otrzymała w wyniku ugody sądowej odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa, na podstawie art. 56 Kodeksu pracy, to otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota jest zwolniona z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tutejszy Organ podkreśla, że jednym z celów interpretacji indywidualnych jest zinterpretowanie przepisów budzących wątpliwość wśród podatników, w określonych stanach faktycznych czy zdarzeniach przyszłych. Przepis art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) nakłada na Organ podatkowy obowiązek udzielania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj