2021.04.29 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-2.4012.124.2021.1.DK
z 29 kwietnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 lutego 2021 r. (data wpływu 26 lutego 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

niepodlegania opodatkowaniu czynności nieodpłatnego udostępnienia przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach zadania;
braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Zadania pn. „(...)”

–jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lutego 2021 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

niepodlegania opodatkowaniu czynności nieodpłatnego udostępnienia przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach Zadania;
braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją Zadania pn. „(...)”.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący zaistniały stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Gmina P. (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Gmina jest w trakcie realizacji zadania pn. „(...)” (dalej: Projekt lub Zadanie). W ramach Projektu Gmina realizuje dwie inwestycje polegające na:

budowie kanalizacji sanitarnej we wsi U. - etap II;
przebudowie stacji uzdatniania wody w G.

Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi U. została zrealizowana i zakończona w 2020 r.

Natomiast przebudowa stacji uzdatniania wody w G. będzie realizowana w 2021 r.

Wydatki ponoszone przez Gminę w ramach Projektu są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT.

Gminie zostało przyznane dofinansowanie Projektu ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wraz z wnioskiem o płatność, po zakończeniu projektu, Gmina zobowiązana jest przedstawić instytucji finansującej interpretację przepisów prawa podatkowego wskazującą na prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków w ramach zadania bądź ewentualnie brak takiego prawa.

Inwestycja w zakresie budowy kanalizacji sanitarnej we wsi U. - etap II polegała na:

budowie sieci kanalizacyjnej grawitacyjnej PVC fi 200 mm o długości 2584 m,
budowie sieci kanalizacyjnej grawitacyjnej PE fi 225 mm o długości 8,5 m,
budowie przyłącza kanalizacyjnego grawitacyjnego PVC fi 160 mm o długości 1661 m,
odtworzeniu nawierzchni drogowych po robotach,

Z kolei inwestycja dotycząca przebudowy stacji uzdatniania wody (dalej: SUW) w G. polegać będzie na opracowaniu dokumentacji projektowo-kosztorysowej oraz wykonaniu robót budowlanych w formule „zaprojektuj i wybuduj”. Celem inwestycji jest zapewnienie bezpieczeństwa dostawy mieszkańcom wsi G. wody w ilości i jakości odpowiadającej Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Ogólna koncepcja przebudowy istniejącej stacji uzdatniania wody zakłada zmianę układu pompowania wody z jednostopniowego na dwustopniowy i wykonanie następujących robót:

budowę podziemnych zbiorników wyrównawczych PEHD 2 x 60m³ z orurowaniem,
demontaż istniejących urządzeń technologicznych i elektrycznych na terenie SUW,
zabudowę pomp głębinowych z nową głowicą, orurowaniem i armaturą w studni nr 1 i 2,
zabudowę nowych urządzeń technologicznych do uzdatniania wody pracujących w układzie automatycznym na przepustowość 30,0 m³ /h,
zabudowę zestawu pompowego IIO - zabudowę pompy do płukania filtrów wodą , dmuchawy do płukania filtrów powietrzem i sprężarki do napowietrzania wody i armatury pneumatycznej,
zabudowę nowego zestawu do dezynfekcji wody z orurowaniem i podłączeniem,
wykonanie rurociągów między obiektowych wodno-kanalizacyjnych z wpięciem do istniejących rur,
wykonanie sieci i instalacji elektrycznych i wpięcie ich do istniejących sieci,
wykonanie sterowania i automatyki pracy SUW,
wykonanie robót budowlanych w budynku SUW i budynku gospodarczym,
wykonanie pomieszczenia sanitarnego w budynku gospodarczym,
rozbiórkę starego ogrodzenia i budowa nowego ogrodzenia systemowego długości ok. 230 m,
przeniesienie istniejących sieci (przyłącz energetyczny) wchodzących w ewentualną kolizję z projektowanymi urządzeniami.

Wartość obu inwestycji realizowanych w ramach zadania przekracza 15 tys. PLN netto.

Po zakończeniu danej inwestycji, Gmina nieodpłatnie udostępniła/udostępni infrastrukturę powstałą/przebudowaną w ramach Projektu na rzecz Zakładu Usług Komunalnych w B. Sp. z o.o. (dalej: Spółka) na podstawie umowy o administrowanie. Gmina jest jednym z udziałowców Spółki (Gmina posiada 10% udziałów w kapitale zakładowym Spółki). Spółka wykorzystuje/będzie wykorzystywała przedmiotową infrastrukturę do świadczenia odpłatnych usług dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz mieszkańców Gminy. Spółka rozlicza VAT należny z tytułu powyższych usług.

Zaznaczenia wymaga, że infrastruktura wodno-kanalizacyjna pozostanie własnością Gminy - Gmina jedynie użycza/udostępnia przedmiotową infrastrukturę do administrowania/eksploatacji.

Gmina w związku z realizacją Projektu wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Gmina nie dokonała dotychczas odliczenia VAT od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach zadania podlega/będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy?
Czy w związku z realizacją Projektu Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach zadania nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.
W związku z realizacją Projektu Gmina nie ma/nie będzie miała prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Ad. 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie, w świetle art. 15 ust. 6 cyt. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei w świetle art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Z kolei jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Ponadto, art. 8 ust. 2 ww. ustawy wskazuje, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Gminy, w analizowanej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Gmina nie przeniesie na Spółkę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Gmina pozostanie właścicielem infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i udostępni ją w sposób nieodpłatny Spółce do eksploatacji/administrowania.

Gmina pragnie wskazać, że nieodpłatne udostępnienie infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach Projektu będzie w jej ocenie usługą, jednakże usługą nieodpłatną. Przedmiotowej czynności nie można zdaniem Gminy zrównać z odpłatnym świadczeniem usług w myśl w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy. Nieodpłatne świadczenie usług podlega bowiem opodatkowaniu VAT wówczas, gdy nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że Gmina nieodpłatnie udostępniając infrastrukturę wodno-kanalizacyjną Spółce wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

W związku zatem z faktem, że nieodpłatne udostępnianie infrastruktury objętej Projektem następuje w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością i wykonywaniem zadań własnych, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym, należy uznać, że jest to czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2017 r.. sygn. 0461-ITPP2.4512.21.2017.1.AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się z podatnikiem, że „nieodpłatne przekazanie majątku w administrowanie do Z. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Podobne podejście zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 27 września 2019 r., sygn. ITPP2/4512-903/15/19-S/AW, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko podatnika, że „(...) art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, ze względu na jego brzmienie, nie może mieć zastosowania w stosunku do czynności polegających na nieodpłatnym udostępnianiu Infrastruktury Spółce. Przedmiotowa regulacja odnosi się bowiem tylko i wyłącznie do użycia towarów. Ewentualna próba „rozciągnięcia tego przepisu” na usługi byłaby zatem sprzeczna w szczególności z jego literalną wykładnią, ale także z tzw. zasadą racjonalnego ustawodawcy, który doskonale rozróżnia i odrębnie definiuje pojęcia towarów oraz usług. Dodatkowo, w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, działalność polegająca na nieodpłatnym udostępnianiu Infrastruktury na rzecz Z. stanowiła niewątpliwie nieodpłatne świadczenie usług do celów związanych z działalnością gospodarczą Gminy (w szczególności do działalności związanej ze zbiorowym zaopatrywaniem w wodę oraz odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków). W związku z powyższym, nie może być mowy o zastosowaniu w tym przypadku przepisów art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT”.

Ad. 2

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami.

Z powyższego wynika zatem, że możliwe jest dokonanie odliczenia VAT od dokonywanych wydatków wówczas, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:

wydatek ponoszony jest przez podatnika,
wydatek jest związany z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,
nie ma zastosowania art. 88 ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji Gmina nie wykorzystuje/nie będzie wykorzystywała majątku powstałego w ramach Projektu do czynności opodatkowanych VAT. Jak wskazano powyżej, infrastruktura wodno-kanalizacyjna jest/będzie wykorzystywana przez Gminę do nieodpłatnego udostępnienia na rzecz Spółki w ramach wykonywania swoich zadań własnych. Zdaniem Wnioskodawcy wydatki w ramach Projektu są/będą związane wyłącznie z dokonywanymi przez Gminę czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT (nieodpłatnym użyczeniem). Tym samym Gminie nie powinno przysługiwać prawo do odliczenia VAT od wydatków realizowanych w ramach zadania.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w powoływanej już interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2017 r., sygn. 0461-ITPP2.4512.21.2017.1 .AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się z podatnikiem, że „nieodpłatne przekazanie majątku w administrowanie do Z. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. W związku z tym uznać należy, iż Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi”.

Ponadto, takie stanowisko zostało wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 9 października 2013 r., sygn. ITPP1/443-658/13/DM, w której organ zgodził się, że „ (...) z racji tego, iż zawarcie umowy użyczenia ma charakter nieodpłatny, w jego wyniku nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania składnikami majątkowymi wybudowanymi w ramach Inwestycji jak właściciel, czy też do ich zużycia, a umowa użyczenia będzie związana z prowadzoną przez Gminę działalnością gospodarczą (i wykonywaniem zadań własnych Gminy), czynność nieodpłatnego udostępnienia infrastruktury wybudowanej w ramach Inwestycji nie będzie podlegać VAT.

Brak związku nakładów poniesionych na budowę składników majątkowych wybudowanych w ramach Inwestycji z czynnościami podlegającymi VAT powodować będzie z kolei, iż Gminie w odniesieniu do przedmiotowej infrastruktury, która jest użyczona Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego”.

Podsumowując, Gmina jest zdania, iż nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach Zadania nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Jednocześnie, w związku z realizacją Projektu Wnioskodawca nie ma/nie będzie miał prawa do odliczenia VAT naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, towary stanowią rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę).

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 713), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek przez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina czynny, zarejestrowany podatnik VAT jest w trakcie realizacji zadania pn. „(...)” (dalej: Projekt lub Zadanie). W ramach Projektu Gmina realizuje dwie inwestycje polegające na:

budowie kanalizacji sanitarnej we wsi U. - etap II;
przebudowie stacji uzdatniania wody w G.

Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi U. została zrealizowana i zakończona w 2020 r.

Natomiast przebudowa stacji uzdatniania wody w G. będzie realizowana w 2021 r.

Po zakończeniu zadania powstała infrastruktura pozostała/pozostanie własnością Gminy. Gmina nieodpłatnie udostępniła/udostępni ww. infrastrukturę Zakładowi Usług Komunalnych w B. Sp. z o.o. (dalej: Spółka) na podstawie umowy o administrowanie. Gmina jest jednym z udziałowców Spółki (Gmina posiada 10% udziałów w kapitale zakładowym Spółki). Spółka wykorzystuje/będzie wykorzystywała przedmiotową infrastrukturę do świadczenia odpłatnych usług dostawy wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz mieszkańców Gminy. Z tytułu powyższych usług Spółka rozlicza VAT należny.

Wątpliwości Wnioskodawcy w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności dotyczą uznania nieodpłatnego udostępnienia przez Gminę infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach zadania za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja infrastruktury objętej wnioskiem ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Należy zatem stwierdzić, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

W odniesieniu do sytuacji Wnioskodawcy należy zauważyć, że świadczenie polegające na udostępnieniu Spółce przez Gminę przedmiotowej infrastruktury nie było/będzie realizowane w celu osiągnięcia zysku, jak bowiem wskazano we wniosku udostępnienie Spółce powstałej/przebudowanej infrastruktury nastąpiło/nastąpi nieodpłatnie na podstawie umowy o administrowanie.

Mając na uwadze powyższe w kontekście niniejszej sprawy należy stwierdzić, że ww. czynność, tj. nieodpłatne przekazanie przez Gminę spółce powstałej/przebudowanej infrastruktury realizowana była/będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując tę czynność nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie Spółce powstałej/przebudowanej w wyniku realizacji zadania infrastruktury nie podlega/nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

W następnej kolejności Wnioskodawca wyraził wątpliwość dotyczącą prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Projektu.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podsumowując, Wnioskodawca nie miał/nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pn. „(...)”, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w ramach ww. zadania nie były/nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin