Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-1.4010.7.2021.2.JS
z 22 kwietnia 2021 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1325) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2021 r. (data wpływu 13 stycznia 2021 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 marca 2021 r. (data nadania 17 marca 2021 r., data wpływu 23 marca 2021 r.) na wezwanie z dnia 5 marca 2021 r. nr 0114-KDIP2-1.4010.7.2021.1.JS (data nadania 5 marca 2021 r., data doręczenia 10 marca 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy:

  • Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 18d w zw. z art. 4a pkt 26 w zw. z art. 4a pkt 28 Ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) w związku z realizacją prac prowadzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) oraz przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku (pytanie Nr 1) – jest prawidłowe,
  • nakłady i wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku będące przedmiotem niniejszego wniosku (pytanie Nr 2):
    1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę stanowią koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1 updop – jest prawidłowe
    2. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenia, w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu, mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1a ustawy o CIT – jest nieprawidłowe,
    3. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 3 updop – jest prawidłowe,
    4. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych stanowiące wartości niematerialne i prawne stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 updop – jest nieprawidłowe,
    5. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 3 updop – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 13 stycznia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ulgi badawczo-rozwojowej.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.


  1. Zagadnienia ogólne


Spółka z siedzibą w (…) (NIP (…) zwana dalej „Wnioskodawcą”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (zwanego dalej „CIT”) i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej „Ustawa o CIT”). Głównym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę jest działalność wydawnicza w zakresie gier komputerowych (PKD …Z).


W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca jest producentem i wydawcą gier komputerowych przeznaczonych na komputery (..) z systemem operacyjnym (…), na komputery (…) z systemem operacyjnym (…), a także na urządzenia mobilne (smartfony i tablety) z systemami operacyjnymi (…) oraz (…) (zwanych dalej łącznie „Grami Komputerowymi”, zaś indywidualnie „Grą Komputerową”). Niektóre Gry Komputerowe są wydawane we współpracy z podmiotami zewnętrznymi również na konsole (…) i (…) oraz na platformę (…).


  1. Model działalności Wnioskodawcy


Model działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę opiera się na tworzeniu nowych Gier Komputerowych, ulepszaniu Gier Komputerowych wydanych wcześniej (zwanych dalej łącznie „Ulepszeniami”, indywidualnie „Ulepszeniem”), tworzeniu nowych edycji Gier Komputerowych (zwanych dalej łącznie „Nowymi Edycjami”, zaś indywidualnie „Nową Edycją”) oraz tworzeniu dodatków do Gier Komputerowych (zwanych dalej łącznie „Dodatkami”, zaś indywidualnie „ Dodatkiem”).


W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca tworzy Gry Komputerowe, Ulepszenia. Nowe Edycje oraz Dodatki według 3 (trzech) następujących wariantów:

  1. Wariant I - Wnioskodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do gotowej Gry Komputerowej od osoby trzeciej, a następnie Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) tworzy jej Ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek;
  2. Wariant II - Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) tworzy nową Grę Komputerową, a następnie tworzy jej Ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek;
  3. Wariant III - Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim tworzą nową Grę Komputerową, a następnie tworzą jej ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek.


  • Proces produkcji


W przypadku Wariantu l, Gra Komputerowa zostaje wyprodukowana w całości przez osobę trzecia, która przenosi autorskie prawa majątkowe do wyprodukowanej przez siebie Gry Komputerowej na rzecz Wnioskodawcy. Następnie, Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) tworzy jej Ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek w taki sam sposób, w jaki jest tworzone Ulepszenie, Nowa Edycja lub Dodatek w przypadku Wariantu II.


W przypadku Wariantu II, Gry Komputerowe, ulepszenia, Nowe Edycje oraz Dodatki powstają w ramach prac prowadzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespól deweloperski Wnioskodawcy). Z kolei w przypadku Wariantu III, Gry Komputerowe, Ulepszenia, Nowe Edycje oraz Dodatki powstają w ramach prac prowadzonych we współpracy Wnioskodawcy (wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy) z zewnętrznym zespołem deweloperskim.


Przedmiotowe prace mają ustalony cel, harmonogram, etapy, osoby odpowiedzialne za wykonanie konkretnych czynności oraz zarządzanie projektami. Czynności w ramach przedmiotowych prac wykonują specjaliści posiadający odpowiednie przygotowanie merytoryczne, wiedzę, wyksztalcenie oraz bogate doświadczenie w dziedzinie tworzenia tego rodzaju produktów. Przedmiotowe prace polegają na wykorzystaniu aktualnie dostępnej wiedzy i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów. W ramach przedmiotowych prac Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) albo Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim wykonują szereg czynności oraz działań w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.


Proces produkcji jest długotrwały, złożony i obejmuje następujące etapy:

  1. Prace projektowe (koncepcyjne);
  2. Prace programistyczne.


  1. Prace projektowe (koncepcyjne)

Wnioskodawca stale prowadzi analizy rynku i opracowuje nowe koncepcje Gier Komputerowych. Każda nowa koncepcja jest oceniana z punktu widzenia potencjalnej opłacalności. Jeżeli Wnioskodawca uzna, że dany pomysł zapełnia istniejącą lukę rynkową i ma realne szanse na sukces, następuje podjęcie decyzji o przystąpieniu do produkcji danej Gry Komputerowej. Pierwszym istotnym etapem procesu produkcji Gier Komputerowych jest dobór odpowiedniego zespołu deweloperskiego. Zazwyczaj zespół deweloperski składa się z kilkunastu osób, którymi programiści, graficy, projektanci, level designerzy, muzycy lub dźwiękowcy. Często zdarza się, że jedna osoba łączy kilka funkcji w zespole. Każda Gra Komputerowa jest różna pod względem tematyki, modelu rozgrywki i potencjalnego Odbiorcy, dlatego też zlecenie prac programistycznych zespołowi deweloperskiemu, dysponującemu odpowiednimi dla danego projektu umiejętnościami i doświadczeniem, ma kluczowe znaczenie dla jakości finalnego produktu. Wnioskodawca wraz z dobranym zespołem deweloperskim tworzy dokument projektowy (ang. (…) oraz (…)). Dokument ten zawiera usystematyzowaną, syntetyczną specyfikację produkowanej Gry Komputerowej i jest wykorzystywany w całym procesie realizacji projektu. Opracowany dokument jest podstawą do oszacowania budżetu koniecznego do wyprodukowania Gry Komputerowej oraz przygotowania harmonogramu prac. Po przygotowaniu harmonogramu prac, Wnioskodawca wraz z zespołem deweloperskim przystępują do prac programistycznych.


  1. Prace programistyczne


W produkcji Gier Komputerowych Wnioskodawca wykorzystuje m.in. technologie (silniki) (…) lub (…). W pierwszej kolejności powstaje prototypowa mechanika rozgrywki. Na tym etapie prototypy służą do testowania Gier Komputerowych przez deweloperów. W kolejnym kroku produkcji do Gry Komputerowej dodawana jest dalsza zawartość - nowe funkcje, animacje oraz wprowadzane są elementy graficzne (np. grafiki, modele graficzne, tekstury, animacje, mechanika elementów rozgrywki, rozwiązania techniczne). Po opracowaniu wstępnej wersji oprawy graficznej Gry Komputerowej, przygotowywany jest tzw. (…) (do 30% finalnego zakresu zawartości Gry Komputerowej), czyli w pełni grywalny, niewielki fragment Gry Komputerowej o finalnym wyglądzie. Gra Komputerowa w tej fazie jest testowana wewnętrznie i nanoszone są poprawki w podstawowych mechanikach. Następnie Gra Komputerowa jest wzbogacana o dodatkową zawartość i osiąga status wersji (…) (do 60% finalnego zakresu zawartości Gry Komputerowej). PO poprawkach związanych z wykrytymi w tej fazie błędami, Gra Komputerowa osiąga wersję beta (do 90% finalnego zakresu zawartości Gry Komputerowej), co oznacza, że zawiera wszystkie zaplanowane funkcjonalności. W tej fazie Gra Komputerowa jest intensywnie testowana przez betatesterów, którzy na bieżąco raportują zespołowi deweloperskiemu wykryte usterki i sugerują możliwe usprawnienia. Po wprowadzeniu kolejnych poprawek programistycznych i graficznych we wszystkich elementach Gry Komputerowej powstaje wersja finalna, tzw. master. Gra Komputerowa w wersji master jest ostatecznie testowana przez wybranych graczy. Po pozytywnym przejściu testów zatwierdzana jest wersja gold master. W tej wersji Gra Komputerowa trafia do dystrybucji.


Proces produkcji Ulepszeń, Nowych Edycji oraz Dodatków jest analogiczny i bardzo podobny do opisanego powyżej procesu produkcji Gier Komputerowych.


  1. Zespoły deweloperskie


Wewnętrzny zespół deweloperski składa się z osób zatrudnionych przez Wnioskodawcę na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług (umowy o stalą współpracę z przedsiębiorcą). Żaden z członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego nie tworzy samodzielnie gotowego produktu w postaci Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku. Stanowią one rezultat pracy całego zespołu w ten sposób, że połączenie efektów prac poszczególnych członków zespołu składa się na końcowy rezultat w postaci gotowej do dystrybucji Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku. Wnioskodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do efektów prac poszczególnych członków zespołu na podstawie zawartych z nimi umów.


Natomiast w przypadku udziału zewnętrznego zespołu deweloperskiego w procesie produkcji Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku, Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) współpracuje z tym zewnętrznym zespołem deweloperskim kompleksowo, wspierając go na każdym etapie produkcji. Współpraca z zewnętrznym zespołem deweloperskim obejmuje m.in. wspólne opracowanie koncepcji Gry Komputerowej, określenie grup docelowych, określenie unikatowych cech Gry Komputerowej, określenie specyfikacji, opracowanie oprawy graficznej Gry Komputerowej, testowanie Gry Komputerowej w wersji (…), nanoszenie poprawek, badanie rynku pod kątem Odbioru koncepcji Gry Komputerowej przez graczy oraz wsparcie technologiczne. Wnioskodawca jest współproducentem Gier Komputerowych tworzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznymi zespołami deweloperskimi, ponieważ każdy z etapów powstawania tych Gier Komputerowych jest szczegółowo weryfikowany i odbierany przez wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy. Każda z Gier Komputerowych powstaje w ścisłej współpracy z Wnioskodawcą. W ramach współpracy z zewnętrznymi zespołami deweloperskimi Wnioskodawca zawiera z nimi umowy o dzieło, na podstawie których Wnioskodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do Gier Komputerowych, a zewnętrzne zespoły deweloperskie otrzymują wynagrodzenie za ich stworzenie lub za poszczególne etapy ich tworzenia oraz przekazanie autorskich praw majątkowych na rzecz Wnioskodawcy.


  1. Produkty


W przypadku Wariantu l, rezultatem prac zrealizowanych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy), opisanych w punktach 2 i 3 powyżej, jest Ulepszenie, Nowa Edycja lub Dodatek. W przypadku Wariantu II, rezultatem prac zrealizowanych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy), opisanych w punktach 2 i 3 powyżej, jest Gra Komputerowa, Ulepszenie, Nowa Edycja lub Dodatek. Z kolei w przypadku Wariantu III, rezultatem prac zrealizowanych we współpracy Wnioskodawcy (wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy) z zewnętrznym zespołem deweloperskim, opisanych w punktach 2 i 3 powyżej, jest Gra Komputerowa, Ulepszenie, Nowa Edycja lub Dodatek.


Gra Komputerowa jest całkowicie nowym i niepowtarzalnym produktem, stworzonym zupełnie od podstaw. Stanowi oddzielny i samodzielny produkt będący przedmiotem późniejszej dystrybucji i sprzedaży. Ulepszenie polega na poprawieniu jakości oraz użyteczności Gry Komputerowej wydanej wcześniej. Przykładowo, Ulepszenie może polegać na naprawieniu błędów, poprawieniu jakości lub użyteczności Gry Komputerowej wydanej wcześniej na komputery (…) z systemem operacyjnym (…) oraz na komputery (…) z systemem operacyjnym (…) poprzez jej aktualizację. W takim przypadku Ulepszenie nie stanowi oddzielnego i samodzielnego przedmiotu dystrybucji i sprzedaży, ale jest udostępniane użytkownikom Gry Komputerowej nieodpłatnie. Natomiast Gra Komputerowa będąca przedmiotem Ulepszenia nadal stanowi oddzielny i samodzielny przedmiot dystrybucji i sprzedaży. Nowa Edycja jest istotną modyfikacją wydanej wcześniej Gry Komputerowej, która jest rozwijana o nowe funkcjonalności, scenariusze, grafiki oraz mechaniki gry. Jest nowym produktem, który stanowi oddzielny i samodzielny przedmiot dystrybucji i sprzedaży. Z kolei Dodatek zazwyczaj polega na rozszerzeniu danych funkcjonalności, wprowadzeniu nowych map, plansz lub wariantów zasad do Gry Komputerowej wydanej wcześniej. Jest nowym produktem, który stanowi oddzielny i samodzielny przedmiot dystrybucji i sprzedaży.


Gra Komputerowa (nowa Gra Komputerowa oraz Gra Komputerowa będąca przedmiotem Ulepszenia), Nowa Edycja lub Dodatek są produktami złożonymi, składającymi się w szczególności z następujących elementów: silnik, logika, interfejs, scenopis, obiekty graficzne oraz obiekty dźwiękowe. Silnik oraz logika stanowią elementy Gry Komputerowej, które wyrażone są kodem źródłowym, opisem procedur operacyjnych i kodem wynikowym, mają na celu sformułowanie odpowiedniego zestawu komend/instrukcji adresowanych bezpośrednio lub pośrednio do urządzenia przetwarzającego lub pozostałych elementów Gry Komputerowej, inicjując interakcję pomiędzy nimi. Interfejs jest połączeniem rozwiązań w kodzie źródłowym, skryptów sterujących, obiektów graficznych oraz obiektów dźwiękowych, dzięki którym gracz komunikuje się z Grą Komputerową za pomocą dodatkowych urządzeń takich jak: klawiatura komputerowa, mysz komputerowa, czy kontroler ruchu. Scenopis (w tym fabuła) jest zbiorem danych i skryptów sterujących przebiegiem Gry Komputerowej. Obiekty graficzne to pliki binarne przechowujące informacje o modelach 3D występujących w Świecie Gry Komputerowej, teksturach dla tych Obiektów (w postaci danych binarnych reprezentujących obrazy 20), oraz wszystkie inne dane służące do wyświetlania obrazu gry. Obiekty dźwiękowe to wszystko to co gracz słyszy podczas grania w Grę Komputerową, w szczególności muzyka, dźwięki elementów gry (np. dźwięki wydawane przez postaci, obiektów upadających, kroków gracza), jak również elementów związanych z interakcją gracza z innymi postaciami (dialogi, monologi, odgłosy walki, etc.). Pomimo faktu, że Gra Komputerowa (nowa Gra Komputerowa oraz Gra Komputerowa będąca przedmiotem Ulepszenia), Nowa Edycja lub Dodatek stanowią złożony produkt, na który składa się wiele różnorakich elementów, to w obrocie gospodarczym funkcjonują one jako jedna, integralna całość, której celem jest wejście w interakcję z użytkownikiem za pośrednictwem sprzętu komputerowego, urządzenia mobilnego lub innego sprzętu przeznaczonego do gry, a także dostarczenie mu różnego rodzaju emocji.


Wszystkie wyżej wymienione elementy Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji oraz Dodatku powstają jako rezultat pracy rozmaitych specjalistów z różnych dziedzin, działających w oparciu o przyjęte założenia, dokumentację projektową oraz harmonogram prac. Pomimo faktu, że proces ich tworzenia może trwać kilka lat i powyższe elementy mogą powstawać w różnym czasie, natężeniu, zakresie, podlegać modyfikacjom i zmianom, to należy uznać że stanowią one jedną, komplementarną całość, która wyraża się w finalnym produkcie dostarczanym użytkownikom końcowym (graczom) i który w obrocie gospodarczym funkcjonuje jako integralna całość.


  1. Innowacyjny charakter działalności Wnioskodawcy


Gry Komputerowe (nowe Gry Komputerowe oraz Gry Komputerowe będące przedmiotem Ulepszenia), Nowe Edycje oraz Dodatki są produktami cechującymi się nowością oraz charakterem twórczym o indywidualnym charakterze. Nie stanowią kopii ani odwzorowania istniejącego dotychczas produktu. Natomiast prace zmierzające do ich stworzenia nie polegają na rutynowych, schematycznych i standardowych pracach programistycznych. Dlatego też ,w ocenie Wnioskodawcy, Gry Komputerowe (nowe Gry Komputerowe oraz Gry Komputerowe będące przedmiotem Ulepszenia), Nowe Edycje oraz Dodatki podlegają ochronie prawnej na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (zwanej dalej „Ustawą o prawie autorskim”). Natomiast w przypadku Ulepszeń, w zależności od charakteru i rodzaju wykonanych czynności zmierzających do ulepszenia Gry Komputerowej wydanej wcześniej, w niektórych przypadkach Ulepszenia mogą podlegać ochronie prawnej na podstawie Ustawy o prawie autorskim.


  1. Sprzedaż i dystrybucja


Wnioskodawca prowadzi sprzedaż i dystrybucję Gier Komputerowych (nowych Gier Komputerowych oraz Gier Komputerowych będących przedmiotem Ulepszenia), Nowych Edycji oraz Dodatków na większości rynków światowych (w szczególności Wielka Brytania, Francja, Niemcy, USA oraz Chiny). Sprzedaż prowadzona jest w modelu dystrybucji cyfrowej za pośrednictwem dedykowanych platform dystrybucyjnych, w szczególności (…) w przypadku Gier Komputerowych przeznaczonych na komputery (…) i (…) oraz (…) i (…) w przypadku Gier Komputerowych przeznaczonych na urządzenia mobilne (smartfony i tablety). Część wydawanych Gier Komputerowych oferowana jest również na nośnikach fizycznych.


Głównym źródłem przychodów Wnioskodawcy ze sprzedaży Gier Komputerowych (nowych Gier Komputerowych oraz Gier Komputerowych będących przedmiotem Ulepszenia), Nowych Edycji oraz Dodatków są opłaty wnoszone przez graczy przy ich nabyciu. Sprzedaż polega na udzielaniu licencji na korzystanie z Gier Komputerowych (nowych Gier Komputerowych oraz Gier Komputerowych będących przedmiotem Ulepszenia), Nowych Edycji lub Dodatków. W praktyce, w pierwszej kolejności stosowne licencje są udzielane przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów prowadzących platformy dystrybucji (np. (…), (…), (…)). Dopiero w drugiej kolejności licencje na korzystanie z Gier Komputerowych (nowych Gier Komputerowych oraz Gier Komputerowych będących przedmiotem Ulepszenia), Nowych Edycji lub Dodatków są udzielane przez te platformy na rzecz użytkowników końcowych.


Opisana powyżej sprzedaż i dystrybucja Gier Komputerowych, Edycji, Dodatków oraz Ulepszeń skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 ustawy o CIT.


  1. Rachunkowość i ewidencja kosztów w trakcie trwającego procesu produkcji Wnioskodawca ujmuje Gry Komputerowe (nowe Gry Komputerowe oraz Gry Komputerowe będące przedmiotem Ulepszenia), Nowe Edycje oraz Dodatki w prowadzonej rachunkowości w pozycji „Produkcja w toku”.


Każdy projekt w momencie skierowania do produkcji, ujmowany jest w księgach rachunkowych Wnioskodawcy w ten sposób, że na koncie „Produkcja w toku” tworzy się osobne dla każdego projektu konto analityczne.


Wnioskodawca ewidencjonuje na wyodrębnionych kontach analitycznych w księgach rachunkowych, wszelkie nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, takie jak:

  1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę (wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego pracownika w danym miesiącu;
  2. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło (wynagrodzenia zasadnicze, nagrody i premie) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu;
  3. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy zlecenia, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o zlecenia (wynagrodzenia zasadnicze, nagrody i premie), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu;
  4. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych przez członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy bezpośrednio do realizacji prac opisanych w niniejszym wniosku. W szczególności:
    1. odpisy amortyzacyjne dokonywane od sprzętu komputerowego i elektronicznego. np. komputerów, laptopów, monitorów, tabletów, kart graficznych, dysków;
    2. odpisy amortyzacyjne dokonywane od mebli i wyposażenia biurowego, np. biurek, foteli, krzeseł;
    3. odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, np. oprogramowania.
    4. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych, np. modele 30, tekstury, ilustracje, animacje, szkielety, dźwięki, kompozycje muzyczne, efekty wizualne, modele oświetlenia, interaktywne i nieinteraktywne sekwencje filmowe, konstrukcje retoryczne.


Jednocześnie, Wnioskodawca wskazuje wyraźnie, że na przedmiotowych kontach analitycznych w księgach rachunkowych ewidencjonuje również innego rodzaju nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, które jednak nie są przedmiotem niniejszego wniosku. Do takich nakładów i wydatków Wnioskodawca zalicza m.in.:

  1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o Świadczenie usług (umowy o stałą współpracę z przedsiębiorcą), tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o świadczenie usług (umowy o stałą współpracę z przedsiębiorcą)
  2. wydatki związane z zatrudnieniem zewnętrznych zespołów deweloperskich, tzn. wynagrodzenia należne tym zespołom na podstawie stosownej umowy.


W praktyce zdarzają się sytuacje, w których czas pracy danego członka wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy (np. pracownika) lub danego środka trwałego (np. komputera) jest poświęcany tylko w części do realizacji prac opisanych w niniejszego, zaś w pozostałej części do innego rodzaju prac (np. administracyjnych). W takich przypadkach Wnioskodawca dokonuje alokacji nakładów i wydatków związanych z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku według proporcji czasu poświęconego przez danego członka wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy (np. pracownika) lub dany środek trwały (np. komputer) na realizacje prac opisanych w niniejszym wniosku oraz na realizację innego rodzaju prac (np. administracyjnych).


  1. Zagadnienia dodatkowe


Wnioskodawca zamierza skorzystać z ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R). Jednocześnie Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy prace opisane w niniejszym wniosku stanowią prace badawczo - rozwojowe w rozumieniu art. 18d ustawy o CIT, a także czy nakłady i wydatki określone w niniejszym wniosku stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ustawy o CIT.


W celu uzyskania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w przedmiotowym zakresie Wnioskodawca wskazuje dodatkowo, że:

  1. Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego, o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej:
  2. Wnioskodawca nie prowadzi działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej oraz nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT;
  3. Wnioskodawca nie zamierza odliczać na podstawie art. 18d ust. 1 ustawy o CIT nakładów oraz wydatków, które zostały lub zostaną zwrócone Wnioskodawcy w jakiejkolwiek formie;
  4. Wnioskodawca nie zamierza odliczać na podstawie art. 18d ust. 1 ustawy o CIT nakładów oraz wydatków w stosunku do przychodów z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 ustawy o CIT;
  5. opisane w niniejszym wniosku nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, zostały lub zostaną uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów Wnioskodawcy zgodnie z art. 15 ustawy o CIT;
  6. Wnioskodawca nie korzysta i nie zamierza korzystać z odliczenia na podstawie art. 18d ustawy o CIT oraz opodatkowania w trybie art. 24d ustawy o CIT jednocześnie (w tym samym roku) w stosunku do jednego (tego samego) dochodu, tzn. obliczając podstawę opodatkowania z art. 24d ustawy o CIT;
  7. w dniu 26 czerwca 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (zwany dalej: „Dyrektorem KIS”) wydał interpretację indywidualna w sprawie 0111-KDIB1-1.4010.167.2020.1.NL, w której uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym:
    1. Gra Komputerowa, Ulepszenie, Nowa Edycja, Dodatek stanowią kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu art. 24d ust. 2 pkt 8 Ustawy o CIT;
    2. prace prowadzone przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy), albo przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku stanowią prace badawczo-rozwojowe w rozumieniu art. 24d ust. 1 ustawy o CIT;
    3. Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 24d i 24e ustawy o CIT (tzw. ulga IP Box lub Innovation Box) w stosunku do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej wytworzonego lub ulepszonego w ramach Wariantów I, II oraz III;
    4. sposób ustalenia przez Wnioskodawcę wartości należnego podatku dochodowego od osób prawnych z uwzględnieniem ulgi podatkowej określonej w art. 24d i 24e ustawy o CIT za dany rok podatkowy jest prawidłowy i odpowiada wymaganiom określonym w art. 24d ustawy o CIT.

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że niniejszy wniosek dotyczy:

  1. zaistniałego stanu faktycznego - w zakresie Gier Komputerowych, Ulepszeń, Nowych Edycji oraz Dodatków, które zostały już wyprodukowane, a także nakładów i wydatków, które zostały już poniesione;
  2. zdarzenia przyszłego - w zakresie Gier Komputerowych, Ulepszeń, Nowych Edycji oraz Dodatków, które zostaną wyprodukowane w przyszłości, a także nakładów i wydatków, które zostaną poniesione w przyszłości.


Pismem z dnia 17 marca 2021 r. Wnioskodawca doprecyzował opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego poprzez wskazanie, że:


  1. Wskazanie jakiego okresu/lat dotyczy przedmiot zapytań Wnioskodawcy zawartych we wniosku z dnia 8 stycznia 2021 r.?


Wnioskodawca zamierza skorzystać z ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) po raz pierwszy w 2021 r. w rozliczeniu CIT za rok podatkowy 2020 w stosunku do wydatków i nakładów poniesionych przez Wnioskodawcę w 2020 r. Ponadto Wnioskodawca zamierza korzystać z przedmiotowej ulgi podatkowej w rozliczeniu CIT za kolejne lata podatkowe.


  1. Od kiedy Spółka prowadzi działalność badawczo-rozwojową i uzyskuje z tego tytułu dochody? Proszę wskazać rok/lata.


Wnioskodawca prowadzi działalność opisaną szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, tj. działalność polegającą na tworzeniu Gier Komputerowych, Ulepszeń, Dodatków oraz Nowych Edycji, od listopada 2017 r, przy czym, w okresie od listopada 2017 r. do dnia 14 maja 2019 r. Wnioskodawca prowadził działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (…) sp. z o.o. (KRS (…): NIP (…)). Natomiast Od dnia 15 maja 2019 r. Wnioskodawca prowadzi działalność w formie spółki akcyjnej pod firmą S.A. (KRS (…); NIP (…)), która powstała w wyniku przekształcenia spółki pod firmą (…) sp. z o.o. (KRS (…); NIP (…)) w trybie art. 551 par. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych.


  1. Czy przedmiotem zapytania Wnioskodawcy są wyłącznie prace B+R realizowane przez Wnioskodawcę?


Przedmiotem pytania pierwszego oraz pytania drugiego przedstawionych przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej są prace prowadzone przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) oraz przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku.


  1. Czy prace B+R Wnioskodawcy dotyczyły/dotyczą prac, które bazują na odrębnych etapach dotyczących czynności od fazy koncepcyjnej aż po wdrożenie pilotażowe?


Zgodnie z treścią stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, prowadzone prace mają ustalony cel, harmonogram, etapy, osoby odpowiedzialne za wykonanie konkretnych czynności oraz zarządzanie projektami. Zasadniczo etapy prac dzielą się na prace projektowe (koncepcyjne) oraz prace programistyczne. W ramach prac projektowych (koncepcyjnych) Wnioskodawca wraz z dobranym zespołem deweloperskim tworzy dokument projektowy, który zawiera usystematyzowaną, syntetyczną specyfikację produktu i jest wykorzystywany w całym procesie realizacji projektu. Z kolei w ramach prac programistycznych Wnioskodawca wraz z dobranym zespołem deweloperskim tworzy (programuje) dany produkt, przeprowadza kolejne fazy testów oraz przygotowuje go do sprzedaży.


W przypadku, gdy Wnioskodawca angażuje wyłącznie wewnętrzny zespół deweloperski, wszystkie prace opisane w treści stanu faktycznego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz opisane powyżej są przeprowadzane przez członków tego wewnętrznego zespołu deweloperskiego.


Natomiast w przypadku, gdy Wnioskodawca angażuje zewnętrzny zespół deweloperski do tych prac, to członkowie wewnętrznego zespołu deweloperskiego współpracują z tym zewnętrznym zespołem deweloperskim na każdym etapie tworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Dodatku lub Nowej Edycji.


  1. Czy wszystkie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach prac B+R, były/są działalnością twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań i nie stanowiły/nie stanowią:
    1. rutynowych i okresowych zmian,
    2. czynności wdrożeniowych w zakresie opracowywanych już produktów i usług,
    3. produkcji seryjnej/produkcji komercyjnej/bieżącej działalności Spółki,
    4. czynności serwisowych,
    5. badanie rynku pod kątem odbioru koncepcji Gry Komputerowej, które nie stanowi Etapu w ramach Projektu B+R,
    6. czynności:
      1. testowania produktu/produktów,
      2. wykonanie badań produktu/produktów,
      3. oceny produktu/produktów na podstawie np. opinii blogerów, testerów, itp.,
      4. wsparcia technologicznego,
      5. reklamy i promocji produktów,
      6. bądź innych tego typu prac,
        dokonywanych już po zakończeniu prac B+R w ramach danego Projektu,
      7. innych prac spoza prac B+R?


Prace opisane szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, w stosunku do których Wnioskodawca zamierza skorzystać z ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R), nie stanowiły i nie będą stanowić czynności wymienionych powyżej w pytaniu Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

  1. Jeżeli podjęta działalność obejmuje działalność polegającą na badaniach naukowych, to należy wyjaśnić, czy są to badania naukowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r., poz. 85, z późn. zm.), tj.:
    • badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
    • badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

W ocenie Wnioskodawcy, prace opisane szczegółowo w treści stanu faktycznego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie stanowią badań naukowych w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce


  1. Jeżeli podjęta działalność obejmuje działalność polegającą na pracach rozwojowych to należy wskazać, czy są to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, tj. czy Spółka w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług?


W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

W oparciu o treść interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 26 czerwca 2020 r. na wniosek Wnioskodawcy przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w sprawie 0111-KDIBI-1. 4010.167.2020.1.NL dotyczącej ulgi podatkowej określonej w art. 24d i 24e Ustawy o CIT (tzw. ulgi innovation box lub ulgi IP Box), Wnioskodawca uważa, że prace opisane szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanowią prace rozwojowe w rozumieniu art. 4a pkt 26 i 28 Ustawy o CIT w zw. z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Niezależnie od powyższego, wniosek złożony przez Wnioskodawcę do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej zmierza do uzyskania potwierdzenia oceny Wnioskodawcy.


  1. Czy w ramach prac B+R, Spółka w sposób systematyczny opracowuje nowe, modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Spółki lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u niej funkcjonujących a charakter tych prac stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej)?


W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca opracowuje nowe, modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają od rozwiązań już u niego funkcjonujących, a charakter tych prac stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.


  1. Czy ponoszone przez Spółkę wydatki, które mogą stanowić koszty kwalifikowane w ramach ulgi badawczo-rozwojowej będą zaliczane przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów danego roku?


W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wymienione w treści przedmiotowego wniosku nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, które mogłyby stanowić koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy o CIT zostały lub zostaną uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów Wnioskodawcy danego roku.


  1. Czy ponoszone przez Spółkę wydatki, które mogą stanowić koszty kwalifikowane w ramach ulgi badawczo-rozwojowej ponosi ze środków własnych, które nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych?<

W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wymienione w treści przedmiotowego wniosku nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, które mogłyby stanowić koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, zostały lub zostaną poniesione ze środków własnych Wnioskodawcy, które nie zostały lub nie zostaną odliczone od podstawy opodatkowania CIT.


  1. Proszą wymienić poszczególne składniki wynagrodzenia, dodatków do wynagrodzenia, które stanowiły/stanowią po stronie pracowników należności ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1 updop i odliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej.


W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, zgodnie z treścią przedmiotowego wniosku Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę (wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w przedmiotowym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego pracownika w danym miesiącu.


  1. Czy wszystkie wydatki ponoszone na wynagrodzenia, dodatki z tytułu umów o prace oraz składki ZUS poniesione z tytułu tych wynagrodzeń (w części finansowanej przez pracodawcę):
    • dotyczyły/dotyczą pracowników Spółki realizujących prace badawczo-rozwojowe,
    • stanowiły/stanowią po stronie pracowników należności ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

W przypadku wydatków poniesionych przez Wnioskodawcę na wynagrodzenia, dodatki z tytułu umów o pracę oraz składki ZUS poniesione z tytułu tych wynagrodzeń (w części finansowanej przez pracodawcę), Wnioskodawca zamierza uznać je za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18 ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko w takim zakresie, w jakim dotyczyły lub dotyczą pracowników Wnioskodawcy realizujących prace opisane szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a także stanowiły lub stanowią po stronie pracowników należności ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


  1. Czy ww. pracownicy realizowali/realizują wyłącznie prace badawczo-rozwojowe? Jeżeli nie, to czy koszty kwalifikowane Wnioskodawca zamierza odliczać jedynie w części, w jakiej pracownicy realizowali zadania w ramach prac badawczo-rozwojowych?


W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, zgodnie z treścią przedmiotowego wniosku Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę tylko i wyłącznie w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w przedmiotowym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego pracownika w danym miesiącu.


  1. Czy w skład ww. należności, dotyczących pracowników wchodziły/wchodzą również np. wynagrodzenia za: czas choroby, za czas urlopu, za czas opieki nad dzieckiem itp., jednakże Wnioskodawca nie zamierza ich odliczać w ramach ulgi B+R?


W skład ww. należności, dotyczących pracowników Wnioskodawcy mogły wchodzić lub mogą wchodzić również np. wynagrodzenia za: czas choroby, za czas urlopu, za czas opieki nad dzieckiem itp. w takim przypadku jednak Wnioskodawca nie zamierza uznać tych należności za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT ani odliczyć tych należności w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R).


  1. Czy koszty diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników związane były/są wyłącznie bezpośrednio z realizacją prac badawczo-rozwojowych?


W przypadku diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko i wyłącznie takie wydatki, które były lub są związane bezpośrednio z realizacją prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.


  1. Czy nagrody, dodatki, w tym również jeżeli wystąpią premie itp. składniki wynagrodzenia pracownika, stanowiły/stanowią koszt kwalifikowany wyłącznie w części, w jakiej będą powiązane z pracami B+R Spółki i nie będą obejmowały wynagrodzenia należnego za czas nieobecności pracownika?


W przypadku nagród, dodatków, premii oraz innych składników wynagrodzenia pracownika Wnioskodawcy, Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) takie wydatki tylko i wyłącznie w części, w jakiej były lub są związane z realizacją prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i nie były lub będą obejmowały wynagrodzenia należnego za czas nieobecności pracownika.


  1. Z uwagi na fakt, że prace B+R realizowane były/są/będą również przez osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia i umowy o dzieło, proszę wskazać:
    1. czy z ww. osobami zawierane były/są umowy zlecenia i/lub umowy o dzieło, a wynagrodzenie z tych tytułów stanowiło/stanowi dla osób je wykonujących wyłącznie należności ze źródła określonego w treści art. 13 pkt 8 lit. a updof?

      Odp.: Tak, wynagrodzenie z tych tytułów stanowiło lub stanowi dla tych osób wyłącznie należności ze źródła określonego w treści art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
    2. w których latach ponoszone były ww. koszty?
      Odp.: W przypadku tych wydatków, Wnioskodawca zamierza uznać je za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być pkt 1a) ustawy o CIT i odliczył w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko w stosunku do wydatków poniesionych w 2020 r.

    3. czy dotyczyły/dotyczą wyłącznie prac w zakresie projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, które będą miały charakter unikalny/innowacyjny?,
      Odp.: W przypadku tych wydatków, Wnioskodawca zamierza uznać je za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być pkt 1a) ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d Ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko w tej części, w której dotyczyły lub dotyczą wyłącznie prac w zakresie projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, które będą miały charakter unikalny lub innowacyjny.

    4. nie dotyczyły/nie dotyczą:
      1. rutynowych i okresowych zmian,
      2. czynności wdrożeniowych w zakresie opracowywanych już produktów i usług,
      3. produkcji seryjnej/produkcji komercyjnej/bieżącej działalności Spółki,
      4. czynności serwisowych,
      5. badanie rynku pod kątem odbioru koncepcji Gry Komputerowej, które nie stanowi Etapu w ramach Projektu B+R,
      6. czynności:
        • testowania produktu/produktów,
        • wykonanie badań produktu/produktów,
        • oceny produktu/produktów na podstawie np. opinii blogerów, testerów, itp.,
        • wsparcia technologicznego,
        • reklamy i promocji produktów,
        • bądź innych tego typu prac,
          dokonywanych już po zakończeniu prac B+R w ramach danego Projektu,
      7. innych prac spoza prac B+R?
      Odp.: Prace opisane szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, realizowane przez osoby zatrudnione przez Wnioskodawcę na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia, w stosunku do których Wnioskodawca zamierza skorzystać z ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R), nie stanowiły i nie będą stanowić czynności wymienionych powyżej w pytaniu Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

    5. czy w ramach usługi wykonywanej na podstawie umowy zlecenia oraz umowy o dzieło ww. osoby realizowali/realizują wyłącznie prace badawczo-rozwojowe? Jeżeli nie, to czy koszty kwalifikowane Wnioskodawca zamierza odliczać jedynie w części, w jakiej zleceniobiorcy realizowali/realizują zadania w ramach prac badawczo-rozwojowych?

      Odp.: W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, zgodnie z treścią przedmiotowego wniosku Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być pkt 1a) ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d Ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia tylko w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w przedmiotowym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danej osoby w danym miesiącu.

    6. czy wynagrodzenie z tytułu ww. należności nie obejmowało/nie obejmuje nieobecności (kiedy faktycznie nie realizowali/nie realizują oni prac B+R)?

      W przypadku tych wydatków, Wnioskodawca nie zamierza uznać tych wydatków za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być 1a) ustawy o CIT ani odliczyć tych wydatków w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) w takiej części, w jakiej mogłyby obejmować nieobecność danej osoby (tzn. okresu, w którym dana osoba faktycznie nie realizowała lub nie realizuje prac opisanych w przedmiotowym wniosku).

    7. za jakie lata Wnioskodawca zamierza odliczyć ww. koszty?

      W przypadku tych wydatków, Wnioskodawca zamierza uznać je za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być pkt 1a) ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d Ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko w stosunku do wydatków poniesionych w 2020 r.


  1. Czy umowy o świadczenie usług z przedsiębiorcami stanowią przedmiot zapytania Wnioskodawcy ozn. Nr 2?

Jeżeli tak, należy wskazać:

  1. czy z ww. osobami zawierane były/są umowy zlecenia i/lub umowy o dzieło, a wynagrodzenie z tych tytułów stanowiły/stanowią dla tych osób wyłącznie należności ze źródła określonego w treści art. 13 pkt 8 lit. a updof?,
  2. w których latach ponoszone były ww. koszty?
  3. czy dotyczyły/dotyczą/będą dotyczyć wyłącznie prac w zakresie projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, które będą miały charakter unikalny/innowacyjny?,
  4. nie dotyczyły/nie dotyczą:
    1. rutynowych i okresowych zmian,
    2. czynności wdrożeniowych w zakresie opracowywanych już produktów i usług,
    3. produkcji seryjnej/produkcji komercyjnej/bieżącej działalności Spółki,
    4. czynności serwisowych,
    5. badanie rynku pod kątem odbioru koncepcji Gry Komputerowej, które nie stanowi Etapu w ramach Projektu B+R,
    6. czynności:
      • testowania produktu/produktów,
      • wykonanie badań produktu/produktów,
      • oceny produktu/produktów na podstawie np. opinii blogerów, testerów, itp.,
      • wsparcia technologicznego,
      • reklamy i promocji produktów,
      • bądź innych tego typu prac,
        dokonywanych już po zakończeniu prac B+R w ramach danego Projektu,
    7. innych prac spoza prac B+R?
  5. czy w ramach usługi wykonywanej na podstawie umowy zlecenia oraz umowy o dzieło ww. zleceniobiorcy realizowali/realizują wyłącznie prace badawczo-rozwojowe? Jeżeli nie, to czy koszty kwalifikowane Wnioskodawca zamierza odliczać jedynie w części, w jakiej zleceniobiorcy realizowali/realizują/będą realizować zadania w ramach prac badawczo-rozwojowych?,
  6. czy wynagrodzenie z tytułu ww. należności nie obejmowało/nie obejmuje nieobecności (kiedy faktycznie nie realizowali/nie realizują oni prac B+R)?,
  7. za jakie lata Wnioskodawca zamierza odliczyć ww. koszty?



Odp.: Nie, zgodnie z treścią złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, przedmiotem tego wniosku nie są objęte umowy o świadczenie usług z przedsiębiorcami, np.:

  1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o świadczenie usług (umowy o stałą współpracę z przedsiębiorcą), tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o świadczenie usług (umowy o stałą współpracę z przedsiębiorcą);
  2. wydatki związane z zatrudnieniem zewnętrznych zespołów deweloperskich, tzn. wynagrodzenia należne tym zespołom na podstawie stosownej umowy.


  1. Czy odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, stanowią/będą stanowić koszt kwalifikowany, wyłącznie w części, w jakiej środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne były/są wykorzystywane w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej?


W ramach prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być art. 18d ust. 3) ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wyłącznie w części, w jakiej środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne były lub są wykorzystywane do prowadzenia przedmiotowych prac.


  1. Czy wymienione w treści wniosku meble biurowe i wyposażenie, stanowią w Spółce środki trwałe, które są wykorzystywane bezpośrednio w ramach prac B+R?


Odp.: Tak, wymienione w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej meble biurowe i wyposażenie stanowi środki trwałe Wnioskodawcy. W przypadku tych wydatków, Wnioskodawca zamierza uznać je za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być art. 18d ust. 3) ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko i wyłącznie w takiej części, w jakiej były lub są wykorzystywane do prowadzenia prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.


21. Czy nabycie i utrzymanie licencji wiąże się z nabyciem wartości niematerialnej i prawnej wykorzystywanej do prac B+R?


Jeżeli tak, proszę wskazać, czy odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, stanowią koszt kwalifikowany, wyłącznie w części, w jakiej te wartości niematerialne i prawne były/są wykorzystywane w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej?


Odp.: Tak, wymienione w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej licencje stanowią wartości niematerialne i prawne Wnioskodawcy. W przypadku tych wydatków, Wnioskodawca zamierza uznać je za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 (winno być 18d ust. 2 lub 3) ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d Ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) tylko i wyłącznie w takiej części, w jakiej były lub są wykorzystywane do prowadzenia prac opisanych szczegółowo w stanie faktycznym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.


22. Jeżeli nabycie i utrzymanie licencji do utworów audiowizualnych nie stanowi wartości niematerialnych i prawnych, proszę jednoznacznie wskazać:

  1. na podstawie jakiego konkretnego przepisu Wnioskodawca zamierza przyporządkować i uznać jako koszty kwalifikowane poszczególne wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji oraz
  2. czy Wnioskodawca jest w stanie wykazać związek poszczególnych wydatków związanych z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów z prazami B+R? Jeżeli tak, proszę wskazać na podstawie jakiego konkretnego, przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w świetle odpowiedzi na ww. lit. a pkt 22 niniejszego wezwania?


Odp.: W związku z udzieleniem przez Wnioskodawcę odpowiedzi na pytanie nr 21, Wnioskodawca nie udzielił odpowiedzi na pytanie przedstawione powyżej.


23. Czy Wnioskodawca w celu skorzystania z odliczenia B+R wyodrębnia w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. lb ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty działalności badawczo-rozwojowej, które zamierza odliczać w ramach ulgi B+R?


Odp.: Tak, w celu skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) Wnioskodawca wyodrębnia w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b ustawy o CIT, nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, które Wnioskodawca zamierza odliczać w ramach przedmiotowej ulgi podatkowej.


Ponadto, Wnioskodawca ostatecznie sformułował treść pytania Nr 1, poddanego ocenie w ramach interpretacji indywidualnej.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:


  1. Czy Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 18d w zw. z art. 4a pkt 26 w zw. z art. 4a pkt 28 Ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) w związku z realizacją prac prowadzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) oraz przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku?
  2. Czy nakłady i wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku będące przedmiotem niniejszego wniosku (wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych) stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 - 3 Ustawy o CIT?


Zdaniem Wnioskodawcy:


Na wszystkie pytania przedstawione powyżej należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.


Ad. 1


Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 18d w zw. z art. 4a pkt 26 w zw. z art. 4a pkt 28 ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) w związku z realizacją prac prowadzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) oraz przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku.


Zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18 ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”, przy czym, zgodnie z art. 4a pkt 26) ustawy o CIT działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.


Zgodnie z art. 4a pkt 27) ustawy o CIT, przez badania naukowe należy rozumieć badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - prawo o szkolnictwie wyższym i nauce lub badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.


Z kolei zgodnie z art. 4a pkt 28) ustawy o CIT, przez prace rozwojowe należy rozumieć prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, tj. działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.


Z przepisów przywołanych powyżej wynika, że kryteria prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej są spełnione, jeżeli podatnik prowadzi działalność: (1) twórczą; (2) w zakresie badań naukowych lub prac rozwojowych; (3) w sposób systematyczny oraz (4) zorientowaną na zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że zgodnie z przedstawioną powyżej definicją działalności badawczo-rozwojowej podatnik może prowadzić w ramach tego rodzaju działalności: (l) wyłącznie badania naukowe; (2) wyłącznie prace rozwojowe; albo (3) badania naukowe wraz z pracami rozwojowymi.


W ocenie Wnioskodawcy, prace prowadzone przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) albo przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku spełniają wszystkie wymienione przesłanki. Jak wynika bowiem z przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, przedmiotowe prace mają ustalony cel, harmonogram, etapy, osoby odpowiedzialne za wykonanie konkretnych czynności oraz zarządzanie projektami. Czynności w ramach przedmiotowych prac wykonują specjaliści posiadający odpowiednie przygotowanie merytoryczne, wiedzę, wyksztalcenie oraz bogate doświadczenie w dziedzinie tworzenia tego rodzaju produktów. Przedmiotowe prace polegają na wykorzystaniu aktualnie dostępnej wiedzy i umiejętności, w szczególności w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych lub zmienionych produktów. W ramach przedmiotowych prac Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) albo Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim wykonują Szereg czynności oraz działań w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Proces produkcji jest długotrwały, złożony i podzielony na określone etapy. Z kolei rezultatem przeprowadzonych prac są produkty, tj. Gry Komputerowe (nowe Gry Komputerowe oraz Gry Komputerowe będące przedmiotem Ulepszenia), Nowe Edycje oraz Dodatki, które cechują się nowością oraz charakterem twórczym o indywidualnym charakterze. Nie stanowią one kopii ani odwzorowania istniejącego dotychczas produktu. Natomiast prace zmierzające do ich stworzenia nie polegają na rutynowych, schematycznych i standardowych pracach programistycznych.


Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (zwanego dalej „Dyrektorem KIS”) w dniu 26 czerwca 2020 r. w sprawie 0111-KDlB1-1.4010.167.2020.1.NL, w której Dyrektor KIS ocenił jako prawidłowe oraz odstąpił od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska Wnioskodawcy, zgodnie z którym prace prowadzone przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) albo przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku stanowią prace badawczo-rozwojowe w rozumieniu art. 24d ust. 1 ustawy o CIT. Przedmiotowa interpretacja indywidualna została wydana w przedmiocie uprawnienia Wnioskodawcy do zastosowania ulgi podatkowej określonej w art. 24d ust. 1 ustawy o CIT. Jednak ze względu na tożsame rozumienie terminu „działalność badawczo-rozwojowa” na gruncie art. 24d ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 18d ust. 1 ustawy o CIT należy przyjąć, że ocena prawna stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę w niniejszym wniosku powinna być taka sama jak ocena prawna dokonana przez Dyrektora KIS w przedmiotowej interpretacji.


Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w treści Objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP Box (zob. https://www.podatki.gov.pl/pit/wyjasnienia-pit/objasnienia-podatkowe-ip-box/; zwanych dalej „Objaśnieniami podatkowymi”), w których Ministerstwo Finansów wyjaśniło m.in., że:

  1. „(…) kryteria działalności badawczo-rozwojowej: (i) twórczość; (ii) systematyczność; oraz (iii) zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań powinny być rozumiane na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o PIT tak, jak są rozumiane zgodnie z ich językowym znaczeniem w świetle aktów prawnych, do których odwołuje się ustawodawca w ww. ustawach podatkowych. Wyżej wymienione kryteria muszą być spełnione kumulatywnie, aby uznać daną działalność za działalność badawczo-rozwojową.” (zob. punkt 31 Objaśnień podatkowych);
  2. „Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzy - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia.” Ponadto, uznać należy, iż na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, w stopniu minimalnym, wystarczające jest działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa, tzn. przedsiębiorca we własnym zakresie (w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych) opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi, nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot.” (zob. punkt 32 i 33 Objaśnień podatkowych);
  3. „(…) najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. (…) Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągniecia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzona w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. Takie rozumienie kryterium systematyczności działalności badawczo-rozwojowej potwierdza również Podręcznik Frascati, zgodnie z którym działalność ta musi być prowadzona w sposób systematyczny (metodyczny), czyli zaplanowany zarówno wobec przebiegu procesu. jak i jego wyników.” (zob. punkty 39 - 41 Objaśnień podatkowych);
  4. „(...) „zwiększenie zasobów wiedzy” odnosi się przede wszystkim do prowadzenia badań naukowych, natomiast „wykorzystanie już istniejącej lub zwiększonej wiedzy do tworzenia nowych zastosowań” dotyczy przede wszystkim prac rozwojowych. Innymi słowy, działalność badawczo-rozwojowa to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, w tym badań naukowych (nakierowanych na nową wiedzę i umiejętności) oraz prac rozwojowych (nakierowanych na wykorzystanie dostępnej wiedzy i umiejętności) w celu zwiększenia zasobów wiedzy do tworzenia nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług (również w formie nowych technologii). Definicja działalności badawczo-rozwojowej wymaga, aby działania jakie podejmuje podatnik poprzez badania naukowe zwiększały zasoby wiedzy, natomiast w efekcie prac rozwojowych wystarczy, by podatnik zdobył i wykorzystał aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług.” (zob. punkt 43 i 44 Objaśnień podatkowych).


Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie również w działalności interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (zwanego dalej „Dyrektorem KIS”), w tym m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych:

  1. z dnia 2 grudnia 2020 r. w sprawie 0111-KDIB1-3.4010.544.2020.1.JKU, w której Dyrektor KIS ocenił jako prawidłowe oraz odstąpił od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska podatnika, zgodnie z którym działalność Spółki w zakresie wytworzenia Gry, jak i w zakresie jej ciągłego rozwijania, zgodnie z ustalanym Kalendarzem Rozwoju Gry, stanowi działalność badawczo-rozwojową, w rozumieniu przepisów ustawy o CIT, ponieważ spełnia wskazane powyżej kryteria, tzn. ma charakter działalności systematycznej i twórczej oraz nakierowanej na zwiększanie wiedzy w celu udoskonalania świadczonej przez Spółkę usługi.”;
  2. z dnia 21 kwietnia 2020 r. w sprawie 0115-KDIT1.4011.76.2020.1.MT, w której Dyrektor KIS ocenił jako prawidłowe oraz odstąpił od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska podatnika, zgodnie z którym „Produkcja gry komputerowej przez Wnioskodawcę stanowi prace badawczo-rozwojowe (w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) w zakresie obejmującym: fazę preprodukcji - w całości; fazę produkcji - w całości; fazę portowania - w całości; fazę testów - w całości; fazę poprodukcji - tylko w zakresie prac programistycznych i innych o charakterze twórczym podejmowanych w celu stworzenia dodatkowych elementów, nowych funkcjonalności gry (ang. (…) i (…)) - płatnych lub darmowych, które mają zapewnić graczom dalszą rozgrywkę, a produktowi dłuższe życie na rynku”;
  3. z dnia 7 sierpnia 2019 r. w sprawie 0114-KDIP2-1.4010.166.2019.3.PW/SP, w której Dyrektor KIS ocenił jako prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym prace i czynności obejmujące fazę preprodukcyjną gry, fazę produkcji gry, fazę przeprowadzania wewnętrznych testów oraz tworzenie i projektowanie nowych, zmienionych lub ulepszonych dodatków/rozszerzeń (z wyłączeniem poprawek służących usunięciu błędów znalezionych już po premierze), w tym także niedostępnych wcześniej elementów/funkcjonalności gry po jej publikacji ((…)) stanowią prace rozwojowe, tj. nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług.


Wnioskodawca jest świadomy tego, że przywołane interpretacje indywidualne zostały wydane w konkretnych stanach faktycznych przedstawionych przez innych podatników i nie znajdują bezpośredniego zastosowania do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę w niniejszym wniosku. Niezależnie od tego, przywołane interpretacje indywidualne przedstawiają rezultat działalności interpretacyjnej oraz aktualne stanowisko Dyrektora KIS w stanach faktycznych bardzo podobnych do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę w niniejszym wniosku.


W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy na pytanie oznaczone numerem 1 w niniejszym wniosku należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.


Ad. 2


W ocenie Wnioskodawcy, nakłady i wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku będące przedmiotem niniejszego wniosku (wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych) stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 - 3 ustawy o CIT.


Zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18 ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Przy czym, zgodnie z art. 18d ust. 2 ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się m.in.:

  1. poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej „Ustawą o PIT”), oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwanej dalej „Ustawą o systemie ubezpieczeń”, w takiej części w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
    1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 ust. 8 lit. a ustawy o PIT oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń, w takiej części w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;
  2. nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

Zgodnie z art. 18d ust. 2a ustawy o CIT, w przypadku wartości niematerialnych i prawnych w postaci kosztów prac rozwojowych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej odpisy amortyzacyjne w proporcji, w jakiej w jej wartości początkowej pozostają koszty wymienione w ust. 2 pkt 1-4a lub ust. 3a pkt 2 ustawy o CIT.


Zgodnie z art. 18d ust. 3 ustawy o CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.


Zgodnie z art. 18d ust. 5 ustawy o CIT, koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Z kolei zgodnie z art. 18d ust. 6 ustawy o CIT, podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a ustawy o CIT, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.


Ponadto zgodnie z art. 9 ust. 1b ustawy o CIT, podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d ustawy o CIT, są obowiązani w ewidencji rachunkowej, o której mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o CIT, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.


Z przepisów przywołanych powyżej wynika, że podatnikowi przysługuje prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym, na podstawie art. 18d ust. 1 ustawy o CIT, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

  1. podatnik uzyskał przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b Ustawy o CIT;
  2. podatnik poniósł nakłady i wydatki związane z działalnością badawczo-rozwojową stanowiącą prace rozwojowe w rozumieniu art. 4a pkt 28) ustawy o CIT;
  3. koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych stanowią dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT;
  4. koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową w postaci prac rozwojowych mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2 - 3 ustawy o CIT;
  5. w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b ustawy o CIT, podatnik wyodrębnił koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową stanowiącą prace rozwojowe;
  6. koszty uzyskania przychodów będące podstawą do uznania wydatku za koszt kwalifikowany nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a ustawy o CIT;
  7. koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.


W ocenie Wnioskodawcy, nakłady i wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku będące przedmiotem niniejszego wniosku (wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych spełniają wszystkie warunki określone powyżej. W konsekwencji czego, Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia kosztów opisanych w stanie faktycznym niniejszego wniosku, jako kosztów kwalifikowanych, od podstawy opodatkowania zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy o CIT.


Przy czym, zdaniem Wnioskodawcy:

  1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę (wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego pracownika w danym miesiącu, mogą stanowił dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1) ustawy o CIT;
  2. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło (wynagrodzenia zasadnicze, nagrody i premie) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu, mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt la) ustawy o CIT;
  3. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy zlecenia, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o zlecenia (wynagrodzenia zasadnicze, nagrody i premie), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu, mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt la) ustawy o CIT;
  4. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych przez członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy bezpośrednio do realizacji prac opisanych w niniejszym wniosku, w szczególności:
    1. odpisy amortyzacyjne dokonywane od sprzętu komputerowego i elektronicznego, np. komputerów, laptopów, monitorów, tabletów, kart graficznych, dysków;
    2. odpisy amortyzacyjne dokonywane od mebli i wyposażenia biurowego, np. biurek, foteli, krzeseł;
    3. odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, np. oprogramowania; mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 3 ustawy o CIT;
    4. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych, np. modele 3D, tekstury, ilustracje, animacje, szkielety, dźwięki, kompozycje muzyczne, efekty wizualne, modele oświetlenia, interaktywne i nieinteraktywne sekwencje filmowe, konstrukcje retoryczne, mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 lub 3 ustawy o CIT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w działalności interpretacyjnej Dyrektora KIS, w tym m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych:

  1. z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie 0111-KDIB1-3.4010.390.2020.2.MBD, w której Dyrektor KIS ocenił jako prawidłowe oraz odstąpił od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska podatnika, zgodnie z którym „koszty wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, które to osoby wykonują prace badawczo-rozwojowe związane z projektem G, mogą stanowić dla Spółki koszty kwalifikowane zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 1 Ustawy o CIT; koszty wynagrodzeń osób realizujących prace badawczo-rozwojowe związane z projektem G wypłacane na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło i stanowiące należności o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą stanowić dla Spółki koszty kwalifikowane zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT; koszty rozpoznane na podstawie: amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w ramach prac rozwojowych prowadzonych w związku z projektem G; amortyzacji sprzętu komputerowego i elektronicznego - m.in. komputerów, laptopów, monitorów, tabletów, kart graficznych, dysków, development kitów, itp. wykorzystywanych przez osoby zatrudnione realizujące prace rozwojowe w związku z projektem G, amortyzacji mebli i wyposażenia biurowego - biurek, foteli, krzeseł, itp., wykorzystywanych przez osoby zatrudnione realizujące prace rozwojowe w związku z projektem G; wydatków na zakup licencji audiowizualnych, mogą stanowić dla Spółki koszty kwalifikowane zgodnie z art. 18d ust. 3 ustawy o CIT.”
  2. z dnia 7 lutego 2020 r. w sprawie 0111-KDIB1-3.4010.625.2019.1.BM, w której Dyrektor KIS wyjaśnił, że „stanowisko Spółki, w zakresie ustalenia, czy koszty zakupu materiałów i surowców, takich jak zestawy komputerowe, laptopy, oprogramowanie peryferyjne, infrastruktura IT, części zamienne, oprogramowanie i licencje na oprogramowanie komputerowe oraz inne materiały eksploatacyjne i biurowe nabywane wyłącznie w celu wykorzystania w działalności badawczo-rozwojowej lub częściowo związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową i częściowe z pozostałą działalnością, w tej części, w jakiej zostały ona wykorzystane do prowadzonych prac badawczo-rozwojowych stanowią koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 udpop, jest prawidłowe.”;
  3. z dnia 7 sierpnia 2019 r. w sprawie, w której Dyrektor KIS wyjaśnił, że „wydatki poniesione przez Spółkę na wynagrodzenia i koszty składek z tytułu tych należności określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, na rzecz pracowników zaangażowanych w realizację Prac B+R, które stanowią należności tych pracowników, o których mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f., tj.: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, diety i inne należności za czas podróży służbowej, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych, szkolenia pracowników zatrudnionych w celu realizacji Prac B+R, związane z prowadzeniem tych prac, koszty dodatkowego ubezpieczenia medycznego pracowników zatrudnionych w celu realizacji Prac B+R, koszty składek z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. i o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z póżn. zm. dalej: „Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych”) - w części finansowanej przez Wnioskodawcę jako płatnika składek Spółka może uznać za koszty kwalifikowane, zgodnie z dyspozycją wskazaną w treści art. 18d ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.p., podlegające odliczeniu od podstawy opodatkowania, w ramach przysługującego limitu - jednakże wyłącznie w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu (tj. w części dotyczącej prac/zadań faktycznie realizowanych przez pracowników w ramach prac B+R)”.


Jednocześnie zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli czas pracy danego członka wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy (np. pracownika) lub danego środka trwałego (np. komputera) jest poświęcany tylko w części do realizacji prac opisanych w niniejszego, zaś w pozostałej części do innego rodzaju prac (np. administracyjnych), Wnioskodawca może dokonywać alokacji nakładów i wydatków związanych z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem Ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku według proporcji czasu poświęconego przez danego członka wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy (np. pracownika) lub dany środek trwały (np. komputer) na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku oraz na realizację innego rodzaju prac (np. administracyjnych). Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora KIS w dniu 7 sierpnia 2019 r. w sprawie 0114-KDIP2-1.4010.166.2019.3.PW/SP, w której Dyrektor KIS wyjaśnił, że „z uwagi na fakt, że Wnioskodawca środki trwałe, wartości niematerialne i prawne oraz niskocenne środki trwale wykorzystuje bądź zamierza wykorzystywać do działalności B+R oraz do działalności operacyjnej Spółka będzie uprawniona do uznania za koszt kwalifikowany w myśl 18d ust. 3 u.p.d.o.p. odpisy amortyzacyjne/koszty nabycia, w części, w jakiej rzeczywiście składniki te będą wykorzystywane jedynie do działalności B+R.”


W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy na pytanie oznaczone numerem 2 w niniejszym wniosku należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie ustalenia, czy:

  • Wnioskodawca jest uprawniony do skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 18d w zw. z art. 4a pkt 26 w zw. z art. 4a pkt 28 ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) w związku z realizacją prac prowadzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) oraz przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku (pytanie Nr 1) – jest prawidłowe,
  • nakłady i wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku będące przedmiotem niniejszego wniosku (pytanie Nr 2):
    1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę stanowią koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1 updop – jest prawidłowe
    2. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenia, w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu, mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1a ustawy o CIT – jest nieprawidłowe,
    3. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 3 updop – jest prawidłowe,
    4. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych stanowiące wartości niematerialne i prawne stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 updop – jest nieprawidłowe,
    5. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 3 updop – jest prawidłowe.

Ad. 1


Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy Spółka jest uprawniona do skorzystania z ulgi podatkowej określonej w art. 18d w zw. z art. 4a pkt 26 w zw. z art. 4a pkt 28 ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) w związku z realizacją prac prowadzonych przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) oraz przez Wnioskodawcę (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim w celu stworzenia Gry Komputerowej, Ulepszenia, Nowej Edycji lub Dodatku (pytanie ozn. we wniosku Nr 1) należało uznać za prawidłowe.


Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania ozn. we wniosku Nr 1.


Ad. 2


Zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1406), podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.


W myśl art. 18d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za koszty kwalifikowane uznaje się m.in.:

  1. poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
    1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;
  2. nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
    2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
  3. ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
  4. odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu 11a ust. 1 pkt 4; 4a) nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu 11a ust. 1 pkt 4;
  5. koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:
    1. przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,
    2. postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,
    3. odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,
    4. opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych w postaci kosztów prac rozwojowych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3, za koszty kwalifikowane uznaje się dokonywane od tej wartości niematerialnej i prawnej odpisy amortyzacyjne w proporcji, w jakiej w jej wartości początkowej pozostają koszty wymienione w ust. 2 pkt 1-4a lub ust. 3a pkt 2 (art. 18d ust. 2a updop).

W myśl art. 18d ust. 3 updop, za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.


Zgodnie z art. 18d ust. 3k updop, do kosztów kwalifikowanych stanowiących odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych przepisu art. 16 ust. 1 pkt 48 nie stosuje się.


Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (art. 18d ust. 5 updop).


Stosownie do art. 18d ust. 6 updop, podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.

Natomiast, w myśl art. 18d ust. 7 updop, który został zmieniony na podstawie art. 27 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz. U. 2018, poz. 650), kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

  1. w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
  2. w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a – 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
  3. w przypadku pozostałych podatników – 100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.


W myśl art. 9 ust. 1b updop, podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, są obowiązani w ewidencji, o której mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.


Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.


Stosownie do art. 15 ust. 4g updop, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy, z zastrzeżeniem ust. 4ga, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57.


Natomiast w myśl art. 15 ust. 4h updop, składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 4g, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 pkt 40, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone:

  1. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który są należne - w terminie wynikającym z odrębnych przepisów;
  2. z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu następnym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony - nie później niż do 15 dnia tego miesiąca.


W przypadku uchybienia tym terminom do składek tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57a i ust. 7d.


Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 30 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby podatnika:

  1. w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) – w wysokości przekraczającej kwotę ustaloną przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
  2. w jazdach lokalnych – w wysokości przekraczającej wysokość miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo w wysokości przekraczającej stawki za jeden kilometr przebiegu pojazdu.


Ponadto, zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o pdop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków, z zastrzeżeniem pkt 30, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku, gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia (art. 18d ust. 8 updop).


Zgodnie z art. 18e updop, podatnicy korzystający z odliczenia, o którym mowa w art. 18d, oraz podatnicy, którym przysługuje kwota określona w art. 18da, są obowiązani wykazać w zeznaniu poniesione koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu lub stanowiące podstawę do wyliczenia przysługującej podatnikowi kwoty.


Z przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że:

  1. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce a głównym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę jest działalność wydawnicza w zakresie gier komputerowych.
  2. Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
    Wnioskodawca opracowuje nowe, modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają od rozwiązań już u niego funkcjonujących, a charakter tych prac stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.
  3. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca tworzy Gry Komputerowe, Ulepszenia, Nowe Edycje oraz Dodatki według 3 (trzech) następujących wariantów:
    • Wariant I - Wnioskodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do gotowej Gry Komputerowej od osoby trzeciej, a następnie Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) tworzy jej Ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek;
    • Wariant II - Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) tworzy nową Grę Komputerową, a następnie tworzy jej Ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek;
    • Wariant III - Wnioskodawca (wewnętrzny zespół deweloperski Wnioskodawcy) we współpracy z zewnętrznym zespołem deweloperskim tworzą nową Grę Komputerową, a następnie tworzą jej ulepszenie, Nową Edycję lub Dodatek.
  4. Wszystkie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach prac B+R, nie stanowiły/nie stanowią:
    1. rutynowych i okresowych zmian,
    2. czynności wdrożeniowych w zakresie opracowywanych już produktów i usług,
    3. produkcji seryjnej/produkcji komercyjnej/bieżącej działalności Spółki,
    4. czynności serwisowych,
    5. badanie rynku pod kątem odbioru koncepcji Gry Komputerowej, które nie stanowi Etapu w ramach Projektu B+R,
    6. czynności:
      1. testowania produktu/produktów,
      2. wykonanie badań produktu/produktów,
      3. oceny produktu/produktów na podstawie np. opinii blogerów, testerów, itp.,
      4. wsparcia technologicznego,
      5. reklamy i promocji produktów,
      6. bądź innych tego typu prac,
        dokonywanych już po zakończeniu prac B+R w ramach danego Projektu,
    7. innych prac spoza prac B+R?
  5. Wnioskodawca ponosi nakłady i wydatki związane z wyprodukowaniem danej Gry Komputerowej (nowej Gry Komputerowej oraz Gry Komputerowej będącej przedmiotem ulepszenia), Nowej Edycji lub Dodatku, wówczas:
    1. te nakłady i wydatki, które mogłyby stanowić koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy o CIT zostały lub zostaną uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów Wnioskodawcy danego roku,
    2. Wnioskodawca zamierza odliczać na podstawie art. 18d ust. 1 ustawy o CIT wyłącznie te nakłady oraz wydatki, które zostały lub zostaną poniesione ze środków własnych Wnioskodawcy (które nie zostały lub nie zostaną odliczone od podstawy opodatkowania CIT lub zwrócone w jakiejkolwiek formie).
  6. W skład ww. nakładów i wydatków wchodzą/będą wchodziły:
    1. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę,
    2. wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenia,
    3. odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, oraz
    4. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych stanowiące wartości niematerialne i prawne.
  7. Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego, o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej:
  8. Wnioskodawca nie prowadzi działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej oraz nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT;
  9. Wnioskodawca nie zamierza odliczać na podstawie art. 18d ust. 1 ustawy o CIT nakładów oraz wydatków w stosunku do przychodów z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 ustawy o CIT.
  10. Wnioskodawca nie korzysta i nie zamierza korzystać z odliczenia na podstawie art. 18d ustawy o CIT oraz opodatkowania w trybie art. 24d ustawy o CIT jednocześnie (w tym samym roku) w stosunku do jednego (tego samego) dochodu.


Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, na wstępie wskazać należy, że przepisy podatkowe dają możliwość uznania za koszty kwalifikowane m. in. należności z tytułu wynagrodzeń pracownika, który realizuje wskazany cel, tj. wykonuje prace badawczo-rozwojowe. Istotne jest aby pracownik faktycznie wykonywał zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych, wówczas wynagrodzenie takiego pracownika oraz koszty świadczeń poniesionych na jego rzecz będą mogły stanowić dla Wnioskodawcy koszt kwalifikowany w całości.


Zatem, w przypadku, gdy pracownik w ramach świadczonej pracy wykonuje obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności B+R.


Odnosząc się do kosztów pracowniczych, należy podkreślić, że w przypadku, gdy pracownik nie wykonuje czynności w ramach prac B+R, będąc na zwolnieniu lekarskim, czy na urlopie, a w ramach należności ze stosunku pracy otrzymywał m.in.: wynagrodzenie za czas urlopu oraz inne usprawiedliwione nieobecności, itp. - zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych należności, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, które nie są związane z realizacją działalności B+R.


Powyższe wynika z faktu, że choć ww. wynagrodzenia stanowią należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 updof, to jeśli będą obejmowały okres, w którym pracownicy nie wykonywali faktycznie czynności związanych z realizacją działalności badawczo-rozwojowej, będąc np.: na urlopie, zwolnieniu lekarskim itp. nie mogą podlegać odliczeniu, jako koszt kwalifikowany w ramach ulgi, o której mowa w treści art. 18d ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 18d ust. 1 updp. Nieobecność pracownika oznacza, że nie wykonywał on wówczas faktycznie określonych czynności w zakresie działalności badawczo-rozwojowej.


Należy podkreślić, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy takiego podziału/wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Dlatego, wskazane jest, aby dla celów dowodowych, ewidencja czasu pracy, poświęconego przez pracowników na działalność badawczo-rozwojową, była prowadzona przez podatnika korzystającego z ulgi.


Dodatkowo wskazać należy, że w komunikacie Ministerstwa Finansów z dnia 18 maja 2017 r. o Uldze B+R zostało wyraźnie wskazane, że „(…) prowadzenie tego rodzaju ewidencji przewidziane jest wprost w propozycji legislacyjnej przedstawionej w «projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej». Ustawodawca proponuje tam, aby wynagrodzenia i składki stanowiły koszty kwalifikowane (stanowiące bazę do wyliczenia ulgi B+R) – w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracownika (...)”.


W tym miejscu, zauważyć należy, że wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, dodatki, nagrody, premie zostały wymienione wprost w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm., dalej: „updof”), jako przychody ze stosunku pracy, a zatem mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 updop.


Natomiast, użyty w art. 12 ust. 1 updof, zwrot „w szczególności” oznacza, że poszczególne kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Zatem, ww. katalog jest katalogiem otwartym. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.


Jednakże, jak podkreślano już powyżej, ustawodawca w treści art. 18d ust. 2 pkt 1 updop w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., odnosi się również do czasu pracy przeznaczonego na realizację działalności badawczo-rozwojowej, a zatem do czasu faktycznie poświęconego na ten cel.


W zakresie wynagrodzeń pracowniczych z treści wniosku wynika, że:


„(…) Wnioskodawca zamierza uznać za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R) wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę tylko i wyłącznie w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w przedmiotowym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego pracownika w danym miesiącu. (…)


W skład (…) należności, dotyczących pracowników Wnioskodawcy mogły wchodzić lub mogą wchodzić również np. wynagrodzenia za: czas choroby, za czas urlopu, za czas opieki nad dzieckiem itp. w takim przypadku jednak Wnioskodawca nie zamierza uznać tych należności za koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT ani odliczyć tych należności w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d ustawy o CIT (tzw. ulgi badawczo-rozwojowej lub ulgi B+R). (…)”.


„(…) wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę (wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego pracownika w danym miesiącu, mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT. (…).”


W świetle powyższego, mając na uwadze treść art. 18d ust. 2 pkt 1 updop, stwierdzić należy, że Wnioskodawca za koszt kwalifikowany może/będzie mógł uznać wydatki związane z zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy pracę oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o SUS, tj.: w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu (tj. w części dotyczącej zadań faktycznie realizowanych przez pracowników w ramach prac B+R), zgodnie z dyspozycją wskazaną w treści art. 18d ust 2 pkt 1 updop i mogą podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania w ramach ulgi badawczo-rozwojowej i przysługującego Spółce limitu (przy uwzględnieniu postanowień art. 16 ust. 1 pkt 30 updop oraz pkt 51 updop).


W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie pytania ozn. Nr 2, w tej części, należy uznać za prawidłowe.


Jednakże, podkreślić w tym miejscu należy, że jeżeli którykolwiek z ww. składników będzie dotyczył zarówno działalności B+R, jak i pozostałej działalności bieżącej/operacyjnej Spółki, Wnioskodawca winien wykluczyć go, w tej części z kosztów kwalifikowanych, z uwagi na fakt, że składniki wynagrodzenia, o których mowa w treści art. 12 ust. 1 updof, mogą stanowić koszt kwalifikowany, tylko w sytuacji gdy są związane z realizacją działalności B+R.


Zastrzec, również w tym miejscu należy, że przedmiotem oceny stanowiska Wnioskodawcy w tym zakresie nie była ocena prawidłowości ustalenia proporcji wynagrodzenia mogącego stanowić koszt kwalifikowany, z uwagi na fakt, że ustalenia te nie stanowiły przedmiotu zapytania Wnioskodawcy.


Ponadto, wskazać należy, że zgodnie z brzmieniem art. 18d ust. 2 pkt 1a updop ustawodawca uznał również od 1 stycznia 2018 r. za koszty kwalifikowane poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu.


Natomiast, we wniosku Spółka wskazała m.in., że:

  1. wydatki związane z:
    • zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy o dzieło, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło (wynagrodzenia zasadnicze, nagrody i premie) oraz
    • zatrudnieniem członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy na podstawie umowy zlecenia, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, tzn. wynagrodzenia z tytułu umowy o zlecenia (wynagrodzenia zasadnicze, nagrody i premie), a także sfinansowane przez Wnioskodawcę składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych),
    zamierza uznać za koszt kwalifikowany w myśl art. 18d ust. 2 pkt 1a updop - w takiej części, w jakiej czas faktycznie przeznaczony na realizację prac opisanych w niniejszym wniosku pozostaje w ogólnym czasie pracy danego współpracownika pracownika w danym miesiącu,
  2. nie zamierza uznać tych wydatków za koszty kwalifikowane, w takiej części, w jakiej mogłyby obejmować nieobecność danej osoby (tzn. okresu, w którym dana osoba faktycznie nie realizowała lub nie realizuje prac opisanych w przedmiotowym wniosku).


Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że Wnioskodawca ma/będzie miał prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania poniesione ww. wydatków, tj. należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a updof, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, jednakże winien to uczynić zgodnie z treścią art. 18d ust. 2 pkt 1a updop, tj. w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu.


W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie pytania ozn. Nr 2, w tej części, należy uznać za nieprawidłowe.


Z przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, wynika również, że za koszt kwalifikowany Spółka uznaje/zamierza uznać odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych przez członków wewnętrznego zespołu deweloperskiego Wnioskodawcy bezpośrednio do realizacji prac B+R, w szczególności:

  1. odpisy amortyzacyjne dokonywane od sprzętu komputerowego i elektronicznego, np. komputerów, laptopów, monitorów, tabletów, kart graficznych, dysków;
  2. odpisy amortyzacyjne dokonywane od mebli i wyposażenia biurowego, np. biurek, foteli, krzeseł,
  3. odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, np. oprogramowania;
    mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 3 ustawy o CIT;
  4. wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych, np. modele 3D, tekstury, ilustracje, animacje, szkielety, dźwięki, kompozycje muzyczne, efekty wizualne, modele oświetlenia, interaktywne i nieinteraktywne sekwencje filmowe, konstrukcje retoryczne,
    mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 2 lub 3 ustawy o CIT.


Ww. wydatki Spółka zamierza odliczyć w ramach ulgi podatkowej określonej w art. 18d updop (ulgi B+R) tylko i wyłącznie w takiej części, w jakiej były lub są wykorzystywane do prowadzenia prac opisanych we wniosku.


Wskazać w tym miejscu należy, że stosownie do art. 18d ust. 3 cyt. ustawy, za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.


Zatem, w przypadku, gdy opisane w treści wniosku środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością, Wnioskodawca wykorzystuje w działalności badawczo-rozwojowej, uprawniony jest/będzie do uznania, w takim przypadku, za koszty kwalifikowane w myśl art. 18d ust. 3 updop, wyłącznie tej części odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w jakiej były/są one wykorzystywane do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej w ramach przysługującego Spółce limitu.


W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie pytania ozn. Nr 2, w tej części, należy uznać za prawidłowe.


Powyższe oznacza, że Wnioskodawca wydatki związane z nabyciem i utrzymaniem licencji do utworów audiowizualnych, np. modele 3D, tekstury, ilustracje, animacje, szkielety, dźwięki, kompozycje muzyczne, efekty wizualne, modele oświetlenia, interaktywne i nieinteraktywne sekwencje filmowe, konstrukcje retoryczne, które stanowią w Spółce wartości niematerialne i prawne, nie mogą/nie będą mogły stanowić kosztów kwalifikowanych w myśl art. 18d ust. 2 updop.


W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie pytania ozn. Nr 2, w tej części, należy uznać za nieprawidłowe.


Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Jednakże, zauważyć należy, że niniejsza interpretacja dotyczy problematyki będącej ściśle przedmiotem zapytania (zapytań) Wnioskodawcy. Treść pytania (pytań) wyznacza granice tematyczne wydanej interpretacji. Zastrzec, zatem w tym miejscu należy, że przedmiotem oceny stanowiska Wnioskodawcy w tym zakresie nie była ocena prawidłowości ustalenia proporcji wykorzystywania składnika majątku w ramach projektu B+R, z uwagi na fakt, że nie stanowił on przedmiotu zapytania Wnioskodawcy.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.


Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).


Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoja aktualność.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj