Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.70.2021.1.MZ
z 14 maja 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 12 marca 2021 r. (data wpływu 15 marca 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 marca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 16 listopada 2018 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni J. R. Spadek po nim odziedziczyła Wnioskodawczyni w ½ części oraz jego matka J. R. i jego bratanek A. S. R. po ¼ części każde z nich.

Przedmiotem spadku był budynek mieszkalny wraz z działką siedliskową zakupiony przez Wnioskodawczynię i jej męża na zasadach współwłasności małżeńskiej. Wartość spadku (budynek mieszkalny, działka i budynek gospodarczy) spadkobiercy wycenili na 400.000 zł.

Na zakup domu Wnioskodawczyni i jej mąż zaciągnęli kredyt w Banku. Na dzień śmierci męża niespłacona część kredytu wyniosła 219.475,91 zł.

Tak więc ze spadku po mężu na Wnioskodawczynię przypadało: 200.000 x ½ = 100.000 zł,

na matkę męża: 200.000 x ¼ = 50.000 zł,

na bratanka męża A. S. R.: 200.000 x ¼ = 50.000 zł.

W dniu 27 listopada 2018 r. zmarła matka męża J. R. Postanowieniem Sądu spadek po zmarłej J. R. odziedziczył w całości wnuk (bratanek męża) A. S. R.

Po śmierci teściowej Wnioskodawczyni J. R., bratanek męża A. S. R. odziedziczył spadek w łącznej kwocie 100.000 zł.

Współwłaścicielami tej nieruchomości są teraz Wnioskodawczyni i bratanek męża A. S. R.: Wnioskodawczyni co do ¾ części o wartości 300.000 zł, A. S. R. co do ¼ części o wartości 100.000 zł.

Wnioskodawczyni oraz bratanek jej męża zamierzają dokonać działu spadku bez obowiązku spłat i dopłat. W wyniku działu spadku udział A. S. R. przypadnie Wnioskodawczyni, a ona zwolni go z obowiązku spłaty kredytu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przy określonym udziale A. S. R. w masie spadkowej i innym stosunku przypadającego na ten udział kredytu obciążającego spadek, można skorzystać z zapisu zawartego w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f), w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli nie płacić podatku od czynności cywilnoprawnych przy dziale spadku?

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek od czynności cywilnoprawnych się nie należy. W sytuacji, gdy spadkobierca nie żąda spłat lub dopłat i jest to zgodne ze stanem faktycznym, to tym bardziej Wnioskodawczyni podatku nie powinna płacić.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz .U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Charakterystycznym dla zakresu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zamknięty katalog czynności i zdarzeń, które są opodatkowane tym podatkiem – opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych są tylko czynności enumeratywnie i wprost wskazane w przytoczonym wyżej przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Zgodnie z przywołanymi przepisami opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy o dział spadku, ale te o określonym w ustawie charakterze.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia „dział spadku”, dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.). Na podstawie art. 1037 § 1 tej ustawy – dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Dział spadku polega na zniesieniu wspólności majątku spadkowego. Można go dokonać poprzez

przyznanie majątku np. jednemu spadkobiercy lub fizyczny podział rzeczy, tzn. poszczególne przedmioty zostaną podzielone i przyznane poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku dokonany w ramach tej formy podziału może mieć charakter nieodpłatny lub odpłatny, tj. z obowiązkiem dokonania spłat lub dopłat. Drugą formą podziału spadku jest tzw. podział cywilny. Przedmioty należące do spadku zostają sprzedane, a uzyskana kwota ulega podziałowi pomiędzy współspadkobierców.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podatkowi podlegają umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej lub, stosownie do pkt 3 – z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody – od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3.

Na podstawie art. 4 pkt 5 ww. ustawy – obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności – na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy – podstawę opodatkowania przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ww. ustawy – stawka podatku od umów o dział spadku przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – wynosi 2%.

W świetle powołanych przepisów umowa o dział spadku stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej spłat lub dopłat. Jednakże w przypadku, gdy umowa o dział spadku nie wiąże się ze spłatami lub dopłatami, to taka umowa o dział spadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że planowane jest dokonanie działu spadku bez obowiązku spłat i dopłat pomiędzy spadkobiercami, tj. Wnioskodawczynią oraz A. S. R., będącym bratankiem jej zmarłego męża i wnukiem jej zmarłej teściowej. Przedmiotem działu spadku będzie działka zabudowana budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym. Na zakup tej nieruchomości Wnioskodawczyni i jej mąż zaciągnęli w Banku kredyt, który do tej pory nie został całkowicie spłacony. W wyniku nabycia spadku po mężu Wnioskodawczyni oraz drugiego spadku po jej teściowej, Wnioskodawczyni i A. S. R są obecnie współwłaścicielami ww. nieruchomości, przy czym na Wnioskodawczynię przypada udział w ¾ części o wartości 300.000 zł, a na A. S. R. udział w ¼ części o wartości 100.000 zł. W wyniku działu spadku ww. udział A. S. R. przypadnie Wnioskodawczyni, a ona zwolni go z obowiązku spłaty ww. kredytu. Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii, czy przy określonym udziale A. S. R. w masie spadkowej i innym stosunku przypadającego na ten udział kredytu obciążającego spadek, można skorzystać z zapisu zawartego w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f), w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli nie płacić podatku od czynności cywilnoprawnych przy dziale spadku.

Jak już wskazano powyżej, zgodnie z zacytowanym art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa o dział spadku podlega temu podatkowi, ale wyłącznie w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że skoro opisana we wniosku umowa o dział spadku nie będzie przewidywać obowiązku spłat i dopłat, to umowa ta nie będzie nosić znamion umowy wymienionej w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem. A zatem z tytułu zawarcia opisanej we wniosku umowy o dział spadku nie będzie ciążył na Wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie wskazany przez Wnioskodawczynię określony udział A. S. R. w masie spadkowej i inny stosunek przypadającego na ten udział kredytu obciążającego spadek, pozostają bez wpływu na brak obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem tylko Wnioskodawczyni może czerpać z wydanej interpretacji ochronę prawną. Stosownie do powyższego bratanek męża Wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku winien wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowną opłatę.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.