Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.160.2021.DM
z 26 maja 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 marca 2021 r. (data wpływu 11 marca 2021 r.), uzupełniony pismem z dnia 26 kwietnia 2021 r. (data wpływu 4 maja 2021 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 19 kwietnia 2021 r. (doręczone 20 kwietnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• nieuznania sprzedaży prac wytworzonych przez podopiecznych WTZ za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT,
• nieuznania działalności polegającej na sprzedaży prac podopiecznych WTZ jak i późniejszego wydatkowania środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży tych prac za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT,
• braku obowiązku wystawienia nabywcom faktury VAT z tytułu sprzedaży prac podopiecznych WTZ,
- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania sprzedaży prac wytworzonych przez podopiecznych WTZ za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz nieuznania działalności polegającej na sprzedaży prac podopiecznych WTZ jak i późniejszego wydatkowania środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży tych prac za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a także braku obowiązku wystawienia nabywcom faktury VAT z tytułu sprzedaży prac podopiecznych WTZ. Złożony wniosek uzupełniony został z dnia 26 kwietnia 2021 r. (data wpływu 4 maja 2021 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 19 kwietnia 2021 r. (doręczone 20 kwietnia 2021 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

A., zwana dalej A., posiada osobowość prawną i działa w oparciu o przepisy prawa kościelnego (Kodeks Prawa Kanonicznego, w szczególności kanony 114-116 i Dekret Biskupa (…)) oraz stosownych przepisów prawa państwowego oraz postanowienia Statutu. (…) jest instytucją, która organizuje i koordynuje działalność charytatywną i opiekuńczą w Diecezji (…). A. prowadzi działalność na podstawie przepisów prawa, regulujących zasady działania kościelnych osób prawnych, a także zasady działania organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego, w tym przede wszystkim na podstawie:

• ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1347),
  

• ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2019 r. poz. 688 ze zm.).
  
  
  

A. realizuje swoje cele między innymi poprzez prowadzenie działalności w formie Warsztatów Terapii Zajęciowej (WTZ), które nie mają osobowości prawnej i działają jako jednostki A. na podstawie:

• Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. 2004 r. nr 63 poz. 587),
  

• przyjętych regulaminów organizacyjnych każdego z warsztatów.
  
  
  

Zgodnie z § 10 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym. Zgodnie z regulaminami organizacyjnymi Warsztaty realizują swoje zadania w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej zmierzające do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności, niezbędnych do prowadzenia przez osobę niepełnosprawną samodzielnego i aktywnego życia - w miarę jej indywidualnych możliwości.

Realizacja tych zadań odbywa się poprzez:

• ogólne usprawnianie,
  

• rozwijanie umiejętności, w tym wykonywania czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej przy zastosowaniu różnych technik terapii zajęciowej,
  

• przygotowanie do życia w środowisku społecznym, w szczególności poprzez rozwój umiejętności planowania i komunikowania się, dokonywania wyborów, decydowania o swoich sprawach oraz rozwój innych umiejętności niezbędnych w niezależnym życiu, a także poprawę kondycji psychicznej i fizycznej,
  

• rozwijanie psychofizycznych sprawności niezbędnych w pracy, rozwijanie podstawowych oraz specjalistycznych umiejętności zawodowych umożliwiających podjęcie pracy w zakładzie aktywności zawodowej lub innej pracy zarobkowej albo szkolenia zawodowego.
  
  
  

Realizacja celów Warsztatu odbywa się przy zastosowaniu technik terapii zajęciowej. W Warsztacie mogą być prowadzone inne formy zajęć dodatkowych, tworzone stosownie do potrzeb uczestników i realizowane na terenie placówki i poza nią.

W ramach prowadzonych WTZ, podopieczni będą w przyszłości wytwarzać rękodzieło. Planowane jest wytwarzanie m.in.:

• wyroby z drewna i sklejki ozdobione techniką decoupage (szkatułki, pudełka na herbatę, deski kuchenne i chusteczki, ramki do zdjęć),
  

• bombki z plastiku ozdobione techniką decoupage oraz ze zdjęciem,
  

• stroiki świąteczne,
  

• kartki okolicznościowe wykonane ręcznie i na ploterze wycinającym,
  

• sztuczne wiązanki i stroiki okolicznościowe,
  

• obrazy wykonane klejem na gorąco na blejtramie w oprawie drewnianej,
  

• hafty w oprawie drewnianej,
  

• ikony ze złoceniami,
  

• ozdoby okolicznościowe z filcu,
  

• napisy ze sklejki (imiona dzieci),
  

• karmniki dla ptaków,
  

• aniołki, koty, sowy itp. wykonane ze sklejki malowane farbami akrylowymi,
  

• zabawki drewniane,
  

• pudełka z drewna ze zdobieniami wypalonymi na ploterze CNC,
  

• świeczniki drewniane,
  

• skrzynki na klucze,
  

• donice z drewna i sklejki,
  

• lustra w oprawach drewnianych,
  

• inne podobne wyroby wykonane na zajęciach terapeutycznych.
  
  
  

Powyższe przedmioty wytworzone przez podopiecznych WTZ będą sprzedawane w następujących formach:

• na aukcjach internetowych lub stacjonarnych (w przypadku kiermaszy, festynów itp.),
  

• w sprzedaży przez Internet z podaniem jednej lub kilku możliwych cen,
  

• w sprzedaży stacjonarnej np. w galeriach z podaniem jednej lub kilku możliwych cen.
  
  
  

Do cen sprzedaży będą doliczane ewentualne koszy dostarczenia rękodzieła do pokrycia przez darczyńcę takie jak: przygotowanie paczki, zamówienie kuriera, wydanie paczki, obsługa procesu wysłania paczki itp.

Dochód uzyskany ze sprzedaży będzie przeznaczany zgodnie z § 10 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników.

Warsztaty Terapii Zajęciowej zamierzają informować darczyńców nabywających rękodzieło o celu przeznaczenia dochodu uzyskanego ze sprzedaży tych przedmiotów na cele określone w przepisach regulujących działalność WTZ. Warsztaty zamierzają określić wartość minimalną przedmiotów rękodzieła. Sprzedawane prace będą charakteryzować się obiektywnie znikomą wartością ekonomiczną i będą miały w istocie charakter „cegiełek” wręczanych darczyńcy w podziękowaniu za darowiznę. Warsztaty nie zamierzają traktować sprzedaży rękodzieła jako działalności o charakterze odpłatnym, przez co nie będzie ona stanowić dla A. działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku VAT i Warsztaty Terapii Zajęciowej nie zamierzają wystawiać faktur nabywcom rękodzieła. A. nie zamierza odliczać podatku VAT od zakupów związanych z przyszłą sprzedażą rękodzieła.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że A. - jednostka główna rozliczająca się pod numerem NIP (…), w której w ramach działalności statutowej prowadzone są Warsztaty Terapii Zajęciowej - nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. (...)posiada wyodrębnione podatkowo dwie jednostki organizacyjne posługujące się odrębnymi numerami NIP (Sklep z (…) A. oraz Ośrodek Charytatywno-Szkoleniowy (...)), które są odrębnymi podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, które uzyskały odrębność podatkową na podstawie art. 55 ust. 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej. W tych jednostkach prowadzona jest działalność gospodarcza i są one czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Sprzedawane towary (wyroby) wytworzone przez podopiecznych w ramach zajęć terapeutycznych będą stanowiły dla nabywcy wyłącznie charakter pamiątkowy, sentymentalny i emocjonalny. Będą miały wartość niematerialną, która nie będzie stanowiła istotnych korzyści dla ich nabywców.

Cena za prace wykonane przez podopiecznych WTZ jest ustalona dla danego typu asortymentu. Wysokość kwoty przekazanej przez nabywcę będzie zależna od jego możliwości finansowych i może on przekazać kwotę przewyższającą ustaloną cenę za wyrób. Jednak niezależnie od wysokości kwoty darowizny, dochód osiągnięty ze sprzedaży rękodzieła będzie przeznaczony zgodnie z § 10 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 roku w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników (podopiecznych WTZ).

Wartość materiałów zużytych do wytworzenia prac w ramach zajęć terapeutycznych będzie adekwatna do wartości kosztu wytworzenia danego wyrobu po uwzględnieniu kosztów zużytych materiałów m.in. drewna, farb, kleju, papierów itp. oraz kosztów związanych z zużyciem narzędzi i energii elektrycznej. Jednak w ogólnej ocenie Wnioskodawcy będzie to wartość symboliczna zależna w dużej mierze od zużytych materiałów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy sprzedaż przez A. Warsztaty Terapii Zajęciowej prac wytworzonych przez podopiecznych WTZ, stanowić będzie odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
2. Czy działalność A. Warsztaty Terapii Zajęciowej polegająca na sprzedaży prac podopiecznych WTZ jak i późniejsze wydatkowanie środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży tych prac stanowić będzie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT?
3. Czy z tytułu dokonywanej sprzedaży prac podopiecznych WTZ A. ma obowiązek wystawiać nabywcom tychże prac faktury VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

ad 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Podstawową przesłanką uznania danej dostawy towarów za czynność opodatkowaną w VAT jest jej odpłatny charakter, przez co kluczowego znaczenia nabiera odpowiedź na pytanie czy w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do odpłatności. Za odpłatną dostawę towarów można uznać czynność, która charakteryzuje się tym, że pomiędzy otrzymaną zapłatą, a dostawą towarów powinien istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Wysokość płatności oraz wartość otrzymanego towaru powinny być ekwiwalentne. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Kwoty przekazane przez świadczeniobiorcę jedynie przy okazji dostawy towarów, czy też świadczenia usług, które nie są należne za świadczenie i w związku z jego wykonaniem, nie są zapłatą, nie mogą przesądzać o odpłatności danej umowy. Ponadto związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie (zob. również wyrok NSA z dnia 10 listopada 2010 r., I FSK 1069/06, LEX nr 585265 i wskazane tam orzecznictwo ETS). Z kolei darowizny cechuje ich nieekwiwalentność.

W opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do odpłatności z uwagi na znikomą wartość ekonomiczną sprzedawanego rękodzieła, bez istotnej wartości handlowej. Rękodzieło będzie natomiast miało bardzo istotną wartość emocjonalną dla darczyńcy, który będzie informowany o celach na które będzie wydatkowany dochód ze sprzedaży rękodzieła. System dystrybucji bliższy będzie zbieraniu darowizn niż sprzedaży towarów.

Identyczna do przedstawionej w niniejszym wniosku ocena prawna w zakresie skutków prawnopodatkowych w podatku od towarów i usług czynności polegających na sprzedaży prac, które dla nabywcy nie stanowią ekonomicznego ekwiwalentu przekazywanych przez niego środków, a mają wartość wyłącznie emocjonalną, przedstawiona została w interpretacji indywidualnej Dyrektora Informacji Skarbowej z dnia 1 grudnia 2017 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.636.2017.2.MD. W przywołanej interpretacji Dyrektor Informacji Skarbowej uznał, że: „Podsumowując stwierdzić należy, że sprzedaż prac (wyrobów wytwarzanych przez uczestników WTZ w ramach ich terapii) nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym wskazać należy, że sprzedaż wskazanych wyrobów (prac) nie będzie stanowiła działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym. Całość środków uzyskanych ze sprzedaży wyrobów została przeznaczona na integrację społeczną uczestników. Z tytułu nabycia materiałów zużytych do wytworzenia prac (wyrobów) do terapii zajęciowej Wnioskodawca nie dokonuje i nie dokonywał odliczenia podatku VAT. Zatem działalność prowadzona przez warsztaty nie spełnia definicji działalności gospodarczej, jaka jest zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy”.

Powyższy pogląd prawny zgodny jest z wcześniejszym stanowiskiem Ministra Rozwoju i Finansów, który w dwóch odpowiedziach na interpelacje posłów uznał, że:

1. „Zapłata dokonywana przez wygrywającego aukcję, nie jest konsekwencją dostawy towaru, tj. pracy wykonanej w ramach terapii zajęciowej przez osobę niepełnosprawną. Z perspektywy nabywcy takiej pracy, jej zakup jest jedynie specyficzną formą udzielenia pomocy polegającej na przekazaniu zadeklarowanej kwoty na cele podopiecznych WTZ. Sam nabywany towar ma znaczenie drugorzędne, wylicytowana praca nie ma bowiem dla nabywcy realnej wartości ekonomicznej, a jedynie wartość sentymentalną lub symboliczną (analogicznie jak ((cegiełki)) w zamian darowizny)”, pismo Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 marca 2017 r., PT3.054.1.2017.LBE.96;
2. „W przypadku sprzedaży prac wytworzonych w ramach terapii zajęciowej warunek ten, jak zostało wskazane w ww. odpowiedzi, nie jest spełniony. Zapłata dokonywana przez nabywcę nie jest bowiem konsekwencją dostawy towaru, tj. pracy wykonanej w ramach terapii zajęciowej przez osobę niepełnosprawną. Z perspektywy nabywcy takiej pracy, jej zakup jest jedynie specyficzną formą udzielenia pomocy polegającej na przekazaniu zadeklarowanej kwoty na cele podopiecznych WTZ. Sam nabywany towar ma znaczenie drugorzędne, a praca nie ma dla nabywcy realnej wartości ekonomicznej, a jedynie wartość sentymentalną lub symboliczną (analogicznie jak ((cegiełki)) w zamian za darowizny). Nabywcę takich prac należy zatem postrzegać, jako darczyńcę, a WTZ i osoby niepełnosprawne, jako podmiot obdarowany”, pismo Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 14 czerwca 2017 r. (…).

W świetle powyższych argumentów Wnioskodawca uważa, że sprzedaż przez A. prac stworzonych przez podopiecznych WTZ, nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

ad 2

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatnika VAT uznaje się podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu ust. 2 tego artykułu. Stosownie do tego przepisu: „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Sprzedaż wyrobów wytwarzanych przez uczestników WTZ w ramach ich terapii nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co Wnioskodawca wykazał w stanowisku odnośnie pytania 1 i tym samym sprzedaż wskazanych wyrobów (prac) nie będzie stanowiła działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym. Całość środków uzyskanych ze sprzedaży wyrobów będzie przeznaczona na integrację społeczną uczestników. Z tytułu nabycia materiałów zużytych do wytworzenia prac (wyrobów) do terapii zajęciowej A. nie będzie odliczała podatku VAT. Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, aby doszło do opodatkowania podatkiem VAT powinny być spełnione dwa czynniki:

• przedmiotowy - opodatkowaniu podlega wyłącznie dostawa towarów i świadczenie usług (art. 5 ustawy o podatku VAT) oraz
• podmiotowy - dostawa i świadczenie usług muszą być dokonane przez podatnika działającego w takim charakterze (art. 15 ustawy o podatku VAT).

Placówka stoi na stanowisku że działalność polegająca na sprzedaży rękodzieł w formie i na zasadach opisanych w zdarzeniu przyszłym nie będzie stanowić i nie będzie spełniać definicji działalności gospodarczej, jaka jest zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy, nie spełniony jest bowiem warunek przedmiotowy o którym mowa w art. 5 ustawy o podatku VAT. Podobne stanowisko do naszego wyrażono w interpretacji indywidulanej MF 0112-KDIL2-3.4012.100.2018.1.WB.

ad 3

Zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Zgodnie z art. 106a pkt 1 ustawy - przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

W myśl przepisu art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy - podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

A., stoi na stanowisku, że w związku z tym, że sprzedaż przez Wnioskodawcę rękodzieła nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej i nie będzie stanowić czynności zdefiniowanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, WTZ nie będzie mieć obowiązku wystawienia nabywcom prac faktur VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast z art. 2 pkt 22 ustawy wynika, że przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powołanych przepisów wynika, że dana transakcja będzie podlegała opodatkowaniu wówczas, gdy dany podmiot – dokonując jej – będzie działał w charakterze podatnika, to znaczy, gdy czynność zostanie dokonana w okolicznościach pozwalających na przypisanie jej cech działalności gospodarczej, a zatem jeśli będzie miała ona charakter profesjonalny i ciągły. Posiadanie statusu podatnika VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, należy uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT.

Tym samym należy stwierdzić, że dany podmiot będzie podatnikiem tylko w odniesieniu do czynności podlegających opodatkowaniu, które wykonywał będzie w ramach działalności gospodarczej. Wykonywanie określonych czynności – będących dostawą towarów czy też świadczeniem usług – niemające miejsca w ramach działalności gospodarczej, nie jest działaniem w charakterze podatnika, a w konsekwencji – nie podlega opodatkowaniu.

Należy wskazać, że na podstawie art. 10 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573), do podstawowych form aktywności wspomagającej proces rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zalicza się uczestnictwo tych osób w warsztatach terapii zajęciowej, zwanych dalej „warsztatami”.

Stosownie do art. 10a ust. 1 ww. ustawy, warsztat oznacza wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo placówkę stwarzającą osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

Realizacja przez warsztat celu, o którym mowa w ust. 1, odbywa się – stosownie do zapisu art. 10a ust. 2 ww. ustawy – przy zastosowaniu technik terapii zajęciowej, zmierzających do rozwijania:

1. umiejętności wykonywania czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej;
   
2. psychofizycznych sprawności oraz podstawowych i specjalistycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających uczestnictwo w szkoleniu zawodowym albo podjęcie pracy.
   
   

W myśl art. 10a ust. 3 ww. ustawy, terapię realizuje się na podstawie indywidualnego programu rehabilitacji, w którym określa się:

1. formy rehabilitacji;
2. zakres rehabilitacji;
3. metody i zakres nauki umiejętności, o których mowa w ust. 2;
4. formy współpracy z rodziną lub opiekunami;
5. planowane efekty rehabilitacji;
6. osoby odpowiedzialne za realizację programu rehabilitacji.
   
   

Szczegółowe zasady tworzenia, działania i dofinansowywania warsztatu terapii zajęciowej, uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 63 poz. 587 ze zm.).

Zgodnie z § 9 ww. rozporządzenia, warsztat działa na podstawie regulaminu organizacyjnego zatwierdzonego przez jednostkę prowadzącą warsztat. Regulamin organizacyjny warsztatu określa w szczególności:

1. prawa i obowiązki uczestnika warsztatu;
   
2. sposób ustalania wysokości środków finansowych otrzymywanych przez uczestnika warsztatu w ramach treningu ekonomicznego i gospodarowania nimi;
   
3. organizację pracy i zajęć;
   
4. sposób dowozu uczestników do warsztatu;
   
5. obowiązki kierownika warsztatu w zakresie:
   
   1. zapewnienia odpowiednich warunków pracy i organizowanych zajęć,
      
   2. planowania:
      • rozkładu zajęć w warsztacie,
        
      • przerw wakacyjnych uczestników warsztatu,
        
      • urlopów pracowników.
        
   
   

W świetle § 10 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym.

Dochód ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii przeznacza się, w porozumieniu z uczestnikami warsztatu, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników (§ 10 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Z opisu sprawy wynika, że A. nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, posiada osobowość prawną i działa w oparciu o przepisy prawa kościelnego oraz stosownych przepisów prawa państwowego oraz postanowienia Statutu. A. jest instytucją która organizuje i koordynuje działalność charytatywną i opiekuńczą w Diecezji. A. prowadzi działalność na podstawie przepisów prawa, regulujących zasady działania kościelnych osób prawnych, a także zasady działania organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego.

A. realizuje swoje cele między innymi poprzez prowadzenie działalności w formie Warsztatów Terapii Zajęciowej (WTZ), które nie mają osobowości prawnej i działają jako jednostki A.

Realizacja celów Warsztatu odbywa się przy zastosowaniu technik terapii zajęciowej. W Warsztacie mogą być prowadzone inne formy zajęć dodatkowych, tworzone stosownie do potrzeb uczestników i realizowane na terenie placówki i poza nią.

W ramach prowadzonych WTZ, podopieczni będą w przyszłości wytwarzać rękodzieło, np. stroiki świąteczne, świeczniki drewniane, skrzynki na klucze, wyroby z drewna i sklejki etc.

Przedmioty wytworzone przez podopiecznych WTZ będą sprzedawane w następujących formach:

• na aukcjach internetowych lub stacjonarnych (w przypadku kiermaszy, festynów itp.),
  

• w sprzedaży przez Internet z podaniem jednej lub kilku możliwych cen,
  

• w sprzedaży stacjonarnej np. w galeriach z podaniem jednej lub kilku możliwych cen.
  
  
  

Do cen sprzedaży będą doliczane ewentualne koszy dostarczenia rękodzieła do pokrycia przez darczyńcę takie jak: przygotowanie paczki, zamówienie kuriera, wydanie paczki, obsługa procesu wysłania paczki itp.

Warsztaty Terapii Zajęciowej zamierzają informować darczyńców nabywających rękodzieło o celu przeznaczenia dochodu uzyskanego ze sprzedaży tych przedmiotów na cele określone w przepisach regulujących działalność WTZ. Warsztaty zamierzają określić wartość minimalną przedmiotów rękodzieła. Sprzedawane prace będą charakteryzować się obiektywnie znikomą wartością ekonomiczną i będą miały w istocie charakter „cegiełek” wręczanych darczyńcy w podziękowaniu za darowiznę. Warsztaty nie zamierzają traktować sprzedaży rękodzieła jako działalności o charakterze odpłatnym, przez co nie będzie ona stanowić dla (...)u działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku VAT i Warsztaty Terapii Zajęciowej nie zamierzają wystawiać faktur nabywcom rękodzieła. A. nie zamierza odliczać podatku VAT od zakupów związanych z przyszłą sprzedażą rękodzieła.

Sprzedawane towary (wyroby) wytworzone przez podopiecznych w ramach zajęć terapeutycznych będą stanowiły dla nabywcy wyłącznie charakter pamiątkowy, sentymentalny i emocjonalny. Będą miały wartość niematerialną, która nie będzie stanowiła istotnych korzyści dla ich nabywców. Cena za prace wykonane przez podopiecznych WTZ jest ustalona dla danego typu asortymentu. Wysokość kwoty przekazanej przez nabywcę będzie zależna od jego możliwości finansowych i może on przekazać kwotę przewyższającą ustaloną cenę za wyrób. Jednak niezależnie od wysokości kwoty darowizny, dochód osiągnięty ze sprzedaży rękodzieła będzie przeznaczony na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników (podopiecznych WTZ).

Wartość materiałów zużytych do wytworzenia prac w ramach zajęć terapeutycznych będzie adekwatna do wartości kosztu wytworzenia danego wyrobu po uwzględnieniu kosztów zużytych materiałów m.in. drewna, farb, kleju, papierów itp. oraz kosztów związanych z zużyciem narzędzi i energii elektrycznej. W ogólnej ocenie będzie to wartość symboliczna, zależna w dużej mierze od zużytych materiałów.

Wątpliwości Wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy sprzedaż prac wytworzonych przez podopiecznych WTZ, stanowić będzie odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, oraz czy działalność polegająca na sprzedaży wytworzonych prac jak i późniejsze wydatkowanie środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży prac będzie stanowić działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy zauważyć, że powołane przepisy art. 5, art. 7 i art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług zawierają podstawowe zasady opodatkowania tym podatkiem. Z przepisów tych wynika przede wszystkim, że opodatkowaniu podlegają dostawa towarów oraz świadczenie usług realizowane na terytorium kraju. Ponadto dostawa towarów bądź świadczenie usług podlegają opodatkowaniu jeżeli mają charakter odpłatny. Tylko pozytywne ustalenia w powyższych aspektach upoważniają do stwierdzenia, że miała miejsce transakcja podlegająca opodatkowaniu.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia odpłatności. W języku potocznym odpłatność oznacza zapłatę, wynagrodzenie w zamian za rzecz (towar) lub zachowanie (usługę). Należy podkreślić, że pojęcie ,,odpłatna dostawa” powinno być rozumiane jako ekonomiczne korzyści dla sprzedającego.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego dochodzi do dostawy towarów, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz sprzedawcy. Ponadto, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy dostarczonym towarem a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją dostawy towaru.

Zatem dostawa towarów jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT jeżeli następuje za wynagrodzeniem oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne. O opodatkowaniu podatkiem VAT czynności dostawy towarów decyduje zatem jej odpłatność.

W przedmiotowej sprawie, przy sprzedaży prac wytworzonych przez podopiecznych WTZ, warunek istnienia bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towaru, a odpłatnością nie będzie spełniony. Wnioskodawca wskazał bowiem, że sprzedawane towary (wyroby) wytworzone przez podopiecznych w ramach zajęć terapeutycznych będą stanowiły dla nabywcy wyłącznie charakter pamiątkowy, sentymentalny i emocjonalny. Będą miały wartość niematerialną, która nie będzie stanowiła istotnych korzyści dla ich nabywców. Wysokość kwoty przekazanej przez nabywcę będzie zależna od jego możliwości finansowych i może on przekazać kwotę przewyższającą ustaloną cenę za wyrób.

Biorąc pod uwagę okolicznościach analizowanej sprawy stwierdzić należy, że zapłata dokonywana przez nabywcę nie jest zatem konsekwencją dostawy towaru, tj. pracy wykonanej w ramach terapii zajęciowej. Z perspektywy nabywcy takiej pracy, jej zakup jest jedynie specyficzną formą udzielenia pomocy, polegającej na przekazaniu zadeklarowanej kwoty na cele podopiecznych WTZ. Sam nabywany towar ma znaczenie drugorzędne, nabywany towar nie będzie miał bowiem dla nabywcy realnej wartości ekonomicznej, a jedynie wartość sentymentalną lub symboliczną (analogicznie jak ,,cegiełki” w zamian za darowizny). Nabywcę prac należy zatem postrzegać jako darczyńcę, a Warsztaty Terapii Zajęciowej i podopiecznych, jako podmiot obdarowany.

Podsumowując, sprzedaż prac wytworzonych przez podopiecznych Warsztatów Terapii Zajęciowej nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a w konsekwencji nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym wskazać należy, że sprzedaż przez (...) prac wytworzonych przez podopiecznych Warsztatów Terapii Zajęciowej w ramach realizowanego programu terapii, jak i późniejsze wydatkowanie środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży tych prac nie będzie stanowiło działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie dotyczą kwestii obowiązku wystawiania faktur nabywcom prac.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że w myśl art. 106b ust. 1, 2 i 3 ustawy:

1. Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
   1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
      
   2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
      
   3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
      
   4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
2. Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
   
3. Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
   1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
      
   2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
      

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W związku z tym, że jak rozstrzygnięto powyżej, sprzedaż przez Wnioskodawcę prac wytworzonych przez podopiecznych Warsztatów Terapii Zajęciowej w ramach terapii zajęciowej nie jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej i nie stanowi czynności zdefiniowanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku wystawienia nabywcom tychże prac faktur.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.