Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.353.2021.1.MKA
z 2 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2021 r. (data wpływu 17 marca 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 maja 2021 r. (data wpływu 31 maja 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujące: stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni w 2020 r. w telefonicznej konsultacji z pracownicą urzędu skarbowego opisując sytuację odnośnie siostry została poinformowana, że może skorzystać z ulgi prorodzinnej na siostrę rozliczając PIT za 2019 r. i tak uczyniła. W obecnym roku również rozliczyła się korzystając z ulgi prorodzinnej na siostrę, po czym Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość czy ulga prorodzinna na siostrę jej się należy. Wnioskodawczyni ze względu na niepewność złożyła korektę PIT-37 za 2020 r.

Wnioskodawczyni od urodzenia zamieszkuje ze swoją siostrą, która w tym roku skończy 41 lat. Siostra posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w stopniu znacznym wystawione przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 6 grudnia 2016 r., które zawiera informację, że niepełnosprawność siostry istnieje od urodzenia, ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od dnia xx maja 2007 r. Siostra jest całkowicie niezdolna do pracy, wymaga stałej opieki innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, czyli korzystania z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje samorządowe oraz inne placówki. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na stałe. Siostra otrzymuje również zasiłek pielęgnacyjny z GOPS-u. Siostra Wnioskodawczyni posiada orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz o całkowitej niezdolności do pracy. Z tego tytułu otrzymuje rentę socjalną oraz świadczenie uzupełniające.

Postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 21 marca 2005 r. siostra Wnioskodawczyni została całkowicie ubezwłasnowolniona z powodu zaburzeń psychicznych. W 2000 r. zmarł Wnioskodawczyni i jednocześnie siostry ojciec. Data śmierci ojca to 14-16 maja 2000 r. (nie jest określona dokładnie, gdyż ojciec Wnioskodawczyni zaginął w dniu 14 maja i jego zwłoki zostały odnalezione w dniu 16 maja, na akcie zgonu jest zapis: data śmierci 14-16 maja 2000 r.)

Wnioskodawczyni ze względu na to, że podjęła dalszą naukę otrzymywała rentę rodzinną po ojcu, matka miała rentę chorobową.

Już wtedy Wnioskodawczyni spełniała obowiązek alimentacyjny wobec swojej niepełnosprawnej siostry, która ze względu na stan zdrowia nie pracowała i nie miała żadnych dochodów. Wnioskodawczyni ze swojej renty łożyła na jej utrzymanie. Ze względu na stan zdrowia matki, która też chorowała i otrzymywała rentę chorobową (obecnie otrzymuje rentę rodzinną po zmarłym mężu) oraz ze względu na fakt, że od 2004 r. postanowieniem sądu rejonowego córka siostry została umieszczona u Wnioskodawczyni w rodzinie zastępczej, której funkcję Zainteresowana pełni do dnia dzisiejszego (opiekunem prawnym córki siostry Wnioskodawczyni została ustanowiona od 2009 r. i nadal tą funkcję pełni) opiekunem prawnym siostry został dziadek Wnioskodawczyni (ojciec ojca Wnioskodawczyni). Funkcję opiekuna dziadek pełnił do chwili swojej śmierci, czyli do miesiąca lipca 2019 r. Mimo że dziadek pełnił funkcję opiekuna prawnego, obowiązek alimentacyjny względem siostry pełniła Wnioskodawczyni. Dziadek nie zamieszkiwał razem z Wnioskodawczynią i jej siostrą, odwiedzał je, kiedy trzeba było jechać z siostrą do lekarza ze względu na to, że dziadek posiadał prawo jazdy i samochód zawsze z nimi jechał. Jakimikolwiek sprawami związanymi z leczeniem siostry z jej pobytami w szpitalu, dowożeniem rzeczy, robieniem zakupów dla siostry, wykupowaniem leków dla siostry, pomaganiem w sprawach dnia codziennego, załatwianiem spraw urzędowych zajmowała się Wnioskodawczyni (do dnia dzisiejszego to czyni). Jeżeli był potrzebny opiekun prawny to z Wnioskodawczynią był dziadek. Dziadek przekazywał Wnioskodawczyni rentę siostry i to Wnioskodawczyni jako siostra spełniała obowiązek alimentacyjny.

Od 12 września 2019 r. postanowieniem sądu rejonowego Wnioskodawczyni została ustanowiona opiekunem prawnym dla siostry. Jest osobą samotną. Rok rocznie rozliczała się jako matka samotnie wychowująca dziecko korzystając z ulgi prorodzinnej na siostrzenicę, którą ma w rodzinie zastępczej i jest jej opiekunem prawnym, co jest zgodne z art. 27f ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2020 poz. 1426), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Wnioskodawczyni rozliczając się w 2020 r. formularzem PIT-37 za 2019 r. w rozliczeniu jako osoba samotnie wychowująca dziecko rozliczyła się korzystając z ulgi prorodzinnej na siostrzenicę (12 miesięcy) oraz korzystając z ulgi prorodzinnej na niepełnosprawną, całkowicie ubezwłasnowolnioną siostrę od momentu pełnienia funkcji opiekuna prawnego (4 miesiące).

Matka Wnioskodawczyni w latach 2019-2020 i nadal nie mogła i nie może wypełniać obowiązku alimentacyjnego wobec niepełnosprawnej córki (siostry Wnioskodawczyni) ze względu na swój stan zdrowia, gdyż sama potrzebuje opieki i wsparcia ze strony Wnioskodawczyni a jej niski dochód (renta rodzinna) wystarcza na pokrycie tylko jej potrzeb życiowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni jako opiekunowi prawnemu całkowicie ubezwłasnowolnionej, niepełnosprawnej w stopniu znacznym siostry przysługuje prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej?
2. Czy Wnioskodawczyni słusznie odliczyła ulgę prorodzinną na siostrę za 2019 r.?
3. Czy Wnioskodawczyni należy się ulga prorodzinna na siostrę w rozliczeniu PIT-37 za 2020 r.?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, jako siostra Zainteresowana może skorzystać z tej ulgi, gdyż całkowicie ubezwłasnowolniona, niepełnosprawna od urodzenia siostra Wnioskodawczyni od urodzenia zamieszkuje z Zainteresowaną. Ojciec Wnioskodawczyni oraz jej siostry nie żyje, matka choruje i też wymaga opieki Wnioskodawczyni.

Obowiązek alimentacyjny co do siostry Wnioskodawczyni spełnia zgodnie z powołanym art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prawo do dokonania odliczenia kwoty wskazanej w ust. 2 tego przepisu, przysługuje m.in. podatnikom utrzymującym dzieci bez względu na wiek, które otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego.

Obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 ustawy z dnia z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2020 poz. 1359). Zgodnie z tym przepisem obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny, w myśl art. 129, obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.

Stosownie zaś do art. 132 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami (mimo że matka Wnioskodawczyni oraz jej siostry żyje, ze względu na swój stan zdrowia nie została ustanowiona opiekunem prawnym, gdyż sama wymaga opieki i obowiązek alimentacyjny spoczywa od bardzo dawna na Wnioskodawczyni).

Stanowisko Wnioskodawczyni jest jednoznaczne, iż prawnie skorzystała z ulgi prorodzinnej na siostrę za 2019 r. i ulga należy się Wnioskodawczyni również w rozliczeniu za 2020 r. Ze względu na niejednoznaczne odpowiedzi z urzędu skarbowego i różne odmienne do przypadku Wnioskodawczyni interpretacje indywidualne znajdujące się w wyszukiwarce Systemu Informacji Podatkowej, gdyż każdy przypadek jest inny i indywidualnie rozpatrzony, Wnioskodawczyni zrobiła korektę obecnego zeznania uwzględniając tylko ulgę prorodzinną za siostrzenicę. Zainteresowana występuje o indywidualną interpretację aby być pewną, że postępuje zgodnie z prawem i że prawnie skorzystała z ulgi prorodzinnej rozliczając PIT za 2019 r. oraz że może również skorzystać z tej ulgi w tym roku składając korektę PIT 37 za 2020 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionych: stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Przy czym zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c powołanej ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

W świetle art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ww. ustawy wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej
• w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.
  
  

Z treści art. 27f ust. 7 tej ustawy wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki tj.:

• osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,
• wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,
• utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej,
• wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).
  
  

W świetle powyższego należy uznać, że na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym m.in. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, a na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy pozostające na utrzymaniu pełnoletnie dziecko, o którym mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 (dziecko bez względu na jego wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tego podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do przedmiotowego zwolnienia winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą samotną, która od urodzenia zamieszkuje ze swoją siostrą, która w tym roku skończy 41 lat. Siostra Wnioskodawczyni posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w stopniu znacznym wystawione przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 6 grudnia 2016 r., które zawiera informację, że niepełnosprawność siostry istnieje od urodzenia, ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od dnia xx maja 2007 r. Siostra jest całkowicie niezdolna do pracy. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na stałe. Siostra Wnioskodawczyni otrzymuje także zasiłek pielęgnacyjny z GOPS-u. Siostra posiada orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz o całkowitej niezdolności do pracy. Z tego tytułu otrzymuje rentę socjalną oraz świadczenie uzupełniające.

Postanowieniem sądu z dnia 21 marca 2005 r. siostra Wnioskodawczyni została całkowicie ubezwłasnowolniona z powodu zaburzeń psychicznych. W 2020 r. zmarł Wnioskodawczyni i jednocześnie siostry ojciec. Już wtedy Wnioskodawczyni spełniała obowiązek alimentacyjny wobec swojej niepełnosprawnej siostry, która ze względu na stan zdrowia nie pracowała i nie miała żadnych dochodów. Wnioskodawczyni ze swojej renty łożyła na jej utrzymanie. Funkcję opiekuna prawnego siostry pełnił do chwili swojej śmierci czyli do miesiąca lipca 2019 r. dziadek Wnioskodawczyni. Mimo iż dziadek pełnił funkcję opiekuna prawnego obowiązek alimentacyjny względem siostry pełniła Wnioskodawczyni. Jakimikolwiek sprawami związanymi z leczeniem siostry z jej pobytami w szpitalu, dowożeniem rzeczy, robieniem zakupów dla siostry, wykupowaniem leków dla siostry, pomaganiem w sprawach dnia codziennego, załatwianiem spraw urzędowych zajmowała się Wnioskodawczyni (do dnia dzisiejszego to czyni). Jeżeli był potrzebny opiekun prawny to z Wnioskodawczynią był dziadek. Dziadek przekazywał Wnioskodawczyni rentę siostry i to Wnioskodawczyni jako siostra spełniała obowiązek alimentacyjny. Od 12 września 2019 r. postanowieniem sądu rejonowego Wnioskodawczyni została ustanowiona opiekunem prawnym dla siostry. Matka Wnioskodawczyni w latach 2019-2020 i nadal nie mogła i nie może wypełniać obowiązku alimentacyjnego wobec siostry Wnioskodawczyni.

Z przywołanego art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika natomiast, że z analizowanej ulgi prorodzinnej mogą skorzystać także podatnicy utrzymujący pełnoletnie dzieci, o których mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 tejże ustawy (dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek pielęgnacyjny) lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Wobec powyższego, należy stwierdzić, że niezależnie od poziomu rozwoju osoby ubezwłasnowolnionej, która jest pełnoletnia, podstawy do skorzystania z ulgi prorodzinnej nie może stanowić dla podatnika art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a to z tego względu, że przyznaje on prawo odliczenia określonej kwoty jedynie opiekunom prawnym małoletnich. W przypadku zaś osób pełnoletnich – zgodnie z zacytowanym art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – konieczne jest aby utrzymywanie dziecka, m.in. otrzymującego zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, miało miejsce w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego.

Warunki dotyczące ustanawiania, sprawowania i ustania opieki nad dzieckiem określają przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359). Zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką; podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego.

Natomiast w myśl art. 155 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej.

Regulacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, co do zasady, nie nakładają obowiązku alimentacyjnego na opiekuna prawnego. Wyjątek od tej zasady zachodzi wówczas, gdy opiekun prawny jest jednocześnie krewnym podopiecznego, zobowiązanym do alimentacji w myśl art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo – a zatem, gdy opiekun prawny jest krewnym podopiecznego w linii prostej lub jego rodzeństwem.

Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury itp.

Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi (art. 129 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Uzupełnienie wskazanej regulacji stanowi art. 132 Kodeksu, po myśli którego obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Jak wskazuje się w literaturze przedmiotu – M. Bieżuński, P. Bieżuński, Pomoc osobom uprawnionym do alimentów, LEX, „Kodeks rodzinny i opiekuńczy reguluje kolejność obowiązków alimentacyjnych ze względu na linię i stopień pokrewieństwa. Przedstawia się to następująco:

1. obowiązek małżonka;
2. obowiązek zstępnych;
3. obowiązek wstępnych;
4. obowiązek przysposobionego w sposób niepełny względem jego wstępnych;
5. obowiązek między rodzeństwem.
   
   

Obowiązek alimentacyjny osoby zobowiązanej w dalszej kolejności powstaje dopiero, gdy nie ma osób zobowiązanych w bliższej kolejności lub nie mogą osoby te pełnić swoich obowiązków. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym (art. 129 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).”

Jak wskazała Wnioskodawczyni w opisanym stanie faktycznym siostra Wnioskodawczyni zamieszkuje z Wnioskodawczynią od urodzenia oraz to Wnioskodawczyni będąc od dnia 12 września 2019 r. opiekunem prawnym niepełnosprawnej siostry wypełnia wobec niej obowiązek alimentacyjny. Zatem zostały spełnione przesłanki wynikające z art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnośnie skorzystania przez Wnioskodawczynię z ulgi prorodzinnej za miesiąc wrzesień 2019 r. należy zauważyć, że zgodnie z art. 27f ust. 3 cyt. ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza rodzicielska, pełniona jest funkcja opiekuna albo sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy w trakcie miesiąca następuje przekazanie opieki nad daną osobą. Wówczas każdemu z podatników opiekujących się daną osobą przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania opieki. Z treści wniosku nie wynika, że Wnioskodawczyni – mimo przejęcia opieki z dniem 12 września 2019 r. − przejęła opiekę nad siostrą od innej osoby. Zatem Wnioskodawczyni przysługuje ulga za cały miesiąc (wrzesień 2019 r.).

W świetle zacytowanych wyżej przepisów na tle przedstawionych: stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznać zatem należy, że Wnioskodawczyni była uprawniona do skorzystania z ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za 4 miesiące 2019 r. oraz za rok 2020 r., w związku ze sprawowaniem opieki, w ramach ciążącego na Zainteresowanej obowiązku alimentacyjnego nad niepełnosprawną siostrą otrzymującą zasiłek pielęgnacyjny. W konsekwencji Wnioskodawczyni słusznie odliczyła na siostrę ulgę prorodzinną za 2019 r. oraz ma prawo do wykazania ulgi prorodzinnej w zeznaniu PIT-37 za 2020 r.

Końcowo należy podkreślić, że zakres interpretacji indywidualnej, zdeterminowany jest przede wszystkim przedstawionym przez Wnioskodawczynię stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym jak i własnym stanowiskiem Wnioskodawczyni. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.