Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-2.4012.176.2021.3.AA
z 10 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 16 marca 2021 r. (data wpływu 22 marca 2021 r.) uzupełnionym pismem z 25 maja 2021 r. (data wpływu 25 maja 2021 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z 12 maja 2021 r. (skutecznie doręczone Stronie 12 maja 2021 r.) oraz uzupełnionym pismem z 7 czerwca 2021 r. (data wpływu 7 czerwca 2021 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z 31 maja 2021 r. (skutecznie doręczone Stronie 31 maja 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Gminy za podatnika z tytułu przeniesienia własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa za odszkodowaniem, zwolnienia od podatku od towarów i usług wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT dla transakcji przeniesienia własności 24 działek na rzecz Skarbu Państwa za odszkodowaniem oraz określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla ww. czynności – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 marca 2021 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Gminy za podatnika z tytułu przeniesienia własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa za odszkodowaniem, zwolnienia od podatku od towarów i usług wywłaszczenia działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT dla transakcji przeniesienia własności 24 działek na rzecz Skarbu Państwa za odszkodowaniem oraz określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla ww. czynności.

Wniosek uzupełniony został pismem z 25 maja 2021 r. (data wpływu 25 maja 2021 r.) na wezwanie tut. Organu z 12 maja 2021 r. (skutecznie doręczone Stronie 12 maja 2021 r.) oraz pismem z 7 czerwca 2021 r. (data wpływu 7 czerwca 2021 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z 31 maja 2021 r. (skutecznie doręczone Stronie 31 maja 2021 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Zgodnie z decyzją Nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 roku, znak: (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie obwodnicy miejscowości (…) w ciągu drogi wojewódzkiej, nr (…) o długości 2,8 km (wraz z budową mostu na rzece (…) w około 1,9 km projektowanej obwodnicy) oraz w ciągu drogi wojewódzkiej Nr (…) o długości 2,4 km wraz z budową lub przebudową sieci uzbrojenia terenu, innych dróg publicznych i zjazdów na terenie miasta i gminy (…) w powiecie (…) ustalono odszkodowania za nieruchomości:

• Decyzją z dnia 6 grudnia 2019 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 25, która po ostateczności decyzji Nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działki: 1 o pow. 0,0047 ha, nr 2 o pow. 0,0204 ha i nr 3 o pow. 0,1457 ha, dla której Sąd Rejonowy w (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 62 448,75zł (słownie: sześćdziesiąt dwa tysiące czterysta czterdzieści osiem zł 75/100).
  

• Decyzją z dnia 20 grudnia 2019 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 26, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działka: 4 o pow. 0,0348 ha, dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…)prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 70 144,20 zł (słownie: siedemdziesiąt tysięcy sto czterdzieści cztery zł 20/100).
  

• Decyzją z dnia 2 stycznia 2020 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 27, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działka: 5 o pow. 0,0008 ha. dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…)prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 367,50 zł (słownie: trzysta sześćdziesiąt siedem zł 50/100).
  

• Decyzją z dnia 7 stycznia 2020 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 28, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działki: 6 o pow. 0,0420 ha, dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 22 352,40 zł (słownie: dwadzieścia dwa tysiące trzysta pięćdziesiąt dwa zł 40/100).
  

• Decyzją z dnia 20 stycznia 2020 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 29 i nr 30, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona odpowiednio jako działki: 7 o pow. 0,2242 ha i nr 8 o pow. 0,1018 ha, dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 290 350,22 zł (słownie: dwieście dziewięćdziesiąt tysięcy trzysta pięćdziesiąt zł 22/100).
  

• Decyzją z dnia 21 stycznia 2020 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 31, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działka: 9 o pow. 0,0190 ha, dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 5 273,10 zł (słownie: pięć tysięcy dwieście siedemdziesiąt trzy zł 10/100).
  

• Decyzją z dnia 21 stycznia 2020 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), składającej się z działki oznaczonej numerem 32, nr 33, nr 34, nr 35, nr 36, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działki: nr 10 o pow. 0,0708ha, nr 11 o pow. 0,0899 ha, nr 12 o pow. 0,0839 ha, nr 13 o pow. 0,0525 ha i nr 14 o pow. 0,0567 ha, dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 167 709,15 zł (słownie: sto sześćdziesiąt siedem tysięcy siedemset dziewięć zł 15/100).
  

• Decyzją z dnia 30 stycznia 2020 r., znak (…), wydaną przez Wojewodę (…) nastąpiło wywłaszczenie nieruchomości położonej w obrębie (…), oznaczonej jako działki nr 37, nr 38, nr 39, nr 40, nr 41 i nr 42, która po ostateczności decyzji nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r. znak (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej będzie oznaczona jako działki: nr 15 o pow. 0,0019 ha, nr 16 o pow. 0,0609 ha, nr 17 o pow. 0,4070 ha, nr 18 o pow. 0,0158 ha, nr 19 o pow. 0,0552 ha i nr 20 o pow. 0,0118 ha oraz za działki nr 21 o pow. 0,0361 ha, nr 22 o pow. 0,0827 ha, nr 23 o pow. 0,0032 ha i nr 24 o pow. 0,0085 ha, dla której Sąd Rejonowy (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). W związku z pozbawieniem Gminy (…) własności opisanej powyżej nieruchomości, otrzymała ona odszkodowanie w wysokości 938 528,85 zł (słownie: dziewięćset trzydzieści osiem tysięcy pięćset dwadzieścia osiem zł 85/100).
  
  
  

W piśmie uzupełniającym z 25 maja 2021 r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wskazał, że:

Gmina (…) informuje, że działki nr:

• 1 obręb (…),
  
• 2 obręb (…),
  
• 3 obręb (…),
  
• 5 obręb (…),
  
• 6 obręb (…),
  
• 7 obręb (…),
  
• 8 obręb (…),
  
• 9 obręb (…),
  
• 10 obręb (…),
  
• 11 obręb (…),
  
• 12 obręb (…),
  
• 13 obręb (…),
  
• 14 obręb (…),
  
• 15 obręb (…),
  
• 20 obręb (…),
  
• 21 obręb (…),
  
• 22 obręb (…),
  
  
  

przeniesione na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie na dzień dokonania transakcji, w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2019 r. poz. 1186 ze zm.) zwanej dalej ustawą Prawo budowlane, stanowiły działki niezabudowane.

Natomiast poniżej wymienione działki są działkami zabudowanymi:

• nr 4 obręb (…) - działka zabudowana parkingiem,
  

• nr 16 obręb (…)- działka zabudowana drogą asfaltową oraz chodnikiem,
  

• nr 17 obręb (…)-działka zabudowana drogą częściowo asfaltową częściowo z płyt betonowych,
  

• nr 18 obręb (…)-działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 19 obręb (…)-działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 23 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 24 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową.
  
  
  

Wszystkie działki stanowiące grunty rolne przeniesione na własność Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie znajdowały się na terenach, dla których obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Działki objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego:

1. Numer działki: 1 obręb (…):
   
   • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.4 - tereny drogi publicznej klasy głównej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
     
2. Numer działki: 2 obręb (…):
   • Przeznaczenie stary MPZP: RM.MN.U.6 - tereny zabudowy wielofunkcyjnej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
     
3. Numer działki: 3 obręb (…):
   
   
   • Przeznaczenie stary MPZP: KD-D, 14 - tereny dróg publicznych klasy dojazdowej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
     
4. Numer działki: 4 obręb (…):
   • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.5 - drogi publiczne klasy głównej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: US.4 - tereny zabudowy sportu i rekreacji.
     
5. Numer działki: 5 obręb (…):
   
   • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.6 - tereny drogi publicznej klasy dojazdowej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: Nie dotyczy.
6. Numer działki: 6 obręb (…):
   • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.3 - tereny drogi publicznej klasy dojazdowej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: Nie dotyczy.
     
7. Numer działki: 7 obręb (…):
   
   
   • Przeznaczenie stary MPZP: P.7 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej i magazynów, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), K.2 - teren urządzeń kanalizacji sanitarnej, G.14 - tereny zabudowy działalności gospodarczej, magazynów i składów.
8. Numer działki: 8 obręb (…):
   
   
   
   • Przeznaczenie stary MPZP: K.2 - tereny oczyszczalni ścieków, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), K.2 - teren urządzeń kanalizacji sanitarnej.
9. Numer działki: 9 obręb (…):
   • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.2 - tereny drogi publicznej klasy głównej, KD-L.17 - tereny drogi publicznej klasy lokalnej.
     
   • Przeznaczenie nowy MPZP: KD.L17 - tereny dróg publicznych klasy lokalnej, KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
     
10. Numer działki: 10 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.5 - drogi publiczne klasy dojazdowej, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - zieleń łąkowa.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
11. Numer działki: 11 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.5 - drogi publiczne klasy dojazdowej, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej , ZŁ - tereny zieleni łąkowej .
      
    • Przeznaczanie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), ZŁ - zieleń łąkowa
      
12. Numer działki: 12 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.5 - drogi publiczne klasy dojazdowej, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
13. Numer działki: 13 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej, P.7 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej i magazynów.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
    
    
14. Numer działki: 14 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej, P.7 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej i magazynów.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 -tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), G.14 - tereny zabudowy działalności gospodarczej, magazynów i składów.
15. Numer działki: 15 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: MN. 19 - zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.5 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
16. Numer działki: 16 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.2 - drogi wewnętrzne klasy dojazdowej KD-G.4 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - zieleń łąkowa.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 -tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
17. Numer działki: 17 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: P.10 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej, magazynów i skład, KD-G.2 - drogi klasy głównej, R - tereny upraw rolnych, ogrodniczych i sadowniczych.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
18. Numer działki: 18 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.3 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.3 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
19. Numer działki: 19 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.2 - drogi wewnętrzne klasy dojazdowej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.3 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
20. Numer działki: 20 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.3 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.3 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
      
21. Numer działki: 21 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: teren upraw rolnych, ogrodniczych i sadowniczych.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…) R - tereny upraw rolnych, ogrodniczych i sadowniczych.
      
22. Numer działki: 22 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: US - tereny sportu i rekreacji, KD-G.3 - drogi klasy głównej, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: US.4 - tereny zabudowy sportu i rekreacji, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
      
23. Numer działki: 23 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.3 - drogi publiczne klasy głównej, KD-G.5 - drogi publicznej klasy głównej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: US.4 - tereny zabudowy sportu i rekreacji KD-G.3 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
24. Numer działki: 24 obręb (…):
    • Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.5 - drogi publiczne klasy głównej.
      
    • Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.3 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
      
    
    

Gmina wykorzystywała opisane działki do czynności zwolnionych oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z tytułu nabycia opisanych we wniosku działek Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Działki stanowiące grunty rolne przeniesione na własność Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie stanowiły działki zabudowane budynkiem/budynkami bądź budowlą/budowlami w rozumieniu ustawy Prawo budowlane:

• nr 4 obręb (…) - działka zabudowana parkingiem,
  

• nr 16 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową oraz chodnikiem,
  

• nr 17 obręb (…) - działka zabudowana drogą częściowo asfaltową częściowo z płyt betonowych,
  

• nr 18 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 19 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 23 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 24 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową.
  
  
  

W stosunku do wskazanych budynków/budowli Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Gmina (…) wykorzystywała opisane budynki/budowle znajdujące się na poszczególnych działkach do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W piśmie uzupełniającym z 7 czerwca 2021 r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wskazał, że:

Gmina (…) informuje że działki: nr ewid. 5 obręb (…), nr ewid. 6 obręb (…), nr ewid. 21 obręb (…) zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nie są przeznaczone pod zabudowę.

Postanowienia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego na dzień dokonania wywłaszczenia:

1. Zgodnie z Uchwałą Nr (…) Rady Miejskiej w (…) z dnia 3 października 2006 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części sołectwa (…) na obszarze gminy (…) ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) Nr (…) poz. (…) z dnia 15 stycznia 2007 r., działka nr ewid. 5 obręb (…) na dzień wywłaszczenia, znajdowała się na obszarze oznaczonym jako KDW-D.6 - tereny drogi publicznej klasy dojazdowej; droga wewnętrzna-dojazdowa, obsługująca zabudowę mieszkaniową, przemysłową i gospodarczą. Szerokość w liniach rozgraniczających - 12 m, z poszerzeniem do 20 m w rejonie zatok parkingowych; szerokość jezdni - 6 m. Chodniki obustronne przyległe do jezdni o szerokości 2 x 2 m.
2. Zgodnie z Uchwałą Nr (…) Rady Miejskiej w (…) z dnia 3 października 2006 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części sołectwa (…) na obszarze gminy (…) ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) Nr (…) poz. (…) z dnia 15 stycznia 2007 r., działka nr ewid. 6 obręb (…) na dzień wywłaszczenia, znajdowała się na obszarze oznaczonym jako KDW-D3 - tereny drogi publicznej klasy dojazdowej; droga wewnętrzna obsługująca zabudowę mieszkaniową i zagrodową do przebudowy na parametry drogi klasy dojazdowej. Szerokość w liniach rozgraniczających - 12 m; korony - 6,5 m; jezdni - 5 m. Chodnik jednostronny - przyległy do jezdni o szerokości 2 m.
3. Zgodnie z Uchwałą Nr (…) Rady Miejskiej w (…) z dnia 25 października 2006 r. w sprawie uchwalenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego miasta (…) ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) z dnia 15 stycznia 2007 r. Nr (…) poz. (…) działka nr ewid. 21 obręb (…) na dzień wywłaszczenia, znajdowała się na obszarze oznaczonym jako R - teren upraw rolnych, ogrodniczych i sadowniczych; przeznaczenie podstawowe - doskonalenie produkcji rolnej, sadowniczej i ogrodniczej oraz zachowanie istniejącej zabudowy zagrodowej w granicach ich aktualnych działek, przeznaczenie dopuszczalne - lokalizacja obiektów kubaturowych integralnie związanych z produkcją rolniczą, ogrodniczą i sadowniczą (gospodarstw rolnych) towarzyszących funkcji podstawowej i infrastruktury technicznej.

Działki niezabudowane stanowiące grunty rolne przeniesione na własność Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie nr: 1 obręb (…), 2 obręb (…), 3 obręb (…), 5 obręb (…), 6 obręb (…), 7 obręb (…), 8 obręb (…), 9 obręb (…), 12 obręb (…), 15 obręb (…), 20 obręb (…), 21 obręb (…), 22 obręb (…) Gmina wykorzystywała do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast działki nr 10 obręb (…), nr 11 obręb (…), nr 13 obręb (…), nr 14 obręb (…) były wykorzystywane rolniczo, zgodnie z zawartymi umowami dzierżawy, od których były naliczane czynsze dzierżawne zwolnione z podatku VAT zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 1983).

W stosunku do budynków/budowli znajdujących się na działkach:

• nr 4 obręb (…) - działka zabudowana parkingiem,
  

• nr 16 obręb (…) - działka zabudowaną drogą asfaltową oraz chodnikiem,
  

• nr 17 obręb (…)-działka zabudowana drogą częściowo asfaltową częściowo z płyt betonowych,
  

• nr 18 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 19 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 23 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

• nr 24 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową,
  

nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem powyższych nieruchomości a opisaną transakcją upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy kwota otrzymanego odszkodowania stanowi kwotę brutto, od której w dacie kiedy decyzja stała się ostateczna, należy odprowadzić podatek VAT we właściwej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że z treści powołanego przepisu art. 15 ust. 6 ustawy wynika, że wyłączenie z kategorii podatników VAT organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy ma miejsce wówczas, gdy spełnione zostaną łącznie dwie przesłanki:

1. podmiotem dokonującym czynności jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ i
2. czynność mieści się w zakresie zadań nałożonych odrębnymi przepisami na ten podmiot (wymieniony w 1), dla realizacji których został on powołany i jednocześnie czynność ta nie jest wykonywana na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Innymi słowy organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach - gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (a contrario z pierwszej części art. 15 ust. 6) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy gminy zostały powołane. Jednocześnie gmina w przedmiotowym zakresie nie występuje jako podmiot prawa publicznego, lecz jako właściciel. Jego sytuacja w odniesieniu do kwestii własności nieruchomości przeznaczonej pod budowę drogi jest taka sama, jak innych podmiotów, których dotknąć może decyzja lokalizacyjna.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości na cele budowy lub przebudowy dróg publicznych w roli organu władzy publicznej, wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym jest wojewoda (na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - Dz.U. z 2015 r., poz. 782 i ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych), dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa.

Czynność wykonywana przez organy dokonujące wywłaszczenia nie stanowi dostawy towaru, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast podmiotem, który realizuje dostawę jest dotychczasowy właściciel nieruchomości.

W tym stanie rzeczy, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku otrzymania odszkodowania za wywłaszczoną na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość, nie jest podatnikiem podatku VAT i nie powstaje po jego stronie obowiązek podatkowy polegający na zapłacie należnego podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Należy podkreślić, że co do zasady dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy przy tym zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r., o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1990 ze zm.), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa do nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanej, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą, staje się z mocy prawa, własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
  

• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
  
  
  

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z opisu sprawy wynika, że zgodnie z decyzją Nr (…) Wojewody (…) z dnia 1 lipca 2019 r., znak: (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie obwodnicy miejscowości (…), ustalono odszkodowania za nieruchomości, które po ostateczności ww. decyzji będą oznaczone jako:

• działki nr 1, 2 i 3,
  

• działka nr 4,
  

• działka nr 5,
  

• działka nr 6,
  

• działki nr 7 i 8,
  

• działka nr 9,
  

• działki nr 10, 11, 12, 13, 14,
  

• działki nr 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24.
  
  
  

W związku z pozbawieniem Gminy własności opisanych powyżej nieruchomości, Gmina otrzymała odszkodowanie.

Działki nr: 1 obręb (…), 2 obręb (…), 3 obręb (…), 5 obręb (…), 6 obręb (…), 7 obręb (…), 8 obręb (…), 9 obręb (…), 10 obręb (…), 11 obręb (…), 12 obręb (…), 13 obręb (…), 14 obręb (…), 15 obręb (…), 20 obręb (…), 21 obręb (…), 22 obręb (…) stanowiły grunty niezabudowane. Natomiast działkami zabudowanymi są działki o nr: 4 obręb (…) - działka zabudowana parkingiem, nr 16 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową oraz chodnikiem, nr 17 obręb (…) - działka zabudowana drogą częściowo asfaltową częściowo z płyt betonowych, nr 18 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową, nr 19 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową, nr 23 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową, nr 24 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową. Wszystkie działki stanowiące grunty rolne przeniesione na własność Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie znajdowały się na terenach, dla których obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy kwota otrzymanego odszkodowania stanowi kwotę brutto, od której w dacie kiedy decyzja stała się ostateczna, należy odprowadzić podatek VAT.

W pierwszej kolejności zaznaczyć należy, że ani organ władzy publicznej ani urząd obsługujący ten organ wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane. Jednocześnie Gmina w przedmiotowym zakresie nie występuje jako podmiot prawa publicznego, lecz jako właściciel. Jej sytuacja w odniesieniu do kwestii własności nieruchomości jest taka sama jak innych podmiotów, których dotknąć może decyzja o wywłaszczeniu.

Zatem Gmina wydając nieruchomości za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. Zarówno bowiem organy władzy publicznej, jak i urzędy obsługujące te organy nie są uznawane za podatników w zakresie czynności, które mieszczą się w ramach zadań, dla realizacji których zostały one powołane, dodatkowo pod warunkiem, że czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane. Działania Gminy są w tym przypadku tożsame z działaniami każdego innego podmiotu dokonującego dostawy gruntów (w tym gruntów zabudowanych).

Tym samym, dokonując odpłatnego zbycia opisanych nieruchomości, Gmina działała jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Jednocześnie, przeniesienie przez Wnioskodawcę własności przedmiotowych działek zabudowanych na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i Wnioskodawca dla tej czynności działa w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną i ze względu na przedmiot, czynność taka objęta jest podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów – przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. W związku z powyższym należy przeanalizować, czy w opisanym we wniosku przypadku dostawa działek może korzystać ze zwolnienia od podatku.

W tym kontekście należy odrębnie rozpatrzyć kwestię opodatkowania dostawy budowli wraz z gruntem, na którym zostały posadowione oraz dostawę gruntu niezabudowanego.

Odnosząc się do kwestii sposobu opodatkowania gruntów niezabudowanych, tj. działek o nr 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 20, 21, 22 należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane rozumie się w myśl art. 2 pkt 33 ustawy, grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z przedstawionych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania z ww. zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane. Przy czym – jak wyjaśniono wyżej – o tym, że dany teren jest terenem budowlanym przesądzają zapisy w planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy.

Z opisu sprawy wynika, że działki niezabudowane, zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego mają następujące przeznaczenie:

Działka nr 1:

• Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.4 - tereny drogi publicznej klasy głównej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 2:

• Przeznaczenie stary MPZP: RM.MN.U.6 - tereny zabudowy wielofunkcyjnej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 3:

• Przeznaczenie stary MPZP: KD-D, 14 - tereny dróg publicznych klasy dojazdowej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.4 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 5:

• na dzień wywłaszczenia, znajdowała się na obszarze oznaczonym jako KDW-D.6 - tereny drogi publicznej klasy dojazdowej; droga wewnętrzna-dojazdowa, obsługująca zabudowę mieszkaniową, przemysłową i gospodarczą.
  
  
  

Działka nr 6:

• na dzień wywłaszczenia, znajdowała się na obszarze oznaczonym jako KDW-D3 - tereny drogi publicznej klasy dojazdowej; droga wewnętrzna obsługująca zabudowę mieszkaniową i zagrodową do przebudowy na parametry drogi klasy dojazdowej.
  
  
  

Działka nr 7:

• Przeznaczenie stary MPZP: P.7 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej i magazynów, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), K.2 - teren urządzeń kanalizacji sanitarnej, G.14 - tereny zabudowy działalności gospodarczej, magazynów i składów.
  
  
  

Działka nr 8:

• Przeznaczenie stary MPZP: K.2 - tereny oczyszczalni ścieków, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), K.2 - teren urządzeń kanalizacji sanitarnej.
  
  
  

Działka nr 9:

• Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.2 - tereny drogi publicznej klasy głównej, KD-L.17 - tereny drogi publicznej klasy lokalnej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD.L17 - tereny dróg publicznych klasy lokalnej, KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 10:

• Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.5 - drogi publiczne klasy dojazdowej, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - zieleń łąkowa.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 11:

• Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.5 - drogi publiczne klasy dojazdowej, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej , ZŁ - tereny zieleni łąkowej .
  

• Przeznaczanie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), ZŁ - zieleń łąkowa.
  
  
  

Działka nr 12:

• Przeznaczenie stary MPZP: KDW-D.5 - drogi publiczne klasy dojazdowej, KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 13:

• Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej P.7 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej i magazynów.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 14:

• Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.2 - drogi publiczne klasy głównej P.7 - tereny zabudowy przemysłowej, produkcyjnej i magazynów.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.2 -tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), G.14 - tereny zabudowy działalności gospodarczej, magazynów i składów.
  
  
  

Działka nr 15:

• Przeznaczenie stary MPZP: MN. 19 - zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.5 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…).
  
  
  

Działka nr 20:

• Przeznaczenie stary MPZP: KD-G.3 - drogi publiczne klasy głównej ZŁ - zieleni łąkowej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: KD-G.3 - tereny dróg publicznych klasy głównej wraz z drogami odciążającymi (dojazdowymi) według projektów koncepcji rozbudowy drogi nr (…) i (…), ZŁ - zieleni łąkowej.
  
  
  

Działka nr 21:

• na dzień wywłaszczenia, znajdowała się na obszarze oznaczonym jako R - teren upraw rolnych, ogrodniczych i sadowniczych;
  

• przeznaczenie podstawowe - doskonalenie produkcji rolnej, sadowniczej i ogrodniczej oraz zachowanie istniejącej zabudowy zagrodowej w granicach ich aktualnych działek, przeznaczenie dopuszczalne - lokalizacja obiektów kubaturowych integralnie związanych z produkcją rolniczą, ogrodniczą i sadowniczą (gospodarstw rolnych) towarzyszących funkcji podstawowej i infrastruktury technicznej
  
  
  

Działka nr 22:

• Przeznaczenie stary MPZP: US - tereny sportu i rekreacji KD-G.3 - drogi klasy głównej, ZŁ - tereny zieleni łąkowej.
  

• Przeznaczenie nowy MPZP: US.4 - tereny zabudowy sportu i rekreacji, ZŁ - zieleni łąkowej.
  
  
  

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że działki niezabudowane, tj. nr 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 20, 21, 22 na dzień dokonania transakcji znajdowały się na terenach, dla których obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zarówno według „starego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego” jak i „nowego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego” działki nr 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 20, 22 należy traktować w myśl art. 2 pkt 33 ustawy jako teren budowlany. Ponadto z opisu sprawy wynika, że na dzień dokonania wywłaszczenia, zgodnie z przeznaczeniem zawartym w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego działki o nr 5, 6, 21 również stanowiły tereny budowlane. W konsekwencji wszystkie działki niezabudowane objęte wnioskiem stanowią teren budowlany zdefiniowany w art. 2 pkt 33 ustawy, co wyklucza zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Skoro nie można zastosować zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy (tj. teren ma charakter budowlany), to należy przeanalizować warunki do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

• towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  

• brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.
  
  
  

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Wnioskodawca wskazał w opisie sprawy, że z tytułu nabycia opisanych we wniosku działek Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ponadto działki niezabudowane nr: 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 15, 20, 21, 22 Gmina wykorzystywała do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast działki nr 10, 11, 13, 14 były wykorzystywane rolniczo, zgodnie z zawartymi umowami dzierżawy, od których były naliczane czynsze dzierżawne zwolnione z podatku VAT zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 1983).

Zatem z opisu sprawy wynika, że Gmina wykorzystywała opisane działki nr 10, 11, 13, 14 do czynności zwolnionych z opodatkowania, a działki nr 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 15, 20, 21, 22 - do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Z tytułu nabycia opisanych we wniosku działek Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku. W konsekwencji wywłaszczenie działek o nr 10, 11, 13, 14 korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Natomiast w zakresie działek o nr 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 15, 20, 21, 22 należy stwierdzić, że nie jest spełniona jedna z przesłanek uprawniających do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu, tj. działki od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia nie służyły wyłącznie działalności zwolnionej. W związku z tym w przedmiotowej sprawie, wywłaszczenie działek niezabudowanych o nr 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 20, 22 nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Reasumując, wywłaszczenie działek niezabudowanych o nr 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 15, 20, 21, 22 nie korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, jak również nie jest zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zatem należy je opodatkować.

Z opisu sprawy wynika również, że wywłaszczeniu podlegały także działki gruntu, na których posadowione są budowle, tj.: nr 4 zabudowana parkingiem, nr 16 zabudowana drogą asfaltową oraz chodnikiem, nr 17 zabudowana drogą częściowo asfaltową, częściowo z płyt betonowych, nr 18 zabudowana drogą asfaltową, nr 19 zabudowana drogą asfaltową, nr 23 zabudowana drogą asfaltową, nr 24 zabudowana drogą asfaltową.

Odnosząc się do kwestii sposobu opodatkowania gruntów zabudowanych należy wskazać, że dla sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami – co do zasady – ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie – według art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku lub jego części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Zatem prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a, ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu będzie korzystało ze zwolnienia od podatku.

Dodatkowo należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku” i „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333 ze zm.), zwanej dalej ustawą Prawo budowlane.

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Jak stanowi art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że zabudowane budowlą/budowlami w rozumieniu ustawy Prawo budowlane są następujące działki:

• nr 4 obręb (…) - działka zabudowana parkingiem
  

• nr 16 obręb (…) - działka zabudowaną drogą asfaltową oraz chodnikiem
  

• nr 17 obręb (…)-działka zabudowana drogą częściowo asfaltową częściowo z płyt betonowych
  

• nr 18 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową
  

• nr 19 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową
  

• nr 23 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową
  

• nr 24 obręb (…) - działka zabudowana drogą asfaltową
  
  
  

W stosunku do budynków/budowli znajdujących się na działkach nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem powyższych nieruchomości a opisaną transakcją upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Gmina nie poniosła wydatków na ulepszenie wskazanych budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiłyby co najmniej 30% wartości początkowej.

W celu ustalenia, czy w odniesieniu do wywłaszczenia działek zabudowanych o nr 4, 16, 17, 18, 19, 23, 24 zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, należy rozstrzygnąć, czy względem posadowionych na danej działce budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Z opisu sprawy wynika, że w stosunku do budowli znajdujących się na ww. działkach nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Co więcej, pomiędzy pierwszym zasiedleniem powyższych nieruchomości a opisaną transakcją upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Tym samym wywłaszczenie budynków i budowli znajdujących się na działkach zabudowanych podlega zwolnieniu od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy, również wywłaszczenie gruntu tj. działek o nr 4, 16, 17, 18, 19, 23, 24, na których znajdują się ww. budowle będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na to, że w analizowanej sprawie dotyczącej wywłaszczenia działek zabudowanych ma zastosowanie zwolnienie wskazane w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 10, analiza zwolnienia dla wywłaszczenia tych działek na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a i art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy jest bezpodstawna.

Odnosząc się do kwestii określenia podstawy opodatkowania dla kwoty odszkodowania wypłaconego Gminie w zamian za wywłaszczenie z prawa własności 24 działek należy wskazać, że na mocy art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy, w myśl którego, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Ponadto zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi. Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, podstawa opodatkowania musi być kwotą niezawierającą podatku. Skoro bowiem podstawa opodatkowania jest kwotą, od jakiej oblicza się podatek, to sama nie może zawierać podatku. Tę cechę podstawy opodatkowania wyraża przepis art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy. Wynika z niego, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku (należnego od danych czynności). To znaczy, że zapłata, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, jest kwotą brutto i stanowi podstawę opodatkowania dopiero po pomniejszeniu jej o należny podatek.

W kontekście powyższego należy przywołać wyrok TSUE z 7 listopada 2013 r. w sprawach połączonych C-249/12 i C-250/12 (Corina-Hrisi Tulică v. Agenţia Naţională de Administrare Fiscală – Direcţia Generală de Soluţionare a Contestaţiilor oraz Călin Ion Plavoşin v. Direcţia Generală a Finanţelor Publice Timiş – Serviciul Soluţionare Contestaţii, Activitatea de Inspecţie Fiscală – Serviciul de Inspecţie Fiscală Timiş). W wyroku tym Trybunał stwierdził, że przepisy unijne należy interpretować w ten sposób, że jeżeli cena towaru została ustalona przez strony bez żadnej wzmianki dotyczącej podatku od wartości dodanej, a dostawcą tego towaru jest podatnik, ustalona cena, w przypadku gdy dostawca nie może odzyskać od nabywcy podatku od wartości dodanej, którego żąda organ podatkowy, powinna być uznana za cenę obejmującą już podatek od wartości dodanej.

W prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowania decyzji, co do sposobu określenia należności (ceny – tj. czy winna być ona uzgodniona w zawartej pomiędzy kontrahentami umowie jako wartość bez podatku VAT, tzw. cena netto, czy też wartość z podatkiem VAT, tzw. cena brutto) za sprzedawany towar, a wszelkie spory pomiędzy stronami transakcji w tym zakresie są rozstrzygane na gruncie prawa cywilnego, a nie podatkowego. Strony powinny ewentualnie sięgnąć do odpowiednich przepisów innych gałęzi prawa.

Zatem odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że skoro Gmina za transakcję dostawy każdej z opisanych nieruchomości otrzyma wyłącznie kwotę odszkodowania, która będzie jedyną kwotą należną Wnioskodawcy za oddaną z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa każdą z dwudziestu czterech działek, objętych wnioskiem, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu dostawy, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla ustalenia podstawy opodatkowania należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek od towarów i usług.

Tym samym, skoro kwota odszkodowania stanowi jedyne wynagrodzenie należne Gminie z tytułu dostawy każdej z działek na rzecz Skarbu Państwa, to należy ją uznać za podstawę opodatkowania po pomniejszeniu o kwotę należnego podatku od towarów i usług. Przyjąć zatem należy, że wartość ustalonego odszkodowania stanowi kwotę brutto, zawierającą „w sobie” należny podatek od towarów i usług, który powinien być wyliczony metodą w „stu”.

W konsekwencji w przypadku gdy dostawa działki za odszkodowaniem w ramach wywłaszczenia będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (nie będzie korzystać ze zwolnienia) Gmina będzie zobowiązana do rozliczenia podatku od towarów i usług należnego z tego tytułu traktując kwotę odszkodowania ustaloną w decyzji odszkodowawczej jako kwotę brutto zawierającą podatek od towarów i usług.

Ponadto w rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego.

Podstawowa zasada dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług została sformułowana w art. 19a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Natomiast na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Stosownie natomiast do treści art. 19a ust. 6 ustawy w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że obowiązek podatkowy w analizowanej sprawie powstał stosownie do art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b) w związku z art. 19a ust. 6 ustawy tj. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty – czyli w chwili wpływu całości lub części odszkodowania na konto Gminy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.