Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.391.2021.2.KR
z 24 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2021 r. (data wpływu 21 marca 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 czerwca 2021 r. (data wpływu 5 czerwca 2021 r.), pismem z dnia 5 czerwca 2021 r. (data wpływu 5 czerwca 2021 r.), oraz pismem z dnia 8 czerwca 2021 r. (data wpływu 8 czerwca 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2021 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 1 czerwca 2021 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.391.2021.1.KR, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 1 czerwca 2021 r. (skutecznie doręczone w dniu 4 czerwca 2021 r.).

Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismami nadanym za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 5 czerwca 2021 r., oraz pismem w dniu 8 czerwca 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest wraz z żoną w związku małżeńskim od 6 lipca 1991 r., przy czym w ich związku obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Ani Wnioskodawca, ani też żona nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej, jak również nie są oni wspólnikami spółek osobowych prawa handlowego. W dniu 1 marca 2018 r. na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego przed notariuszem …. wpisanej do rep. A nr … Wnioskodawca i Jego żona nabyli do majątku wspólnego prawo własności nieruchomości, położonej …., opisanej w księdze wieczystej numer …. za cenę 245 000 zł, płatną przelewem bankowym. Koszty aktu notarialnego i podatku od czynności cywilnoprawnych zapłacone w kancelarii notarialnej to 6 753 zł 12 gr. W dniu 28 listopada 2018 r. na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego przed notariuszem … wpisanej do rep. A nr …. Wnioskodawca i Jego żona nabyli do majątku wspólnego część nieruchomości, opisanej w księdze wieczystej numer …., za cenę 170 000 zł, płatną przelewem bankowym. Na podstawie powyższego aktu notarialnego, z nieruchomości opisanej w księdze wieczystej nr …. zostały odłączone działki o powierzchni 0,1885 ha, które zostały przyłączone do nieruchomości opisanej w księdze wieczystej numer ….. Koszty aktu notarialnego i podatku od czynności cywilnoprawnych zapłacone w kancelarii notarialnej to 5 230 zł 30 gr. Nabycie przez Wnioskodawcę i Jego żonę ww. nieruchomości …. etapami wynikało z początkowego zainteresowania sprzedaży drugiej części nieruchomości jedynie przez jednego z współwłaścicieli. Wspomniana wyżej nieruchomość …. nabyta została przez Wnioskodawcę i Jego żonę z zamiarem wybudowania na niej domu, z przeznaczeniem dla Wnioskodawcy i dla Jego żony, przystosowanego i spełniającego ich wymagania jak dla osób starszych, w okresie po przejściu na emeryturę. W trakcie przygotowań do budowy domu stwierdzili oni, że przewidywane koszty budowy są wysokie, a sama budowa wymaga dużo czasu i zaangażowania, wobec czego zmienili oni plany co do zamiaru zamieszkiwania na emeryturze we własnym domu i zdecydowali się na sprzedaż rzeczonej nieruchomości. W dniu 9 stycznia 2020 r. Wnioskodawca wspólnie z żoną sprzedał nieruchomość gruntową położoną …. objętą księgą wieczystą o nr …., za cenę w kwocie 747 800 zł (siedemset czterdzieści siedem tysięcy złotych) – zgodnie z umową sprzedaży, w formie aktu notarialnego, zawartą przed zastępcą notarialnym … zastępującą notariusza …. wpisaną do rep. A nr …..

Środki ze sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej …. w kwocie 747 800 zł Wnioskodawca i Jego żona przeznaczyli na:

1. nabycie lokalu mieszkalnego, położonego …. wraz z przynależnym miejscem parkingowym oraz związanym z tym lokalem udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej – celem zamieszkania w nim po wyprowadzeniu się z ich obecnego domu ….,
2. konieczny remont zajmowanego przez nich aktualnie budynku mieszkalnego, położonego na nieruchomości …., opisanej w księdze wieczystej nr …..
   
   

Nabycie prawa własności do lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym miejscem parkingowym, położonego …. obejmowało następujące etapy:

• dnia 9 stycznia 2020 r. Wnioskodawca i Jego żona podpisali z deweloperem umowę deweloperską i przedwstępną umowę sprzedaży w formie aktu notarialnego przed zastępcą notarialnym …. wpisanego do rep. A nr …. w przedmiocie wybudowania budynku mieszkalnego i nabycia w tymże budynku wyodrębnionej własności lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym do lokalu miejscem parkingowym,
  

• dnia 5 listopada 2020 r. Wnioskodawca i Jego żona podpisali przyrzeczoną umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego, położonego …., w formie aktu notarialnego przed notariuszem …., wpisanego do rep. A nr …., przy czym nabycia prawa własności tegoż lokalu wraz z przynależnym do lokalu miejscem parkingowym dokonali do ich majątku wspólnego za cenę 466 500 zł. Koszty aktu notarialnego zapłacone w kancelarii notarialnej to 3 438 zł 60 gr.
  
  

Nabycie wspomnianego lokalu mieszkalnego (wraz z przynależnym do lokalu miejscem parkingowym) …. nastąpiło w stanie deweloperskim w budynku wielorodzinnym z windą, do wykończenia według ich wymagań, celem zamieszkania w nim po wyprowadzeniu się z ich obecnego domu ….. Zaznaczenia wymaga, że na etapie przygotowań do wykończenia zakupionego lokalu mieszkalnego położonego …. w marcu 2020 r. rozpoczęła się pandemia spowodowana wirusem SARS-COV-2 i wywołaną przez niego chorobą COVID-19. Wnioskodawca i Jego żona zostali zaskoczeni obrotem sprawy i rozwojem sytuacji, wobec czego zaczęli rozważać, czy nie wycofać się z podpisanej umowy wstępnej na zakup lokalu mieszkalnego. Ze względu na zapisane w umowie wysokie kary umowne odstąpili od tego zamiaru. Wskutek zagrożeń związanych z COVID-19 sytuacja zrobiła się bardzo niestabilna i nieprzewidywalna. Po doprowadzeniu lokalu do stanu deweloperskiego deweloper przekazał Wnioskodawcy i jego żonie klucze do mieszkania, aby je można było stopniowo wykańczać (jeszcze przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego). Dla celów wykończenia tego lokalu mieszkalnego …. Wnioskodawca i Jego żona wydatkowali środki pieniężne udokumentowane za pomocą faktur i paragonów imiennych w wysokości 48 156 zł 15 gr. Wydatkowanie środków pieniężnych, pozostałych ze sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej …., na koszty związane z remontem zajmowanego przez nich aktualnie budynku mieszkalnego, położonego na nieruchomości …. miało miejsce w okresie od 12 stycznia 2020 r. do 20 grudnia 2020 r., przy czym remont obejmował remont łazienki, częściowe odnowienie malowania ścian i częściową wymianę paneli podłogowych. Łączna wartość środków wydatkowanych na wskazany wyżej remont wyniosła 10 378 zł 61 gr, a poniesione wydatki (na zakup koniecznych materiałów) we wskazanej łącznej kwocie udokumentowane zostały przez nich za pomocą faktur i paragonów imiennych. Sam remont z kolei nie wymagał zgłoszenia do organów administracji architektoniczno-budowlanej. Na dzień 31 grudnia 2020 r. z przychodu uzyskanego ze sprzedaży w 2020 r. nieruchomości gruntowej położonej …. pozostała nierozdysponowana kwota 219 316 zł 64 gr. Wobec wspomnianej pandemii COVID-19 dostępność fachowców budowlanych na rynku zmniejszyła się, a ceny usług znacznie wzrosły.

Panująca pandemia wpłynęła negatywnie na plany Wnioskodawcy i Jego żony: ze względu na trudną powyższą sytuację oraz niepewność co do stabilności zatrudnienia Wnioskodawcy i Jego żony oraz utrzymania podjęli decyzję, aby mieszkanie położone …. wykończyć w stanie podstawowym, a następnie czasowo i okresowo wynajmować je – celem zminimalizowania kosztów jego utrzymania. Po wykończeniu przedmiotowego lokalu w standardzie podstawowym, do czasu zamieszkania w nim po przejściu Wnioskodawcy na emeryturę, będzie on dalej czasowo i okresowo wynajmowany, aby zminimalizować koszty jego utrzymania. Następnie przystąpią oni do prac celem podniesienia standardu mieszkania do standardu przez nich wcześniej planowanego i oczekiwanego i tam Wnioskodawca zamieszka z żoną, po Jego przejściu na emeryturę. Jak zostało wspomniane, obecnie Wnioskodawca i Jego żona mieszkają w domu jednorodzinnym położonym na nieruchomości … i z wiekiem coraz trudniej jest im utrzymać tenże dom z ogródkiem ze względu na pogarszający się wraz z wiekiem stan zdrowia. Wnioskodawca obecnie dobiega 58 lat, a żona 56 lat. Wnioskodawca nadmienił, że wraz z żoną jest właścicielem na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej: dwóch innych mieszkań położonych …. oraz jednego lokalu mieszkalnego położonego …. Lokale te zostały przez nich zakupione z zabezpieczenia majątkowego w ramach akumulacji ich środków finansowych na przestrzeni czasu. Mieszkania te nie spełniają ich wymagań jakie stawiają dla zaspokojenia ich potrzeb mieszkaniowych i standardu jaki oczekiwaliby oni w związku z przejściem na emeryturę. Dostosowanie tychże lokali do ich potrzeb jest nieopłacalne, a ewentualna ich adaptacja według ich oczekiwań wymagałaby nakładu kosztów i czasu większych aniżeli planowane podniesienie standardu i adaptacja lokalu mieszkalnego położonego ….. Wnioskodawca zaznaczył także, że posiadają oni nieruchomości rolne położone w gminie …., otrzymane w spadku od rodziców Wnioskodawcy (wspólnie z żoną), jak również: dwie nieruchomości rolne położone …. i jedną nieruchomość rolną położoną w miejscowości …., zakupione z zabezpieczenia majątkowego w ramach akumulacji ich środków finansowych na przestrzeni czasu. Wnioskodawca nie posiada w ramach majątku osobistego żadnej nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w warunkach opisanego wyżej stanu faktycznego uzyskany przez Wnioskodawcę (a wobec wspólności majątkowej małżeńskiej także przez żonę) dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości gruntowej położonej …, objętej księgą wieczystą o nr …., korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wydatkowanie przez Wnioskodawcę i przez żonę środków pieniężnych, pochodzących ze sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej …., objętej księgą wieczystą o nr …, nastąpiło na opisane w stanie faktycznym ich własne cele mieszkaniowe w postaci: 1) nabycia lokalu mieszkalnego, położonego … wraz z przynależnym miejscem parkingowym oraz związanym z tym lokalem udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej, 2) remontu zajmowanego przez nich aktualnie budynku mieszkalnego, położonego na nieruchomości …., opisanej w księdze wieczystej nr ….?

Zdaniem Wnioskodawcy, (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), w warunkach opisanego wyżej stanu faktycznego przy uwzględnieniu powołanych we wniosku przepisów uzyskany przez Wnioskodawcę (i przez żonę) dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości gruntowej położonej …, objętej księgą wieczystą o nr …., korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wydatkowanie przez Wnioskodawcę i Jego żonę środków pieniężnych pochodzących ze sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej … objętej księgą wieczystą o nr …., nastąpiło na opisane w stanie faktycznym własne cele mieszkaniowe w postaci:

1. nabycia lokalu mieszkalnego, położonego … wraz z przynależnym miejscem parkingowym,
2. remontu zajmowanego przez nich aktualnie budynku mieszkalnego, położonego na nieruchomości …, opisanej w księdze wieczystej nr ….
   
   

Zważyć należy, że zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwalnia się dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Zaznaczenia wymaga, że wydatki na cele mieszkaniowe wspomniane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych definiowane są w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a konkretnie w zakresie mającym zastosowanie w opisanym stanie faktycznym ujęte są one w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którymi: za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1. wydatki poniesione na:
   1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,(...)
      
   2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, (...)
   -położonych w państwie członkowskim unii europejskiej lub w innym państwie należącym do europejskiego obszaru gospodarczego albo w konfederacji szwajcarskiej. Uzupełnienie regulacji prawnych wspomnianego zwolnienia zawarte jest w przepisie art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym: „wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie” oraz w art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym: „przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.”
   
   

Wskazać należy, że wydatki opisane w stanie faktycznym poniesione zostały przez Wnioskodawcę i Jego żonę na własne cele mieszkaniowe, przed upływem terminu trzech lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiła sprzedaż nieruchomości …., w wysokości nieprzekraczającej przychodów uzyskanych z tej sprzedaży, a nadto wydatki te zostały udokumentowane tak fakturami i rachunkami imiennymi jak też aktem notarialnym, potwierdzającym nabycie lokalu mieszkalnego ….. Co więcej do nabycia własności lokalu mieszkalnego …. doszło również przed upływem terminu trzech lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiła sprzedaż nieruchomości …., w wysokości nieprzekraczającej przychodów uzyskanych z tej sprzedaży, a nadto wydatki te zostały udokumentowane tak fakturami i rachunkami imiennymi jak też aktem notarialnym, potwierdzającym nabycie lokalu mieszkalnego …. wraz z przynależnym miejscem parkingowym.

W kontekście wydatków na cele mieszkaniowe uznać należy, że:

1. nabycie lokalu mieszkalnego …. stanowi nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość wraz z przynależnym miejscem parkingowym oraz udziałem w gruncie z tym lokalem związanym,
2. remont budynku mieszkalnego …. realizowany został w odniesieniu do budynku stanowiącego własność Wnioskodawcy i Jego żony na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej - przy czym wspomniane zarówno lokal mieszkalny jak i budynek mieszkalny położone są w Polsce.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

‒jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 1 marca 2018 r. na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Wnioskodawca i Jego żona nabyli do majątku wspólnego prawo własności nieruchomości, położonej …., opisanej w księdze wieczystej numer …. W dniu 28 listopada 2018 r. na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Wnioskodawca i Jego żona nabyli do majątku wspólnego część nieruchomości, opisanej w księdze wieczystej numer ….. Na podstawie powyższego aktu notarialnego, z nieruchomości opisanej w księdze wieczystej nr … zostały odłączone działki o powierzchni 0,1885 ha, które zostały przyłączone do nieruchomości opisanej w księdze wieczystej numer ….. W dniu 9 stycznia 2020 r. Wnioskodawca wspólnie z żoną sprzedał nieruchomość gruntową położoną …. objętą księgą wieczystą o nr …, za cenę w kwocie 747 800 zł – zgodnie z umową sprzedaży, w formie aktu notarialnego.

Środki ze sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej … w kwocie 747 800 zł Wnioskodawca i Jego żona przeznaczyli na: nabycie lokalu mieszkalnego, położonego … wraz z przynależnym miejscem parkingowym oraz związanym z tym lokalem udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej – celem zamieszkania w nim po wyprowadzeniu się z ich obecnego domu …., oraz konieczny remont zajmowanego przez nich aktualnie budynku mieszkalnego, położonego na nieruchomości …..

W dniu 9 stycznia 2020 r. Wnioskodawca i Jego żona podpisali z deweloperem umowę deweloperską i przedwstępną umowę sprzedaży w formie aktu notarialnego w przedmiocie wybudowania budynku mieszkalnego i nabycia w tymże budynku wyodrębnionej własności lokalu mieszkalnego, położonego … wraz z przynależnym do lokalu miejscem parkingowym. W dniu 5 listopada 2020 r. Wnioskodawca i Jego żona podpisali przyrzeczoną umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego, położonego …., w formie aktu notarialnego, przy czym nabycia prawa własności tegoż lokalu wraz z przynależnym do lokalu miejscem parkingowym dokonali do ich majątku wspólnego za cenę 466 500 zł. Koszty aktu notarialnego zapłacone w kancelarii notarialnej to 3 438 zł 60 gr.

Po doprowadzeniu ww. lokalu do stanu deweloperskiego, deweloper przekazał Wnioskodawcy i Jego żonie klucze do mieszkania, aby je można było stopniowo wykańczać (jeszcze przed zawarciem przyrzeczonej umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego). Dla celów wykończenia tego lokalu mieszkalnego …. Wnioskodawca i Jego żona wydatkowali środki pieniężne dokumentowane za pomocą faktur i paragonów imiennych w wysokości 48 156 zł 15 gr. Wydatkowanie środków pieniężnych, pozostałych ze sprzedaży nieruchomości gruntowej położonej …., na koszty związane z remontem zajmowanego przez nich aktualnie budynku mieszkalnego, położonego na nieruchomości …., miało miejsce w okresie od 12 stycznia 2020 r. do 20 grudnia 2020 r., przy czym remont obejmował remont łazienki, częściowe odnowienie malowania ścian i częściową wymianę paneli podłogowych. Łączna wartość środków wydatkowanych na wskazany wyżej remont wyniosła 10 378 zł 61 gr, a poniesione wydatki (na zakup koniecznych materiałów) we wskazanej łącznej kwocie udokumentowane zostały przez nich za pomocą faktur i paragonów imiennych. Na dzień 31 grudnia 2020 r. z przychodu uzyskanego ze sprzedaży w 2020 r. nieruchomości gruntowej położonej … pozostała nierozdysponowana kwota 219 316 zł 64 gr. Wobec wspomnianej pandemii COVID-19 dostępność fachowców budowlanych na rynku zmniejszyła się, a ceny usług znacznie wzrosły. Panująca pandemia wpłynęła negatywnie na plany Wnioskodawcy i Jego żony: ze względu na trudną powyższą sytuację oraz niepewność co do stabilności zatrudnienia Wnioskodawcy i Jego żony oraz utrzymania podjęli decyzję, aby mieszkanie położone … wykończyć w stanie podstawowym, a następnie czasowo i okresowo wynajmować je – celem zminimalizowania kosztów jego utrzymania. Po wykończeniu przedmiotowego lokalu w standardzie podstawowym, do czasu zamieszkania w nim po przejściu Wnioskodawcy na emeryturę, będzie on dalej czasowo i okresowo wynajmowany, aby zminimalizować koszty jego utrzymania. Następnie przystąpią oni do prac celem podniesienia standardu mieszkania do standardu przez nich wcześniej planowanego i oczekiwanego i tam Wnioskodawca zamieszka z żoną, po Jego przejściu na emeryturę. Obecnie Wnioskodawca i Jego żona mieszkają w domu jednorodzinnym położonym na nieruchomości …. i z wiekiem coraz trudniej jest im utrzymać tenże dom z ogródkiem ze względu na pogarszający się wraz z wiekiem stan zdrowia. Wnioskodawca wraz z żoną jest właścicielem na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej: dwóch innych mieszkań położonych … oraz jednego lokalu mieszkalnego położonego ….. Lokale te zostały przez nich zakupione z zabezpieczenia majątkowego w ramach akumulacji ich środków finansowych na przestrzeni czasu. Mieszkania te nie spełniają ich wymagań jakie stawiają dla zaspokojenia ich potrzeb mieszkaniowych i standardu jaki oczekiwaliby oni w związku z przejściem na emeryturę. Dostosowanie tychże lokali do ich potrzeb jest nieopłacalne, a ewentualna ich adaptacja według ich oczekiwań wymagałaby nakładu kosztów i czasu większych aniżeli planowane podniesienie standardu i adaptacja lokalu mieszkalnego położonego ….. Wnioskodawca i Jego żona posiadają nieruchomości rolne położone w gminie …, otrzymane w spadku od rodziców Wnioskodawcy (wspólnie z żoną), jak również: dwie nieruchomości rolne położone …. i jedną nieruchomość rolną położoną w miejscowości …., zakupione z zabezpieczenia majątkowego w ramach akumulacji ich środków finansowych na przestrzeni czasu. Wnioskodawca nie posiada w ramach majątku osobistego żadnej nieruchomości.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1350) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Innymi słowy sam fakt, że między małżonkami istnieje wspólność ustawowa nie czyni małżonków współwłaścicielami majątku osobistego jednego z nich. Natomiast ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zgodnie natomiast z art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Powyższe przepisy ww. ustawy określają charakter prawny majątkowej wspólności ustawowej małżonków jako współwłasności łącznej co znaczy, że udziały w tej wspólności nie są określone w okresie jej trwania. Inaczej mówiąc z bezudziałowego charakteru małżeńskiej wspólności ustawowej wynika bezudziałowy charakter współposiadania składników majątku wspólnego.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że nabycie przez Wnioskodawcę nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży w dniu 9 stycznia 2020 r. nastąpiło w 2018 r. we współwłasności majątkowej małżeńskiej, na podstawie umowy sprzedaży.

Nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż w 2020 r. nieruchomości, nabytej przez Wnioskodawcę i Jego żonę we współwłasności małżeńskiej w 2018 r., która nastąpiła przed upływem pięciu lat od daty jej nabycia, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym. Natomiast zgodnie z art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e tej ustawy.

Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ww. ustawy, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Stosownie do art. 22 ust. 6e ww. ustawy, wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego,

-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zgodnie z art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.

W myśl art. 21 ust. 26 ww. ustawy, przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.

Stosownie do art. 21 ust. 27 ww. ustawy, w przypadku ponoszenia wydatków na cele mieszkaniowe w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 28 ww. ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1. nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

–przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Należy również wskazać, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 21 ust. 30 ww. ustawy). W przepisie tym ustanowiono zatem zakaz dwukrotnego odliczania i korzystania z ulg w odniesieniu do tych samych wydatków.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia czy przysługiwać Mu będzie zwolnienie od podatku dochodowego w związku z wydatkowaniem części przychodu ze sprzedaży nieruchomości na nabycie lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym miejscem parkingowym oraz związanym z tym lokalem udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej, czasowo i okresowo wynajmowanym – celem zminimalizowania koszów jego utrzymania - do czasu zamieszkania w nim z żoną po przejściu Wnioskodawcy na emeryturę oraz remont zajmowanego aktualnie budynku mieszkalnego.

Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z przywołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest fakt wydatkowania (począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie) środków z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych na wskazane w ustawie „własne cele mieszkaniowe” podatnika. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Zatem, przy zwolnieniu uwzględnić można tylko takie wydatki, które poniesione zostaną na „własne cele mieszkaniowe”. Przy czym „własne cele mieszkaniowe” należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Podkreślenia wymaga bowiem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. U podstaw omawianego zwolnienia legło bowiem założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego zbywającego. Powyższy warunek wynika wprost z brzmienia przepisu normującego zwolnienie. Warunkiem zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Ustawodawca nie odniósł skorzystania z prawa do zwolnienia z opodatkowania od wykazania zamiaru ewentualnego zamieszkania w nabytym lokalu, lecz wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe.

Dodać należy, że ww. zwolnienie ma charakter celowościowy. Zwolnienie to znajduje zastosowanie w przypadku, gdy podatnik realizuje zdefiniowane w ustawie cele mieszkaniowe. Cel mieszkaniowy realizowany jest wówczas, jeżeli nabycie lokalu wiąże się z dążeniem podatnika do zamieszkania w nim.

Należy również zauważyć, że ustawodawca regulując omawiane zwolnienie nie ograniczył wydatkowania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości lub praw tylko do jednego z wymienionych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy celów, jednakże – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – wydatkowanie przychodu musi być ukierunkowane na zrealizowanie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Innymi słowy, ustawodawca nie zastrzegł, że własne cele mieszkaniowe podatnika ograniczać się muszą do posiadania przez podatnika tylko jednej nieruchomości (lokalu mieszkalnego). W świetle takiego wyjaśnienia osoba, która posiadając własne miejsce zamieszkania nabywa kolejną nieruchomość (lokal mieszkalny) zaspokaja w ten sposób swoje własne cele mieszkaniowe. Podatnik, który uzyskał przychód ze sprzedaży nieruchomości lub praw może przeznaczyć go na zakup nieruchomości lub prawa, pomimo że jest właścicielem lub współwłaścicielem innych nieruchomości (lokali mieszkalnych), zachowując przy tym prawo do ww. zwolnienia, jednakże zakup ma służyć faktycznemu zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych tego podatnika.

Bez znaczenia jest również fakt, że podatnik po zakupie lokalu mieszkalnego nie od razu w nim zamieszka, jego potrzeby realizowane będą dopiero w przyszłości, a do tego czasu lokal mieszkalny będzie wynajmowany przez podatnika. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył lokal mieszkalny w celu zamieszkania w nim, przez pewien okres będzie go wynajmował i w przyszłości, po zakończonym okresie najmu, będzie zamieszkiwał w nim realizując własne cele mieszkaniowe.

Zatem, nie jest przeszkodą dla zastosowania omawianego zwolnienia wynajęcie lokalu mieszkalnego innemu podmiotowi, jeżeli Wnioskodawca zakupił ten lokal mieszkalny z zamiarem realizowania w nim w przyszłości własnych celów mieszkaniowych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje utraty prawa do ulgi określonej ww. przepisem, w przypadku czasowego wynajmu nieruchomości nabytej na własne cele mieszkaniowe.

Powyższym przepisem nie zostało literalnie objęte nabycie miejsca postojowego. Jednocześnie ustawodawca nie zawarł w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzyjnej definicji lokalu mieszkalnego, lecz wskazał jedynie, że przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach (art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W związku z powyższym, zasadne jest odwołanie się do definicji lokalu mieszkalnego wynikającej z ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2021 r., poz. 1048, z późn. zm.). W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy, samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne. Z kolei, zgodnie z art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi”. Zatem uznać należy, że możliwość zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do całej kwoty wydatkowanej na zakup nowej nieruchomości wraz z miejscem parkingowym, garażem, komórką lokatorską, uzależniona jest od tego, czy miejsce postojowe, garaż, komórka lokatorska są przynależne do lokalu mieszkalnego. Jeśli miejsce postojowe spełnia ten warunek – wówczas całość wydatków poniesiona na te cele może zostać uznana za cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeśli natomiast definicja nie zostanie spełniona i miejsce postojowe będzie stanowić odrębną nieruchomość i tym samym odrębny przedmiot obrotu, wówczas wydatkiem na cele mieszkaniowe będzie wyłącznie ta część ceny zakupu, która odpowiada wartości samego lokalu mieszkalnego.

Nawiązując do wydatków na remont budynku mieszkalnego, zauważyć należy, że ustawa nie definiuje „remontu”. Dla wyjaśnienia tego pojęcia, należy odnieść się do jego znaczenia funkcjonującego w języku powszechnym. I tak, „remont” to „doprowadzenie jakiegoś budynku lub urządzenia do stanu używalności; naprawa, odnawianie (czegoś)”. Synonimami tego pojęcia są m.in. „naprawa, przebudowa, odrestaurowanie, modernizacja”.

Pojęcie remontu zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r., poz. 1333, z późn. zm.) jako „wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym”.

Niemniej jednak, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odwołuje się do tego przepisu. Tym samym, definicja „remontu” funkcjonująca na gruncie Prawa budowlanego nie może być wprost przenoszona na grunt omawianej ustawy podatkowej. Może być natomiast uwzględniona jako jeden z elementów służących ustaleniu znaczenia pojęcia „remontu” dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

Za „remont” budynku mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy więc uznać prace dotyczące tego budynku jako nieruchomości i jej części składowych (tj. wszystkiego, co nie może być odłączone od budynku bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego), służące utrzymaniu budynku we właściwym stanie, doprowadzeniu go do pożądanej zdolności użytkowej, modernizacji jego elementów składowych. „Remontem” w rozumieniu omawianego przepisu jest również tzw. wykończenie budynku mieszkalnego, a więc prace służące doprowadzeniu do zdolności użytkowej nowo wybudowanego budynku mieszkalnego. W każdym przypadku remont dotyczy „materii” budynku mieszkalnego, a więc jego ścian, podłóg, sufitu, okien, drzwi, wyposażenia technicznego takiego jak instalacje: wodna, kanalizacyjna, elektryczna, grzewcza, gazowa bądź innych elementów trwale połączonych konstrukcyjnie z elementami budowlanymi budynku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że część środków ze sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca przeznaczył w okresie od 12 stycznia 2020 r. do 20 grudnia 2020 r. na remont zajmowanego aktualnie przez Wnioskodawcę i Jego żonę budynku mieszkalnego, przy czym remont obejmował remont łazienki, częściowe odnowienie malowania ścian i częściową wymianę paneli podłogowych, a poniesione wydatki (na zakup koniecznych materiałów) udokumentowane zostały za pomocą faktur i paragonów imiennych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawcę w 2020 r. przedmiotowej nieruchomości gruntowej, nabytej przez Wnioskodawcę i Jego żonę we współwłasności małżeńskiej w 2018 r., stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jej odpłatne zbycie nastąpiło przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Jednakże, wydatkowanie przez Wnioskodawcę przychodu z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jego odpłatne zbycie, na nabycie lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym miejscem parkingowym oraz związanym z tym lokalem udziałem w prawie własności nieruchomości gruntowej, w którym to lokalu Wnioskodawca będzie realizować własne cele mieszkaniowe (Wnioskodawca nabył lokal mieszkalny zabezpieczając własne potrzeby mieszkaniowe, biorąc pod uwagę czasowy i okresowy wynajem – celem zminimalizowania koszów jego utrzymania – do czasu zamieszkania w nim z żoną po przejściu Wnioskodawcy na emeryturę), oraz na remont własnego budynku mieszkalnego, uprawnia Wnioskodawcę do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, wskazać należy, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie obejmowało taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie będzie odpowiadała udziałowi wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w osiągniętym z odpłatnego zbycia przychodzie. Natomiast, pozostała część przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości niewydatkowana przez Wnioskodawcę na Jego własne cele mieszkaniowe będzie podlegać opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

Należy zauważyć, że ww. zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131, a szczegółowo opisane w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Końcowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Należy dodatkowo wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca dla Wnioskodawcy jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla drugiego współwłaściciela nieruchomości, będącej przedmiotem zbycia w dniu 9 stycznia 2020 r. (tj. żony Wnioskodawcy).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.