2021.06.17 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-1.4012.236.2021.2.AW
z 17 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 kwietnia 2021 r. (data wpływu 26 kwietnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr 1 – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 kwietnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr 1.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

A. Z. (dalej: „Wnioskodawca”) pozostaje w związku małżeńskim i w ustawowej wspólności majątkowej. Wnioskodawca jest rolnikiem niebędącym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), dodatkowo jest zatrudniony na umowę o pracę. Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o VAT, korzystającym ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Do majątku osobistego Wnioskodawcy wchodzi nieruchomość – działka (dalej: „Działka”) oznaczona w ewidencji gruntów nr 1, o powierzchni 2,6738 ha, którą otrzymał w drodze darowizny od swoich rodziców 30 lat temu. Działka gruntu jest położona na obszarze, dla którego brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Obszar ten nie jest też objęty obowiązkiem sporządzenia tego planu, a gmina nie ogłosiła o przystąpieniu do sporządzenia tego planu.

Działka do roku 2020 była wykorzystywana na cele rolnicze przez Wnioskodawcę. Z uwagi jednak na to, że ziemia na działce była zaklasyfikowana do klasy V i VI, to na Działce nie udało się rozwinąć większej uprawy. Produkty rolne były przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb rodziny (gospodarstwa domowego).

Działki będące przedmiotem planowanej sprzedaży (wyodrębnione z Działki nr 1) nigdy nie były udostępnione osobie trzeciej na podstawie umowy dzierżawy na cele rolnicze, ani na podstawie żadnej innej umowy najmu, użyczenia, dzierżawy. Teren przeznaczony do sprzedaży nigdy nie był przez Wnioskodawcę wpisany do ewidencji środków trwałych żadnego podmiotu gospodarczego, ani nie był przez niego wykorzystywany do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Źródłem utrzymania Wnioskodawcy jest umowa o pracę. Środki uzyskane w przyszłości ze sprzedaży działek będą przeznaczane na cele osobiste. Wnioskodawcę do sprzedaży nieruchomości motywuje chęć zapewnienia sobie bezpieczeństwa finansowego na emeryturze, która z uwagi na wiek Wnioskodawcy nastąpi w niedalekiej przyszłości. Dodatkowo, Wnioskodawca zamierza zabezpieczyć finansowo swoje dzieci w postaci wybudowania domu jednorodzinnego dla swojego syna.

Ponieważ Wnioskodawca w przyszłości zamierza sprzedawać części Działki, w tym celu było konieczne wydzielenie działek ewidencyjnych o mniejszej powierzchni, wydzielenie działki na dojazd oraz uzyskanie dla wydzielonych działek decyzji o warunkach zabudowy. Takie działania zwiększą bowiem szanse sprzedaży nieruchomości i pozwolą uzyskać wyższą cenę. Wnioskodawca nie prowadził i nie będzie prowadził innych czynności nakierowanych ani na uatrakcyjnienie ani na sprzedaż działek. Wnioskodawca nie ogłasza zamiaru sprzedaży, nie reklamuje gruntów przeznaczonych do sprzedaży ani nie prowadzi działań zmierzających do uzbrojenia terenu.

W roku 2020 Wnioskodawca złożył dokumentację do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i podziału Działki na kilkanaście mniejszych działek oraz drogę dojazdową. Przeznaczenie i sposób zagospodarowania nieruchomości zostały ustalone decyzją Wójta Gminy o warunkach zabudowy nr 1 z 5 lutego 2021 r. (dalej: „Decyzja”).

Zgodnie z Decyzją o warunkach zabudowy, na Działce przewidziana jest inwestycja polegająca na budowie 11 domów mieszkalnych jednorodzinnych wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną. Z projektu podziału działki wynika, że projektowane są działki nr 1/1 o powierzchni ok. 0,14 ha, 1/2 o powierzchni ok. 0,10 ha, 1/3 o powierzchni ok. 0,15 ha, nr 1/4 o powierzchni ok. 0,10 ha, 1/5 o powierzchni 0,10 ha, 1/6 o powierzchni ok. 0,10 ha, nr 1/7 o powierzchni 0,10 ha, 1/8 o powierzchni ok. 0,10 ha, 1/9 o powierzchni ok. 0,10 ha, 1/10 o powierzchni ok. 0,10 ha, 1/11 o powierzchni ok. 0,14 ha pod budowę jedenastu budynków mieszkalnych jednorodzinnych, działka nr 1/12 o powierzchni ok. 0,23 ha przeznaczona jest na dojazd do projektowanych działek gruntu, oraz działka nr 1/13 o powierzchni ok. 1,22 ha. Działka jest wolna od naniesień (budynki, budowle). Na działkach będących własnością Wnioskodawcy nie były nanoszone jakiekolwiek budynki lub budowle, działki nie są zabudowane.

Dla realizacji planowanej zabudowy przewidziano:

Zaopatrzenie w wodę – poprzez projektowane przyłącza wodociągowe wpięte do projektowanego odcinka sieci wodociągowej wpiętego do istniejącej sieci wodociągowej w dz. nr 2 w miejscowości,
Zaopatrzenie w energię elektryczną – po dostosowaniu stacji transformatorowej SN/nN do zwiększonej mocy i wybudowaniu linii zasilających niskiego napięcia,
Odprowadzanie ścieków – do projektowanych zbiorników bezodpływowych dla każdego z proj. budynków,
Odprowadzenie wód opadowych – na nieutwardzony teren w liniach rozgraniczających teren inwestycji,
Gromadzenie odpadów – na zadach określonych w przepisach szczególnych i zgodnie z gospodarką odpadami przyjętą przez gminę,
Zaopatrzenie w ciepło – w zakresie własnym.

Na Działce nie występują grunty orne klasy Rl – RIII, ani grunty leśne, zatem teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne.

Warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu wynikające z Decyzji są następujące:

Nieprzekraczalną linię zabudowy wyznaczono w odległości 10,0 m mierząc od granicy z pasem drogowym drogi wewnętrznej dz. nr 2,
Powierzchnia zabudowy ustalonego dla każdego z 11 projektowanych budynków mieszkalnych powinna wynieść ok. 100-200 m²,
Gabaryty projektowanej zabudowy (określono dla każdego z proj. 11 budynków mieszkalnych) – szerokość elewacji frontowej: 0,10 m do 0,18 m,
Dla projektowanej zabudowy przewidziano dostęp do drogi publicznej powiatowej ul. (…) (dz. nr 2) poprzez ul. (…) – wewnętrzną drogę będącą w zarządzie Gminy (dz. nr 2) i projektowane dwa zjazdy.

Wnioskodawca zamierza sprzedać 9 działek potencjalnym nabywcom, dwie zamierza przekazać darowizną swojemu bratu, a działkę nr 1/13 zamierza zostawić sobie na przyszłość bez planu zabudowy w chwili złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Wnioskodawca postanowił podzielić Działkę na mniejsze w celu ułatwienia zbycia działki – nie każdy nabywca jest zainteresowany kupnem działki o powierzchni 1 ha.

Wnioskodawca wskazuje, że nie zamierza zawierać z potencjalnymi nabywcami umów przedwstępnej sprzedaży nieruchomości objętych zakresem przedmiotowego wniosku. Na chwilę obecną nie ma też potencjalnych nabywców i żadne umowy z nabywcami nie zostały zawarte (ani w zwykłej formie pisemnej, ani w formie aktu notarialnego).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku sprzedaży działek opisanych w przedmiotowym stanie sprawy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT, gdyż zbywa on swój majątek prywatny i nie działa w charakterze handlowca, dlatego nie jest podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży Działek istotne jest, czy sprzedawca w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął bądź podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Powołany przepis stanowi implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa 112”), zgodnie z którym „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Podkreślić należy, że o ile Dyrektywa 112 zakreśla bardzo szeroko zakres zastosowania VAT, o tyle podatkiem tym objęta jest wyłącznie działalność o charakterze gospodarczym (zob. w szczególności wyroki TS: MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, C-305/01, EU:C:2003:377, pkt 39; T-Mobile Austria i in., C-284/04, EU:C:2007:381, pkt 34; Komisja/Finlandia, C-246/08, EU:C:2009:671, pkt 34). Pojęcie „działalności gospodarczej” zdefiniowane zostało w art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 jako obejmujące wszelką działalność producentów, handlowców i usługodawców, a w szczególności wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych celem stałego osiągania dochodu (wyroki TS: T-Mobile Austria i in.,C-284/04, EU:C:2007:381, pkt 33; Komisja/Finlandia, C-246/08, EU:C:2009:671, pkt 36; Finanzamt Freistadt Rohrbach Urfahr. C-219/12, EU:C:2013:413, pkt 16). Pojęcie „wykorzystywanie” w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 112 odnosi się, zgodnie z wymogami zasady neutralności wspólnego systemu VAT, do wszelkich czynności, niezależnie od ich formy prawnej, które służą stałemu czerpaniu dochodu z danego dobra (zob. podobnie wyroki TS: T-Mobile Austria i in., C-284/04, EU:C:2007:381, pkt 38; Götz, C-408/06, EU:C:2007:789, pkt 18). Kwestia, czy działalność ta ma na celu stałe osiąganie dochodu, jest problemem faktycznym, który należy oceniać z uwzględnieniem całości okoliczności sprawy, w tym między innymi charakteru danego dobra (zob. wyroki TS: Rēdlihs, C-263/11, EU:C:2012:497, pkt 33; Finanzamt Freistadt Rohrbach Urfahr. C-219/12, EU:C:2013:413, pkt 19; Lajvér Meliorációs Nonprofit Kft., C-263/15, EU:C:2016:392. pkt 29).

Wskazać także należy, że w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), które dotyczyły osób prowadzących działalność rolniczą, Trybunał stwierdził, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej, sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego. Inaczej jest natomiast w wypadku, gdy Wnioskodawca podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 112. Takie aktywne działania mogą polegać przykładowo na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Jak podkreślił TSUE, sprawa powyższa dotyczyła sytuacji, w której grunty będące przedmiotem sporu zostały przekształcone w grunty przeznaczone pod zabudowę wskutek zmian planów zagospodarowania przestrzennego niezależnie od woli podatników (pkt 29 wyroku). W takiej sytuacji sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w sprawie nie ma charakteru decydującego. Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego (pkt 37-38 wyroku). Inaczej jest natomiast – zdaniem TSUE – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112 (pkt 39 wyroku). Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności (pkt 40-41 wyroku).

Polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości określonej w art. 12 ust. 1 i ust. 3 Dyrektywy 112 umożliwiającej uznanie za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą, w zakresie pojedynczej dostawy budynku lub terenu budowlanego (wyroki NSA z: 30 listopada 2011 r. I FSK 1684/11; 9 listopada 2011 r. I FSK 1655/11; 14 maja 2015 r., I FSK 382/14).

Reasumując, zakres opodatkowania VAT wyznaczają dwie przesłanki: przedmiotowa (opodatkowana jest dostawa towarów i świadczenie usług) oraz podmiotowa (dostawy te i usługi muszą być dokonywane przez podatnika, który działa w takim charakterze).

Dodatkowo, Wnioskodawca wskazuje na wyrok NSA z 24 czerwca 2020 r., w sprawie o sygn. I FSK 1758/17, zgodnie z którym przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki przeznaczone pod zabudowę działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg ustalonych okoliczności. Całość tych okoliczności wskazuje na spełnienie przesłanek zawodowego (stałego i zorganizowanego) charakteru tej działalności handlowej, wykraczającej poza ramy zarządu majątkiem prywatnym, niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu VAT.

Wnioskodawca nie nabywał Działek w celach handlowych, bo w ogóle nie zakładał, że otrzyma darowiznę, a po drugie nie wiedział, co z tym zrobi potem. Taka sytuacja oznacza, że nie ma możliwości zaliczenia sprzedaży tych gruntów do działalności gospodarczej w zakresie handlu gruntami. To właśnie ten zamiar w momencie zakupu jest decydujący dla uznania danej czynności za działalność gospodarczą. Powyższą wykładnię potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów we wskazanej już uchwale z dnia 29 października 2007 r. (sygn. I FPS 3/07) oraz w wielu innych orzeczeniach. W związku z powyższym, aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie nabycia Działki Wnioskodawca miał zamiar dokonywać takich czynności (nabycia i następnie sprzedaży) wielokrotnie, którego to zamiaru nie było, co jest o tyle logiczne, że nabycie Działki było w drodze darowizny, której nie da się przewidzieć, że w ogóle nastąpi.

Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że Wnioskodawca działać będzie w ramach zarządu swoim majątkiem prywatnym.

W zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku o interpretację nie wystąpiły okoliczności umożliwiające uznanie sprzedaży gruntów za działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Świadczą o tym bowiem następujące fakty:

nieruchomości uzyskane zostały w drodze darowizny, co znacząco odróżnia sytuację Wnioskodawcy od podmiotu zajmującego się zawodowo obrotem nieruchomościami;
Wnioskodawca nigdy nie miał i nie ma zamiaru wykorzystywania nieruchomości w celach zarobkowych,
działania zmierzające do podziału nieruchomości na mniejsze działki i uzyskania decyzji o warunkach zabudowy terenu mieszczą się w zakresie zarządzania majątkiem prywatnym,
daty dokonanych sprzedaży działek wskazują, iż sprzedaż ta nie ma charakteru ciągłego,
brak jest zawodowego „podejścia” Wnioskodawcy do sprzedaży działek (brak działań marketingowych, reklamowych, itp.),
w zarządzaniu nieruchomościami Wnioskodawca nie zaangażował żadnych środków własnych,
uzyskane ze sprzedaży środki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na cele (potrzeby) osobiste,
Wnioskodawca nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej.

Zatem Wnioskodawcy nie można przypisać przymiotu podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, zaś sprzedaż działek będzie poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

określone udziały w nieruchomości,
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Zatem w świetle przedstawionych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. „Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady).

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży działek istotne jest, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął/podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim i w ustawowej wspólności majątkowej. Wnioskodawca jest rolnikiem niebędącym podatnikiem podatku od towarów i usług, dodatkowo jest zatrudniony na umowę o pracę. Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o VAT, korzystającym ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Do majątku osobistego Wnioskodawcy wchodzi nieruchomość – Działka oznaczona w ewidencji gruntów nr 1 o powierzchni 2,6738 ha, którą otrzymał w drodze darowizny od swoich rodziców 30 lat temu. Działka gruntu jest położona na obszarze, dla którego brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Obszar ten nie jest też objęty obowiązkiem sporządzenia tego planu, a gmina nie ogłosiła o przystąpieniu do sporządzenia tego planu.

Dla realizacji planowanej zabudowy przewidziano:

Zaopatrzenie w wodę – poprzez projektowane przyłącza wodociągowe wpięte do projektowanego odcinka sieci wodociągowej wpiętego do istniejącej sieci wodociągowej w dz. nr 2 w miejscowości,
Zaopatrzenie w energię elektryczną – po dostosowaniu stacji transformatorowej SN/nN do zwiększonej mocy i wybudowaniu linii zasilających niskiego napięcia,
Odprowadzanie ścieków – do projektowanych zbiorników bezodpływowych dla każdego z proj. budynków,
Odprowadzenie wód opadowych – na nieutwardzony teren w liniach rozgraniczających teren inwestycji,
Gromadzenie odpadów – na zadach określonych w przepisach szczególnych i zgodnie z gospodarką odpadami przyjętą przez gminę,
Zaopatrzenie w ciepło – w zakresie własnym.

Warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu wynikające z Decyzji są następujące:

Nieprzekraczalną linię zabudowy wyznaczono w odległości 10,0 m mierząc od granicy z pasem drogowym drogi wewnętrznej dz. nr 2,
Powierzchnia zabudowy ustalonego dla każdego z 11 projektowanych budynków mieszkalnych powinna wynieść ok. 100-200 m2,
Gabaryty projektowanej zabudowy (określono dla każdego z proj. 11 budynków mieszkalnych) – szerokość elewacji frontowej: 0,10 m do 0,18 m,
Dla projektowanej zabudowy przewidziano dostęp do drogi publicznej powiatowej poprzez wewnętrzną drogę i projektowane dwa zjazdy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży działek powstałych z podziału działki nr 1.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić wątpliwości Wnioskodawcy należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Wnioskodawca działał/będzie działać w charakterze podatnika zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy działek Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT nie wystarczy stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W analizowanej sprawie takich przesłanek brak. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika bowiem taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podejmie ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Jedyna aktywność Wnioskodawcy to podział działki nr 1 oraz uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Wnioskodawca nie prowadził i nie będzie prowadził innych czynności nakierowanych ani na uatrakcyjnienie ani na sprzedaż działek. Wnioskodawca nie ogłasza zamiaru sprzedaży, nie reklamuje gruntów przeznaczonych do sprzedaży ani nie prowadzi działań zmierzających do uzbrojenia terenu. Co istotne, działki które Wnioskodawca zamierza sprzedać nie były, nie są i nie będą wykorzystywane w działalności gospodarczej.

Zatem, w omawianej sytuacji należy wskazać, że ww. jednostkowe działania Wnioskodawcy nie mogą świadczyć o zamiarze wykonywania działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu nieruchomościami.

Wobec powyższego, w rozpatrywanej sprawie sprzedaż działek powstałych z podziału działki nr 1 można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca dokonując dostawy działek korzystać będzie z przysługującego Jemu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług. Skutkiem powyższego transakcje zbycia ww. działek nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, w przypadku sprzedaży działek opisanych w przedmiotowym stanie sprawy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Ponadto, zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego, a w szczególności na informacji, że „Wnioskodawca w przyszłości zamierza sprzedawać części Działki, w tym celu było konieczne wydzielenie działek ewidencyjnych o mniejszej powierzchni, wydzielenie działki na dojazd oraz uzyskanie dla wydzielonych działek decyzji o warunkach zabudowy. (…) Wnioskodawca nie prowadził i nie będzie prowadził innych czynności nakierowanych ani na uatrakcyjnienie ani na sprzedaż działek. Wnioskodawca nie ogłasza zamiaru sprzedaży, nie reklamuje gruntów przeznaczonych do sprzedaży ani nie prowadzi działań zmierzających do uzbrojenia terenu.” W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informuje się ponadto, że w niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. W zakresie pytań dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin