2021.06.21 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.164.2021.2.ST
z 21 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 26 marca 2021 r. (data wpływu 2 kwietnia 2021 r.), uzupełnionym pismem z 7 czerwca 2021 r. (data wpływu 11 i 16 czerwca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych z projektem na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

2 kwietnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych z projektem na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Wniosek uzupełniono pismem z 7 czerwca 2021 r. (data wpływu 11 i 16 czerwca 2021 r.) o brakujący podpis i doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Uniwersytet (dalej jako: Uczelnia, Wnioskodawca lub Beneficjent) jest uczelnią publiczną działającą na podstawie ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85 ze zm.).

Podstawowymi zadaniami Uczelni, zgodnie z art. 11 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce są:

prowadzenie kształcenia na studiach;
prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
prowadzenie kształcenia doktorantów;
kształcenie i promowanie kadr uczelni;
stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:
1. procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,
2. kształceniu,
3. prowadzeniu działalności naukowej;
wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;
działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

Jednocześnie jako uczelnia akademicka (zgodnie z art. 14 ww. ustawy):

prowadzi działalność naukową i posiada kategorię naukową w co najmniej 1 dyscyplinie naukowej,
prowadzi studia pierwszego stopnia oraz studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie,
prowadzi kształcenie doktorantów.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT), gdzie zgodnie z przepisami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm., dalej jako: ustawa o VAT), oprócz działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, wykonuje również czynności niepodlegające temu podatkowi.

Spośród czynności podlegających opodatkowaniu można wyodrębnić czynności zwolnione z VAT i opodatkowane różnymi stawkami podatku VAT.

Natomiast przykładem czynności niepodlegających opodatkowaniu jest kształcenie studentów na i nieodpłatnych stacjonarnych formach studiów, stanowiące realizację zadań państwa wyrażonych w art. 70 Konstytucji RP w zakresie powszechnej i bezpłatnej edukacji. Kształcenie studentów należy do podstawowych działań Uczelni publicznej i co do zasady środki finansowe na wykonanie tego zadania pochodzą z budżetu państwa, zgodnie z art. 365 w zw. z art. 366 ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Wnioskodawca wykonuje również inne niepodlegające opodatkowaniu czynności, tj. podstawowe badania naukowe, czy też nieodpłatne świadczenia.

Natomiast przez działalność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wskazuje się wykonywanie przez Wnioskodawcę działalności, w zamian za którą ustawa z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce dopuszcza pobieranie opłat.

Do działań zwolnionych z VAT można zaliczyć kształcenie studentów na niestacjonarnych formach studiów oraz prowadzenie płatnych kursów i szkoleń.

Wnioskodawca w ramach dofinansowania Projektu pt. „(…)” (dalej jako: Projekt) w Programie (…), finansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (PO IR), (…), zawarł 8 listopada 2018 r. umowę (dalej jako: Umowa) z Fundacją na rzecz Nauki Polskiej, (dalej jako: Instytucja Wdrażająca).

Zgodnie z § 6 ust. 11 Umowy: „Wydatki poniesione na podatek od towarów i usług (zwany dalej: »podatkiem VAT«) mogą zostać uznane za kwalifikowalne na zasadach określonych w »Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020«, jeżeli nie podlega on zwrotowi lub odliczeniu na rzecz Beneficjenta. Beneficjent potwierdza sposób rozliczenia w Projekcie podatku VAT składając oświadczenie dotyczące kwalifikowalności podatku VAT stanowiące załącznik nr 7 do Umowy”.

Jak stanowi § 6 ust. 12 Umowy: „W przypadku, gdy możliwość odliczenia podatku VAT od towarów i usług zakupionych w ramach Projektu lub uzyskania jego zwrotu nastąpiła po złożeniu oświadczenia, o którym mowa ust. 11, czy to w okresie realizacji Projektu czy po jego zakończeniu, Beneficjent jest do przekazania Instytucji Wdrażającej zaktualizowanego oświadczenia. Poza powyższymi sytuacjami Beneficjent jest zobowiązany do złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 11 wraz z wnioskiem o płatność końcową”.

Zgodnie z zapisem § 6 ust. 13 Umowy: „Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu kwoty odpowiadającej wartości podatku VAT, który uprzednio został nieprawidłowo określony jako niepodlegający odliczeniu lub zwrotowi i który został Beneficjentowi dofinansowany. Zobowiązanie Beneficjenta w tym zakresie jest wymagalne od daty, w której Beneficjent uzyskał możliwość odliczenia lub zwrotu tego podatku VAT. Zwrot podatku VAT następuje zgodnie z przepisami art. 207 ust. I pkt 2 ufp wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych liczonymi od dnia przekazania środków”.

Innymi słowy, Beneficjent jest zobowiązany do złożenia oświadczenia w zakresie kwalifikowalności VAT w ww. Projekcie, a w przypadku braku możliwości odliczenia VAT od nabywanych towarów i usług, podatek ten staje się kosztem kwalifikowanym i jest sfinansowany ze środków Projektu w całości.

Przed podpisaniem przez Wnioskodawcę Umowy – XX października 2018 r. Wnioskodawca złożył oświadczenie, zgodnie z którym potwierdził, iż prace, które będą wykonywane w ramach Projektu oraz ich efekt końcowy – nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, które mogłyby stanowić podstawę do odzyskania podatku VAT przez Uczelnię.

Powyższe oznacza, że zgodnie z zasadami Projektu, podatek VAT powinien być traktowany w całości jako koszt kwalifikowany w budżecie Projektu.

Mając powyższe na względzie, Wnioskodawca zgodnie z § 6 ust. 11 Umowy złożył oświadczenie dotyczące kwalifikowalności podatku VAT, wskazując, że:

w całości nie ma prawnej możliwości odzyskania lub odliczenia poniesionego ostatecznie kosztu podatku VAT i w związku z tym wnioskuje o sfinansowanie poniesionego w ramach Projektu podatku VAT, którego wysokość została zawarta w budżecie Projektu;
w ramach Projektu nie są planowane i nie będą wykonywane działania o charakterze komercyjnym; nabycia objęte wnioskiem o dofinansowanie nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto, wydatki na realizację Projektu, zgodnie z założeniami Umowy – miały objąć:

koszty wynagrodzeń,
koszty podwykonawstwa,
stypendia, staże, szkolenia,
niskokosztową aparaturę naukowo-badawczą,
pozostałe koszty bezpośrednie,
ryczałt.

W trakcie trwania Projektu została rozpoczęta procedura patentowa. (…)

Celem patentu jest ochrona własności intelektualnej w razie gdyby kontynuacja badań doprowadziła do testów (…). Niemniej jednak Wnioskodawca nie ma podpisanej ani nie zamierza w okresie trwania projektu nawiązać żadnej współpracy z podmiotem gospodarczym, mającej na celu komercjalizację wyników.

Powyższy patent nie będzie podlegał bezpośredniej komercjalizacji, jednak w przypadku kontynuacji badań i pokazania jego skuteczności (…) – komercjalizacja jest możliwa (wyniki te objęte będą kolejnym zgłoszeniem patentowym), ale nie w ramach realizowanego Projektu.

W związku z powyższym, celem uzyskania patentu jest ochrona własności intelektualnej, w razie gdyby kontynuacja badań wykonywanych w ramach Projektu doprowadziła do oczekiwanych rezultatów, co pozwoliłoby w konsekwencji na tej podstawie opracować strategię terapeutyczną.

Wniosek patentowy jest podstawą do rozpoczęcia dalszych badań, które mogą mieć na celu zbadanie możliwości komercjalizacji osiągniętych w trakcie tych nowych badań wyników oraz komercjalizacji pomysłu. Z uwagi na fakt, że wnioski o patenty dotyczą zagadnień wcześniej nieujawnionych, muszą powstać przed publikacjami naukowymi, zawierającymi wyniki uzyskane w trakcie badań w danej dziedzinie. Z tego powodu wnioski patentowe przygotowuje się na etapie badań podstawowych.

Zatem, Wnioskodawca chce podkreślić, że patent nie będzie podlegał bezpośredniej komercjalizacji.

Jednakże w przypadku kontynuacji badań, już nie w ramach opisywanego Projektu, a poza nim – taka komercjalizacja będzie potencjalnie możliwa, ale na chwilę obecną takie badania nie są prowadzone.

Wnioskodawca nie współpracuje z podmiotem gospodarczym mającym na celu komercjalizację wyników badań uzyskanych w ramach Projektu.

W związku z rozpoczęciem procedury patentowej, o której mowa powyżej, w trakcie rozliczania Projektu, Instytucja Wdrażająca poddała w wątpliwość prawidłowość złożonego oświadczenia o kwalifikowalności VAT w Projekcie – z uwagi na zgłoszenie patentowe. Wnioskodawca jednak konsekwentnie podkreśla, że Uczelnia realizuje Projekt, w założeniach którego nie przewidywano i nie przewiduje się wystąpienia żadnych czynności opodatkowanych VAT, ani żadnych przychodów dla Uczelni w związku z wykorzystywaniem rezultatów projektu ani też rezultatów, które mogłyby być przedmiotem wykorzystania do działalności zarobkowej.

Zgodnie z Umową, Wnioskodawca zobowiązał się także, że w okresie realizacji oraz w okresie trwałości nie będzie wdrażać bezpośrednio wyników uzyskanych w efekcie realizacji Projektu oraz, że będzie rozpowszechniać wyniki prowadzonych badań i prac rozwojowych wszystkim podmiotom zainteresowanym gospodarczym wykorzystaniem tych wyników na równych zasadach rynkowych lub w przypadku braku zasadności komercyjnego wykorzystania, nieodpłatnie z zachowaniem równego dostępu do wyników badań.

Wnioskodawca jeszcze raz wskazuje, że z tytułu realizacji przedmiotowego Projektu nie jest planowane osiąganie przychodów, nie są planowane żadne działania o charakterze komercyjnym. Natomiast, że możliwe jest zgłoszenie patentowe, a rezultaty Projektu – będą publikowane w czasopismach naukowych, prezentowane na konferencjach i spotkaniach naukowych, seminariach i wykładach.

Strony Umowy o dofinansowanie w ramach Działania (…) PO IR XX stycznia 2021 r. zawarły Aneks, na podstawie którego zmieniono, tj. przedłużono datę zakończenia realizacji Projektu. W konsekwencji, Instytucja Wdrażająca poddała pod wątpliwość złożone oświadczenie o kwalifikowalności VAT, wskazując, że zgłoszenie patentowe deklarowane jako wskaźniki w Projekcie są przesłanką do komercjalizacji, przez co Wnioskodawca powinien uznać, że mniej niż 100% wartości podatku VAT może być kosztem kwalifikowanym.

W związku z powyższym, po stronie Wnioskodawcy powstały wątpliwości, czy poprzez opisane powyżej zgłoszenie patentowe zaistniały przesłanki komercjalizacji, co w konsekwencji spowoduje, że Uczelnia będzie miała jednak prawo do odliczenia (choćby w części) podatku VAT od nabywanych towarów i usług.

W piśmie z 7 czerwca 2021 r., sprostowanym 16 czerwca 2021 r. Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi na zadane przez tut. Organ pytania o treści:

Pytanie DKIS:

Czy zakupione towary i usługi dotyczące realizacji wyłącznie Projektu pn. „(…)”, były/są/będą przez Wnioskodawcę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedź:

Zakupione towary i usługi dotyczące realizacji wyłącznie Projektu pn. „(…)”, nie były/ nie są/nie będą przez Wnioskodawcę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie DKIS:

Czy publikowanie rezultatów Projektu w czasopismach naukowych, prezentowanie ich na konferencjach i spotkaniach naukowych, seminariach i wykładach będzie odbywało się w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedź:

Publikowanie rezultatów Projektu w czasopismach naukowych, prezentowanie ich na konferencjach i spotkaniach naukowych, seminariach i wykładach nie będzie odbywało się w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie DKIS:

Czy zgłoszenie patentowe (patent), o którym mowa we wniosku, powstałe w wyniku realizacji ww. Projektu, będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedź:

Zgłoszenie patentowe (patent), o którym mowa we wniosku, powstałe w wyniku realizacji ww. Projektu, nie będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie DKIS:

Czy faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w związku z realizacją Projektu wystawiane będą na Zainteresowanego?

Odpowiedź:

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w związku z realizacją Projektu wystawiane będą na Wnioskodawcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie tak opisanego stanu faktycznego, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych z Projektem na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupów związanych z Projektem wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, bowiem zamiarem Uczelni nie było wykorzystywanie wyników Projektu dla celów działalności gospodarczej, tylko do realizacji badań podstawowych. Prawo to nie zmieniło się w całym okresie realizacji Projektu, pomimo dokonania zgłoszenia patentowego.

Uzasadnienie własnego stanowiska Wnioskodawcy

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT). W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Dalsze przepisy zawarte w art. 91 ustawy o VAT wprowadzają regułę ostatecznego rozliczenia podatku naliczonego za dany rok podatkowy w sytuacji, gdy odliczenia dokonano na podstawie proporcji, o której mowa w art. 90, a ponadto regulują kwestię odliczenia podatku w przypadku, gdy uprzednio odliczona kwota podatku naliczonego z różnych przyczyn musi zostać skorygowana lub w przypadku, gdy podatek naliczony nie został odliczony, bo na moment realizacji prawa do odliczenia nabyty towar lub usługa nie miały służyć działalności opodatkowanej, ale sytuacja ta uległa zmianie.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do obliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jeżeli w momencie nabycia towarów i usług zamiarem danego podmiotu nie było wykorzystywanie nabytych towarów lub usług do podlegającej opodatkowaniu VAT działalności gospodarczej, wtedy takiemu podmiotowi nie przysługuje w żadnym momencie prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Zgodnie bowiem z obowiązującym obecnie art. 167 Dyrektywy 2006/112/WE, prawo do odliczenia powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny. Późniejsza zmiana przeznaczenia takich towarów z działalności niedającej prawa do odliczenia na działalność dającą takie prawo, nie będzie skutkowała dla podatnika nabyciem prawa do odliczenia VAT (por. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 9 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPP3.4512.607.2016.2.BJ).

W opinii Wnioskodawcy, ocena, czy w danym projekcie prawo do odliczenia przysługuje następuje w oparciu o zamiar podatnika, nie zaś ostateczny efekt projektu (sukces komercyjny), który może być kompletnie odmienny od założonego.

W związku z powyższym, nawet późniejsze wykorzystanie rezultatów Projektu do czynności opodatkowanych VAT nie oznacza, że w momencie zakupów towarów i usług dla potrzeb realizacji Projektu, Wnioskodawca nabył prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z powyższym nie jest możliwe dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zdaniem Wnioskodawcy, w omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został spełniony, ponieważ Uczelnia nie będzie wykorzystywała efektów Projektu do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji ww. Projektu.

Jak wynika ze złożonego oświadczenia, przed rozpoczęciem Projektu, Wnioskodawca wskazał, że w ramach Projektu nie są planowane i nie będą wykonywane działania o charakterze komercyjnym, a także nabycia objęte wnioskiem o dofinansowanie nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto, Uczelnia podkreśla, że nie rozpoczęła ani nie planuje współpracy z podmiotem gospodarczym, mającej na celu komercjalizację wyników badań uzyskanych w ramach przedmiotowego Projektu.

Odnosząc się do rozpoczęcia procedury patentowej, tak jak wskazano w stanie faktycznym, celem uzyskania patentu jest ochrona własności intelektualnej. Wniosek patentowy jest podstawą do rozpoczęcia dalszych badań, które mogą mieć na celu zbadanie możliwości komercjalizacji osiągniętych w trakcie tych nowych badań wyników. Patent oraz wyniki Projektu, nie będą podlegały bezpośredniej komercjalizacji.

Ponadto, Uczelnia jako jednostka prowadząca działalność m.in. naukowo-badawczą dąży do realizacji swoich zadań w zakresie badań naukowych, czego efektem są uzyskiwane patenty. Uczelnia nie zgłasza patentów, wyłącznie w celu ich komercjalizacji, jest to raczej element drugoplanowy.

Uczelnia zgłaszając patent, osiąga przede wszystkim następujące skutki:

dokument patentowy jest publikacją, rozpowszechnianą na podstawie umów o wymianie międzynarodowej, potwierdzającą poziom naukowy Uczelni, zdolności i potencjał twórczy, ściśle określającą datę dokonania innowacji i jej Autorów;
oprócz typowych publikacji naukowych jest wymiernym wskaźnikiem oceny badań, jest miernikiem ograniczonym w subiektywności oceny – kryteriami wynalazku jest nowość i nieoczywistość rozwiązania;
wspomaga uzyskiwanie grantów, zleceń, nawiązywanie kontaktów naukowych, dokumentując poziom znajomości problemu technicznego.

Celem zdobycia patentu, zgłaszający musi podjąć stosowne działania przed zaprezentowaniem danego wynalazku w publikacjach czy podczas konferencji naukowych.

Dokonując zgłoszenia patentowego, zgłaszający jest zobowiązany opisać wszystko to, co przed datą zgłoszenia zostało podane do publicznej wiadomości – w publikacjach naukowych, podczas konferencji lub w mediach, ponieważ w praktyce może dojść do sytuacji, że wystąpienie naukowca na konferencji – jeszcze przed złożeniem wniosku patentowego – może być przeszkodą w uzyskaniu patentu.

W związku z powyższym, powszechną praktyką jest najpierw zgłoszenie wynalazku do Urzędu Patentowego, a dopiero potem prezentowanie go podczas konferencji, w mediach i publikacjach naukowych.

Komercjalizacja z kolei, to sposób przekształcenia innowacyjnych pomysłów w gotowe do wejścia na rynek innowacyjne technologie, procesy lub produkty. W przypadku naukowców jest to proces prowadzący do zasilenia rynku rozwiązaniami opartymi na wynikach prac badawczych prowadzonych na Uczelniach. Komercjalizacja umożliwia dostarczenie społeczeństwu nowych, użytecznych rozwiązań Uczelnia realizuje Projekt, w którego założeniach pierwotnie nie przewidywano wystąpienia żadnych czynności opodatkowanych VAT, żadnych przychodów dla Uczelni w związku z wykorzystywaniem rezultatów Projektu ani też rezultatów, które mogłyby być przedmiotem wykorzystania do działalności zarobkowej Uczelni. Na podstawie umowy Wnioskodawca został zobowiązany do przedkładania oświadczeń dotyczących kwalifikowalności podatku VAT i zgodnie z ww. założeniem, takie oświadczenie – dotyczące kwalifikowalności podatku VAT, w którym stwierdzono, że Uczelnia nie ma prawnej możliwości odzyskania lub odliczenia poniesionego ostatecznie kosztu podatku VAT w całości – składał.

Wnioskodawca jeszcze raz wskazuje, że z tytułu realizacji przedmiotowego Projektu nie było planowane osiąganie przychodów, nie są planowane żadne działania o charakterze komercyjnym.

Natomiast, że możliwe jest zgłoszenie patentowe, a rezultaty Projektu – będą publikowane w czasopismach naukowych, prezentowane na konferencjach i spotkaniach naukowych, seminariach i wykładach, dopiero po dokonanym zgłoszeniu.

Wnioskodawca jednoznacznie podkreśla, że Uczelnia realizuje Projekt naukowy, w którego założeniach pierwotnie nie przewidywano wystąpienia żadnych czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, żadnych przychodów dla Uczelni w związku z wykorzystywaniem rezultatów Projektu ani też rezultatów, które mogłyby być przedmiotem wykorzystania do działalności zarobkowej Uczelni.

Ponadto, zgłoszenie patentowe ma na celu ochronę własności intelektualnej, a nie jest przesłanką do komercjalizacji wyników Projektu. Ochrona, taka ma zabezpieczyć kluczowe, unikatowe wytwory przed nieuczciwym kopiowaniem.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, rozpoczęcie opisanej w stanie faktycznym procedury patentowej, nie spowoduje jeszcze zmiany charakteru i przeznaczenia Projektu, tj. nabyte w ramach Projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Zatem, Wnioskodawca ponosząc wydatki celem realizacji przedmiotowego Projektu nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług związanych z ww. Projektem.

Stanowisko Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, dla przykładu wskazać można interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 listopada 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.509.2020.1.BS, który wskazał m.in., że: ,,(...) Zatem, skoro już na etapie realizacji Projektu, Wnioskodawca nie przewidywał komercyjnego wykorzystywania rezultatów Projektu i Wnioskodawca wyłączył realizowany Projekt poza regulacje objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, to nawet późniejsze komercyjne wykorzystywanie wybudowanej i zmodernizowanej infrastruktury również do działalności gospodarczej, nie daje prawa do korekty podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług w ramach realizacji tego Projektu. Uczelnia nie nabyła bowiem prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z tymi zakupami, a zatem nie istnieje podatek, który można odliczyć poprzez dokonanie korekty.”

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, na podstawie tak opisanych okoliczności stanu faktycznego, Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupów związanych z Projektem wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, bowiem zamiarem Uczelni nie było wykorzystywanie wyników Projektu dla celów działalności gospodarczej. Prawo to nie zmieniło się w całym okresie realizacji Projektu, pomimo dokonania zgłoszenia patentowego, które ma charakter ochronny i nie stanowi przesłanki komercjalizacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy – rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest uczelnią publiczną działającą na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Uczelnia jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, oprócz działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, wykonuje również czynności niepodlegające temu podatkowi.

Wnioskodawca w ramach dofinansowania Projektu pt. „(…)” zawarł XX listopada 2018 r. umowę z Fundacją na rzecz Nauki Polskiej. Przed podpisaniem przez Wnioskodawcę Umowy – XX października 2018 r. Wnioskodawca złożył oświadczenie, zgodnie z którym potwierdził, iż prace, które będą wykonywane w ramach Projektu oraz ich efekt końcowy – nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, które mogłyby stanowić podstawę do odzyskania podatku VAT przez Uczelnię. Powyższe oznacza, że zgodnie z zasadami Projektu, podatek VAT powinien być traktowany w całości jako koszt kwalifikowany w budżecie Projektu.

Wnioskodawca zgodnie z § 6 ust. 11 Umowy złożył oświadczenie dotyczące kwalifikowalności podatku VAT, wskazując, że:

w całości nie ma prawnej możliwości odzyskania lub odliczenia poniesionego ostatecznie kosztu podatku VAT i w związku z tym wnioskuje o sfinansowanie poniesionego w ramach Projektu podatku VAT, którego wysokość została zawarta w budżecie Projektu;
w ramach Projektu nie są planowane i nie będą wykonywane działania o charakterze komercyjnym; nabycia objęte wnioskiem o dofinansowanie nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto, wydatki na realizację Projektu, zgodnie z założeniami Umowy – miały objąć: koszty wynagrodzeń, koszty podwykonawstwa, stypendia, staże, szkolenia, niskokosztową aparaturę naukowo-badawczą, pozostałe koszty bezpośrednie, ryczałt.

W trakcie trwania Projektu została rozpoczęta procedura patentowa. Celem patentu jest ochrona własności intelektualnej w razie gdyby kontynuacja badań doprowadziła do testów (…) i opracowania na tej podstawie strategii terapeutycznej. Wnioskodawca nie ma podpisanej ani nie zamierza w okresie trwania projektu nawiązać żadnej współpracy z podmiotem gospodarczym, mającej na celu komercjalizację wyników. W przypadku kontynuacji badań i (…) – komercjalizacja jest możliwa (wyniki te objęte będą kolejnym zgłoszeniem patentowym), ale nie w ramach realizowanego Projektu.

Na moment sporządzania niniejszego wniosku, nie są prowadzone tego typu badania, jednakże Wnioskodawca nie wyklucza prób pozyskania na nie środków, ale dopiero w dalszej perspektywie czasowej, w ramach innych projektów. Wniosek patentowy jest podstawą do rozpoczęcia dalszych badań, które mogą mieć na celu zbadanie możliwości komercjalizacji osiągniętych w trakcie tych nowych badań wyników oraz komercjalizacji pomysłu. Z uwagi na fakt, że wnioski o patenty dotyczą zagadnień wcześniej nieujawnionych, muszą powstać przed publikacjami naukowymi, zawierającymi wyniki uzyskane w trakcie badań w danej dziedzinie. Z tego powodu wnioski patentowe przygotowuje się na etapie badań podstawowych.

W związku z rozpoczęciem procedury patentowej, o której mowa powyżej, w trakcie rozliczania Projektu, Instytucja Wdrażająca poddała w wątpliwość prawidłowość złożonego oświadczenia o kwalifikowalności VAT w Projekcie. Uczelnia realizuje Projekt, w założeniach którego nie przewidywano i nie przewiduje się wystąpienia żadnych czynności opodatkowanych VAT, ani żadnych przychodów dla Uczelni w związku z wykorzystywaniem rezultatów projektu ani też rezultatów, które mogłyby być przedmiotem wykorzystania do działalności zarobkowej.

Z tytułu realizacji przedmiotowego Projektu nie jest planowane osiąganie przychodów, nie są planowane żadne działania o charakterze komercyjnym, natomiast możliwe jest zgłoszenie patentowe, a rezultaty Projektu – będą publikowane w czasopismach naukowych, prezentowane na konferencjach i spotkaniach naukowych, seminariach i wykładach w ramach czynności nie opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zakupione towary i usługi dotyczące realizacji wyłącznie Projektu pn. „(…)”, nie były/nie są/nie będą przez Wnioskodawcę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zgłoszenie patentowe, o którym mowa we wniosku, powstałe w wyniku realizacji ww. Projektu, nie będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w związku z realizacją Projektu wystawiane będą na Wnioskodawcę.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych z Projektem na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Odnosząc się do powyższej kwestii, uwzględniając powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie zostały spełnione, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – zakupione towary i usługi dotyczące realizacji wyłącznie Projektu pn. „(…)”, nie były/nie są/nie będą przez Wnioskodawcę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto, z tytułu realizacji przedmiotowego Projektu nie jest planowane osiąganie przychodów, nie są planowane żadne działania o charakterze komercyjnym.

W konsekwencji, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dotyczących zakupów towarów i usług w ramach Projektu pn. „(…)”.

Podsumowując, na podstawie tak opisanego stanu faktycznego, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych z Projektem na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo należy zauważyć, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin