Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.90.2021.1.MZ
z 29 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 25 marca 2021 r. (data wpływu – 29 marca 2021 r.), dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia nieruchomości i udziału w nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia nieruchomości i udziału w nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 27 października 2020 r. Wnioskodawczyni nabyła na licytacji własność nieruchomości i ½ udziałów we współwłasności innej nieruchomości za łączną kwotę 1.579.000 zł. Sąd postanowieniem z 27 października 2020 r. dokonał przybicia na rzecz Wnioskodawczyni prawa własności nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości za łączną kwotę 1.579.000 zł. Wnioskodawczyni zapłaciła całą cenę nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości w łącznej kwocie 1.579.000 zł. Sąd postanowieniem z 8 grudnia 2020 r. przysądził na rzecz Wnioskodawczyni prawo własności nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości za łączną kwotę 1.579.000 zł. Postanowienie Sądu z 8 grudnia 2020 r. uprawomocniło się w dniu 8 stycznia 2021 r. Zgodnie z art. 999 § 1 prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności. Przepis art. 791 stosuje się odpowiednio. W konsekwencji Wnioskodawczyni jest od dnia 8 stycznia 2021 r. właścicielem nieruchomości i współwłaścicielem w ½ części innej nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości?
2. Jeżeli Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości, to na jakiej podstawie prawnej?
3. Jeżeli Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości, to jaka jest wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia przez Wnioskodawczynię na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości?
4. Jeżeli Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości, to jaka podstawa prawna określa wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych, jaki Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić od nabycia przez siebie na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest ona zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia przez siebie na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości. Art. 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie określa podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nabycia nieruchomości na licytacji. W szczególności należy podkreślić, że nabycie nieruchomości na licytacji nie stanowi umowy sprzedaży w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponadto art. 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie wskazuje stawki podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia nieruchomości na licytacji. Trzeba zaakcentować, że nabycie nieruchomości na licytacji nie jest umową sprzedaży również w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie określa podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ani też stawki podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia nieruchomości od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym w obowiązującym stanie prawnym nie istnieje przepis prawa pozwalający na ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nabycia nieruchomości na licytacji ani też przepis prawa umożliwiający określenie stawki podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia nieruchomości na licytacji. Należy zaakcentować, że zgodnie z zasadą praworządności organy administracji publicznej, a w tym organy administracji skarbowej są zobowiązane do działania na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Ponadto w prawie podatkowym istnieje zakaz stosowania wykładni rozszerzającej. W związku z powyższym skoro w obowiązującym stanie prawnym nie istnieje podstawa prawna określenia podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nabycia nieruchomości na licytacji ani też podstawa prawna ustalenia stawki podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia nieruchomości na licytacji, to Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od nabycia przez siebie na licytacji nieruchomości i ½ udziałów w prawie współwłasności innej nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy – podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy – przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych – stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych

– obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody – od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy – obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy – wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – stawki podatku od umowy sprzedaży wynoszą:

1. nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,
2. innych praw majątkowych − 1%.
   
   

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy – podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera definicji sprzedaży, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego – przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Tryb nabycia nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym został natomiast uregulowany przepisami Działu VI „Egzekucja z nieruchomości” ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2020 r., poz. 1575 ze zm.).

W myśl art. 952 Kodeksu postępowania cywilnego – zajęta nieruchomość ulega sprzedaży przez licytację publiczną. Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję.

Na podstawie art. 972 § 1 ww. ustawy – licytacja odbywa się publicznie w obecności i pod nadzorem sędziego albo referendarza sądowego.

Po zamknięciu przetargu sąd w osobie sędziego, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wydaje na posiedzeniu jawnym postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu tak jego, jak i obecnych uczestników (art. 987 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 998 § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego – po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności.

W myśl art. 999 § 1 ww. ustawy – prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności. Przepis art. 791 stosuje się odpowiednio.

Należy podkreślić, że zgodnie z ww. przepisami, jeżeli nabywca spełni warunki licytacyjne

– a zatem uiści cenę nabycia z potrąceniem wcześniej złożonej rękojmi – uzyskuje prawo do przysądzenia, na podstawie którego następnie staje się właścicielem nieruchomości. Tym samym uprawomocnienie się postanowienia o przysądzeniu własności powoduje przejście własności w zamian za wcześniej uiszczoną cenę. Postanowienie to wywołuje zatem tożsamy skutek jak umowa sprzedaży. Nabycie nieruchomości/udziału w nieruchomości na podstawie orzeczenia sądu – postanowienia o przysądzeniu własności – podlega zatem podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ skutki prawne tego postanowienia są takie same jak umowy sprzedaży.

Jak wynika z powołanych przepisów – nabycie nieruchomości oraz udziału w nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych kwalifikowane jest jak sprzedaż. Takie nabycie podlega zatem opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i w świetle art. 4 pkt 1 tej ustawy obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym. Powyższe oznacza, że do takiego nabycia mają również zastosowanie inne przepisy ww. ustawy, odnoszące się do sprzedaży, w szczególności art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że w dniu 27 października 2020 r. Wnioskodawczyni nabyła na licytacji, prowadzonej w trybie postępowania egzekucyjnego, własność nieruchomości i ½ udziału we współwłasności innej nieruchomości za łączną kwotę 1.579.000 zł. W tym samym dniu Sąd wydał postanowienie o przybiciu prawa własności ww. nieruchomości i ww. udziału we współwłasności innej nieruchomości, na rzecz Wnioskodawczyni. W celu realizacji warunków przybicia, Wnioskodawczyni dokonała zapłaty ww. sumy licytacyjnej. W dniu 8 grudnia 2020 r. Sąd wydał postanowienie o przysądzeniu na rzecz Wnioskodawczyni prawa własności ww. nieruchomości i ww. udziału w prawie współwłasności innej nieruchomości. Powyższe postanowienie uprawomocniło się w dniu 8 stycznia 2021 r.

Mając na względzie powyższe przepisy, w szczególności uregulowanie zawarte w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy stwierdzić, że momentem powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z wydaniem postanowienia sądu o przysądzeniu własności nieruchomości oraz udziału w prawie współwłasności innej nieruchomości, jest dzień uprawomocnienia się tego postanowienia. Z tym bowiem dniem następuje przeniesienie własności na rzecz nabywcy.

W przedmiotowej sprawie postanowienie Sądu o przysądzeniu własności nieruchomości oraz udziału w prawie współwłasności innej nieruchomości uprawomocniło się 8 stycznia 2021 r., co oznacza, że w dniu 8 stycznia 2021 r. powstał u Wnioskodawczyni obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z wydaniem ww. postanowienia. W opisanym stanie faktycznym – jak już wskazano powyżej – mają bowiem zastosowanie przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, dotyczące umowy sprzedaży.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nabycie przez Wnioskodawczynię nieruchomości oraz udziału ½ części w innej nieruchomości w drodze licytacji, potwierdzone postanowieniem Sądu o przysądzeniu własności z 8 grudnia 2020 r. (prawomocnym z dniem 8 stycznia 2021 r.) miało – wbrew stanowisku Wnioskodawczyni – takie same skutki jak umowa sprzedaży i podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych według stawki wynoszącej 2% wartości rynkowej nabywanej nieruchomości oraz według stawki wynoszącej 2% wartości rynkowej nabywanego udziału w innej nieruchomości. Stosownie do art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek zapłaty podatku ciąży na kupującym. Wnioskodawczyni była zatem obowiązana w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego do złożenia deklaracji według ustalonego wzoru (PCC -3) i wpłaty z tego tytułu podatku.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.