Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2.4011.294.2021.2.DS
z 25 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2021 r. (data wpływu do tut. organu - 24 marca 2021 r.), uzupełnionym w dniu 23 czerwca 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości opodatkowania dochodów na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek uzupełniony w dniu 23 czerwca 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zakresie możliwości opodatkowania dochodów na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Zgodnie z wyrokiem z 2016 r. Sąd Okręgowy w (…) rozwiązał małżeństwo Wnioskodawcy bez orzekania o winie. Dodatkowo Sąd powierzył obojgu rodzicom wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem, ustalając miejsce pobytu dziecka przy matce. Sąd ustalił kontakty Wnioskodawcy z dzieckiem w następujący sposób: w tygodnie nieparzyste w każdy poniedziałek oraz środę, w tygodnie parzyste w każdy wtorek oraz czwartek, w każdy pierwszy i trzeci weekend miesiąca od piątku do niedzieli, w wakacje letnie 2 razy po dwa tygodnie w okresie lipiec/sierpień w okresie ustalonym przez strony, w tydzień ferii zimowych ustalonych przez strony, w Święta Bożego Narodzenia: w latach parzystych od 24 do 25 grudnia, natomiast w latach nieparzystych od 25 do 26 grudnia, oraz dodatkowo w Święta Wielkiej Nocy: w latach parzystych: od niedzieli do poniedziałku, a w latach nieparzystych: od soboty do niedzieli a ponadto Wnioskodawca może kontaktować się z synem w innych terminach. Sąd zobowiązał Wnioskodawcę do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania syna w formie alimentów w formie 600zł miesięcznie. Jego udział nie ogranicza się do sporadycznych kontaktów z synem, który zamieszkuje pod adresem zamieszkania Wnioskodawcy przez znaczną część czasu (tj. przez ok. 50% czasu). Nocuje w domu Wnioskodawcy, spożywa posiłki, posiada swój pokój, ubrania, zabawki, książki, sprzęt sportowy oraz zwierzęta domowe. Ponadto razem odrabiają lekcje, a syn ma swoje obowiązki. W ww. czasie Wnioskodawca wychowuje syna samotnie tj. opiekuje się nim, przygotowuje mu posiłki, chodzi z nim na zajęcia dodatkowe, zapewnia opiekę medyczną, rozrywkę, uczestniczy aktywnie w rozwoju i życiu syna. Zaangażowanie w opiekę ponosi w stopniu porównywalnym z matką dziecka, natomiast to Wnioskodawca ponosi w przeważającej części koszty wychowania syna. Dobrowolnie ponosi koszty w formie rzeczowej oraz koszty utrzymania syna, kiedy mieszka razem ze nim. Wnioskodawca jest osobą samotną, natomiast małoletni syn nie uzyskuje dochodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do obliczenia podatku od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie w wychowującej dzieci (za rok 2017, 2018, 2019, 2020 oraz za lata następne do chwili zmiany stanu faktycznego lub zmian w prawie podatkowym w zakresie korzystania z ww. ulgi)?

Zdaniem Wnioskodawcy, spełnia łącznie wszystkie warunki przewidziane do skorzystania z możliwości obliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko (art. 6 ust. 4 u.o.p.d.o.f.). Wraz z matką dziecka podzielili czas opieki i wychowywania syna i realizują te zadania niezależnie od siebie, oddzielnie - bez współpracy, bez wsparcia i pomocy drugiej strony. W związku z tym art. 6 ust. 4 u.o.p.d.o.f. należy interpretować w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego, opisanego we wniosku. Celem wprowadzenia ulgi było umożliwienie preferencyjnego rozliczenia podatku dla tych osób, które w roku podatkowym doświadczyły samotnej, samodzielnej pieczy nad dzieckiem i jego wychowaniem. Skoro samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która w danym czasie sama opiekuje się dzieckiem i faktycznie realizuje to bez pomocy innych osób, w tym matki dziecka, to prawo do preferencyjnego opodatkowania, zgodnie z treścią ww. artykułu ustawy, przysługuje również Wnioskodawcy. Zgodnie bowiem ze stanem faktycznym opisanym we wniosku, jako rodzice małoletniego syna sprawują opiekę nad nim oddzielnie, w innym czasie oraz innym miejscu, bez udziału drugiej strony w tym czasie. Zbieżne stanowisko w przedmiotowej sprawie prezentują takie orzeczenia Sądów jak np. wyrok II FSK 573/15 - wyrok NSA z dnia 05.04.2017 r., WSA/Łd 360/20 - wyrok WSA z Łodzi z dnia 15.09.2020 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128) od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

• podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
• wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
• nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
• nie uzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Przepis art. 6 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Przystępując do oceny możliwości rozliczania się przez Wnioskodawcę w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko zaznaczyć należy, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. W konsekwencji, podatnikowi przysługuje prawo do jej zastosowania, jeśli spełni warunki dla niej określone, a w szczególności, jeśli w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowywał dziecko.

Z opisanego we wniosku zdarzenia wynika, że Sąd rozwiązał małżeństwo Wnioskodawcy bez orzekania o winie i powierzył obojgu rodzicom wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem, ustalając miejsce pobytu dziecka przy matce. Sąd ustalił kontakty Wnioskodawcy z dzieckiem i zobowiązał Wnioskodawcę do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania syna w formie alimentów. Udział Wnioskodawcy nie ogranicza się do sporadycznych kontaktów z synem, który zamieszkuje pod adresem Wnioskodawcy, pod adresem zamieszkania Wnioskodawcy przez znaczną część czasu (tj. przez ok. 50% czasu). Nocuje w jego domu, spożywa posiłki, posiada swój pokój, ubrania, zabawki, książki, sprzęt sportowy oraz zwierzęta domowe. Ponadto razem odrabiają lekcje, a syn ma swoje obowiązki. W ww. czasie Wnioskodawca wychowuje syna samotnie tj. opiekuje się nim, przygotowuje mu posiłki, chodzi z nim na zajęcia dodatkowe, zapewnia opiekę medyczną, rozrywkę, uczestniczy aktywnie w rozwoju i życiu syna. Zaangażowanie w opiekę ponosi w stopniu porównywalnym z matką dziecka, natomiast to Wnioskodawca ponosi przeważającej części koszty wychowania syna. Dobrowolnie ponosi koszty w formie rzeczowej oraz koszty utrzymania syna, kiedy mieszka razem ze nim. Wnioskodawca jest osobą samotną, natomiast małoletni syn nie uzyskuje dochodów.

Zauważyć należy, że Wnioskodawca w opisie zdarzenia wskazał, że Sąd podczas rozwodu przyznał opiekę obojgu rodzicom. A zatem zamiarem Sądu było, aby proces wychowywania dziecka przeprowadzony był wspólnie przez matkę i ojca. Konsekwencją orzeczenia Sądu jest fakt, że zarówno Wnioskodawca jako ojciec, jak i matka dziecka, współuczestniczą w wychowaniu wspólnego dziecka. Każdy z rodziców jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka, co oznacza, że dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich. Nie sposób bowiem uznać, że w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka, gdy dziecko przebywa z matką, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa z ojcem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców. Należy także zauważyć, iż Wnioskodawca sam podkreślił, że zaangażowanie w opiekę ponosi w stopniu porównywalnym z matką dziecka. W rezultacie, w przedmiotowej sprawie nie można przyjąć, że którykolwiek z rodziców jest osobą samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji, że któremukolwiek z rodziców przysługuje prawo preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Preferencja ta uzależniona jest bowiem nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz opisany we wniosku stan faktyczny / zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że okoliczność, iż dwie osoby – Wnioskodawca i jego była żona – wychowują to samo dziecko w wyżej przedstawiony sposób, wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. Prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje bowiem wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują te dzieci. Wnioskodawca nie spełnia zatem warunków określonych w art. 6 ust. 4 tej ustawy. Oznacza to, że Wnioskodawcy za lata 2017, 2018, 2019, 2020 oraz za lata następne nie przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym oraz opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.