Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.298.2021.1.MM
z 31 maja 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2021 r. (data wpływu 6 marca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży rzeczy ruchomej nabytej w spadku jest – nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży rzeczy ruchomej nabytej w spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2020 r. Wnioskodawca otrzymał spadek po rodzicu. W skład masy spadkowej wchodził samochód osobowy, który Wnioskodawca zbył przed upływem 6 miesięcy od daty nabycia spadku, na podstawie umowy opiewającej na 25.000,00 zł. Jakiś czas po podpisaniu umowy, nabywca, który jest dobrze znany Zainteresowanemu przekazał Wnioskodawcy kwotę 5.000,00 zł, zwrócił się do Zainteresowanego o rozłożenie pozostałej należnej kwoty – 20.000,00 zł na miesięczne raty po 1.000,00 zł, tłumacząc to pogorszeniem sytuacji finansowej w związku z epidemią COVID-19. Na prośbę Wnioskodawca przystał. Kupujący wywiązuje się z Jego zobowiązań, przekazując kwotę 1.000,00 zł miesięcznie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien obliczyć podatek od faktycznej kwoty przychodu uzyskanego w 2020 r., czy też od kwoty wymienionej w umowie?

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawą naliczenia podatku od tej transakcji za 2020 r. powinna być kwota rzeczywistego przychodu, tj. 5.000,00 zł, gdyż:

1. sam tytuł ustawy mówi o opodatkowaniu dochodów (przychodów), a kwotą otrzymaną w roku podatkowym 2020 było 5.000,00 zł. Ustawa nie przewiduje opodatkowania dochodów przyszłych,
2. jako, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną nie prowadzącą działalności, art. 14 ust. 1 ustawy nie ma wobec Wnioskodawcy zastosowania,
3. ponadto, można polemizować, czy podatek w ogóle się należy, gdyż pojazd był częścią masy spadkowej po rodzicu, która została zgłoszona do Urzędu Skarbowego, a taki spadek opodatkowaniu nie podlega (art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy). Fakt zbycia pojazdu spowodował jedynie zmianę formy istniejącej części spadku z przedmiotu na jego ekwiwalent pieniężny,
4. w interpretacji należałoby także wziąć pod uwagę niecodzienność sytuacji ekonomicznej w 2020 r., a właściwie jej uciążliwość, która nie ominęła także Zainteresowanego. Obciążenie Wnioskodawcy podatkiem od kwoty, której w posiadaniu Zainteresowany nie jest, wydaje się niesłuszne i niesprawiedliwe.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca otrzymał spadek po rodzicu. W skład masy spadkowej wchodził samochód osobowy, który Wnioskodawca zbył przed upływem 6 miesięcy od daty nabycia spadku. Kupujący samochód uiścił kwotę 5.000,00 zł i zwrócił się do Zainteresowanego z prośbą o rozłożenie pozostałej należnej kwoty – 20.000,00 zł na miesięczne raty po 1.000,00 zł.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy powinien obliczyć podatek od faktycznej kwoty przychodu uzyskanego w 2020 r., czy też od kwoty wymienionej w umowie.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu. Jednym ze źródeł przychodów jest wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z powołanych przepisów wynika, że w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie rzeczy, do których zaliczyć należy również rzeczy ruchome (samochód). Jednakże podlegający opodatkowaniu przychód powstaje wyłącznie, jeśli zbycie następuje w okresie krótszym niż pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie rzeczy. Wobec tego, jeżeli sprzedaż następuje po upływie półrocznego okresu, wówczas przychód osiągnięty z tej sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem czynność ta nie stanowi źródła przychodu dla celów tego podatku.

W konsekwencji odpłatne zbycie samochodu nabytego przez Wnioskodawcę w 2020 r. (w drodze dziedziczenia po rodzicu), stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem odpłatne zbycie miało miejsce przed upływem okresu, tj. pół roku, o którym mowa w tym przepisie.

Zgodnie z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 19 ust. 1 powołanej ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”. Zatem, mając na uwadze jego znaczenie językowe, należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Stosownie do art. 535 ustawy - Kodeks cywilny przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Strony mogą przyjąć, że zapłata ceny, jak również samo wydanie nastąpi w terminie późniejszym. Wskazać tu również należy na art. 488 § 1 Kodeksu cywilnego stanowiący, że świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia. Z treści tego przepisu zatem wynika, że od zasady jednoczesnego wykonania wzajemnych świadczeń przez strony umowy dopuszczalne są wyjątki, gdy wynika to między innymi z umowy. W tej sytuacji, przy sprzedaży może nastąpić zmiana kolejności świadczeń, to jest najpierw wydanie rzeczy, a potem zapłata ceny lub zapłata całości lub części ceny a potem wydanie rzeczy. Wola stron zatem jest niezbędnym i istotnym składnikiem umowy.

Umowa sprzedaży w ujęciu przepisów Kodeksu cywilnego jest umową dwustronnie zobowiązującą. W związku z zawarciem umowy sprzedaży sprzedawca staje się zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz do wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu. Z kolei treścią zobowiązania kupującego jest zapłacenie ceny oraz odebranie rzeczy.

Zważyć zatem należy, że w przypadku gdy umowa sprzedaży przyjmuje z mocy prawa charakter czynności zobowiązująco-rozporządzającej, przeniesienie własności następuje bezpośrednio w wyniku zawarcia samej umowy. Taki charakter ma właśnie umowa sprzedaży ruchomości (samochodu), co wynika z przywołanego powyżej art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego. W takim przypadku samo zawarcie umowy powoduje skutek rozporządzający. Pozostałe obowiązki stron, takie jak np. wydanie rzeczy, jej odebranie oraz zapłata ceny, mają charakter drugorzędny i ich wykonanie lub niewykonanie nie wpływa w żaden sposób na kwestię przeniesienia własności, podobnie jak na kwestię ważności umowy.

Biorąc pod uwagę treść powyższych przepisów - przeniesienie własności ruchomości następuje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży, a nie z chwilą zapłaty ceny czy wydania rzeczy.

W związku z powyższym ustalenia dokonane przez kupującego i sprzedającego dotyczące sposobu i terminu zapłaty są ustaleniami czysto technicznymi - w przedmiotowej sprawie wskazują jedynie jaką część kwoty dotyczącej sprzedaży Wnioskodawca otrzyma w poszczególnych terminach.

Analiza powyższych przepisów wskazuje, że co do zasady zgodnie z wyżej przytoczonym przepisem art. 19 ust. 1, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest jej wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Oznacza to zatem, że przychód z tytułu odpłatnego zbycia powstaje z chwilą skutecznego zawarcia umowy. Z powyższego wynika również, że dla wystąpienia przychodu ze sprzedaży nieruchomości wystarczy samo zawarcie umowy sprzedaży, która musi określać cenę z mocy art. 535 k.c. Ta specyficzna konstrukcja powstania przychodu wyłącza przewidziany w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. wymóg otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika pieniędzy czy wartości pieniężnych, co wynika z samego art. 11, który przewiduje inne unormowanie powstania przychodu w art. 19 u.p.d.o.f.

Zatem przychodem z odpłatnego zbycia samochodu nie są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze czy wartości pieniężne, ale cena określona w umowie sprzedaży. W związku z powyższym nie można zgodzić się z zaprezentowanym przez Wnioskodawcę stanowiskiem, iż fakt zapłaty przez kupującego części należnej kwoty w wysokości 5.000,00 zł stanowi podstawę naliczenia podatku od tej transakcji za 2020 r.

Tym samym, na podstawie powyższych przepisów wskazać należy, że w analizowanej sprawie cały przychód z tytułu odpłatnego zbycia ruchomości (samochodu) w wysokości określonej w umowie sprzedaży Wnioskodawca uzyskał w dacie zawarcia umowy sprzedaży. Nie ma zatem znaczenia w przedmiotowej sprawie, że część kwoty zostanie uregulowana w późniejszym terminie. Zatem podatek powinien być obliczony od kwoty określonej w umowie sprzedaży.

Ponadto, odnosząc się do argumentu strony wyrażonego we własnym stanowisku, że pojazd był częścią masy spadkowej po rodzicu, która została zgłoszona do Urzędu Skarbowego, a taki spadek według Wnioskodawcy opodatkowaniu nie podlega, należy wskazać, że zgodnie z przytoczonym przez Wnioskodawcę art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o spadków i darowizn (t. j. Dz. u. z 2019 r., poz. 1813, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Do wyłączenia z opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodzi przy nabyciu majątku w drodze dziedziczenia lub darowizny. Jednakże przepis ten nie ma zastosowania, gdy spadkobierca lub obdarowany w związku z tym majątkiem w okresie późniejszym uzyskuje przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym, np. sprzedaje darowane lub otrzymane w spadku składniki majątkowe. Sprzedaż jest bowiem odrębną od nabycia czynnością prawną.

Opodatkowanie przychodów ze sprzedaży nieruchomości, praw majątkowych i innych rzeczy regulują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.