Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.196.2021.3.AM
z 14 lipca 2021 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 marca 2021 r. (data wpływu 24 marca 2021 r.), uzupełnionym pismami z 4 czerwca 2021 r. (data wpływu 7 czerwca 2021 r.) i 6 lipca 2021 r. (data wpływu 8 lipca 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT transakcji sprzedaży niezabudowanej działki nr … będącej we współwłasności małżeńskiej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

23 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT transakcji sprzedaży niezabudowanej działki nr … będącej we współwłasności małżeńskiej.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z 4 czerwca 2021 r. i 6 lipca 2021 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy i własnego stanowiska, jak również wpłatę brakującej opłaty.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

W 1984 roku Wnioskodawca wraz z żoną otrzymał od rodziców Wnioskodawcy (osób fizycznych) na podstawie umowy przekazania (przeniesienia własności) gospodarstwo rolne z niezabudowaną działką gruntu … o obszarze … ha, położoną w obrębie ewidencyjnym … w …, Gmina …, powiat …, województwo ….

Nieruchomość objęta jest księgą wieczystą … prowadzoną przez Sąd Rejonowy w … VII Wydział Ksiąg Wieczystych.

Obecnie przedmiotowa nieruchomość nadal wchodzi w skład majątku wspólnego Wnioskodawcy i jego żony.

W ewidencji gruntów działka … została oznaczona jako grunty orne, w związku z tym Wnioskodawca płaci podatek rolny.

Działka … nie jest uzbrojona (Wnioskodawca nie zamierza jej uzbrajać) w przyłącza wodno-kanalizacyjne, wodę, przyłącza gazowe, energetyczne.

Działka … objęta jest obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy … Nr … z dnia … 2019 r. dla części terenów w miejscowości …, ogłoszonym w Dz. U. woj. …o nr poz. … z dnia … 2019 r. Zgodnie z powyższym planem działka … znajduje się na terenie oznaczonym jako 47 MNU – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami. Szczegółowe zapisy dotyczące ww. terenu znajdują się w uchwale nr … Rady Gminy … dla części terenów miejscowości … z dnia z … 2019 r.

Działka … nie znajduje się na terenach objętych działaniami rewitalizacji prowadzonymi przez Gminę …, o których mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2020 r., poz. 802, z późn. zm.).

Działka gruntu … nie znajduje się na obszarze parku narodowego ani w specjalnej strefie ekonomicznej i nie wykazuje zanieczyszczeń lub skażeń środowiska naturalnego i nie jest pokryta śródlądowymi wodami stojącymi w jeziorach.

Działka gruntu … nie jest objęta uproszczonym planem urządzania lasu ani nie została wydana decyzja na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 28 października 199 r. o lasach (Dz. U. z 2020 r., poz. 1463).

Ww. działka posiada dostęp do dróg publicznych.

W 2019 r. spółka akcyjna „…” z siedzibą w …, …, ul. …, osobiście zaproponowała Wnioskodawcy i jego żonie kupno działki gruntu ….

Wnioskodawca oświadczył, że nie współpracowali z żoną pośrednio ani bezpośrednio z osobami zajmującymi się pośrednictwem w obrotach nieruchomościami, w tym z biurem pośrednictwa nieruchomościami, ani z innymi tego typu instytucjami w celu sprzedaży działki ….

Dnia … 2019 r. przed notariuszem … w … przy ul… Wnioskodawca zawarł z kupującą firmą „…” przedwstępną umowę sprzedaży zawartą pod warunkami oraz pełnomocnictwo, która dokumentowana jest w akcie notarialnym Repertorium A nr ….

Aneksem nr … … do zawartej w … umowy dzierżawy nr … … z dnia … 2019 r. na okres 3 miesięcy Wnioskodawca wraz z żoną wyraził zgodę na dysponowanie przez dzierżawcę przedmiotem dzierżawy na cele budowlane w zakresie uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń określonych szczegółowo w treści przedwstępnej umowy sprzedaży. W związku z przedłużającym się terminem uzyskania niezbędnych pozwoleń na cele budowlane przez firmę „…” termin umowy przyrzeczonej wygasł w dniu …pada 2020 r. Spółka akcyjna „…” oświadczyła, że niniejszym zmieniają termin zawarcia umowy przyrzeczonej określony w umowie przedwstępnej, tj. nie później niż do … 2021 r. W związku z czym dnia … 2021 r. w kancelarii notarialnej w … przy ul. … notariusz … sporządził akt notarialny Repertorium A nr … dotyczący zmiany terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Niniejsza zmiana jest jedyną zmianą umowy przedwstępnej.

Dnia … 2021 r. decyzją … działka gruntu … została wyłączona z produkcji rolniczej na cele nierolnicze. Wnioskodawca oświadczył, że stan prawny i faktyczny przedmiotowej nieruchomości jest aktualny.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że:

  1. Nie prowadzi ani nigdy nie prowadził działalności gospodarczej i nie jest podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi wraz z żoną … indywidualne gospodarstwo rolne od 1984 roku.
  2. Wnioskodawca nie prowadzi ani nigdy nie prowadził działalności w zakresie obrotu nieruchomościami.
  3. Działka … od momentu nabycia do momentu sprzedaży wykorzystywana była rolniczo.
  4. Działka … o obszarze … ha posiada dostęp do dróg publicznych oraz wchodzi w skład terenu oznaczonego symbolem 47 MNU – tereny zabudowy mieszkaniowej i jednorodzinnej z usługami. Lokalizacja i wielkość działki spowodowały, że w 2019 roku spółka akcyjna „…” z siedzibą w …, ul. … osobiście zaproponowała Wnioskodawcy kupno ww. działki. Wnioskodawca nie planował żadnego działania marketingowego ani nie reklamował i nie dawał ogłoszenia w prasie celem sprzedaży działki ….
  5. W dniu … 2019 r. Wnioskodawca zawarł wraz żoną … z kupującą firmą „….” z siedzibą w … ul. … umowę przedwstępną sprzedaży działki … zawartą pod warunkami oraz pełnomocnictwo. Umowa dokumentowana jest w akcie notarialnym sporządzonym przez … notariusza z … w dniu … 2019 r. Repertorium A nr …. Do uzupełnienia wniosku Wnioskodawca dołączył kserokopię ww. aktu notarialnego wskazując, iż w akcie zawarte są prawa i obowiązki ciążące na kupującym i sprzedającym wynikające z postanowień ww. umowy zawartej z przyszłym nabywcą, a także zawarte są warunki określone w paragrafie 4 ust. 2, które muszą zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, jednak nie później niż w terminie do … 2020 r. Termin realizacji przedwstępnej umowy minął i dnia … 2021 r. nastąpiła zmiana umowy przedwstępnej. Spółka „….” oświadczyła, że zmieniają termin zawarcia umowy przyrzeczonej określony w powołanej umowie przedwstępnej Repertorium A nr …. Pozostałe postanowienia umowy przedwstępnej sprzedaży zawartej pod warunkami oraz pełnomocnictwo Rep. A nr … zostaje bez zmian. Niniejsza zmiana umowy przedwstępnej wystąpiła wyłącznie na wniosek „...”. Do uzupełnienia wniosku Wnioskodawca dołączył kopię aktu Repertorium A nr … oświadczając, że wcześniejsze postanowienia nie wygasły.
    Dnia … 2021 r. w kancelarii notarialnej w … przy ul. … przed notariuszem … została zawarta umowa sprzedaży działki … Repertorium A nr …. Zawarcie umowy sprzedaży wyczerpało wszystkie roszczenia stron umowy przedwstępnej sprzedaży zawartej pod warunkami oraz „pełnomocnictwo” dokumentowanej w akcie notarialnym …, notariusza w … w dniu … 2019 roku Repertorium A nr … wraz ze zmianą dokumentowaną aktu notarialnego sporządzonego przez …, notariusza w … dnia … 2021 r. Rep. ….
    Dnia … 2021 r. umowa została sfinalizowana.
    W związku z udzielonym pełnomocnictwem nabywca podjął starania uzyskania wszelkich pozwoleń na budowę budynku handlowo-usługowego.
  1. Do dnia złożenia wniosku Wnioskodawca dokonał sprzedaży działek: działka … sprzedana dnia … 2005 roku, działka … sprzedana dnia … 2006 roku, działka … sprzedana … 2006 roku, działka … sprzedana dnia … 2013 roku. Działki przeznaczone były pod zabudowę domów jednorodzinnych. Tylko działka nr … jako łąka sprzedana … 2015 roku. Łącznie Wnioskodawca sprzedał 5 działek.
  2. Wnioskodawca posiada gospodarstwo rolne, którego nie zamierza sprzedawać.
  3. Aneksem nr A … … do zawartej w … umowy dzierżawy nr … … z dnia … 2019 r. na okres 3 miesięcy Wnioskodawca wyraził zgodę na dysponowanie przez dzierżawcę przedmiotem dzierżawy na cele budowlane. Dzierżawa miała charakter odpłatny … zł za każdy miesiąc przez okres 3 miesięcy. Wnioskodawca nigdy nie otrzymał od firmy „...” czynszu za dzierżawę działki …, w związku z tym nie odprowadził z tytułu dzierżawy żadnego podatku. Stroną umowy dzierżawy był Wnioskodawca oraz jego żona … (Wnioskodawca dołączył ksero umowy dzierżawy).
  4. Poza umową dzierżawy nr … … zawartą w dniu … 2019 r. w … z firmą „...” były zawierane inne umowy udostępniania działki …. Były to czynności nieodpłatne i Wnioskodawca nie odprowadzał z tego tytułu podatku. Stroną umowy był Wnioskodawca, jego żona … oraz „....” Umowy dotyczyły zmiany terminów sprzedaży działki …, w związku z tym, że dnia … 2020 roku minął termin umowy przedwstępnej sprzedaży działki … zawartej przed Panią …, notariuszem w …akt notarialny z dnia … 2019 r. Rep. A nr … umowa przedwstępna sprzedaży zawarta pod warunkami oraz pełnomocnictwo (Wnioskodawca dołączył kserokopię umowy). Na prośbę nabywcy „...” dnia … 2021 r. w kancelarii notarialnej w … przy ul. … przed … notariuszem w … został sporządzony akt notarialny Repertorium A nr … dotyczący zmiany terminu zawarcia umowy przyrzeczonej określony w ww. powołanej umowie przedwstępnej zawartej pod warunkami, nie później niż do dnia … 2021 r. Stronami ww. umowy był Wnioskodawca, jego żona … oraz „...” (Wnioskodawca dołączył kserokopię umowy). Dnia … 2021 r. w kancelarii notarialnej w … przy ul. … przed …, notariuszem w … została zawarta umowa sprzedaży działki … Repertorium A nr …. Ostatecznie dnia … 2021 r. „...” kupiła powyższą nieruchomość. Sprzedaż działki została sfinalizowana (Wnioskodawca dołączył kserokopię umowy).
  5. Dnia … 2021 r. decyzją … działka gruntu … została wyłączona z produkcji rolniczej na cele nierolnicze na wniosek nabywcy. Wnioskodawca dodał, że dnia … 2005 r. na wniosek małżonków … i … wydana została decyzja o warunkach zabudowy … przez Gminę ….

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że w umowie przedwstępnej sprzedaży zostały ustalone następujące warunki, które muszą zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży przenoszącej prawo własności na nabywcę:

  1. uzyskania przez kupującą spółkę prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr … obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi kupującej spółki, w tym obiektem handlowym o powierzchni użytkowej 526,30 m2, w tym sala sprzedaży 400 m2 wraz z miejscami parkingowymi w ilości 20 miejsc postojowych minimum.
  2. uzyskania przez kupującą spółkę ostateczniej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ lub zarządcę drogi zezwalającej na lokalizację zjazdu na przedmiotową nieruchomość – według koncepcji kupującej spółki – na zasadzie prawo i lewo skrętu dla pojazdów o masie powyżej 25 ton, bez konieczności przebudowy układu drogowego, wraz z niezbędnymi dokumentami umożliwiającymi obsługę komunikacji, a także uzyskania zapewnienia zarządcy drogi o niewprowadzaniu ograniczeń tonażowych utrudniających obsługę komunikacyjną nieruchomości.
  3. uzyskania pozwolenia na wycięcie drzew obejmującego zgodę na dokonanie przez kupującą spółkę nasadzeń zamiennych.
  4. uzyskania przez kupującą spółkę prawomocnej, ostateczniej oraz wykonalnej decyzji na wycinkę drzew kolidujących z zakresem przebudowy pasa drogowego określonego przez zarządcę drogi, obejmującego zgodę na dokonanie przez kupującą spółkę odpowiednich nasadzeń zamiennych.
  5. niestwierdzenia ponadnormatywnego zanieczyszczenia przedmiotowej nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji gruntu.
  6. potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na przedmiotowej nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych.
  7. uzyskania przez kupującą spółkę warunków technicznych przyłączy – kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego zgodnie z koncepcją kupującej spółki, pozwalających na realizację planowanej inwestycji w okresie 6 miesięcy od dnia przyrzeczonej umowy sprzedaży.
  8. uzyskania od zarządcy drogi zniesienia ograniczenia tonażowego dla pojazdów ciężarowych o masie 25 ton w celu realizacji dostaw do obiektu handlowego zgodnie z koncepcją spółki.
  9. uzyskania warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej z planowanym obiektem handlowym.
  10. uzyskania i przedłożenia przez sprzedających (najpóźniej do dnia zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży) własnym kosztem staraniem indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez właściwego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) o konieczności naliczania bądź zwolnienia z naliczania podatku VAT od sprzedaży przedmiotu umowy.
  11. uzyskania promesy na sprzedaż alkoholu powyżej 4,5% w planowanym obiekcie.
  12. założenia nowej księgi wieczystej dla działki gruntu nr … bez obciążeń albo uzyskania zgody wierzyciela/uprawnionego do ograniczonych praw rzeczowych kosztem i staraniem sprzedających w terminie trzech miesięcy od daty zawarcia niniejszej umowy.

Wnioskodawca udzielił pełnomocnictwa kupującej spółce pod nazwą „….” z siedzibą w … do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń wyżej wymienionych warunków umowy przedwstępnej sprzedaży, a w szczególności do składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień, dokonania wszelkich czynności związanych z uzyskaniem na terenie nieruchomości warunków technicznych dotyczących przyłączenia do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, kanalizacji deszczowej oraz sieci elektroenergetycznej w szczególności do złożenia wniosków o wydanie przedmiotowych warunków oraz ich odbioru, uzyskania decyzji na lokalizację zjazdu publicznego, w szczególności do złożenia wniosków w celu jej uzyskania oraz odbioru.

W związku z udzielonym pełnomocnictwem nabywca „...” przeprowadził badanie gruntu działki … oraz uzyskał pozwolenie na budowę budynku handlowo-usługowego wraz z infrastrukturą techniczną. Spółka uzyskała od zarządcy drogi zniesienie ograniczenia tonażowego dla pojazdów o masie 24 ton w celu realizacji dostaw do obiektu handlowego zgodnie z koncepcją spółki oraz uzyskała warunki techniczne przyłączy wodno-kanalizacji sanitarnej, wodnej, deszczowej oraz przyłącza energetycznego.

Wnioskodawca oświadczył, że sprzedając niezabudowaną działkę gruntu … spółce „...” przy tej czynności sprzedaży nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług VAT. Przedmiotowa nieruchomość nie jest towarem w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Ww. opisaną nieruchomość Wnioskodawca nabył wraz z żoną … od osób fizycznych na podstawie przekazania gospodarstwa rolnego z dnia … 1984 r. od rodziców Wnioskodawcy i aż do chwili sprzedaży działka gruntu … stanowiła ich majątek wspólny. Wnioskodawca wraz z żoną … zobowiązał się sprzedać spółce „...” ww. działkę w terminie 14 dni od ziszczenia się ww. warunków umowy przedwstępnej, a spółka „….” działkę gruntu … kupi.

Wnioskodawca oświadczył, że spółka „...” nie dawała jemu i żonie żadnych zaliczek ani zadatków na kupno działki gruntu …. Spółka „….” zobowiązała się kupić działkę gruntu … za cenę rynkową lub zrezygnować z jej zakupu w przypadku (nieziszczenia się) nieuzyskania wszystkich niezbędnych pozwoleń na budowę obiektu handlowo-usługowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedając w 2021 roku działkę gruntu … o powierzchni całkowitej … ha położonej w …, Gmina …, obręb ewidencyjny …, w powiecie …, województwie … zostanie z tego tytułu naliczony podatek od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy (doprecyzowanym pismem z 6 lipca 2021 r.), podatek od towarów i usług nie wystąpi, ponieważ wraz z żoną sprzedają swój majątek osobisty jako osoby fizyczne. Wnioskodawca nadmienił, że nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej i nie występuje w roli przedsiębiorcy. Wnioskodawca sprzedaje tylko tę jedną działkę gruntu … położoną w …, Gmina …, w powiecie …, województwie ….

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, iż z okoliczności sprawy wynika, że działka nr … została … 2021 r. sprzedana, a zatem przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie stan faktyczny.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

  1. określone udziały w nieruchomości,
  2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
  3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. „Teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE).

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości, reguluje ustawa Kodeks cywilny. Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi sprzedaży – przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę (art. 535 Kodeksu cywilnego).

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.

Z kolei umowa przedwstępna została uregulowana w art. 389-396 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego – umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia (art. 389 § 2 ww. ustawy).

Umowa przedwstępna jest więc jedynie zobowiązaniem do przeniesienia własności, lecz własności nie przenosi. Kupujący nie otrzymuje na mocy tej umowy żadnych uprawnień właścicielskich. Właścicielem zostaje dopiero dzięki zawarciu umowy przyrzeczonej.

Tym samym, zgodnie z powyższymi normami prawa cywilnego – umowa przedwstępna, będąca przyrzeczeniem zawarcia właściwej umowy sprzedaży, nawet jeśli sporządzona została w formie aktu notarialnego, nie powoduje przeniesienia prawa własności nieruchomości.

Ponadto należy zwrócić uwagę na kwestię udzielania pełnomocnictw, która to została uregulowana w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo, ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. W świetle § 2 tego artykułu, czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96 ww. Kodeksu cywilnego, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Stosownie do art. 98 ww. Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Stosownie do art. 99 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Na mocy art. 108 ww. Kodeksu cywilnego, pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 ww. Kodeksu cywilnego wynika, że przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo – to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Z okoliczności przedstawionych w opisie sprawy wynika, że … 2019 r. została zawarta przedwstępna umowa sprzedaży niezabudowanej działki nr …. W celu zawarcia ostatecznej umowy musiały zostać spełnione m.in. następujące warunki:

  • uzyskanie przez kupującą spółkę prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę, z której będzie wynikać możliwość zabudowania nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr … obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi kupującej spółki, w tym obiektem handlowym o powierzchni użytkowej 526,30 m2, w tym sala sprzedaży 400 m2 wraz z miejscami parkingowymi w ilości 20 miejsc postojowych minimum,
  • uzyskanie przez kupującą spółkę ostatecznej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ lub zarządcę drogi zezwalającej na lokalizację zjazdu na przedmiotową nieruchomość – według koncepcji kupującej spółki – na zasadzie prawo i lewo skrętu dla pojazdów o masie powyżej 25 ton, bez konieczności przebudowy układu drogowego, wraz z niezbędnymi dokumentami umożliwiającymi obsługę komunikacji, a także uzyskania zapewnienia zarządcy drogi o niewprowadzaniu ograniczeń tonażowych utrudniających obsługę komunikacyjną nieruchomości,
  • uzyskanie pozwolenia na wycięcie drzew obejmującego zgodę na dokonanie przez kupującą spółkę nasadzeń zamiennych,
  • uzyskanie przez kupującą spółkę prawomocnej ostateczniej oraz wykonalnej decyzji na wycinkę drzew kolidujących z zakresem przebudowy pasa drogowego określonego przez zarządcę drogi, obejmującego zgodę na dokonanie przez kupującą spółkę odpowiednich nasadzeń zamiennych,
  • niestwierdzenie ponadnormatywnego zanieczyszczenia przedmiotowej nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji gruntu,
  • potwierdzenie badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na przedmiotowej nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych,
  • uzyskanie przez kupującą spółkę warunków technicznych przyłączy – kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego zgodnie z koncepcją kupującej spółki, pozwalających na realizację planowanej inwestycji w okresie 6 miesięcy od dnia przyrzeczonej umowy sprzedaży,
  • uzyskanie od zarządcy drogi zniesienia ograniczenia tonażowego dla pojazdów ciężarowych o masie 25 ton w celu realizacji dostaw do obiektu handlowego zgodnie z koncepcją spółki,
  • uzyskanie warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej z planowanym obiektem handlowym.

Ponadto Wnioskodawca udzielił kupującej spółce „….” pełnomocnictwa do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń wyżej wymienionych warunków umowy przedwstępnej sprzedaży, a w szczególności do składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień, dokonania wszelkich czynności związanych z uzyskaniem na terenie nieruchomości warunków technicznych dotyczących przyłączenia do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, kanalizacji deszczowej oraz sieci elektroenergetycznej w szczególności do złożenia wniosków o wydanie przedmiotowych warunków oraz ich odbioru, uzyskania decyzji na lokalizację zjazdu publicznego, w szczególności do złożenia wniosków w celu jej uzyskania oraz odbioru.

W związku z udzielonym pełnomocnictwem nabywca przeprowadził badanie gruntu działki … oraz uzyskał pozwolenie na budowę budynku handlowo-usługowego wraz z infrastrukturą techniczną. Spółka uzyskała od zarządcy drogi zniesienie ograniczenia tonażowego dla pojazdów o masie 25 ton w celu realizacji dostaw do obiektu handlowego zgodnie z koncepcją spółki oraz uzyskała warunki techniczne przyłączy kanalizacji sanitarnej, wodnej, deszczowej oraz przyłącza energetycznego. Nadto dnia … 2021 r. decyzją … działka gruntu … została wyłączona z produkcji rolniczej na cele nierolnicze na wniosek nabywcy.

W okolicznościach niniejszej sprawy do momentu faktycznego przeniesienia udziału w prawie własności przedmiotowej nieruchomości, tj. do momentu podpisania umowy przyrzeczonej, nieruchomość pozostawała we współwłasności Wnioskodawcy. Z kolei Zainteresowany oraz Kupująca w przedwstępnej umowie zobowiązali się do szeregu czynności, których zrealizowanie warunkowało podpisanie umowy przyrzeczonej.

W świetle powyższego uznać należy, że Nabywca dokonywał szeregu określonych czynności w związku ze sprzedażą przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości. Pomimo, że ww. czynności dokonywane były przez przyszłego właściciela, to aby takie czynności mogły zostać poczynione, to faktyczny właściciel nieruchomości musiał wystąpić z wnioskiem lub udzielić stosownych pełnomocnictw potencjalnemu przyszłemu właścicielowi, tak aby mógł on działać w jego imieniu. Jak wskazano wyżej, Wnioskodawca udzielił Kupującej stosownego pełnomocnictwa.

Okoliczność, że część z ww. działań, nie była podejmowana bezpośrednio przez Wnioskodawcę, ale przez Kupującą nie oznacza, że pozostawały bez wpływu na sytuację prawną Zainteresowanego. Po udzieleniu pełnomocnictwa czynności wykonane przez Kupującą wywołały skutki bezpośrednio w sferze prawnej Wnioskodawcy (mocodawcy). Z kolei Kupująca dokonując ww. działań uatrakcyjniła przedmiotową nieruchomość stanowiącą nadal współwłasność Zainteresowanego. Działania te, dokonywane za pełną zgodą Wnioskodawcy, wpłynęły generalnie na podniesienie atrakcyjności nieruchomości jako towaru i wzrost jej wartości.

Wobec powyższego, Wnioskodawca dokonując sprzedaży przedmiotowej nieruchomości gruntowej będącej we współwłasności małżeńskiej nie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym, nie jest to bowiem typowe (zwykłe) rozporządzanie prawem własności. Zainteresowany w taki sposób zorganizował sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, że niejako jego działania łącznie z działaniami przyszłego nabywcy stanowiły pewnego rodzaju wspólne przedsięwzięcie.

Do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej Wnioskodawca posiadał prawo własności nieruchomości, będącej we współwłasności małżeńskiej, która podlegała wielu czynnościom. Wszystkie te czynności z punktu widzenia podatku VAT zostały „wykonane” w sferze prawnopodatkowej Zainteresowanego. W tym kontekście bez znaczenia pozostaje okoliczność wykonywania ww. czynności przez potencjalnego nabywcę. W efekcie wykonywanych czynności dostawie podlegała nieruchomość o zupełnie innym charakterze jak w chwili zawarcia umowy przedwstępnej.

Zatem w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca podejmując ww. czynności zaangażował środki podobne do tych, jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa we wskazanych orzeczeniach w sprawach C-180/10 i C-181/10, tj. wykazał aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Ponadto z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany zawarł z Kupującą również umowę dzierżawy działki nr …. Umowa została zawarta na okres 3 miesięcy i miała charakter odpłatny.

W tym miejscu należy wskazać, że na mocy art. 693 § 1 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego, jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

Zatem dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.

Dzierżawa przez Zainteresowanego przedmiotowej nieruchomości spowodowała, że straciła ona charakter majątku prywatnego. Wykorzystywanie przez Wnioskodawcę w sposób ciągły dla celów zarobkowych przedmiotowej nieruchomości spowodowało, że działka nr … była wykorzystywana w prowadzonej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej, a nie wyłącznie w ramach majątku osobistego.

W ocenie tut. Organu uznać należy, że podejmowane przez Wnioskodawcę działania oraz dokonane czynności wykluczają sprzedaż przedmiotowej działki w ramach zarządu jego majątkiem prywatnym. Wobec powyższego, należy stwierdzić, że ww. sprzedaż jest dostawą dokonaną w ramach prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a Zainteresowany działa jako podatnik VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Z uwagi na powyższe, w tej konkretnej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy jest składnik majątku osobistego Zainteresowanego, a sprzedaż ww. nieruchomości stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

Reasumując, skoro w przedmiotowej sprawie wystąpiły przesłanki stanowiące podstawę uznania Wnioskodawcy za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, to czynność sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, będącej we współwłasności małżeńskiej, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane – na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako akt prawa miejscowego wiąże zarówno organy administracji, osoby fizyczne, osoby prawne, jak i inne jednostki organizacyjne. Zatem w sytuacji, gdy na danym terenie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to właśnie zapisom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy nadać decydujące znaczenie dla oceny przeznaczenia danego terenu, w tym również dla potrzeb art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że kluczowa dla sprawy regulacja stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. k Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają dostawy terenów niezabudowanych, inne niż dostawy terenów budowlanych, o których mowa w art. 12 ust. 1 lit. b.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 – Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”. Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania zwolnienia przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotem sprzedaży jest niezabudowana nieruchomość gruntowa objęta obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z powyższym planem działka nr … znajduje się na terenie oznaczonym jako 47 MNU – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami.

W świetle powyższych okoliczności należy wskazać, że działka nr … spełnia definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, bowiem zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, działka ta będzie sklasyfikowana jako tereny budowlane.

Zatem należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy rozpatrzyć warunki do zastosowania zwolnienia dla dostawy nieruchomości wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

  • towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  • brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca wraz z żoną otrzymał w 1984 r. od swoich rodziców (osób fizycznych) na podstawie umowy przekazania (przeniesienia własności) gospodarstwo rolne z niezabudowaną działką gruntu …. Z uwagi na okoliczność, iż nabycie ww. działki nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie można uznać, że Zainteresowanemu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. W takiej sytuacji nie można mówić, że Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości, lub że takie prawo mu nie przysługiwało. Ponadto z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną odpłatnie wydzierżawił ww. nieruchomość na okres 3 miesięcy, a zatem ww. nieruchomość nie była wykorzystywana wyłącznie do działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że dostawa przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości gruntowej będącej we współwłasności małżeńskiej nie korzysta także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie.

W związku z powyższym sprzedaż przez Wnioskodawcę działki nr … będącej we współwłasności małżeńskiej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według określonej stawki podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja wywiera skutki prawne wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto, należy wskazać, że kwestia ustalenia wysokości stawki podatku od towarów i usług dla dostawy towarów lub świadczenia usług od dnia 1 lipca 2020 r. może być określona tylko i wyłącznie w ramach wydania wiążącej informacji stawkowej określonej w art. 42a ustawy o podatku od towarów i usług.

Końcowo tut. Organ informuje, że w związku z tym, iż niniejsze rozstrzygnięcie dotyczy wyłącznie stanu faktycznego, to wniesiona w dniu 4 czerwca 2021 r. dodatkowa wpłata w wysokości 40 zł stanowi nadpłatę i będzie zwrócona przekazem pocztowym na adres wskazany w części B.3 wniosku ORD-IN, zgodnie z art. 14f § 2a ww. ustawy.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj