UZASADNIENIE

W dniu 12 kwietnia 2021 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu dostawy udziałów w działce niezabudowanej nr 1 oraz braku zwolnienia z VAT sprzedaży udziału w tej działce.

Ww. wniosek został uzupełnionym pismem z 23 maja 2021 r. (data wpływu 25 maja 2021 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 12 maja 2021 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.310.2021.1.AB oraz pismem z 18 czerwca 2021 r. (data wpływu 23 czerwca 2021 r.), z 7 lipca 2021 r. (data wpływu 9 lipca 2021 r.), z 12 lipca 2021 r. (data wpływu 13 lipca 2021 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Od 14 lat wraz z mężem prowadzi Pani gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 30 hektarów. W 2015 r. na podstawie aktu notarialnego, w celu prowadzenia działalności rolniczej, zakupili Państwo od (…) udział w nieruchomości wynoszący 15/100 niezabudowanej działki o nr ewid. 1 położonej w (…). Po nabyciu na ww. nieruchomości przez cały okres jej użytkowania uprawiane było zboże. W związku z zasiewami pobierane były dopłaty bezpośrednie do produkcji rolnej Równocześnie działalność rolniczą prowadzili Państwo na pozostałej części nieruchomości (85/100) - na podstawie umowy dzierżawy.

Wypis z rejestru gruntów na moment zakupu stanowił, że były to grunty orne (RIVb, RV), a z zaświadczenia wydanego przez Wójta Gminy z dnia 23 września 2014 r. wynikało, że nabywana działka częściowo leży na terenie oznaczonym symbolem A 41 UT - teren sportu i rekreacji. Sprzedawca działki (…) była na dzień zawarcia aktu notarialnego podatnikiem podatku od towarów i usług, jednakże oświadczyła, że przedmiotowa nieruchomość jest niezabudowana i stanowi grunty rolne, tym samym jej sprzedaż nie podlega ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Dnia 29 października 2019 r. Rada Gminy wydała uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…) w miejscowość (…). Zgodnie z tym planem działka 1 została oznaczona częściowo symbolem 6P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów), częściowo symbolem KD-L (drogi publiczne klasy lokalnej) i częściowo symbolem 11P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów).

W związku ze zmianami planu zagospodarowania przestrzennego, właściciel 85/100 części nieruchomości - firma (…) podjęła decyzję o sprzedaży swojej części nieruchomości. Powyższe działanie doprowadza do sytuacji, w której dalsza działalność rolnicza prowadzona przez Państwa na ograniczonej powierzchni (brak możliwości kontynuowania umowy dzierżawy) staje się nieopłacalna i niecelowa. Ponadto zmiana planu zmieniła również charakter przeznaczenia gruntów. W związku z powyższym również Pani podjęła decyzję o dokonaniu sprzedaży swojej części nieruchomości.

W dniu 4 stycznia 2021 r. podpisali Państwo u notariusza przedwstępną umowę sprzedaży ww. nieruchomości. W księdze wieczystej sposób korzystania ze sprzedawanej nieruchomości na dzień podpisania umowy jest oznaczony jako „R-grunty orne”. Zgodnie z uproszczonymi wypisami z rejestru gruntów, wydanymi w dniu 23 grudnia 2020 r. sprzedawana działka zawiera użytki stanowiące w całości grunty orne („RIVb” i „RV”).

Stosownie do uchwały Rady Gminy z dnia 29 października 2019 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego działka jest oznaczona częściowo symbolem 6P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów), częściowo symbolem KD-L (drogi publiczne klasy lokalnej) i częściowo symbolem 11P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów). Wobec faktu objęcia całego terenu nieruchomości obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego o przeznaczeniu innym niż na cele rolne, nieruchomość nie stanowi już nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego.

Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana do działalności gospodarczej, nie była też przedmiotem żadnych umów najmu bądź dzierżawy, udział we własności tej działki został zakupiony wyłącznie w celu prowadzenia działalności rolniczej i w taki też sposób była ona wykorzystywana.

Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej, nie jest Pani też podatnikiem podatku od towarów i usług. W celu sprzedaży działki, nie podejmowała Pani żadnych działań marketingowych. Nie wnioskowała Pani o zmianę planu zagospodarowania. Nie doprowadzała Pani żadnych przyłączy do sprzedawanej działki. Na działce nie ma żadnych budynków czy budowli, nadal pozostaje niezabudowana.

W uzupełnieniu z 23 maja 2021 r. wskazała Pani, że:

1. Udział w przedmiotowej nieruchomości został nabyty wyłącznie na cele działalności rolniczej Pani męża, natomiast Pani nie miała zarówno potrzeby nabywania jak i wykorzystania nieruchomości. Figuruje Pani w dokumentach z uwagi na uregulowania cywilnoprawne.
   
2. Nie jest Pani rolnikiem ryczałtowym. Rolnikiem ryczałtowym jest - Pani małżonek i z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego pobiera dopłaty z (…) od roku 2008.
   
3. Z przedmiotowej nieruchomości sprzedaży płodów rolnych z własnej działalności rolniczej - zboża, przez cały okres posiadania nieruchomości dokonywał (…). Sprzedaż nie była opodatkowana podatkiem VAT.
   
4. Nie posiada Pani wiedzy na czyj wniosek została podjęta Uchwała Rady Gminy z dnia 29 października 2019 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „(…)” w miejscowości (…). Plan ten został sporządzony dla większego obszaru obejmującego połowę miejscowości (...). W załączeniu przedkłada Pani treść powyższej uchwały wraz z załącznikiem graficznym.
   
5. Nie wnosiła Pani o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla nieruchomości.
   
6. Zakres umowy przedwstępnej obejmuje zobowiązanie do zawarcia umowy, na podstawie której (…) sprzedadzą spółce pod firmą (…) udział wynoszący 15/100 części w nieruchomości, której dotyczy wniosek.
   
7. Z przedwstępnej umowy sprzedaży wynika również szereg warunków i czynności, które winny być zrealizowane, żeby doszło do ostatecznej umowy sprzedaży, tj.:
   
   • sprzedający będzie zobowiązany do przedłożenia zaświadczeń z urzędu gminy, urzędu skarbowego, (…) wydane w trybie art. 306g Ordynacji podatkowej oraz zaświadczeń z Zakładu lub Kasy, potwierdzających, że sprzedający nie zalega z płatnością należnych podatków oraz innych należności publicznoprawnych.
     
   • przeprowadzeniu przez kupującego analizy stanu prawnego nieruchomości i uznaniu przez kupującego wyników analizy za satysfakcjonujące.
     
   • uzyskaniu przez kupującego, na jego koszt ustaleń z których wynika, że warunki gruntowo- środowiskowe umożliwiają realizację zamierzonej inwestycji.
     
   • potwierdzeniu, że warunki techniczne (zaopatrzenia w media: wodę, energię elektryczną, gaz, włączenia do układu drogowego oraz odprowadzania ścieków i wód deszczowych) umożliwiają realizację zamierzonej przez kupującego inwestycji.
     
   • potwierdzeniu, że nieruchomość posiada dostęp do drogi publicznej, albo w przypadku, gdy, nieruchomość nie będzie miała zapewnionego bezpośredniego dostępu do drogi publicznej, ustanowienia stosownej służebności drogowej zapewniającej ten dostęp.
     
   • uzyskaniu przez kupującego na jego koszt i jego staraniem warunków technicznych, pozwoleń, uzgodnień oraz zgód właściwych podmiotów, w tym dostawców mediów oraz jednostek samorządu terytorialnego i organów administracji państwowej na zmianę przebiegu mediów znajdujących się na terenie nieruchomości które to media (w szczególności gazociągi, linie energetyczne, wodociągi, rurociągi, linie telekomunikacyjne) mogą kolidować z inwestycją, a zmiana ich przebiegu jest niezbędna do uzyskania przez kupującego decyzji zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę inwestycji.
     
   • uzyskaniu przez kupującego ostatecznej decyzji zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę zamierzonej inwestycji. (dot. również pkt 8).
8. W okresie ostatnich 5 lat dokonała Pani sprzedaży nieruchomości w (…) nabytych w drodze umowy kupna na podstawie aktu notarialnego Rep. A nr (…) z 14.09.2007 roku: 2017 - 1 nieruchomość, 2018 - 1 nieruchomość, 2019 - 3 nieruchomości, 2020 – 2 nieruchomości.
   Nieruchomość pierwotnie została nabyta na cele działalności rolniczej i w taki sposób była wykorzystywana. Sprzedane działki miały charakter działek niezabudowanych. Nie składała Pani z tego tytułu zgłoszenia VAT-R, deklaracji VAT-7 ani nie odprowadzała podatku VAT.
   Dokonała Pani transakcji sprzedaży 1/6 części nieruchomości w (…) (nabycie na podstawie postępowania spadkowego z dnia 27.11.2007 roku po zmarłym) - 3 transakcje (2017, 2018, 2020). Środki ze sprzedaży zostały wykorzystane na bieżące potrzeby prowadzonej działalności rolniczej.
   
9. Nie posiada Pani nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.
   
10. Środki ze sprzedaży zostaną przeznaczone na bieżące potrzeby działalności rolniczej.
    
11. Nie przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.
    
12. Udział w nieruchomości wykorzystywany był wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku.
    
    

W uzupełnieniu z 18 czerwca 2021 r. wskazała Pani, że:

Ad. pkt 7 - Umowa przedwstępna zawiera uregulowanie na mocy, którego kupujący, od daty jej zawarcia, uzyskał zgodę i zezwolenie sprzedającego na dysponowanie nieruchomością i w tym zakresie do składania wniosków, uzyskiwania pozwoleń, uzgodnień, sprawdzeń, opinii, warunków technicznych przyłączy, a także do prowadzenia badań i odwiertów. Pełnomocnictwo w tym zakresie jest elementem umowy przedwstępnej.

Sprzedający upoważnił kupującego do: przeglądania akt księgi wieczystej, uzyskiwania od właściwych organów zaświadczeń, wypisów, wyrysów dot. nieruchomości, uzyskania zaświadczenia w przedmiocie objęcia nieruchomości uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją w tym zakresie, wystąpienia do właściwych podmiotów celem uzyskania technicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, gazowej, teleinformatycznej, wodociągowej, ciepłowniczej, kanalizacji deszczowej i sanitarnej, włączenia do układu drogowego, w tym do składania i podpisywania wniosków i innych dokumentów, ich zmiany, cofania oraz odbioru, a nadto zawarcia w imieniu sprzedającego umów przyłączenia do sieci oraz umów określających warunki włączenia do układu drogowego.

Ad. pkt 8 - na dzień składania uzupełnienia kupujący korzystał z udzielonego pełnomocnictwa i uzyskał warunki przyłączenia do sieci energetycznej, gazowej. Dokonane zostały ustalenia w zakresie dostaw wody.

Uzyskano pozytywne zaopiniowanie (…) pod linią wysokiego napięcia od (…).

Złożono wniosek o wydanie decyzji środowiskowej.

Złożono wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej projekt robót geologicznych dla ustalenia warunków geologiczno-inżynierskich podłoża gruntowego dla planowanej inwestycji.

Została podpisana umowa drogowa na skomunikowanie całości działki.

Kupujący wykonał inwentaryzację drzew oraz uzyskał zaświadczenie o braku konieczności prowadzenia badań archeologicznych.

Kupujący na dzień 1 lipca br. planuje złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę planowanej inwestycji.

Pismem z 12 lipca 2021 r. uzupełniła Pani opis sprawy następująco.

Transakcja nabycia nieruchomości od (…) podlegała zwolnieniu od podatku VAT (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy dokonując zbycia posiadanego udziału w przedmiotowej nieruchomości będzie Pani dokonywała sprzedaży składnika majątku osobistego?
2. W przypadku gdy organ uzna, że jednak działa Pani w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, to czy sprzedaż udziału w nieruchomości będzie opodatkowana stawką 23%?
   
   

Stanowisko Pani:

Dokonując sprzedaży udziału w nieruchomości będzie dokonywała Pani zbycia swojego prywatnego majątku, w związku z tym nie będzie Pani podatnikiem podatku od towarów i usług.

Sprzedaż ww. nieruchomości dotyczy części Pani i Pani męża gospodarstwa rolnego i w tym charakterze przez cały okres posiadania przedmiotowa działka była ona użytkowana. W momencie jej nabycia zamiarem było korzystanie z gruntów w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego, natomiast konieczność sprzedaży podyktowana została zdarzeniami niezależnymi od Pani.

Rozstrzygnięcie czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. W powołanym orzeczeniu TSUE wskazał, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest to, czy zbywca w celu dokonania jego sprzedaży, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Pani zdaniem w przypadku sprzedaży udziału w opisanej we wniosku nieruchomości, brak jest przesłanek, aby przedstawione zdarzenie przyszłe kwalifikować jako sprzedaż gruntów dokonaną przez podatnika podatku VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Tym samym sprzedaż nieruchomości w opisanym stanie faktycznym nie może podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na powyższe wpływa fakt, że nie występowała Pani o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, gmina sam taki plan wydała uchwałą z dnia 29 października 2019 r. Nie miała Pani wpływu na zmianę przeznaczenia gruntów. Ponadto nie wydzielała Pani dróg wewnętrznych, nie uzbrajała Pani terenu, nie wnioskowała Pani o przyłączenie mediów. Nie podejmowała Pani żadnych działań marketingowych, wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia. Nie jest zatem działalnością gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który został nabyty w celu prowadzenia działalności rolniczej.

Podobne stanowisko wyrażone zostało w Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 22 lipca 2020 r. I SA/Bd 90/20, zgodnie z którym przyjęcie, że osoba fizyczna dokonując sprzedaży gruntów pod budowę działa jako podatnik prowadzący handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność ma charakter zawodowy (profesjonalny), stały (charakteryzujący się powtarzalnością czynności), a w konsekwencji zorganizowany.

Dla oceny, czy podmiot sprzedając działki działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 w związku z ust. 2 ustawy o VAT, istotne są kryteria określone przez TSUE w wyroku w sprawie Słaby i in., C -180/10 i C -181/10, ECLI:EU:C:2011:589.

TSUE stwierdził, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem od podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zdaniem Sądu o profesjonalnym działaniu handlowym nie może świadczyć zarówno działanie polegające na formułowaniu ogłoszeń o sprzedaży jak i zawieranie umów przedwstępnych.

Jeżeli jednak organ potraktuje Panią przy sprzedaży Pani udziału w przedmiotowej nieruchomości jako podatnika podatku VAT, to zbycie będzie podlegało opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 23%.

Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ponieważ przepis ten zwalnia dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane bądź przeznaczone pod zabudowę. Art. 2 pkt 33 zawiera definicję terenów budowlanych - są to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Niezbudowana działka, będąca przedmiotem planowanej sprzedaży znajduje się w części objętej miejscowym planem zagospodarowania terenu i jest oznaczona częściowo symbolem 6P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów), częściowo symbolem KD-L (drogi publiczne klasy lokalnej) i częściowo symbolem 11P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów). Wobec faktu objęcia całego terenu Nieruchomości obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego o przeznaczeniu innym niż na cele rolne, nieruchomość nie stanowi nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pani w sprawie oceny prawnej przestawionego zdarzenia przyszłego jest:

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek, udziałów w działkach), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m. in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Stosownie zaś do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych – art. 15 ust. 2 ustawy.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Należy mieć na uwadze, że kluczowe dla uznania transakcji za działalność gospodarczą na gruncie podatku VAT są przesłanki wskazane w orzecznictwie unijnym.

Kierując się zatem tym przesłankami należy wskazać, że kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku VAT i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy VAT, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.

Okoliczność, iż osoba ta jest rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 295 ust. 1 pkt 3 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, jest w tym zakresie bez znaczenia.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości podejmowała Pani aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę i czy działania stanowią ciąg zdarzeń, a nie są jedynie pojedynczymi czynnościami.

Jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z ww. orzeczeń C-180/10 i C-181/10 wynika również, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Wskazać należy, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu ustawy o VAT, wymaga ustalenia, że jej działania przybierają formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Odnosząc się do Pani wątpliwości, należy wskazać, że kwestie dotyczące stosunków cywilnoprawnych między podmiotami, w tym kwestie dotyczące przeniesienia własności nieruchomości jak i pełnomocnictw, reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Należy zwrócić uwagę, na kwestię udzielania pełnomocnictw, która została uregulowana w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo, ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. W świetle § 2 tego artykułu, czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96 ww. Kodeksu, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Stosownie do art. 98 ww. Kodeksu, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Zgodnie z art. 99 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Na mocy art. 108 ww. Kodeksu, pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 ww. Kodeksu wynika, że przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo – to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Z opisu sprawy wynika, że od 14 lat Pani wraz z małżonkiem prowadzi gospodarstwo rolne. W 2015 r. w celu prowadzenia działalności rolniczej, zakupiła Pani wraz z małżonkiem udział w nieruchomości wynoszący 15/100 niezabudowanej działki o nr ewid. 1. Po nabyciu na ww. nieruchomości przez cały okres jej użytkowania uprawiane było zboże. W związku z zasiewami pobierane były dopłaty bezpośrednie do produkcji rolnej. Równocześnie działalność rolniczą prowadziła Pani wraz z mężem na pozostałej części nieruchomości (85/100) - na podstawie umowy dzierżawy. Transakcja nabycia nieruchomości podlegała zwolnieniu od podatku VAT.

Dnia 29 października 2019 r. Rada Gminy wydała uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym działka 1 została oznaczona częściowo symbolem 6P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów magazynów), częściowo symbolem KD-L (drogi publiczne klasy lokalnej) i częściowo symbolem 11P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów).

Przedmiotowa działka nie była wykorzystywana do działalności gospodarczej, nie była też przedmiotem żadnych umów najmu bądź dzierżawy, udział we własności tej działki został zakupiony wyłącznie w celu prowadzenia działalności rolniczej i w taki też sposób była ona wykorzystywana. Pani nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest też podatnikiem podatku od towarów i usług. W celu sprzedaży działki, nie podejmowała Pani żadnych działań marketingowych. Nie wnioskowała o zmianę planu zagospodarowania. Nie doprowadzała żadnych przyłączy do sprzedawanej działki. Na działce nie ma żadnych budynków czy budowli, nadal pozostaje niezabudowana.

W dniu 4 stycznia 2021 r. podpisała Pani wraz z małżonkiem u notariusza przedwstępną umowę sprzedaży ww. nieruchomości. Z przedwstępnej umowy sprzedaży wynika szereg warunków i czynności, które winny być zrealizowane, żeby doszło do ostatecznej umowy sprzedaży. Umowa przedwstępna zawiera uregulowanie na mocy, którego kupujący, od daty jej zawarcia, uzyskał zgodę i zezwolenie sprzedającego na dysponowanie nieruchomością i w tym zakresie do składania wniosków, uzyskiwania pozwoleń, uzgodnień, sprawdzeń, opinii, warunków technicznych przyłączy, a także do prowadzenia badań i odwiertów. Pełnomocnictwo w tym zakresie jest elementem umowy przedwstępnej.

Sprzedający upoważnił kupującego do: przeglądania akt księgi wieczystej, uzyskiwania od właściwych organów zaświadczeń, wypisów, wyrysów dot. nieruchomości, uzyskania zaświadczenia w przedmiocie objęcia nieruchomości uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją w tym zakresie, wystąpienia do właściwych podmiotów celem uzyskania technicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, gazowej, teleinformatycznej, wodociągowej, ciepłowniczej, kanalizacji deszczowej i sanitarnej, włączenia do układu drogowego, w tym do składania i podpisywania wniosków i innych dokumentów, ich zmiany, cofania oraz odbioru, a nadto zawarcia w imieniu sprzedającego umów przyłączenia do sieci oraz umów określających warunki włączenia do układu drogowego.

Kupujący korzystał z udzielonego pełnomocnictwa i uzyskał warunki przyłączenia do sieci energetycznej, gazowej. Dokonane zostały ustalenia w zakresie dostaw wody.

Uzyskano pozytywne zaopiniowanie (…) pod linią wysokiego napięcia od (…).

Złożono wniosek o wydanie decyzji środowiskowej.

Złożono wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej projekt robót geologicznych dla ustalenia warunków geologiczno-inżynierskich podłoża gruntowego dla planowanej inwestycji.

Została podpisana umowa drogowa na skomunikowanie całości działki.

Kupujący wykonał inwentaryzację drzew oraz uzyskał zaświadczenie o braku konieczności prowadzenia badań archeologicznych.

Kupujący na dzień 1 lipca br. planuje złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę planowanej inwestycji.

Rozpatrując wątpliwości dotyczące uznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu dostawy udziałów w działce niezabudowanej nr 1 należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności występujących w przedmiotowej sprawie.

Należy zauważyć, że Kupujący działki dokona szeregu określonych czynności, jeszcze przed nabyciem działki.

Zatem fakt, że ww. działania nie będą podejmowane bezpośrednio przez Panią, ale przez osobę trzecią – przyszłego nabywcę, któremu udzieliła Pani pełnomocnictwa – nie oznacza, że pozostają bez wpływu na sytuację prawną Pani. Po udzieleniu pełnomocnictwa czynności wykonane przez Kupującego wywołają skutki bezpośrednio w sferze prawnej Pani (mocodawcy). Z kolei pełnomocnik działający w granicach udzielonego mu umocowania, dokonując ww. działań, uatrakcyjnia przedmiotową działkę stanowiącą nadal własność Pani. Działania te dokonywane za pełną zgodą Pani, przejawiającą się udzielonym pełnomocnictwem, wpłyną niewątpliwie na podniesienie atrakcyjności nieruchomości jako towaru i wzrost jej wartości. Przyszły nabywca nie mógłby wykonać szeregu opisanych we wniosku czynności, jeżeli nie dysponowałby udzielonym przez Panią pełnomocnictwem.

Kierując się przesłankami wskazanymi w orzecznictwie unijnym należy stwierdzić, że działania Pani wskazują, że w przedmiotowej sprawie nie występują jedynie pojedyncze czynności, lecz można mówić o ciągu zdarzeń zmierzających do przygotowania nieruchomości do sprzedaży, a zatem wykazała Pani aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Udzieliła Pani pełnomocnictwa do dokonania w jej imieniu szeregu czynności: przeglądania akt księgi wieczystej, uzyskiwania od właściwych organów zaświadczeń, wypisów, wyrysów dot. nieruchomości, uzyskania zaświadczenia w przedmiocie objęcia nieruchomości uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją w tym zakresie, wystąpienia do właściwych podmiotów celem uzyskania technicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, gazowej, teleinformatycznej, wodociągowej, ciepłowniczej, kanalizacji deszczowej i sanitarnej, włączenia do układu drogowego, w tym do składania i podpisywania wniosków i innych dokumentów, ich zmiany, cofania oraz odbioru, a nadto zawarcia w imieniu sprzedającego umów przyłączenia do sieci oraz umów określających warunki włączenia do układu drogowego.

Ponadto Kupujący korzystał już z udzielonego pełnomocnictwa i uzyskał warunki przyłączenia do sieci energetycznej, gazowej. Dokonane zostały ustalenia w zakresie dostaw wody. Uzyskano pozytywne zaopiniowanie PZT pod linią wysokiego napięcia. Złożono wniosek o wydanie decyzji środowiskowej. Złożono wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej projekt robót geologicznych dla ustalenia warunków geologiczno-inżynierskich podłoża gruntowego dla planowanej inwestycji. Została podpisana umowa drogowa na skomunikowanie całości działki. Kupujący wykonał inwentaryzację drzew oraz uzyskał zaświadczenie o braku konieczności prowadzenia badań archeologicznych. Kupujący na dzień 1 lipca br. planuje złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę planowanej inwestycji.

Wobec powyższego, zbywając działkę (udział w działce) będzie Pani działała w charakterze podatnika VAT, bowiem w taki sposób zorganizowała sprzedaż ww. działki, że niejako Pani działania łącznie z działaniami przyszłego nabywcy, stanowią pewnego rodzaju wspólne przedsięwzięcie.

Do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej działka, w której posiada Pani swój, udział grunt będący własnością Pani będzie podlegał wielu czynnościom. Wszystkie te czynności z punktu widzenia podatku VAT zostaną „wykonane” w sferze prawnopodatkowej Pani. W tym kontekście bez znaczenia pozostaje okoliczność wykonywania ww. czynności przez potencjalnego nabywcę.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, Pani podejmując ww. czynności, zaangażuje środki podobne do tych jakie wykorzystują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, o których mowa we wskazanych orzeczeniach w sprawach C-180/10 i C-181/10, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Ponadto należy również zwrócić uwagę na okoliczność, że w okresie ostatnich 5 lat dokonała Pani już sprzedaży siedmiu nieruchomości tj. w roku: 2017 - 1 nieruchomość, 2018 - 1 nieruchomość, 2019 - 3 nieruchomości, 2020 - 2 nieruchomości. Obecnie planuje Pani sprzedać udziały w kolejnej działce. Jednocześnie środki ze sprzedaży zostały wykorzystane na bieżące potrzeby prowadzonej działalności rolniczej.

Wskazana ilość i częstotliwość sprzedaży gruntów tylko w ostatnich kilku latach przemawia za przyjęciem, że prowadzi Pani w sposób zorganizowany i systematyczny sprzedaż gruntów w celach zarobkowych. Powyższe stanowi również argument uzasadniający uznanie Pani za podmiot trudniący się profesjonalnie obrotem nieruchomościami a w konsekwencji uznaniem za podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Nie można zgodzić się z Panią, że tylko Pani małżonek będzie dokonywał sprzedaży gruntu, gdyż w opisie wniosku wyraźnie wskazała Pani, że wspólnie z mężem prowadzi Pani gospodarstwo rolne od 14 lat. Wspólnie z mężem udzieliła Pani pełnomocnictwa do wykonywania w jej imieniu szeregu czynności związanych z przygotowaniem gruntu do sprzedaży. Również środki uzyskane z wcześniejszej sprzedaży gruntów oraz planowanej sprzedaży przeznacza Pani na bieżące potrzeby w prowadzonej działalności rolniczej. Zatem nie można przyjąć, że figuruje Pani tylko w akcie notarialnym przy nabyciu i sprzedaży gruntu.

Zatem, sprzedaż przez Pani udziału w działce będzie dostawą dokonywaną przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, a więc przez podatnika podatku od towarów i usług, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy i w konsekwencji sprzedaż udziału w działce będzie stanowiła – wskazaną w art. 7 ust. 1 ustawy – dostawę towarów, która zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Pani w tej części jest nieprawidłowe.

W dalszej części interpretacji tut. organ pragnie odnieść się do ewentualnego zwolnienia z podatku VAT sprzedaży udziału w działce.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2021 r., poz. 741, ze zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – w myśl zapisów ust. 2 powołanego wyżej przepisu – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
   
   

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższego wynika, że ustawa nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że dnia 29 października 2019 r. Rada Gminy wydała uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym działka 1 została oznaczona częściowo symbolem 6P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów magazynów), częściowo symbolem KD-L (drogi publiczne klasy lokalnej) i częściowo symbolem 11P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów).

Mając na uwadze opis sprawy oraz ww. przepisy, należy stwierdzić, że działka stanowi tereny budowlane, o których mowa w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, gdyż zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego została oznaczona częściowo symbolem 6P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów magazynów), częściowo symbolem KD-L (drogi publiczne klasy lokalnej) i częściowo symbolem 11P/U (tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów). Zatem sprzedaż działki nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały przesłanki umożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy dla sprzedaży udziału w działce, należy rozpatrzyć warunki do zastosowania zwolnienia dla ww. dostawy wynikające z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1. towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
2. przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
   
   

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Warunek dotyczący braku przysługującego prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu jest spełniony jedynie w sytuacji, gdy dana czynność była opodatkowana, ale podatek naliczony z niej wynikający nie podlegał odliczeniu.

W przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowanie zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, gdyż nie został spełniony warunek dla zastosowania zwolnienia określony w tym przepisie, dotyczący braku prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości. Z wniosku wynika bowiem, że nabyła Pani grunt w ramach czynności podlegających opodatkowaniu, ale korzystających ze zwolnienia. Tym samym nie zostały spełnione przesłanki umożliwiające zwolnienie od podatku sprzedaży udziału ww. działce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Wobec powyższego sprzedaż udziału w działce nr 1 będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT dla przedmiotu dostawy.

W związku z powyższym stanowisko Pani jest w tym zakresie prawidłowe.

Tut. organ pragnie zauważyć również, że na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłyną powołane wyroki sądów. Przytoczone wyroki są rozstrzygnięciem w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do wyroku się zawęża. Nie negując orzeczeń sądu, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Ponadto podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana w odniesieniu do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny opis, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Ponadto, organ wydający interpretację nie jest uprawniony do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie e-PUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.