Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.312.2021.2.JM
z 6 lipca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 marca 2021 r. (data wpływu 23 marca 2021 r.) uzupełnionym pismem z 26 maja 2021 r. (data wpływu 26 maja 2021 r.) oraz pismem z 1 lipca 2021 r. (data wpływu 1 lipca 2021 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z 17 maja 2021 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.312.2021.1.MS (data doręczenia 19 maja 2021 r.) oraz na wezwanie telefoniczne, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko oraz skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko oraz skorzystania z ulgo prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z 17 maja 2021 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.312.2021.1.MS (data doręczenia 19 maja 2021 r.) oraz telefonicznie tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Pismem z 26 maja 2021 r. (data wpływu 26 maja 2021 r.) oraz pismem z 1 lipca 2021 r. wniosek został uzupełniony w całości.

We wniosku i uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny.

Rodzice są małżonkami, nie mają rozwodu ani separacji. Od 7 lutego 2018 r. nie zamieszkują razem i nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, już pod koniec 2017 r. ustały między małżonkami więzy psychologiczne, fizyczne i ekonomiczne. Pomiędzy małżonkami zawarto notarialnie 11 kwietnia 2019 r. umowę majątkową małżeńską (intercyzę) i umowę darowizny (podział majątku). W tym też dniu ustanowiono opiekuna prawnego dla małoletniego syna M., P., którym została matka. Syn od 2012 roku ma zdiagnozowaną cukrzycę t1 jest też po atakach padaczki, syn mieszka na co dzień z matką. Natomiast z uwagi na chorobę wychowywany jest wspólnie. Ojciec płaci dobrowolne alimenty na utrzymanie syna. Syn posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym i otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Ze względu na powyższą sytuację i dobro dziecka małżonkowie nie wzięli rozwodu, ani nie są w separacji orzeczonej sądownie, wszelkie formalności zostały uzgodnione polubownie przez obie strony. Dnia 18 września 2002 r. syn skończył 18 lat. Nie osiągnął dochodów w 2020 r. kontynuuje naukę w technikum. Dochód matki w 2020 r. wyniósł 73.362,74 zł (w tym składki na ubezpieczenie zdrowotne 9.698,66 zł), ojciec od 27 kwietnia 2020 r. do 26 stycznia 2021 r. przebywał na misji poza granicami kraju (w czasie od 27 kwietnia 2020 r. – 12 maja 2020 r. izolacja w Jednostce Wojskowej, natomiast od 12 maja 2020 r. – 26 stycznia 2021 r. na misji) – w tym też czasie matka sprawowała opiekę sama.

W uzupełnieniu z 26 maja 2021 r. Wnioskodawczyni poinformowała, że syn urodził się 18 września 2002 r. Syn ukończył 18 lat i kontynuuje naukę w technikum. Matka wykonywała i wykonuje ciążący na niej obowiązek alimentacyjny, syn był i jest w dalszym ciągu na jej utrzymaniu. Matka dziecka zapewniała i zapewnia wszystkie niezbędne potrzeby względem syna, tj. środki utrzymania, wychowania, dba o rozwój fizyczny, umysłowy, emocjonalny, tożsamości, edukację szkolną a także pozaszkolną jakimi są treningi sztuk walki (kraw maga) oraz matematyka. Poza podstawowymi obowiązkami prowadzi chorobę syna jaką jest cukrzyca typu 1, syn ma też bielactwo, jest genetycznie obciążony celiakią oraz jest po ataku padaczki. Matka zapewnia regularne wizyty u lekarzy i na badaniach. Dba żeby odpowiednio podać insulinę, zważyć jedzenie, oszacować, ile ma kalorii, ile węglowodanów, od tego bowiem zależy dawka insuliny. Wysiłek fizyczny powoduje, że glukoza może się nadmiernie obniżyć, ale też pozwala na odpowiednie jej wyrównanie. Matka dziecka chorego na cukrzycę, często nie śpi po nocach. Dokonuje pomiaru stężenia glukozy we krwi w ciągu nocy, co najmniej dwa razy i musi być na tyle przytomna, żeby wiedzieć, jak zareagować, jeśli stężenie nie jest właściwe. Jest to olbrzymie wyzwanie dla matki, ponieważ musiała wprowadzić do swojego codziennego życia szereg obowiązków, które nie kończą się w szpitalu czy po pierwszych tygodniach pobytu w domu. Jest zobowiązana do tego, żeby dla bezpieczeństwa dziecka opanować podstawową wiedzę z zakresu dawkowania insuliny i wykonywania zastrzyków, obsługi pompy insulinowej, ciągłego monitoringu glikemii a także podstawy ratowania życia dziecka podczas ciężkiej hipoglikemii czy ataków padaczki. Syn w okresie będącym przedmiotem zapytania, pobiera zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny. Wychowywanie syna w okresie od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. oraz w styczniu 2021 r. czyli: opiekę w okresie troszczenia się o byt materialny dziecka, jego rozwój emocjonalny, kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych spoczywał tylko na matce. Ojciec dziecka kontaktował się telefonicznie podczas pobytu na misji wojskowej. W miesiącu sierpniu syn z matką zostali zaproszeni na 8 dni przez ojca aby spotkać się z dzieckiem. Ojciec podczas pobytu syna nie mógł zapewnić opieki synowi (zwłaszcza nocnej), ponieważ miał ograniczone wyjścia z bazy ze względu na COVID. W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania w stosunku do Wnioskodawczyni bądź w stosunku do Jej syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Matka otrzymywała dochody ze stosunku pracy. Ojciec dziecka zrzekł się ulgi prorodzinnej na rzecz matki. Syn w okresie będącym przedmiotem zapytania był na utrzymaniu matki.

Ponadto w piśmie z 1 lipca 2021 r. poinformowano, że pomiędzy Wnioskodawczynią a ojcem dziecka zostało zawarte porozumienie dotyczące ulgi podatkowej. Ojciec dziecka w całości scedował ulgę na matkę. Łączne dochody obojga przekraczają 112.000 zł. Rodzice od 7 lutego 2018 r. nie mieszkają ze sobą, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa, pomiędzy nimi ustały wszelkie więzy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy matka może skorzystać z ulgi prorodzinnej na syna w miesiącach od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. oraz styczeń 2021 r. oraz dodatkowej kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej dla osoby samotnie wychowującej dziecko (podwójna ulga podatkowa) za ww. miesiące- 43,76 zł miesięcznie x 2?

Zdaniem Wnioskodawczyni, powinna mieć prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej, a także ulgi jako osoby samotnie wychowującej dziecko za miesiące od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. oraz styczeń 2021 r., ponieważ tylko wyłącznie ona wychowywała i opiekowała się synem. Należy również wziąć pod uwagę, że opieka nad dzieckiem przewlekle chorym, obciążonym więcej niż jedną chorobą przewlekłą, autoimmunologiczną wymaga więcej czasu, zrozumienia i odpowiedzialności w opiece, tym bardziej jeśli jest to choroba zagrażająca życiu dziecka. Jednocześnie zaakcentować należy, że ojciec dziecka wyraził zgodę na scedowanie ulgi prorodzinnej na rzecz matki.

Należy również zwrócić uwagę, że nie ma uregulowań dotyczących dzieci przewlekle chorych, które są jedynakami a obwarowania dochodowe są takie same jak dla dzieci zdrowych, natomiast koszty leczenia (leki, dieta, opieka) dzieci przewlekle chorych są bardzo wysokie, dlatego rodzice bardzo często nie decydują się świadomie na kolejne potomstwo, aby móc zapewnić jedynemu dziecku jak najlepsze możliwości godnego życia. Niestety większość małżeństw w miarę upływu czasu się rozpada i w większości matki zostają z dziećmi podejmując trudy życia i wychowania dziecka przewlekle chorego. Miłość matki jest bezwarunkowa i bezgraniczna dlatego też w większości to one mają siłę zmierzenia się z przeciwnościami życia i wychowania jednocześnie pracując zawodowo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko oraz skorzystania z ulgi prorodzinnej jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Stosownie do treści art. 6 ust. 8 powołanej ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 9 ww. ustawy).

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
  

• wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
  

• nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
  

• nie uzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów powyżej 3.089 zł (z wyjątkiem przewidzianych ustawą),
  
  
  

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Jak wynika z powyższego, ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka) wymienionych w art. 6 ust. 4 ww. ustawy.

Jednocześnie, przepis art. 6 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby. Jednakże nadmienić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Rozpatrując wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe należy jednoznacznie podkreślić, że nie stanowią one standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

Z opisu stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim, nie ma rozwodu ani separacji. Od 7 lutego 2018 r. Wnioskodawczyni nie zamieszkuje z mężem i nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego. Już pod koniec 2017 r. ustały między małżonkami więzy psychologiczne, fizyczne i ekonomiczne. W dniu 11 kwietnia 2019 r. ustanowiono opiekuna prawnego dla małoletniego syna M., P., którym została matka. Syn mieszka na co dzień z matką. Pełnoletni syn od 2012 roku ma zdiagnozowaną cukrzycę t1 jest też po atakach padaczki. Natomiast z uwagi na chorobę wychowywany jest wspólnie. Ojciec płaci dobrowolne alimenty na utrzymanie syna. Syn posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym i otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Ze względu na powyższą sytuację i dobro dziecka małżonkowie nie wzięli rozwodu, ani nie są w separacji orzeczonej sądownie, wszelkie formalności zostały uzgodnione polubownie przez obie strony. Nie osiągnął dochodów w 2020 r. kontynuuje naukę w technikum. Ojciec od 27 kwietnia 2020 r. do 26 stycznia 2021 r. przebywał na misji poza granicami kraju (w czasie od 27 kwietnia 2020 r. – 12 maja 2020 r. izolacja w Jednostce Wojskowej, natomiast od 12 maja 2020 r. – 26 stycznia 2021 r. na misji) – w tym też czasie matka sprawowała opiekę sama.

W tym miejscu należy wskazać, że aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania swoich dochodów na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4 należy mieć stan cywilny – panny, wdowy, rozwódki, albo osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, oraz wychowywać samotnie dziecko.

W rezultacie, w przedmiotowej sprawie owszem, nie można zaprzeczyć, że w okresie od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. oraz w styczniu 2021 r. Wnioskodawczyni sama i bez wsparcia ze strony męża wychowywała dziecko, jednakże mimo tego nie można przyjąć, że za 2020 i 2021 r. przysługuje Wnioskodawczyni prawo preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Preferencja ta uzależniona jest bowiem, jak już wcześniej wyjaśniono – również od stanu cywilnego rodzica, starającego się o status osoby samotnie wychowującej dziecko. Należy wskazać, że w 2020 i 2021 r. Wnioskodawczyni jest mężatką.

W świetle powyższego, mając na uwadze opis stanu faktycznego oraz przytoczone przepisy prawa, stwierdzić należy, że skoro małżeństwo Wnioskodawczyni nie zostało rozwiązane poprzez rozwód, to Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do preferencyjnego rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że na gruncie przedmiotowej sprawy nie została spełniona przesłanka pozwalająca na uznanie Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko, tj. Wnioskodawczyni nie należy do jednej z kategorii osób wymienionych w powołanym powyżej przepisie (nie jest panną, wdową, rozwódką albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), stanowiącym zamknięty katalog osób uznanych przez ustawodawcę za osobę samotnie wychowującą dziecko.

Podsumowując, nie można uznać Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko w świetle art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem nie przysługuje Jej prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu rozliczenia, o którym mowa w tym przepisie.

Stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie możliwości preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko jest nieprawidłowe.

Odnośnie ulgi prorodzinnej należy wskazać, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   1. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
      
   2. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   3. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   4. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
      
   
   

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a ustawy).

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ustawy).

Na mocy art. 27f ust. 2c przytoczonej ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

Według art. 27f ust. 2d ustawy, za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1. osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów
2. osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

W myśl art. 27f ust. 4 analizowanej ustawy, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Stosownie zaś do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy, przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zatem, treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ww. ustawy wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  

• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej
  

- w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Przy czym, odliczeniu za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, w stosunku do jednego dziecka podlega kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł.

Z treści art. 27f ust. 7 tej ustawy wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki tj.:

• osiągali dochody opodatkowane według skali podatkowej,
  

• łączna kwota dochodów podatnika pozostającego w związku małżeńskim i jego małżonka nie przekroczyła w roku podatkowym 112.000 zł,
  

• wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,
  

• utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej,
  

• wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).
  
  
  

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest opiekunem prawnym swojego 18 – letniego syna. Syn posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym i otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Z uwagi na chorobę syn wychowywany jest wspólnie przez Wnioskodawczynię oraz ojca dziecka. Syn nie osiągnął dochodów w 2020 r. kontynuuje naukę w technikum. Ojciec od 27 kwietnia 2020 r. do 26 stycznia 2021 r. przebywał na misji poza granicami kraju (w czasie od 27 kwietnia 2020 r. – 12 maja 2020 r. izolacja w Jednostce Wojskowej, natomiast od 12 maja 2020 r. – 26 stycznia 2021 r. na misji) – w tym też czasie matka (Wnioskodawczyni) sprawowała opiekę sama. Wnioskodawczyni wykonywała i wykonuje ciążący na niej obowiązek alimentacyjny, syn był i jest w dalszym ciągu na jej utrzymaniu. Matka dziecka zapewniała i zapewnia wszystkie niezbędne potrzeby względem syna, tj. środki utrzymania, wychowania, dba o rozwój fizyczny, umysłowy, emocjonalny, tożsamości, edukację szkolną a także pozaszkolną jakimi są treningi sztuk walki (kraw maga) oraz matematyka. Poza podstawowymi obowiązkami prowadzi chorobę syna jaką jest cukrzyca typu 1, syn ma też bielactwo, jest genetycznie obciążony celiakią oraz jest po ataku padaczki. Matka zapewnia regularne wizyty u lekarzy i na badaniach. Wychowywanie syna w okresie od maja 2020 r. do grudnia 2020 r. oraz w styczniu 2021 r. czyli: opiekę w okresie troszczenia się o byt materialny dziecka, jego rozwój emocjonalny, kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych spoczywał tylko na Wnioskodawczyni. Ojciec dziecka kontaktował się telefonicznie podczas pobytu na misji wojskowej. W miesiącu sierpniu syn z matką zostali zaproszeni na 8 dni przez ojca aby spotkać się z dzieckiem. Ojciec podczas pobytu syna nie mógł zapewnić opieki synowi (zwłaszcza nocnej) ponieważ miał ograniczone wyjścia z bazy ze względu na COVID. W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania w stosunku do Wnioskodawczyni bądź w stosunku do Jej syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Matka otrzymywała dochody ze stosunku pracy. Pomiędzy Wnioskodawczynią a ojcem dziecka zawarto porozumienie dotyczące ulgi podatkowej. Ojciec dziecka w całości scedował ulgę na matkę. Łączne dochody obojga rodziców przekraczają 112.000 zł.

Przystępując do analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W świetle powyższego należy uznać, że na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde: małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym m.in. wykonywał władzę rodzicielską, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, a na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy pozostające na utrzymaniu pełnoletnie dziecko, o którym mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 (dziecko bez względu na jego wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tego podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

W odniesieniu do rozliczania ulgi na małoletnie dzieci, należy wskazać, że ulga ta przysługuje, rodzicom, którzy w roku podatkowym wykonywali władzę rodzicielską. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka. Stąd ulga na dzieci małoletnie przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka.

Dodatkowo, z przywołanego art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że z analizowanej ulgi prorodzinnej mogą skorzystać podatnicy utrzymujący pełnoletnie dzieci, o których mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 tejże ustawy (dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek pielęgnacyjny) lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Obowiązek alimentacyjny względem dzieci pełnoletnich, o których mowa w art. 27 ust. 6 i art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika wprost z przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy - art. 128 i następne. Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo żądać dostarczenia tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.

Z ww. ustawy wynika, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dzieci zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków, itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp.

Należy również podkreślić, że w przypadku rodziców, którym przysługuje ulga tylko na jedno dziecko, istnieje ograniczenie zastosowania tej ulgi, polegające na wprowadzeniu przez ustawodawcę limitu dochodów, stosownie do art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wysokość tych dochodów ustalić należy w sposób określony w powołanym art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, należy pomniejszyć o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że skoro dochody Wnioskodawczyni oraz Jej małżonka (ojca dziecka) – pomniejszony o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a – przekraczają kwotę 112.000 zł uznać należy, że nie została spełniona jedna z przesłanek warunkujących możliwość skorzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem w związku z przekroczeniem wysokości określonego w art. 27f ust. 2 pkt 1 ww. ustawy łącznego limitu dochodu warunkującego prawo do odliczenia w sytuacji posiadania tylko jednego dziecka spełniającego przesłanki do skorzystania z ulgi prorodzinnej – Wnioskodawczyni nie ma prawa do dokonania odliczenia za okres od maja do grudnia 2020 r. oraz nie będzie miała możliwości odliczenia za styczeń 2021 r. ulgi prorodzinnej za syna.

W tej części stanowisko Wnioskodawczyni również należało uznać za nieprawidłowe.

Podsumowując, Wnioskodawczyni nie może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, z uwagi na brak statusu osoby rozwiedzionej. Wnioskodawczyni również nie ma prawa do dokonania odliczenia za okres od maja do grudnia 2020 r. oraz za styczeń 2021 r. ulgi prorodzinnej za syna, bowiem dochody małżonków przekraczają kwotę 112.000 zł.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…) w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43 – 300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.