2021.08.05 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3.4012.111.2021.5.MS
z 5 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2021 r. (data wpływu 4 maja 2021 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 lipca 2021 r. (data wpływu 13 lipca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku nabyciem Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom
braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego w związku z ich przekazaniem

– jest prawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku nabyciem Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom oraz braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego w związku z ich przekazaniem.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 8 lipca 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

(…) (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest polskim rezydentem podatkowym, podmiotem działającym w branży programistycznej. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

Spółka specjalizuje się w tworzeniu oprogramowania. Spółka zajmuje się m.in. tworzeniem platform cyfrowych (handlowych, społecznych) m.in. dla branży (…) oraz dla (…). Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest projektowanie, tworzenie i ulepszanie programów komputerowych, aplikacji webowych, aplikacji mobilnych, narzędzi, platform, algorytmów oraz funkcjonalności.

Spółka prowadzi działalność w oddziałach (biurach) ulokowanych w różnych miastach Polski, korzystając zarówno z pracy pracowników (osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, dalej: Pracownicy) jak i z pracy podwykonawców - osób wykonujących ją na podstawie umowy współpracy, tzw. b2b (dalej: Współpracownicy). Współpracownicy prowadzą własną działalność gospodarczą, są jednak stałym elementem całego zespołu Spółki, uczestnicząc w projektach przez nią realizowanych na podobnej zasadzie jak Pracownicy. Jednocześnie, Współpracownicy nie stanowią klientów Spółki.

Spółka w ramach prowadzonej działalności przekazuje swoim Pracownikom oraz Współpracownikom prezenty (dalej: Prezenty).

Prezenty są wręczane w związku z określonymi zdarzeniami i są wyrazem gratulacji. Prezenty przekazywane są Pracownikom/Współpracownikom Spółki w formie m.in.:

upominków z okazji ślubu;
upominków z okazji narodzin dzieci (np. misie, vouchery do sklepu dziecięcego);
gratyfikacji pieniężnych lub bonów podarunkowych (voucherów) z okazji przepracowania określonej ilości lat.
W tym przypadku Pracownicy oraz Współpracownicy sami wskazują co chcieliby dostać (może być to np. voucher, określony przedmiot lub przelew na wybraną fundację);
punktów przyznawanych na tzw. Platformie kafeteryjnej za określone osiągnięcia w realizacji projektów biznesowych.
Platforma kafeteryjna to innowacyjna platforma (prowadzona przez podmiot zewnętrzny) pozwalająca Spółce tworzyć i zarządzać budżetem przeznaczonym na dodatkowe świadczenia dla Pracowników i Współpracowników, udostępniać Pracownikom i Współpracownikom świadczenia finansowane (lub współfinansowane) przez Spółkę i zarządzać nimi, umożliwiać nabywanie im różnych świadczeń (np. karty sportowe, bilety do kina) poprzez m.in. wymianę zebranych punktów. W ramach Prezentów przyznawane są dodatkowe punkty które mogą być wykorzystane poprzez Platformę Kafeteryjną;
konkretnego prezentu wybranego z przygotowanej wcześniej, stałej listy (np. paczka ze słodyczami, wino).

Przekazywane Pracownikom oraz Współpracownikom w przedstawionym stanie faktycznym Prezenty są formą przekazania gratulacji, a nie elementem wynagrodzenia, do zapłaty którego zobowiązana jest Spółka na podstawie zawartej umowy o pracę/umowy o współpracy. Jest to zatem dobrowolne świadczenie ze strony Spółki, do którego nie jest zobowiązana na podstawie zapisów umownych.

W uzupełnieniu z dnia 8 lipca 2021 r. Wnioskodawca odpowiadając na zadane pytania w wezwaniu z dnia 15 lipca 2021 r. wskazał:

Czy przedmiotem działalności Wnioskodawcy są wyłącznie czynności opodatkowane podatkiem VAT, czy może usługi Spółki obejmują wykonywanie działalności zarówno zwolnionej od podatku i czynności opodatkowanych?
Głównym przedmiotem działalności Spółki jest świadczenie usług opodatkowanych VAT na zasadach ogólnych. Spółka co do zasady nie prowadzi działalności zwolnionej z VAT. Spółka nie wyklucza jednak że mogą zdarzać się czasami także transakcje zwolnione z VAT (jednak będzie to co do zasady wyjątek).
We wniosku wymieniono różne formy Prezentów:
1. towar (w rozumieniu art. 2 pkt 6 np. misie, paczka ze słodyczami, wino)
2. gratyfikacje pieniężne,
3. bony podarunkowe (voucher w rozumieniu art. 2 pkt 43 i 44),
4. punkty na Platformie kafeteryjnej, które umożliwiają nabycie różnych świadczeń, skorzystanie z usług (karty sportowe, bilety do kina).
Proszę wskazać czy zadane pytania we wniosku (pyt. 4 i 5) dotyczą tylko przekazanych towarów (pkt a), czy również pozostałych form przekazywanych Prezentów?
Wskazane pytania dotyczą wszystkich form przekazywanych Prezentów.
Czy przekazywane prezenty są również prezentami o małej wartości, o których mowa w art. 7 ust. 4?
Tak, są to również prezenty o małej wartości.
Jeżeli przekazywane prezenty są również prezentami o małej wartości, to czy w przypadku prezentów o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jest prowadzona ewidencja pozwalającą na ustalenie tożsamości obdarowanych osób?
W przypadku prezentów o małej wartości nie jest prowadzona tego typu ewidencja.
Czy przekazanie prezentów o małej wartości następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika?
W ocenie Spółki, jak wskazywano we wniosku, przekazanie prezentów nie będzie związane z prowadzoną przez nią działalnością.
Czy zakup przekazywanych upominków jest finansowany ze środków obrotowych Spółki?
Tak, zakup jest finansowany ze środków obrotowych Spółki.
Na kogo są wystawiane faktury dokumentujące zakupione Prezenty w formie towaru (pyt. 2 pkt a)?
Faktury wystawiane są na Wnioskodawcę.
Czy za zakupione i przekazane Pracownikom i Współpracownikom punkty na Platformie kafeteryjnej Wnioskodawca otrzymuje fakturę?
Tak, Wnioskodawca otrzymuje fakturę w związku z taką transakcją.
W przypadku zakupu bonu jednego przeznaczenia czy Wnioskodawca otrzymuje fakturę? Na kogo jest ona wystawiona?
Tak, Wnioskodawca otrzymuje fakturę. Faktura jest wystawiona na Wnioskodawcę.
Jeżeli zadane we wniosku pytania dotyczą również voucherów, to proszę wskazać czy przekazywane bony podarunkowe są bonami jednego przeznaczenia czy bonami różnego przeznaczenia?
Są to zarówno bony jednego przeznaczenia, jak i bony różnego przeznaczenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (oznaczone w złożonym wniosku ORD-IN nr 4 i 5).

Czy Spółka dokonując nabycia Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ich nabyciem?
Czy Spółka w związku z przekazaniem Prezentów jest zobowiązane do naliczenia podatku VAT należnego?

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka dokonując nabycia Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ich nabyciem.

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast ust. 2 pkt 1 ww. artykułu wskazuje, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:

odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przy czym, wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Natomiast związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. przez ich odsprzedaż, lub przez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

W tym miejscu należy zauważyć, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją.

Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a więc potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa, np.: przepisów Kodeksu pracy, przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, itp.

Zatem, jeżeli przekazania Prezentów przez Spółkę na rzecz Współpracowników i Pracowników nie będą miały ani ogólnego, ani pośredniego związku z działalnością gospodarczą Spółki, to Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem Prezentów.

W kontekście powyższego należy wskazać, że w opisanym przypadku Prezenty przekazywane nieodpłatnie przez Spółkę na rzecz Współpracowników oraz Pracowników nie będą miały zarówno ogólnego, jak i pośredniego związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Będą to świadczenia przekazywane z dobrej woli Spółki, głównie w celu zaspokojenia prywatnych potrzeb Współpracowników i Pracowników.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, wydatki te nie będą związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalność gospodarczą, zatem nie będzie przysługiwało Spółce prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dotyczących nabycia Prezentów.

Pogląd, zgodnie z którym w przypadku przekazania prezentów/upominków nie przysługuje odliczenie VAT zaprezentowano m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 czerwca 2017 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.150.2017.1.AJ, w której wskazano: „W świetle powyższego, w opinii tut. organu, nie można uznać jako podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą finansowanych przez Wnioskodawcę zakupów pączków, kwiatów, czekoladek czy też drobnych upominków - głównie w postaci słodyczy, kawy czy drobnych upominków z logo firmy, jak również pączków, drożdżówek, ciastek nabywanych z okazji różnych świąt, jak również celem podziękowania pracownikom za ich osiągnięcia i zmotywowania ich do bardziej efektywnej i wydajnej pracy, bowiem wydatki te są ponoszone przede wszystkim w celu zaspokojenia prywatnych potrzeb pracowników.

Wydatki te nie będą miały zatem związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie występuje więc nie budzący wątpliwości związek (nawet pośredni) podatku naliczonego z wykonywaniem czynności opodatkowanych. W rezultacie nie będzie przysługiwać odliczenie w takiej sytuacji, gdyż nie będą spełnione wymogi, o których mowa w ww. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. nie wystąpi związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Ze względu na powołane przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony stan faktyczny, z którego wynika, że zakupy finansowane przez Wnioskodawcę z okazji różnych świąt, jak również celem podziękowania pracownikom za ich osiągnięcia i zmotywowania ich do bardziej efektywnej i wydajnej pracy, będą służyły głównie celom prywatnym pracowników Wnioskodawcy, stwierdzić należy, że podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z zakupem pączków, kwiatów, czekoladek czy też drobnych upominków - głównie w postaci słodyczy, kawy czy drobnych upominków z logo firmy, jak również pączków, drożdżówek, ciastek nie będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego, gdyż nie zostały spełnione wymogi, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.”

Uwzględniając powyższe, zdaniem Spółki, Spółka dokonując nabycia Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ich nabyciem.

Zdaniem Spółki, w związku z przekazaniem Prezentów Spółka nie będzie zobowiązana do naliczenia podatku VAT należnego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Ust. 2 powyższego przepisu wskazuje, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.

Z kolei w myśl art. 8 ust. 2 ustawy VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym i odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia zostaje wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Podkreślić jednak należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów/świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatna dostawa towarów/odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne przekazanie towarów/świadczenie usług traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy.

Z treści powyższych przepisów wynika, że dla uznania nieodpłatnego przekazania/nieodpłatnego świadczenia usług za opodatkowane VAT istotne jest:

istnienie prawa do odliczenia VAT przy nabyciu przekazywanych towarów;
powiązanie z działalnością - nieodpłatne świadczenie należy uznać za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT jeżeli jest ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Zatem opodatkowaniu będą podlegały nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością (tj. nie wpływają na zyski czy ogólną działalność podatnika).

Powyższe znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 23 października 2008 r., (w sprawie o sygn. C-371/07, który uznał, że „możliwość odliczenia podatku naliczonego stanowi wyraźną przesłankę jedynie dla zastosowania art. 5 ust. 6 lub art. 6 ust. 2 lit. a, jednakże sądzę, że w art. 6 ust. 2 lit. b ma charakter bezwzględnie dorozumiany. Nie ma w tym przypadku charakteru wyraźnego zasadniczo z uwagi na to, że przepis ten odnosi się głównie do usług świadczonych przez pracowników, a koszty pracowników (w formie wynagrodzenia) nie są obciążone podatkiem VAT.”

Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Zatem brak prawa do odliczenia podatku naliczonego, z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż działalność gospodarcza podatnika powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia usług.

Podobnie rzecz ma się z nieodpłatnym przekazaniem towarów - jeżeli przy ich nabyciu nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT, takie przekazanie nie będzie opodatkowane VAT.

Mając na uwadze fakt, że jedną z przesłanek opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów/świadczenia usług jest aby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonywanych zakupów, zaś Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem Prezentów, to w rozpatrywanej sprawie nieodpłatne przekazanie Prezentów na rzecz Pracowników/Współpracowników nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, w związku z przekazaniem Prezentów Spółka nie będzie zobowiązana do naliczenia podatku VAT należnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku nabyciem Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom:
braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego w związku z ich przekazaniem

– jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że poniższe rozważania rozpoczęto od przekazania Prezentów w formie towaru (np. misie, wybrany przedmiot, paczka ze słodyczami, wino),

Z uwagi na istotę prawa do odliczenia podatku w kontekście opodatkowania czynności w podatku od towarów i usług w w/w zakresie w pierwszej kolejności dokonano analizy w zakresie prawa Spółki do odliczenia podatku w związku z nabyciem Prezentów, które przez Wnioskodawcę będą przekazywane Pracownikom i Współpracownikom.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W związku z tym, że Wnioskodawca w uzupełnieniu z dnia 8 lipca 2021 r. wskazał: „Głównym przedmiotem działalności Spółki jest świadczenie usług opodatkowanych VAT na zasadach ogólnych. Spółka co do zasady nie prowadzi działalności zwolnionej z VAT. Spółka nie wyklucza jednak że mogą zdarzać się czasami także transakcje zwolnione z VAT (jednak będzie to co do zasady wyjątek).”- należy w tym miejscu przywołać przepisy ustawy dotyczące częściowego prawa do odliczenia podatku VAT.

I tak, zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to – na mocy art. 90 ust. 2 ustawy – podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w cyt. wyżej ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Przepis art. 90 ust. 4 ustawy stanowi, że proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Zgodnie do art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2–8: przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje zatem, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b i c ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób oraz usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a.

Ponadto stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest projektowanie, tworzenie i ulepszanie programów komputerowych, aplikacji webowych, aplikacji mobilnych, narzędzi, platform, algorytmów oraz funkcjonalności.

Spółka w ramach prowadzonej działalności przekazuje swoim Pracownikom oraz Współpracownikom prezenty (dalej: Prezenty). Prezenty są wręczane w związku z określonymi zdarzeniami i są wyrazem gratulacji.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości w kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ich nabyciem.

Wnioskodawca wskazał, że Przekazywane Pracownikom oraz Współpracownikom w przedstawionym stanie faktycznym Prezenty są formą przekazania gratulacji, a nie elementem wynagrodzenia, do zapłaty którego zobowiązana jest Spółka na podstawie zawartej umowy o pracę/umowy o współpracy. Jest to zatem dobrowolne świadczenie ze strony Spółki, do którego nie jest zobowiązana na podstawie zapisów umownych. Zakup Prezentów jest finansowany ze środków obrotowych Spółki.

W odniesieniu do wątpliwości Spółki należy wskazać, że decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jak już wcześniej wskazano, aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

W odniesieniu do powyższego można przywołać orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 16 października 1997r., wydane w sprawie C-258/95 pomiędzy Juliusz Fillibeck Söhne GmbH & CO.KG a Finanzamt Neustadt (Niemcy). Wyrok ten dotyczy wprawdzie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia na rzecz pracowników dowozu do pracy jednakże, został w nim poruszony także temat kiedy przekazana usługa jest świadczeniem dla celów osobistych pracowników, a kiedy jest świadczeniem na potrzeby działalności gospodarczej pracodawcy.

Trybunał rozważał, czy bezpłatny dowóz pracowników na teren przedsiębiorstwa stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem w rozumieniu artykułu 6(2)(b) Szóstej Dyrektywy. Trybunał wskazał, że w większości sytuacji usługi transportowe świadczone nieodpłatnie na rzecz pracowników podlegają regulacjom artykułu 6(2)(b). Decyzja wyboru środka transportu (lub lokalizacji zamieszkania) leży bowiem w gestii pracowników, a udostępnienie im dodatkowej możliwości dojazdu do pracy służy jedynie ich potrzebom osobistym. Istnieją jednak sytuacje, w których usługi transportowe świadczone przez pracodawcę są jedyną możliwością dowozu pracowników do miejsca pracy (co miało miejsce w przedmiotowej sprawie). Wówczas, takie usługi służą celom prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej, a osobiste korzyści uzyskiwane przez pracowników mają znaczenie drugorzędne w stosunku do korzyści gospodarczych. Innymi słowy, w przypadku gdy charakter prowadzonej działalności wymusza na pracodawcy zapewnienie transportu jego pracownikom do lub z miejsca pracy, uważa się, że usługi przewozu wykonywane są jedynie na potrzeby związane z prowadzoną działalnością.

W drugim wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 (Danfoss and Astra Zeneca) Trybunał stwierdził, że co do zasady wydawanie pracownikom nieodpłatnych posiłków, służy zaspokojeniu ich prywatnych potrzeb w rozumieniu art. 6 ust. 2 Szóstej Dyrektywy. Jeżeli natomiast ze szczególnych okoliczności wynika, że zapewnienie posiłków przez pracodawcę nie służy zaspokajaniu prywatnych potrzeb tych ostatnich i nie jest dokonywane w celach innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa, wtedy osobista korzyść, jaka wynika z tego dla pracowników, wydaje się mieć jedynie charakter uboczny względem potrzeb przedsiębiorstwa.

Przenosząc powyższe rozważania Trybunału na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że w przypadku przekazania Pracownikom/Współpracownikom Prezentów w formie towaru (np. misie, wybrany przedmiot, paczka ze słodyczami, wino), w stanie faktycznym jak opisanym we wniosku, korzyści uzyskiwane przez Wnioskodawcę mają znaczenie drugorzędne wobec korzyści prywatnych uzyskiwanych przez Pracowników czy Współpracowników.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego na tle powołanych przepisów prowadzi zatem do wniosku, że nabyte towary przez Spółkę i następnie nieodpłatnie przekazane na rzecz Pracowników i Współpracowników nie mają zarówno ogólnego, jak i pośredniego związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, gdyż stanowią świadczenia wynikające z dobrej woli Spółki. Służą one w głównej mierze zaspokojeniu osobistych/prywatnych potrzeb Pracowników oraz Podwykonawców.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywania Prezentów (w formie towaru) na rzecz Pracowników i Podmiotów prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą współpracujących (Współpracowników).

W rozpatrywanej sprawie ww. wydatki, które ponosi Wnioskodawca w związku z nabyciem Prezentów (towarów) nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, gdyż jak wskazano powyżej służą one do zaspokojenia potrzeb prywatnych Pracowników i Podwykonawców.

Zatem, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dotyczących wydatków na zakup w/w prezentów przekazywanych Pracownikom i Współpracownikom w formie towarów (np. misie, wybrany przedmiot, paczka ze słodyczami, wino), gdyż nie jest spełniony warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również ustalenia, czy w świetle powyższego stanu faktycznego przekazane Prezenty (towary) na rzecz Pracowników i Współpracowników jako gratulacji należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W art. 7 ust. 2 wskazano, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

Z analizy powyższego przepisu wynika, że aby nieodpłatne przekazanie towarów podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, przy nabyciu tych towarów podatnikowi musi przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jeżeli jednak podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Ponadto należy wskazać, że istotną kwestią dla zastosowania opodatkowania podatkiem VAT przedmiotowych Prezentów w formie towarów jest ustalenie, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w przypadku nieodpłatnego wydania towaru na cele osobiste jego Pracowników/Współpracowników, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 7 ust. 2 pkt 2.

Zatem brak prawa do odliczenia w powyższym przypadku z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż działalność gospodarcza podatnika powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego przekazania.

W konsekwencji, Prezenty (towary np. misie, wybrany przedmiot, paczka ze słodyczami, wino) przekazane jako gratulacje nieodpłatnie na rzecz Pracowników i Współpracowników nie stanowią odpłatnej dostawy towarów, a tym samym nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ przy ich nabyciu nie przysługuje Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dalej, analizując przekazanie Pracownikom i Współpracownikom Prezentu w formie pieniężnej (gratyfikacji pieniężnych, przelewu na wybraną Fundację) wskazać należy, że w świetle art. 7 oraz art. 8 ustawy o VAT, przekazanie środków pieniężnych nie stanowi czynności, która dla celów ustawy o VAT mogłaby zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów bądź świadczenie usług tj. jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to z faktu, że środki pieniężne nie spełniają definicji towaru, tym samym ich przekazanie nie może stanowić dostawy towarów, jak również nie można uznać, że samo przekazanie środków pieniężnych stanowi świadczenie usług.

Wnioskodawca przekazując gratulacje w formie pieniężnej nie jest w posiadaniu żadnej faktury, która byłaby podstawą do odliczenia podatku VAT. Zatem odliczenie podatku VAT w tym przypadku nie jest możliwe. Tym samym czynność przekazania gratulacji Pracownikom i Współpracownikom w formie środków pieniężnych nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 2 pkt 41 ustawy – przez bon rozumie się instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 43 ustawy – bon jednego przeznaczenia to bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu.

Natomiast przez bon różnego przeznaczenia rozumie się bon inny niż bon jednego przeznaczenia (art. 2 pkt 44 ustawy).

Emisja bonu – w myśl art. 2 pkt 42 ustawy – to pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu.

Natomiast przez transfer bonu rozumie się emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji (art. 2 pkt 45 ustawy).

Wskazać w tym miejscu należy, że wprowadzenie definicji bonu na towary i usługi jest nie tylko istotne ze względu na potrzebę harmonizacji opodatkowania podatkiem VAT w odniesieniu do transakcji z wykorzystaniem bonów w Unii Europejskiej, lecz także ze względu na potrzebę unikania zakłóceń konkurencji. Celem tej definicji jest również rozróżnienie pomiędzy bonami, które można wymienić na towary i usługi a instrumentami płatniczymi, które służą wyłącznie do realizacji płatności, gdyż opodatkowanie bonów podatkiem VAT jako specyficznego środka płatniczego i instrumentów płatniczych jest różne.

Z uwagi na fakt, że bony w praktyce mogą nabierać coraz więcej cech, które charakteryzują instrumenty płatnicze, w każdym przypadku należy badać, czy płatności, przy których skorzystać można z takiego instrumentu, dotyczą ograniczonej liczby oznaczonych co do nazwy towarów lub usług lub czy tożsamość potencjalnych oferentów dostaw towarów lub usług jest znana z góry – wówczas taki instrument zachowuje swój charakter bonu. Należy przy tym podkreślić, że bon może mieć formę materialną lub elektroniczną.

W odniesieniu do rozróżnienia bonu jednego przeznaczenia od bonu różnego przeznaczenia wskazać należy, że związane jest to z odmiennym traktowaniem tych bonów w świetle VAT. Istotą tego rozróżnienia jest to, czy w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na które bon ostatecznie zostanie wymieniony, w momencie emisji bonu, dostępnych jest wystarczająco dużo informacji, by stwierdzić, gdzie ma nastąpić opodatkowanie podatkiem i w jakiej kwocie.

Zgodnie natomiast z art. 8a ust. 1 ustawy VAT, za świadczenie usług uznaje się także, transfer bonu jednego przeznaczenia dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu. Jednocześnie, zgodnie z art. 8b ust. 1 ustawy VAT, transfer bonu różnego przeznaczenia nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ww. przepisy regulują obrót bonami na gruncie podatku VAT, nadając im charakter znaków legitymujących, które stanowią dowód przysługiwania określonej osobie określonego uprawnienia do uzyskania prawa do dysponowania towarem jak właściciel, czy też prawa do uzyskania określonego świadczenia.

Z definicji bonu wynika zatem, że jest to instrument, który może być przyjęty jako wynagrodzenie wyłącznie za dostawę towarów lub świadczenie usług. Również w motywie 4 preambuły Dyrektywy Rady (UE) 2016/1065 z dnia 27 czerwca 2016 r. zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do bonów na towary lub usługi (Dz.U.UE.L.2016.177.9), wskazano „Zasady te powinny dotyczyć wyłącznie bonów, w zamian za które uzyskać można towary lub usługi. Zasadom tym nie powinny jednak podlegać instrumenty uprawniające posiadacza do zniżki przy zakupie towarów lub usług, ale nieuprawniające do otrzymania takich towarów lub usług”.

Bony mogą występować w formie fizycznej lub elektronicznej, powinny określać charakter uprawnienia, które wiąże się z danym bonem oraz ustanawiają obowiązek przyjęcia go jako wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług. Opodatkowanie podatkiem VAT w przypadku transakcji związanych z bonami zależy od specyficznych cech danego bonu.

W zakresie bonów wprowadza się dwie normy. Pierwsza z nich odnosi się do bonów jednego przeznaczenia (tzw. SPV), czyli bonów, które dotyczą konkretnej dostawy lub usługi i tylko w danym państwie członkowskim, co pozwala w chwili emisji (przekazania bonu pierwszemu posiadaczowi) bonu określić miejsce świadczenia jak i kwoty podatku należnego. Transfer bonów SPV (emisja i ich dalsze przekazanie) zostało zrównane ze świadczeniem usługi albo dostawą towarów (w zależności jakiego uprawnienia dany bon dotyczy), a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Druga zaś norma odnosi się do bonów różnego przeznaczenia (MPV), które zostały zdefiniowane przez definicje negatywną, jako bony, które nie posiadają cech bonów SPV. Zatem są to bony, które nie dotyczą konkretnej dostawy lub usługi, lub nie wskazują, w którym państwie mogą być zrealizowane. Transfer tych bonów nie podlega opodatkowaniu albowiem w momencie ich emisji nie sposób określić stawki podatku, która będą podlegać opodatkowaniu lub miejsca świadczenia. W przypadku tych bonów do opodatkowania dochodzi w momencie ich realizacji.

Jednocześnie, stosownie do art. 8b ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT będzie podlegała „wymiana” bonu różnego przeznaczenia na towary i usługi. Zobowiązanym do rozliczenia podatku z tego tytułu będzie podmiot dokonujący dostawy tych towarów lub świadczenia usług. W związku z tym, obowiązek podatkowy w VAT może powstać jedynie dla tego podmiotu, który dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług „w zamian za” bon różnego przeznaczenia w momencie realizacji tego bonu

Należy wskazać, że przez bon jednego przeznaczenia należy rozumieć taki bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których dany bon dotyczy oraz kwota należnego podatku z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu. Natomiast za bon różnego przeznaczenia uznaje się bon inny niż bon jednego przeznaczenia.

Z okoliczności sprawy wynika że, przekazywane Pracownikom i Współpracownikom bony – jak wskazał Wnioskodawca w uzupełnieniu do wniosku z dnia 8 lipca 2021 r. - mogą być zarówno bonami jednego przeznaczenia jak i bonami różnego przeznaczenia.

W tym miejscu należy jeszcze raz wspomnieć, że jeżeli bon dotyczy konkretnej dostawy lub usługi i tylko w danym państwie członkowskim, co pozwala w chwili emisji (przekazania bonu pierwszemu posiadaczowi) bonu określić miejsce świadczenia jak i kwoty podatku należnego to jest to bon jednego przeznaczenia (SPV). Transfer bonów SPV (emisja i ich dalsze przekazanie) zostało zrównane ze świadczeniem usługi albo dostawą towarów (w zależności jakiego uprawnienia dany bon dotyczy), a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jeżeli nieodpłatnie zostanie Pracownikowi czy Współpracownikowi przekazany bon jednego przeznaczenia, to dochodzi do nieodpłatnej dostawy towarów, lub nieodpłatnego świadczenia usługi które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, w razie zaistnienia przesłanek określonych w art. 7 ust. 2-4 ustawy o VAT lub art. 8 ust. 2. Podstawę opodatkowania ustala się wówczas w oparciu o art. 29a ust. 2 ustawy o VAT i stanowi ją wartość, na jaką wydany bon opiewa.

Jednak Wnioskodawca wskazał że: „w tej sytuacji taki bon SPV nie ma związku z prowadzoną jego działalnością gospodarczą i nie przysługuje mu przy nabyciu bonów prawo do odliczenia podatku VAT. Powyższe jest zgodne z rozważaniami poczynionymi wcześniej przy okazji przekazania Prezentów w formie towarów i usług. Należy przyjąć, że analogicznie - przekazane gratulacje w formie bonów (kart podarunkowych) są związane z zaspokojeniem celów osobistych obdarowanych, a nie z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Zatem, nieodpłatne przekazanie bonu SPV na rzecz Pracowników i Współpracowników nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast w tracie nieodpłatnego przekazania Pracownikowi bądź Współpracownikowi bonu różnego przeznaczenia (MPV) stwierdzić należy, że wówczas mamy do czynienia z transferem bonów o którym mowa w art. 2 pkt 45 ustawy, a transfer ten zgodnie z art. 8b ust. 1 zdanie drugie ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A skoro nie podlega opodatkowaniu, to również przy nabyciu Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku VAT.

W kwestii nieodpłatnego przekazania Pracownikom i Współpracownikom Prezentu w formie punktów na Platformie kafeteryjnej, które umożliwiają nabycie różnych świadczeń, skorzystanie z usług (karty sportowe, bilety do kina) należy stwierdzić, że takie przekazanie, podobnie, jak przekazanie pieniądza nie rodzi obowiązku w podatku od towarów i usług, ponieważ nie dochodzi do przekazania żadnego towaru ani świadczenia usługi.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że czym innym jest przyznanie Pracownikowi/Współpracownikowi punktów, a czym innym nabycie świadczeń na podstawie punktów w Programie kafeteryjnym. Na gruncie ustawy o podatku VAT, pojęcia te należy rozróżnić.

W tym przypadku samo przekazanie punktów w formie Prezentu, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, albowiem samo przekazanie punktów nie stanowi ani świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, ani też dostawy towarów, o której mowa w art. 7 cyt. ustawy.

Należy zauważyć, że dopiero realizacja punktów, czyli fizyczne nabycie towaru przez Pracowników i Współpracowników lub wyświadczenie na ich rzecz usługi, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Wydanie towarów lub wyświadczenie usługi w zamian za punkty premiowe podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych według stawek właściwych dla danego towaru lub usługi.

Odnosząc powołane przepisy prawa do przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu sprawy wskazać należy, że sama czynność przekazania w ramach Prezentu punktów uprawniających do wymiany na towary lub usługi nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług i nie mieści się w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług wyznaczonym przez przepis art. 5 ust. 1 ustawy.

Punkty (Prezenty) stanowią bowiem rodzaj znaku legitymacyjnego upoważniającego do otrzymania w oznaczonym terminie określonych towarów lub usług. A zatem punkty nie stanowią towarów, lecz są tylko środkiem, którym można zapłacić za nabywane towary lub usługi. Zastępują one więc środki pieniężne, za które zwyczajowo nabywa się towary i usługi. Przekazanie punktów nie stanowi również świadczenia usług. Punkty same w sobie nie zaspokajają żadnych potrzeb – nie stanowią autonomicznego świadczenia. Usługą będzie bowiem tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem, z opisanych we wniosku okoliczności wynika, że Wnioskodawca otrzymuje fakturę za nabyte świadczenia przez Pracowników i Współpracowników a nie dokumentującą przyznane im Punkty.

Podsumowując – odnosząc się do zadanego pytania - nabycia Prezentu w formie punktów, należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z tego tytułu, ponieważ otrzymana faktura nie dokumentuje otrzymania punktów, w związku z tym ich nieodpłatne przekazanie nie podlega opodatkowaniu.

Ze względu na powołane przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony stan faktyczny, z którego wynika, że zakupy Prezentów przekazywanych w ramach gratulacji Pracownikom i Współpracownikom z tytułu różnych okazji w przedstawionych wyżej formach finansowane przez Wnioskodawcę ze środków obrotowych, będą służyły głównie im celom prywatnym, stwierdzić należy, że podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki nie będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego, gdyż nie zostały spełnione wymogi, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem przekazanie Prezentów nie wypełnia przesłanek zawartych ani w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy, ani w art. 8 ust. 2, a tym samym nie może być uznane za dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a więc za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast przekazanie gratyfikacji pieniężnych i bonów różnego przeznaczenia jak i punktów na Platformie kafeteryjnej nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, zatem Wnioskodawca również nie ma możliwości odliczenia podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii prawa do odliczenia podatku VAT i obowiązku naliczenia podatku VAT w związku z przekazaniem dla Pracowników i Współpracowników świadczeń nabytych poprzez realizację Punktów na Platformie kafeteryjnej. Zgodnie z zadanym pytaniem w interpretacji odniesiono się do nabycia i przekazania Prezentu w formie punktów.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie podatku od towarów i usług w kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego dokonując nabycia Prezentów, które następnie przekazuje Pracownikom/Współpracownikom, oraz braku obowiązku naliczenia podatku VAT należnego w związku z przekazaniem Prezentów. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin