Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-1.4010.176.2021.4.ŚS
z 9 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 kwietnia 2021 r. (data wpływu do Organu 19 kwietnia 2021 r.), uzupełnionym 12 lipca 2021 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia czy przeniesienie prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności stanowi odpłatne zbycie nieruchomości i skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2021 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia czy przeniesienie prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności stanowi odpłatne zbycie nieruchomości i skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 18 czerwca 2021 r. Znak: 0113-KDIPT1-2.4012.263.2021.2.AJB Znak: 0111-KDIB1-1.4010.176.2021.3.ŚS wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 12 lipca 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

SA (spółka akcyjna) - spółka wiodąca w grupie kapitałowej, mająca 100% udziałów w spółce podległej, spółka kapitałowa podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka z o.o. - spółka podległa, w której 100% udziałów ma SA, posiada zobowiązania wobec osób fizycznych z tytułu pożyczek. Spółka z o.o. jest właścicielem gruntu przeznaczonego pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Grunt został zakupiony w 2018 roku. Na podstawie aktu notarialnego od Gminy. Podatek VAT od zakupu gruntu został odliczony. Do dnia dzisiejszego Spółka z o.o. nie rozpoczęła żadnych inwestycji związanych z tym gruntem. Spółka kapitałowa podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ze względu na trudną sytuację finansową Spółki z o.o. oraz na zbliżający się termin spłaty zobowiązań wobec pożyczkodawców, Zarząd Spółki podjął decyzję o cesji wierzytelności wobec pożyczkodawców na SA. Zarząd Spółki z o.o. wyraził zgodę na cesję. Zostanie dokonana cesja wierzytelności. Zakłada się, że 100% wierzycieli wyrazi zgodę na cesję umowy pożyczki i podpisze umowy z SA. W związku z zaistniałą sytuacją powstanie zobowiązanie Spółki z o.o. wobec SA. Spółka z o.o. zaplanowała spłatę części zobowiązania wobec SA ze środków pochodzących ze sprzedaży gruntu budowlanego. Zostanie wykonana wycena gruntu na dzień dzisiejszy. Biorąc pod uwagę bieżącą sytuację rynkową, może dojść do sytuacji, że nie będzie zainteresowanych kupnem gruntu. W związku z powyższą sytuacją i wstępną decyzją o postawieniu Spółki z o.o. w stan likwidacji, Zarząd Spółki z o.o. i Zarząd SA podejmą decyzję o wspólnym rozliczeniu zobowiązań Spółki z o.o. poprzez przeniesienie prawa własności gruntu budowlanego w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przeniesienie prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności stanowi odpłatne zbycie nieruchomości i skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych?

(pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonana przez Spółkę z o.o. czynność, polegająca na przeniesieniu własności gruntu budowlanego na rzecz SA w celu zwolnienia się ze zobowiązania do spłaty wierzytelności, nie stanowi odpłatnego zbycia nieruchomości. W konsekwencji Spółka z o.o. nie będzie miała obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

W ocenie Spółki z o.o. nie mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem nieruchomości, gdyż rozliczenie Spółki z o.o. z SA, poprzez przeniesienie na nią własności nieruchomości, w celu rozliczenia zobowiązania, nie jest czynnością wzajemną ani odpłatną. Świadczeniu Spółki z o.o., która zwalnia się w ten sposób ze zobowiązania zapłaty wierzytelności, nie odpowiada żadne świadczenie wzajemne. Jeżeli rozliczenie nie ma cechy odpłatności - zastępcze wykonanie zobowiązania w ramach cywilnoprawnej instytucji datio in solutum - również tej cechy nie posiada. Świadczenie rzeczowe, na mocy porozumienia stron, wchodzi bowiem w miejsce świadczenia głównego. Celem datio in solutum jest wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykle wykonanie, przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż w przedstawionym zdarzeniu dojdzie do przejęcia nieruchomości na warunkach określonych w przepisach kodeksu cywilnego. W związku z powyższym nastąpi zwolnienie Spółki z o.o. z wierzytelności wobec SA. Spłata przejętego przez Wnioskodawcę zadłużenia będzie neutralna podatkowo dla Spółki z o.o. Po stronie Spółki z o.o. nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego, skutkującego powstaniem przychodu podatkowego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT.

Podkreślić należy, że takie ułożenie transakcji ma wyeliminować w części rozliczenia gotówkowe (pieniężne) oraz zaciąganie kolejnego kredytu przez Spółkę z o.o.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm., dalej: „updop”), nie zawiera legalnej definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń zaliczanych do tej kategorii.

I tak, w myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Literalna wykładnia powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe.

W konsekwencji, do przychodów podatkowych, podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe.

Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danego podatnika decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa jego aktywa, a więc takie, którymi podatnik może rozporządzać jak właściciel.

Od zasady tej, w ściśle określonych przypadkach, wprowadzone zostały przez ustawodawcę wyjątki. Katalog przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych jest zamknięty i zawarto go w art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Skoro zatem przepis ten w sposób kategoryczny i wyczerpujący określa, co nie jest przychodem w rozumieniu ustawy, to a contrario należy przyjąć, że wszelkie inne przychody, przepisem tym nieobjęte, powodują powstanie obowiązku podatkowego. W pkt 1 tego przepisu ustanowiono m.in. regułę, dotyczącą neutralności podatkowej pożyczek (kredytów).

Udzielenie pożyczki (kredytu) jest zdarzeniem podatkowo neutralnym w tym sensie, że z jednej strony, otrzymana przez pożyczkobiorcę (kredytobiorcę) pożyczka (kredyt) oraz zwrócona pożyczkodawcy (kredytodawcy) pożyczka (kredyt) nie stanowią przychodu podatkowego, a drugiej strony, wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) poniesione przez pożyczkobiorcę (kredytobiorcę) nie stanowią dla niego kosztów uzyskania przychodów - art. 12 ust. 4 pkt 1 i art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 cyt. ustawy, wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy, praw majątkowych lub usług określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy wzywa strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określa wartość z uwzględnieniem opinii biegłego. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego ponosi zbywający albo świadczący usługi.

Stosownie do art. 14a ust. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2021 r., w przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości albo w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), podziału pomiędzy wspólników (akcjonariuszy) majątku likwidowanej spółki albo spółdzielni, przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy często korzystają z zewnętrznych źródeł finansowania, w szczególności w postaci pożyczek i kredytów.

Należy w tym miejscu podkreślić, że na mocy art. 3531 KC, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Podmiotom prawa cywilnego przyznano zatem określoną swobodę w kształtowaniu łączących je stosunków umownych. Należy jednak odróżnić skutki, jakie dana czynność prawna wywołuje na gruncie prawa cywilnego i na gruncie prawa podatkowego. W szczególności, wejście – na gruncie prawa cywilnego – w określone prawa i obowiązki danego podmiotu może być wynikiem porozumienia zainteresowanych podmiotów. Na gruncie prawa podatkowego skutek taki ma miejsce wyłącznie w sytuacjach wskazanych przez ustawodawcę. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą powinien mieć zatem świadomość odrębności pomiędzy cywilnoprawnymi i podatkowoprawnymi skutkami dokonania czynności prawnej, jaką będzie przyjęcie przez Wnioskodawcę wskazanego zobowiązania kredytowego.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy, kwestii ustalenia czy przeniesienie prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności stanowi odpłatne zbycie nieruchomości i skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że SA (spółka akcyjna) - spółka wiodąca w grupie kapitałowej, mająca 100% udziałów w spółce podległej, spółka kapitałowa podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka z o.o. - spółka podległa, w której 100% udziałów ma SA, posiada zobowiązania wobec osób fizycznych z tytułu pożyczek. Spółka z o.o. jest właścicielem gruntu przeznaczonego pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Grunt został zakupiony w 2018 roku. Na podstawie aktu notarialnego od Gminy. Podatek VAT od zakupu gruntu został odliczony. Do dnia dzisiejszego Spółka z o.o. nie rozpoczęła żadnych inwestycji związanych z tym gruntem. Spółka kapitałowa podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ze względu na trudną sytuację finansową Spółki z o.o. oraz na zbliżający się termin spłaty zobowiązań wobec pożyczkodawców, Zarząd Spółki podjął decyzję o cesji wierzytelności wobec pożyczkodawców na SA. Zarząd Spółki z o.o. wyraził zgodę na cesję. Zostanie dokonana cesja wierzytelności. Zakłada się, że 100% wierzycieli wyrazi zgodę na cesję umowy pożyczki i podpisze umowy z SA. W związku z zaistniałą sytuacją powstanie zobowiązanie Spółki z o.o. wobec SA. Spółka z o.o. zaplanowała spłatę części zobowiązania wobec SA ze środków pochodzących ze sprzedaży gruntu budowlanego. Zostanie wykonana wycena gruntu na dzień dzisiejszy. Biorąc pod uwagę bieżącą sytuację rynkową, może dojść do sytuacji, że nie będzie zainteresowanych kupnem gruntu. W związku z powyższą sytuacją i wstępną decyzją o postawieniu Spółki z o.o. w stan likwidacji, Zarząd Spółki z o.o. i Zarząd SA podejmą decyzję o wspólnym rozliczeniu zobowiązań Spółki z o.o. poprzez przeniesienie prawa własności gruntu budowlanego w zamian za zwolnienie z długu z tytułu cesji wierzytelności.

Podkreślić należy, że w aktualnym stanie prawnym uregulowanie zobowiązania bądź części zobowiązania Spółki poprzez wykonanie świadczenia niepieniężnego powoduje wystąpienie przychodu po stronie spółki, bowiem w przepisie art. 14a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprost wskazano, że podlegają mu w szczególności zobowiązania z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów bądź akcji. Podkreślenia wymaga, że powyższy katalog ma charakter przykładowy, a omawiane skutki podatkowe wywołuje spełnienie każdego świadczenia niepieniężnego przez podatnika. Zgodnie z omawianym przepisem, przychód podatkowy należy rozpoznać w wartości zobowiązania pierwotnego, chyba że świadczenie niepieniężne posiada wyższą wartość rynkową aniżeli wynosi wartość zobowiązania pierwotnego. W tym ostatnim przypadku, jako wartość przychodu należy rozpoznać wartość rynkową świadczenia niepieniężnego.

Odnosząc powyższe uwarunkowania prawne do przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca w zamian za przeniesienie na rzecz swojego wierzyciela (Spółki akcyjnej) prawa własności nieruchomości otrzyma świadczenie wzajemne polegające na zwolnieniu z ciążącego na nim długu. Zwolnienie z długu ma więc w niniejszej sytuacji dla Wnioskodawcy określoną wartość majątkową, gdyż w jego wyniku przestał być zobowiązany wobec swojego wierzyciela do zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Wartość długu, z którego Wnioskodawca zostanie zwolniony w zamian za przeniesienie prawa własności nieruchomości jest wobec tego dla Wnioskodawcy wynagrodzeniem za przeniesienie ww. prawa własności, a więc i przychodem podatkowym.

Wobec powyższego uznać należy, że dla Wnioskodawcy czynność przeniesienia praw własności do nieruchomości celem zwolnienia się z obowiązku zapłaty długu na rzecz spółki akcyjnej stanowi formę odpłatnego zbycia.

Zatem u Wnioskodawcy przeniesienie prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie

z długu z tytułu ww. cesji prowadzi to do powstania po stronie Spółki przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 w związku z art. 14a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Powyższy wniosek wynika wprost z brzmienia art. 14a ust. 1 ww. ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b Ordynacji podatkowej jest sam przepis prawa. Wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, organy podatkowe podejmują w toku postępowania podatkowego. Podstawowym narzędziem realizacji tej zasady jest postępowanie dowodowe, które nie jest prowadzone w ramach postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi –Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.