Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-1.4010.211.2021.2.SG
z 6 sierpnia 2021 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 maja 2021 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy e-PUAP 7 maja 2021 r.), uzupełnionym 22 lipca 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

  • czy zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Maklerską, który ma zostać przeniesiony na Bank w wyniku podziału przez wydzielenie, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
  • czy zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Nieregulowaną, który w wyniku podziału przez wydzielenie Wnioskodawcy ma pozostać w Spółce, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ww. ustawy,
  • czy w Banku jako spółce przejmującej powstanie przychód podatkowy w związku z otrzymaniem Działalności Maklerskiej w wyniku podziału przez wydzielenie,
  • czy w Banku jako akcjonariusza MDM powstanie przychód podatkowy w wyniku podziału przez wydzielenie MDM

-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 maja 2021 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia:

  • czy zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Maklerską, który ma zostać przeniesiony na Bank w wyniku podziału przez wydzielenie , stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
  • czy zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Nieregulowaną, który w wyniku podziału przez wydzielenie Wnioskodawcy ma pozostać w Spółce, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ww. ustawy,
  • czy w Banku jako spółce przejmującej powstanie przychód podatkowy w związku z otrzymaniem Działalności Maklerskiej w wyniku podziału przez wydzielenie,
  • czy w Banku jako akcjonariusza MDM powstanie przychód podatkowy w wyniku podziału przez wydzielenie MDM.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 20 lipca 2021 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.211.2021.1.SG, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło lipca 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: „Bank”) prowadzi działalność bankową na podstawie ustawy prawo bankowe. Bank jest 100% akcjonariuszem Spółki akcyjnej MDM (dalej: „MDM”, „Spółka”).

Wnioskodawca wraz ze Spółką rozważają przeprowadzenie restrukturyzacji polegającej na konsolidacji działalności maklerskiej prowadzonej przez Bank oraz prowadzonej przez Spółkę poprzez przeniesienie działalności maklerskiej prowadzonej w ramach Spółki na Bank i jej integracji z działalnością maklerską prowadzoną przez Bank.

Powyższe podyktowane jest chęcią poprawy efektywności funkcjonowania działalności maklerskiej w Grupie Banku, zarówno w obszarze obsługi klientów instytucjonalnych jak i detalicznych (indywidualnych) oraz dążeniem do zwiększenia jakości i kompleksowości oferty usług maklerskich kierowanej zarówno do klientów indywidualnych, jak i instytucjonalnych (optymalizacja kosztów operacyjnych i przychodowości związanej z działalnością maklerską, w tym m.in. poprzez digitalizację świadczonych usług). Zarazem, planowana restrukturyzacja wpisuje się w obserwowany model prowadzenia działalności maklerskiej przez inne grupy bankowe (analogiczne restrukturyzacje przeszła w poprzednich latach większość domów maklerskich należących do bankowych grup kapitałowych).

W związku z powyższym, planowany jest podział przez wydzielenie MDM w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy Kodeksu Spółek Handlowych („Podział”), tj. poprzez przeniesienie na Bank części majątku (aktywów i pasywów) oraz praw i obowiązków MDM związanych ze świadczeniem usług maklerskich („Działalność Maklerska”). Przedmiotowa działalność stanowi wyodrębnioną na podstawie uchwały Zarządu Spółki zorganizowaną część przedsiębiorstwa w ramach struktury Wnioskodawcy (zgodnie z przyjętym Regulaminem organizacyjnym (dalej: „Regulamin Organizacyjny”).

Obejmuje ona następujące jednostki organizacyjne:

  • Departament Sprzedaży,
  • Departament Klientów Instytucjonalnych,
  • Departament Analiz, z wyłączeniem wyodrębnionego Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu,
  • Departament Transakcji Rynku Kapitałowego,
  • Biuro Zapewnienia Zgodności,
  • Biuro Kontroli Wewnętrznej,
  • Departament Operacji i Rozwoju,
  • Departament Ryzyka i Finansów,
  • Biuro Prawne,
  • Biuro Kadr i Płac,
  • Biuro Wspomagania Administracyjnego,
  • Biuro Rachunkowości,
  • Biuro Ochrony Danych.

Czynności wykonywane w ramach Działalności Maklerskiej obejmują:

  • przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,
  • wykonywanie zleceń, o których mowa w pkt powyżej, na rachunek dającego zlecenie,
  • nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych,
  • doradztwo inwestycyjne,
  • oferowanie instrumentów finansowych,
  • świadczenie usług w wykonaniu zawartych umów o gwarancję emisji lub zawieraniu i wykonywaniu innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe,
  • przechowywanie i rejestrowanie instrumentów finansowych, w tym prowadzenie rachunków papierów wartościowych, rachunków derywatów i rachunków zbiorczych oraz prowadzeniu rachunków pieniężnych,
  • wymianę walutową, w przypadku, gdy jest to związane z działalnością w zakresie wskazanym w art. 69 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
  • sporządzanie analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych,
  • świadczenie usług dodatkowych związanych z umową o gwarancję emisji.

Do Działalności Maklerskiej przypisany jest zbiór powiązanych ze sobą składników materialnych i niematerialnych, który to zbiór związany jest z pełnieniem funkcji przypisanych do tej działalności, obejmujący w szczególności następujące pozycje:

  • składniki materialne:
    • środki trwałe (np. meble biurowe, drukarki, komputery, samochody),
    • środki pieniężne,
  • składniki niematerialne (w tym zobowiązania):
    • prawa i obowiązki (należności i zobowiązania) wynikające z prowadzonej działalności maklerskiej,
    • wierzytelności i należności przypisane do jednostek organizacyjnych związanych z prowadzoną działalnością maklerską (wszystkie inne poza Zespołem Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu),
    • wartości niematerialne i prawne (w tym licencje, oprogramowanie).


Punktem odniesienia do dokonania przyporządkowania danego składnika do Działalności Maklerskiej była rola, jaką dany składnik pełni w funkcjonowaniu Spółki.
W ramach jednostek organizacyjnych tworzących Działalność Maklerską wyznaczone są osoby odpowiedzialne za bieżące zarządzanie tymi jednostkami, jak również przypisani są pracownicy do tych jednostek organizacyjnych Spółki (wszyscy z wyjątkiem pracowników przypisanych do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu).
W związku z wyodrębnieniem finansowym Działalności Maklerskiej, ewidencja księgowa Spółki pozwala na odpowiednią identyfikację księgową zdarzeń, w tym przychodów i kosztów, należności i zobowiązań związanych z Działalnością Maklerską. W związku z możliwością przeprowadzenia takiej alokacji, Działalność Maklerska może być przedmiotem sporządzanego odrębnie (np. na potrzeby wewnętrzne) bilansu oraz rachunku zysków i strat w formie uproszczonej.
Dodatkowo, do Działalności Maklerskiej przypisane zostały rachunki bankowe obecnie obsługujące działalność MDM.
Składniki majątkowe nabyte przez Bank od MDM w ramach Podziału będą wykorzystywane dla celów świadczenia usług maklerskich przez Bank.
Na skutek Podziału nie dojdzie natomiast do przeniesienia pozostałej części majątku MDM, tj. aktywów i pasywów oraz praw i obowiązków niezwiązanych z prowadzeniem działalności maklerskiej („Działalność Nieregulowana”). Działalność Nieregulowana stanowi również wyodrębnioną na podstawie uchwały Zarządu Spółki zorganizowaną część przedsiębiorstwa w ramach struktury Wnioskodawcy (zgodnie Regulaminem organizacyjnymi obejmuje ona Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu).

Działalność Nieregulowana wykonywana przez MDM obejmuje:
- przygotowywanie analiz branżowych gospodarki,
- badanie due dilligence TFI i funduszy inwestycyjnych,
- badanie due dilligence ubezpieczycieli,
- wycenę spółek i instrumentów finansowych na potrzeby osób trzecich,
- doradztwo/świadczenie usług due dilligence w zakresie produktów inwestycyjnych,
- przygotowywanie innych analiz i raportów na zlecenie osób trzecich, niebędących spółkami notowanymi na Giełdzie Papierów Wartościowych.

Do Działalności Nieregulowanej przypisany jest zbiór powiązanych ze sobą składników materialnych i niematerialnych, który to zbiór związany jest z pełnieniem funkcji przypisanych do Działalności Nieregulowanej, obejmujący w szczególności następujące pozycje:



  • składniki materialne:
    • środki trwałe (np. meble biurowe, komputery),
    • środki pieniężne,
  • składniki niematerialne (w tym zobowiązania):
    • prawa i obowiązki (należności i zobowiązania) wynikające z umów zawartych z usługobiorcami,
    • wierzytelności i należności przypisane do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i wartości niematerialne i prawne (w tym licencje, oprogramowanie),
    • akcje w (…).


Punktem odniesienia do dokonania przyporządkowania danego składnika do Działalności Nieregulowanej była rola, jaką dany składnik pełni w funkcjonowaniu Spółki.

W ramach Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu wyznaczona została osoba odpowiedzialna za bieżące zarządzanie Zespołem, jak również przypisano pracowników do tego Zespołu, podczas gdy pozostali pracownicy Spółki przypisani zostali do Działalności Maklerskiej (którą tworzą pozostałe jednostki organizacyjne MDM).

W związku z wyodrębnieniem finansowym Działalności Nieregulowanej ewidencja księgowa Spółki pozwala na odpowiednią identyfikację księgową zdarzeń, w tym przychodów i kosztów, należności i zobowiązań, związanych z działalnością Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu. W związku z możliwością przeprowadzenia takiej alokacji, Działalność Nieregulowana może być przedmiotem sporządzanego odrębnie (np. na potrzeby wewnętrzne) bilansu oraz rachunku zysków i strat w formie uproszczonej. Zgodnie z planem finansowym należności z tytułu zawartych umów wchodzących w skład Działalności Nieuregulowanej wraz z pozostawionym kapitałem (środkami pieniężnymi) oraz pożytkami w postaci dywidend z akcji w spółce zależnej MDM zapewnią w zupełności pokrycie bieżących kosztów działania MDM po podziale i rentowność umożliwiającą samodzielne realizowanie zadań, w tym rozwój działalności biznesowej.

Dodatkowo do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu przyporządkowano odrębny rachunek bankowy.

Działalność Nieregulowana wspierana będzie w zakresie funkcji pomocniczych, takich jak funkcje kadrowo-płacowe, finansowe czy księgowe, IT przez Bank na podstawie zawartych umów o świadczenie usług (model outsourcingu usług). Wynajmowana będzie również dotychczasowo wykorzystywana powierzchnia biurowa, oczywiście tylko w zakresie niezbędnym do potrzeb wykonywanej działalności a nie cała powierzchnia biurowa zajmowana aktualnie przez MDM (tj. obejmującej Działalność Maklerską).

Dedykowane jednostki organizacyjne MDM nie są (oddzielnymi od samej Spółki) pracodawcami (zakładami pracy) ani płatnikami składek i wpłat na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 22 lipca 2021 r. Wnioskodawca wskazał ponadto, że:

  1. Zarówno opisana w stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) wniosku Banku z 6 maja br. Działalność Maklerska jak i Działalność Nieuregulowana są aktualnie organizacyjnie wyodrębnione w przedsiębiorstwie Spółki (MDM). Po podziale Spółki Działalność Maklerska będzie wyodrębniona organizacyjnie w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy (Banku) jako jednostka organizacyjna Centrali Banku (BMBM) na podstawie odpowiednich zmian w Regulaminie Organizacyjnym, dedykowanego Regulaminu Organizacyjnego BMBM. Zmiany w Regulaminie Organizacyjnym Banku jak i Regulamin BMBM wejdą w życie z dniem podziału, tj. kiedy Działalność Maklerska stanie się pod względem prawnym zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa Banku. BMBM będzie dalej „firma inwestycyjną” w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi tylko nie w formie „domu maklerskiego” tylko w formie „banku prowadzącego działalność maklerską” (w rozumieniu tej ustawy). Jak najbardziej, BMBM będzie zdolny do realizacji określonych zadań gospodarczych, które zarazem mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa realizujące te zadania. Działalność Nieuregulowana stanowić będzie z kolei po podziale przedsiębiorstwo Spółki, które realizować będzie samodzielnie zadania gospodarcze opisane na stronie 5 akapit drugi wniosku z dnia 6 maja br. Zadania gospodarcze Działalności Nieuregulowanej stanowić będą podstawowy przedmiot działalności gospodarczej Spółki po podziale.
    Aktualnie w przedsiębiorstwie Spółki wyodrębnienie organizacyjne obu części przejawia się w istniejącym w Regulaminie Organizacyjnym Spółki (przyjętym uchwałą Zarządu Spółki) podziale na takie dwie jednostki.
  2. Zarówno Działalność Maklerska jak i Nieuregulowana są i będą wyodrębnione pod względem funkcjonalnym. Składniki majątku Spółki przypisane do Działalności Maklerskiej pozwalają na realizowanie funkcji przypisanych do Działalności Maklerskiej, które realizowane są poprzez czynności opisane na stronach 3-4 wniosku z dnia 6 maja br. Natomiast okoliczności wskazujące na ich wyodrębnienie funkcjonalne uzasadnione zostały na stronach 16-19 wniosku. Z kolei składniki majątku Spółki przypisane do Działalności Nieuregulowanej pozwalają na realizowanie funkcji przypisanych do Działalności Nieregulowanej, które realizowane są poprzez czynności opisane na stronie 5 tego wniosku. Natomiast okoliczności wskazujące na ich wyodrębnienie funkcjonalne uzasadnione zostały na stronach 21-22 wniosku. „Okolicznościami” wskazującymi na takie wyodrębnienie funkcjonalne oprócz przypisania powyższych zadań w Regulaminie Organizacyjnym Spółki jest faktyczne ich wykonywanie przez dedykowanych pracowników Spółki przy użyciu niezbędnej infrastruktury oraz sprzętu, generowanie związanych z tymi funkcjami przychodów i kosztów działania w wyniku podejmowanych na bieżąco czynności operacyjnych.
  3. Zarówno Działalność Maklerska jak i Nieuregulowana są i będą wyodrębnione pod względem finansowym na dzień podziału.
    Wyodrębnienie finansowe obu działalności zostało opisane na str. 5-6 oraz uzasadnione szczegółowo na str. 14-15 i str. 20-21 wniosku, niemniej pragniemy powtórzyć, że:
    • aktualnie (przed podziałem) ewidencja księgowa Spółki pozwala na identyfikację księgową zdarzeń w podziale na obie te działalności, tj. przychody, koszty na kontach wynikowych, aktywa i pasywa na kontach bilansowych, w tym w zakresie ewidencji pozabilansowej - obie części mają zatem zaalokowane „własne” składniki majątku (aktywa) i zobowiązania (pasywa) związane z zadaniami gospodarczymi jakie realizują;
    • ewidencja księgowa pozwala na sporządzanie bilansu i rachunku zysków i strat (taki bilans i RZiS obu części jest zresztą faktycznie sporządzony).
    Na marginesie, wyjaśniamy też, iż nawet po podziale obie części będą wyodrębnione finansowo po podziale. Działalność Maklerska jako BMBM będzie wyodrębniona finansowo w strukturze Banku - osiągane przez nią przychody i koszty, a także przypisane aktywa i pasywa będą z jednej strony księgowane na dedykowanych BMBM kontach księgowych, a z drugiej strony dodatkowo wyodrębnione po określonym kodzie BMBM (tzw. centrum kosztów), ponieważ dla celów sprawozdawczych (por. np. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków) Bank będzie zobowiązany do odrębnego prezentowania informacji finansowych dotyczących BMBM.
    Spółka po podziale wykonywać będzie Działalność Nieuregulowaną i jako spółka akcyjna będzie prowadzić pełną rachunkowość. Wyodrębnienie finansowe nie budzi w tym przypadku jakichkolwiek niejasności.
    Oczywiście obie części posiadają i będą posiadać na dzień podziału i po nim odpowiednie zasoby majątkowe (środki pieniężne/kapitał, aktywa) umożliwiające wykonywanie zadań gospodarczych oraz posiadają odrębne, przyporządkowane poszczególnym działalnościom rachunki bankowe.
  4. Zarówno Działalność Maklerska jak i Nieuregulowana mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa, samodzielnie realizujące określone w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy i Spółki dzielonej zadania gospodarcze.
    Obie części są i będą wyodrębnione pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, mają własne zasoby ludzkie i majątkowe do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Zadania gospodarcze są ściśle określone co szczegółowo bank opisał we wniosku z 6 maja br. Działalność Maklerska obejmuje większość aktualnej działalności gospodarczej Spółki (historia Spółki jest publicznie dostępna na jej stronie internetowej: ((…) a także w odpisie pełnym KRS). W Spółce zostanie działalność doradcza realizowana w Zespole Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu, która nie jest regulowana i której przenoszenie do Banku nie jest uzasadnione biznesowo i regulacyjnie. Natomiast tego typu Działalność Nieuregulowana powszechnie występuje na rynku, charakteryzuje się niskim zapotrzebowaniem na kapitał, specyficznym profilem ryzyka i możliwością osiągania zdecydowania wyższych marż niż aktualna działalność bankowa, ale także strat w przypadku słabej jakości usług i dużej konkurencji. Stąd też zważywszy na wiedzę i doświadczenie pracowników zasadne jest kontynuowanie przez Spółkę tego typu działalności po podziale (zmianie ulegnie nazwa na (…)).
  5. Uniknięcie czy uchylenie się od opodatkowania nie jest żadnym z celów podziału Spółki. Podział ma na celu poprawę rentowności działalności maklerskiej (szczegóły w ramach odpowiedzi na pytanie nr 6), co w efekcie doprowadzi do zwiększenia dochodów Banku podlegających opodatkowaniu CIT.
  6. Jak zostało wskazane na str. 3 wniosku z 6 maja br. celem transakcji jest poprawa rentowności Działalności Maklerskiej. Połączenie z Bankiem zapewni optymalizację kosztów operacyjnych (redukcja dublowanych procesów i powiązanych z tym etatów) oraz nowe obszary do generowania przychodów (wykorzystanie know-how Banku do digitalizacji działalności maklerskiej, powiązanie lub rozbudowanie oferty produktów inwestycyjnych dla Klientów). Proces podziału Spółki jest transparentny. Informacje o transakcji podawane są do publicznej wiadomości przez Bank w raportach bieżących nr (…) jak i przez Spółkę (zakładka (…)). W pkt 13 planu podziału z 10 maja 2021 r. (…) strony (Bank i Spółka) zawarły szczegółowe uzasadnienie ekonomiczne podziału.
    Planowana restrukturyzacja wpisuje się w obserwowany na rynku model prowadzenia działalności maklerskiej przez inne grupy bankowe (analogiczne restrukturyzacje przeszła w poprzednich latach większość domów maklerskich należących do bankowych grup kapitałowych, np. (…), itd.).


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Maklerską, który ma zostać przeniesiony na Bank w wyniku podziału przez wydzielenie, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?
  2. Czy zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Nieregulowaną, który w wyniku podziału przez wydzielenie Wnioskodawcy ma pozostać w Spółce, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ww. ustawy?
  3. Czy w Banku jako spółce przejmującej powstanie przychód podatkowy w związku z otrzymaniem Działalności Maklerskiej w wyniku podziału przez wydzielenie?
  4. Czy w Banku jako akcjonariusza MDM powstanie przychód podatkowy w wyniku podziału przez wydzielenie MDM?

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, opisany zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Maklerską, który ma zostać przeniesiony na Bank w wyniku podziału przez wydzielenie, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, opisany zespół składników materialnych i niematerialnych stanowiący Działalność Nieregulowaną, który w wyniku podziału przez wydzielenie Wnioskodawcy ma pozostać w Spółce, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z otrzymaniem Działalności Maklerskiej w wyniku podziału przez wydzielenie w Banku jako spółce przejmującej nie powstanie przychód podatkowy.

Ad. 4

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z otrzymaniem Działalności Maklerskiej w wyniku podziału przez wydzielenie w Banku jako akcjonariusza MDM nie powstanie przychód podatkowy.

Uzasadnienie:

Na wstępie Wnioskodawca zaznaczyć pragnie, iż z uwagi na fakt, iż przepisy ustawy o CIT uzależniają skutki podatkowe transakcji podziału przez wydzielenie od istnienia zorganizowanych części przedsiębiorstwa, w interesie prawnym Wnioskodawcy jest ustalenie czy Działalność Maklerska oraz Działalność Nieregulowana wyodrębnione w Spółce stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa.

Odpowiedź na pytanie nr 1 i nr 2:

1. Uwagi wstępne:

Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej również jako „ZCP”) oznacza „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Tożsamą definicję ZCP zawiera art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm., dalej: „ustawa o VAT”, który definiuje ZCP jako „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

Analiza powyższych przepisów wskazuje, że ustawodawca wprowadził identyczną definicję ZCP na gruncie regulacji ustawy o CIT, jak i ustawy o VAT. W związku z tym, w ocenie Wnioskodawcy, wykładnia definicji ZCP może być dokonywana łącznie w odniesieniu do obydwu wskazanych podatków, a tym samym dla celów interpretacji zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiłkować można się stanowiskami organów podatkowych i sądów administracyjnych dotyczących ZCP na gruncie VAT .

Wyniki tej wykładni w odniesieniu do definicji ZCP, zarówno na gruncie CIT jak i VAT, nie powinny się różnić.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w zasadzie racjonalności ustawodawcy oraz zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Potwierdzeniem takiego podejścia jest przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 marca 2018 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4510.20.2018.1.JP, w której organ podatkowy odstępując od uzasadnienia, podzielił stanowisko podatnika zgodnie z którym „Na podstawie powyższych definicji (dopisek Wnioskodawcy: definicji z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT i art. 2 pkt 27e ustawy o VAT) w doktrynie prawa podatkowego, jak i orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się zespół przesłanek, których łączne spełnienie implikuje uznanie danych składników majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa zarówno na gruncie przepisów o podatkach dochodowych, jak i podatku od wartości dodanej”.

Stanowisko to zostało zaakceptowane także w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 lutego 2015 r., Znak: IPPP3/443-1181/14-2/JF, w której organ podatkowy odstępując od uzasadnienia podzielił stanowisko zaprezentowane przez podatnika, odwołujące się do wyrażonego w przeszłości przez organy podatkowe stanowiska (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 lutego 2009 r., Znak: IPPB5/423-96/08-4/MB), w myśl którego „pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa zostało zdefiniowane dla potrzeb ustawy o VAT identycznie, jak w ustawie o CIT. Oczywiste jest przy tym, że w ramach jednolitego systemu prawa nie można przypisywać tej samej definicji dwóch odmiennych zakresów znaczeniowych”.

Podobnie wskazał również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 18 lutego 2015 r., Znak: IPPP1/443-1422/14-2/BS.

Przesłanki uznania zespołu składników za ZCP:

W świetle powyższego, ZCP jest:

  • zespołem składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  • zespołem istniejącym w ramach danego przedsiębiorstwa,
  • zespołem wyodrębnionym organizacyjnie,
  • zespołem wyodrębnionym finansowo,
  • zespołem wyodrębnionym funkcjonalnie, tj. mogącym stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze, które realizuje w ramach przedsiębiorstwa.

ZCP stanowi zatem pewien zespół (kompleks) przedmiotów materialnych i niematerialnych, powiązanych ze sobą funkcjonalnie, o określonym stopniu organizacji i służący prowadzeniu działalności gospodarczej. Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących ZCP, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

w wydawanych interpretacjach (potwierdzonym również ugruntowanym orzecznictwem sądów administracyjnych), dla określenia czy dany zespół składników tworzy ZCP szczególną uwagę trzeba zwrócić na trzy zasadnicze kryteria, które formułują warunki wyodrębnienia organizacyjnego, finansowego i funkcjonalnego ZCP, przesądzając o wyodrębnieniu zespołu składników majątkowych w istniejącym przedsiębiorstwie.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP nie jest sumą poszczególnych „niepowiązanych ze sobą” składników, przy pomocy których w przyszłości można będzie prowadzić działalność, lecz jest zorganizowanym zespołem tych składników, które pozostają wobec siebie w ścisłej organizacyjnej relacji. Ponadto, wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP ma swoje faktyczne/rzeczywiste miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika, jako np. dział, wydział, oddział, pion czy departament. Dla celów dowodowych istotne jest również, czy wyodrębnienie organizacyjne jest uzewnętrznione w istniejących w danym podmiocie dokumentach, np. regulaminie, uchwale zarządu, wewnętrznych dokumentach IT/HR etc.

W zakresie wyodrębnienia finansowego, w orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, iż nie oznacza ono koniecznie samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP. Ponadto, pomocniczym kryterium świadczącym o wyodrębnieniu finansowym jest możliwość sporządzenia bilansu oraz rachunków i strat w odniesieniu do działalności danego zespołu składników materialnych i niematerialnych.

Ponadto, w świetle przytoczonych kryteriów stanowiących o istnieniu ZCP, zespół majątkowy stanowiący ZCP winien być wyodrębniony funkcjonalnie. Oznacza to, że musi tworzyć zespół składników przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania, w sposób samodzielny (niezależny). Kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego ZCP sprowadza się natomiast w praktyce do ustalenia, czy jako odrębna całość jest ona w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku, już od momentu jej wyodrębnienia - przy czym przyjmuje się, że nie wszystkie funkcje wsparcia finansowego, administracyjnego, kadrowego (stanowiącego tzw. back-office) muszą znaleźć się w ramach ZCP. W praktyce przedsiębiorstw bowiem, powszechnym jest tzw. outsourcing funkcji wewnętrznych do wyspecjalizowanych zewnętrznych podmiotów zajmujących się poszczególnymi funkcjami typu back-office i tym samym w przypadku ZCP przedmiotowe rozwiązanie jest również dopuszczalne.

Działalność Maklerska jako ZCP:

Zgodnie z utrwalonym podejściem organów podatkowych i sądów administracyjnych, składniki materialne i niematerialne tworzą ZCP wówczas, gdy pozostają w takich relacjach, które pozwalają stwierdzić, że nie mamy do czynienia z przypadkowym zbiorem składników. W tym zakresie, za ZCP nie może zostać uznany dowolny zbiór składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale zbiór ten musi stanowić wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespół tych składników, który będzie zdolny do bycia samodzielnym przedsiębiorstwem.

Takie podejście znajduje potwierdzenie m.in. w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1823/15), w którym sąd uznał, iż „(...) aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole (wyszczególnienie Wnioskodawcy), a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego”.

Powyższe znajduje także potwierdzenie w praktyce organów podatkowych, w tym m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 maja 2017 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.44.2017.1.JF oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 września 2016 r., Znak: IBPP3/4512-371/16-2/KS.

Co istotne i często podkreślane w orzecznictwie sądów administracyjnych, ZCP rozumiana jako zespół składników materialnych i niematerialnych powinna istnieć w ramach już istniejącego przedsiębiorstwa, a nie kształtować się dopiero po wyodrębnieniu zespołu składników materialnych i niematerialnych z tego przedsiębiorstwa.

Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 10 stycznia 2017 r., sygn. akt II FSK 2991/15 dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, który również zawiera analogiczną definicję ZCP (tj. art. 5a pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) uznał, że „zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest więc dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Podkreślić należy, że z art. 5a pkt 4 u.p.d.o.f. wynika, iż wyodrębnienie musi istnieć już w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, a nie dopiero kształtować się po „wyprowadzeniu” w jakikolwiek sposób zespołu składników materialnych i niematerialnych z tego przedsiębiorstwa”.

Stanowisko to jest akceptowane także w praktyce organów podatkowych (tak przykładowo m.in.: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 6 czerwca 2017 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.29.2017.1.JF, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacjach indywidualnych z 21 stycznia 2015 r., Znak: ILPP2/443-1174/14-4/MR i z 21 stycznia 2014 r., Znak: ILPP1/443-965/13-4/AW oraz z 20 stycznia 2014 r., Znak: ILPP1/443-966/13-4/MD).

Oprócz istnienia określonych relacji pomiędzy składnikami materialnymi i niematerialnymi, definicja ZCP, w części odnoszącej się do zakresu elementów tworzących ZCP wymaga, aby w skład tego zbioru elementów wchodziły również zobowiązania.

Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, przedmiotem transferu nie muszą być wszystkie zobowiązania związane z wydzielanym ZCP, ale przynajmniej niektóre z nich. Stanowisko takie zaprezentował przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 2222/09, w którym Sąd uznał, że definicja ZCP zawarta w ustawie o VAT nie wymaga, aby dla uznania zespołu składników za ZCP, w jego skład musiały wchodzić wszystkie zobowiązania związane z wydzielaną częścią przedsiębiorstwa. Podobnie uznał m.in.:

  • Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w prawomocnym wyroku z 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1823/15,
  • Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z 26 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2743/14,
  • Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 690/14,
  • Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1896/11 oraz
  • Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 sierpnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1124/10.

Stanowisko tożsame z powyższym prezentują także organy podatkowe. Tak m.in.: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 stycznia 2015 r., Znak: IBPBI/1/423-60/14/AB, w której organ odstąpił od uzasadnienia i podzielił stanowisko podatnika, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 listopada 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-1047/14/AK oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18 listopada 2014 r., Znak: IBPBII/1/436-272/14/MZ.

Jak wynika z rozważanego zdarzenia przyszłego, Działalność Maklerska stanowi zespół składników majątkowych, składający się zarówno ze składników materialnych (np. ze środków trwałych), jak i ze składników niematerialnych, w tym zobowiązań (np. obowiązków dotyczących umów związanych z Działalnością Maklerską).

Do Działalności Maklerskiej przypisano zbiór powiązanych ze sobą składników materialnych i niematerialnych, który to zbiór związany jest z usługami maklerskimi wskazanymi w opisie rozważanego zdarzenia przyszłego. Ponadto, jak wynika z przedstawionego rozważanego zdarzenia przyszłego, do Działalności Maklerskiej zostały zaalokowane zobowiązania wynikające z prowadzonej działalności w tym zakresie, w jakim zostaną one nabyte przez Bank na skutek planowanego podziału.

Podstawą wyodrębnienia do Działalności Maklerskiej składników materialnych i niematerialnych był cel, jakim jest prowadzenie samodzielnej (samowystarczalnej) działalności w zakresie:

  • przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,
  • wykonywania zleceń, o których mowa w pkt powyżej, na rachunek dającego zlecenie,
  • nabywania lub zbywania na własny rachunek instrumentów finansowych,
  • doradztwa inwestycyjnego,
  • oferowania instrumentów finansowych,
  • świadczenia usług w wykonaniu zawartych umów o gwarancję emisji lub zawierania i wykonywania innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe,
  • przechowywania i rejestrowania instrumentów finansowych, w tym prowadzenia rachunków papierów wartościowych, rachunków derywatów i rachunków zbiorczych oraz prowadzenia rachunków pieniężnych,
  • wymiany walutowej, w przypadku, gdy jest to związane z działalnością w zakresie wskazanym w art. 69 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
  • sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych,
  • świadczenia usług dodatkowych związanych z umową o gwarancję emisji.

Należy ponadto zauważyć, że przedmiotem podziału będą wszystkie składniki majątkowe oprócz Działalności Nieregulowanej.

Składniki materialne i niematerialne tworzące Działalność Maklerską stanowią więc zespół składników, w ramach którego wzajemne powiązania funkcjonalne i zależności umożliwiają wykonywanie zadań, do których zostały przeznaczone.

W świetle powyższego, w odniesieniu do Działalności Maklerskiej kryterium istnienia składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, należy uznać za spełnione.

Wyodrębnienie organizacyjne:

W odniesieniu do przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego, przyjmuje się, że jest ona spełniona, jeżeli konkretny zespół aktywów jest pewną całością organizacyjnie wyodrębnioną w strukturze przedsiębiorstwa.

Na takim stanowisku stanął m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w prawomocnym wyroku z 17 maja 2017 r., sygn. akt I SA/Po 1403/16: „Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika, przy czym ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość)”.

Analogicznie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w prawomocnym wyroku z 27 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Po 491/14 stwierdził, że: „(...) wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika (wyszczególnienie Wnioskodawcy). Ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).”

Pogląd ten jest podzielany również przez inne sądy administracyjne. Podobne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 listopada 2014 r., sygn. akt II FSK 2297/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w prawomocnym wyroku z 9 października 2014 r., sygn. akt I SA/Rz 594/14 oraz przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w prawomocnym wyroku z 4 grudnia 2013 r., sygn. akt I SA/Gd 1205/13.

W świetle powyższego, wyodrębnienie organizacyjne powinno przejawiać się tym, że ZCP powinna mieć określone miejsce w strukturze organizacyjnej danego przedsiębiorstwa, co nie musi być równoznaczne z wyodrębnieniem prawnym (podobne stanowisko zajął również m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 15 kwietnia 2015 r., Znak: IBPP3/4512-69/15/LŻ, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 18 kwietnia 2014 r., Znak: IPTPB3/423-41/14-4/PM oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z 4 grudnia 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2514/13 . Takie stanowisko zaprezentował m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z 10 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 456/15: „Wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa (wraz ze składnikami niematerialnymi) w strukturze organizacyjnej całego podmiotu. Takie wyodrębnienie może przybrać formę np. oddziału, biura, zakładu, wydziału, departamentu, działu (wyszczególnienie Wnioskodawcy). Jednocześnie należy uznać, że nawet w przypadku, gdy fakt wyodrębnienia składników nie wynika z żadnych zapisów zawartych w dokumentach konstytuujących dany podmiot lub też regulujących jego funkcjonowanie, a takie wyodrębnienie w praktyce jest dostrzegalne i ono, chociaż nie ma oparcia w dokumentach podatnika, faktycznie istnieje - możemy mieć do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa”.

Analogiczne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 26 października 2020 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.209.2020.1.JG, w której przyznał rację podatnikowi, który stwierdził, że „wyodrębnienie organizacyjne, o którym mowa w art. 4 pkt 4 ustawy o CIT, nie musi być rozumiane jako wyodrębnienie formalno-prawne np. jako wydzielony w danym podmiocie oddział, wydział lub inna jednostka organizacyjna. Żaden przepis prawa podatkowego nie przewiduje takiego wymogu. Do stwierdzenia wydzielenia organizacyjnego zorganizowanej części przedsiębiorstwa wystarczające powinno być, zdaniem Spółki, jej wyodrębnienie faktyczne i materialne - polegające na odrębnym określeniu przedmiotu jej działalności i przypisaniu do niej składników majątkowych pozwalających na jego realizowanie, tak aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła funkcjonować samodzielnie, niezależnie od pozostałych części przedsiębiorstwa”.

Do analogicznych wniosków doszedł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 listopada 2019 r., sygn. akt II FSK 24/18, w którym stwierdził, że „oczywiście zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa może być np. zakład, wydział lub oddział przedsiębiorstwa (np. oddział przedsiębiorstwa sporządzający bilans) spełniający wszystkie warunki przewidziane w art. 5a pkt 4 updof. Mamy tu bowiem do czynienia z wyodrębnieniem organizacyjnym (oddział) oraz finansowym (samodzielne sporządzenie bilansu). Dodać warto, że tego rodzaju zorganizowana część przedsiębiorstwa może zaciągać, posiadać i regulować swoje zobowiązania.”

Podobnie wskazał również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 27 lutego 2020 r., Znak: 0111-KDIB3-2.4012.41.2020.2.MD w której uznał, że „wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp.” (wyszczególnienie Wnioskodawcy).

Zgodnie ze stanowiskiem podatnika uznanym za prawidłowe przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 23 kwietnia 2015 r., Znak: IBPBI/2/4510-121/15/JP: „wyodrębnienie organizacyjne zachodzi, gdy ZCP ma określone miejsce w strukturze organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. (...) O najwyższym stopniu wyodrębnienia organizacyjnego można mówić w sytuacji, gdy w ramach przedsiębiorstwa zbywcy doszło do wyodrębnienia oddziału zarejestrowanego w Krajowym Rejestrze Sądowym. Należy jednak podkreślić, że pojęcie wyodrębnienia organizacyjnego nie jest równoznaczne z wyodrębnieniem organizacyjno-prawnym. W związku z tym, do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za ZCP nie jest konieczne wyodrębnianie części przedsiębiorstwa w formie oddziału zarejestrowanego w Krajowym Rejestrze Sądowym. Zdaniem organów podatkowych dany zespół składników majątkowych jest wyodrębniony organizacyjnie, jeśli w strukturze danego przedsiębiorstwa utworzony został na przykład wydział, zakład, czy dział (...)”.

Mając na uwadze powyższe, zauważyć należy, że Działalność Maklerska jest wyodrębniona w ramach wewnętrznej struktury Spółki. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Działalność Maklerską tworzą zasadniczo wyodrębnione na podstawie Regulaminu Organizacyjnego jednostki organizacyjne MDM wraz z częścią Departamentu Analiz.

Jednocześnie, istotnym czynnikiem świadczącym o wyodrębnieniu organizacyjnym jest przypisanie zespołu pracowników, czyli personelu przyporządkowanego do poszczególnych jednostek organizacyjnych wchodzących w skład Działalności Maklerskiej i tym samym dedykowanego do wykonywania zadań przypisanych Działalności Maklerskiej.

Wyznaczone są również osoby odpowiedzialne za bieżące zarządzanie jednostkami organizacyjnymi tworzącymi Działalność Maklerską. Istnieje również możliwość przypisania składników materialnych i niematerialnych do Działalności Maklerskiej.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, Działalność Maklerska stanowi zespół składników majątkowych wyodrębniony pod względem organizacyjnym w Spółce.

Wyodrębnienie finansowe:

W odniesieniu do przesłanki wyodrębnienia finansowego wskazuje się, że wyodrębnienie finansowe cechuje się możliwością przypisania do konkretnego ZCP ponoszonych kosztów i osiąganych przychodów, a także zobowiązań przypisanych do ZCP i należności przysługujących przedsiębiorstwu w związku z działalnością prowadzoną przez ZCP. Istotna jest również możliwość sporządzenia bilansu oraz rachunku zysków i strat, których przedmiotem jest działalność danego zespołu składników majątkowych mających być ZCP.

W tym kontekście należy ponownie wskazać na prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1823/15, w którym Sąd wskazał, że: „wyodrębnienie finansowe nie oznacza całkowitej samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie do zorganizowanej części przedsiębiorstwa przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań”.

Również organy podatkowe w odniesieniu do spełnienia warunku wyodrębnienia finansowego, w wydawanych interpretacjach indywidualnych często podkreślają, że: „wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Stanowisko takie zostało zaprezentowane m.in. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 lutego 2020 r., Znak: 0111-KDIB3-2.4012.41.2020.2.MD, Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 lipca 2017 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4010.23.2017.1.AZE, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 26 czerwca 2017 r., sygn. akt 0114-KDIP2-1.4010.107.2017.1.JF oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 6 czerwca 2017 r., sygn. akt 0114-KDIP2-1.4010.29.2017.1.JF.

W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się ponadto, że wyodrębnienie finansowe ZCP nie musi oznaczać, że ZCP powinien koniecznie posiadać własne środki finansowe i odrębne rachunki bankowe (tak wskazał m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 327/16 oraz Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 sierpnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3183/16.

Niniejszym, na wyodrębnienie finansowe Działalności Maklerskiej wskazują następujące okoliczności:

  1. prowadzona ewidencja księgowa umożliwiająca Spółce przyporządkowanie przychodów (rachunkowych i podatkowych), kosztów (rachunkowych i podatkowych), należności i zobowiązań do Działalności Maklerskiej,
  2. prowadzona przez Spółkę ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych umożliwiająca wskazanie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z Działalnością Maklerską,
  3. do Działalności Maklerskiej przyporządkowane są odrębne rachunki bankowe ze znajdującymi się na nich środkami pieniężnymi.

W związku z powyższym należy uznać, że Działalność Maklerska stanowi zespół składników majątkowych wyodrębniony pod względem finansowym.

Wyodrębnienie funkcjonalne:

Zgodnie z definicją podatkową ZCP, składniki majątkowe tworzące ZCP muszą umożliwiać podatnikowi realizację określonych zadań gospodarczych (prowadzenie działalności gospodarczej w określonym zakresie).

W tym względzie organy podatkowe prezentują jednolite stanowisko, zgodnie z którym wyodrębnienie funkcjonalne powinno być rozumiane jako przeznaczenie danego zespołu składników majątkowych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Innymi słowy, ZCP musi obejmować elementy niezbędne do samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, które realizuje w strukturze przedsiębiorstwa.

W tym kontekście należy przytoczyć prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 26 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1823/15, w którym Sąd wskazał, że „(...) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 28 listopada 2016 r., Znak: 0461-ITPB3/4510.479.16.1.DK odstępując od uzasadnienia i podzielając pogląd zaprezentowany przez podatnika zgodnie, z którym „wyodrębnienie funkcjonalnie (...) oznacza, że zespół składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi służyć realizacji określonego zadania lub zadań (funkcji) gospodarczych, a także potencjalnie mógłby stanowić odrębne i niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące swoje zadania.”

W tym zakresie znana jest też interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 października 2012 r., Znak: ILPP1/443-650/12-2/KG), w której organ podatkowy wyjaśnił, że: „(...) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa” (wyszczególnienie Wnioskodawcy). Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 czerwca 2017 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.29.2017.1.JF, interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 11 stycznia 2016 r., Znak:ITPB4/4511- 511/15/MK, interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 kwietnia 2015 r., Znak: IPPP3/4512-158/15-2/IG, w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 czerwca 2014 r., Znak: ILPP1/443-261/14-4/JSK) oraz z 2 kwietnia 2012 r., Znak: ILPB4/423-4/12-2/ŁM, a także w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 14 grudnia 2011 r., Znak: IPTPB3/423-231/11-2/MF.

W ocenie Wnioskodawcy, składniki przyporządkowane do Działalności Maklerskiej przenoszone w ramach Podziału powinny umożliwiać samodzielne prowadzenie zadań gospodarczych. Przemawia za tym w szczególności niematerialny charakter rezultatów usług finansowych, które są zasadniczym przedmiotem działalności wykonywanej przez pracowników alokowanych do Działalności Maklerskiej, której prawidłowe wykonywanie warunkowane jest posiadaniem personelu o stosownych kwalifikacjach oraz istnieniem odpowiedniej infrastruktury informatycznej (tj. w szczególności oprogramowania). Oba wspomniane składniki zostaną przeniesione na Bank na skutek Podziału. Ponadto, na skutek planowanej transakcji dojdzie również do nabycia funkcji wspierających Działalność Maklerską, jako że na skutek Podziału Bank przejmie następujące jednostki organizacyjne MDM: Biuro Zapewnienia Zgodności, Biuro Kontroli Wewnętrznej, Departament Ryzyka i Finansów, Biuro Prawne, Biuro Kadr i Płac, Biuro Wspomagania Administracyjnego, Biuro Rachunkowości oraz Biuro Ochrony Danych.

Ostatnią przesłanką (w ramach warunków wyodrębnienia funkcjonalnego) jest możliwość hipotetycznego uznania ZCP za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W zakresie analizy tej przesłanki, w praktyce, wskazuje się, że aby zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za ZCP, musi on - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwiać nabywcy tego zespołu składników majątkowych podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Jak wskazują organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, możliwość podjęcia samodzielnej działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa nie musi być pełna. W tym zakresie podkreśla się, że aby zespół składników mógł zostać uznany za samodzielne przedsiębiorstwo, nie musi on bezpośrednio dysponować wszystkimi elementami związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przedsiębiorstwo takie może dodatkowo korzystać z usług zewnętrznych, bez potrzeby posiadania wszystkich składników majątkowych na własność.

W tym kontekście, należy wskazać przykładowo na prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 10 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 954/15, w którym Sąd uznał że „brak w przedsiębiorstwie wewnętrznych działów (np. obsługujących jego zadania kadrowe, informatyczne i finansowe) nie pozbawia tegoż przedsiębiorstwa możliwości realizacji określonych zadań gospodarczych”, a także na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 października 2020 r., Znak: 0112-KDIL3.4012.533.2020.1.LS, w której organ ten, wskazał (powołując się na wyrok NSA z 27 września 2011 r., sygn. akt I FSK 1383/10), że „istotą przedsiębiorstwa, jako zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest bowiem prowadzenie działalności gospodarczej, poprzez realizację określonych zadań gospodarczych, które mogą być wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to zadania mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing). Usługi te bowiem, jako niematerialne, nie decydują o realizacji przez przedsiębiorstwo jego zadań gospodarczych, lecz wspomagają jedynie jego funkcjonowania jako podmiotu gospodarczego”. Model outsourcingu stanowi popularne rozwiązanie wśród przedsiębiorców pozwalając na optymalizację kosztów, zapewnienie wysokiego poziomu obsługi przez wyspecjalizowanego dostawce usług i brak ryzyka rotacji wewnętrznego personelu.

Z kolei, w interpretacji z 10 czerwca 2020 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.63.2020.12.PP/RK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „jak wskazał NSA <<„Definicja zawarta w art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p. nie wymaga, aby zespół składników, o którym w niej mowa, obejmował wszelkie elementy obsługi funkcjonowania przedsiębiorstwa, gdyż zawęża ona pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do składników materialnych i niematerialnych pozwalających na realizację określonych zadań gospodarczych, jako niezależne przedsiębiorstwo. Brak w przedsiębiorstwie wewnętrznych działów obsługujących jego zadania kadrowe czy informatyczne nie pozbawia tegoż przedsiębiorstwa możliwości realizacji określonych zadań gospodarczych. Ponadto trzeba wskazać, że istotą przedsiębiorstwa, jako zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest prowadzenie działalności gospodarczej poprzez realizację określonych zadań gospodarczych. Mogą być one wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to zadania, jak trafnie podniósł sąd I instancji, mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing). Usługi te, jako niematerialne, nie decydują o realizacji przez przedsiębiorstwo jego zadań gospodarczych, lecz wspomagają jedynie jego funkcjonowanie jako podmiotu gospodarczego>> (tak: Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1643/2010)”.

Analogiczne stanowisko zawarte jest w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 czerwca 2017 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.107.2017.1.JF, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 listopada 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-1006/14/KP, w której aprobując orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 marca 2012 r. (sygn. akt II FSK 1643/10) organ uznał, że „(...) określone działania gospodarcze mogą być wykonywane bez wewnętrznych działów obsługi kadrowej, informatycznej i finansowej przedsiębiorstwa, które to (...) mogą być przedmiotem obsługi dokonywanej przez firmy zewnętrzne (outsourcing)”.

Stanowisko to akceptują również organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych, przykładowo: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 21 stycznia 2015 r., Znak: IPPP1/443-1250/14-2/MPe, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacjach indywidualnych z 31 grudnia 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-1222/14/PC oraz

z 26 listopada 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-1047/14/AK, a także Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 24 października 2014 r., Znak: IPTPB3/423-258/14-6/KC.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Bank będzie w stanie kontynuować zadania realizowane dotychczas przez Spółkę oraz samodzielnie funkcjonować na rynku jako podmiot prowadzący Działalność Maklerską. Wszystkie składniki dotychczas używane przez Spółkę dla celów prowadzenia Działalności Maklerskiej będą bowiem wykorzystywane przez Bank dla celów prowadzenia działalności o tożsamym zakresie.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, elementy wchodzące w skład Działalności Maklerskiej stanowią zorganizowany zespół składników majątkowych wyodrębniony pod względem funkcjonalnym i zdolny do samodzielnego funkcjonowania jako odrębne przedsiębiorstwo, a zatem stanowią ZCP.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że Działalność Maklerska stanowi odrębną i zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Działalność Nieregulowana jako ZCP:

Jak wskazano powyżej, jednym z warunków uznania danego zespołu składników za ZCP jest istnienie składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Konieczne jest ponadto, by składniki te pozostawały ze sobą w określonych relacjach, tzn. by nie stanowiły one prostej sumy elementów, lecz by cechowały się zorganizowaniem. Ponadto, zgodnie z dominującym stanowiskiem, niezbędnym do uznania danego zespołu składników za ZCP jest, aby co najmniej część zobowiązań związanych z przenoszonymi elementami była przedmiotem danej transakcji zbycia składników mających stanowić ZCP.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Działalność Nieregulowana, którą tworzy Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu, stanowi zespół składników majątkowych składający się zarówno ze składników materialnych (np. ze środków trwałych), jak i ze składników niematerialnych, w tym zobowiązań (np. praw i obowiązków z tytułu umów, pracowników).

Do Działalności Nieregulowanej przypisano zbiór powiązanych ze sobą składników materialnych i niematerialnych, który to zbiór związany jest z pełnieniem funkcji związanych z usługami świadczonymi przez Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu.

Podstawą wyodrębnienia w ramach Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu składników materialnych i niematerialnych był cel, jakim jest prowadzenie samodzielnej (samowystarczalnej) działalności w zakresie:

  1. przygotowywania analiz branżowych gospodarki,
  2. badania due dilligence TFI i funduszy inwestycyjnych,
  3. badania due dilligence ubezpieczycieli,
  4. wyceny spółek i instrumentów finansowych na potrzeby osób trzecich,
  5. doradztwa/usług due dilligence w zakresie produktów inwestycyjnych,
  6. przygotowywania innych analiz i raportów na zlecenie osób trzecich, niebędących spółkami notowanymi na Giełdzie Papierów Wartościowych.

Składniki materialne i niematerialne tworzące Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu stanowią więc zespół składników, w ramach którego wzajemne powiązania funkcjonalne i zależności umożliwiają wykonywanie zadań, do których zostały przeznaczone.

W świetle powyższego, w odniesieniu do Działalności Nieregulowanej kryterium istnienia składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, należy uznać za spełnione.

Wyodrębnienie organizacyjne Działalności Nieregulowanej:

Jak wskazano wyżej, przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego danego zespołu składników należy uznać za spełnioną, jeżeli konkretny zespół aktywów jest pewną całością organizacyjnie wyodrębnioną w strukturze przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy zauważyć należy, że Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu jest wyodrębniony w ramach wewnętrznej struktury Spółki zarówno pod względem formalnym - na podstawie Regulaminu Organizacyjnego, jak i pod względem praktycznym - z uwagi na wykonywaną działalność.

Jednocześnie, istotnym czynnikiem świadczącym o wyodrębnieniu organizacyjnym jest przypisanie zespołu pracowników, czyli personelu przyporządkowanego do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu i tym samym dedykowanego do wykonywania zadań przypisanych Działalności Nieregulowanej.

Wyznaczona jest również osoba odpowiedzialna za bieżące zarządzanie Zespołem Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu.

Ponadto, istnieje możliwość ścisłego przypisania do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu poszczególnych składników majątku.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu stanowi zespół składników majątkowych wyodrębniony pod względem organizacyjnym w Spółce.

Wyodrębnienie finansowe Działalności Nieregulowanej:

Jak wskazano wyżej, podstawowymi kryteriami których spełnienie jest wymagane dla celów zaistnienia wyodrębnienia finansowego jest możliwość przypisania do danego ZCP ponoszonych kosztów i osiąganych przychodów, a także zobowiązań przypisanych do ZCP i należności przysługujących przedsiębiorstwu w związku z działalnością prowadzoną przez ZCP.

Zdaniem Spółki, na wyodrębnienie finansowe Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu wskazują następujące okoliczności:

  1. prowadzona ewidencja księgowa umożliwiająca Spółce przyporządkowanie przychodów (rachunkowych i podatkowych), kosztów (rachunkowych i podatkowych), należności i zobowiązań do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu,
  2. prowadzona przez Spółkę ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych umożliwiająca wskazanie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z Zespołem Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu,
  3. do Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu przyporządkowany jest odrębny rachunek bankowy ze znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż w ramach finansów całej Spółki możliwe jest oddzielenie finansów Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu od reszty Spółki.

W związku z tym należy uznać, że Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu stanowi zespół składników majątkowych wyodrębniony pod względem finansowym.

Wyodrębnienie funkcjonalne Działalności Nieregulowanej:

Jak wskazano wyżej, zasadniczymi przesłankami uznania danego zespołu składników majątkowych za wyodrębnione funkcjonalne jest: (i) przeniesienie w ramach danego ZCP elementów niezbędnych do samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, oraz (ii) możliwość hipotetycznego uznania ZCP za niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższe kryteria są spełnione w odniesieniu do Działalności Nieregulowanej.

Aktywa wchodzące w skład Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu oraz zasoby ludzkie powinny umożliwiać samodzielne prowadzenie powierzonych zadań gospodarczych. Przemawia za tym, w szczególności, niematerialny charakter rezultatów usług finansowych, które są zasadniczym przedmiotem działalności wykonywanej przez Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu. Prowadzenie działalności z wykorzystaniem składników majątkowych wchodzących w skład wspomnianego zespołu elementów opiera się bowiem przede wszystkim na odpowiednich kwalifikacjach poszczególnych pracowników, jak również specjalistycznej infrastrukturze informatycznej (w szczególności oprogramowaniu) służącemu do prowadzenia określonego typu działalności. Oba te elementy pozostaną w Spółce po przeprowadzeniu Podziału jako część aktywów wchodzących w skład Zespołu Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu. Tym samym, Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu spełniać powinien przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego rozumianą jako przeznaczenie składników przydzielonych do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Ponadto, z przedstawionego rozważanego zdarzenia przyszłego wynika, że Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu będzie w stanie kontynuować realizację swoich dotychczasowych zadań oraz samodzielnie funkcjonować na rynku jako odrębny podmiot (w wyniku wydzielenia i przeniesienia Działalności Maklerskiej do Banku).

Dodatkowo, Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu wspierany będzie w zakresie funkcji o charakterze pomocniczym, takich jak np. czynności w zakresie rachunkowości, finansów, raportowania, zasobów ludzkich, systemów informatycznych przez Bank na postawie zawartej umowy o świadczenie usług.

Mając powyższe na uwadze, z perspektywy biznesowej, Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu będzie mógł funkcjonować niezależnie, ponieważ posiadać będzie niezbędne do tego celu zasoby. Innymi słowy, w ocenie Wnioskodawcy, Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu posiadać będzie potencjalną zdolność do samodzielnych działań gospodarczych, ponieważ składa się ze składników, które to umożliwiają. Przewidywana zgodnie z planami finansowymi rentowność zapewni pokrycie kosztów działania MDM po podziale, w tym także rozwój działalności biznesowej w przyszłości. Innymi słowy, w oparciu o zaalokowane do Działalności Nieuregulowanej, aktywa spółka będzie w stanie samodzielnie realizować zadania, w tym pokrywać przyszłe zobowiązania jako niezależne przedsiębiorstwo.

W związku z powyższym, Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu stanowi zorganizowany zespół składników majątkowych wyodrębniony pod względem funkcjonalnym i zdolny do samodzielnego funkcjonowania jako odrębne przedsiębiorstwo, a zatem stanowi ZCP.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że Zespół Funduszy Inwestycyjnych i Consultingu stanowi oddzielną ZCP w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Stanowiska organów podatkowych w analogicznych stanach faktycznych:

Wnioskodawca pragnie końcowo wskazać, iż analogiczne wnioski, zaprezentowane w powyżej przytoczonej argumentacji w niniejszym wniosku - przy podobnych do analizowanego - stanach faktycznych zostały zawarte w następujących interpretacjach indywidualnych:

  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 stycznia 2020 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.473.2019.3.BKD,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 stycznia 2020 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.476.2019.2.ŚS,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 grudnia 2019 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.418.2019.2.JF,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 października 2019 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.354.2019.1.AR,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 lipca 2019 r., Znak: 0111-KDIB2-1.4010.213.2019.3.MJ,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 maja 2019 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.61.2019.4.MM,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 marca 2019 r., Znak: 0114-KDIP2-1.4010.19.2019.6.MR oraz
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lutego 2019 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.581.2018.2.JKT.

Odpowiedź na pytanie nr 3:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 8c ustawy o CIT, przychodem jest ustalona na dzień łączenia lub podziału wartość majątku spółki przejmowanej lub dzielonej otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną.

Mając na uwadze powyższe, co do zasady przychodem spółki przejmującej jest wartość majątku spółki dzielonej otrzymanej przez spółkę przejmującą ustalona na dzień podziału.

Z drugiej strony, na mocy art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy o CIT, do przychodu nie zalicza się wartości majątku spółki przejmowanej lub dzielonej, odpowiadającej procentowemu udziałowi spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej, określonemu na ostatni dzień poprzedzający dzień łączenia lub podziału, otrzymanego przez spółkę przejmującą posiadającą w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej udział w wysokości nie mniejszej niż 10%.

Tym samym w sytuacji Banku posiadającego 100% akcji w MDM, przychodu nie będzie stanowić wartość majątku MDM otrzymywanego wskutek przeprowadzanego podziału przez wydzielenie. Wartość majątku nabywanego na skutek przedmiotowego podziału przez wydzielenie będzie bowiem odpowiadała w całości procentowemu udziałowi Banku w kapitale zakładowym MDM, i w konsekwencji wartość nie będzie stanowiła przychody podatkowego dla Banku w oparciu o art. 12 ust. 4 pkt 3f ustawy o CIT.

W konsekwencji podział przez wydzielenie MDM nie powinien powodować powstania przychodu do opodatkowania przez Bank jako akcjonariuszowi MDM.

Odpowiedź na pytanie nr 4:

Wskazać należy, iż przepisy ustawy o CIT regulujące zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych podziału przez wydzielenie przewidują skutki podatkowe w zakresie opodatkowania wspólnika spółki dzielonej.

Na mocy art. 12 ust. 4 pkt 12 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się, w przypadku połączenia lub podziału spółek, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 8b, przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej stanowiącego wartość emisyjną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 pkt 8b ustawy o CIT, przychodem jest ustalona na dzień podziału wartość emisyjna udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej przydzielonych udziałowcowi (akcjonariuszowi) spółki dzielonej, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa; przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Jak stanowi z kolei art. 4a pkt 16 ustawy o CIT, wartość emisyjna udziałów (akcji) oznacza cenę, po jakiej obejmowane są udziały (akcje), określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku - w innym dokumencie o podobnym charakterze, nie niższą od wartości rynkowej tych udziałów (akcji).

Z przedmiotowych przepisów wynika zatem, że po stronie Banku jako akcjonariusza spółki dzielonej (MDM) przychód podatkowy równy wartości emisyjnej przydzielonych mu w ramach podziału akcji spółki przejmującej lub nowo zawiązanej może powstać wyłącznie, w sytuacji gdy majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W sytuacji zaś gdy majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce dzielonej stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa, zastosowanie mógłby mieć art. 12 ust. 4 pkt 12 ustawy o CIT, z którego wprost wynika, że wartość emisyjna udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną wspólnikowi spółki dzielonej nie stanowi dla niego przychodu podatkowego.

W tym miejscu wskazać należy, na specyficzną sytuację Banku, w której jest on jedynym akcjonariuszem MDM i wyniku podziału przez wydzielenie (i następującemu w związku z tym przejęciu składników majątkowych wchodzących w skład Działalności Maklerskiej) nie dojdzie do przydzielenia akcji samemu sobie i podwyższenia kapitału akcyjnego w Banku. Mając jednak na uwadze, że co do zasady przychodem podatkowym w przypadku podziału przez wydzielenie potencjalnie może być wartość emisyjna nowo wyemitowanych udziałów (akcji) spółki przejmującej przydzielanych wspólnikowi (akcjonariuszowi) spółki dzielonej - co w przedmiotowym rozważanym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowania, to tym samym po stronie Banku nie powstanie przychód podatkowy, z uwagi na fakt, iż jako akcjonariusz nie otrzyma akcji spółki przejmującej (Banku).

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie swojego stanowiska w sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto podkreślić należy, że ustalenia czy przeprowadzony podział Spółki dzielonej zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a jego głównym bądź jednym z głównych celów nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, nie może podlegać ocenie tut. Organu, w trybie i na zasadach przewidzianych dla instytucji interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto odnosząc się do powołanych we wniosku orzeczeń sądowych oraz interpretacji indywidualnych wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla tutejszego Organu, bowiem dotyczą konkretnych indywidualnych spraw podmiotów, które o ich interpretację wystąpiły i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Zgodnie z art. 14na § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj