Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.87.2021.4.DR
z 11 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 marca 2021 r. (data wpływu – 30 marca 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładów w ramach umowy spółki cichej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 marca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładów w ramach umowy spółki cichej.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 23 czerwca 2021 r. Znak: 0113-KDIPT2-3.4011.357.2021.2.RR, 0111-KDIB2-1.4010.141.2021.3.MK, 0111-KDIB2-2.4014.87.2021.3.DR wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosku nie uzupełniono, jednak pomimo braku uzupełnienia – zgodnie z zawartym w ww. wezwaniu pouczeniem – możliwe jest wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem dochodowym na zasadzie liniowej stawką 19% z zastosowaniem metody kasowej, której główny przedmiot działalności jest tożsamy z celem zawarcia umowy spółki cichej, o której mowa niżej.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę cywilnoprawną nienazwaną, tzw. umowę spółki cichej na czas nieokreślony, w której zobowiązuje się do wniesienia określonej sumy pieniędzy w celu prowadzenia wspólnej działalności z podmiotem będącym spółką z ograniczoną odpowiedzialnością na zasadach określonych w zawartej umowie. Wnioskodawca w niniejszym stosunku prawnym jest wspólnikiem niejawnym, tzn. że wspólna działalność prowadzona jest przez spółkę z o.o., a udział Wnioskodawcy ograniczony jest to wpłaty kapitału i partycypacji w osiągniętych zyskach.

Wpłata kapitału przez wspólnika następuje w celu osiągnięcia wspólnie założonego celu gospodarczego, jakim jest zakup wierzytelności w postaci cesji, wynikających z polis ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w ruchu drogowym dochodzonych od towarzystw ubezpieczeniowych w związku ze zdarzeniem drogowym powodujących powstanie szkody.

Aby zabezpieczyć długofalowe plany biznesowe spółki cichej, zagwarantować płynność finansową oraz konkurencyjność, wspólnicy chcą zgromadzić kapitał dający swobodę w jednorazowym zakupie dużej ilości takich spraw, dochodzonych następnie na drodze postępowania cywilnoprawnego przed sądami powszechnymi. Cały proces zapewnienia odpowiedniego finansowania został realnie oszacowany na 3 lata. Po tym czasie Wnioskodawca wpłaci całość umownego kapitału, przekazywanego na rzecz spółki cichej w stosunku nie mniejszym niż 30% umówionego wkładu rocznie. Strony zawarły jednak w umowie porozumienie, iż zgodnym oświadczeniem woli mogą zwiększyć lub zmniejszyć wkłady, do których wniesienia są zobowiązani wspólnicy oraz sposób ich wnoszenia.

Ponadto umowa spółki cichej przewiduje możliwość wydatkowania środków zgromadzonych przez wspólników w ramach wniesionych udziałów na bieżące zabezpieczenie działania spółki cichej, np. reklamę, pozyskanie agentów, materiały biurowe czy usługi marketingowe, konsultacyjne czy doradcze.

Po tym czasie spółka cicha będzie zdolna do zakupu cesji wierzytelności z OC przez 3 kolejne lata, co spowoduje, iż nie będzie zagrożona jej stabilność finansowa w okresie oczekiwania na zakończenie spraw sądowych w tym przedmiocie i napływu pierwszych zysków z działalności spółki cichej.

W momencie osiągnięcia dochodu wynikającego ze spółki cichej, prowadzonej de facto przez wspólnika jawnego, tj. Spółkę z o. o., będzie on opodatkowany tak jak inne przychody uzyskane przez spółkę cichą, a następnie podzielone na wspólników w stosunku do posiadanych przez nich udziałów wynikających z umowy spółki cichej.

Umowa spółki cichej nie przewiduje zwrotu wniesionego wkładu, jednak każdemu ze wspólników przysługuje roszczenie z tytułu powstałej szkody na skutek działania lub zaniechania drugiego ze wspólników na zasadach ogólnych zawartych w Kodeksie cywilnym.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wniesienie wkładów w ramach umowy spółki cichej przez Wnioskodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a jeżeli tak to czy obowiązek podatkowy powstaje w momencie wpłaty każdej z części umówionego wkładu czy w chwili uiszczenia go w całości? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, spółka cicha jest stosunkiem prawnym o charakterze cywilnoprawnym urzeczywistniająca zasadę swobody umów, o której mowa w art. 353¹ Kodeksu cywilnego. W związku z tym jest przykładem umowy nienazwanej, co zostało dostatecznie ugruntowane w doktrynie i orzecznictwie.

Spółka cicha jako rodzaj stosunku prawnego charakteryzuje się tym, iż jeden ze wspólników angażuje środki finansowe celem realizacji wspólnie założonego celu gospodarczego, a w zamian partycypuje w zyskach spółki cichej. Ponadto jest on podmiotem niejawnym, tzn. nie występuje we własnym imieniu, nie ponosi odpowiedzialności osobistej i majątkowej, nie prowadzi spraw związanych z działalnością spółki cichej i, po wniesieniu wkładu, nie ma żadnych praw do majątku spółki cichej, prócz roszczenia o wypłatę części zysku mu przypadającej na mocy zawartego porozumienia.

Drugi ze wspólników prowadzi zawodowo działalność gospodarczą i w jej ramach realizuje cel spółki cichej, czyli de facto reprezentuje spółkę cichą, odpowiada osobiście i majątkowo za działania w jej ramach, działa w swoim imieniu. Umowa spółki cichej nakłada na niego jednak obowiązek podziału zysku, związanego z celem działalności spółki cichej, zgodnie z umową z tytułu wniesienia wkładu przez wspólnika niejawnego na finansowanie działalności w ramach przedsięwzięcia objętego spółką cichą.

Wkłady wniesione przez wspólników spółki cichej nie są podstawą do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albowiem nie są wymienione w katalogu zamkniętym czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 1 ust. 1 w zw. z art. 1a pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie wskazać należy, że niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostaną natomiast odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) – podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają także zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4, oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem inne, nie wymienione w tym przepisie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) – strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Strony zawierające umowę mają wybór pomiędzy ustawowo określonymi wzorcami umów (tzw. „umowami nazwanymi”, tj. „zaproponowanymi przez ustawodawcę” poprzez uregulowanie ich postanowień w przepisach prawa cywilnego) oraz stosunkami, których postanowienia nie mieszczą się w takich wzorcach (tzw. umowy nienazwane).

Na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają − na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) oraz art. 1 ust. 1 pkt 2 – m.in. umowy spółki oraz ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z kolei, stosownie do art. 1a pkt 1 cyt. ustawy – użyte w ustawie określenie spółka osobowa oznacza spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną. W myśl natomiast art. 1a pkt 2 ww. ustawy – użyte w ustawie określenie spółka kapitałowa oznacza spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

Spółka cicha jest formą działalności gospodarczej, która w przeszłości była uregulowana przepisami Kodeksu handlowego z 1934 r., a jej byt prawny zakończył się z dniem 1 stycznia 1965 r. Niemniej jednak, zasada swobody umów wyrażona w art. 353¹ Kodeksu cywilnego, dopuszcza zawarcie umowy spółki cichej jako umowy nienazwanej. Konsekwencją tego stanu rzeczy jest swoboda stron umowy spółki cichej w kształtowaniu łączącego je stosunku prawnego, w celu jego dostosowania do indywidualnych potrzeb.

Przy określaniu postanowień umowy spółki cichej należy mieć na uwadze, iż istotą takiej spółki jest wniesienie przez wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu (niekiedy w postaci własnej pracy) na rzecz wspólnika jawnego, prowadzącego przedsiębiorstwo lub inną działalność zarobkową we własnym imieniu, które nie prowadzi do utworzenia jakiegokolwiek rodzaju wspólnoty pomiędzy wspólnikami – ani rzeczowej, ani majątkowej, ani osobowej. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach z działalności prowadzonej przez wspólnika jawnego (na zasadach określonych w umowie spółki), nie ujawnia się jednak na zewnątrz i nie ma praw do majątku spółki. Wspólnik cichy nie odpowiada za zobowiązania spółki wobec wierzycieli.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wniesienie wkładów w ramach umowy spółki cichej nie należy do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.