2021.08.02 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-2.4012.228.2021.4.MB
z 2 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 kwietnia 2021 r. (data wpływu 21 kwietnia 2021 r.) uzupełnionym pismem z 26 lipca 2021 r. (data wpływu 28 lipca 2021 r.) na wezwanie Organu z 16 lipca 2021 r. (doręczone 20 lipca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działek wydzielonych z działki 1 - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

21 kwietnia 2021 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działek wydzielonych z działki 1.

Wniosek uzupełniony został pismem z 26 lipca 2021 r. (data wpływu 28 lipca 2021 r.) na wezwanie Organu z 16 lipca 2021 r., doręczone 20 lipca 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz związane z nim zdarzenie przyszłe:

16 kwietnia 2015 r. na podstawie aktu notarialnego Repertorium A nr (…) Wnioskodawca dokonał zakupu prawa użytkowania wieczystego działki gruntu 1 położonej w (…) wraz z prawem własności budynku stacji trafo znajdującego się na tej działce, objęte księgą wieczystą KW nr (…)Sądu Rejonowego w (…), z zamiarem wybudowania na tej nieruchomości domu na własne potrzeby mieszkaniowe – Wnioskodawca chciał wyprowadzić się od rodziców i zamieszkać sam. W chwili zakupu tej nieruchomości Wnioskodawca mieszkał bowiem ze swoimi rodzicami w ich domu.

Jednak z końcem (…) r. zmarł ojciec Wnioskodawcy i konieczne stało się, aby Wnioskodawca podjął się stałej opieki nad chorą mamą, którą jak dotąd opiekował się razem z ojcem. Tak więc wyprowadzka z rodzinnego domu stała się niemożliwa. Niemożliwe do zrealizowania stały się także plany, że na zakupionej działce Wnioskodawca w najbliższym czasie wybuduje dom i wprowadzi się do niego. Stało się jasne, że zakupiona nieruchomość będzie stała niezabudowana, nieużywana, a będzie jedynie generowała koszty, jak np. podatki, koszty użytkowania wieczystego i inne, związane jedynie z posiadaniem takiej nieruchomości.

Wnioskodawca podjął więc decyzję o zbyciu tej nieruchomości. Okazało się jednak, iż próba zbycia tejże działki w tamtym stanie jest bardzo trudna. Stało się więc konieczne wydzielenie z niej mniejszych działek, co się dokonało w (…) r. Jednakże Wnioskodawca nie wystąpił jak dotąd o pozwolenia budowlane, działka nie została też jeszcze uzbrojona.

W związku z powyższym Wnioskodawca postanowił, iż albo sprzeda działkę w całości (jeżeli znajdzie się kupiec) w roku (…), albo będzie sprzedawał wydzielone działki osobno i etapami, zgodnie z ich wydzieleniem w roku (…).

Obecnie Wnioskodawca dokonał sprzedaży (…) działek o powierzchni łącznie (…) arów.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, ale w zakresie inżynierii i związanego z nią doradztwa technicznego i to w tym zakresie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Sprzedaż nieruchomości, której zapytanie dotyczy, nie ma i nie będzie miała nic wspólnego z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jest jedynie wynikiem zdarzeń losowych, na które Wnioskodawca nie miał żadnego wpływu.

Wnioskodawca dokonał i zamierza dokonać sprzedaży jako osoba prywatna, do majątku osobistego - sprzedaż ta jest i będzie stanowić racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego majątku. Działki, które Wnioskodawca sprzedał i zamierzał sprzedać, nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej ani rolniczej; nie były przedmiotem umowy najmu, dzierżawy. Wnioskodawca nigdy nie dokonywał zakupu, ani sprzedaży żadnych działek. Nie dokonywał również żadnych czynności, które mogłyby wskazywać na zamiar profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca nie zajmuje się profesjonalnie wznoszeniem budynków ani sprzedażą nieruchomości.

W piśmie uzupełniającym z 26 lipca 2021 r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wskazał, że:

Podczas zakupu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości (stanowiącej własność Skarbu Państwa oddanej w użytkowanie wieczyste do dnia (…) r.) od osoby prywatnej w akcie notarialnym z dnia (…)r. był umieszczony zapis, że Wnioskodawca kupuje prawo użytkowania wieczystego wraz z budynkiem transformatorowym: murowanym jednokondygnacyjnym o powierzchni zabudowy około (…) metrów kwadratowych. Wnioskodawca nigdy z obiektu nie korzystał, ponieważ okazało po zakupie że jest to własność (…).

W piśmie z (…)r. Wnioskodawca otrzymał od (…) szczegółową informację, że przedmiotowa stacja transformatorowa została wybudowana w (…) r. W roku (…) została zmodernizowana i przekazana na majątek Zakładu (…) obecnie (…). Czyli stacja Transformatorowa wraz budynkiem z przynależnymi urządzeniami przesyłu nigdy nie należała do Wnioskodawcy.

(…) zaznaczył w piśmie, że jako właściciel stacji transformatorowej co roku płaci podatki od nieruchomości budynkowej. Stacja Transformatorowa zasilała część wioski (…). Firma (…) również poinformowała, że doszło do zasiedzenia służebności przesyłu zgodnie z przepisem art. 292 w związku art. 172 kodeksu cywilnego. (…) zaznaczyła w piśmie że ze względu na długi okres istnienia przedmiotowego obiektu wraz z urządzeniami przesyłowymi (nadziemnymi i podziemnymi) na wskazanej nieruchomości omówiona powyżej instytucja zasiedzenia służebności stwarza podstawy prawne do dalszego nieodpłatnego eksploatowania urządzeń przez (…) na ww. działce. Wnioskodawca posiada całe pismo wraz z przynależną korespondencją do wglądu. Od momentu kupna nie miał przyłączy prądu na ww. działce.

Reasumując, z racji powyższej sytuacji nastąpiło zasiedzenie służebności przesyłu na rzecz firmy (…). Wnioskodawca nie otrzymał jakichkolwiek dochodów z racji posadowienia starego budynku transformatora opisanego w akcie notarialnym na działce Wnioskodawcy wraz z wszystkimi instalacjami przesyłowymi. Nie pobierał również żadnej energii elektrycznej z opisywanego transformatora. Od momentu zakupu nie miał żadnego przyłącza energii elektrycznej jak i innych przyłączy do ww. działki.

Firma (…) w roku (…) wyburzyła i zlikwidowała swoją stację transformatorową wraz z budynkiem i fundamentami i przeniosła ją w naroże działki by nadal mogła zasilać część wioski (…).

Stacja transformatorowa nie będzie przedmiotem opisanej we wniosku transakcji. Wnioskodawca sprzedaje jedynie prawo użytkowania wieczystego nieruchomości niezabudowanej stanowiącej własność Skarbu Państwa (oddanej w użytkowanie wieczyste do (…)r. Wnioskodawca nie jest i nie był właścicielem budynku transformatorni, ani żadnych urządzeń przynależnych do przesyłu prądu. Jak powyżej opisano, w całości własność (…).

Grunt został podzielony na (…) działek oraz dwie działki przeznaczone na drogi dojazdowe. Zostały wydzielone dwie drogi wewnętrzne.

Wnioskodawca nie będzie podejmował działań mających na celu uzbrojenie nieruchomości.

Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem działki nr 1, o której mowa we wniosku.

Wnioskodawca nie zamierza wykonywać i nie wykonywał żadnej działalności na opisywanych działkach. Wnioskodawca chce je sprzedać, tzn. sprzedać prawo użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa.

Przed sprzedażą działki nr 1 lub działek wydzielonych z działki nr 1 nie będzie wydane pozwolenie na budowę.

Działki leżały odłogiem od momentu kupna prawa użytkowania wieczystego do momentu sprzedaży. Nie były wykorzystywany w żaden sposób, nie były wykonywane żadne prace ukształtowania terenu (makro oraz mikro niwelacji) oraz żadne prace budowlane jak i modernizacyjne. Wnioskodawca nie wykonywał również żadnych tras dojazdowych. Nie wykonywał żadnych przyłączy mediów oraz energii elektrycznej. Teren przez całe lata to gąszcz z wielkimi dziurami i wyrwami, nawet dwumetrowymi z resztkami pozostałości podziemnych fundamentów oraz pozostałości, część w formie gruzu pod ziemią. Większość terenu jest nieprzejezdna. Duża część działki to wielka wyrwa z pozostałościami najprawdopodobniej torfowiska lub spróchniałych trocin. Na żadnej działce od momentu kupna przez Wnioskodawcę nie był nigdy podłączony prąd, jak i brak jest innych mediów, tj. wody czy instalacji kanalizacyjnej.

Wszystkie sprzedane działki czyli przeniesienie prawa użytkowania wieczystego do (…) r. (stanowiącej własność Skarbu Państwa ) to: 2, 3, 4, 5 wraz z częścią dróg dojazdowych 6 oraz 7.

Przyczyna sprzedaży: w dniu (…)r. na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca dokonał zakupu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości (stanowiącej własność Skarbu Państwa) oddanej w użytkowanie wieczyste do (…)r. z zamiarem wybudowania na tej nieruchomości domu na własne potrzeby mieszkaniowe - chciał wyprowadzić się od rodziców i zamieszkać sam. W chwili zakupu tej nieruchomości mieszkał bowiem z rodzicami w domu rodzinnym wielopokoleniowym. Jednak z końcem (…) r. zmarł ojciec Wnioskodawcy i konieczne stało się, aby Wnioskodawca podjął się stałej opieki nad moją chorą mamą, którą jak dotąd opiekował się razem z ojcem. Tak więc wyprowadzka z rodzinnego domu stała się niemożliwa. Niemożliwe do zrealizowania stały się także plany, że na zakupionej działce Wnioskodawca w najbliższym czasie wybuduje dom i się do niego wprowadzi. Stało się jasne, że zakupiona nieruchomość będzie stała niezabudowana, nieużywana, a będzie jedynie generowała koszty, jak np. podatki, koszty użytkowania wieczystego i inne, związane jedynie z posiadaniem takiej nieruchomości. Wnioskodawca podjął więc decyzję o zbyciu tej nieruchomości.

Wnioskodawca uważa, że sprzedaż działki, o której mowa w stanie faktycznym, niezależnie od tego czy nastąpi w roku (…) czy po roku (…), ani też niezależnie od tego czy sprzeda ją w całości czy podzieloną, to sprzedaż ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, albowiem dokonując tej sprzedaży nie będzie występował w roli podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - w czynności sprzedaży, o której mowa, nie będzie działał jako przedsiębiorca. Nieruchomość, o której mowa i którą Wnioskodawca planuje sprzedać, zakupił na cele prywatne. W dacie zakupu Wnioskodawca nie prowadził jeszcze działalności gospodarczej ani nie był czynnym podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług: „Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług: „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest więc ustalenie, że działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód - a więc jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy też wykonującego wolny zawód, to z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika podatku VAT, a taka właśnie sytuacja ma miejsce w przypadku Wnioskodawcy - zamierza dokonać sprzedaży majątku prywatnego, który obecnie generuje koszty, a czynności jakich dokonał to minimum gwarantujące w ogóle szansę zbywalności.

Byłaby zresztą ekonomicznie nieuzasadniona i nielogiczna, albowiem dopiero sprzedaż wydzielonych działek przyniesie dodatni efekt ekonomiczny. Byłoby to nierozsądne i wbrew logice, gdyby Wnioskodawca wybrał formę sprzedaży nieprzynoszącą korzyści materialnej i to czegokolwiek by sprzedaż nie dotyczyła – jeżeli Wnioskodawca ma szansę uzyskać dochód, to chce go uzyskać.

Z tytułu sprzedaży działek Wnioskodawca nie był zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT albowiem czynność ta nie mieści się w artykule 15 ust. 1 ustawy.

Sprzedający nie prowadził w stosunku do działki działań, celem zachęcenia potencjalnego nabywcy do nabycia gruntu, ani nie podejmował jakichkolwiek aktywnych działań marketingowych w celu sprzedaży ww. nieruchomości tj. reklama, wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia.

Wnioskodawca nie udzielił/nie planuje udzielić innej osobie/innemu podmiotowi pełnomocnictwa ani jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w imieniu Wnioskodawcy w związku ze sprzedażą nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż działek, o których mowa w stanie faktycznym, będzie stanowiła czynność, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 Nr 54 poz. 535), tj. czy będzie opodatkowana podatkiem VAT? A jeżeli tak to czy korzysta ze zwolnienia z VAT w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Sprzedaż działki, o której mowa w stanie faktycznym, niezależnie od tego czy nastąpi w roku (…) czy po roku (…), ani też niezależnie od tego czy Wnioskodawca sprzeda ją w całości, czy podzieloną, to sprzedaż ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, albowiem dokonując tej sprzedaży Wnioskodawca nie będzie występował w roli podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – w czynności sprzedaży, o której mowa, nie będzie działał jako przedsiębiorca.

Nieruchomość, o której mowa i którą Wnioskodawca planuje sprzedać, zakupił na cele prywatne, w dacie zakupu nie prowadził jeszcze działalności gospodarczej, ani nie był czynnym podatnikiem podatku VAT.

Byłaby zresztą ekonomicznie nieuzasadniona i nielogiczna, albowiem dopiero sprzedaż wydzielonych działek przyniesie dodatni efekt ekonomiczny. Byłoby to nierozsądne, wbrew logice gdyby Wnioskodawca wybrał formę sprzedaży nieprzynoszącą korzyści materialnej i to czegokolwiek by sprzedaż nie dotyczyła - jeżeli ma szansę uzyskać dochód, to chce go uzyskać.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. Naczelny Sad Administracyjny w wyroku z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt: I FPS 3/07) uznał, iż: „Zarówno z brzmienia przepisu art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy, jak i art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT wynika bowiem nader wyraźnie, że warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest ustalenie, że działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód”.

Innymi słowy, jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można bowiem pominąć, że pod pojęciem „handel” należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży.

W myśl powyżej zacytowanego wyroku formalny status danego podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika VAT.

Odnosząc się do powyżej cytowanego wyroku, w którym Naczelny Sad Administracyjny wskazał m.in., iż zamiar częstotliwego oraz profesjonalnego wykonywania czynności musi być ujawniony już w momencie nabycia towaru (w tym przypadku: nieruchomości), podkreślam iż przedmiotowej działki nie nabyłem w celu jej dalszej odsprzedaży, lecz planowałem wybudować na niej dom na moje własne potrzeby mieszkaniowe.

To sytuacja życiowa zmusiła Wnioskodawcę do tego, aby tę nieruchomość sprzedać. Wnioskodawca zamierza ją sprzedać jako osoba prywatna; sprzedaż ta nie będzie miała nic wspólnego z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością rolniczą i będzie stanowić racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego majątku. Wnioskodawca nie dokonał żadnych czynności, które mogłyby wskazywać na zamiar profesjonalnego obrotu nieruchomościami, co wskazuje na to, iż Wnioskodawca nie miał oraz nadal nie ma zamiaru prowadzić działalności gospodarczej polegającej na handlu nieruchomościami. Planowana sprzedaż będąca przedmiotem niniejszego wniosku nie nosi więc żadnych znamion wskazujących na zamiar częstotliwego wykonywania czynności zbywania nieruchomości. Sprzedaż nieruchomości nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu VAT wówczas, gdy jest ona dokonywana przez podmioty niebędące podatnikami VAT lub przez podmioty będące co prawda takimi podatnikami, lecz niedziałające jako podatnicy w odniesieniu do tej czynności i tak jest w przypadku Wnioskodawcy.

Jeżeli jednak sprzedaż tejże nieruchomości miałaby być czynnością opodatkowana to zdaniem Wnioskodawcy korzysta ona ze zwolnienia o którym mowa w art. 43 ustawy o VAT ust. 10.

Dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) - zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W art. 2 pkt 6 ustawy, podano definicję pojęcia towary – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Grunty a także budynki spełniają powyższą definicję towarów, wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste i zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, nieruchomość gruntowa spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem – w rozumieniu ww. przepisu) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Zatem w świetle powołanego wyżej art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, odpłatne przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, aportu, darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania towaru (np. nieruchomości) dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, powinien być uznany za podatnika tego podatku. Tym samym, wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym również nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy w danej sprawie Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży działek podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów, budynków i budowli) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że (…) r. Wnioskodawca dokonał zakupu prawa użytkowania wieczystego działki gruntu 1 wraz z prawem własności budynku stacji trafo znajdującego się na tej działce, z zamiarem wybudowania na tej nieruchomości domu na własne potrzeby mieszkaniowe – Wnioskodawca chciał wyprowadzić się od rodziców i zamieszkać sam. Jednak z końcem (…) r. zmarł ojciec Wnioskodawcy, i konieczne stało się, aby Wnioskodawca podjął się stałej opieki nad chorą mamą. Niemożliwe do zrealizowania stały się plany, że na zakupionej działce Wnioskodawca w najbliższym czasie wybuduje dom i wprowadzi się do niego. Wnioskodawca podjął więc decyzję o zbyciu tej nieruchomości. Okazało się jednak, iż próba zbycia działki w ówczesnym stanie jest bardzo trudna. Stało się więc konieczne wydzielenie z niej mniejszych działek, co zostało dokonane w (…) r. Grunt został podzielony na (…) działek oraz dwie działki przeznaczone na drogi dojazdowe. Zostały wydzielone dwie drogi wewnętrzne. W związku z powyższym Wnioskodawca postanowił, iż albo sprzeda działkę w całości (jeżeli znajdzie się kupiec) w roku (…), albo będzie sprzedawał wydzielone działki osobno i etapami, zgodnie z ich wydzieleniem w roku (…). Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie inżynierii i związanego z nią doradztwa technicznego i w tym zakresie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca dokonał i zamierza dokonać sprzedaży jako osoba prywatna, do majątku osobistego - sprzedaż ta jest i będzie stanowić racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego majątku.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą uznania za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działek wydzielonych z działki 1.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, aby wyjaśnić wątpliwości Wnioskodawcy należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy Wnioskodawca działa/będzie działać w charakterze podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem, osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W niniejszej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności Wnioskodawcy w przedmiocie zbycia prawa użytkowania wieczystego działek gruntowych wydzielonych z działki nr 1, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca nabył prawo użytkowania wieczystego działki gruntu nr 1 z zamiarem wybudowania domu. Działki nie były przedmiotem umowy najmu, dzierżawy. Sprzedaż nieruchomości nie będzie miała nic wspólnego z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Wnioskodawca ma zamiar dokonać sprzedaży jako osoba prywatna. Ponadto Wnioskodawca nie udzielił/nie planuje udzielić innej osobie/innemu podmiotowi pełnomocnictwa ani jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w imieniu Wnioskodawcy w związku ze sprzedażą nieruchomości.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku nie występuje ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż prawa użytkowania wieczystego opisanych we wniosku działek gruntowych wydzielonych z działki nr 1 wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Powyższe wynika z faktu, iż planowana sprzedaż nieruchomości gruntowych będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Jak wskazał Wnioskodawca – nie będzie podejmował działań mających na celu uzbrojenie nieruchomości, nie zamierza wykonywać i nie wykonywał żadnej działalności na opisywanych działkach, przed sprzedażą nie będzie wydane pozwolenie na budowę, działki leżały odłogiem od momentu kupna prawa użytkowania wieczystego do momentu sprzedaży. Działki nie były wykorzystywane w żaden sposób, nie były wykonywane żadne prace ukształtowania terenu, ani żadne prace budowlane jak i modernizacyjne. Wnioskodawca nie wykonywał również żadnych tras dojazdowych. Nie wykonywał żadnych przyłączy mediów oraz energii elektrycznej. Sprzedający nie prowadził w stosunku do działki działań, celem zachęcenia potencjalnego nabywcy do nabycia gruntu, ani nie podejmował jakichkolwiek aktywnych działań marketingowych w celu sprzedaży ww. nieruchomości tj. reklama, wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia.

W kontekście powyższego należy uznać, że wydzielenie działek z zakupionej nieruchomości gruntowej o nr 1 nie może jednoznacznie wskazywać na ciąg podjętych działań mających przesądzić, iż Wnioskodawca uzyska status podatnika podatku VAT z tytułu obrotu nieruchomościami. Zatem całość powyższych elementów może odnosić się wyłącznie do zarządzania majątkiem prywatnym Wnioskodawcy.

Wnioskodawca nie podjął takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Działania podejmowane przez Wnioskodawcę należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskodawca sprzedając prawo użytkowania wieczystego działek wydzielonych z działki nr 1 będzie korzystać z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, które to czynności oznaczają działanie w sferze prywatnej, do której nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, Wnioskodawca dokonując sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek wydzielonych z działki 1 będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawcę cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. nieruchomości, a planowane dostawy - cech czynności podlegających opodatkowaniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie oznaczone numerem 4 tj. w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie pytań numer 1-3 dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin