Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.60.2021.2.MZ
z 25 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 maja 2021 r. (data wpływu 17 maja 2021 r.), uzupełnionym 6 sierpnia 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od Fundacji środków pieniężnych tytułem zwrotu kosztów poniesionych na leczenie i rehabilitację w wykonaniu umowy o prowadzenie zbiórki celowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 maja 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od Fundacji środków pieniężnych tytułem zwrotu kosztów poniesionych na leczenie i rehabilitację w wykonaniu umowy o prowadzenie zbiórki celowej.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 28 lipca 2021 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4015.60.2021.1.MZ, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 6 sierpnia 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca otrzymał na podstawie umowy o prowadzenie zbiórki celowej środki pieniężne tytułem zwrotu poniesionych przez Wnioskodawcę wydatków związanych z jego leczeniem, rehabilitacją, pobytami w szpitalach, zakupami sprzętów medycznych i rehabilitacyjnych. Umowa została zawarta z Fundacją X z siedzibą w W.

Środki pieniężne przekazane Wnioskodawcy przez Fundację pochodziły z darowizn, w tym z darowizn 1% podatku dochodowego, gdzie stroną obdarowaną była Fundacja. Fundacja na podstawie umowy o prowadzenie zbiórki celowej wypłacała Wnioskodawcy środki pieniężne tytułem refundacji poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów.

Warunkiem wypłaty przez Fundację tych środków pieniężnych na rzecz Wnioskodawcy było przedstawienie przez Wnioskodawcę dokumentów, np. faktur i rachunków dokumentujących uprzednie poniesienie przez Wnioskodawcę wydatków, których zwrotu dochodzi od Fundacji.

Wypłata środków pieniężnych przez Fundację na rzecz Wnioskodawcy następuje w wykonaniu zobowiązania Fundacji do świadczenia pieniężnego określonego w umowie o prowadzenie zbiórki celowej, na warunkach określonych w umowie i regulaminie prowadzenia i rozliczania zbiórek celowych prowadzonych w ramach Fundacji.

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał, że otrzymane przez niego środki pieniężne stanowiły wypłatę wierzytelności wynikającej z umowy o prowadzenie zbiórki celowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca z tytułu otrzymania przez niego środków pieniężnych wypłaconych jemu przez Fundację w wykonaniu wynikającego z umowy prowadzenia zbiórki celowej zobowiązania Fundacji do zwrotu poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów związanych z jego leczeniem i rehabilitacją, zobowiązany jest do zapłacenia podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu otrzymania przez niego środków pieniężnych, wypłaconych mu przez Fundację tytułem zwrotu poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów związanych z jego leczeniem i rehabilitacją, nie jest zobowiązany do zapłacenia podatku od spadków i darowizn, gdyż wypłata na jego rzecz tych środków nie stanowiła darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego i art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obradowanego kosztem swojego majątku. Wypłacone przez Fundację środki pieniężne na rzecz Wnioskodawcy nie stanowiły przysporzenia bez żadnego ekwiwalentu, jak to miałoby miejsce przy darowiźnie w rozumieniu art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Otrzymane przez Wnioskodawcę środki pieniężne stanowiły refundację (zwrot), jako ekwiwalent poniesionych uprzednio przez Wnioskodawcę wydatków. Wypłata na rzecz Wnioskodawcy tych środków nie jest więc darowizną w rozumieniu art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, lecz świadczeniem w wykonaniu ekwiwalentnego roszczenia o wypłatę środków pieniężnych, a zgłoszonego przez Wnioskodawcę po spełnieniu przez niego warunków określonych w umowie o prowadzenie zbiórki i w regulaminie prowadzenia zbiórki. Podstawą zobowiązania Fundacji do świadczeń pieniężnych na rzecz Wnioskodawcy nie była umowa darowizny, lecz umowa wzajemna określająca warunki prowadzenia i rozliczania zbiórki celowej, w tym warunki zwrotu na rzecz Wnioskodawcy poniesionych przez niego wydatków, które muszą zostać wykazane jako ekwiwalentne w stosunku do żądanego przez Wnioskodawcę zwrotu.

W związku z powyższym nie można traktować tych ekwiwalentnych świadczeń pieniężnych jako darowizn w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego i art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego – oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy – obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy – podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Według art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie – ust. 2 art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy – wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe – art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 14 ust. 3 tejże ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy – podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny, według tabeli określonej w tym przepisie. Dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej stawka podatku wynosi:

• 12% dla darowizn do kwoty 10.278 zł,
• 1.233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10.278 zł dla darowizn w przedziale od 10.278 zł do 20.556 zł,
• 2.877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20.556 zł dla darowizn o wartości przekraczającej 20.556 zł.
  
  

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Jak wynika z powyższego, przy uwzględnieniu postanowień art. 9 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn wystąpi w przypadku, jeżeli spełnione będą łącznie warunki:

1. pomoc będzie świadczona na podstawie umowy darowizny, w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego i będzie miała postać rzeczy (w tym pieniędzy) lub prawa majątkowego oraz
2. wartość darowizny – od tej samej osoby (podmiotu) przekroczy w okresie 5 lat kwotę wolną od podatku (dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej – kwotę 4.902 zł).
   
   

Zatem decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem od spadków i darowizn, w przypadku otrzymania bezpłatnej pomocy np. od fundacji, ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a tym samym treść konkretnej umowy wiążącej strony. O tym czy dokonana czynność ma charakter prawny darowizny (art. 888 Kodeksu cywilnego), czy też jest to świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego winna przesądzać konkretna instytucja (fundacja), która podejmuje decyzje o świadczeniu pomocy. Strony mogą bowiem dokonać wyboru rodzaju czynności prowadzącej do udzielania pomocy, przy wykorzystaniu nie tylko ogólnej zasady swobody zawierania umów, postanowień statutu tych instytucji, ale również z uwzględnieniem skutków podatkowych tych czynności, wybierając najkorzystniejsze w tym zakresie rozwiązanie.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca otrzymał na podstawie umowy o prowadzenie zbiórki celowej środki pieniężne tytułem zwrotu poniesionych przez Wnioskodawcę wydatków związanych z jego leczeniem, rehabilitacją, pobytami w szpitalach, zakupami sprzętów medycznych i rehabilitacyjnych. Umowa została zawarta z Fundacją X. Środki pieniężne przekazane Wnioskodawcy przez Fundację pochodziły z darowizn, w tym z darowizn 1% podatku dochodowego, gdzie stroną obdarowaną była Fundacja. Fundacja na podstawie umowy o prowadzenie zbiórki celowej wypłacała Wnioskodawcy środki pieniężne tytułem refundacji poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów. Warunkiem wypłaty przez Fundację tych środków pieniężnych na rzecz Wnioskodawcy było przedstawienie przez Wnioskodawcę dokumentów, np. faktur i rachunków dokumentujących uprzednie poniesione przez Wnioskodawcę wydatków, których zwrotu dochodzi od Fundacji. Wypłata środków pieniężnych przez Fundację na rzecz Wnioskodawcy następuje w wykonaniu zobowiązania Fundacji do świadczenia pieniężnego określonego w umowie o prowadzenie zbiórki celowej, na warunkach określonych w umowie i regulaminie prowadzenia i rozliczania zbiórek celowych prowadzonych w ramach Fundacji.

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku – w odpowiedzi na pytanie Organu o to w jakiej formie prawnej otrzymał od Fundacji ww. środki pieniężne, a w szczególności czy świadczenie to stanowiło darowiznę w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego, czy też świadczenie, które nie przyjęło formy darowizny – wskazał, że otrzymane przez niego środki pieniężne stanowiły wypłatę wierzytelności wynikającej z umowy o prowadzenie zbiórki celowej.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i jego uzupełnieniu stan faktyczny należy przyjąć, że środki pieniężne otrzymane przez Wnioskodawcę od Fundacji X tytułem zwrotu kosztów poniesionych na leczenie i rehabilitację w wykonaniu umowy o prowadzenie zbiórki celowej nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zakwalifikowanie każdego nieodpłatnego przysporzenia jako darowizny w każdym przypadku jest nieuzasadnione. Nie każde bowiem bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez różnego rodzaju instytucje (fundacje, organizacje pożytku publicznego) na rzecz osoby fizycznej, może być traktowana jako darowizna, bowiem może wynikać z innego tytułu prawnego.

Zatem, mając na względzie powyższe oraz przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, iż pomoc, która była świadczona przez ww. Fundację na rzecz osoby fizycznej – Wnioskodawcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, skoro – jak wynika z wniosku i jego uzupełnienia – nie była przekazywana w formie umowy darowizny, lecz stanowiła wypłatę wierzytelności wynikającej z umowy o prowadzenie zbiórki celowej.

To oznacza, że po stronie Wnioskodawcy nie powstał z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.