Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-2.4011.436.2021.2.KP
z 10 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 maja 2021 r. (data wpływu 10 maja 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek – uzupełniony pismem z 28 lipca 2021 r. (data wpływu 3 sierpnia 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

X (dalej zw.: „Wnioskodawca”, „Lider”, „Podatnik”) jest podatnikiem mającym siedzibę na terytorium Polski i posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie Polski. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca, występując jako Lider konsorcjum, zawarł w dniu 29 maja 2019 r. umowę konsorcjalną z innym podmiotem gospodarczym (dalej zw. „Partnerem”), której celem było utworzenie wspólnego przedsięwzięcia, mającego na celu udział w ogłoszonym przez spółkę z udziałem Y (dalej zw. „Klientem”) przetargu na dostawę środków ochrony osobistej: hełmów i kamizelek.

Przedmiotem przedsięwzięcia było:

1. Przygotowanie dla Klienta oferty przetargowej na dostawę kamizelek kuloodpornych oraz hełmów kuloodpornych.
2. W przypadku wygrania przetargu i uzyskania zamówienia – przygotowanie i podpisanie kontraktu z Klientem na dostawę towarów.
3. Wytworzenie i dostarczenie Klientowi kamizelek kuloodpornych oraz hełmów kuloodpornych w określonych ilościach.
   
   

Konsorcjum wygrało przetarg i dostarczyło towar Klientowi zgodnie z umówioną specyfikacją.

W ramach zawartej umowy konsorcjum strony zgodnie przyjęły do realizacji następujące obowiązki:

Wnioskodawca – Lider:

1. Koordynacja i przygotowanie oferty przetargowej wspólnie z Partnerem i jej złożenie Klientowi w odpowiedniej treści, formie i terminie.
2. Prowadzenie negocjacji kontraktowych z upoważnienia i przy udziale Partnera.
3. W przypadku wygrania przetargu – podpisanie kontraktu z Klientem.
4. Koordynowanie działalności Konsorcjum w okresie realizacji Kontraktu.
5. Zapewnienie środków na pokrycie uzgodnionych kosztów przez Strony zakresie, określonym w Aneksach do umowy.
6. Gwarancja dobrego wykonania kontraktu – w zakresie uzgodnionym z Partnerem.
7. Terminowa realizacja niezbędnych płatności.
8. Prowadzenie obsługi prawnej w ramach Umowy Konsorcjum.
9. Wystawianie faktur dla Klienta w zakresie dostaw kamizelek kuloodpornych.
   
   

Partner:

1. Przygotowanie oferty przetargowej wspólnie z Wnioskodawcą i jej złożenie Klientowi w odpowiedniej treści, formie i terminie.
2. Udział w negocjacjach kontraktowych przy współudziale Wnioskodawcy.
3. W przypadku wygrania przetargu – podpisanie kontraktu z Klientem.
4. Koordynowanie działalności konsorcjum w okresie realizacji Kontraktu w zakresie:
   1. Kompletacja dostaw materiałowych dotyczących przedmiotu Kontraktu.
   2. Składanie zamówień materiałowych oraz dokonywanie zakupów w imieniu i na rzecz członków Konsorcjum.
   3. Prowadzenie obsługi handlowej ewentualnego importu materiałów do produkcji kamizelek kuloodpornych i hełmów kuloodpornych.
   4. Produkcja i terminowa dostawa przedmiotu kontraktu do miejsc wskazanych przez Klienta.
   5. Prowadzenie w imieniu Konsorcjum spraw technicznych związanych z dostawą kamizelek kuloodpornych i hełmów kuloodpornych, uzgodnienie z Klientem warunków technicznych dla dostarczanych wyrobów.
   6. Załatwienie formalnego odbioru przez Klienta wyrobów i ponoszenie związanych z tym ewentualnych kosztów.
5. Udzielenie gwarancji na dostarczane produkty na warunkach określonych w postępowaniu przetargowym oraz przedłożenie wszystkich niezbędnych dokumentów dotyczących jakości dostaw, w szczególności dokumentów niezbędnych do odbioru dokonywanego przez Klienta.
6. Gwarancja dobrego wykonania kontraktu oraz gwarancja usunięcia wad i usterek.
7. Wystawianie faktur na Klienta w zakresie dostaw hełmów kuloodpornych.
   
   

W zakresie rozliczeń strony umowy konsorcjum ustaliły następujące warunki:

1. Wszystkie sprawy, związane ze szczegółowym określeniem podziału kosztów i przychodów związanych z realizacją Kontraktu, zostaną określone w aneksach do umowy.
2. Faktury dla Klienta za wykonanie i dostawę kamizelek kuloodpornych wystawione będą przez Lidera i płatne na konto wskazane na fakturach.
3. Faktury dla Klienta za wykonanie i dostawę hełmów kuloodpornych wystawione będą przez Partnera i płatne na konto wskazane na fakturach.
4. Faktury ostateczne dla Lidera za wykonanie i dostawę kamizelek kuloodpornych oraz hełmów kuloodpornych wystawione przez Partnera uwzględnią wynagrodzenie Lidera zgodnie z załącznikiem do umowy oraz płatne będą na konto Partnera.
5. W przypadku braku zapłaty ze strony Klienta w terminie powyżej 30 dni od daty realizacji kontraktu określonej w Kontrakcie, pomimo zafakturowania w terminie dostawy przez Lidera, Lider ma prawo opóźnić zapłatę dla Partnera o czas zwłoki w zapłacie ze strony Klienta.
6. Strony uzgodniły, że w przypadku konieczności sfinansowania nieprzewidzianych zakupów na rzecz kontraktu podejmą działania w celu zrealizowania.
7. W związku z koniecznością ustanowienia w Kontrakcie gwarancji usunięcia wad i usterek jej koszty obciążą koszty Partnera w terminie do dnia ustanowienia gwarancji przez Partnera.
8. Ostateczne rozliczenie pomiędzy uczestnikami Konsorcjum zostanie dokonane w ciągu 7 dni od daty wpływu środków pieniężnych od Klienta na wskazane Kontraktem rachunki bankowe.
   
   

Kontrakt został zrealizowany w dniach 27 i 31 stycznia oraz 3 lutego 2020 r. Klient podpisał protokół odbioru jakościowego zamówionych towarów.

Wnioskodawca otrzymał wynagrodzenie za wykonanie umowy od Klienta na swój rachunek bankowy wskazany w wystawionych fakturach.

Z wynagrodzenia tego, którego część powinna być przekazana do Partnera zgodnie z umową

konsorcjum, Wnioskodawca potrącił należne sobie wierzytelności, przysługujące Wnioskodawcy od Partnera z tytułu wcześniejszych, nierozliczonych transakcji.

Ponadto w piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że kompensata dotyczy wierzytelności Wnioskodawcy, przysługujących Mu od Partnera.

Wierzytelności powstały w związku z wcześniejszymi, nierozliczonymi transakcjami pomiędzy Wnioskodawcą a Partnerem, tj. wcześniej realizowanych umów handlowych i gospodarczych.

Kompensata została potrącona przez Wnioskodawcę z tytułu wierzytelności przysługujących Mu od Partnera, czyli jak wskazano wyżej, w związku z wcześniejszymi, nierozliczonymi transakcjami pomiędzy Wnioskodawcą a Partnerem, tj. wcześniej realizowanych umów handlowych i gospodarczych.

Kompensata nie wynika z umowy konsorcjum zawartej między Wnioskodawcą a Liderem, lecz z tytułu wcześniejszych, nierozliczonych transakcji pomiędzy Wnioskodawcą a Partnerem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydatki na zakup towarów/usług w wysokości, w jakiej do ich uregulowania doszło w drodze potrącenia (kompensaty) z tytułu wierzytelności przysługujących Wnioskodawcy od Partnera, mogą dla Wnioskodawcy stanowić koszt uzyskania przychodów, tzn. nie są objęte dyspozycją art. 22p ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? (pytanie ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku) wydatki na zakup towarów/usług w wysokości, w jakiej do ich uregulowania doszło w drodze potrącenia (kompensaty) z tytułu wierzytelności przysługujących Wnioskodawcy od Partnera, mogą dla Wnioskodawcy stanowić koszt uzyskania przychodów, tzn. nie są objęte dyspozycją art. 22p ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „updof”).

Należy wskazać, że zgodnie z art. 22p ust. 1 updof podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji przekraczającej 15 tys. zł została dokonana:

1. bez pośrednictwa rachunku płatniczego, lub
2. przelewem na rachunek czynnego podatnika VAT nieznajdujący się na dzień zlecenia przelewu w wykazie podatników VAT (tzw. biała lista), lub
3. pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności”, zostanie dokonana z pominięciem MPP.
   
   

W myśl art. art. 22p ust. 2 updof w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy, w miesiącu, w którym dokonano takiej płatności:

1. zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów – zwiększają przychody.
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, co znajduje odzwierciedlenie w poglądach doktryny, powyższe regulacje nie mają zastosowania, gdy koszt zostanie „opłacony” w formie kompensaty. Może wówczas zostać ujęty w rachunku podatkowym w pełnej wysokości (na zasadach ogólnych), także gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 tys. zł.

Odnosząc się do uregulowania zobowiązań dokonywanych w ramach kompensaty wierzytelności wskazać należy, że powołane przepisy art. 22p ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odwołują się do pojęcia „płatności”, wynikającej z transakcji (o której mowa w art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców), a zatem obejmują wyłącznie wskazany w nich sposób regulowania zobowiązania, tj. poprzez dokonywanie zapłaty. Regulacje te zatem nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym. W związku z tym formy uregulowania zobowiązań, takie jak m.in. kompensata (potrącenie), czy wymiana barterowa, nie są objęte omawianymi przepisami.

Zgodnie z art. 498 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Natomiast w myśl art. 498 § 2 ww. ustawy wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W przypadku zatem, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym.

Obok wskazanego powyżej potrącenia ustawowego możliwe jest również potrącenie umowne, które to może zostać zawarte w ramach zasady swobody umów, jaka przysługuje przedsiębiorcom na podstawie art. 353¹ ustawy – Kodeks cywilny. W umowie tej mogą być ustalone inne warunki umożliwiające dokonanie potrącenia, niż wynika to z art. 498 Kodeksu cywilnego. Do potrącenia umownego (kompensaty) może więc dojść, gdy wierzytelności nie są wymagalne. Możliwe jest ono do zastosowania także wtedy, gdy potrącane wierzytelności nie są jednorodzajowe. Potrącenie umowne jest bowiem umową stron nieuregulowaną przepisami ustaw (nienazwaną), ewentualnie szczególnym rodzajem umowy, której celem jest modyfikacja sposobu wykonania istniejącego zobowiązania (Sikorski Grzegorz. Art. 498. W: Kodeks cywilny. Komentarz. Wolters Kluwer Polska, 2019).

W wyniku zastosowania instytucji potrącenia dochodzi do uregulowania (wygaśnięcia) zobowiązania, to jednak strony umowy nie dokonują „płatności”, które mogłyby być objęte zakresem art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazane przepisy odnoszą się do płatności gotówkowych/bezgotówkowych, a nie regulowania zobowiązań (które to pojęcie ma szerszy zakres). W przypadku płatności może ona być dokonana w formie gotówkowej lub bezgotówkowej. W przypadku kompensaty nie mamy natomiast do czynienia z płatnością. Dochodzi co prawda do uregulowania w całości lub w części zobowiązania (wygaśnięcia zobowiązania), jednak czynność ta nie może być utożsamiana z płatnością. Jeżeli zatem ma miejsce uregulowanie lub wygaśnięcie zobowiązania z innych powodów niż dokonanie płatności, wówczas omawianych przepisów nie stosuje się. Przyjęcie bowiem, że przepisy te odnoszą się do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań mogłoby oznaczać zastosowanie wykładni rozszerzającej, która nie tylko nie znajduje należytego umocowania w brzmieniu przepisu, ale także jest niemożliwa do zastosowania w praktyce.

Przepisy art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnoszą się tylko do jednej z form regulowania zobowiązań, tj. „płatności”, która może być gotówkowa lub bezgotówkowa, nie dotyczą natomiast regulowania zobowiązań w drodze kompensaty (potrącenia) bez względu na to, czy potrącenia te będą ustawowe (art. 498 ustawy – Kodeks cywilny) czy też umowne art. 353 ustawy – Kodeks cywilny).

Zatem, na skutek potrącenia zobowiązanie spółki wobec kontrahenta oraz wierzytelność spółki wobec kontrahenta wygasają do wysokości kwoty potrąconej.

Reasumując, regulacje art. 22p updof nie mają zastosowania, gdy koszt zostanie „opłacony” w formie kompensaty. Może wówczas zostać ujęty w rachunku podatkowym w pełnej wysokości (na zasadach ogólnych) przez Wnioskodawcę, także gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 tys. zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22p ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.): podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców:

1. została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub
2. została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub
3. pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.
   
   

Stosownie do art. 22p ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą w tej części:

1. zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody

– w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

W myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.): dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
   
   

Pojęcie „transakcja” nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym. Według Internetowego Słownika Języka Polskiego (http://sjp.pwn.pl) transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług lub też zawarcie takiej umowy.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika m.in., że Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Występując jako Lider konsorcjum, Wnioskodawca zawarł umowę konsorcjum z innym podmiotem gospodarczym („Partner”) na utworzenie wspólnego przedsięwzięcia mającego na celu udział w przetargu na dostawę środków ochrony osobistej dla Klienta: hełmów i kamizelek kuloodpornych. W tym konsorcjum do obowiązków Partnera należało m.in. kompletacja dostaw materiałowych dotyczących przedmiotu kontraktu, składanie zamówień materiałowych oraz dokonywanie zakupów w imieniu i na rzecz członków konsorcjum. Konsorcjum wygrało przetarg i dostarczyło towar Klientowi zgodnie z umówioną specyfikacją. Kontrakt został zrealizowany i Klient podpisał protokół odbioru jakościowego zamówionych towarów. Wnioskodawca otrzymał wynagrodzenie za wykonanie umowy od Klienta na swój rachunek bankowy wskazany w wystawionych fakturach. Z wynagrodzenia tego, którego część powinna być przekazana do Partnera zgodnie z umową konsorcjum, Wnioskodawca potrącił należne sobie wierzytelności, przysługujące Wnioskodawcy od Partnera z tytułu wcześniejszych, nierozliczonych transakcji, tj. wcześniej realizowanych umów handlowych i gospodarczych.

Zgodnie z cywilistyczną zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.): strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiał się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Umowa konsorcjum należy do tzw. umów nienazwanych, która nie została uregulowana w przepisach prawnych. Może przybierać różne formy organizacyjne m.in. formę spółki cywilnej, ale nie jest to forma konieczna konsorcjum. Nie jest odrębnym podmiotem, nie ma własnej osobowości prawnej i nie podlega wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej ani do rejestru przedsiębiorców. Umowa konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia. Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy przekracza możliwości jednego podmiotu. Utworzenie konsorcjum ma zwykle charakter tymczasowy, czyli po osiągnięciu celu, do którego zostało powołane, jest rozwiązywane.

Umowa konsorcjum, jak już wskazano powyżej, należy do tzw. umów nienazwanych. Strony takiej umowy, korzystając z powyższej zasady swobody umów, mogą dowolnie ułożyć swój stosunek zobowiązaniowy, tzn. mogą dowolnie określać wzajemne prawa i obowiązki. O ile nie jest to sprzeczne z właściwością stosunku zobowiązaniowego, z zasadami współżycia społecznego mogą traktować zawartą umowę, jako nieuregulowaną przepisami kodeksu cywilnego umowę konsorcjum.

Na tle opisanego stanu faktycznego należy zauważyć, że w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy – jako osoby fizycznej prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą – we wskazanym wspólnym przedsięwzięciu uzyskał On przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz poniósł wydatki związane z ich uzyskaniem.

Stosownie do art. 498 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego: gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelność, jak i zobowiązanie względem tej drugiej strony. Potrącenie, mimo że dotyczy świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Instytucja potrącenia jest substytutem świadczenia, dzięki któremu dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. W momencie potrącenia następuje faktyczne spełnienie świadczenia. Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty.

Mając zatem na uwadze informacje przestawione we wniosku oraz przytoczone powyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że dokonywane kompensaty (potrącenia) wzajemnych wierzytelności i zobowiązań należy traktować jako sposób wygaśnięcia zobowiązań bez przepływu środków pieniężnych, a więc nie może być utożsamiane z pojęciem płatności. Zatem w przypadku, gdy Wnioskodawca uregulował wzajemne należności i zobowiązania z Partnerem w drodze kompensaty, to wydatki wynikające z tych zobowiązań, które zostały potrącone z istniejącymi już wierzytelnościami, może zaliczyć w całości do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli spełniały definicję kosztów podatkowych. Tym samym art. 22p ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który odnosi się do płatności dokonywanej w inny sposób niż wymieniony w punktach 1-3 tego przepisu, nie ma zastosowania. Wnioskodawca nie ma zatem obowiązku zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) stosownie do art. 22p ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując – w świetle art. 22p ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na zakup towarów i usług dotyczące zobowiązania wynikającego z umowy konsorcjum, rozliczonego przez kompensatę (potrącenie) z wierzytelnościami przysługującymi Wnioskodawcy z innych transakcji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.