2021.08.17 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1.4011.425.2021.1.MT
z 17 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 10 maja 2021 r. (data wpływu 17 maja 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

jest prawidłowe – w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Beneficjentów w Programie i braku obowiązku poboru podatku przez Spółkę,
jest nieprawidłowe – w zakresie, w jakim Zainteresowani posługują się argumentem o neutralności podatkowej objęcia akcji i argumentem o braku związku świadczenia z Programu ze stosunkiem pracy Beneficjentów i stosunkiem powołania Beneficjentów na pełnione przez nich funkcje.

UZASADNIENIE

17 maja 2021 r. wpłynął ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek złożyli:

Zainteresowana będąca stroną postępowania:
X S.A.
Zainteresowani niebędący stroną postępowania:
1. Pan T. W.;
2. Pan K. K. ;
3. Pani A. K.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

X S.A. spółka akcyjna z siedzibą w X (dalej: „Spółka”) planuje na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki przeprowadzenie programu motywacyjnego dla kluczowych członków kadry menedżerskiej Spółki (dalej: „Program Motywacyjny” albo „Program”), w ramach którego ww. wybrana grupa osób uzyska możliwość nabycia akcji Spółki na warunkach określonych w tej uchwale.

Zgodnie z założeniami Programu osobami uprawnionymi do udziału będą aktualni wiceprezesi zarządu Spółki, tj. Pan K. K. (pełniący funkcję Wiceprezesa Zarządu, dalej również: „Wnioskodawca 1”), Pan T. W. (pełniący funkcję Wiceprezesa Zarządu, dalej również: „Wnioskodawca 2”) (dalej łącznie: „Członkowie Zarządu”) oraz Pani A. K. (pełniąca funkcję Dyrektora Zarządzającego ds. Operacyjnych dalej: „Wnioskodawca 3”). W dalszej części wniosku wszyscy trzej wnioskodawcy nazywani będą „Beneficjentami”. W Spółce powołany jest również Prezes Zarządu, który jednakże nie będzie beneficjentem Programu Motywacyjnego.

W dalszej części wniosku Spółka oraz wszyscy wnioskodawcy łącznie nazywani będą „Wnioskodawcami”.

Wnioskodawca 3 nie jest członkiem zarządu ani członkiem rady nadzorczej Spółki. Wnioskodawca 3 pełni swoją funkcję wyłącznie na podstawie zawartej ze Spółką umowy o pracę.

Natomiast Członkowie Zarządu są powołani w skład zarządu na podstawie uchwały rady nadzorczej Spółki i z tego tytułu otrzymują od Spółki wynagrodzenie. Ponadto Wnioskodawca 1 oprócz powołania w skład zarządu Spółki jest także pracownikiem Spółki, na podstawie zawartej ze Spółką umowy o pracę.

Celem programu akcji menedżerskich dla Beneficjentów jest zwiększenie wartości Spółki w stopniu ponad przeciętnym, poprzez wzrost powtarzalnych wyników finansowych Spółki i wzrost wartości akcji Spółki oraz większe powiązanie Beneficjentów ze Spółką. Program Motywacyjny stanowić będzie nagrodę dla Beneficjentów ze względu na fakt, że Spółka osiągnęła wzrost wartości i osiąga dobre wyniki finansowe, co jest m.in. rezultatem pracy Beneficjentów.

Program Motywacyjny zostanie wdrożony na podstawie uchwały podjętej przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki (dalej: „Uchwała”). Wdrożenie Programu Motywacyjnego zostało zaakceptowane przez Radę Nadzorczą Spółki.

Program Motywacyjny będzie realizowany poprzez objęcie przez Beneficjentów akcji nowej emisji w ramach subskrypcji prywatnej (nabycie pierwotne), w dalszej części wniosku jako „Akcje Nowej Emisji”.

W ramach Programu przeprowadzone zostaną dwie emisje akcji. Ilość akcji zaoferowana Beneficjentom do objęcia ustalona zostanie w uchwale Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy i będzie uzależniona od wyniku finansowego EBITDA osiągniętego przez Spółkę w 2020 oraz 2021 r. Przy czym wynik finansowy EBITDA definiuje się jako sumę wyniku na działalności operacyjnej oraz amortyzacji.

Pierwsza emisja akcji zostanie przeprowadzona w 2021 r. po zbadaniu przez biegłego rewidenta sprawozdania finansowego Spółki za rok obrotowy trwający od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. oraz zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Wówczas określona zostanie dokładna ilość akcji zaoferowanych do objęcia Beneficjentom.

Druga emisja akcji zostanie przeprowadzona analogicznie w 2022 r., tj. po zbadaniu przez biegłego rewidenta sprawozdania finansowego Spółki za rok obrotowy trwający od 1 stycznia 2021 do 31 stycznia 2021 r. oraz zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Wówczas określona zostanie dokładna ilość akcji zaoferowanych do objęcia Beneficjentom.

Dokładna ilość Akcji Nowej Emisji zaoferowanych do objęcia Beneficjentom zostanie zatem ustalona dopiero po zbadaniu sprawozdania finansowego Spółki przez biegłego rewidenta oraz jego zatwierdzeniu przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki za dany rok obrotowy, w którym realizowany będzie Program.

Warunkiem udziału w Programie Motywacyjnym jest pozostawanie członkiem zarządu Spółki przez Członków Zarządu odpowiednio na koniec 2020 r. oraz 2021 r. oraz pracownikiem Spółki w przypadku Wnioskodawcy 3 oraz Wnioskodawcy 1.

Zgodnie z założeniami Programu Motywacyjnego zawartymi w Uchwale Spółka zaoferuje Beneficjentom możliwość objęcia akcji Spółki w drodze emisji prywatnej akcji zwykłych na okaziciela, z wyłączeniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy Spółki.

Cena emisyjna Akcji Nowej Emisji będzie równa wartości nominalnej i będzie niższa od wartości rynkowej tych akcji w dniu ich objęcia przez Beneficjentów.

Po zarejestrowaniu podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Akcje Nowej Emisji będą przedmiotem obrotu na rynku regulowanym, Beneficjenci będą uprawnieni do obrotu Akcjami Nowej Emisji na tym rynku, bez żadnych ograniczeń.

Spółka podejmie wszystkie stosowne uchwały i uzyska niezbędne zgody korporacyjne wymagane do wdrożenia Programu Motywacyjnego.

Cena emisyjna (równa wartości nominalnej) Akcji Nowej Emisji zostanie sfinansowana przez Beneficjentów z własnych środków pieniężnych.

Organizacja emisji Akcji Nowej Emisji w ramach subskrypcji prywatnej skierowanej do Beneficjentów w sposób opisany w zdarzeniu przyszłym stanowi autonomiczną decyzję Spółki i nie jest w żaden sposób uregulowana, ani gwarantowana w postanowieniach uchwał o powołaniu i wynagradzaniu Członków Zarządu oraz umowy o pracę zawartej ze Spółką przez Wnioskodawcę 3 oraz Wnioskodawcę 1.

Beneficjenci nie prowadzą działalności gospodarczej polegającej na nabywaniu i sprzedawaniu udziałów i akcji w spółkach kapitałowych, ani papierów wartościowych.

Beneficjenci oraz Spółka są polskimi rezydentami podatkowymi tj. podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów (przychodów) w Polsce bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy ewentualne przysporzenie majątkowe, uzyskiwane przez Beneficjentów z tytułu objęcia Akcji Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż ich wartość rynkowa, w związku z realizacją Programu Motywacyjnego, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) w zw. z art. 24 ust. 11- 12a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.; dalej: „u.p.d.o.f.”), a w związku z tym ewentualny przychód podatkowy z tego tytułu powstanie dopiero w momencie faktycznego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji?
W przypadku potwierdzenia przez organ, że ewentualne przysporzenie majątkowe, uzyskiwane przez Beneficjentów z tytułu ewentualnego zbycia Akcji Nowej Emisji, objętych w związku z realizacją Programu Motywacyjnego, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f. (Pytanie nr 1), to czy ewentualny dochód ze zbycia Akcji Nowej Emisji będzie opodatkowany zgodnie z art. 30b ust. 1 u.p.d.o.f. według stawki 19%?
Czy ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskiwane przez Beneficjentów z tytułu objęcia Akcji Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż ich wartość rynkowa, w związku z realizacją Programu Motywacyjnego, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f. w związku z tym ewentualny przychód podatkowy z tego tytułu powstanie w momencie faktycznego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji, i w konsekwencji na Spółce nie będą ciążyły w tym zakresie obowiązki płatnika w rozumieniu u.p.d.o.f. ani w momencie objęcia Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów, ani w chwili późniejszego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów?

Stanowisko Zainteresowanych:

W ocenie Wnioskodawców, w opisanym zdarzeniu przyszłym, ewentualne przysporzenie majątkowe, uzyskane przez Beneficjentów z tytułu objęcia Akcji Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż ich wartość rynkowa w ramach Programu Motywacyjnego, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f. w zw. z art. 24. ust. 11 - 12a u.p.d.o.f., a w związku z tym ewentualny przychód podatkowy z tego tytułu powstanie dopiero w momencie faktycznego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji.
Z uwagi na fakt, że w ocenie Wnioskodawców ewentualne przysporzenie uzyskane przez Beneficjentów z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji stanowić będzie przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f. (Pytanie nr 1), to ewentualny dochód z tego tytułu opodatkowany będzie według stawki określonej w art. 30b ust. 1 u.p.d.o.f., tj. 19%.
Ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskiwane przez Beneficjentów z tytułu objęcia Akcji Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż ich wartość rynkowa, w związku z realizacją Programu Motywacyjnego, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f, (Pytanie nr 1), a w związku z tym ewentualny przychód powstanie dopiero w momencie faktycznego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji, i w konsekwencji na Spółce nie będą ciążyły w tym zakresie obowiązki płatnika w rozumieniu u.p.d.o.f. ani w momencie objęcia Akcji Nowej Emisji, ani w chwili ewentualnego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów.

Ad. 1)

UWAGI OGÓLNE - ŹRÓDŁO PRZYCHODÓW

Zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c u.p.d.o.f. oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych rozróżnia się źródła przychodów, które zostały wymienione w art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f. Wśród nich wyróżnić można m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych (pkt 7 u.p.d.o.f.), stosunek pracy (pkt 1 u.p.d.o.f.), działalność wykonywaną osobiście (pkt 3), do której zgodnie z art. 13 pkt 7 u.p.d.o.f. zaliczane są przychody otrzymane przez osoby należące do składu zarządów oraz inne źródła (pkt 9 u.p.d.o.f.)

Pojęcie „przychodów z kapitałów pieniężnych” zostało doprecyzowane w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f., zgodnie z którym, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 u.p.d.o.f. w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f u.p.d.o.f. są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, „dochód z tego samego tytułu może być opodatkowany tylko raz i może być, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 10 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyporządkowany tylko do jednego źródła przychodów. Jeżeli ustawodawca chce zaliczyć dany rodzaj przychodów do innego źródła niż to, na które wskazywałby charakter przychodu, stanowi o tym wyraźnie w przepisie.” (tak NSA w wyroku z dnia 9 grudnia 2011 r., sygn. akt II FSK 1113/10).

Przenosząc powyższe przepisy na przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego należy wskazać, że za przychody z kapitałów pieniężnych powinny być uważane przychody z odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów nabytych w ramach Programu Motywacyjnego. Poniżej Wnioskodawcy przedstawiają szczegółową argumentację uzasadniającą ww. wniosek.

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW - STOSUNEK PRACY

Zgodnie z art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Natomiast stosownie do ust. 3 powyższego przepisu, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Na wstępie należy podkreślić, że Wnioskodawca 2 będący członkiem zarządu Spółki nie jest pracownikiem Spółki – nie łączy go ze Spółką stosunek pracy. Wnioskodawca 2 sprawuje swoją funkcję jedynie na podstawie uchwały Rady Nadzorczej o powołaniu w skład organu Spółki. W związku z powyższym Wnioskodawca 2 nie może osiągnąć od Spółki jakiegokolwiek przychodu, który mógłby być zakwalifikowany jako przychód ze stosunku pracy, gdyż taki stosunku nie łączy Spółki i Wnioskodawcy 2.

Natomiast Wnioskodawca 1 oprócz powołania w skład zarządu Spółki na podstawie uchwały Rady Nadzorczej Spółki jest również pracownikiem Spółki – łączy go ze Spółką stosunek pracy. Wnioskodawca 3 jest natomiast wyłącznie pracownikiem Spółki – łączy go ze Spółką wyłącznie stosunek pracy. Jednakże zdaniem Wnioskodawców brak jest podstaw do uznania, że potencjalne przysporzenie jakie może powstać w związku objęciem Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów, w tym również Wnioskodawcy 1 oraz Wnioskodawcy 3, może zostać uznane za dochód ze stosunku pracy, który stanowi przysporzenie w dacie jego otrzymania. Zgodnie bowiem z uchwałą Sądu Najwyższego (uchwała SN z dnia 30 grudnia 1986 r., sygn. akt III PZP 42/86 posiadająca moc zasady prawnej): „wynagrodzenie za pracę jest świadczeniem koniecznym, o charakterze przysparzająco-majątkowym, które pracodawca jest zobowiązany wypłacać pracownikowi okresowo w zamian na wykonaną pracę, świadczoną w ramach stosunku pracy, odpowiednio do rodzaju, ilości i jakości pracy”.

W opisanym zdarzeniu przyszłym możliwość nabycia Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów, a w szczególności Wnioskodawcy 1 oraz Wnioskodawcy 3, w ramach realizacji Programu Motywacyjnego nie jest odpowiednikiem/substytutem wynagrodzenia ze stosunku pracy, nie dotyczy wprost obowiązków służbowych wynikających ze stosunku pracy. Bazując na ww. uchwale SN należy wskazać, że:

możliwość nabycia Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów ma charakter dobrowolny i nie wynika z umowy o pracę, czy też innych wewnątrzzakładowych norm, regulujących stosunek pracy, powołania czy zasady wynagradzania;
objęcie Akcji Nowej Emisji przez Beneficjentów jest możliwe wyłącznie po poniesieniu przez Beneficjentów wydatków, zatem Beneficjenci muszą zainwestować własne środki pieniężne w objęcie Akcji Nowej Emisji;
cena emisyjna Akcji Nowej Emisji przez Spółkę od Beneficjentów nie jest powiązana w żaden sposób z wykonywaniem czynności wynikających ze stosunku pracy lub stosunku powołania nawiązanego ze Spółką przez Beneficjentów, a w szczególności Wnioskodawcę 1 oraz Wnioskodawcę 3.

Dorobek orzeczniczy NSA wskazuje, iż „(...) Nie jest tak, że (...) w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, wszystkie przychody osiągane przez osoby mające status pracowników automatycznie uważane są za przychody ze stosunku pracy, jeżeli tylko pochodzą od podmiotu będącego jednocześnie pracodawcą, albowiem przychody te muszą pochodzić właśnie z tego stosunku pracy. Musi istnieć zatem na tyle ścisły związek pomiędzy zatrudnieniem a oferowanym świadczeniem (przychodem), który uzasadnia uznanie go za pochodzące ze stosunku pracy”. Ponadto, z treści tego przepisu wynika, że stanowi on o przychodach z określonych (w nim) stosunków prawnych, w tym istotnego w tej sprawie – stosunku pracy. Zatem ustawodawca nie użył w nim sformułowań takich jak przychody związane ze stosunkiem pracy, towarzyszące stosunkowi pracy, osiągnięte przy okazji stosunku pracy. Jeżeli więc uczestnicząc w określonym stosunku pracy osoba fizyczna osiągnie przychód pozostający w jakimś związku faktycznym z wykonywaniem pracy, ale nie stanowiący przychodu ze stosunku prawnego w postaci stosunku pracy, nie jest to przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. (np. wyrok NSA z 27 kwietnia 2011 r., sygn. akt II FSK 2176/09; wyrok NSA z 13 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1433/11).

Zatem w ocenie Wnioskodawców ewentualne potencjalne przysporzenie jakie może powstać w związku z objęciem Akcji Nowej Emisji w ramach wdrożenia Programu Motywacyjnego, jak i późniejszy ewentualny przychód podatkowy z odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji nie powinny być zaliczane do źródła przychodów ze stosunku pracy, gdyż nie pochodzą ze stosunku pracy.

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW - PRZYCHODY OSÓB ZALICZANYCH DO SKŁADU ZARZĄDU

Zgodnie z 10 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. jednym ze źródeł przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Natomiast stosownie do art. 13 pkt 7 u.p.d.o.f. za przychody z działalności wykonywanej osobiście uznaje się przychody otrzymywane przez osoby niezależnie od sposobu ich powołania należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawców brak jest podstaw do uznania, że potencjalne przysporzenie, jakie może powstać w związku z realizacją Programu Motywacyjnego i objęciu przez Członków Zarządu Akcji Nowej Emisji może zostać uznane za przychód otrzymany przez Członków Zarządu (przychód z działalności osobistej), który stanowi nieodpłatne przysporzenie w dacie jego otrzymania.

Prawo do objęcia Akcji Nowej Emisji nie może być utożsamiane z wynagrodzeniem za pełnienie funkcji członka zarządu. W opisanym zdarzeniu przyszłym możliwość objęcia Akcji Nowej Emisji przez Członków Zarządu nie jest odpowiednikiem/substytutem wynagrodzenia z działalności osobistej, nie dotyczy wprost obowiązków służbowych wynikających ze stosunku pracy, ani pełnienia funkcji w zarządzie Spółki. Uczestnictwo w Programie Motywacyjnym nie wynika z jakichkolwiek uregulowań, które wiązałyby ich nabycie z wynagrodzeniem z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie Spółki, ponadto Beneficjenci będą musieli ponieść z własnego majątku wydatki na objęcie Akcji Nowej Emisji.

Zatem w ocenie Wnioskodawców potencjalne przysporzenie jakie może powstać w związku z objęciem Akcji Nowej Emisji w ramach Programu Motywacyjnego, jak i późniejsze odpłatne zbycia Akcji Nowej Emisji przez Członków Zarządu nie powinny być zaliczane do źródła przychodów z działalności osobistej, gdyż nie pochodzą ze źródła pełnienia funkcji członka zarządu.

Natomiast w odniesieniu do Wnioskodawcy 3, jak już było wskazane, nie jest on członkiem zarządu, ani członkiem rady nadzorczej Spółki, zatem z tego względu nie może uzyskać od Spółki żadnego przysporzenia, które można by zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

INNE ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.p.f. jednym ze źródeł przychodów są tzw. „inne źródła”. Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f. osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Powyższa regulacja wskazuje, że co do zasady opodatkowaniu podlega każdy przychód osiągnięty przez polskich rezydentów podatkowych z wyłączeniem przychodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 21 u.p.d.o.f.

Jeśli zatem osoba fizyczna osiąga przychód, który na podstawie u.p.d.o.f. nie jest zwolniony z opodatkowania i jednocześnie przychodu tego nie da się zakwalifikować do żadnego innego źródła przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 - 8 u.p.d.o.f. wówczas przychód taki stanowi przychód z innych źródeł.

Niemniej, przychód z odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji jest wprost wymieniony w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f. jako przychód z kapitałów pieniężnych, nie może zatem zostać uznany za przychód z innych źródeł. Natomiast samo objęcie Akcji Nowej Emisji w ramach Programu Motywacyjnego, w ogóle nie powoduje powstania przychodu podatkowego. Zatem przepis art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. nie będzie miał zastosowania w odniesieniu do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego.

Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawców, żadne inne przepisy u.p.d.o.f., wskazujące pozostałe źródła przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f, nie odnoszą się do jakichkolwiek innych kategorii przychodów, których źródłem jest nabycie, posiadanie lub zbycie akcji, które nie jest przedmiotem samodzielnej działalności gospodarczej – co nie ma miejsca w analizowanej sprawie.

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW - SPECYFICZNE REGULALACJE DOTYCZĄCE PRZYCHODÓW Z REALIZACJI WYBRANYCH PRAW Z PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH ORAZ POCHODNYCH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH

W ocenie Wnioskodawców na powyższe konkluzje nie będzie miał wpływu art. 10 ust. 4 u.p.d.o.f., który obowiązuje od 1 stycznia 2018 r. i zgodnie z którym „Przychody z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub z pochodnych instrumentów finansowych, uzyskane w następstwie objęcia lub nabycia tych praw jako świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie, są zaliczane do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane”.

W ocenie Wnioskodawców, z wyraźnej dyspozycji przedmiotowego przepisu wynika bowiem, że dotyczy on przychodów z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 ze zm.). Natomiast w art. 3 pkt 1 lit. b ww. ustawy wymienione są: „inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne)”. Przepis ten nie dotyczy zatem akcji w spółce akcyjnej (które wymienione są w art. 3 pkt 1 lit. a ww. ustawy), zatem nie może mieć zastosowania do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, gdyż Beneficjenci nabędą bezpośrednio akcje w spółce akcyjnej, a nie jakiekolwiek prawa majątkowe uprawniające do objęcia akcji. Ponadto, Beneficjenci obejmą Akcje Nowej Emisji w zamian za cenę emisyjną (odpowiadającą cenie nominalnej), którą będą musieli wpłacić z własnych środków finansowych, nie będzie to zatem świadczenie nieodpłatne, ani świadczenie w naturze. Zdaniem Wnioskodawców regulacje art. 10 ust. 4 u.p.d.o.f należy rozpatrywać w odniesieniu do programów motywacyjnych niespełniających przepisów szczególnych, tj. art. 24 ust. 11 - 12a u.p.d.o.f., tymczasem uczestnictwo Beneficjentów w Programie spełnia dyspozycję art. 24 ust. 11 - 12a u.p.d.o.f.

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW - KAPITAŁY PIENIĘŻNE

Pojęcie „przychodów z kapitałów pieniężnych” zostało doprecyzowane w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f., zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

W związku z powyższym należy przyjąć, że wolą ustawodawcy było, aby wszelkie przychody związane z nabyciem (objęciem), posiadaniem czy też późniejszym zbyciem akcji w spółce akcyjnej podlegały opodatkowaniu w ramach źródła jakim są kapitały pieniężne.

O sposobie opodatkowania decydować powinna przede wszystkim istota i charakter prawny czynności, stanowiącej podstawę powstania przychodu. Bezrefleksyjne przyjęcie sposobu opodatkowania każdego świadczenia, które jest wypłacane Beneficjentom, jako przychodu ze stosunku pracy lub przychodu z czynności wykonywanych osobiście tylko z tego powodu, iż pomiędzy nim a Spółką istnieje stosunek pracy lub powołania, godziłoby w zasadę swobody podmiotów w kształtowaniu swoich stosunków ekonomicznych i oznaczałoby wybór rozwiązania pro fiskalnego w sytuacji braku zaistnienia przesłanek uzasadniających takie rozwiązanie. Co więcej, pomijałoby przepisy szczegółowe, jakimi są regulacje art. 24 ust. 11 - 12a u.p.d.o.f.

SPOSÓB OPODATKOWANIA PRZYCHODÓW Z TYTUŁU KAPITAŁÓW PIENIĘŻNYCH (ZBYCIA AKCJI) - ZASADY WŁAŚCIWE DLA PROGRAMÓW MOTYWACYJNYCH

W art. 24 ust. 11-12a u.p.d.o.f. określono zasady opodatkowania akcji nabytych w ramach programów motywacyjnych. Zgodnie ze wskazanymi przepisami w przypadku objęcia akcji spółki w wyniku realizacji programu motywacyjnego przychód powstaje dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych akcji, nie powstaje natomiast w momencie ich nabycia.

Należy wskazać, że art. 24 ust. 11 - 12a u.p.d.o.f. dotyczący nabycia akcji w wyniku realizacji programu motywacyjnego uległy z dniem 1 stycznia 2018 r. istotnej nowelizacji.

Zgodnie z art. 24 ust. 11 pkt 1) u.p.d.o.f.: „Jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez: spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 - podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.”

Ponadto, z art. 24 ust. 11 b pkt 1 u.p.d.o.f. wynika, że: „Przez program motywacyjny, o którym mowa w ust. 11, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 - w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1.”.

Znowelizowany art. 24 ust. 12a u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. wskazuje, że „Przepisy ust. 11-11b mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia lub nabycia akcji spółek akcyjnych, których siedziba lub zarząd znajduje się na terytorium państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.”. Literalne brzmienie przepisu wskazuje, że regulacje art. 24 ust. 11-11b u.p.d.o.f. odnoszące się do obejmowania akcji w ramach realizacji programów motywacyjnych dotyczą tylko obejmowania akcji w spółkach, które mają siedzibę w kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, zatem nie dotyczyłoby to spółek, które posiadają siedzibę na terytorium Polski. Wydaje się jednak, że taka interpretacja stoi w sprzeczności z celem znowelizowanych przepisów.

W uzasadnieniu do projektu nowelizacji wskazano, że: „Ad. 18) Doprecyzowanie zasad określania dochodu uzyskanego ze zbycia akcji otrzymanych w wyniku realizacji programów motywacyjnych (zdefiniowanie programów). Obecnie opodatkowaniu podlegają dochody uzyskane ze zbycia akcji otrzymanych na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki. Nie ustala się dochodu na moment otrzymania akcji. Wprowadzone regulacje doprecyzowują powyższe rozwiązanie wskazując, że tak jak obecnie, opodatkowane będą dochody ze zbycia faktycznie akcji otrzymanych. Jednakże nie koniecznie te akcje muszą być nabyte na podstawie uchwały walnego zgromadzenia, ale mogą być przydzielane na podstawie tzw. programów motywacyjnych (co do zasady uchwala walnego zgromadzenia jest podstawą stworzenia programu motywacyjnego). W ramach doprecyzowania zdefiniowano pojęcie programu motywacyjnego oraz pojęcie spółki dominującej.”.

W świetle powyższego uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy należy przyjąć, że celem ustawodawcy było doprecyzowanie zasad określania dochodu uzyskanego ze zbycia akcji otrzymanych w wyniku realizacji programów motywacyjnych oraz zdefiniowanie tych programów. Nie było zatem intencją ustawodawcy wyłączenie spod powyższej regulacji spółek z siedzibą w Polsce, co nie miałoby zresztą żadnego uzasadnienia logicznego, systemowego ani celowościowego albo też zmiana zasad opodatkowania udziałów.

W ocenie Wnioskodawców wszystkie przesłanki określone w powyższych przepisach będą w opisanym zdarzeniu przyszłym spełnione:

Spółka jest spółką akcyjną,
Członkowie Zarządu, z tytułu pełnienia funkcji wiceprezesów zarządu otrzymują od Spółki wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie tj. przychody z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 u.p.d.o.f),
Wnioskodawca 1 oraz Wnioskodawca 3 są pracownikami Spółki i otrzymują od Spółki wynagrodzenie na podstawie stosunku pracy (art. 12 u.p.d.o.f.),
Beneficjenci uzyskają bezpośrednio prawo do nabycia Akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy.

Jednym z warunków do zakwalifikowania danego programu jako programu motywacyjnego w rozumieniu art. 24 ust. 11b u.p.d.o.f. jest aby podatnik otrzymywał świadczenie określone w art. 12 lub art. 13 u.p.d.o.f., tj. osiągał przychody ze stosunku pracy lub działalności wykonywanej osobiście od spółki od której nabędą prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji. Przepis ten wskazuje jedynie, że spółkę i podatnika musi łączyć stosunek pracy lub stosunek powołania, natomiast nie przesądzają one, że objęcie (nabycie) akcji jest świadczeniem związanym ze stosunkiem pracy lub stosunkiem powołania. Z samej idei programów motywacyjnych wynika bowiem, że spółkę wdrażającą taki program musi łączyć z uprawnionymi stosunek pracy lub podobny stosunek, aby wystąpił element motywacyjny.

Zgodnie z powyższym należy przyjąć, że w opisanym zdarzeniu przyszłym w momencie objęcia przez Beneficjentów Akcji Nowej Emisji nie powstanie po stronie Beneficjentów żaden przychód podatkowy, co wynika wprost z przepisów szczegółowych, jakimi są art. 24 ust. 11 - 12a u.p.d.o.f. Przychód taki powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji. Nawet gdyby uznać, że powyższy przepis nie miałby zastosowania do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, to zastosowanie znalazłby art. 17 ust. 1ab pkt 1 u.p.d.o.f., zgodnie z którym przychód z odpłatnego zbycia akcji powstaje w chwili przeniesienia na nabywcę własności akcji. Żaden inny przepis u.p.d.o.f. nie wskazuje kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji, w szczególności żaden przepis nie wskazuje, że powstaje on już w momencie ich objęcia/nabycia.

Powyższe wnioski potwierdza pośrednio również treść art. 23 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f. Zgodnie z tym przepisem, wydatki poniesione na objęcie lub nabycie udziałów bądź akcji nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji). Takie rozwiązanie wpisuje się w charakterystykę akcji jako papierów wartościowych inkorporujących uprawnienia akcjonariusza o charakterze korporacyjnym (np. prawo głosu), jak też prawa majątkowe (np. prawo do dywidendy). Nabywając akcje akcjonariusz uzyskuje w związku z tym określone uprawnienia niemajątkowe i majątkowe, których realizacja dopiero w przyszłości może wiązać się z przysporzeniem majątkowym (otrzymaniem dywidendy, sprzedażą akcji za cenę wyższą od ceny nabycia). Tym samym, na moment nabycia ewentualna korzyść majątkowa akcjonariusza ma charakter jedynie potencjalny, stanowiący wypadkową wielu czynników rynkowych.

SPOSÓB OPODATKOWANIA PRZYCHODÓW Z TYTUŁU KAPITAŁÓW PIENIĘŻNYCH (AKCJI) - ZASADY OGÓLNE

Pojęcie „przychodów z kapitałów pieniężnych” zostało doprecyzowane w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f., zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. przychody z odpłatnego zbycia udziałów / akcji oraz papierów wartościowych.

Omawiany przychód z kapitałów pieniężnych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów / akcji (art. 17 ust. 1ab pkt 1 u.p.d.o.f.).

O przychodzie podatkowym można mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne (mające konkretny wymiar finansowy) korzyści majątkowe. Poza tym, z powyższych regulacji wynika, że przychód stanowią pieniądze i wartości pieniężne otrzymane lub postawione do dyspozycji. Przez termin „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN - 1998 r, wydanie I tom II, str. 253) należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne lub świadczenia, które zostały podatnikowi dane. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa.

W momencie nabycia/objęcia akcji nie można stwierdzić, czy przyniesie ona wymierne korzyści ekonomiczne, a tym bardziej oszacować wartości tej korzyści.

Gdyby wolą ustawodawcy było opodatkowanie akcjonariusza na którymkolwiek etapie poprzedzającym odpłatne zbycie akcji, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost stanowiłaby o tym. Tymczasem ustawodawca, o czym świadczy treść art. 17 ust. 1ab u.p.d.o.f. wyraźnie wskazuje, że przychód z odpłatnego zbycia akcji powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności akcji.

Przenosząc powyższe uwagi na przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy wskazać, iż Beneficjenci uzyskają przychód dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji nabytych w ramach Programu Motywacyjnego. Art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f. wskazuje bowiem wyraźnie, iż odpłatne zbycie jest źródłem przychodów w ramach kapitałów pieniężnych. Natomiast stosownie do art. 17 ust. 1ab pkt 1 u.p.d.o.f. przychód ten powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności akcji.

Powyższego wniosku nie zmienia również fakt, że Beneficjenci obejmą Akcje Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż ich wartość rynkowa w chwili objęcia Akcji Nowej Emisji.

Konsekwentnie, w opinii Wnioskodawców, nabycie Akcji Nowej Emisji w ramach Programu Motywacyjnego jest neutralne podatkowo w dacie tego zdarzenia, niemniej podlega ono opodatkowaniu w momencie odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji, albowiem wówczas ujawnia się rzeczywisty przychód z objęcia Akcji Nowej Emisji.

W momencie odpłatnego zbycia Beneficjenci będą zobowiązani do ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Stosownie do art. 30b ust. 2 pkt 4 u.p.d.o.f. dochód ten będzie stanowił różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia Akcji a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f., tj. wydatkami na objęcie Akcji Nowej Emisji (zapłaconą przez Beneficjentów ceną emisyjną odpowiadającą wartości nominalnej objętych Akcji Nowej Emisji).

Podsumowując, w opisanym zdarzeniu przyszłym przychód u Beneficjentów powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji objętych w ramach Programu Motywacyjnego przez Beneficjentów zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f., natomiast samo objęcie Akcji Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż ich wartość rynkowa z dnia objęcia Akcji Nowej Emisji nie spowoduje powstania po stronie Beneficjentów żadnego przychodu, który mógłby podlegać opodatkowaniu.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach podatkowych, przykładowo:

interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 lutego 2018 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.381.2017.2.KW1;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji skarbowej z dnia 4 marca 2018 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.28.2018.2.MK;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 września 2017 r. sygn. ITPB4/4511-505/16/17-S/JG;
interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 września 2017 r. sygn. ITPB4/4511 -601 /16/17-S/KK
interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 kwietnia 2015 r. sygn. IPPB2/4511- 12/15-5/AS.

Pogląd taki znajduje potwierdzenie również w orzecznictwie sądów administracyjnych m.in.:

w wyroku WSA w Gliwicach z 10 grudnia 2015 r., sygn. I SA/GI 791/15;
w wyroku NSA z 13 lutego 2014 r., sygn. II FSK 610/12;
w wyroku NSA z 17 grudnia 2013 r., sygn. II FSK 2888/11;
w wyroku NSA z 11 grudnia 2013 r., sygn. II FSK 111/12.

Ad. 2)

Zgodnie z art. 30b ust. 1 u.p.d.o.f. od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Natomiast zgodnie z art. 30b ust. 4 u.p.d.o.f. dochodem z odpłatnego zbycia akcji jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

Z uwagi na fakt, że w ocenie Wnioskodawców ewentualne przysporzenie uzyskane przez Beneficjentów z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji stanowić będzie przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f., co zostało szczegółowo opisane w uzasadnieniu do Pytania nr 1, to w konsekwencji ewentualny dochód z tego tytułu opodatkowany będzie według stawki określonej w art. 30b ust. 1 u.p.d.o.f., tj. 19%.

Przychód stanowić będzie kwota otrzymana z odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji, natomiast kosztami uzyskania przychodów będą zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f. wydatki na objęcie Akcji Nowej Emisji.

Ad. 3)

W myśl art. 31 u.p.d.o.f., zakłady pracy są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacanego przez zakłady pracy.

Zatem warunkiem istnienia obowiązków płatnika w stosunku do określonego podmiotu jest dokonywanie świadczeń przez ten podmiot na rzecz osób będących jego pracownikami i powstanie u nich przychodu ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak zostało wskazane w uzasadnieniu do Pytania nr 1 przychód z tytułu ewentualnego odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji nabytych w ramach Programu Motywacyjnego nie będzie stanowić dla Beneficjentów (w szczególności w stosunku do Wnioskodawcy 2 , który nie jest pracownikiem Spółki, ale również w stosunku do Wnioskodawców 1 i 3) przychodu ze stosunku pracy, zatem Spółka nie będzie pełnić roli płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 u.p.d.o.f. osoby prawne, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1 są obowiązane jako płatnicy pobierać, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W związku z powyższym warunkiem do uznania danego podmiotu za płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych jest, aby podmiot ten wypłacał świadczenia na rzecz osób fizycznych z tytułu działalności wykonywanej osobiście m.in. wynagrodzenie z tytułu powołania w skład zarządu spółki kapitałowej.

Jak zostało wykazane w uzasadnieniu do Pytania nr 1 ewentualne przysporzenie majątkowe powstałe w wyniku odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji objętych przez Beneficjentów w ramach Programu Motywacyjnego nie jest związane z pełnieniem przez Beneficjentów funkcji w zarządzie Spółki, ani przychodu ze stosunku pracy. Zatem, ewentualny przychód z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji nie mógłby zostać zakwalifikowany jako przychód z działalności wykonywanej osobiście, zatem konsekwentnie Spółka nie będzie pełnić roli płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze, że po stronie Beneficjentów nie powstanie przychód w chwili objęcia Akcji Nowej Emisji po cenie emisyjnej niższej niż wartość rynkowa, a w konsekwencji, Spółka nie będzie miała obowiązków płatnika, o których mowa w art. 31 u.p.d.o.f., ani 41 u.p.d.o.f.

Dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji nabytych w ramach Programu Motywacyjnego przez Beneficjentów możliwe będzie określenie konkretnej wielkości osiągniętego przychodu. Stąd wysokość przychodu z odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji powinna zostać określona na moment odpłatnego ich zbycia i zaliczona do kategorii przychodów z kapitałów pieniężnych.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) ze źródła kapitały pieniężne opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b u.p.d.o.f. ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 w związku z art. 30b ust. 6 u.p.d.o.f.). W tym samym terminie jest on obowiązany do wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.f.).

Powyższa kwalifikacja do źródła przychodów jakim są kapitały pieniężne oznacza, że na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika w zakresie deklarowania oraz rozliczania dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych potencjalnych przychodów z odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji objętych w ramach Programu Motywacyjnego przez Beneficjentów.

W konsekwencji, powstanie obowiązku podatkowego nastąpi wyłącznie po stronie poszczególnych Beneficjentów, w momencie odpłatnego zbycia Akcji Nowej Emisji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 24 ust. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:

spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,
spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,

podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Stosownie do art. 24 ust. 11b ustawy, przez program motywacyjny, o którym mowa w ust. 11, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:

spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, albo
spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13

w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1 lub 2.

Co istotne, przepisy ust. 11-11b mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia lub nabycia akcji spółek akcyjnych, których siedziba lub zarząd znajdują się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Powołane przepisy dotyczą „przesunięcia” momentu opodatkowania przychodów uzyskiwanych w ramach programu motywacyjnego (spełniającego warunki określone w tych przepisach) do chwili odpłatnego zbycia akcji objętych (nabytych) przez podatnika w wyniku realizacji programu. Jednocześnie, przepisy te rozstrzygają, że przychody uzyskane w ramach programu motywacyjnego – niezależnie od ich związku ze stosunkiem zatrudnienia uczestnika programu lub działalnością wykonywaną osobiście przez uczestnika programu – podlegają opodatkowaniu w ramach źródła „kapitały pieniężne”.

W analizowanym przypadku osoby fizyczne – Beneficjenci w ramach uczestnictwa w Programie Motywacyjnym będą obejmowali akcje X S.A. po preferencyjnych cenach. Skutki podatkowe tych zdarzeń należy więc określić z uwzględnieniem ww. przepisów o programach motywacyjnych.

Jak wskazano w opisie sprawy: „Program Motywacyjny stanowić będzie nagrodę dla Beneficjentów ze względu na fakt, że Spółka osiągnęła wzrost wartości i osiąga dobre wyniki finansowe, co jest m.in. rezultatem pracy Beneficjentów.”. A zatem, świadczenie do którego prawo uzyskają Beneficjenci (tj. uprawnienie do objęcia akcji po cenie emisyjnej, która będzie niższa niż wartość rynkowa akcji spółki) będzie im przysługiwało jako nagroda z tytułu pozytywnych efektów ich pracy realizowanej odpowiednio w warunkach zatrudnienia i wykonywania funkcji na podstawie powołania. Jest to więc forma dodatkowego wynagrodzenia ze Spółki dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 oraz art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie, taka kwalifikacja tej „nagrody” pozwala na uznanie Programu za program motywacyjny w rozumieniu art. 24 ust. 11b ustawy. Program motywacyjny, o którym mowa w tym przepisie musi być bowiem „systemem wynagradzania” dla osób uzyskujących ze spółki świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 oraz art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Takiej kwalifikacji omawianego świadczenia nie przeszkadza fakt, że nie jest ono uregulowane, ani gwarantowane w postanowieniach uchwał o powołaniu i wynagradzaniu Członków Zarządu oraz umowy o pracę zawartej ze Spółką przez Wnioskodawcę 3 oraz Wnioskodawcę 1. Jak bowiem wskazano we wniosku, Program zostanie dopiero utworzy przez Spółkę.

A zatem, nie można zgodzić się z argumentacją Wnioskodawców, że przedmiotowe świadczenie nie może być postrzegane w kategoriach „wynagrodzenia” osób fizycznych objętych Programem z tytułów określonych w art. 12 oraz art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i że w odniesieniu do tego świadczenia Spółka nie występuje w roli płatnika, o którym mowa w art. 31 i art. 41 ustawy. Niemniej jednak, dla oceny „ostatecznych” skutków podatkowych uczestnictwa Beneficjentów w Programie i zakresu obowiązków spółki jako płatnika konieczne jest uwzględnienie regulacji art. 24 ust. 11 ustawy.

W opisanych okolicznościach faktycznych spełnione są bowiem przesłanki uznania Programu za program motywacyjny w rozumieniu art. 24 ust. 11b omawianej ustawy. Jak bowiem wskazano:

Program jest systemem dodatkowego wynagradzania (nagradzania), adresowanym do kluczowych dla Spółki pracowników i osób wykonujących działalność osobistą na rzecz Spółki (a więc osób, które uzyskują od tej Spółki świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych);
Program zostanie utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki akcyjnej;
X S.A. jest spółka akcyjną;
X S.A. ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polski – a więc państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
Beneficjenci jako osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach Programów nabędą prawo do faktycznego objęcia akcji Spółki.

W konsekwencji, stosownie do art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód Beneficjentów z tytułu faktycznego objęcia akcji Spółki w wyniku realizacji Programu powstanie (w przypadku sprzedaży akcji w przyszłości) w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Na mocy art. 24 ust. 11a ustawy, dochodem z odpłatnego zbycia tych akcji jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodu określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38.

Czynność ta będzie stanowić źródło przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

A zatem, Zainteresowani prawidłowo ocenili kwestię momentu powstania przychodów z tytułu świadczeń wynikających ze zdarzeń związanych z uczestnictwem Beneficjentów w opisanym Programie. Prawidłowo również ocenili, że w związku z zastosowaniem regulacji art. 24 ust. 11-12a ustawy, Spółka – ani na etapie objęcia akcji przez Beneficjentów Programu ani w momencie zbycia przez nich akcji – nie będzie zobowiązana do poboru podatku ani zaliczek na podatek.

Nieprawidłowym elementem stanowiska Zainteresowanych jest jednak wskazanie, że czynność objęcia/nabycia akcji – rozpatrywana jako sama kategoria czynności, poza programem motywacyjnym w rozumieniu art. 24 ust. 11b ustawy – nie może skutkować powstaniem przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy przychodami – z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f – są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z powołanych przepisów, pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Ustawodawca odróżnia przy tym przysporzenia, które mają charakter:

pieniężny – pieniądze i wartości pieniężne;
niepieniężny – świadczenia w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa), nieodpłatne świadczenia inne niż świadczenia w naturze (otrzymane usługi lub świadczenia polegające na udostępnianiu rzeczy lub praw).

Zasady ustalania wartości świadczeń w naturze, innych nieodpłatnych świadczeń i świadczeń częściowo odpłatnych regulują art. 11 ust. 2-2c ustawy. Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Niewątpliwie nieodpłatne lub częściowo nieodpłatne uzyskanie akcji, które w warunkach rynkowych nabywa/obejmuje się za odpłatnością, jest realnym przysporzeniem majątkowym podatnika.

Jednocześnie, wbrew twierdzeniom Wnioskodawców rozpoznanie przychodu na moment nieodpłatnego lub częściowo nieodpłatnego uzyskania akcji i późniejsze rozpoznanie przychodu z odpłatnego zbycia akcji nie oznaczałyby podwójnego opodatkowania tego samego przychodu. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje mechanizmy, które niwelują takie ryzyko (przepisy dotyczące kosztów uzyskania przychodów przy odpłatnym zbyciu akcji uzyskanych nieodpłatnie).

Co więcej, gdyby twierdzenia Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych czynności nieodpłatnego lub częściowo nieodpłatnego nabycia akcji były prawidłowe, nie byłoby ratio legis dla wprowadzania szczególnych przepisów o programach motywacyjnych. Omawiana część argumentacji Wnioskodawcy pozostaje zatem w sprzeczności z częścią jego stanowiska, która jest oparta na przepisach o programach motywacyjnych (art. 24 ust. 11-12a ustawy).

Interpretacje indywidualne oraz wyroki powołane przez Wnioskodawcę dotyczą indywidualnych spraw odrębnych podmiotów. Niemniej jednak, w toku rozważań nad sposobem rozstrzygnięcia wniosku organ miał na względzie także prezentowane w nich stanowiska i argumenty.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin