2021.08.10 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-2.4012.260.2021.1.RD
z 10 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 maja 2021 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy e-PUAP 11 maja 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku rozliczenia podatku w związku z uiszczeniem składek członkowskich - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2021 r. za pośrednictwem platformy e-PUAP wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku rozliczenia podatku w związku z uiszczeniem składek członkowskich.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest stowarzyszeniem, którego celem jest urzeczywistnienie wizji świata, w którym każdej osobie przysługują prawa zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i innych uznanych międzynarodowych normach dotyczących praw człowieka. Stowarzyszenie realizuje swój cel poprzez podejmowanie badań i działań zmierzających do zapobiegania ciężkim naruszeniom tych praw i zaniechania tych naruszeń, w tym poprzez działalność kampanijną, edukacyjną i rzeczniczą prowadzoną za pośrednictwem grup lokalnych oraz grup szkolnych i zespołów edukacyjnych. W swych działaniach Stowarzyszenie kieruje się zasadami: solidarności międzynarodowej, skutecznej pracy na rzecz indywidualnych ofiar naruszeń praw człowieka, globalnego zasięgu, niepodzielności i powszechności praw człowieka, niedyskryminacji, bezstronności i niezależności oraz demokracji i wzajemnego poszanowania.

Stowarzyszenie jest członkiem międzynarodowego ruchu A, kierowanego przez Międzynarodowy Sekretariat. Wszelkie decyzje dotyczące wysokości składek oraz ich dystrybucji podejmowane są na spotkaniach Rady Międzynarodowej. Zgodnie z raportem ustalono sposób, że szacowana składka płacona przez poszczególne sekcje (czyli m.in. Wnioskodawca) w danym roku będzie określana na podstawie przychodów uzyskiwanych w danym roku. Przychód Stowarzyszenia oraz szacowane składki będą wyliczane w euro, natomiast fakturowane i płacone w walutach lokalnych. Fakturowanie następuje przez podmiot A Ltd - podmiot zarejestrowany w Wielkiej Brytanii. W dniu 20 marca 2020 r. został wystawiony dokument zwany assessment invoice, przez A Limited na kwotę 50 781,00 zł jako składka za 2019 r. (opis na fakturze: 2019 Full year Assessment due). A Ltd jest zobowiązany do prowadzania rozliczeń składek Międzynarodowego Ruchu A. Przyporządkowanie płaconej składce konkretnie świadczonej usługi lub dostawy towarów nie jest możliwe, gdyż składki członkowskie tworzące budżet Międzynarodowego Ruchu A są rozdysponowywane na bieżącą działalność i realizację celów statutowych ruchu. Nie jest możliwe określenie, czy dana część składki przypada na konkretne korzyści otrzymywane przez członków organizacji. Jednocześnie nie występuje sytuacja, w której po wykonaniu określonych świadczeń na rzecz sekcji, byłaby ona zobowiązana do zapłaty składki w określonej wysokości, gdzie składka mogłaby stanowić ekwiwalent za otrzymane od A Ltd świadczenie. W rezultacie składka członkowska za udział w Międzynarodowym Ruchu A nie jest ekwiwalentem konkretnych świadczeń. Składki członkowskie to obowiązkowe wpłaty podmiotów, które przystępują do współpracy w ramach Międzynarodowego Ruchu A . Jak wynika z przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego, Stowarzyszenie opłacało składki członkowskie z tytułu udziału w Międzynarodowym Ruchu A , lecz A Ltd nie świadczy żadnych usług na rzecz Stowarzyszenia. Okoliczność zapłaty składek udokumentowana została przy pomocy w/w faktury. Faktura zawiera następujący opis: składka za 2019 r. (na fakturze opis: 2019 Full year Assessment due) wraz ze wskazaniem okresu, za który opłacana jest składka. Stowarzyszenie nie jest czynnym podatnikiem VAT, posiada rejestrację na potrzeby VAT unijnego. Posiada siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, natomiast A Ltd nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.) składki członkowskie zapłacone przez Stowarzyszenie jako członka Międzynarodowego Ruchu A na łączną kwotę 50 781,00 zł, na podstawie wymienionej faktury - assessment invoice oraz przyszłe składki członkowskie należne na podstawie przyszłych tożsamych faktur podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT, podlegają:

Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
Eksport towarów;
Import towarów na terytorium kraju;
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ww. Ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawej;
Zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
Świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Za odpłatne świadczenie usług, zgodnie art. 8 ust. 2 ww. Ustawy, uznaje się również:

Użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
Nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W opinii Stowarzyszenia czynność zapłaty składki członkowskiej na rzecz A Ltd za udział w Międzynarodowym Ruchu A nie wypełnia przesłanek żadnego ze zdarzeń wskazanych w wyżej cytowanych przepisach ustawy, a co za tym idzie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby daną transakcję uznać za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT pomiędzy stronami musi zaistnieć stosunek zobowiązaniowy. Stosownie do treści art. 353 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.) zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien to świadczenie spełnić. Świadczenie natomiast może polegać na działaniu lub zaniechaniu. Pojęcie świadczenia w ścisłym tego słowa znaczeniu odnosi się do wymaganego, zgodnego z treścią zobowiązania, zachowania dłużnika. W niniejszym stanie faktycznym A Ltd, jako wykonawcy założeń Komitetu Międzynarodowego Ruchu A i Stowarzyszenia, będącego jego członkiem, taki stosunek zobowiązaniowy nie łączy. A Ltd otrzymuje składkę członkowską od Stowarzyszenia i innych uczestników z tytułu samego udziału we współpracy. To nie obliguje A Ltd w żaden sposób do wykonania jakiegoś skonkretyzowanego świadczenia na rzecz swoich członków, któremu można przyporządkować zapłaconą składkę, jako wynagrodzenie za to świadczenie.

Czynność zapłaty składki członkowskiej za udział w Międzynarodowym Ruchu A jest dla Stowarzyszenia czynnością jednostronną, pieniężną i nieekwiwalentną. Charakter składki ponoszonej z tytułu członkostwa w Międzynarodowym Ruchu A jest wyłącznie przekazaniem określonej kwoty pieniędzy na utrzymanie oraz realizację celów statutowych A w ramach Międzynarodowego Ruchu A i nie jest związane z odpłatnością za świadczenie jakichkolwiek usług. W niniejszej sprawie brak jest jakichkolwiek świadczeń po stronie A Ltd, które można by uznać za świadczenia na rzecz swoich partnerów. Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 26 stycznia 2017 r., nr 1061-IPTPP2.4512.576.2016.1.JS, w analogicznym stanie faktycznym, gdzie wyjaśniał: "definicja świadczenia usług nie oznacza, że usługą jest każda czynność czy zdarzenie inne niż dostawa towarów, których efektem jest odpłatne przysporzenie jednej ze stron będące efektem działania drugiej strony. Składki członkowskie mogłyby być uznane za wynagrodzenie za świadczenie usług tylko i wyłącznie wówczas, gdyby ich zapłata stanowiła ekwiwalent za świadczone usługi." W przekonaniu Stowarzyszenia, A Ltd otrzymując składkę członkowską od Stowarzyszenia nie realizuje na rzecz Stowarzyszenia jakiegokolwiek świadczenia, z tytułu którego otrzymuje wynagrodzenie w postaci tej właśnie składki.

Także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (kiedyś: Europejski Trybunał Sprawiedliwości, dalej: TSUE) wielokrotnie zajmował się tematem, kiedy pomiędzy otrzymaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności występuje związek bezpośredni na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie, np.: w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development, w sprawie C-16/93 Tolsma czy w sprawie C-89/81 Staatssecretaris Van Financien. Natomiast w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise TSUE wskazał, że usługę można uznać za dokonywaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi. W wyroku tym TSUE wskazał, że opłaty uiszczane przez rolników na rzecz organizacji, do której przynależą nie są wynagrodzeniem za jej usługi. Organizacja miała bowiem dowolność co do przeznaczenia otrzymywanych środków, jej członkowie zaś nie mieli bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. Nie można zatem mówić, aby składka członkowska miała charakter zapłaty za usługę. W przywołanym orzeczeniu TSUE zaznaczył, że działania organizacji przynoszą korzyść ogółowi członków, jednakże brak jest bezpośredniego związku między wpłacaną kwotą a uzyskanym świadczeniem. W związku z wyżej prezentowanym stanowiskiem TSUE, w ocenie Stowarzyszenia, składki członkowskie wypłacane na rzecz A Ltd nie stanowią wynagrodzenia za konkretne usługi, bowiem decydujące jest określenie wyraźnego, bezpośredniego związku przekazanego wynagrodzenia z konkretnym świadczeniem. W przekonaniu Stowarzyszenia składki wpłacane wyłącznie w związku z przynależnością do organizacji międzynarodowych takiego warunku nie spełniają. Wpłaty składek członkowskich wynikają właśnie z faktu przystąpienia Stowarzyszenia do Międzynarodowego Ruchu A i są związane jedynie z pozostawaniem jego członkiem. Niemożliwym jest natomiast kwalifikowanie ich jako opłaty za korzystanie z konkretnej rzeczy czy usługi, bowiem takie bezpośrednie przypisanie opłaty członkowskiej do świadczenia wzajemnego w niniejszej sprawie nie występuje. Opłacane składki członkowskie przeznaczane są na potrzeby związane z utrzymaniem samej sieci, z jej bieżącą działalnością i realizowaniem celów, dla których została utworzona.

Opodatkowaniem podatkiem VAT składek członkowskich jako wynagrodzenia za usługi świadczone przez podmiot na rzecz, którego są płacone zajmowały się także krajowe organy podatkowe oraz sądownictwo w ramach prowadzonych postępowań. I tak w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 września 2006 r. (sygn. akt III SA/WA 1976/06), sąd stwierdził, że „(...) Koniecznym warunkiem opodatkowania usługi jest, aby była ona świadczona odpłatnie”. Następnie, po obszernych wyjaśnieniach dotyczących stanu faktycznego będącego przedmiotem rozstrzygnięcia, podkreślił, że „(...) Stwierdzić trzeba, że składka na stowarzyszenie nie może być traktowana jako wynagrodzenie za zorganizowanie i prowadzenie sieci radiowej, które są realizowane w ramach celów statutowych skarżącego stowarzyszenia." Powyższe wskazuje, że składki członkowskie nie podlegają opodatkowaniu VAT jako wynagrodzenie za świadczone usługi. Podobnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście w odpowiedzi na pytanie podatnika (interpretacja nr 1435/PP1/443-71/06/ŁK z dnia 26 lipca 2006 r.) czy prawidłowo kwalifikuje składki członkowskie jako obrót zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, stwierdził, że "biorąc pod uwagę ww. przepisy (art. 5 oraz art. 8 ustawy VAT - przyp. Wnioskodawcy), tut. Organ podatkowy zauważa, że czynnikiem warunkującym kwestię opodatkowania pobieranych składek członkowskich oraz wpisowego jest cel, na który zostaną one przeznaczone. Wydatkowanie środków finansowych pochodzących z ww. źródeł na zakup usług i towarów, dokonywany w ramach prowadzonej działalności powoduje opodatkowanie tych środków podatkiem od towarów i usług, natomiast przeznaczenie składek członkowskich i wpisowego na utrzymanie, organizację i inne cele statutowe podmiotu nieprowadzącego działalności gospodarczej jest zdarzeniem nierodzącym obowiązku podatkowego w przedmiotowym podatku. Strona oświadcza, że składki członkowskie oraz wpisowe pobierane od hodowców przeznaczane są w całości na utrzymanie związku oraz finansowanie imprez hodowlanych w ramach działalności statutowej, w związku z tym wpisowe oraz składki członkowskie należy uznać za czynności nierodzące skutków prawnopodatkowych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług." Analogicznie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 27 stycznia 2010 r. (znak IBPP4/443-1/10/JP), gdzie czytamy, że „składka, członkowska wynika z faktu przystąpienia do stowarzyszenia i jest jedynie związana z pozostawaniem jego członkiem. Nie może natomiast być kwalifikowana jako składka członkowska opłata za przyszłe korzystanie z konkretnej rzeczy. Zatem w przypadku, gdy składki członkowskie są odpłatnością za dostawę towarów lub usługi świadczone przez stowarzyszenie na rzecz jego członków podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią wówczas opłatę za korzystanie z konkretnej rzeczy. Jeżeli natomiast taki bezpośredni związek nie istnieje a składki członkowskie przeznaczone są na potrzeby związane z utrzymaniem samego stowarzyszenia, z jego bieżącą działalnością i realizowaniem jego celów statutowych - wówczas nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług."

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przy tym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

W myśl art. 17 ust. 2 ustawy – w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, która podlega opodatkowaniu na terytorium Polski. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy ma zastosowanie gdy miejscem świadczenia a tym samym opodatkowania ustalonym na podstawie przepisów ustawy jest terytorium Polski. Przy tym warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy względem usług jest spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 stanowi import usług.

Natomiast kwestia określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług została uregulowana w Rozdziale 3 Dział V ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Towarami, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym łącznie spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy tym wskazać należy, że w dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Uwzględniając powyższe, jak również stanowisko Trybunału zaprezentowane w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development, zgodnie z którym korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, zaś w sytuacji, gdy taki związek nie istnieje (np. związek ma wyłącznie charakter pośredni, bo usługobiorcą jest cała branża a nie konkretny plantator), nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane VAT, stwierdzić należy, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług płatność (składka członkowska), która dokonywana jest jedynie w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w ostatnim z powołanych wyroków, organizacja ma dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mają bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. W tym bowiem przypadku nie można uznać, że składka członkowska ma charakter zapłaty za usługę, bowiem brak było bezpośredniego związku pomiędzy płatnością a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. Powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady, stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę).

Z opisu sprawy wynika, że Stowarzyszenie (Wnioskodawca) posiada siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, nie jest czynnym podatnikiem VAT, posiada rejestrację na potrzeby VAT unijnego. Wnioskodawca jest stowarzyszeniem, którego celem jest urzeczywistnienie wizji świata, w którym każdej osobie przysługują prawa zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i innych uznanych międzynarodowych normach dotyczących praw człowieka. Stowarzyszenie realizuje swój cel poprzez podejmowanie badań i działań zmierzających do zapobiegania ciężkim naruszeniom tych praw i zaniechania tych naruszeń, w tym poprzez działalność kampanijną, edukacyjną i rzeczniczą prowadzoną za pośrednictwem grup lokalnych oraz grup szkolnych i zespołów edukacyjnych. Stowarzyszenie jest członkiem międzynarodowego ruchu A, kierowanego przez Międzynarodowy Sekretariat. Wszelkie decyzje dotyczące wysokości składek oraz ich dystrybucji podejmowane są na spotkaniach Rady Międzynarodowej. Zgodnie z raportem z XXXII Spotkania Rady Międzynarodowej z 2015 r. ustalono sposób, że szacowana składka płacona przez poszczególne sekcje (czyli m.in. Wnioskodawcę) w danym roku będzie określana na podstawie przychodów uzyskiwanych w danym roku. Fakturowanie następuje przez podmiot A Limited - podmiot zarejestrowany w Wielkiej Brytanii. A Ltd jest zobowiązany do prowadzania rozliczeń składek Międzynarodowego Ruchu A. A Ltd nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności. W dniu 20 marca 2020 r. został wystawiony dokument zwany assessment invoice, przez A Limited na kwotę 50 781,00 zł jako składka za 2019 r. (opis na fakturze: 2019 Full year Assessment due). Faktura zawiera następujący opis: składka za 2019 r. (na fakturze opis: 2019 Full year Assessment due) wraz ze wskazaniem okresu, za który opłacana jest składka. Przyporządkowanie płaconej składce konkretnie świadczonej usługi lub dostawy towarów nie jest możliwe, gdyż składki członkowskie tworzące budżet Międzynarodowego Ruchu A są rozdysponowywane na bieżącą działalność i realizację celów statutowych ruchu. Nie jest możliwe określenie, czy dana część składki przypada na konkretne korzyści otrzymywane przez członków organizacji. Jednocześnie nie występuje sytuacja, w której po wykonaniu określonych świadczeń na rzecz sekcji, byłaby ona zobowiązana do zapłaty składki w określonej wysokości, gdzie składka mogłaby stanowić ekwiwalent za otrzymane od A Ltd świadczenie. W rezultacie składka członkowska za udział w Międzynarodowym Ruchu A nie jest ekwiwalentem konkretnych świadczeń. Składki członkowskie to obowiązkowe wpłaty podmiotów, które przystępują do współpracy w ramach Międzynarodowego Ruchu A . Stowarzyszenie opłacało składki członkowskie z tytułu udziału w Międzynarodowym Ruchu A , lecz A Ltd nie świadczy żadnych usług na rzecz Stowarzyszenia.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku opodatkowania składek członkowskich na podstawie faktury assessment invoice oraz przyszłych składek członkowskich wpłacanych na rzecz A Limited jako ewentualnego wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu.

Odnosząc się do niniejszych wątpliwości wskazać należy, że składki członkowskie zapłacone przez Stowarzyszenie jako członka Międzynarodowego Ruchu a na łączną kwotę 50 781,00 zł na podstawie faktury assessment invoice oraz przyszłe składki członkowskie należne na podstawie przyszłych tożsamych faktur nie stanowią wynagrodzenia za usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W analizowanym przypadku Wnioskodawca uiszczając składki członkowskie za udział w Międzynarodowym Ruchu A w celu posiadania statusu członka Międzynarodowego Ruchu A , nie jest usługobiorcą usług świadczonych przez A Ltd. Składki członkowskie wnoszone przez Wnioskodawcę na rzecz A Ltd nie są bowiem związane ze świadczeniem przez tą organizację konkretnych usług na rzecz Wnioskodawcy. Jak wskazał Wnioskodawca składki członkowskie to obowiązkowe wpłaty podmiotów, które przystępują do współpracy w ramach Międzynarodowego Ruchu A . Wysokość składki członkowskiej płaconej przez Wnioskodawcę jest określana na podstawie przychodów uzyskiwanych w danym roku. Przyporządkowanie płaconej składce konkretnie świadczonej usługi lub dostawy towarów nie jest możliwe, a składki członkowskie tworzące budżet Miedzynarodowego Ruchy A są rozdysponowane na bieżącą działalność i realizację celów statutowych ruchu. Jak dodaje Wnioskodawca nie jest możliwe określenie, czy dana część składki przypada na konkretne korzyści otrzymywane przez członków organizacji. Jednocześnie nie występuje sytuacja, w której po wykonaniu określonych świadczeń na rzecz Stowarzyszenia, byłaby ona zobowiązana do zapłaty składki w określonej wysokości, gdzie składka mogłaby stanowić ekwiwalent za otrzymane od A Ltd świadczenie. Zatem w przedmiotowej sprawie nie występuje wzajemność świadczeń, tj. poprzez wniesienie składki członkowskiej na podstawie wystawionej faktury oraz przyszłych składek członkowskich na podstawie przyszłych tożsamych faktur nie powstaje między Wnioskodawcą a A Ltd stosunek prawny, przedmiotem którego jest żądanie ze strony Wnioskodawcy wyświadczenia skonkretyzowanej usługi przez A Ltd. Składka członkowska zapłacona przez Stowarzyszenie jako członka Międzynarodwego Ruchu nie ma charakteru zapłaty za usługę, ponieważ brak jest bezpośredniego związku pomiędzy uiszczoną składką członkowską a otrzymanym świadczeniem, które przynosi bezpośrednie i skonkretyzowane korzyści Wnioskodawcy.

Wobec powyższego skoro – jak wskazano wyżej – w okolicznościach niniejszej sprawy nie dochodzi do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, to tym samym Wnioskodawca w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku (poprzez rozpoznanie importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy) w związku z otrzymaniem faktury od A Ltd z siedzibą w Wielkiej Brytanii.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w
(…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin