Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.196.2021.3.PM
z 4 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 8 kwietnia 2021 r. (data wpływu 14 kwietnia 2021 r.) uzupełnionym pismem z 17 czerwca 2021 r. (data wpływu 23 czerwca 2021 r.) oraz pismem z 2 lipca 2021 r. (data wpływu 7 lipca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. działek o nr 20 oraz 6 zabudowanych budynkiem mieszkalnym i budynkiem portierni – jest prawidłowe,
• opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. niezabudowanych działek o nr 3, 4 oraz 2 – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

14 kwietnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. działek o nr 20 oraz 6 zabudowanych budynkiem mieszkalnym i budynkiem portierni, jak również opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. niezabudowanych działek o nr 3, 4 oraz 2.

Wniosek został uzupełniony 17 czerwca i 2 lipca 2021 r. odpowiednio o wskazanie właściwego organu podatkowego, przedmiotu wniosku, numeru rachunku bankowego i wniesienie opłaty oraz doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Zgodnie z wnioskiem wierzyciela Komornik wszczął egzekucję z nieruchomości. Przedmiotem egzekucji jest zabudowana nieruchomość obejmująca działki gruntu nr 3, 4, 2, 6, 15, 20, 21.

Zabudowania:

• wolnostojący budynek mieszkalny typu rezydencjonalnego o powierzchni ogólnej 1954,00 m², powierzchni użytkowej 1092,80 m², powierzchni zabudowy 978,80 m²,
• budynek portierni o powierzchni zabudowy 60,00 m², powierzchni użytkowej 91,70 m².

Małżeństwo S nabyli od osób fizycznych 28 maja 1994 r. niezabudowaną nieruchomość stanowiącą grunt rolny i las o łącznym obszarze 8,1500 ha. 5 kwietnia 1995 r. ww. małżeństwo nabyło działkę gruntu 6, działka weszła w skład nieruchomości zapisanej w ww. księdze wieczystej. W latach 1995-1998 został wybudowany przez ww. budynek mieszkalny oraz budynek portierni (opisane wyżej). W nieruchomości zamieszkali Państwo S wraz z rodziną. Od momentu powstania budynków do dnia dzisiejszego nie dokonywano żadnych wydatków na ulepszenie ww. nieruchomości.

5 listopada 2014 r. S zawarli umowę przeniesienia prawa własności nieruchomości celem zwolnienia z długu i przenieśli prawo własności ww. nieruchomości na F. Pan F nabył ww. nieruchomość do majątku osobistego. W akcie notarialnym brak informacji o podatku VAT.

28 listopada 2014 r. Pan F. przeniósł własność nieruchomości na rzecz Sp. z o.o.

Dłużnik Sp. z o.o., nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT (sprawdzenia dokonano w dniu sporządzenia wniosku https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka). Ponadto dłużnik w ogóle nie widnieje podczas wyszukiwania podatników podatku VAT, nawet jako podmiot wykreślony. Dłużnik nie figuruje w rejestrze VAT.

Od momentu wybudowania budynku mieszkalnego oraz budynku portierni nieruchomość zamieszkiwana jest przez rodzinę Państwa S. Rodzina zamieszkuje nieruchomość od momentu jej wybudowania pomimo, że nieruchomość nie jest już własnością rodziny. Nieruchomość użyczona jest przez dłużnika rodzinie Państwa S w zamian za opiekę nad nieruchomością (nie okazano komornikowi żadnej umowy), dbanie o nieruchomość. Na terenie nieruchomości dłużnik nie prowadził działalności gospodarczej, nieruchomość służy i służyła tylko zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych rodziny Państwa S od momentu jej powstania czyli od roku 1998 i nie była wykorzystywana przez dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej. Od momentu powstania zabudowań nie czyniono żadnych nakładów na nieruchomość, nie dokonywano jej ulepszeń. Dłużnik nie ponosił żadnych wydatków na ulepszenie nieruchomości.

Komornik nie posiada wiedzy czy z tytułu nabycia nieruchomości przysługiwało dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego, gdyż dłużnik nie stawił się na wezwanie celem złożenia wyjaśnień. Akta księgi wieczystej nie zawierają w aktach notarialnych sprzedaży nieruchomości informacji o podatku VAT.

Ponadto w aktach księgi wieczystej znajduje się oryginał Aktu Notarialnego na mocy którego nieruchomość została obciążona ograniczonym prawem rzeczowym – prawem użytkowania na rzecz W. Prawo użytkowania ustanowione zostało na czas nieokreślony oraz zostało ustanowione odpłatnie, za wynagrodzeniem w kwocie 5.000,00 zł rocznie.

W uzupełnieniu do wniosku z 17 czerwca 2021 r. Zainteresowany wskazał, że wolnostojący budynek mieszkalny posadowiony jest na działce 20. Budynek portierni usadowiony jest na działce 6.

Nieruchomość obejmuje działki gruntu nr 3, 4, 2, 6, 15, 20 i 21. Pozostałe działki stanowią grunty niezabudowane.

Działki nr 3, 4, 2 objęte są Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej rezydencyjnej.

Działki przeznaczone są pod:

• 3 – ZL (zieleń leśna z możliwością zainwestowania rekreacyjnego), Zld (zieleń leśna – dolesienia);
• 4 – Zld (zieleń leśna – dolesienia)
• 2 – ZL (zieleń leśna z możliwością zainwestowania rekreacyjnego).
  
  

Działki nr 6, 15, 20, 21 nie są objęte Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego. Zgodnie z zapisami Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego opracowanego dla gminy, działka 20 położona jest na terenach lasów, działki 6, 15, 21 położone są na terenie gruntów rolnych klas IV-VI.

W przypadku działek (wszystkich) stanowiących grunt niezabudowany nie zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy, nie zostanie uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, z którego wynikać będzie przeznaczenie działek pod zabudowę.

Dłużnik nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Na terenie nieruchomości dłużnik nie prowadził działalności gospodarczej, nieruchomość służy i służyła tylko zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych rodziny Państwa S od momentu jej powstania czyli od roku 1998 i nie była wykorzystywana przez dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej. Nieruchomość od momentu nabycia jej przez dłużnika do dnia sprzedaży służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Państwa S i nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana przez dłużnika w żaden sposób.

W uzupełnieniu do wniosku z 2 lipca 2021 r. Wnioskodawca wskazał, że działki nr 3, 4, 2 objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy. Działki przeznaczone są pod:

• 3 – ZL (zieleń leśna ), Zld (zieleń leśna – dolesienia)
• 4 – Zld (zieleń leśna – dolesienia)
• 2 – ZL (zieleń leśna ).
  
  

Ww. działki nie są przeznaczone pod zabudowę, nie są gruntami budowlanymi, plan nie dopuszcza ich zabudowy obiektami budowlanymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy istnieje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej zabudowanej nieruchomości zapisanej w Księdze Wieczystej nr x prowadzonej przez Sąd czyniąc Komornika Sądowego płatnikiem tego podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy, Komornik sądowy uważa, że obowiązek podatkowy nie powstaje i Komornik w przypadku skutecznej sprzedaży w drodze licytacji publicznej nie będzie obowiązany jako płatnik do odprowadzenia podatku od towarów i usług.

Według art. 43. ust 1 pkt 10 ustawy z 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłyną okres krótszy niż dwa lata.
   
   

W ocenie organu egzekucyjnego dostawa nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim. Pod pojęciem pierwszego zasiedlenia rozumie się użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu.

Dłużnik stał się właścicielem nieruchomości w roku 2014. Wcześniejszy właściciel – małżeństwo S na gruncie wybudowało w latach 1995-1998 budynek mieszkalny wraz z portiernią, który to budynek zamieszkali. Następnie ww. małżeństwo zbyło nieruchomość na rzecz Pana F, który zbył nieruchomość na rzecz dłużnika, który jest trzecim właścicielem nieruchomości zabudowanej. Podczas używania nieruchomości od momentu wybudowania w latach 1995-1998 i jej zamieszkania nikt nie dokonywał wydatków na ulepszenie nieruchomości. Dłużnik użyczył w zamian za opiekę nad nieruchomością, nieruchomość rodzinie Państwa S, która mieszka tam i opiekuje się nieruchomością. Ponadto zgodnie z Aktem Notarialnym nieruchomość została obciążona ograniczonym prawem rzeczowym – prawem użytkowania na rzecz W. Prawo użytkowania ustanowione zostało na czas nieokreślony oraz zostało ustanowione odpłatnie, za wynagrodzeniem w kwocie 5.000,00 zł rocznie. Dłużnik nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie:

• opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. działek o nr 20 oraz 6 zabudowanych budynkiem mieszkalnym i budynkiem portierni – jest prawidłowe,
• opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. niezabudowanych działek o nr 3, 4 oraz 2 – jest nieprawidłowe.
  
  

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r., poz. 1438, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez komornika sprzedaż towarów będących własnością dłużnika jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel, (…).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, zarówno grunt, jak i budynek/budowla lub ich części spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 tej ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel danej nieruchomości – jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

W tym miejscu należy wskazać również, że z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, iż podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Podkreślić jednak należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana podatkiem VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 ze zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy – ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – na podstawie ust. 2 powołanego przepisu – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
   
   

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy o podatku od towarów i usług art. 2 pkt 33, odpowiada więc także treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

W związku z powyższym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Podkreślić należy, że analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie – według art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
   
   

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
3. adres budynku, budowli lub ich części.
   
   

Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych.

Podkreślić należy, że z uwagi na przywołane uregulowania, rezygnacji ze zwolnienia od podatku, o której mowa w art. 43 ust. 10 ustawy, można dokonać wyłącznie w odniesieniu do zwolnienia od podatku określonego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1. towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania;
2. przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
   
   

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogicznie opodatkowanie podatkiem VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (komornik sądowy) prowadzi egzekucję do majątku dłużnika – spółki z o.o. Przedmiotem egzekucji jest nieruchomość obejmująca m.in. 3 działki niezabudowane oraz 2 działki zabudowane. Na zabudowanych działkach posadowiony jest budynek mieszkalny oraz budynek portierni. Względem obu budynków doszło do pierwszego zasiedlenia i od jego momentu minęło co najmniej 2 lata. Względem budynków nie ponoszono wydatków na ich ulepszenie. Niezabudowane działki objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, z którego wynika, że nie są one przeznaczone po zabudowę.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. kwestii opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. działek o nr 20 oraz 6 zabudowanych budynkiem mieszkalnym i budynkiem portierni.

Analiza okoliczności przedstawionych w opisie sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do przedmiotowej transakcji sprzedaży należy uznać dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy. Zbycie ww. nieruchomości nastąpi bowiem w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Spółki. Czynność ta zatem będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

W odniesieniu natomiast do kwestii opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, w pierwszej kolejności należy wskazać, że sprzedaż działek zabudowanych budynkiem mieszkalnym i budynkiem portierni korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, posadowione na działkach budynki uległy pierwszemu zasiedleniu oraz od jego momentu minęło co najmniej 2 lata.

Tym samym, skoro dostawa nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynków upłynęło co najmniej 2 lata, spełnione zostaną przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku zawarte w ww. przepisie.

Również dostawa gruntu, na którym posadowione są zbywane budynki korzysta/będzie korzystać – zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy – ze zwolnienia od podatku.

Podsumowując, w analizowanym przypadku nie istnieje/nie będzie istniał obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej, gdyż sprzedaż Nieruchomości, tj. działek o nr 20 oraz 6 zabudowanych budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem portierni korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia od podatku.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać jako prawidłowe.

W dalszej części, celem ustalenia opodatkowania sprzedaży Nieruchomości, tj. niezabudowanych działek o nr 3, 4 oraz 2 należy rozważyć, czy zwolnieniem od podatku objęta jest/będzie również sprzedaż przedmiotowych działek.

Jak zostało wskazane powyżej, zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy objęta jest dostawa budynków, budowli lub ich części. Zatem przepis ten nie dotyczy dostawy działek stanowiących teren niezabudowany.

Odpowiadając na pytanie Wnioskodawcy, należy wskazać, że sprzedaż przez Komornika działek niezabudowanych nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy, działki te objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, z którego wynika, że nie są one przeznaczone pod zabudowę. Tym samym spełniają one definicję terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. W związku z tym, sprzedaż przedmiotowych działek wypełnia ustawowe przesłanki zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, w analizowanym przypadku nie istnieje/nie będzie istniał obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług obciążający czynność sprzedaży w trybie egzekucji sądowej, gdyż sprzedaż Nieruchomości, tj. niezabudowanych działek o nr 3, 4 oraz 2 korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że tutejszy organ zgadza się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, co do istoty rozstrzyganego problemu, czyli możliwości zastosowania przez Zainteresowanego zwolnienia od podatku VAT odnośnie sprzedaży nieruchomości, tj. ww. działek niezabudowanych. Oceniając jednak całościowo stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać je za nieprawidłowe, ponieważ podstawę do zwolnienia od podatku sprzedaży ww. działek niezabudowanych w trybie egzekucji sądowej stanowić będzie art. 43 ust. 1 pkt 9, a nie jak wskazał Wnioskodawca art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W niniejszej interpretacji rozstrzygnięto kwestię opodatkowania sprzedaży działek zabudowanych budynkiem mieszkalnym i budynkiem portierni (nr 20 i 6) oraz działek niezabudowanych (3, 4 i 2). Natomiast w odniesieniu do sprzedaży działek niezabudowanych (15 i 21) wydane zostało 4 sierpnia 2021 r. postanowienie nr 0112-KDIL1-2.4012.377.2021.1.PM o stwierdzeniu bezprzedmiotowości wniosku.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.