2021.07.15 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-1.4012.196.2021.4.HW
z 15 lipca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 marca 2021 r. (data wpływu 6 kwietnia 2021 r.), uzupełnionym pismem z 7 lipca 2021 r. (data wpływu 7 lipca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w strukturze cash-poolingu (pytania oznaczone we wniosku nr 3-8) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 kwietnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w strukturze cash-poolingu (pytania oznaczone we wniosku nr 3-8). Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 lipca 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wstęp

X spółka akcyjna (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT, wykonującym działalność produkcyjną. Spółka należy do grupy kapitałowej … (dalej: „Grupa”), działającej w dziedzinach lotnictwa, obronności i bezpieczeństwa.

Spółka planuje – wraz z innymi podmiotami z Grupy - przystąpić do systemu automatycznej centralizacji środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych (tzw. cash-pooling), w celu poprawy płynności finansowej Grupy.

W tym zakresie:

W pierwszej kolejności należąca do Grupy spółka (…) (nieposiadająca stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce) tj. spółka Y, zawrze nienazwaną umowę typu cash-pooling z bankiem (…) („Bank”).

Przedmiotem umowy będzie usługa automatycznej centralizacji środków pieniężnych (cash-pooling rzeczywisty) zgromadzonych na rachunkach bankowych. Usługa ta będzie świadczona przez Bank oraz powiązane z nim podmioty. W dalszej części umowa będzie nazywana „Umową cash-poolingu”.
Następnie Wnioskodawca przystąpi do Umowy cash-poolingu jako jej uczestnik. Nie jest wykluczone, że w przyszłości do Umowy przystąpią również inne podmioty z Grupy mające siedzibę w krajach innych niż Polska. Podmioty, które przystąpią do Umowy oraz Wnioskodawca nazywane będą dalej „Uczestnikami”.
Jednocześnie, Wnioskodawca, jako Uczestnik, zawrze z Pool Leaderem odrębne porozumienie w zakresie przystąpienia do Umowy cash-poolingu i uczestnictwa w systemie.

Y będzie pełnić w ramach omawianej umowy cash-poolingu tzw. funkcję agenta rozliczeniowego struktury (dalej: „Pool Leader”). Między Wnioskodawcą, a Pool Leaderem występują powiązania, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy CIT.

Natomiast Bank jest podmiotem, który nie jest powiązany kapitałowo bądź osobowo z Uczestnikami lub Pool Leaderem.

Istota Umowy cash-poolingu

Usługa cash-poolingu będzie świadczona przez Pool Leadera przy technicznym wsparciu Banku (oraz powiązanych z nim podmiotów) prowadzącego automatyczną centralizację środków pieniężnych i będzie polegała na transferowaniu, na zakończenie danego dnia, zgodnie z warunkami Umowy cash-poolingu:

części lub całości salda dodatniego na rachunkach bankowych Uczestników z rachunku Uczestnika na rachunek Pool Leadera lub
środków wystarczających do pokrycia części lub całości salda ujemnego na rachunkach bankowych Uczestników z rachunku Pool Leadera na rachunek Uczestnika,
tak, aby na rachunkach Uczestników zawsze uzyskać saldo równe zeru lub inne wcześniej ustalone saldo docelowe.

Bank (oraz powiązane z nim podmioty) będzie odpowiedzialny za techniczną stronę struktury, tj. za czynności związane z prowadzeniem rachunków Uczestników oraz Pool Leadera i dokonywaniem operacji związanych z poszczególnymi rachunkami biorącymi udział w systemie cash-poolingu zgodnie z treścią Umowy.

Na podstawie Umowy cash-poolingu i zgodnie z opisanym w niej zakresem, Pool Leader będzie upoważniony do działania w imieniu Uczestników oraz reprezentowania Uczestników w stosunkach z Bankiem.

Jednocześnie, Pool Lider będzie odpowiedzialny za to, aby w przypadku gdy salda dodatnie Uczestników są niewystarczające do pokrycia sald ujemnych innych Uczestników, aby na rachunku Pool Lidera zawsze były wystarczające środki na pokrycie ewentualnych sald ujemnych Uczestników. Oznacza to, że – dla przykładu – w przypadku, w którym na zakończenie danego dnia salda wszystkich Uczestników byłyby ujemne, to Pool Lider musi we własnym zakresie zapewnić środki na swoim rachunku bankowym, wystarczające do przetransferowania przez Bank środków pieniężnych na poszczególne rachunki Uczestników.

W sytuacji, w której dany Uczestnik (np. Spółka) będzie posiadał saldo dodatnie na rachunku bankowym, w wyniku czego środki pieniężne będą transferowane – w ramach Umowy cash-poolingu – z rachunku tego Uczestnika na rachunek Pool Lidera, Uczestnikowi takiemu będą należne odsetki.

Natomiast w sytuacji, w której dany Uczestnik (np. Spółka) będzie posiadała saldo ujemne na rachunku bankowym, w wyniku czego środki pieniężne będą transferowane – w ramach Umowy cash-poolingu – z rachunku Pool Lidera na rachunek Uczestnika, Uczestnik ten będzie musiał wypłacić odsetki.

Podmiotem uprawnionym do otrzymania odsetek będzie - w zależności od tego, który z Uczestników struktury udostępnił nadwyżkę środków finansowych:

Uczestnik struktury przekazujący nadwyżkę środków finansowych;
Pool Leader uzupełniający niedobory finansowe Uczestników.

Po stronie wymienionych wyżej podmiotów będzie dochodziło do ostatecznego i definitywnego przysporzenia, wobec czego należy uznać je za rzeczywistych właścicieli odsetek.

W tym zakresie, na żądanie Uczestnika, Bank będzie zobowiązany do przygotowania szczegółowego raportu z wyliczeniem odsetek należnych danemu Uczestnikowi lub Pool Leaderowi (oraz należnych od każdego Uczestnika lub Pool Leadera) w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu.

Odsetki będą wypłacane / otrzymywane raz w roku.

Szczegóły cash-poolingu

Wspomniany system cash-poolingu rzeczywistego będzie opierać się na następujących zasadach:

Uczestnik będzie posiadać w Banku (lub podmiocie powiązanym z Bankiem) otwarty bieżący rachunek bankowy (dalej: „Rachunek Bieżący”). W przypadku Wnioskodawcy rachunek otwarty będzie w polskim oddziale Banku. Wnioskodawca może mieć jednocześnie inne rachunki bankowe, również w innych bankach, które nie będą podlegały opisywanemu systemowi cash-poolingu.
Pool Leader, działający jako agent rozliczeniowy w ramach systemu cash-poolingu rzeczywistego, otworzy w Banku (lub podmiocie powiązanym z Bankiem) specjalny rachunek rozliczeniowy, za pośrednictwem którego będą realizowane operacje automatycznej centralizacji środków pieniężnych, tj. dziennego konsolidowania sald na Rachunku Bieżącym Uczestnika do zera lub do innej uzgodnionej kwoty (dalej: „Rachunek Rozliczeniowy”).
W ramach struktury cash-poolingu rzeczywistego, w trakcie każdego dnia roboczego będą wykonywane następujące operacje:
- Na zakończenie danego dnia roboczego będzie dochodziło do konsolidacji sald na Rachunku Bieżącym Uczestnika przy użyciu Rachunku Rozliczeniowego Pool Leadera. Konsolidacja będzie dokonywana w taki sposób, aby efektem dziennej konsolidacji sald był zerowy stan Rachunku Bieżącym Uczestnika na koniec każdego dnia.
- Środki wynikające z dodatniego salda na Rachunku Bieżącym będą przenoszone na Rachunek Rozliczeniowy, z kolei ujemne salda na Rachunku Bieżącym będą pokrywane ze środków zgromadzonych na Rachunku Rozliczeniowym Pool Leadera.
Niewykluczone, że w ramach struktury cash poolingu utworzone zostaną dla Uczestników subkonta (rachunki pośredniczące, dalej „Subkonta”), a środki w ramach rozliczeń konsolidacji będą przepływać również przez te rachunki. Oznacza to, że:
- W przypadku powstania dodatniego salda na Rachunku Bieżącym Uczestnika, dzienna nadwyżka środków z tego rachunku będzie w pierwszej kolejności kierowana z Rachunku Bieżącego na Subkonto, a następnie z Subkonta na Rachunek Rozliczeniowy Pool Leadera.
- W przypadku powstania ujemnego salda na Rachunku Bieżącym Uczestnika, dzienny niedobór środków na tym rachunku będzie w pierwszej kolejności uzupełniany poprzez przekierowanie środków z Subkonta na Rachunek Bieżący, a następnie powstały w ten sposób debet na Subkoncie będzie pokrywany ze środków zgromadzonych na Rachunku Rozliczeniowym.
Jeżeli za dany dzień na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi saldo dodatnie, Uczestnikowi przysługiwać będą odsetki. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi saldo ujemne, Uczestnik będzie obciążany z tego tytułu odsetkami debetowymi.
Rozliczenia będą prowadzone równolegle zarówno dla środków w polskich złotych, jak i dla środków w euro.

Z tytułu świadczenia usług w ramach struktury cash-poolingu Bank (lub powiązane z nim podmioty uczestniczące w świadczeniu usług) będzie pobierał od Pool Leadera wynagrodzenie za wykonywane czynności.

Ponadto w piśmie z 7 lipca 2021 r. – stanowiącym uzupełnienie wniosku – Zainteresowany w zakresie podatku od towarów i usług wskazał, co następuje.

Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności na rzecz pozostałych Uczestników i Pool Leadera. W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie otrzymywał wynagrodzenia za takie czynności. Wnioskodawcy będą jedynie przysługiwać odsetki od środków udostępnionych w ramach Umowy cash-poolingu na rzecz Pool Lidera, jeżeli Wnioskodawca będzie dysponował nadwyżką środków (zgodnie z systemem opisanym we wniosku). Wnioskodawca będzie jedynie udostępniał środki znajdujące się na rachunku bankowym w celu umożliwienia wypełniania postanowień Umowy cash-poolingu. Jedynym podmiotem przejawiającym aktywność w zakresie zarządzania środkami finansowymi jest Pool Leader przy wsparciu technicznym Banku.
Opisane w stanie faktycznym usługi będą świadczone przez Pool Leadera nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, na rzecz Wnioskodawcy, który posiada w Polsce swoją siedzibę. Usługi będą świadczone dla siedziby działalności gospodarczej Wnioskodawcy oraz dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy na terytorium Polski.
Usługa cash-poolingu będzie świadczona przez Pool Leadera przy technicznym wsparciu Banku (oraz powiązanych z nim podmiotów) prowadzącego automatyczną centralizację środków pieniężnych i będzie polegała na transferowaniu, na zakończenie danego dnia, zgodnie z warunkami Umowy cash-poolingu:
- części lub całości salda dodatniego na rachunkach bankowych Uczestników z rachunku Uczestnika na rachunek Pool Leadera lub
- środków wystarczających do pokrycia części lub całości salda ujemnego na rachunkach bankowych Uczestników z rachunku Pool Leadera na rachunek Uczestnika,
tak, aby na rachunkach Uczestników zawsze uzyskać saldo równe zeru lub inne wcześniej ustalone saldo docelowe. Bank (oraz powiązane z nim podmioty) będzie odpowiedzialny za techniczną stronę struktury, tj. za czynności związane z prowadzeniem rachunków Uczestników oraz Pool Leadera i dokonywaniem operacji związanych z poszczególnymi rachunkami biorącymi udział w systemie cash-poolingu zgodnie z treścią Umowy. Na podstawie Umowy cash-poolingu i zgodnie z opisanym w niej zakresem, Pool Leader będzie upoważniony do działania w imieniu Uczestników oraz reprezentowania Uczestników w stosunkach z Bankiem.
Oznacza to, że inni Uczestnicy systemu cash poolingu (za wyjątkiem Pool Leadera) nie będą wykonywać żadnych czynności na rzecz Wnioskodawcy.
Z tytułu świadczenia usług w ramach struktury cash-poolingu jedynie Pool Leader będzie wypłacał wynagrodzenie na rzecz Banku za wykonywane czynności.
Wynagrodzeniem Pool Leadera jest kwota pobierana przez Pool Leadera z rachunku należącego do Wnioskodawcy, obejmująca wynagrodzenie w postaci kwoty odsetek debetowych naliczonych od kwoty środków własnych zaangażowanych w systemie przez Pool Leadera, a z których korzysta Wnioskodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy (struktura cash-poolingu), Wnioskodawca jako Uczestnik nie będzie wykonywał żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), dalej „ustawa VAT”, (nawet wówczas, gdy będzie uzyskiwał odsetki), a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader przy wsparciu technicznym Banku? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
Czy w związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu Wnioskodawca jako podatnik będzie obowiązany do rozliczenia importu usług świadczonych przez Pool Leadera, natomiast nie będzie zobowiązany do rozpoznawania importu usług od innych Uczestników (nawet wówczas, gdy odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę odsetki będą efektywnie przekazywane do innych Uczestników)? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)
W jaki sposób należy określić podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w stosunku do usług świadczonych przez Pool Leadera w ramach przedstawionego systemu cash-poolingu? (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)
Czy w świetle przepisów ustawy VAT usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz Uczestników (w tym Wnioskodawcy) w ramach przedstawionego systemu cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług? (pytanie oznaczone we wniosku nr 6)
Czy wartość usług nabywanych przez Wnioskodawcę od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu powinna być uwzględniana przez Wnioskodawcę przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 7)
Czy w związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu Wnioskodawca będzie zobowiązany do stosowania art. 86 ust. 2a ustawy VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 8)

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy (struktura cash-poolingu), Wnioskodawca jako Uczestnik nie będzie wykonywał żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT (nawet wówczas, gdy będzie uzyskiwał odsetki), a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader przy technicznym wsparciu Banku (stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 3).
W związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu, Wnioskodawca jako podatnik będzie zobowiązany do rozliczenia importu usług świadczonych przez Pool Leadera, natomiast nie będzie zobowiązany do rozpoznawania importu usług od innych Uczestników (nawet wówczas, gdy odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę będą efektywnie przekazywane do innych Uczestników) (stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 4).
Podstawą opodatkowania usług świadczonych przez Pool Leadera podatkiem od towarów i usług będzie kwota pobierana przez Pool Leadera z rachunku należącego do Wnioskodawcy, obejmująca wynagrodzenie w postaci kwoty odsetek debetowych, jednak tylko i wyłącznie naliczonych od kwoty środków własnych zaangażowanych w systemie przez Pool Leadera, obciążających rachunek bankowy Wnioskodawcy (stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 5).
Usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz uczestników (w tym także Wnioskodawcy) w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z podatku od towarów i usług (stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 6).
Wartość usług nabywanych od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu nie powinna być uwzględniana przez Wnioskodawcę przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy VAT (stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 7).
W związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do stosowania art. 86 ust. 2a ustawy VAT (stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 8).

Uzasadnienie

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3

W ocenie Wnioskodawcy, w ramach przedstawionego systemu automatycznej centralizacji środków pieniężnych Grupy (cash-pooling), Wnioskodawca jako Uczestnik nie będzie wykonywał żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader przy technicznym wsparciu Banku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 ze zm.), dalej: „ustawa VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi odpłatnej dostawy towarów - art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

W opisanym stanie faktycznym w roli podmiotu świadczącego usługę występuje Pool Leader. W świetle przedstawionej struktury cash-poolingu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania środkami pieniężnymi Wnioskodawcy są wykonywane przez Pool Leadera przy wsparciu technicznym Banku.

Natomiast pomiędzy Wnioskodawcą a pozostałymi podmiotami będącymi Uczestnikami systemu cash-poolingu nie będzie istniał żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne powiązane z płatnościami w systemie cash-poolingu. Transfery pomiędzy rachunkami przeprowadzane są automatycznie, bez konieczności zawierania odrębnych umów między podmiotami, które przystąpiły do systemu cash poolingu. Jedynym zaś podmiotem przejawiającym aktywność w zakresie zarządzania środkami finansowymi jest Pool Leader przy wsparciu technicznym Banku.

Udostępnianie przez Uczestników – w tym Wnioskodawcę – swoich rachunków bankowych w celu wypełniania postanowień Umowy cash-poolingu nie stanowi odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Uczestnik struktury cash-poolingu nie świadczy żadnych usług i nie przejawia żadnej aktywności w związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu. Uczestnik jest jedynie odbiorcą usług.

Wszelkie czynności faktyczne i prawne (przykładowo, operacje związane z rozliczeniami w ramach systemu cash-poolingu) polegające na automatycznej centralizacji środków pieniężnych uczestników cash-poolingu dokonywane są przez Pool Leadera przy technicznym wsparciu Banku. Natomiast czynności wykonywane przez Uczestnika, umożliwiające dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach systemu, nie stanowią odrębnego świadczenia przez Uczestnika usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT (nawet wówczas, gdy Wnioskodawcy zostaną wypłacone odsetki z tytułu korzystania z jego nadwyżek finansowych). Czynności te należy kwalifikować jako elementy pomocnicze, niezbędne dla skutecznego świadczenia przez Bank usług automatycznej centralizacji środków pieniężnych uczestników cash-poolingu.

Ponadto, celem udziału Uczestnika w systemie cash-poolingu jest podniesienie efektywności własnych rozliczeń finansowych – czynności podejmowane przez Uczestnika w ramach struktury cash-poolingu nie są zatem dokonywane w celu świadczenia usług na rzecz innego, konkretnego podmiotu. Tymczasem pojęcie świadczenia zakłada istnienie innego podmiotu będącego odbiorcą usługi. W konsekwencji, nie można byłoby więc mówić o jakiejkolwiek formie świadczenia usług przez Uczestnika. Jak potwierdza doktryna prawa podatkowego, czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako świadczenie usług jedynie wtedy, gdy istnieje związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią wynagrodzenie za wykonaną usługę. Warunkiem opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonego świadczenia jest zidentyfikowanie beneficjenta tej usługi. Nie można mówić o czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez zidentyfikowania podmiotu, który faktycznie uzyskuje korzyść w związku z otrzymaniem świadczenia (J. Matarewicz [w:] Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, Gdańsk 2020, art. 8.).

Powyższa argumentacja znajduje potwierdzenie w wydawanych indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, przykładowo w Interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 kwietnia 2018 r. (numer 0114-KDIP1-3.4012.74.2018.4.JF) oraz w Interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2019 r. (numer 0111-KDIB3-1.4012.960.2018.2.MSO).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4

W ocenie Wnioskodawcy, w konsekwencji uczestniczenia w systemie cash-poolingu i nabywania usług świadczonych przez Pool Leadera, Wnioskodawca – jako podatnik – zobowiązany będzie do rozliczenia importu usług.

Stosownie do art. 28b ustawy VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podmiotów będących podatnikami (w rozumieniu zapisów art. 28a ustawy VAT) jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2, art. 28n ustawy VAT.

Natomiast zgodnie z treścią art. 2 pkt 9 ustawy VAT, importem usług jest świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT, podatnikami podatku od towarów i usług są m.in. osoby prawne nabywające usługi, przy spełnieniu następujących warunków:

usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
usługobiorcą jest w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opisane w stanie faktycznym usługi automatycznej centralizacji środków pieniężnych, tj. usługi zarządzania środkami finansowymi (cash-pooling), stanowiące usługi finansowe, są świadczone przez Pool Leadera nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, na rzecz Wnioskodawcy, który posiada w Polsce swoją siedzibę. Oznacza to, że usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski zgodnie z art. 28b w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT. Wnioskodawca będzie zatem obowiązany do rozliczenia tej transakcji w zakresie podatku od towarów i usług jako podatnik (nabywca przedmiotowych usług).

Powyższa argumentacja znajduje potwierdzenie w wydawanych indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, przykładowo w Interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2019 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.960.2018.2.MSO. Dyrektor wskazał w uzasadnieniu tej interpretacji, co następuje.

„Należy zauważyć, że w ramach przedstawionego systemu rozliczanie stron następuje pomiędzy Pool Leaderem a Wnioskodawcą, zatem w niniejszej sprawie Wnioskodawca nabywa usługę bezpośrednio od Pool Leadera. Natomiast Bank będzie zapewniał tylko techniczne narzędzia systemu cash-poolingu. Natomiast usługobiorca (Wnioskodawca) spełniać będzie warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, a zatem w niniejszym przypadku rozpozna on po swojej stronie import usług, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski”.

Natomiast Wnioskodawca nie będzie obowiązany do rozpoznawania importu usług od innych Uczestników, nawet wówczas, gdy Uczestnicy Ci będą rzeczywistymi odbiorcami odsetek pobieranych od Wnioskodawcy. Pomiędzy tymi Uczestnikami a Wnioskodawcą nie istnieje bezpośredni stosunek prawny, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Zarówno Wnioskodawca, jak również inni Uczestnicy są biernymi uczestnikami struktury, w ramach której zarządzenie środkami finansowymi dokonywane jest przez Pool Leadera.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 5

W ocenie Wnioskodawcy, podstawą opodatkowania usług świadczonych przez Pool Leadera podatkiem od towarów i usług będzie kwota pobierana przez Pool Leadera z rachunku należącego do Wnioskodawcy, obejmująca wynagrodzenie w postaci kwoty odsetek debetowych – jednak wyłącznie naliczonych od kwoty środków własnych zaangażowanych przez Pool Leadera, obciążających rachunek bankowy Wnioskodawcy. Wynagrodzenia Pool Leadera nie będą stanowiły odsetki od środków zaangażowanych przez innych Uczestników cash poolingu.

Stosownie do treści z art. 29a ust. 1 ustawy VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy VAT, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku, Pool Leader w ramach świadczonej usługi może być uprawniony do naliczania odsetek od środków finansowych udostępnionych uczestnikom cash poolingu.

W ocenie Wnioskodawcy, świadczeniem należnym Pool Leaderowi, będącym podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako import usług, jest wynagrodzenie z tytułu oprocentowania środków własnych Pool Leadera udostępnionych Wnioskodawcy.

Natomiast wynagrodzenie w postaci odsetek od środków udostępnianych przez innych niż Pool Leader Uczestników, czyli przez inne zagraniczne spółki będące członkami Grupy, które przystąpią do Umowy cash-poolingu, nie powinno być uwzględniane w podstawie opodatkowania importu usług. Odsetki te nie stanowią bowiem wynagrodzenia Pool Leadera i nie jest on ich beneficjentem. Pool Leader w zakresie tych odsetek dokonuje jedynie przesunięć pomiędzy uczestnikami systemu.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 6

W ocenie Wnioskodawcy, usługi świadczone przez Pool Leadera na rzecz Wnioskodawcy i innych Uczestników w ramach cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT, zwolnione od podatku są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Usługi cash-poolingu nabywane przez Wnioskodawcę, a świadczone przez Pool Leadera, stanowią usługi w zakresie kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów i są usługami pośrednictwa finansowego w zakresie depozytów, środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, a zatem są usługami pośrednictwa finansowego, objętymi zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT.

Powyższa argumentacja znajduje potwierdzenie w wielu indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 kwietnia 2018 r., numer 0115-KDIT1-1.4012.112.2018.2.DM, czy też w interpretacji z dnia 7 marca 2019 r., numer 0111-KDIB3-1.4012.960.2018.2.MSO.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 7

W ocenie Wnioskodawcy, przy kalkulacji tzw. współczynnika, zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy VAT, nie powinna być uwzględniana przez Wnioskodawcę wartość usług nabywanych w ramach struktury cash-poolingu od Pool Leadera.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy VAT, co do zasady, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Podatnikowi przysługuje więc prawo do zmniejszenia podatku należnego o podatek naliczony w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z treścią art. 90 ust. 1 ustawy VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jak stanowi art. 90 ust. 2 ustawy VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl ust. 3 cytowanego powyżej artykułu, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy VAT, przez pojęcie sprzedaży rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W konsekwencji, do obrotu będącego podstawą do obliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy VAT, nie wlicza się takich zdarzeń jak import usług. Wartość importu usług nie powiększa kwoty obrotu, o którym mowa w art. 90 ustawy VAT.

Wartość usług nabywanych od Pool Leadera w ramach cash-poolingu, stanowiących dla Wnioskodawcy import usług, nie powinna być uwzględniania przez Wnioskodawcę przy obliczaniu proporcji wynikającej z art. 90 ust. 3 ustawy VAT.

Powyższa argumentacja znajduje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 marca 2019 r., numer 0111-KDIB3-1.4012.960.2018.2.MSO.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 8

W ocenie Wnioskodawcy, nie będzie on zobowiązany do stosowania art. 86 ust. 2a ustawy VAT w związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu.

Stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy VAT.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Powinien on najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 2b ustawy VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej powinno się rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej określonej przepisami art. 15 ust. 2 i 3 ustawy VAT. Mieszczą się tutaj działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem od towarów i usług - na przykład otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów czy też sprzedaż tzw. trudnych wierzytelności.

Przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się natomiast sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy VAT – na przykład działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa.

Wykładnia przepisów prowadzi do wniosku, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia podatku od towarów i usług naliczonego przy wykorzystaniu tzw. pre-współczynnika uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków:

podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
podatnik nabywa towary lub usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku;
podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów lub usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

W konsekwencji, konieczność kalkulowania pre-współczynnika dotyczy podmiotów, które funkcjonują równocześnie w dwóch sferach, tj. jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jak i podmioty, które prowadzą działalność niemającą takiego charakteru (np. działalność związaną z realizacją zadań publicznych lub działalność charytatywną prowadzoną przez fundacje).

System cash-poolingu stanowi popularną formę efektywnego zarządzania środkami finansowymi, która poprawi płynność finansową Wnioskodawcy. Uczestnictwo w systemie umożliwi obniżenie kwoty odsetek płaconych z tytułu ewentualnego zadłużenia oraz pozwoli na uzyskanie dochodów z nadwyżek finansowych posiadanych przez Wnioskodawcę. Opisane korzyści nie pozostaną bez wpływu na przychody osiągane przez Wnioskodawcę w związku z prowadzaną działalnością gospodarczą.

Z uwagi więc na to, że uczestnictwo w systemie cash-poolingu ma ścisły związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, a jednocześnie nie stanowi odrębnego przedmiotu działalności. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy VAT.

Powyższa argumentacja znajduje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 maja 2018 r., numer 0111-KDIB3-1.4012.171.2018.2.ICZ oraz interpretacji z dnia 7 marca 2019 r., numer 0111-KDIB3-1.4012.960.2018.2.MSO.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska Wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając zatem powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Organ jedynie podkreśla, że aktualny tekst ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – opublikowany jest w Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.

Ponadto informuje się, że od dnia 1 lipca 2020 r. art. 29a ust. 1 ustawy obowiązuje w następującym brzmieniu: „podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika”.

Niniejsza interpretacja ma zastosowanie jedynie w stosunku do Wnioskodawcy i nie ma zastosowania dla innych uczestników opisanej we wniosku struktury cash-poolingu.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informuje się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od towarów i usług (pytania oznaczone we wniosku nr 3-8). W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych została wydana interpretacja, a w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin