Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.322.2021.4.PRP
z 30 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 29 kwietnia 2021 r. (data wpływu 5 maja 2021 r.), uzupełnionym pismem z 17 sierpnia 2021 r. (data wpływu 24 sierpnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawczyni za podatnika podatku VAT w związku z planowaną sprzedażą udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 i tym samym niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ww. transakcji– jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

5 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• nieuznania Wnioskodawczyni za podatnika podatku VAT w związku z planowaną sprzedażą udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 i tym samym niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ww. transakcji,
  

• niekorzystania ze zwolnienia od podatku planowanej sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1,
  

oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek został uzupełniony pismem z 17 sierpnia 2021 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy oraz przeformułowanie pytania nr 3 wniosku oraz własnego stanowiska do pytania nr 3.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (posiada polską rezydencję podatkową).

Razem z dwoma innymi byłymi wspólnikami spółki cywilnej jest ona użytkownikiem wieczystym (po 1/3 udziału) nieruchomości znajdującej się na obszarze miasta …..

Nieruchomość została zakupiona w 2005 r. przez wszystkich trzech wspólników spółki cywilnej w czasie funkcjonowania spółki w związku z jej działalnością, w ramach licytacji komorniczej w postępowaniu upadłościowym. Podstawowym dowodem nabycia nieruchomości nie była faktura VAT, a postanowienie Sądu Rejonowego … o przysądzeniu własności z dnia 22 czerwca 2005 r. Nieruchomość została nabyta w drodze przetargu, którego przedmiotem było prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność budowli (budynków) znajdujących się na gruncie, tj. pawilonu o powierzchni zabudowy 128 m.kw. oraz pawilonu o powierzchni 45 m.kw.

Zgodnie z protokołem opisu i oszacowania sporządzonym na zlecenie komornika prowadzącego postępowanie licytacyjne prawo użytkowania wieczystego wycenione zostało na kwotę czterokrotnie przewyższającą wartość wskazanych wyżej naniesień znajdujących się na nieruchomości. Jak wynika z postanowienia Sądu Rejonowego .. z dnia 26 września 2005 r. w okresie po przybiciu a przed przysądzeniem własności ww. nieruchomości w czerwcu 2005 r. wszelkie naniesienia znajdujące się na terenie nieruchomości zostały usunięte z nieruchomości (według oświadczenia Syndyka „zostały tylko fundamenty”). Przejście prawa użytkowania wieczystego na Wnioskodawczynię nastąpiło w dacie uprawomocnienia się postanowienia w sprawie przysądzenia własności. W tej dacie nieruchomość nie była już zatem zabudowana. Jednocześnie powołanym wyżej postanowieniem z dnia 26 września 2005 r. Sąd Rejonowy .. zezwolił Syndykowi na zawarcie ugody z wspólnikami spółki cywilnej mocą, której Syndyk zapłacił spółce kwotę odpowiadającą wartości naniesień tytułem odszkodowania „za zdewastowane i skradzione elementy naniesień na nieruchomości.”. Ugoda została zrealizowana.

Jak wynika zatem z powyższego faktycznym przedmiotem nabycia przez wspólników spółki cywilnej było prawo użytkowania wieczystego gruntu, bowiem pozostałe znajdujące się na nieruchomości w momencie przysądzania zanikowe obiekty nie przedstawiały faktycznie jakiejkolwiek wartości oraz w konsekwencji z uwagi na swą szczątkowość nie wypełniały (oraz nie wypełniają do dnia dzisiejszego) w oczywisty sposób definicji budynków czy też budowli (pomimo zapisów w księdze wieczystej nieruchomości mówiącej o istnieniu budynku).

Warto również podkreślić, że ani istniejąca spółka cywilna, ani też Wnioskodawczyni czy też którykolwiek z pozostałych byłych wspólników spółki nigdy nie czynił jakichkolwiek nakładów/inwestycji dotyczących przedmiotowej nieruchomości.

Przedmiotowa nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej samej spółki cywilnej, jak i któregokolwiek ze wspólników. Przedmiotowa nieruchomość nie była zakupiona w 2005 r. z jakąś szczególną motywacją w zakresie celu jej wykorzystania przez spółkę. Pojawił się pomysł wykorzystania nieruchomości do budowy siedziby kancelarii Wnioskodawczyni i innych wspólników spółki. W związku z tym wyłącznym działaniem związanym z nieruchomością było uzyskanie w 2010 r. decyzji administracyjnej Prezydenta Miasta .. o warunkach zabudowy dla inwestycji „..polegającej na budowie zespołu budynków mieszkalno-handlowo-usługowych wraz z urządzeniami budowlanymi, wewnętrznym układem komunikacyjnym i zjazdami”. Decyzja ta nigdy nie została wykorzystana przez wspólników do jakiejkolwiek działalności inwestycyjnej.

Ze spółki cywilnej, której wspólnicy byli współużytkownikami wieczystymi nieruchomości w roku 2013 odszedł jeden wspólnik, a w ramach spłaty przeniesiony został na niego udział w wysokości 1/3 w tej nieruchomości. Sama spółka cywilna została rozwiązana w dniu 5 czerwca 2013 r., i od tego czasu nieruchomość należy do majątku prywatnego trzech osób fizycznych, z których każdy posiada udział wynoszący 1/3.

Należy również zaznaczyć, że przedmiotowa nieruchomość objęta jest obecnie miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym dopuszczona jest możliwość lokowania w ramach nieruchomości budynków o funkcji mieszkaniowej lub usługowej albo handlowej, z ograniczeniem powierzchni handlu. Nieruchomość nie była ujmowana w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Przedmiotowa nieruchomość nie była objęta remanentem likwidacyjnym.

W chwili obecnej wszyscy byli wspólnicy spółki cywilnej, do których obecnie należy nieruchomość rozważają zbycie swoich udziałów dotyczących nieruchomości z majątku prywatnego w drodze sprzedaży ich podmiotowi trzeciemu.

Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej poza spółką partnerską .., w ramach której wykonuje zawód adwokata. Wnioskodawczyni nie wykonuje działalności gospodarczej, której przedmiotem jest obrót nieruchomościami. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, w ramach rozliczeń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych zastosowanie ma stawka liniowa.

Ponadto w uzupełnieniu wskazano:

1. Nieruchomość, o której mowa we wniosku stanowi jedną działkę o numerze ewidencyjnym 1.
2. Przedmiot działalności gospodarczej spółki cywilnej - 74.11.Z Działalność prawnicza - (kod PKD 2004), 69.10.Z Działalność prawnicza - (kod PKD 2007).
3. Postanowienie o przysądzeniu własności uprawomocniło się 19 lipca 2005 r.
4. Postanowienie o przysądzeniu własności wystawione było na rzecz wspólników spółki cywilnej, w tym na Wnioskodawczynię na prawach współwłasności łącznej, uwzględniając to, że nabywcy kupili nieruchomość jako wspólnicy spółki cywilnej na podstawie art. 998 § 1 kodeksu postępowania cywilnego.
5. Na pytanie tut. Organu o treści: „Czy na dzień uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności na działce/działkach znajdowały się obiekty budowlane (budynki/budowle/urządzenia budowlane)? (…)”, Wnioskodawca wskazał, że na dzień uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności na działce nie znajdowały się obiekty budowlane (budynki/budowle/urządzenia budowlane).
6. Ponadto na pytanie o treści: „Jeżeli odpowiedź na powyższe pytanie nr 5 jest twierdząca, proszę wskazać, jakie obiekty budowlane (budynki/budowle/urządzenia budowlane) znajdowały się na działce/działkach z uwzględnieniem ich numerów ewidencyjnych?”, Zainteresowana wskazała, że nie dotyczy.
7. Nadto na pytanie o treści: „Na kogo została wystawiona decyzja o warunkach zabudowy dla inwestycji „polegającej na budowie zespołu budynków mieszkalno-handlowo-usługowych wraz z urządzeniami budowlanymi, wewnętrznym układem komunikacyjnym i zjazdami” w 2010 r. przez Prezydenta Miasta ..:
   • na Spółkę cywilną?
   • na wspólników Spółki cywilnej tj. w tym na Wnioskodawcę?”,

Wnioskodawczyni wskazała, że decyzja ustalająca warunki zabudowy wydana została na spółkę cywilną.

8. W odpowiedzi na pytanie: „W związku z informacjami wynikającymi z opisu sprawy, że: „ (…) nieruchomość została zakupiona w czasie funkcjonowania spółki w związku z jej działalnością (…)” oraz „(…) przedmiotowa nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej samej Spółki, jak i któregokolwiek ze wspólników (…)”, należy wskazać, jakie faktycznie zastosowanie miała ww. nieruchomość bądź do jakich celów była wykorzystywana od momentu nabycia do momentu planowanej sprzedaży?”, Zainteresowana wskazała, że wskazana nieruchomość nie miała faktycznie żadnego zastosowania w spółce i nie była wykorzystywana w żadnej mierze od momentu jej nabycia do momentu planowanej sprzedaży. Jak Wnioskodawczyni wskazywała w treści wniosku przedmiotowa nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej samej spółki cywilnej, jak i któregokolwiek ze wspólników.
   
9. Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była udostępniana innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy.
   
10. Na dzień sprzedaży nieruchomość będzie niezabudowana.
    
11. Wnioskodawczyni nie zawarła i w chwili obecnej nie planuje zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży udziału prawa użytkowania wieczystego działki z przyszłym nabywcą.
    
12. Wnioskodawczyni nie dokonywała kiedykolwiek sprzedaży działek.
    
13. Wnioskodawczyni nie posiada innych działek, które w przyszłości zamierza sprzedać.
    
14. Spółka cywilna była zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT w okresie od 26 stycznia 2006 r. do 1 lipca 2013 r. (data zgłoszenia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT).
    
15. Nabycie nieruchomości w 2005 r., nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu VAT o czym świadczyła treść postanowienia sądu rejonowego o przysądzeniu.
    
16. Przy nabyciu nieruchomości w 2005 r. nie był wykazany podatek należny. Nie był wykazany bowiem nabycie nie następowało w ramach czynności podlegających opodatkowaniu VAT.
    
17. W związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości w 2005 r. ani spółce cywilnej ani też Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
    
18. Na pytanie o treści: „Z jakich powodów przedmiotowa nieruchomość nie została objęta remanentem likwidacyjnym?”, Wnioskodawca wskazał, że nie dysponuje wiedzą pozwalającą na udzielenie odpowiedzi na to pytanie.
    
19. W związku z rozwiązaniem spółki cywilnej, w której Wnioskodawczyni była wspólnikiem ww. nieruchomość nie została opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
    
20. Nieruchomość od momentu nabycia w 2005 r. do dnia sprzedaży ani nie była ani nie jest wykorzystywana do jakiejkolwiek działalności, w tym również wyłącznie do wykonywania działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.
    
21. Nieruchomość na dzień sprzedaży nie będzie zabudowana.
    
    

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z ewentualną sprzedażą udziału w opisywanej nieruchomości przez Wnioskodawczynię, będzie ona działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (VAT) o którym stanowi art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług (pytanie nr 2 wniosku)?
2. Jeśli zostałoby uznane, że Wnioskodawczyni w związku ze zbyciem udziałów w opisanej nieruchomości działa w charakterze podatnika VAT (odpowiedź na pytanie nr 2 uznająca stanowisko Wnioskodawczyni za nieprawidłowe), to czy czynność taka będzie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9) ww. ustawy? (pytanie nr 3 wniosku)?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1) (Ad. 2 wniosku)

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w związku z ewentualną sprzedażą udziału w opisywanej nieruchomości przez Wnioskodawczynię, nie będzie ona działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w związku z czym nie będzie zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu zbycia udziału.

Uzasadniając powyższe twierdzenie przede wszystkim należy podkreślić, że aby określona czynność związana z dostawą towaru (przeniesieniem praw) podlegała opodatkowaniu VAT musi być dokonana przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT (innymi słowy przez osobę wykonującą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT).

Jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6 i pkt 7 przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie tego prawa.

Jednocześnie na podstawie normy z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza (w oparciu o postanowienia ust. 2 art. 15 ustawy) obejmuje z kolei wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne. W związku z powyższym, aby określona sfera aktywności danej osoby kwalifikowała się jako działanie podlegające opodatkowaniu VAT musi ona być dokonana przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT, a więc przez podmiot wykonujący działalność gospodarczą rozumianą m.in. jako działanie handlowca.

Odnosząc powyższe do okoliczności związanych z planowanymi działaniami Wnioskodawczyni względem udziału w opisywanej nieruchomości, należy uznać, że nie będzie ona działała w charakterze podatnika VAT, wykonującego działalność gospodarczą o której stanowi ustawa. Wnioskodawczyni będzie jedynie rozporządzała swoim prywatnym majątkiem, do którego od momentu rozwiązania spółki cywilnej w 2013 r. należy udział w zbywanej nieruchomości.

Warto przy tym podkreślić, że od prawie 8 lat udziały w nieruchomości stanowią majątek osobisty każdego ze wspólników, który nie jest wykorzystywany w jakimkolwiek stopniu w ramach działalności gospodarczej któregokolwiek z byłych wspólników spółki cywilnej. Co więcej, nieruchomość ta nigdy nie była wykorzystywana również w prowadzonej przez spółkę cywilną działalności (w czasie trwania spółki). Nigdy również nie poczyniono jakichkolwiek nakładów materialnych służących późniejszemu wykonywaniu działalności z wykorzystaniem owej nieruchomości. Ponadto nieruchomość ta nie była oraz nie jest obecnie przygotowywana w jakiejkolwiek mierze do zbycia (sprzedaży). Zarówno Wnioskodawczyni, jak i pozostali byli wspólnicy spółki cywilnej dysponujący udziałami w nieruchomości nie wykonują obecnie jakichkolwiek działań charakteryzujących podmioty występujące profesjonalnie na rynku obrotu nieruchomościami, takich jak uzbrojenie terenu, jego podział czy też działania marketingowe lub promocyjne.

Wszystkie wskazane powyżej okoliczności nakazują uznać, że ewentualne zbycie przez Wnioskodawczynię udziału w opisywanej nieruchomości nie będzie następowało w ramach wykonywania przez niego jako podatnika VAT działalności gospodarczej, o której stanowi art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Ad 2. (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku i oznaczonym jako Ad 3.)

Gdyby przyjąć, że Wnioskodawczyni w związku z mającą nastąpić sprzedażą udziału w nieruchomości działa w charakterze podatnika VAT, to w ocenie Wnioskodawczyni należałoby uznać, że przedmiotem zbycia będzie niezabudowany grunt, który jest przeznaczony pod zabudowę, a w związku z tym podlega opodatkowaniu VAT, nie korzystając przy tym ze zwolnienia z podatku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że w stanie faktycznym analizowanej sprawy nieruchomość, która może być przedmiotem zbycia nie zawiera jakichkolwiek obiektów, które przedstawiałyby faktycznie jakąkolwiek wartość oraz które mogłyby w jakimkolwiek stopniu spełniać definicję budynku czy też budowli lub urządzenia budowlanego. Nie zmienia tego rzeczywistego obrazu w żaden sposób zapis w księdze wieczystej nieruchomości mówiący o istnieniu na działce budynku. Stąd przedmiotem zbycia może być wyłącznie niezabudowana nieruchomość. Jak wskazuje się przy tym również w orzecznictwie (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1272/16 LEX nr 2553532) dostawa działki na której stoi jedynie nieistotna dla charakteru obiektu budowlanego część budynku (np. ganek, schody, czy taras), dotyczy terenu niezabudowanego.

W rezultacie należałoby przyjąć, że przedmiotem ewentualnej sprzedaży przez Wnioskodawczynię i pozostałych współwłaścicieli będzie faktycznie grunt niezabudowany w rozumieniu ustawy o podatku VAT, przy czym będzie to jednocześnie teren budowlany. Zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, tereny budowlane, to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Jak wynika z opisu stanu faktycznego dla przedmiotowego gruntu, który może zostać sprzedany przez Wnioskodawczynię i innych współwłaścicieli została wydana w 2010 r. decyzja o warunkach zabudowy dla inwestycji obejmującej budowę zespołu budynków mieszkalno-handlowo-usługowych. Stąd też obecnie grunt będący przedmiotem zbycia przez byłych wspólników należy uznać za teren budowlany.

Nieruchomość niezabudowana o przeznaczeniu budowlanym nie korzysta ze zwolnienia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT obejmującego dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe oznacza natomiast, że z przedmiotowego punktu widzenia dostawa opisywanej nieruchomości – gdyby uznać, że Wnioskodawczyni działa w charakterze podatnika VAT – podlegałaby zatem opodatkowaniu VAT według właściwej stawki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Wnioskodawczyni za podatnika podatku VAT w związku z planowaną sprzedażą udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 i tym samym niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT ww. transakcji jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez sprzedaż należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów – art. 2 pkt 22 ustawy.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1. określone udziały w nieruchomości,
2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
   
   

Pojęcie dostawy towarów ustawodawca zdefiniował w art. 7 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.).

Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W kwestii opodatkowania podatkiem VAT planowanej sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Zainteresowana, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowego udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 podejmowała/będzie podejmować aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

W tym miejscu należy przytoczyć orzeczenie z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, z którego wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, producenta, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną.

Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska TSUE – w przypadku osób fizycznych, które dokonują zbycia towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku VAT. Zainteresowana prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki partnerskiej, w ramach której wykonuje zawód adwokata. Wnioskodawczyni nie wykonuje działalności gospodarczej, której przedmiotem jest obrót nieruchomościami. Zainteresowana razem z dwoma innymi byłymi wspólnikami rozwiązanej spółki cywilnej jest użytkownikiem wieczystym (po 1/3 udziału) nieruchomości składającej się z jednej działki o nr 1. Spółka cywilna była zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT w okresie od 26 stycznia 2006 r. do 1 lipca 2013 r. (data zgłoszenia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT).

Nieruchomość została zakupiona w 2005 r. przez wszystkich trzech wspólników spółki cywilnej w czasie funkcjonowania ww. spółki cywilnej w ramach licytacji komorniczej w postępowaniu upadłościowym. Podstawowym dowodem nabycia nieruchomości nie była faktura VAT, a postanowienie Sądu Rejonowego w .. o przysądzeniu własności z dnia 22 czerwca 2005 r. Nabycie nieruchomości nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu VAT o czym świadczyła treść postanowienia sądu rejonowego o przysądzeniu. Przy nabyciu nieruchomości w 2005 r. nie był wykazany podatek należny bowiem nabycie nie następowało w ramach czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości w 2005 r. ani spółce cywilnej ani też Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Nieruchomość nabyto w drodze przetargu, którego przedmiotem było prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność budowli (budynków) znajdujących się na gruncie tj. pawilonu o powierzchni zabudowy 128 m² oraz pawilonu o powierzchni 45 m². Jak wynika z postanowienia Sądu Rejonowego .. z dnia 26 września 2005 r. w okresie po przybiciu a przed przysądzeniem własności ww. nieruchomości w czerwcu 2005 r. wszelkie naniesienia znajdujące się na terenie nieruchomości zostały usunięte z nieruchomości (według oświadczenia Syndyka „zostały tylko fundamenty”). Przejście prawa użytkowania wieczystego na Wnioskodawczynię nastąpiło w dacie uprawomocnienia się postanowienia w sprawie przysądzenia własności, tj. 19 lipca 2005 r. W tej dacie nieruchomość nie była już zabudowana. Zatem faktycznym przedmiotem nabycia przez wspólników spółki cywilnej było prawo użytkowania wieczystego gruntu. Spółka cywilna, ani też Wnioskodawczyni czy też którykolwiek z pozostałych byłych wspólników spółki nigdy nie czynili jakichkolwiek nakładów/inwestycji dotyczących przedmiotowej nieruchomości. Przedmiotowa nieruchomość nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej samej spółki cywilnej, jak i któregokolwiek ze wspólników. Przedmiotowa nieruchomość nie była zakupiona w 2005 r. z jakąś szczególną motywacją w zakresie celu jej wykorzystania przez spółkę. Pojawił się pomysł wykorzystania nieruchomości do budowy siedziby kancelarii Wnioskodawczyni i innych wspólników spółki. W związku z tym wyłącznym działaniem związanym z nieruchomością było uzyskanie w 2010 r. decyzji administracyjnej Prezydenta Miasta .. o warunkach zabudowy dla inwestycji „polegającej na budowie zespołu budynków mieszkalno-handlowo-usługowych wraz z urządzeniami budowlanymi, wewnętrznym układem komunikacyjnym i zjazdami”. Decyzja ustalająca warunki zabudowy wydana została na spółkę cywilną. Ww. decyzja nigdy nie została wykorzystana przez wspólników spółki cywilnej do jakiejkolwiek działalności inwestycyjnej.

Ze spółki cywilnej, której wspólnicy byli współużytkownikami wieczystymi nieruchomości w roku 2013 odszedł jeden wspólnik, a w ramach spłaty przeniesiony został na niego udział w wysokości 1/3 w tej nieruchomości. Sama spółka cywilna została rozwiązana w dniu 5 czerwca 2013 r. i od tego czasu nieruchomość należy do majątku prywatnego trzech osób fizycznych, z których każdy posiada udział wynoszący 1/3. W chwili obecnej wszyscy byli wspólnicy spółki cywilnej, do których obecnie należy nieruchomość rozważają zbycie swoich udziałów dotyczących nieruchomości z majątku prywatnego w drodze sprzedaży ich podmiotowi trzeciemu.

Ponadto - jak wskazała Zainteresowana w uzupełnieniu wniosku - nieruchomość nie miała faktycznie żadnego zastosowania w spółce i nie była wykorzystywana w żadnej mierze od momentu jej nabycia do momentu planowanej sprzedaży. Nieruchomość nigdy nie była udostępniana innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy. Wnioskodawczyni nie zawarła i w chwili obecnej nie planuje zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży udziału prawa użytkowania wieczystego działki z przyszłym nabywcą. Wnioskodawczyni nie dokonywała kiedykolwiek sprzedaży działek. Zainteresowana nie posiada innych działek, które w przyszłości zamierza sprzedać. Nieruchomość na dzień sprzedaży nie będzie zabudowana.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni sprzedając udział w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1, którą nabyła w 2005 r. wraz z dwoma byłymi wspólnikami spółki cywilnej, nie będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Spółka cywilna, o której mowa we wniosku, została rozwiązana w 2013 r. i od tego czasu nieruchomość należy do majątku prywatnego trzech osób fizycznych, z których każda posiada udział wynoszący 1/3. Przy czym - jak wskazał Wnioskodawczyni - nieruchomość nie miała faktycznie żadnego zastosowania w spółce i nie była wykorzystywana w żadnej mierze od momentu jej nabycia do momentu planowanej sprzedaży. Przedmiotowa nieruchomość nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej samej spółki cywilnej, jak i któregokolwiek ze wspólników. Wyłącznym działaniem związanym z nieruchomością było uzyskanie przez ww. Spółkę cywilną w 2010 r. decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji „polegającej na budowie zespołu budynków mieszkalno-handlowo-usługowych wraz z urządzeniami budowlanymi, wewnętrznym układem komunikacyjnym i zjazdami” w związku z pomysłem wykorzystania nieruchomości do budowy siedziby kancelarii Wnioskodawczyni i innych wspólników spółki. Jednakże ww. decyzja nigdy nie została wykorzystana przez wspólników do jakiejkolwiek działalności inwestycyjnej. Ponadto przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była udostępniana innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy. Wnioskodawczyni nie zawarła i w chwili obecnej nie planuje zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży udziału prawa użytkowania wieczystego działki z przyszłym nabywcą. Wnioskodawczyni nie dokonywała kiedykolwiek sprzedaży działek. Zainteresowana nie posiada innych działek, które w przyszłości zamierza sprzedać.

Zatem przedmiotowa sprzedaż przez Wnioskodawczynię udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 z majątku prywatnego będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Tym samym transakcja planowanej sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 nie będzie podlegała przepisom ustawy, ponieważ przedmiotem planowanej transakcji będzie majątek osobisty. Natomiast działanie Wnioskodawczyni jako wspólnika rozwiązanej spółki cywilnej polegające wyłącznie na uzyskaniu w 2010 r. decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji „polegającej na budowie zespołu budynków mieszkalno-handlowo-usługowych wraz z urządzeniami budowlanymi, wewnętrznym układem komunikacyjnym i zjazdami”, skoro ww. decyzja nigdy nie została wykorzystana przez wspólników do jakiejkolwiek działalności inwestycyjnej, nie będzie wskazywało profesjonalnej formy działalności gospodarczej.

Tym samym Zainteresowana dokonując przyszłej sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 nie będzie działać w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem przyszła sprzedaż ww. udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni dotyczące podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że nie udziela się odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3, bowiem Wnioskodawczyni oczekiwała na nie odpowiedzi wyłącznie w przypadku stwierdzenia, że przyszła sprzedaż udziału w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1 będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Z uwagi na powyższe niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla pozostałych byłych wspólników spółki cywilnej posiadających udziały w prawie wieczystego użytkowania działki nr 1.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Końcowo tut. Organ informuje, iż niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięciaw sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.