2021.08.12 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.126.2021.3.MG
z 12 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 9 lutego 2021 r. (data wpływu 9 luty 2021 r.), uzupełnionym pismem z 5 maja 2021 r. (data wpływu 5 maja 2021 r) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z 5 maja 2021 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.126.2021.1.MG oraz pismem z dnia 11 czerwca 2021 r. (data wpływu 11 czerwca 2021 r.) w odpowiedzi na wezwanie z 8 czerwca 2021 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.126.2021.2.MG o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia akcji - jest:

prawidłowe – w odniesieniu do pytań o numerach: 1, 2, 3 i 5;

nieprawidłowe – w odniesieniu do pytania o numerze 4.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2021 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia akcji.

W związku z tym, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych o których mowa w art. 14b § 3a ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z 5 maja 2021 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.126.2021.1.MG, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 5 maja 2021 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 5 maja 2021 r.) i w dniu 5 maja 2021r. do tut. Organu wpłynęło pismo stanowiące odpowiedź na wskazane wezwanie.

Jednakże po dokonaniu ponownej analizy sprawy stwierdzono, że wniosek nadal zawierał braki formalne, które wymagały ich usunięcia.

W związku z powyższym, pismem z dnia 8 czerwca 2021 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.126.2021.2.MG, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 w zw. z art. 14h ww. ustawy ponownie wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Drugie wezwanie wysłano w dniu 8 czerwca 2021 r.(skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 10 czerwca 2021r.) natomiast w dniu 11 czerwca 2021 r. do tut. Organu wpłynęło pismo, którym Wnioskodawca uzupełnił wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zainteresowany (dalej też „Wnioskodawca”) jest obywatelem polskim. Ma w Polsce miejsce zamieszkania i nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, ze zm.; dalej: „ustawa PIT”).

W roku 2016, wraz z innymi osobami fizycznymi („Menedżerowie”), Wnioskodawca zawarł umowę inwestycyjną ze spółką, utworzoną zgodnie z prawem Wielkiego Księstwa Luksemburga, z siedzibą w Luksemburgu i podlegająca opodatkowaniu luksemburskim podatkiem dochodowym od osób prawnych („Spółka 1”), zwaną dalej „Umową Inwestycyjną”. Umowa Inwestycyjna była umową wynegocjowaną pomiędzy Menedżerami a Spółką 1 a jej zawarcie nie było konsekwencją podjęcia uchwały walnego zgromadzenia Spółki 1 jak też opisanej niżej Spółki 2.

Przed zawarciem Umowy Inwestycyjnej, Spółka 1 nabyła od spółki akcyjnej mającej siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych („CIT”), zwanej dalej „Spółką 3”, akcje stanowiące większość kapitału zakładowego innej spółki akcyjnej mającej siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącej podatnikiem CIT („Spółka 2”), zwane dalej „Akcjami”. Umowa Inwestycyjna przewidywała spowodowanie podwyższenia kapitału zakładowego przez Spółkę 2 i złożenie Menedżerom oferty objęcia akcji Spółki 2 w tak podwyższonym kapitale zakładowym z jednej strony, a z drugiej zobowiązywała Menedżerów do objęcia rzeczonych akcji („Akcje Menedżerskie”) po ustalonej cenie emisyjnej. Akcje Menedżerskie były akcjami imiennymi, określonej serii i o określonych numerach identyfikujących te akcje. Zostały one przez Menedżerów (w tym przez Zainteresowanego) objęte w roku 2017, w zamian za ich pokrycie wkładem pieniężnym, odpowiadającym ich cenie emisyjnej, pochodzącym w części z oprocentowanej pożyczki udzielonej poszczególnym Menedżerom przez Spółkę 1 („Pożyczka”) a w części ze środków własnych danego Menedżera. Pożyczka została udzielona na podstawie odrębnej od Umowy Inwestycyjnej umowy pożyczki, która przewidywała zwrot Pożyczki m.in. po otrzymaniu ceny ze sprzedaży Akcji Menedżerskich dokonanej w wykonaniu opisanych niżej Żądania Sprzedaży albo Żądania Przyłączenia. W celu zabezpieczenia spłaty Pożyczki, zgodnie z postanowieniami Umowy Inwestycyjnej Akcje Menedżerskie zostały przewłaszczone na Spółkę 1, która zobowiązała się do zwrotnego przewłaszczenia Akcji Menedżerskich na Zainteresowanego w przypadkach określonych w Umowie Inwestycyjnej.

Przewłaszczenia zwrotnego Spółka 1 była zobowiązana dokonać m.in. wówczas, gdy:

Spółka 1 podejmie zamiar sprzedaży wszystkich posiadanych przez tę spółkę Akcji i wówczas zażąda od Menedżerów by przyłączyli się do takiej sprzedaży („Żądanie Sprzedaży”) i w ramach tego żądania zostanie zawarta umowa sprzedaży Akcji Menedżerskich, albo
Spółka 1 podejmie decyzję o sprzedaży Akcji na rzecz osoby trzeciej i nie skorzysta z Żądania Sprzedaży a Menedżerowie zażądają od Spółki 1 by Akcje Menedżerskie zostały nabyte przez nabywcę Akcji sprzedawanych przez Spółkę 1 na takich samych warunkach („Żądanie Przyłączenia”) i w ramach tego żądania zostanie zawarta umowa sprzedaży Akcji Menedżerskich. Przy czym w celu wykonania Żądania Przyłączenia, Spółka 1 zobowiązała się do zawiadomienia Menedżerów o zamierzonej sprzedaży Akcji („Zawiadomienie o Zamierzonej Sprzedaży”). W związku z przewłaszczeniem Akcji Menedżerskich na Spółkę 1 Zainteresowany wydał tej spółce odcinek zbiorowy reprezentujący Akcje Menedżerskie objęte przez niego.

W roku 2020 Spółka 1 sprzedała innej spółce kapitałowej („Nabywca Akcji”) wszystkie posiadane przez Spółkę 1 Akcje („Sprzedaż Akcji”), w tym również przewłaszczone na jej rzecz Akcje Menedżerskie („Sprzedaż Akcji Menedżerskich”), przenosząc na Nabywcę własność tych akcji i nie wystosowując do Zainteresowanego Żądania Przyłączenia, jak też Zawiadomienia o Zamierzonej Sprzedaży. Niezwłocznie po Sprzedaży Akcji, Spółka 1 dokonała na rzecz Zainteresowanego płatności kwoty, za jaką Akcje Menedżerskie objęte uprzednio przez Zainteresowanego zostały zbyte w ramach Sprzedaży Akcji Menedżerskich („Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich”).

W zakresie niniejszego wniosku leży wniosek o dokonanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącego zbycia Akcji Menedżerskich objętych przez Zainteresowanego. Jednakże dla porządku Wnioskodawca wskazuje, że niezależnie od zawarcia Umowy Inwestycyjnej w roku 2016 zawarł on umowę ze Spółką 1 umowę, której zasadniczym celem było zapewnienie Zainteresowanemu udziału finansowego w działalności Spółki 1 i zapewnienie mu uzyskania korzyści z zaangażowania w opisaną dalej inwestycję Spółki 1 w opisane niżej Spółki Przejmowane i wzrost jej wartości („Umowa ESOP”). Umowa ESOP zakładała, że Zainteresowany, po spełnieniu warunków określonych w Umowie ESOP, otrzyma od Spółki 1 kwotę, składającą się z dwóch opisanych dalej komponentów (łącznie zwaną dalej „Premią Motywacyjną”). Komponent pierwszy (dalej: „Podstawowa Premia Motywacyjna”) stanowił określony procent opisanego dalej „Dochodu Kapitałowego”. Dochód Kapitałowy oznaczał kwotę netto środków pieniężnych otrzymaną przez Spółkę 1 w związku z inwestycjami Spółki 1 w Spółkę 2, a także w jej aktualne i przyszłe podmioty zależne i ich następców prawnych („Spółki Przejmowane”), w tym środki ze sprzedaży akcji w Spółkach Przejmowanych, pomniejszone o określone koszty i wydatki z tym związane, a także pomniejszone o Wartość Początkową Inwestycji (dalej również „WPI”). Wartość Początkowa Inwestycji oznaczała cenę zapłaconą przez Spółkę 1 za akcje Spółek Przejmowanych i wniesione wkłady kapitałowe do Spółek Przejmowanych, a także związane z tym koszty i wydatki. Komponent drugi (dalej: „Dodatkowa Premia Motywacyjna” lub „DPM”) miał był przyznawany w przypadku, gdy suma Dochodów Kapitałowych na dany dzień przekroczy przyjętą w Umowie ESOP wielokrotność WPI pomniejszoną o wskaźnik odpowiadający Podstawowej Premii Motywacyjnej. Przy czym w przypadku przyznania kolejnych Dodatkowych Premii Motywacyjnej rzeczony wskaźnik wielokrotności WPI był wyższy a kwota tychże kolejnych Dodatkowych Premii Motywacyjnych ustalana była po pomniejszeniu jej o wartość wcześniej przyznanych DPM.

Umowa ESOP przywidywała, że prawo do Premii Motywacyjnej jest przyznawane w określonych cyklach i przez określony czas. Przy czym, owo „przyznanie” oznaczało jedynie ekspektatywę do otrzymania w przyszłości stosownych kwot, po spełnieniu wszystkich wymaganych w Umowie ESOP warunków. Umowa ta przewidywała bowiem warunki, bez spełnienia których nie dojdzie do wypłaty Premii Motywacyjnej. W roku 2020 doszło do sprzedaży akcji Spółek Przejmowanych i zrealizowania warunków niezbędnych do wypłaty Premii Motywacyjnej, która to Premia Motywacyjna wynikająca z Umowy ESOP została Zainteresowanemu zapłacona na jego rachunek bankowy w walucie euro.

Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich została dokonana przez Spółkę 1 w roku 2020, w walucie euro na rachunek bankowy Zainteresowanego. Przy czym, Spółka 1 dokonała przelewu na rachunek bankowy Zainteresowanego łącznej kwoty obejmującej Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich oraz Premii Motywacyjnej wynikającej z Umowy ESOP, po dokonaniu pomniejszenia tej łącznej kwoty o potrąconą kwotę Pożyczki wraz z należnym oprocentowaniem, podlegającą zwrotowi przez Zainteresowanego.

Zainteresowany w dniu objęcia Akcji Menedżerskich był pracownikiem Spółki 2, jednak nie był nim w Dniu Sprzedaży Akcji. W roku 2018 Zainteresowany rozwiązał bowiem łączą go umowę o pracę ze Spółką 2 i zrezygnował z członkostwa w jej zarządzie. Zainteresowany nie pozostawał w stosunku pracy ze Spółką 1 oraz Spółką 3, jak też nie wykonywał na rzecz Spółki 1 ani też na rzecz Spółki 3 świadczeń stanowiących działalność wykonywaną osobiście wymienionych w art. 13 ustawy PIT, w szczególności z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Nadto, Zainteresowany nie należał do zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących Spółki 1 ani też Spółki 3.

Pismem z dnia 5 maja 2021r., NR 0114-KDIP3-1.4011.126.2021.1.MG, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wniosek należało uzupełnić poprzez wskazanie w opisie stanów faktycznych danych niezbędnych w zakresie realizacji wymiany informacji podatkowych z innymi państwami, w tym: nazwy, numeru identyfikacji podatkowej i adresu spółki kapitałowej z siedzibą na terytorium Luksemburga, która była stroną zawartej przez Wnioskodawcę umowy pożyczki i na rzecz której przewłaszczone były akcje Spółki 2.

Wnioskodawca w dniu 5 maja 2021 r. przesłał uzupełnienie, w którym wskazał, że:

Dane spółki kapitałowej z siedzibą na terytorium Luksemburgu , która była stroną zawartej przez Wnioskodawcę umowy pożyczki i na rzecz której przywłaszczone były akcje Spółki 2:
- nazwa: (…)
- numer identyfikacji podatkowej (tzw. TIN): (…)
- adres aktualny na dzień zawarcia Umowy Inwestycyjnej oraz ww. umowy pożyczki: (…)
- adres obecny: (…)
- rejestr, do którego wpisana jest ww. spółka kapitałowa i numer w tym rejestrze: (…)
Dla porządku i w celu uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości, w ramach uzasadnienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanów faktycznych przedstawionych we Wniosku Zainteresowany wskazuje, że w sprawie niniejszej mają zastosowanie w pełni przepisy ustawy PIT, bowiem przepisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r. nie zwierają norm szczególnych wyłączających lub modyfikujących zasady opodatkowania w Polsce dochodów będących przedmiotem Wniosku przewidzianych w ustawie PIT, a na powyższe nie mają również wpływu przepisy Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r.

Jednakże po dokonaniu ponownej analizy sprawy stwierdzono, że wniosek nadal zawierał braki formalne, które wymagały ich usunięcia. W związku z powyższym, pismem z dnia 8 czerwca 2021 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.126.2021.2.MG, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 w zw. z art. 14h ww. ustawy ponownie wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wniosek należało uzupełnić poprzez:

Czy celem Umowy Inwestycyjnej był także ten rodzaj sprzedaży Akcji Menedżerskich, jakiego dokonała Spółka 1? Czy zakresem Umowy był objęty również ten rodzaj „inwestycji”?
Czy dokonując sprzedaży akcji Spółka 1 działała w imieniu Wnioskodawcy (czy we własnym) oraz czy na rzecz/w interesie Wnioskodawcy?
Czy pieniądze ze sprzedaży Akcji Menedżerskich dokonanej przez Spółkę 1 były należne Wnioskodawcy? Czy „Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich” stanowiła należność, jaką Spółka 1, zgodnie z postanowieniami Umowy Inwestycyjnej, miała obowiązek przekazać Wnioskodawcy w związku z wykonaniem tej Umowy?
Czy może środki, które Wnioskodawca otrzymał od Spółki 1 były mu należne w związku z jego roszczeniem o zwrot akcji, w związku z „ostatecznym” przewłaszczeniem Akcji Menedżerskich przez Wnioskodawcę na Spółkę 1 lub z tytułu innych roszczeń (np. wypłatę nadwyżki ponad spłaconą pożyczkę wraz z oprocentowaniem)? jakich?
Czy potrąceniu z kwoty należnej ze sprzedaży podlegało zobowiązanie Wnioskodawcy z tytułu całkowitej spłaty pożyczki?
Czy otrzymana przez Wnioskodawcę pożyczka, którą sfinansował On zakup akcji została w całości wydatkowana na nabycie przez Niego tych akcji?
W którym dniu dokonano sprzedaży akcji?
W którym dniu dokonano zapłaty (potrącenia) oprocentowania z tytułu pożyczki udzielonej na zakup sprzedanych akcji?

Drugie wezwanie wysłano w dniu 8 czerwca 2021 r.(skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 10 czerwca 2021 r.) natomiast w dniu 11 czerwca 2021 r. do tut. Organu wpłynęło pismo, którym Wnioskodawca uzupełnił wniosek, w którym wskazał:

Odpowiedź na pytanie nr 1

Celem Umowy Inwestycyjnej nie był także ten rodzaj sprzedaży Akcji Menedżerskich, jakiego dokonała Spółka 1. Zakresem Umowy nie był również objęty ten rodzaj „inwestycji”. Umowa Inwestycyjna nie zawierała bowiem uregulowań dotyczących szczegółowych zasad zbycia akcji oraz ustalania ceny sprzedaży, poza zobowiązaniami Stron w ramach prawa Żądania Sprzedaży oraz Żądania Przyłączenia.

Odpowiedź na pytanie nr 2

Dokonując sprzedaży akcji Spółka 1 nie działała w imieniu Wnioskodawcy, a zatem działała w imieniu własnym, jednakże działała w interesie Wnioskodawcy. W interesie Wnioskodawcy leżało bowiem w szczególności to, by Akcje Menedżerskie sprzedać temu samemu nabywcy, w tym samym czasie i na tych samych warunkach, jak sprzedaż akcji Spółki 2 dokonywana przez Spółkę 1.

Odpowiedź na pytanie nr 3

Pieniądze ze sprzedaży Akcji Menedżerskich dokonanej przez Spółkę 1 były należne Wnioskodawcy. Umowa Inwestycyjna nie obejmowała swoimi postanowieniami sposobu i zasad zapłaty ceny, ani też jej ustalania wysokości ceny sprzedaży Akcji Menedżerskich, a zatem „Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich” nie stanowiła należności, jaką Spółka 1, zgodnie z postanowieniami Umowy Inwestycyjnej, miała obowiązek przekazać Wnioskodawcy w związku z wykonaniem tej Umowy, tj. Umowy Inwestycyjnej.

Wnioskodawca wskazuje przy tym, że Spółka 1 po dokonaniu Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich potwierdziła w formie dokumentowej, że kwota dokonanej Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich, stanowi płatność z tytułu ceny za wskazane w tym potwierdzeniu akcje o określonej serii i numerach, które odpowiadają Akcjom Menedżerskim, których właścicielem był Wnioskodawca.

Odpowiedź na pytanie nr 4

Wnioskodawca odpowiada na powyższe pytanie organu podatkowego przecząco. Wskazuje przy tym, że Akcje Menedżerskie zostały zbyte w sposób opisany we Wniosku, a zatem Wnioskodawca nie mógł już domagać się od Spółki 1 zwrotu akcji. Nie zgłaszał też względem Spółki 1 jakichkolwiek roszczeń oczekując zapłaty z tytułu przeniesienia własności Akcji Menedżerskich. Ponadto, Spółka 1 po dokonaniu Płatności z tytułu Akcji Menedżerskich potwierdziła w formie dokumentowej, że kwota dokonanej Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich, stanowi płatność z tytułu ceny za wskazane w tym potwierdzeniu akcje o określonej serii i numerach, które odpowiadają Akcjom Menedżerskim, których właścicielem był Wnioskodawca.

Odpowiedź na pytanie nr 5

Wnioskodawca odpowiada na to pytanie twierdząco.

Odpowiedź na pytanie nr 6

Wnioskodawca odpowiada na to pytanie twierdząco.

Odpowiedź na pytanie nr 7

Sprzedaży akcji dokonano w dniu 26 października 2020 roku.

Odpowiedź na pytanie nr 8

Zapłaty (potrącenia) oprocentowania z tytułu pożyczki udzielonej na zakup sprzedanych akcji dokonano w dniu 2 listopada 2020 r., tj. wraz z dokonaniem Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy Wnioskodawca uzyskał dochód z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich, który podlega opodatkowaniu przez Zainteresowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych („PIT”) według stawki 19%?
Czy w związku z dochodem z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich powstał obowiązek zapłaty przez Zainteresowanego zaliczki na PIT?
Czy poniesione przez Zainteresowanego wydatki na objęcie Akcji Menedżerskich w postaci faktycznie wpłaconego wkładu pieniężnego, za który Zainteresowany objął Akcje Menedżerskie, będą stanowić koszt uzyskania przychodów przy obliczaniu dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich?
Czy odsetki od Pożyczki zaciągniętej w celu dokonania wpłaty wkładu pieniężnego, za który Zainteresowany objął Akcje Menedżerskie, stanowią koszt uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich w momencie ustalania dochodu ze sprzedaży tych akcji?
Czy przychód z tytułu sprzedaży Akcji Menedżerskich powinien zostać przeliczony na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski („NBP”) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego Dzień Sprzedaży Akcji?

Stanowisko Wnioskodawcy:

ad pytanie 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, uzyskał on dochód z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich, który podlega opodatkowaniu przez Zainteresowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych („PIT”) według stawki 19%.

ad pytanie 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z dochodem z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich nie powstał obowiązek zapłaty przez Zainteresowanego zaliczki na PIT.

ad pytanie 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione przez Zainteresowanego wydatki na objęcie Akcji Menedżerskich w postaci faktycznie wpłaconego wkładu pieniężnego, za który Zainteresowany objął Akcje Menedżerskie, będą stanowić koszt uzyskania przychodów przy obliczaniu dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich.

ad pytanie 4)

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od Pożyczki zaciągniętej w celu dokonania wpłaty wkładu pieniężnego, za który Zainteresowany objął Akcje Menedżerskie, stanowią koszt uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich w momencie ustalania dochodu ze sprzedaży tych akcji.

ad pytanie 5)

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód z tytułu sprzedaży Akcji Menedżerskich powinien zostać przeliczony na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, w którym doszło do Sprzedaży Akcji Menedżerskich.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANEGO

RAMY PRAWNE

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy PIT (powoływane dalej jednostki redakcyjne aktów | normatywnych bez wskazania przy nich tytułu ustawy, oznaczają jednostki redakcyjne ustawy PIT), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów I (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Jak z kolei stanowi art. 9 tej ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (ust. 1), a jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów (ust. 1a).

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy PIT źródłami przychodów są m.in. stosunek pracy (pkt 1), działalność wykonywana osobiście (pkt 2), kapitały pieniężne (pkt 7) oraz inne źródła (pkt 9). Jak z kolei stanowi ust. 4 powołanego art. 10, przychody z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub z pochodnych instrumentów finansowych, uzyskane w następstwie objęcia lub nabycia tych praw jako świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie, są zaliczane do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane. Jedynie dla porządku wskazać trzeba, że do papierów wartościowych wymienionych w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nie należą akcje. A zatem przepis ust. 4 nie może mieć w ogóle zastosowania w przypadku zbycia akcji, niezależnie od tego, że Akcje Menedżerskie zostały objęte odpłatnie (pokryte w całości wkładem pieniężnym).

W myśl art. 11 ust. 1, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Jak jednak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji). Przy czym, zgodnie z ust. 1ab pkt 1 tego artykułu 17, przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia m.in. udziałów (akcji) powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji).

W myśl zaś art. 20 ust. 1 za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zgodnie z art. 11a ust. 1, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Stosownie do art. 30b ust. 1 od dochodów uzyskanych m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Z kolei, w myśl ust. 2 pkt 4 artykułu 30b dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest m.in. różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c - osiągnięta w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Z kolei w myśl art. 23 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) (pkt 32); wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e (pkt 38), a także zapłaconych odsetek i prowizji od kredytu, za który nabyto papiery wartościowe, udziały (akcje), udziały w spółdzielni lub pochodne instrumenty finansowe, przypadających proporcjonalnie na tę część kredytu, która nie została wydatkowana na nabycie tych papierów wartościowych, udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni lub pochodnych instrumentów finansowych (pkt 38b). Przy czym, zgodnie z art. 23 ust. 8, przepis ust. 1 pkt 38b stosuje się wyłącznie przy określaniu dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 1 oraz art. 30b ust. 2 pkt 1-4.

Jak stanowi art. 24 ust. 11, jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez: 1) spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, 2) spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 - podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

W myśl ust. 11b tego artykułu, przez program motywacyjny, o którym mowa w ust. 11, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez: 1) spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, albo 2) spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 - w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1 lub 2.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym. Zgodnie z ust. 1a pkt 1 tego artykułu, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b. Zgodnie zaś z art. 30b ust. 6 pkt 1, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z m.in. odpłatnego zbycia papierów wartościowych, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, i obliczyć należny podatek dochodowy. W myśl ust. 4 pkt 2 wymienionego artykułu 45, przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania podatnicy są obowiązani wpłacić należny podatek dochodowy wynikający z zeznania, o którym mowa w ust. 1a pkt 1.

Przepisy ustawy PIT dotyczące samodzielnego opłacania zaliczki przez osobę fizyczną mającą nieograniczony obowiązek podatkowy, inną niż prowadząca działalność gospodarczą, a także niebędącą podatnikiem, o którym mowa w art. 31, 33, 34 i 35, nie przewidują obowiązku wpłaty zaliczki na podatek dochodowy od dochodów, o których mowa w art. 30b ust. 1 ustawy PIT.

Jak stanowi art. 44 ust. 1, podatnicy osiągający dochody: 1) z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, 2) z najmu lub dzierżawy - są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h. Zgodnie zaś z ust. 1 a tego artykułu, podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników: 1) ze stosunku pracy z zagranicy, 2) z emerytur i rent z zagranicy, 3) z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4 i 6-9, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 1 - są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a. Jak z kolei stanowi zdanie pierwsze ust. 1g tego artykułu, podatnik uzyskujący przychody z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach może w ciągu roku podatkowego wpłacać zaliczki miesięczne, stosując do uzyskanego dochodu najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANEGO DOTYCZĄCEGO PYTANIA NR 1

Jak wynika z art. 30b ust. 1 ustawy PIT, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia akcji podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu (art. 30b ust. 1), a zatem odpłatne zbycie Akcji Menedżerskich podlega opodatkowaniu przez Zainteresowanego PIT według stawki 19%.

Zdaniem Zainteresowanego, z chwilą przeniesienia przez Spółkę 1 na Nabywcę własności Akcji Menedżerskich w ramach Sprzedaży Akcji doszło do zaspokojenia się przez Spółkę 1 jako pożyczkobiorcy, z przewłaszczonych papierów wartościowych, a tym samym przewłaszczenie Akcji Menedżerskich uzyskało charakter ostateczny. Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich, po potrąceniu kwoty podlegającej zwrotowi Pożyczki wraz z należnymi odsetkami, została dokonana na rachunek bankowy Zainteresowanego. Wnioskodawca został tym samym zwolniony z obowiązku zwrotu Pożyczki wraz z odsetkami, a ponadto nie może już skutecznie domagać się zwrotnego przewłaszczenia tych papierów wartościowych.

Dla porządku należy też wskazać, że zbycie tych papierów wartościowych przez Zainteresowanego nie budzi wątpliwości również z tego powodu, że bez przeniesienia własności Akcji Menedżerskich przez Zainteresowanego, będących akcjami imiennymi określonej serii i oznaczonych numerami, dla których wydano odcinek zbiorowy, nie byłoby możliwe nabycie ich własności przez Nabywcę.

Wnioskodawca winien więc rozpoznać przychód z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy PIT. W konsekwencji powyższego, dochód będący różnicą pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia ww. akcji a kosztami jego uzyskania, stanowić będzie dochód, o którym mowa w art. 30b ust. 1 ustawy PIT, od którego podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zauważyć trzeba, że ustawa PIT, choć odwołuje się do umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności lub samej czynności takiego przewłaszczenia (zob. art. 10 ust. 2 pkt 1, art. 14 ust. 3 pkt 8, art. 22f ust. 5 art. 30dc pkt 2), nie definiuje jednak tej umowy. Charakter prawny i essentialia negoti tej umowy ukształtowane zostały przez doktrynę i orzecznictwo. Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest umową nienazwaną, a możliwość jej zawarcia wynika, z ogólnej zasady swobody umów zawartej w art. 353(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz. U. z 2020, poz. 1740, ze zm.; dalej „Kodeks cywilny” lub „k.c.”). Podstawowym celem tej umowy jest zabezpieczenie wierzytelności przez przeniesienie na wierzyciela własności oznaczonej rzeczy z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do korzystania z tej rzeczy w sposób oznaczony w umowie i do powrotnego przeniesienia własności na zbywcę po zaspokojeniu zabezpieczonej wierzytelności. Konstrukcja umowy może opierać się na warunku rozwiązującym, po spełnieniu którego własność automatycznie przechodzi na dłużnika lub warunku zawieszającym, gdzie istnieje dopiero zobowiązanie do przeniesienia własności rodzące obowiązek ponownego zawarcia umowy przenoszącej tę własność (do powrotnego przeniesienia własności konieczne jest złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu własności).

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 maja 2011 r. (sygn. akt V CSK 360/10, opubl. LEX nr 1102269), przewłaszczenie na zabezpieczenie jest umową zawieraną na podstawie art. 353(1) k.c. pomiędzy dłużnikiem - właścicielem rzeczy a jego wierzycielem, stosownie do której dłużnik przenosi na wierzyciela własność rzeczy w celu zabezpieczenia wykonania jakiegoś zobowiązania. Przeniesienie własności rzeczy w celu zabezpieczenia określonej wierzytelności ma inną niż tradycyjne, własną przyczynę przysporzenia, którą jest causa cavendi. Ta odrębność przyczyny przysporzenia sprawia, że odmiennie niż np. przy umowie sprzedaży, przewłaszczenie rzeczy w celu zabezpieczenia nie następuje z zamiarem trwałego wyzbycia się jej własności i już tylko z tego powodu wykluczone jest identyfikowanie stosunku przewłaszczenia w celu zabezpieczenia ze stosunkiem sprzedaży (pkt 2 uzasadnienia wyroku). Zaspokojenie wierzyciela z przewłaszczonej rzeczy następuje nie z chwilą, gdy nabywa on rzecz na własność, bo to ma miejsce w momencie zawarcia umowy przewłaszczenia (art. 155 § 1 k.c.), ale z chwilą, gdy podejmie czynności prowadzące do zaspokojenia się z tej rzeczy w celu umorzenia w całości lub w części zabezpieczonej wierzytelności. Obowiązek wydania dłużnikowi nadwyżki kwoty uzyskanej przy zastosowaniu któregoś ze sposobów zaspokojenia się z przewłaszczonej rzeczy nad wartością pokrytego długu może wynikać z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. W braku uzgodnień umownych żądanie wydania dłużnikowi nadwyżki kwoty uzyskanej z przewłaszczonej rzeczy nad kwotą pokrywającą dług zabezpieczony prawem jej własności, znajduje podstawę w art. 405 k.c., zaś rozliczenie dokonane powinno być w pieniądzu (pkt 4 uzasadnienia).

W orzecznictwie sądów administracyjnych ten punkt widzenia jest akceptowany (por. m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego („NSA”) z dnia 16 stycznia 2014 r.; sygn. akt II FSK 2808/12, dostępny - jak wszystkie powołane dalej orzeczenia sądów administracyjnych - w CBOSA na stronie www.nsa.gov.pl). Nie budzi też wątpliwości, by (i) przedmiotem takiego zabezpieczenia mogły być papiery wartościowe (w tym akcje) jak też, że (ii) w przypadku zaspokojenia się wierzyciela z przewłaszczonych akcji powstaje u dłużnika, który takiego przewłaszczenia dokonał, przychód z odpłatnego zbycia tychże papierów wartościowych, (iii) jednakże dopiero wówczas, gdy przewłaszczenie uzyska charakter ostateczny. Jak trafnie podsumował to NSA w powołanym wyroku z dnia 16 stycznia 2014 r., w sytuacji, gdy przedmiotem zabezpieczenia są akcje „przychód z odpłatnego zbycia tych papierów wartościowych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f. powstanie w momencie zaspokojenia się wierzyciela z przewłaszczonych papierów wartościowych, a więc wówczas gdy dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku zapłaty ciążącego na nim długu (przewłaszczenie akcji uzyskuje charakter ostateczny).” (pkt 6.7 uzasadnienia).

Na marginesie należy też zwrócić uwagę na istotne podobieństwa powyższej sytuacji do powierniczego zbycia papierów wartościowych, kiedy to skutki podatkowe rozpoznaje się u zlecającego, a nie u powiernika. Jak bowiem trafnie wskazano w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej („DKIS”) z dnia 18 września 2019 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.317.2019.1.RK, „skoro nabycie przez Powiernika Udziałów/akcji, a następnie ich zbycie na rzecz innych podmiotów nastąpi w wykonaniu zobowiązania wynikającego z wcześniej zawartej Umowy Powierniczej, w ramach której Powiernik działa co prawda w imieniu własnym, ale na rzecz zlecającego zbycie Udziałów/akcji nie będzie skutkowało powstaniem po stronie Powiernika przysporzenia majątkowego, które mogłoby stanowić przychód podatkowy. W związku z zawartą Umową powierniczą Powiernik zobowiązany będzie do wydania na rzecz zlecającego wszystkich nabytych praw w wykonaniu tej umowy. Dla Powiernika (mimo, że będzie formalnie stroną transakcji) będzie to czynność neutralna podatkowo. W konsekwencji podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych będzie Wnioskodawca i to na nim będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym konsekwencje podatkowe należałoby rozpoznać po stronie Wnioskodawcy (Spółki), który zostanie opodatkowany z tytułu sprzedaży Udziałów/akcji”.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANEGO DOTYCZĄCEGO PYTANIA NR 2

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów art. 44 ustawy PIT, przepisy ustawy PIT przewidujące obowiązek samodzielnego opłacania zaliczki przez osobę fizyczną mającą nieograniczony obowiązek podatkowy, inną niż prowadząca działalność gospodarczą, nie przewidują obowiązku wpłaty zaliczki na podatek dochodowy od dochodów, o których mowa w art. 30b ust. 1 ustawy PIT.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANEGO DOTYCZĄCEGO PYTANIA NR 3

W myśl powołanego wyżej art. 30b ust. 2 pkt 4 dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest m.in. różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c - osiągnięta w roku podatkowym, a zatem katalog wydatków wymienionych w art. 23 ust. 1 pkt 38, które stanowią koszt uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia akcji, obejmuje wydatki na objęcie lub nabycie akcji.

Tym samym, poniesione przez Zainteresowanego wydatki na objęcie Akcji Menedżerskich w postaci faktycznie wpłaconego wkładu pieniężnego, za który Zainteresowany objął Akcje Menedżerskie będą stanowić koszt uzyskania przychodów przy obliczaniu dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANEGO DOTYCZĄCEGO PYTANIA NR 4

Jak była mowa wyżej, w myśl art. 30b ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 38, katalog wydatków które stanowią koszt uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia akcji, obejmuje wydatki na objęcie lub nabycie akcji. Przy czym, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 32, z katalogu kosztów uzyskania przychodów wyłączono m.in. niezapłacone odsetki od pożyczek. Dla porządku dodać trzeba, że stosownie do art. 498 § 1 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Zgodnie zaś z § 2 tego artykułu, wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Tak więc dokonane przez Spółkę 1 potrącenie wierzytelności z tytułu odsetek od Pożyczki wraz z kwotą Pożyczki podlegającą zwrotowi Spółce 1 jako pożyczkodawcy, skutkujące odpowiednim pomniejszeniem Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich dokonanej na rzecz Zainteresowanego, było równoznaczne z zapłatą tych odsetek przez Wnioskodawcę.

Zainteresowany podziela i przyjmuje za własny pogląd wyrażony w wyroku NSA z dnia 6 grudnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 95/18), zgodnie z którym „dodanie w 2009 r. do art. 23 ust. 1 u.p.d.o.f. punktu 38b (...), jednoznacznie wskazuje, że zapłacone odsetki i prowizje od kredytu na zakup papierów wartościowych, uznać należy za wydatek na nabycie papierów wartościowych o którym mowa w pkt 38 analizowanego przepisu. W pkt 38b nawiązano bowiem bezpośrednio do poczynionych wydatków związanych z nabyciem papierów wartościowych, wskazując jaka część zapłaconych odsetek i prowizji od kredytu za który nabyto papiery wartościowe, nie może zostać uznana za koszt uzyskania przychodu. Wobec powyższego nie było potrzeby wprowadzania w punkcie 38b dodatkowego zastrzeżenia, że pozostałe wydatki z tego tytułu mogą zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodu dopiero w momencie zbycia papierów wartościowych, gdyż wynika to wyraźnie z punktu 38. (...) Tym samym nie można podzielić stanowiska (...), że art. 23 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f. nie obejmuje swoim zakresem odsetek od kredytu oraz prowizji” (por. też wyrok NSA z dnia 2 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 73/17).

Mając to na uwadze, Wnioskodawca jest zdania, że odsetki od Pożyczki, stanowią koszt uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich w momencie ustalania dochodu ze sprzedaży tych akcji. Pożyczka ta bowiem została w pełni spożytkowana na nabycie własności Akcji Menedżerskich wskutek ich objęcia a odsetki od Pożyczki zostały zapłacone wskutek potrącenia należnej kwoty tych odsetek przez Spółkę 1 z kwoty należnej Zainteresowanemu.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANEGO DOTYCZĄCEGO PYTANIA NR 5

Zgodnie z powołanym wyżej art. 11a ust. 1, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Jak z kolei stanowi art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy PIT, przychód z odpłatnego zbycia akcji powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności akcji.

Nie powielając zaprezentowanej już argumentacji, Zainteresowany odwołuje się do szczegółowego uzasadnienia stanowiska dotyczącego pytania nr 1, z którego wynika, że (i) przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych ma miejsce dopiero wówczas, gdy przewłaszczenie uzyska charakter ostateczny, jak również, że (ii) ostateczny charakter przewłaszczenie Akcji Menedżerskich uzyskało z chwilą przeniesienia przez Spółkę 1 własności Akcji Menedżerskich na Nabywcę, tj. w dniu Sprzedaży Akcji Menedżerskich.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych jest:

prawidłowe– w odniesieniu do pytań o numerach: 1, 2, 3 i 5;

nieprawidłowe – w odniesieniu do pytania o numerze 4.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128) - w wersji obowiązującej w dacie zaistnienia zdarzeń - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 7 przywołanej ustawy są kapitały pieniężne.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z: odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

W świetle art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 89, 284, 288 i 568). Papierami wartościowymi są w rozumieniu tej ustawy m.in. akcje.

Z kolei, z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W tym miejscu należy odwołać się do umowy o przewłaszczenie na zabezpieczenie, jak i do umowy powiernictwa, które należą do tzw. umów nienazwanych.

Ich zawieranie jest dopuszczalne w ramach przewidzianej w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), zasady swobody umów w obrocie cywilnym. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Do przedmiotowo istotnych elementów konstruujących umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie należy zamieszczenie w jej treści zastrzeżenia o zwrotnym przeniesieniu własności na przewłaszczającego przez wierzyciela, w razie spłaty długu.

Zasadniczym celem umowy przewłaszczenia nie jest ostateczne przeniesienie własności na rzecz drugiego podmiotu, lecz wyłącznie zabezpieczenie roszczeń (interesów) wierzyciela do momentu spłaty zobowiązania.

W sytuacji, gdy na podstawie zawartej umowy dłużnik dokona przewłaszczenia akcji na rzecz wierzyciela na zabezpieczenie długu to czynność ta na chwilę przewłaszczenia nie wygeneruje przychodu podatkowego.

Przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy, powstanie w momencie zaspokojenia się wierzyciela z przewłaszczonych papierów wartościowych, a więc w sytuacji gdy dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku zapłaty ciążącego na nim długu (przewłaszczenie akcji uzyskuje charakter ostateczny).

Powiernictwo jest natomiast instytucją zbliżoną do przedstawicielstwa, pełniącą jednak nieco inne funkcje. Umowa powiernictwa polega bowiem na zawarciu stosunku między jej stronami, powierzającym i powiernikiem, którego celem jest wykonanie przez powiernika we własnym imieniu określonych działań czy usług zdefiniowanych i sfinansowanych przez powierzającego, na jego rzecz i w celu realizacji wskazanego przez niego interesu. Innymi słowy, powiernik na zewnątrz działa jako samodzielny podmiot prawa, jednak z mocy wewnętrznego porozumienia z inną osobą, na rzecz której działa, nie występuje we własnym interesie. Zależnie od postanowień umowy może być ona odpłatna albo nieodpłatna. Zawierana jest na określony czas, wskazany w umowie lub wynikający z istoty czynności prawnej, jaką ma podjąć powiernik.

Prawa i obowiązki stron umowy powierniczej należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie – w przypadku umowy powierniczej zleceniodawcą będzie powierzający, a zleceniobiorcą powiernik. W braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie (powierzającego). Istnieje kilka rodzajów powiernictwa: powiernictwo fiducjarne, w ramach którego określone prawo zostaje przyznane w pełni powiernikowi, powiernictwo upoważniające, gdzie powiernik jest upoważniony jedynie do zarządzania oraz powiernictwo polegające na przewłaszczeniu na zabezpieczenie.

Czynność powiernicza składa się z dwóch elementów:

przeniesienia przez powierzającego na powiernika jakiegoś prawa albo zobowiązanie powiernika do nabycia tego prawa i przekazanie mu przez powierzającego środków na ten cel, w następstwie czego powiernik może korzystać z tego prawa względem osób trzecich w wyznaczonym zakresie;

zobowiązania powiernika wobec powierzającego, że będzie przestrzegał wyznaczonego zakresu korzystania z uzyskanego prawa (w szczególności, że powierzone prawo powróci do powierzającego pod określonymi warunkami) oraz zobowiązanie powiernika do przekazywania powierzającemu wszelkich pożytków związanych z tym prawem.

W przypadku umowy powiernictwa dotyczącej zarówno objęcia akcji za środki finansowe powierzającego, jak też otrzymywania pożytków z tych akcji (dywidendy), które zgodnie z postanowieniami umowy powiernictwa powiernik jest zobowiązany przekazać powierzającemu, przychód do opodatkowania z tytułu dywidendy będzie definitywnie otrzymywał faktyczny właściciel akcji, a więc powierzający. W przypadku umowy powiernictwa należy zauważyć, że wszelkie wynikające z niej czynności prawne wykonane są na rzecz powierzającego, także nabycie prawa własności akcji. Akcje te, pomimo, że są własnością powiernika nie stanowią jego majątku, z uwagi na fakt, iż są obarczone zobowiązaniem ich zwrócenia powierzającemu, w określonym w umowie terminie. Także pożytki, które z tych akcji są uzyskiwane, pomimo ich wypłaty powiernikowi, jako prawnemu akcjonariuszowi, faktycznie stanowią definitywne przysporzenie powierzającego.

Obowiązek ewentualnego rozliczania transakcji mających znaczenie podatkowe będzie spoczywał na powierzającym, a nie na powierniku.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 6 czerwca 2017 r., sygn. akt II FSK 1370/15, powiernik przy wykonywaniu przez siebie czynności, składa swoje oświadczenie woli, we własnym imieniu (w przeciwieństwie np. do pełnomocnika, który dokonuje czynności w imieniu mocodawcy) oraz na rzecz (rachunek) powierzającego. Ten ostatni element jest najistotniejszy w rozpoznaniu skutków podatkowych związanych z uzyskaniem przychodu na podstawie art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Rzeczywistym beneficjentem dokonanej czynności jest bowiem powierzający, na którego rzecz/rachunek czynność zostaje dokonana. Przychodu takiego nie można przy tym rozpoznać u powiernika, gdyż nie stanowi on dla niego trwałego przysporzenia majątkowego. Prawidłowo zatem wskazał Sąd I instancji, powołując się na literaturę przedmiotu, że czynności powiernicze, z punktu widzenia podatków dochodowych, określane są jako neutralne podatkowo (por. M Chudzik, Opodatkowanie czynności powierniczych podatkami dochodowymi, Monitor Podatkowy 2006/2/16). Należy wobec powyższego stwierdzić, że skutki podatkowe związane z czynnościami wykonywanymi przez powiernika są analogiczne do tych, jakie wystąpiłyby, gdyby czynności te wykonywane były bezpośrednio przez powierzającego.

Z treści złożonego wniosku i jego uzupełnienia wynika, że na gruncie niniejszej sprawy, niezależne nawet od tego kto w momencie sprzedaży był właścicielem przedmiotowych akcji, działanie to było dokonane w interesie Wnioskodawcy (zatem na jego rzecz). Jak doprecyzował bowiem Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku, Spółka 1 działała bowiem w interesie Wnioskodawcy. Jednocześnie Wnioskodawca doprecyzował, że pieniądze ze sprzedaży Akcji Menedżerskich dokonane przez Spółkę 1 były należne Wnioskodawcy. Wskazuje na to dodatkowo również występujące w opisie stanu faktycznego określenie: „Płatność z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich”. Spółka 1 po dokonaniu Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich potwierdziła w formie dokumentowej, że kwota dokonanej Płatności z Tytułu Sprzedaży Akcji Menedżerskich, stanowi płatność z tytułu ceny za wskazane w tym potwierdzeniu akcje o określonej serii i numerach, które odpowiadają Akcjom Menedżerskim, których właścicielem był Wnioskodawca. Potrąceniu z kwoty należnej ze sprzedaży podlegało zobowiązanie Wnioskodawcy z tytułu całkowitej spłaty pożyczki. Otrzymana przez Wnioskodawcę pożyczka, którą sfinansował On zakup akcji została w całości wydatkowana na nabycie przez Niego tych akcji.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, należy stwierdzić, że przedmiotowy przychód ze sprzedaży Akcji Menedżerskich powinien zostać zakwalifikowany do przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że dochód uzyskany przez Wnioskodawcę na gruncie niniejszej sprawy z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki 19%, na podstawie cyt. art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W takim przypadku przychód z tytułu sprzedaży Akcji Menedżerskich powinien zostać przeliczony na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, w którym dokonano sprzedaży Akcji Menedżerskich, stosownie do art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z tym przepisem, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Jednocześnie, w rezultacie dokonanej wyżej kwalifikacji źródła przedmiotowego przychodu, w związku z dochodem z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich nie powstał obowiązek zapłaty przez Wnioskodawcę zaliczki na podatek dochodowy, bowiem brak jest przepisu, który taki obowiązek by konstytuował.

Poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na objęcie Akcji Menedżerskich w postaci faktycznie wpłaconego wkładu pieniężnego, za który objął Akcje Menedżerskie, będą stanowić koszt uzyskania przychodów przy obliczaniu dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia Akcji Menedżerskich, co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi bowiem ten przepis, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Na gruncie niniejszej sprawy Wnioskodawca nie może natomiast zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów ze sprzedaży akcji objętych pytaniem nr 4 odsetek zapłaconych po sprzedaży papierów wartościowych.

Jak wskazano bowiem w uzupełnieniu wniosku, analizowanej sprzedaży akcji dokonano w dniu 26 października 2020 r. Zapłaty (potracenia) oprocentowania z tytułu pożyczki udzielonej na zakup sprzedanych akcji dokonano w dniu 2 listopada 2020 r.

Skoro zatem zapłaty (potrącenia z kwoty należnej Wnioskodawcy tytułem sprzedaży) odsetek od pożyczki na zakup akcji dokonano po dniu sprzedaży akcji, wyklucza to możliwość ich zaliczenia przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za:

prawidłowe – w odniesieniu do pytań o numerach 1, 2, 3 i 5;

nieprawidłowe – w odniesieniu do pytania o numerze 4.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowe nie jest bowiem ustalenie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 warszawa, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin