2021.09.03 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.283.2021.2.PM
z 3 września 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2021 r. (data wpływu 31 maja 2021 r.), uzupełnionym pismem z 27 sierpnia 2021 r. (data wpływu 31 sierpnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

nieuznania sprzedaży składników majątkowych jako zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niepodlegającego opodatkowaniu – jest prawidłowe,
sposobu opodatkowania sprzedaży towarów magazynowych oraz samochodu i wystawienia faktury – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

31 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania zbywanych składników majątkowych jako przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz sposobu opodatkowania sprzedaży towarów magazynowych oraz samochodu i wystawienia faktury. Wniosek uzupełniono 31 sierpnia 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz dodatkową opłatę od wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką komandytową prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie handlu metalami i rudami metali oraz jest czynnym podatnikiem VAT.

15 kwietnia 2021 r. Wnioskodawca podjął uchwałę o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia likwidacji, natomiast przygotowania do wygaszania działalności podejmowane były od początku roku 2021. Wygaszanie działalności miało polegać na sprzedaży towaru, jaki spółka ma na magazynie, spłaceniu wierzycieli, ściągnięciu wierzytelności od dłużników, a na końcu na podziale majątku pomiędzy wspólników.

W tym celu 12 lutego 2021 r. Wnioskodawca sprzedał swojemu wspólnikowi komandytariuszowi – X spółka jawna, towary znajdujące się na magazynie a 13 lutego 2021 r. sprzedał tej samej spółce samochód ciężarowy, czynność została udokumentowana fakturą.

Środki trwałe, które pozostały w majątku Wnioskodawcy to m.in. elektrowyciąg, giętarki, maszyna do cięcia blach, prościarka, przecinarka, wózek widłowy, wózek bocznego załadunku, żuraw samojezdny, wiata do gilotyny, samochód ciężarowy, czy oprogramowanie do fakturowania i prowadzenia gospodarki magazynowej. Niektóre z tych środków trwałych są obecnie wynajmowane spółce jawnej.

Zgodnie z uchwałą z 15 kwietnia 2021 r. podział majątku spółki komandytowej nastąpi w ten sposób, że składniki rzeczowe przypadną wyłącznie spółce jawnej, natomiast środki pieniężne zostaną podzielone zgodnie z odpowiednią proporcją pomiędzy wszystkich wspólników. Do całkowitego podziału majątku Wnioskodawcy jeszcze nie doszło, ponieważ Wnioskodawca czeka na spływ wszelkich wierzytelności, w tym z urzędu skarbowego. Wnioskodawca dokonywał jedynie wypłat zaliczek na poczet zysku, zgodnie z przysługującymi udziałami i częściowo podzielił środki pieniężne w kwietniu – dokonał tego wobec wszystkich wspólników i również zgodnie z przysługującymi udziałami.

14 lutego 2021 r. Wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę ze wszystkimi swoimi pracownikami. Nastąpiło to w drodze porozumień o rozwiązaniu umów o pracę. Pracownicy otrzymali stosowne wynagrodzenia, obejmujące ekwiwalent za niewykorzystany urlop i otrzymali propozycję zawarcia umów o pracę na takich samych warunkach w spółce jawnej. Zatrudnienie w spółce jawnej następowało w drodze zawarcia umów o pracę, a pracownicy mieli dowolność podjęcia decyzji co do podpisania tych umów. W efekcie wszystkie osoby, z którymi Wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę, podpisały umowy o pracę w spółce jawnej. Nastąpiło to 15 lutego 2021 r.

Wnioskodawca stwierdza, że wraz ze sprzedażą towarów nie doszło do przeniesienia nieruchomości, ponieważ Wnioskodawca takowych nie posiada w swoim majątku, nie doszło także do przeniesienia środków pieniężnych, ani praw i obowiązków wynikających z umowy rachunków bankowych, nie doszło do przeniesienia tajemnicy przedsiębiorstwa, ani ksiąg rachunkowych, czy innych dokumentów handlowych. Wnioskodawca nie przeniósł również żadnych wierzytelności, ani zobowiązań, ani praw i obowiązków z umów związanych z prowadzeniem bieżącej działalności, w tym np. umów o prowadzenie rozliczeń księgowo-podatkowych, umów o doradztwo podatkowe, umów leasingu, umów telekomunikacyjnych.

W uzupełnieniu do wniosku z 27 sierpnia 2021 r. Zainteresowany wskazał, że sprzedawane składniki majątkowe, tj. towary handlowe oraz samochód ciężarowy nie stanowiły wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania. Przedmiotem sprzedaży były wyłącznie składniki majątkowe w postaci materialnej (towary oraz samochód ciężarowy). Przedmiotem sprzedaży nie były żadne składniki niematerialne, nie doszło też do sprzedaży zobowiązań, ani też nie zostały one w żaden inny sposób przeniesione na nabywcę składników materialnych. Przedmiot sprzedaży nie był także działem/wydziałem czy oddziałem Wnioskodawcy. Z uwagi na to, że Wnioskodawca nie posiada wyodrębnionych oddziałów/działów, nie prowadzi też odrębnych ewidencji księgowych. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że sprzedawane składniki majątkowe stanowiły towary handlowe wykorzystywane w działalności handlowej Spółki, to można wskazać, że na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe było przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności prowadzonej jako działalność handlowa Wnioskodawcy, dzięki czemu możliwe jest określenie wyniku finansowego. Jednakże zdaniem Wnioskodawcy sprzedawane składniki materialne nie posiadają samodzielności finansowej pozwalającej na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym.

Sprzedawane składniki majątkowe, tj. towary handlowe oraz samochód ciężarowy, nie stanowiły potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, ponieważ były to wyłącznie składniki materialne. Transakcja nie obejmowała bowiem szeregu elementów charakterystycznych dla przedsiębiorstwa czy jego zorganizowanej części, bez których nie jest możliwe niezakłócone kontynuowanie działalności nabywcy w oparciu o składniki majątku. Chodzi tu o pozostałe środki trwałe niezbędne do prowadzenia działalności (maszyny i urządzenia, które służą do przygotowania towaru do sprzedaży (cięcie, gięcie, prostowanie), do przemieszczania towaru na magazynie i załadowania na samochód (wózek widłowy, żuraw samojezdny, wózek bocznego załadowania), prawa i obowiązki z umów zawartych przez Wnioskodawcę z dostawcami, prawa z rękojmi i gwarancji dotyczące nabytych towarów, tajemnicy przedsiębiorstwa (know-how), należności i zobowiązania sprzedającego, środki pieniężne sprzedającego, księgi i dokumenty związane z prowadzoną działalnością, prawa i obowiązki z umów leasingu, komputery, drukarki.

Wobec tego, zdaniem Wnioskodawcy, same towary handlowe i jeden samochód ciężarowy me mogą stanowić przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze.

Sprzedawany zespół składników materialnych, tj. towary handlowe oraz samochód ciężarowy były niezbędne do prowadzenia działalności w dotychczasowym zakresie (działalności handlowej), ale były też niewystarczające do samodzielnego wykonywania zadań. Prowadzenie działalności w dotychczasowym zakresie wymagało angażowania innych składników majątku, np. magazynu na przechowywanie towarów, w posiadaniu którego kupujący już był. Ponadto niezbędne były różne maszyny i urządzenia (np. giętarka, prościarka, przecinarka do metalu, czy wózek widłowy, żuraw samojezdny, itp. ), które nie zostały sprzedane, natomiast kupujący je wynajmuje od Wnioskodawcy. W tym celu zostały podjęte czynności prawne, tj. zawarcie stosownej umowy najmu tych środków trwałych. Nie doszło natomiast do przeniesienia ich własności. Przeniesienie to nastąpi po rozwiązaniu Spółki komandytowej, gdy dojdzie do fizycznego podziału majątku Spółki między wspólników.

Sprzedany samochód ciężarowy był wykorzystywany wyłącznie do działalności opodatkowanej (działalność handlowa). Z tytułu nabycia samochodu ciężarowego przysługiwało wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wszystkie sprzedane towary magazynowe były wykorzystywane w działalności opodatkowanej – zostały zakupione celem ich dalszej odsprzedaży, co stanowi działalność opodatkowaną Wnioskodawcy. Z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia wszystkich sprzedanych towarów magazynowych przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w opisanym stanie faktycznym nie doszło do zbycia przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa?
Czy w przypadku potwierdzenia przez Organ, że nie doszło do zbycia przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawca słusznie postąpił wystawiając fakturę sprzedaży towarów magazynowych oraz samochodu ze stawką właściwą dla poszczególnych towarów?
Czy w przypadku stwierdzenia przez Organ, że doszło do zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, Wnioskodawca winien skorygować faktury sprzedaży „do zera” oraz odpowiednio skorygować deklarację JPK_V7M za miesiąc, w którym wystawiono faktury korygujące i ma prawo do zwrotu nadpłaconego podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja została prawidłowo przeprowadzona, tj. Wnioskodawca miał obowiązek dostawę towarów udokumentować fakturą z właściwą stawką VAT. Nie doszło bowiem ani do zbycia przedsiębiorstwa, ani do zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 27e ustawy o VAT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Natomiast ustawa o VAT nie zawiera definicji przedsiębiorstwa, wobec czego należy sięgnąć do przepisów Kodeksu cywilnego. I tak, zgodnie z art. 55¹ K.C., przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy podkreślić, że Wnioskodawca zbył wyłącznie towary (cały zapas magazynowy) oraz samochód ciężarowy. Nie doszło do przejścia pozostałych składników rzeczowych (przejdą one w chwili definitywnego zakończenia bytności spółki i podziału majątku pomiędzy wspólników). U Wnioskodawcy doszło również do zwolnienia pracowników i zatrudnienia ich w spółce jawnej. Zostało to jednak dokonane poprzez rozwiązanie umów z dotychczasowym pracodawcą i zawiązanie nowych umów z nową spółką (jawną). Pracownicy nie byli do tego przymuszani, przejście do nowego pracodawcy było w pełni dobrowolne. Nie doszło do przejęcia pracowników w trybie art. 23¹ Kodeksu Pracy.

Ponadto Wnioskodawca nie przekazał spółce jawnej żadnych innych składowych przedsiębiorstwa – żadnych wierzytelności, ani zobowiązań, żadnych praw wynikających z zawartych przez Wnioskodawcę umów. Nie doszło do cesji umowy leasingu. Wnioskodawca nadal sam reguluje swoje zobowiązania, jak i ściąga należne mu wierzytelności.

Nieruchomość, na której Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą, należy do spółki jawnej. Wnioskodawca miał dotychczas zawartą umowę najmu, wobec czego stosunek najmu został rozwiązany z uwagi na to, że Wnioskodawca nie ma potrzeby dalszego najmowania magazynów i hali.

Należy także zaznaczyć, że zgodnie z art. 751 Kodeksu cywilnego – zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo ustanowienie na nim użytkowania powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Niedochowanie tej formy czynności prawnej prowadzi do jej nieważności. Wobec tego, nawet gdyby zamiarem stron było przeniesienie całego przedsiębiorstwa na inny podmiot, niedochowanie formy prawnej tej czynności skutkowałoby jej nieważnością (co wynika z art. 73 par. 2 kodeksu cywilnego).

Przeniesienie towarów na spółkę jawną oraz zatrudnienie przez nią dotychczasowych pracowników Wnioskodawcy pozwala spółce jawnej prowadzić działalność w takim zakresie, jak to czynił Wnioskodawca, bowiem spółka jawna posiada własną infrastrukturę nieruchomościową, posiada również odpowiednie zaplecze finansowe. Nie zmienia to jednak faktu, że składowe, które przeszły na spółkę jawną nie stanowią całości pod względem finansowym i organizacyjnym, a w konsekwencji nie stanowią przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa. „Otrzymane” przez spółkę jawną składowe przedsiębiorstwa (towary magazynowe, 1 samochód ciężarowy oraz pracownicy) nie stanowią takiego zespołu składników majątkowych, który jest zdolny do samodzielnego funkcjonowania w charakterze niezależnego zakładu. A tylko taki zespół składników można by nazwać przedsiębiorstwem lub zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, także późniejsze planowane działania, tj. przeniesienie reszty składników rzeczowych na spółkę jawną w ramach podziału majątku pomiędzy wspólników Wnioskodawcy nie może przesądzać, że mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa, ponieważ causa tej czynności jest całkiem inna. Przeniesienie dalszych składników rzeczowych będzie wynikać z podziału majątku rozwiązywanej spółki (Wnioskodawcy), a nie będzie to wynik umowy zawartej pomiędzy wnioskodawcą a jej wspólnikiem – spółką jawną. Spółka jawna nie jest jedynym wspólnikiem Wnioskodawcy, a więc nie tylko spółka jawna otrzyma składniki majątkowe w wyniku rozwiązania Wnioskodawcy, ale otrzymają je także pozostali wspólnicy (w formie pieniężnej), zgodnie z udziałem w zysku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

nieuznania zbywanych składników majątkowych jako przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części – jest prawidłowe,
sposobu opodatkowania sprzedaży towarów magazynowych oraz samochodu i wystawienia faktury – jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Uwzględniając powyższe przepisy stwierdzić należy, że opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch przesłanek. Po pierwsze więc, konkretna czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po wtóre – musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy, wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla badanej kwestii jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Przedsiębiorstwo, w rozumieniu powyższego przepisu, powinno więc łączyć mienie w funkcjonalnie zorganizowane przedsięwzięcie gospodarcze, a nie tylko stanowić zgromadzone niematerialne i materialne składniki stanowiące sobą przedsiębiorstwo w przedstawionym znaczeniu przedmiotowym. Organizacyjna i funkcjonalna istota przedsiębiorstwa kreuje powstanie samodzielnego podmiotu gospodarczego, zdolnego do funkcjonowania w obrocie na niezmienionych zasadach, pomimo jego zbycia. Ponadto, przepis art. 55¹ Kodeksu cywilnego wskazuje, że przedsiębiorstwo jest „zespołem składników”. Pojęcie zespół (a nie zbiór) zakłada istnienie pewnego poziomu powiązań organizacyjnych pomiędzy składnikami przedsiębiorstwa.

Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa – w myśl art. 2 pkt 27e ustawy – rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa oraz składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Jak wskazano w opisie sprawy, Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej.

Zainteresowany sprzedał swojemu wspólnikowi towary magazynowe oraz samochód ciężarowy.

Sprzedawane składniki majątkowe nie stanowiły wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania. Przedmiotem sprzedaży były wyłącznie składniki majątkowe w postaci materialnej. Przedmiotem sprzedaży nie były żadne składniki niematerialne, nie doszło też do sprzedaży zobowiązań, ani też nie zostały one w żaden inny sposób przeniesione na nabywcę składników materialnych.

Sprzedawane składniki materialne nie posiadają samodzielności finansowej pozwalającej na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz nie stanowiły potencjalnie niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, ponieważ były to wyłącznie składniki materialne. Transakcja nie obejmowała bowiem szeregu elementów charakterystycznych dla przedsiębiorstwa czy jego zorganizowanej części, bez których nie jest możliwe niezakłócone kontynuowanie działalności nabywcy w oparciu o składniki majątku. Chodzi tu o pozostałe środki trwałe niezbędne do prowadzenia działalności (maszyny i urządzenia, które służą do przygotowania towaru do sprzedaży (cięcie, gięcie, prostowanie), do przemieszczania towaru na magazynie i załadowania na samochód (wózek widłowy, żuraw samojezdny, wózek bocznego załadowania), prawa i obowiązki z umów zawartych przez Wnioskodawcę z dostawcami, prawa z rękojmi i gwarancji dotyczące nabytych towarów, tajemnicy przedsiębiorstwa (know-how), należności i zobowiązania sprzedającego, środki pieniężne sprzedającego, księgi i dokumenty związane z prowadzoną działalnością, prawa i obowiązki z umów leasingu, komputery, drukarki.

Nie doszło również do przeniesienia zakładu pracy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii uznania sprzedaży składników majątkowych jako zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niepodlegającego opodatkowaniu – pytanie oznaczone we wniosku nr 1.

Biorąc pod uwagę opis sprawy należy stwierdzić, że transakcja dostawy składników majątkowych w postaci towarów magazynowych oraz samochodu nie obejmuje istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu Cywilnego. W analizowanej sytuacji nie można więc uznać, że ww. przedmiot transakcji będzie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu powołanego art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Transakcji nie towarzyszył bowiem transfer składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa.

Planowana transakcja sprzedaży składników majątkowych nie stanowi również zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedającego, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Z okoliczności sprawy nie wynika bowiem, aby ww. przedmiot transakcji stanowił masę majątkową wydzieloną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako niezależne przedsiębiorstwo.

Podsumowując, w opisanym stanie faktycznym nie doszło do zbycia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części.

Tym samym, do transakcji sprzedaży składników majątku nie miał zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej pytania oznaczonego nr 1 należało uznać jako prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ponadto kwestii sposobu opodatkowania sprzedaży ww. składników majątku i wystawienia faktury.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca dokonał sprzedaży składników majątku należących do spółki – zrejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT. Tym samym sprzedaż ta podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy, czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Dla zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Sprzedane towary magazynowe oraz samochód ciężarowy – jak wskazał Wnioskodawca – nie były wykorzystywane wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku.

Mając na uwadze powyższe, nie zostały spełnione łącznie oba warunki wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, tym samym sprzedaż przedmiotowych składników majątkowych nie korzystała ze zwolnienia od podatku przewidzianego w tym przepisie.

Zatem sprzedaż towarów magazynowych oraz samochodu ciężarowego należało opodatkować właściwą stawką podatku VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 106 ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2. czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
3. dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Stosownie do treści art. 106e ust. 1 pkt 12 ustawy, faktura powinna zawierać stawkę podatku.

Podsumowując, Wnioskodawca postąpił prawidłowo wystawiając fakturę sprzedaży towarów magazynowych i samochodu ciężarowego zawierającą stawkę podatku VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać jako prawidłowe.

Z uwagi na fakt, że przy sprzedaży składników majątku nie doszło do zbycia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, pytanie oznaczone we wniosku nr 3 nie wymaga odpowiedzi.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin