2021.09.15 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-1.4012.328.2021.3.AR
z 15 września 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2021 r. (data wpływu 28 maja 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 lipca 2021 r. (data wpływu 19 lipca 2021 r.) oraz pismem z dnia – brak daty (data wpływu 3 sierpnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności części działki nr 1 na rzecz Gminy w zamian za odszkodowanie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności części nieruchomości na rzecz Gminy w zamian za odszkodowanie oraz określenia stawki podatku VAT dla transakcji przeniesienia prawa własności części działki nr 1 o powierzchni (…) ha w zamian za odszkodowanie. Wniosek uzupełniono w dniu 19 lipca 2021 r. oraz w dniu 3 sierpnia 2021 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz wskazanie przedmiotu wniosku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

A (dalej: A lub Wnioskodawca) jest właścicielem nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy B (…) Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C prowadzi księgę wieczystą (…), w skład której wchodzi m.in. działka oznaczona w rejestrze gruntów nr 1 gmina D.

Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów działka nr 1 gmina D posiada powierzchnię (…) ha, w tym użytki rolne klasy: RII, RIIIa, Rlllb.

Zgodnie z zaświadczeniem Wójta Gminy z dnia (…) kwietnia 2021 r. działka nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Rady Gminy, zatwierdzonym uchwałą z dnia (…) listopada 2015 r., przedmiotowa działka położona jest na terenie – strefa usług.

Dla terenu działki nie wydano decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, natomiast wydano decyzję z dnia (…) czerwca 2020 r. o lokalizacji inwestycji celu publicznego, na rzecz E Sp. z o.o. – inwestycja o znaczeniu lokalnym polegająca na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

W związku z przystąpieniem przez Urząd Gminy do projektowania inwestycji drogowej pn. „(…)”, część działki nr 1 o powierzchni (…) ha gmina D zostanie wywłaszczona na rzecz Gminy i z mocy prawa stanie się własnością gminy (dzień, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanie się ostateczna).

Z tytułu wywłaszczenia części działki nr 1 o powierzchni (…) ha gmina D pod budowę drogi, Wnioskodawca otrzyma odszkodowanie na podstawie sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego operatu szacunkowego.

Zgodnie z powyższą informacją w skład wywłaszczanego terenu wchodzi:

grunt rolny o powierzchni (…) ha, dla którego nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu oraz
grunt o powierzchni (…) ha o przeznaczeniu innym niż rolny, tj. budowa stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 13 lipca 2021 r. o poniższe informacje:

Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług o numerze NIP (…).
Nabycie prawa własności nieruchomości gruntowej stanowiącej niezabudowaną działkę oznaczoną numerem ewidencyjnym 1, położonej w gmina D, dla której Sąd Rejonowy B (…) Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C, prowadzi księgę wieczystą KW (…), nastąpiło w drodze decyzji Wojewody z dnia (…) stycznia 2005 r. oraz na mocy art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 września 2008 r. o utworzeniu A.
Nabycie przez A działki nr 1, zostało wykonane w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Przy nabyciu działki nr 1 A nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
A od momentu nabycia wykorzystywał działkę nr 1 wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług, tj. do celów dydaktycznych. Aktualnie przedmiotowa działka objęta jest w całości umową dzierżawy w celu prowadzenia produkcji rolnej roślinnej; umowa obowiązuje od dnia (…) października 2017 r. do dnia (…) września 2022 r.
Nie wydano decyzji o wywłaszczeniu części działki nr 1 pod inwestycję drogową.
W wydanej w dniu (…) czerwca 2020 r. decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego dotyczącej inwestycji polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E, wyznaczono obszar (…).
Nie wydano decyzji o wywłaszczeniu części działki nr 1 pod inwestycję drogową. Natomiast dokładne miejsce, w którym ma zostać wybudowana stacja bazowa telefonii komórkowej operatora E, została wskazana (…).
Wnioskodawcy nic nie wiadomo o istnieniu dokumentu wyznaczającego podział działki nr 1 na dwa obszary. Powierzchnia (…) m² została wyliczona na podstawie kopii mapy zasadniczej w skali 1:500, stanowiącej (…). o lokalizacji inwestycji celu publicznego dotyczącej inwestycji polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.
Nie wydano decyzji ustalającej odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia części działki nr 1 pod inwestycję drogową.
Odszkodowanie z tyt. wywłaszczenia części działki nr 1 nie zostało wypłacone.

Ponadto, wniosek uzupełniono w dniu 3 sierpnia 2021 r. o odpowiedzi na poniższe pytania:

Czy decyzja z dnia (…) czerwca 2020 r. o lokalizacji inwestycji celu publicznego została wydana:
1. dla całej działki nr 1?
2. tylko dla części działki nr 1 – przeznaczonej pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E?
3. dla części działki, która zostanie wywłaszczona, tj. dla części działki o powierzchni (…) ha?
Ad. 1 a)
Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia (…) czerwca 2020 r. nie została wydana dla całej działki nr 1 gmina D.
Ad. 1 b)
Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia (…) czerwca 2020 r. została wydana dla części terenu rolnego, stanowiącego oznaczoną w rejestrze gruntów działkę nr 1 gmina D, przy czym decyzja ta nie określa powierzchni przeznaczonej na budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.
Teren inwestycyjny wskazany jest jedynie na (…) stanowiącym integralną część decyzji, z którego wynika, że nie zajmuje on całej powierzchni działki Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia (…) czerwca 2020 r. przeznacza część działki nr 1 pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.
Ad. 1 c)
Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia (…) czerwca 2020 r. nie została wydana dla całego terenu o powierzchni (…) ha, który zostanie wywłaszczony na podstawie decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej.
Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia (…) czerwca 2020 r. została wydana dla terenu o powierzchni (…) ha, który zostanie wywłaszczony decyzją zezwalającą na realizację inwestycji drogowej.
Na podstawie wstępnego projektu inwestycji drogowa pn. „(…)”, wywłaszczeniu ulegnie grunt o łącznej powierzchni (…) ha, stanowiący część działki oznaczonej w rejestrze gruntów nr 1 gmina D.
Reasumując wywłaszczany w przyszłości teren stanowi aktualnie:
1. grunt o powierzchni (…) ha, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono warunków zabudowy, jak również nie ustalono lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz
2. grunt o powierzchni (…) ha, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono warunków zabudowy, natomiast ustalono lokalizację inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.
Kiedy dokładnie zostanie wydana decyzja wywłaszczeniowa dotycząca części działki o powierzchni (…) ha?
Ad. 2
Zgodnie z ustną informacją otrzymaną z Urzędu Gminy, planowany termin wydania decyzji wywłaszczeniowej, tj. decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej pn. „(…)”, planowany jest na IV kwartał 2021 r.
Czy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pn. „(…)” została już wydana? Jeżeli tak, należy wskazać kiedy.
Ad. 3.
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pn. „(…)” (decyzja wywłaszczeniowa) nie została jeszcze wydana.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie z tytułu przejścia z mocy prawa na rzecz Gminy części nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy B (…) Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C prowadzi księgę wieczystą KW (…), w skład której wchodzi m.in. działka oznaczona w rejestrze gruntów nr 1 gmina D, tj.:

gruntu rolnego o powierzchni (…) ha, dla którego nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu – korzysta ze zwolnienia z opodatkowania w zakresie podatku od towarów i usług?
gruntu o powierzchni (…) ha o przeznaczeniu innym niż rolny, tj. budowa stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E – zostanie opodatkowane stawką podstawową w zakresie podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Odszkodowanie z tytułu przejścia z mocy prawa na rzecz Gminy części nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy B (…) Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C prowadzi księgę wieczystą KW (…), w skład której wchodzi m.in. działka oznaczona w rejestrze gruntów nr gmina D, tj. gruntu rolnego o powierzchni (…) ha, dla którego nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu – korzysta ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.
Odszkodowanie z tytułu przejścia z mocy prawa na rzecz Gminy części nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy B (…) Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C prowadzi księgę wieczystą KW (…), w skład której wchodzi m.in. działka oznaczona w rejestrze gruntów nr 1 gmina D, tj. gruntu o powierzchni (…) ha o przeznaczeniu innym niż rolny, tj. budowa stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E – zostanie opodatkowane według stawki podstawowej w wysokości 23%, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności części działki nr 1 na rzecz Gminy w zamian za odszkodowanie jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Według art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego dostawa jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Należy podkreślić, że co do zasady, warunkiem uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z cyt. wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności towarów w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1990 ze zm.), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ww. ustawy, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

W świetle art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1363 ze zm.), wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Na podstawie art. 11f ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

Na tle powyższego należy uznać, że w przypadku realizacji inwestycji drogowych w trybie ww. ustawy, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydana na podstawie art. 11a tej ustawy zastępuje decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r.poz. 741 ze zm.).

Należy przy tym mieć na uwadze przepis art. 11i ust. 1 i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, który stanowi, że w sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, z wyjątkiem art. 28 ust. 2, natomiast w sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nie stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisów ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 802 i 1086).

Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości.

Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych

– z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna (art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

Jednocześnie, w myśl art. 12 ust. 4a i ust. 4b ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe (art. 12 ust. 4f ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18 (art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

W myśl art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

Mając na uwadze ww. przepisy należy zaznaczyć, że zmiana przeznaczenia wywłaszczanych nieruchomości na przeznaczone pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym te nieruchomości stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

Jak już wyżej wskazano, z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

W takiej sytuacji uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, natomiast odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną – objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Ponadto zaznaczyć należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Należy podkreślić, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że A jest właścicielem nieruchomości gruntowej, w skład której wchodzi m.in. działka nr 1, która posiada powierzchnię (…) ha, w tym użytki rolne klasy: RIII, RIIIa, Rlllb.

Działka nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Rady Gminy, przedmiotowa działka położona jest na terenie – strefa usług.

Dla terenu działki nie wydano decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, natomiast wydano decyzję z dnia (…) czerwca 2020 r. o lokalizacji inwestycji celu publicznego, na rzecz E Sp. z o.o., inwestycja o znaczeniu lokalnym polegająca na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

W związku z przystąpieniem przez Urząd Gminy do projektowania inwestycji drogowej, część działki nr 1 o powierzchni (…) ha zostanie wywłaszczona na rzecz Gminy i z mocy prawa stanie się własnością Gminy (dzień, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanie się ostateczna). Z tytułu wywłaszczenia części działki nr 1 o powierzchni (…) ha pod budowę drogi, Wnioskodawca otrzyma odszkodowanie na podstawie sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego operatu szacunkowego.

Zgodnie z powyższą informacją w skład wywłaszczanego terenu wchodzi: grunt rolny o powierzchni (…) ha, dla którego nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu oraz grunt o powierzchni (…) ha o przeznaczeniu innym niż rolny, tj. budowa stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Nabycie prawa własności nieruchomości gruntowej stanowiącej niezabudowaną działkę nr 1, nastąpiło w drodze decyzji Wojewody z dnia (…) stycznia 2005 r. oraz na mocy art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 września 2008 r. o utworzeniu A.

Nabycie przez A działki nr, zostało wykonane w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy nabyciu działki nr 1 A nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

A od momentu nabycia wykorzystywał działkę nr 1 wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług, tj. do celów dydaktycznych. Aktualnie przedmiotowa działka objęta jest w całości umową dzierżawy w celu prowadzenia produkcji rolnej roślinnej; umowa obowiązuje od dnia (…) października 2017 r. do dnia (…) września 2022 r.

Nie wydano decyzji o wywłaszczeniu części działki nr 1 pod inwestycję drogową.

W wydanej w dniu (…) czerwca 2020 r. decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego dotyczącej inwestycji polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E, wyznaczono obszar. Nie wydano decyzji o wywłaszczeniu części działki nr 1 pod inwestycję drogową.

Powierzchnia (…) m² została wyliczona na podstawie kopii mapy zasadniczej w skali 1:500, stanowiącej (…) o lokalizacji inwestycji celu publicznego dotyczącej inwestycji polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Nie wydano decyzji ustalającej odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia części działki nr 1 pod inwestycję drogową.

Odszkodowanie z tyt. wywłaszczenia części działki nr 1 nie zostało wypłacone.

Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego nie została wydana dla całej działki nr 1. Decyzja została wydana dla części terenu rolnego, stanowiącego oznaczoną w rejestrze gruntów działkę nr 1, przy czym decyzja ta nie określa powierzchni przeznaczonej na budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Teren inwestycyjny wskazany jest jedynie na załączniku graficznym stanowiącym integralną część decyzji, z którego wynika, że nie zajmuje on całej powierzchni działki. Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego przeznacza część działki nr 1 pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego nie została wydana dla całego terenu o powierzchni (…) ha, który zostanie wywłaszczony na podstawie decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej. Decyzja została wydana dla terenu o powierzchni (…) ha, który zostanie wywłaszczony decyzją zezwalającą na realizację inwestycji drogowej.

Na podstawie wstępnego projektu inwestycji drogowej, wywłaszczeniu ulegnie grunt o łącznej powierzchni (…) ha, stanowiący część działki oznaczonej w rejestrze gruntów nr 1 a gmina D.

Wywłaszczany w przyszłości teren stanowi aktualnie: grunt o powierzchni (…) ha, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono warunków zabudowy, jak również nie ustalono lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz grunt o powierzchni (…) ha, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono warunków zabudowy, natomiast ustalono lokalizację inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Zgodnie z ustną informacją otrzymaną z Urzędu Gminy, planowany termin wydania decyzji wywłaszczeniowej, tj. decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej, planowany jest na IV kwartał 2021 r.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie została jeszcze wydana.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy przeniesienie własności części działki nr 1 o powierzchni (…) ha, dla którego nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Mając na uwadze wyżej przedstawione okoliczności sprawy należy stwierdzić, że część działki nr 1 o powierzchni (…) ha, będąca przedmiotem wywłaszczenia, wykorzystywana była przez Wnioskodawcę w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (działalności edukacyjnej). Aktualnie przedmiotowa działka objęta jest w całości umową dzierżawy w celu prowadzenia produkcji rolnej roślinnej; umowa obowiązuje od dnia (…) października 2017 r. do dnia (…) września 2022 r.

Wskazane wyżej okoliczności wskazują na ścisły związek ww. gruntu z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, który działalność tę prowadzi jako zarejestrowany, czynny podatnik VAT, a zatem stanowi składnik majątkowy służący prowadzeniu działalności gospodarczej.

Powyższe oznacza, że dostawa ww. części działki będzie stanowiła zbycie dokonane w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, w zamian za odszkodowanie za wywłaszczaną część działki nr 1 o powierzchni (…) ha.

W konsekwencji dostawa (wywłaszczenie) ww. części działki nr 1 o powierzchni (…) ha, w okolicznościach wskazanych w opisie sprawy, będzie stanowić dostawę dokonywaną przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, a więc przez podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w ust. 1 tego przepisu.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że przedmiotowa dostawa gruntu za odszkodowaniem, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dostawca działać będzie dla tej transakcji jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

W tym miejscu należy wskazać, że zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

Przez tereny budowlane – na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Dla dokonania właściwej interpretacji przedmiotowej sprawy istotne jest zatem ustalenie przedmiotu sprzedaży i czy działka stanowi tereny budowlane w rozumieniu powołanego wyżej art. 2 pkt 33 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 ze zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – w myśl art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

W świetle art. 2 pkt 5 tej ustawy, przez inwestycji celu publicznego należy rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1990 oraz z 2021 r. poz. 11 i 234).

Stosownie do art. 6 pkt 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, celami publicznymi w rozumieniu tej ustawy jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji.

Stosownie do art. 6 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, celami publicznymi w rozumieniu ustawy są budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń.

Zgodnie z przepisami art. 50 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, inwestycja celu publicznego jest lokalizowana na podstawie planu miejscowego, a w przypadku jego braku – w drodze decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Warunek, o którym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4, stosuje się odpowiednio.

Ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego następuje na wniosek inwestora (art. 52 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 52 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy, wniosek o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego powinien zawierać określenie granic terenu objętego wnioskiem, przedstawionych na kopii mapy zasadniczej lub, w przypadku jej braku, na kopii mapy katastralnej, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, obejmujących teren, którego wniosek dotyczy, i obszaru, na który ta inwestycja będzie oddziaływać, w skali 1:500 lub 1:1000, a w stosunku do inwestycji liniowych również w skali 1:2000.

Natomiast art. 54 ww. ustawy przewiduje, że decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego określa:

rodzaj inwestycji;
warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy wynikające z przepisów odrębnych, a w szczególności w zakresie:
1. warunków i wymagań ochrony i kształtowania ładu przestrzennego,
2. ochrony środowiska i zdrowia ludzi oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
3. obsługi w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacji,
4. wymagań dotyczących ochrony interesów osób trzecich,
5. ochrony obiektów budowlanych na terenach górniczych;
linie rozgraniczające teren inwestycji, wyznaczone na mapie w odpowiedniej skali, z zastrzeżeniem art. 52 ust. 2 pkt 1.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

Zatem miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako akt prawa miejscowego wiąże zarówno organy administracji, osoby fizyczne, osoby prawne, jak i inne jednostki organizacyjne. Zatem w sytuacji, gdy na danym terenie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to właśnie zapisom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy nadać decydujące znaczenie dla oceny przeznaczenia danego terenu, w tym również dla potrzeb art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że kluczowa dla sprawy regulacja stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. k Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają dostawy terenów niezabudowanych, inne niż dostawy terenów budowlanych, o których mowa w art. 12 ust. 1 lit. b.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 – Gemeente Emmen przeciwko Belastingdienst Grote Ondernemingen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”. Tym samym, również w świetle orzeczeń TSUE za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Zatem także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu nieruchomości.

Zauważyć należy, że analiza powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania zwolnienia przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotem dostawy (wywłaszczenia) będzie część niezabudowanej działki nr 1 o powierzchni (…) ha przeznaczonej pod inwestycję drogową, nieobjęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, dla której to części nie wydano również decyzji o ustaleniu warunków zabudowy. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, nie wydano jeszcze decyzji o wywłaszczeniu ww. części działki nr 1 przeznaczonej pod inwestycje drogową (planowany termin wydania ww. decyzji – IV kwartał 2021 r.). Natomiast w roku 2020 wydana została decyzja, na podstawie której z ww. części działki nr 1 o powierzchni (…) wydzielono teren o powierzchni (…) ha z przeznaczeniem na budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Jak ponadto wskazał Wnioskodawca, wywłaszczany w przyszłości teren stanowi aktualnie:

grunt o powierzchni (…) ha, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono warunków zabudowy, jak również nie ustalono lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz
grunt o powierzchni (…) ha, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie ustalono warunków zabudowy, natomiast ustalono lokalizację inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E.

Zatem, ww. decyzja – wyznaczająca teren pod ww. zabudowę – zmieniła przeznaczenie terenu (z rolnego na budowlany) jedynie dla części działki nr 1 o powierzchni (…) ha. Natomiast dla pozostałej części działki nr 1 (objętej wywłaszczeniem) o powierzchni (…) ha, ww. decyzja nie zmieniła przeznaczenia terenu.

W świetle powyższych okoliczności należy wskazać, że część działki nr 1 o powierzchni (…) ha – dla której nie dokonano zmiany przeznaczenia – nie będzie spełniać definicji terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.

Zatem należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ale wyłącznie dla części terenu, który zostanie wywłaszczony.

W związku z powyższym przeniesienie na rzecz Gminy prawa własności części działki nr 1 o powierzchni (…) ha w zmian za odszkodowanie – dla której nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu – będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W dalszej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy przeniesienie prawa własności części działki nr 1 o powierzchni (…) ha (przeznaczonej pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E) w zamian za odszkodowanie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Jak już wyżej wskazano, dla przedmiotowej działki nr 1 nie ustalono miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast w dniu 22 czerwca 2020 r. wydano decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego na rzecz Spółki z o.o. E, która wyznacza obszar o powierzchni (…) ha, przeznaczony pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E. Zatem, ww. decyzja zmieniła przeznaczenie części działki nr 1 o powierzchni (…) ha z terenu rolnego na teren budowlany.

Uwzględniając powyższą okoliczność, w momencie dostawy (wywłaszczenia) niezabudowana przedmiotowa część działki nr 1 o powierzchni (…) ha stanowić będzie teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji dostawa ww. części działki nie może zostać objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W tej sytuacji należy przeanalizować przesłanki do ewentualnego zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Dla zastosowania powyższego zwolnienia muszą być spełnione łącznie dwa warunki, tj.:

towary musiały być wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej,
w związku z nabyciem tych towarów nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków wyklucza zastosowanie zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W analizowanej sprawie, transakcja nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak bowiem wskazał Wnioskodawca, nabycie przedmiotowej działki nr 1 nastąpiło w roku 2005 w drodze decyzji Wojewody oraz na mocy ustawy o utworzeniu A, a jej nabycie nie podlegało podatkowi VAT.

Należy nadmienić, że brak prawa do odliczenia należy odczytywać w kontekście tez zawartych w wyroku TSUE z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finans A/S przeciwko Skatteministeriet (pkt 24-26). W sprawie tej Trybunał wskazuje, że: „Zwolnienie przewidziane w art. 13 część B lit. c szóstej dyrektywy może obejmować zatem jedynie dostawy towarów, przy których nabyciu wyłączone było, na podstawie ustawodawstwa krajowego, prawo do odliczenia. Treść tego artykułu nie może być w tym aspekcie interpretowana w inny sposób, który umożliwiłby uniknięcie sytuacji, w której podatnik pozbawiony możliwości skorzystania z takiego zwolnienia podlegałby podwójnemu opodatkowaniu (pkt 24).

Jeśli tego rodzaju ustawodawstwo, jak to rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym, przewiduje, że przedsiębiorstwa, których działalność polega na wynajmie pojazdów mechanicznych mogą odliczyć podatek od zakupów przeznaczonych na tę działalność, to wynika z tego, że nabycie pojazdu przez tego rodzaju przedsiębiorstwo nie dotyczy w rozumieniu art. 13 część B lit. c szóstej dyrektywy wyłączenie prawa do odliczenia zgodnie z art. 17 ust. 6 tej dyrektywy. Nie można zatem uznawać, że odsprzedaż tego pojazdu zalicza się do dostaw podlegających zwolnieniu przewidzianemu w owym art. 13 część B lit. c. Okoliczność, że przy takim nabyciu nie przysługiwało prawo do odliczenia z tego względu, że – podobnie jak w sprawie przed sądem krajowym – nastąpiło ono od sprzedawców, którzy sami nie mogli, zgodnie z ustawodawstwem krajowym, odliczyć podatku naliczonego od dokonanych przez nich zakupów pojazdów i stąd nie zadeklarowali naliczonego podatku VAT, jest bez znaczenia dla kwalifikacji tego nabycia do celów stosowania owego art. 13 (pkt 25).

W tej sytuacji (…) art. 13 część B lit. c szóstej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nie jest z nim sprzeczne ustawodawstwo krajowe, które poddaje opodatkowaniu podatkiem VAT czynności, w ramach których podatnik odsprzedaje, po przeznaczeniu na potrzeby swojego przedsiębiorstwa, towary, przy których nabyciu nie miało zastosowania wyłączenie prawa do odliczenia zgodnie z art. 17 ust. 6 zmienionej dyrektywy 77/388, i to mimo tego, że przy owym nabyciu, od podatnika pozbawionego możliwości zadeklarowania podatku VAT, nie przysługiwało z tego względu prawo do odliczenia (pkt 26)”.

W art. 13 część B lit. c szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE. L Nr 145 str. 1) wskazano, że nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, Państwa Członkowskie zwalniają, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom: dostawy towarów przeznaczonych w całości dla działalności, która jest zwolniona od podatku na podstawie art. 28 ust. 3 lit. b), jeśli dla tych towarów nie przedsięwzięte zostały odliczenia podatkowe, jak również dla towarów, od których nabycia lub produkcji nie przysługiwało na podstawie art. 17 ust. 6 prawo do odliczenia podatku od wartości dodanej.

Zgodnie z art. 17 ust. 6 szóstej Dyrektywy, przed upływem najwyżej czterech lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy, Rada, stanowiąc jednogłośnie na wniosek Komisji, podejmie decyzję, które wydatki nie będą się kwalifikowały do odliczenia podatku od wartości dodanej. Odliczenie podatku od wartości dodanej nie będzie w żadnym przypadku obejmowało wydatków niebędących wydatkami ściśle związanymi z działalnością gospodarczą, takich jak wydatki na artykuły luksusowe, rozrywkowe lub wydatki reprezentacyjne.

TSUE w podanym wyżej wyroku orzekł, że art. 13 część B lit. c szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, zmienionej Dyrektywą Rady 94/5/WE z dnia 14 lutego 1994 r., należy interpretować w ten sposób, że nie jest z nim sprzeczne ustawodawstwo krajowe, które poddaje opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej czynności, w ramach których podatnik odsprzedaje, po przeznaczeniu na cele swojego przedsiębiorstwa, towary, przy których nabyciu nie miało zastosowanie wyłączenie prawa do odliczenia zgodnie z art. 17 ust. 6 zmienionej dyrektywy 77/388, i to mimo tego, że przy owym nabyciu, od podatnika pozbawionego możliwości zadeklarowania podatku VAT, nie przysługiwało z tego względu prawo do odliczenia.

Wobec powyższego, należy wskazać, że w odniesieniu do czynności nabycia przez Zainteresowanego działki nr 8/11, nie wystąpił podatek od towarów i usług. Nie można zatem uznać, że Zainteresowanemu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. W takiej sytuacji nie można mówić, że Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu ww. działki, lub że takie prawo Zainteresowanemu nie przysługiwało.

W konsekwencji, nie zostały spełnione warunki niezbędne do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem – jak wynika z powyższej analizy –przy nabyciu przedmiotowej działki nr 1 nie wystąpił VAT należny, który mógłby podlegać odliczeniu przez Wnioskodawcę.

Jak wskazano powyżej warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy muszą być spełnione łącznie. W konsekwencji należy stwierdzić, że dostawa przez Wnioskodawcę opisanej we wniosku części działki nr 1 o powierzchni (…) ha (przeznaczonej pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E) będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 ustawy i nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy. W konsekwencji dostawa tej części działki będzie opodatkowana podatkiem VAT, a Wnioskodawca będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu dostawy ww. części działki nr 1.

Podsumowując, przeniesienie prawa własności na rzecz Gminy – w zamian za odszkodowanie – części nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy B (…) Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w C prowadzi księgę wieczystą KW (…), w skład której wchodzi m.in. działka oznaczona w rejestrze gruntów nr 1 gmina D, tj.:

gruntu rolnego o powierzchni (…) ha, dla którego nie dokonano zmiany przeznaczenia terenu – będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy;
gruntu o powierzchni (…) ha o przeznaczeniu innym niż rolny, tj. przeznaczonego pod budowę stacji bazowej telefonii komórkowej operatora E – będzie podlegało opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy i nie będzie korzystało ze zwolnienia od podatku VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności części działki nr 1 na rzecz Gminy w zamian za odszkodowanie należało uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Informuje się ponadto, że w niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności części działki nr 1 na rzecz Gminy w zamian za odszkodowanie. Natomiast w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie określenia stawki podatku VAT dla transakcji przeniesienia prawa własności części działki nr 1 o powierzchni (…) ha w zamian za odszkodowanie, wydano postanowienie o odmowie wydania interpretacji w dniu 15 września 2021 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.603.2021.1.AR.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin