Interpretacja Szef Krajowej Administracji Skarbowej
DOP4.8221.31.2021.CPXJ
z 30 lipca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 z późn. zm.) Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 18 lipca 2018 r. nr 0111- KDIB1-3.4010.338.2018.1.AN, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 9 maja 2018 r. (data wpływu 18 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, która ze spółek (Spółka dzielona, czy Spółka przejmująca) powinna ujmować dla celów podatku dochodowego od osób prawnych korekty faktur zakupowych otrzymanych w dniu lub po dniu podziału (pytanie oznaczone we wniosku numerem 6) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2018 r. wpłynął do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej ww. wspólny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, która ze spółek (Spółka dzielona, czy Spółka przejmująca) powinna ujmować dla celów podatku dochodowego od osób prawnych korekty faktur zakupowych otrzymanych w dniu lub po dniu podziału.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącym stroną postępowania:
  „X”
• Zainteresowanych niebędących stroną postępowania:
  „Y”, „Z”

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka z o.o. (dalej: „EW”, „Spółka dzielona”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Polski. Prowadzi działalność polegającą na (...). Jedynym wspólnikiem EW jest Spółka akcyjna (dalej: „Spółka E”). Spółka E oraz EW są członkami podatkowej grupy kapitałowej (dalej: „PGK”). Umowa PGK została zawarta 20 września 2016 r. na okres trzech lat podatkowych, począwszy od 2017 r. EW oraz Spółka z o.o. (dalej: „EC”, „Spółka przejmująca”) są członkami Grupy Kapitałowej, działającej w obszarach (...).

Jak wynika z Regulaminu Jednostek Organizacyjnych EW, spółka ta prowadzi działalność wytwórczą w ramach następującej wewnętrznej struktury organizacyjnej:

• Elektrownia K - źródła zlokalizowane w (...), działalność polegająca na(...),
• Segment C - źródła zlokalizowane w (...), („Elektrociepłownia B.”, „ECB”) - działalność polegająca na (...),
• Segment OZE - odnawialne źródła energii - działalność polegająca na wytwarzaniu energii elektrycznej.
  
  

Ponadto, zgodnie z Regulaminem, poza wskazanymi jednostkami związanymi z prowadzeniem działalności wytwórczej w ramach struktury EW, funkcjonują także jednostki pomocnicze dla wymienionych wyżej jednostek, takie jak: Wydział Sprzedaży Produktów Podstawowych (np. energii elektrycznej), Pion Controllingu, Zakupów, Energii czy Wykonawstwa Remontów. EW planuje reorganizację działalności. Ma ona polegać na przeniesieniu części majątku EW w postaci ECB (Segment C) do majątku EC.

Przeniesienie majątku odbędzie się w trybie podziału przez wydzielenie, o którym mowa w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1577 z późn. zm., dalej: „KSH”). W dniu wydzielenia przenoszony zespół składników majątkowych będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”), w rozumieniu przepisów art. 93c Ordynacji podatkowej oraz art. 4a pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm., dalej: „UPDOP”). Również część majątku, która pozostanie w Spółce dzielonej po dokonanym podziale będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W strukturze udziałowej Spółki dzielonej 100% udziałów posiada Spółka E, natomiast w Spółce przejmującej ponad 91% udziałów należy do Spółki dzielonej.

EC nie jest członkiem PGK. Nie jest wykluczone, że po wygaśnięciu obecnej umowy PGK, po przeniesieniu udziałów EC z EW do Spółki E, zostanie zawarta nowa umowa PGK, której członkiem zostanie EC, pod warunkiem spełniania przesłanek wynikających z art. la UPDOP.

Obszar działalności Spółki przejmującej skupia się na wytwarzaniu, obrocie, przesyłaniu i dystrybucji ciepła.

EW oraz EC są spółkami utworzonymi wg prawa polskiego oraz podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Rok podatkowy obu spółek jest zgodny z rokiem kalendarzowym, a w związku z podziałem nie dojdzie do zamknięcia ksiąg rachunkowych Spółki dzielonej ani Spółki przejmującej.

W związku z prowadzoną działalnością, Spółka dzielona może angażować się przed dniem wydzielenia w operacje związane z wydzielaną ZCP, w stosunku do których, zgodnie z przepisami UPDOP, datą powstania przychodu będzie data przypadająca w dniu albo po dniu wydzielenia, mimo iż mogą one dotyczyć świadczeń czy operacji zrealizowanych przed dniem wydzielenia.

Powyższe będzie mieć również analogiczne zastosowanie do kosztów ponoszonych przez Spółkę dzieloną w związku z prowadzoną działalnością, w zakresie, w jakim koszty takie będą mogły podlegać zaliczeniu w poczet kosztów uzyskania przychodu w dniu albo po dniu wydzielenia. W szczególności mogą wystąpić sytuacje, w których wydatki związane z wydzielaną ZCP zostaną poniesione do dnia podziału przez Spółkę dzieloną, a jednocześnie przychody z którymi wskazane wydatki będą bezpośrednio związane, zostaną osiągnięte dopiero w dniu albo po dniu podziału już przez Spółkę przejmującą. Możliwa jest również sytuacja, w której związane z ZCP koszty poniesione zostaną w dniu albo po dniu wydzielenia, natomiast przychody z nimi związane osiągnięte zostały przez Spółkę dzieloną przed dniem wydzielenia.

Jednocześnie, w ramach prowadzonej działalności i umów zawieranych z kontrahentami, Spółka dzielona wystawia faktury korygujące (in minus oraz in plus). Możliwe jest również, że po dniu wydzielenia konieczne będzie wystawienie faktur korygujących w stosunku do sprzedaży związanej z działalnością wydzielanej ze Spółki dzielonej ZCP, zrealizowanej do dnia wydzielenia.

Potencjalnie, po dniu wydzielenia otrzymywane będą faktury korygujące zakupowe związane z ZCP za okres do dnia wydzielenia.

Możliwe są również sytuacje, w których po dniu wydzielenia konieczne będzie dokonanie korekty złożonych za okres do dnia wydzielenia deklaracji i zeznań podatkowych Spółki dzielonej.

Ponadto, w związku z planowanym podziałem, na mocy art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 917), dojdzie do przejścia części zakładu pracy na nowego pracodawcę, którym od dnia wydzielenia będzie Spółka przejmująca. W konsekwencji, z dniem wydzielenia Spółka przejmująca stanie się pracodawcą dla pracowników zatrudnionych obecnie w Spółce dzielonej związanych z wydzielanym ZCP.

Wynagrodzenia pracowników Spółki dzielonej wypłacane są nie później niż do 10 dnia kolejnego miesiąca kalendarzowego, po miesiącu, którego to wynagrodzenie dotyczy. W konsekwencji, wynagrodzenie pracowników za miesiąc poprzedzający podział zostanie wypłacone do 10 dnia miesiąca, w którym nastąpi podział.

W związku z tym, możliwa jest sytuacja, iż wydatki związane z wypłatą wynagrodzenia pracowników wydzielanej ZCP za miesiąc poprzedzający miesiąc podziału zostaną poniesione przez Spółkę przejmującą (możliwe jest to w przypadku, gdy dzień podziału przypadnie po zakończeniu danego miesiąca, ale przed terminem wypłaty wynagrodzeń za ten miesiąc). Powyższe odpowiednio odnosi się również do zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne w części obciążającej pracodawcę, które podlegać będą zaliczeniu w koszty uzyskania przychodów w miesiącu ich faktycznej zapłaty.

W związku z podziałem, Spółka dzielona oraz Spółka przejmująca ponosiła dotychczas i będzie ponosiła w przyszłość koszty usług doradczych (pomoc prawna, podatkowa, księgowa).

Jednocześnie, w skład wydzielanych składników majątku wchodzą również nieruchomości, w stosunku do których Spółka dzielona przed dniem wydzielenia była podatnikiem podatku od nieruchomości.

Spółka dzielona w związku z produkcją energii w ECB posiada świadectwa pochodzenia energii elektrycznej (dalej: „Świadectwa pochodzenia”). Świadectwa pochodzenia mogą być otrzymywane przez EW w związku z wytworzeniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii oraz kogeneracji lub kupowane na rynku. Świadectwa pochodzenia mogą być następnie sprzedawane lub przedstawiane do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki zgodnie przepisami prawa energetycznego.

Świadectwa pochodzenia wydaje Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się wytwarzaniem energii elektrycznej. Świadectwa pochodzenia są zapisywane na koncie ewidencyjnym w rejestrze świadectw pochodzenia prowadzonym przez Towarową Giełdę Energii (dalej: „TGE”) (świadectwa wytworzenia energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii oraz kogeneracji). Może się zdarzyć sytuacja, że przed dniem podziału zostanie wyprodukowana przez ECB energia elektryczna, lecz EW nie zostaną do dnia podziału wydane Świadectwa pochodzenia. Wynika to z faktu, że zgodnie ze stanowiskiem Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, podmiotem, który powinien wystąpić o wydanie Świadectw pochodzenia z tytułu energii wyprodukowanej przez ECB za okres przed podziałem jest EW, gdyż do dnia podziału ECB objęta będzie koncesją na wytwarzanie energii elektrycznej, przysługującą EW. Po uzyskaniu przez EW Świadectw pochodzenia funkcjonalnie powiązanych z działalnością ECB, Świadectwa te mogą zostać przez EW do EC, w zakresie, w jakim nie będą dotyczyć obowiązku umorzenia przez EW.

Otrzymane świadectwa pochodzenia przez EW ujmowane są dla celów bilansowych, jako przychody z tytułu sprzedaży świadectw pochodzenia. Dla celów podatku dochodowego od osób prawnych EW nie rozpoznaje przychodu w tym samym momencie. Wartość sprzedanych świadectw pochodzenia ujęta jako koszt bilansowy nie jest kosztem dla celów podatkowych. Dla celów podatku dochodowego EW rozpoznaje przychód w momencie sprzedaży świadectwa pochodzenia zgodnie z art. 12 ust. 3a UPDOP.

Zgodnie z przepisami prawa energetycznego, obowiązek umorzenia Świadectw pochodzenia spoczywa na spółce, która dokonuje sprzedaży energii elektrycznej (tu: EW) i nie przechodzi wraz z instalacją z dniem podziału na spółkę przejmującą (tu: EC).

W związku z powyższym, w ramach podziału na EC nie przejdą te Świadectwa pochodzenia (zarówno powstałe w związku z wytworzeniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii oraz kogeneracji, jak i kupowane na rynku), które podlegać będą umorzeniu w zakresie, w jakim obowiązek umorzenia związany będzie z produkcją energii elektrycznej w ECB.

Zgodnie z ustawą o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, EW w związku z instalacją ECB przyznawane są uprawnienia do emisji CO2. Uprawnienia są przypisane do instalacji. Uprawnienia podlegają, co do zasady umorzeniu przez podmiot prowadzący instalację w terminie do dnia 30 kwietnia każdego roku. Dodatkowo, EW na potrzeby ECB kupuje uprawnienia do emisji CO2. Uprawnienia maja charakter zbywalny, posiadają realny wymiar ekonomiczny i wartość rynkową.

Zgodnie z zasadą sukcesji wynikającej z KSH oraz zgodnie z przepisami ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, obowiązek umorzenia uprawnień do emisji jest związany z instalacjami (w tym przypadku z ECB), i w związku z tym przechodzi z dniem podziału na spółkę przejmującą (tu: EC).

W związku z powyższym, w ramach podziału na EC przejdą te uprawnienia do emisji CO2 (zarówno przyznane nieodpłatnie na mocy ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, jak i kupowane na rynku), które zapisane będą na rachunku uprawnień do emisji CO2, przypisanym do ECB (uprawnienia te wykorzystane zostaną do rozliczenia emisji za rok, w którym nastąpił podział).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Która ze spółek (Spółka dzielona, czy Spółka przejmująca) powinna ujmować dla celów podatku dochodowego od osób prawnych korekty faktur zakupowych wystawionych w dniu lub po dniu podziału ? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 6)

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka przejmująca powinna ujmować dla celów podatku dochodowego od osób prawnych korekty faktur zakupowych związanych z działalnością wydzielanej ZCP, a otrzymanych w dniu albo po dniu podziału, jeżeli dotyczą one kosztów potrącalnych w dniu albo po dniu podziału. Z kolei Spółka dzielona uprawniona będzie do ujmowania dla celów podatku dochodowego od osób prawnych faktur korygujących zakupowych związanych z działalnością wydzielanej ZCP, a otrzymanych w dniu albo po dniu podziału, jeżeli dotyczą one kosztów potrącalnych przed dniem podziału.

Sukcesja prawnopodatkowa związana z podziałem przez wydzielenie.

Zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1577 z późn. zm., dalej: „KSH”), podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Cechą szczególną tego trybu podziału spółki jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, a następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną.

W myśl art. 531 § 1 KSH, spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału.

W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 KSH), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału).

Punktem wyjścia dla podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie, jak w każdym przypadku podziału jest sporządzany przez zarząd spółki dzielonej plan podziału. Zgodnie z art. 534 KSH, plan podziału powinien zawierać m.in. dokładny opis i podział składników (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym. Wskazane powyżej przepisy regulują problematykę związaną z sukcesją spółek kapitałowych na gruncie prawa cywilnego.

Przejście praw i obowiązków podatkowych w sytuacji podziału przez wydzielenie reguluje natomiast art. 93c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) zgodnie z którym, osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują z dniem wydzielenia we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa

i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału składnikami majątku. Opisane w przepisie zasady przejścia praw i obowiązków noszą nazwę sukcesji generalnej. Jednocześnie - jak wynika z § 2 art. 93c Ordynacji podatkowej - przepis § 1 stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek osoby prawnej dzielonej, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W przypadku podziału przez wydzielenie sukcesja ta nabiera szczególnego charakteru, sukcesji generalnej częściowej. Oznacza to, że podmiot wydzielany przejmuje tylko te prawa i obowiązki, które zostały mu przypisane w planie podziału.

Z uwagi na fakt, że ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”, będących przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej, należy przyjąć, że sukcesji nie podlegają te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do osoby dzielonego podatnika. Sukcesji zaś podlegają prawa i obowiązki, które choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych.

W przypadku podziału przez wydzielenie decydujące znaczenie ma okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek powstało i istniało przed dniem wydzielenia. Wniosek taki wynika z literalnej wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym, sukcesji podlegają prawa i obowiązki „pozostające” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej lub spółce nowopowstałej w wyniku podziału składnikami majątku. W przepisie tym, ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. Stąd, przedmiotem sukcesji mogą być wyłącznie „stany otwarte”, tj. prawa i obowiązki, które na dzień wydzielenia „pozostają” jeszcze w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku. i nie zostały rozliczone przez spółkę dzieloną, tj., które nie uległy konkretyzacji na gruncie rozliczeń podatkowych.

W konsekwencji, jeżeli dane prawo bądź obowiązek powstało przed dniem wydzielenia lub dotyczy okresu poprzedzającego podział (powinno być rozliczone w tym właśnie czasie), skutki podatkowe z nim związane ściśle wiążą się z rozliczeniami podatkowymi spółki dzielonej. W tym kontekście, następstwo prawne (sukcesję generalną częściową), zgodnie z art. 93c Ordynacji podatkowej, należy rozumieć jako kontynuację - od dnia wydzielenia - rozliczeń podatkowych prowadzonych dotychczas przez spółkę dzieloną, a nie jako przejęcie przez spółki nowo zawiązane lub przejmujące całości rozliczeń podatkowych wydzielanych części przedsiębiorstwa z okresu przed podziałem.

Przy wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, istotne jest zastrzeżenie, że chodzi o prawa i obowiązki „pozostające w związku z przydzielonymi, m.in. w planie podziału, składnikami majątku”. Podatek dochodowy od osób prawnych odnosi się do osoby podatnika (a nie jego majątku), i co do zasady nie jest możliwe przypisanie zobowiązania podatkowego do określonych składników majątku. Tym samym, nawet przeniesienie w związku z podziałem przez wydzielenie określonych składników majątkowych na spółkę przejmującą nie będzie skutkować przejściem praw i obowiązków podatkowych związanych z tym majątkiem w sytuacji, gdy w sposób ostateczny zostały już one przypisane do spółki dzielonej (uległy skonkretyzowaniu przed dniem podziału).

Podsumowując powyższe należy przyjąć, że:

• sukcesji nie będą podlegały te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do dnia wydzielenia do osoby dzielonego podatnika, oraz
• sukcesji będą podlegały prawa i obowiązki, które choć mogą wynikać z pewnych zdarzeń mających miejsce przed dniem wydzielenia - to do dnia wydzielenia nie uległy konkretyzacji dla celów rozliczeń podatkowych (tj. przed dniem wydzielenia, zgodnie z normami przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie nastąpił moment powstania przychodu podatkowego oraz moment poniesienia kosztu podatkowego).
  
  

W przypadku podziału przez wydzielenie, decydujące znaczenie ma zatem:

• moment powstania danego prawa lub obowiązku przed czy po wydzieleniu oraz
• czy dane prawo lub obowiązek istniało przed dniem wydzielenia, tj. czy zostało skonkretyzowane przed czy po dokonaniu wydzielenia.
  
  

Przenosząc powyższe na grunt regulacji ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r.. poz. 1036 z późn. zm., dalej: „UPDOP”) wskazać należy, że w sytuacji, gdy należne przychody oraz poniesione koszty dotyczące działalności wydzielonego ZCP powstały do dnia wydzielenia i zostały rozliczone przez spółkę dzieloną, prawa i obowiązki dotyczące rozliczenia takich przychodów i kosztów nie będą przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej. Z kolei, w przypadku, gdy dane prawo bądź obowiązek powstało w dniu wydzielenia lub po tej dacie, rozliczenia podatkowe z nim związane powinny dotyczyć wyłącznie spółki przejmującej.

Oznacza to, że przedmiotem sukcesji, zgodnie z art. 93c Ordynacji podatkowej, będzie np. kontynuacja stosowanej przez spółkę dzieloną w stosunku do składników majątku, metody amortyzacji, czy rozliczenie przychodów i kosztów nierozliczonych przed dniem podziału. Przedmiotem sukcesji nie będzie mógł być natomiast obowiązek rozpoznania przychodów oraz uprawnienie do rozliczenia kosztów uzyskania przychodów dotyczących okresu sprzed dnia wydzielenia, w sytuacji, gdy przychody i koszty tego okresu powinny być zgodnie z prawem rozliczone przez spółkę dzieloną.

Dlatego też, jeżeli przychód podatkowy i koszty podatkowe dotyczące wydzielanej działalności powstały w dniu wydzielenia lub po tej dacie, to prawa i obowiązki dotyczące rozliczenia takich przychodów i kosztów będą przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej i jako takie, będą podlegały uwzględnieniu w rozliczeniach spółki przejmującej jako zdarzenia, w odniesieniu do których moment konkretyzacji obowiązku podatkowego (powstanie zobowiązania podatkowego) nastąpił już po dokonaniu prawnego wydzielenia. Natomiast, sukcesji generalnej częściowej nie będą podlegały te przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki spółki dzielonej, które przed dniem wydzielania „pozostawały” (w czasie przeszłym) w związku z przydzielonymi spółce przejmującej, w planie podziału, składnikami majątku.

Dlatego też, jeżeli przychód podatkowy i koszty podatkowe dotyczące wydzielanej działalności powstały do dnia poprzedzającego dzień wydzielenia, to prawa i obowiązki dotyczące rozliczenia takich przychodów i kosztów nie będą przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej, i jako takie nie będą podlegały uwzględnieniu w rozliczeniach spółki przejmującej, jako zdarzenia, w odniesieniu, do których moment konkretyzacji obowiązku podatkowego (powstania zobowiązania podatkowego), nastąpił już przed dokonaniem prawnego wydzielenia.

Odnosząc się do kwestii rozliczania na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych korekt faktur zakupowych przypomnieć należy, iż koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, które powstały w dniu lub po dniu wydzielenia, a dotyczą ZCP, powinny zostać uwzględnione rozliczeniach Spółki przejmującej. Z kolei, w zakresie kosztów uzyskania przychodów pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, o tym czy dany wydatek związany z ZCP zostanie ujęty w rozliczeniach spółki dzielonej czy przejmującej decydować będzie okoliczność, w jakiej dacie i który z tych podmiotów ujmie dany wydatek w swoich księgach rachunkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 4i UPDOP, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać, że w sytuacji, gdy koszty uzyskania przychodów związane z działalnością ZCP potrącone zostały przez Spółkę dzieloną, a otrzymana po dniu podziału faktura korygująca będzie wynikiem uzyskania rabatu albo zwrotu nabytego uprzednio towaru, to Spółka dzielona będzie zobowiązana do korekty kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca (art. 15 ust. 4i UPDOP). Natomiast, w przypadku, gdy koszty uzyskania przychodów związane z działalnością ZCP potrącone zostały przez Spółkę dzieloną, a otrzymana w dniu lub po dniu wydzielenia faktura korygująca będzie wynikiem błędu lub oczywistej omyłki, to Spółka dzielona będzie zobowiązana do korekty kosztów uzyskania przychodów „wstecz”, tj. w okresie, w którym potrącono te koszty. Natomiast, Spółka przejmująca zobowiązana będzie dokonywać korekty kosztów uzyskania przychodów związanych z działalnością wydzielanej ZCP potrącalnych w dniu lub po dniu wydzielenia.

Reasumując, Spółka przejmująca będzie uprawniona do ujmowania dla celów podatku dochodowego od osób prawnych faktur korygujących zakupowych związanych z działalnością wydzielanej ZCP, a otrzymanych w dniu albo po dniu podziału, jeżeli dotyczą one kosztów potrącalnych w dniu albo pod dniu wydzielenia. W przeciwnym przypadku faktury korygujące powinny zostać ujęte przez Spółkę dzieloną.

Powyższy pogląd znalazł potwierdzenie w stanowisku Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażonym w interpretacji z dnia 17 listopada 2017 r., sygn. 0111-KDIB2- 1.4010.304.2017.1.BKD.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidulanej z dnia 18 lipca 2018 r. nr 0111-KDIB1-2.4010.338.2018.1.AN uznał stanowisko Wnioskodawcy - Spółki przejmującej za prawidłowe i stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdza, że interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jest nieprawidłowa i w związku z tym podlega zmianie.

W tym miejscu Szef KAS zauważa, że Podatkowa Grupa Kapitałowa ..., występująca jako Zainteresowany z tytułu złożenia wspólnego wniosku o wydanie indywidulanej interpretacji prawa podatkowego zakończyła działalność 31 grudnia 2018 r. Wobec tego straciła status Zainteresowanego w postępowaniu zmiany indywidulanej interpretacji prawa podatkowego i nie będzie adresatem zmiany indywidualnej interpretacji prawa podatkowego dokonanej na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Stanowisko Szefa KAS.

Zgodnie z art. 93c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201 z późn. zm. dalej: „O.p.”), osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału składnikami majątku. Przepis art. 93c § 1 O.p. stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (art. 93c § 2 O.p.)

Przytoczony przepis wprowadza zasadę tzw. sukcesji generalnej częściowej, zgodnie z którą, w przypadku podziału przez wydzielenie, podmiot przejmujący wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe, które związane są z tą częścią majątku, która jest przez niego przejmowana.

Zaznaczenia wymaga, że ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych”, będących na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej przedmiotem sukcesji. Jednakże należy podkreślić, że przedmiotem sukcesji prawno-podatkowej przewidzianej w ww. przepisie będą tylko te prawa i obowiązki dzielonej osoby prawnej, które pozostają w związku z przydzielonymi sukcesorowi w planie podziału składnikami majątku. Przepis art. 93c Ordynacji podatkowej zakłada wyodrębnienie praw i obowiązków podatkowych związanych z poszczególnymi zorganizowanymi częściami przedsiębiorstwa oraz wskazuje, że w odniesieniu do tak wyodrębnionych zespołów praw i obowiązków zachodzi sukcesja podatkowa.

Ponadto przepis art. 93c Ordynacji podatkowej wyraźnie wskazuje, że przejęcie praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego następuje z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, zatem ten moment jest istotny z punktu widzenia oceny, czy dane prawo lub obowiązek, mające swe źródło w przepisach prawa podatkowego, przechodzi do osoby prawnej dzielonej lub przejmującej. Oznacza to, że z jednej strony ustawodawca postawił granicę czasową, rozgraniczającą prawa i obowiązki powstałe w sferze prawa podatkowego, jaką jest moment przejęcia lub wydzielenia, z drugiej zaś zaznaczył, że przedmiotem przejęcia są nie wszystkie prawa i obowiązki zaistniałe na gruncie prawa podatkowego, ale tylko te, które istnieją (pozostają w związku ze składnikami majątkowymi) w dniu podziału. Sukcesji nie podlegają zaś prawa i obowiązki podatkowe, które wprawdzie istniały w określonym momencie okresu rozliczeniowego, lecz przed przejęciem lub podziałem zostały już „skonsumowane” rozliczeniem dokonanym przez spółkę podlegającą podziałowi.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca (Spółka przejmująca) powziął wątpliwości, która ze spółek uczestniczących w podziale przez wydzielenie będzie zobowiązana do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów wynikających z faktur korygujących, związanych z działalnością prowadzoną z wykorzystaniem składników majątkowych składających się na wydzieloną ZCP, wystawionych w dniu i po dniu podziału (wydzielenia).

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien on ujmować dla celów podatku dochodowego od osób prawnych faktury korygujące zakupowe związane z wydzielaną ZCP, a otrzymane w dniu podziału bądź po tym dniu, tylko i wyłącznie w sytuacji, w której pierwotny koszt uzyskania przychodu, którego dotyczy korekta, zostanie rozpoznany przez Wnioskodawcę.

W ocenie Szefa KAS stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe z uwagi na to, że przedstawiony przez niego sposób rozliczenia, w dniu podziału oraz po dniu podziału korekt kosztów uzyskania przychodów związanych z działalnością wydzielonej ZCP pomija kwestię przyczyny dokonania tych korekt, która w przedmiotowej sprawie jest decydująca.

Zasady podatkowego ujmowania korekty kosztów zostały uregulowane w art. 15 ust. 4i ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2343, z późn. zm., dalej: „ustawa o CIT”), które zostały wprowadzone ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1595) i obowiązują od 1 stycznia 2016 r.

Zgodnie z art. 15 ust. 4i ustawy o CIT, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Z powyższego wynika, że w przypadkach innych niż błędy rachunkowe/inne oczywiste omyłki, faktury korygujące powinny skutkować korektą kosztów uzyskania przychodów w okresie, w którym faktury korygujące zostały otrzymane. Z kolei w przypadku zdarzeń o charakterze błędów rachunkowych lub innych oczywistych omyłek, korekty kosztów uzyskania przychodów, wynikające z otrzymanych faktur korygujących, powinny być odnoszone wstecz, tj. do okresów, w których ww. koszty podatkowe zostały rozpoznane w błędnej wysokości.

W uzasadnieniu do projektu wspomnianej ustawy z dnia 10 września 2015 r. wskazano, że moment ujęcia faktury korygującej, zarówno po stronie przychodów, jak i kosztów podatkowych, powinien być uzależniony od okoliczności, jakich dotyczy ta faktura, a mianowicie jeżeli pierwotnie sporządzona faktura błędnie dokumentowała stan faktyczny, a więc korekta jest wynikiem błędu (czyli zawierała pomyłki np. w ilości, cenie lub kwocie podatku VAT), to wówczas korekta powinna być przyporządkowana wstecznie do okresu, którego dotyczy, czyli do daty wystąpienia przychodu należnego (odpowiednio daty poniesienia kosztu), wynikającego z faktury pierwotnej. Natomiast w przypadku, gdy faktura pierwotna prawidłowo dokumentowała zdarzenie gospodarcze, które miało miejsce w dacie jej wystawienia (stan faktyczny), a faktura korygująca została wystawiona przez sprzedawcę z powodu późniejszych zdarzeń, a więc okoliczności mających wpływ na zmianę przychodów powstałych już po wystawieniu faktury pierwotnej, takich jak np. obniżenie ceny, udzielenie rabatu czy zwrotu towaru - fakturę korygującą należy rozliczyć na bieżąco, z datą jej wystawienia. W takiej sytuacji faktura pierwotna oraz korekta także pozostają ze sobą w związku, ale związek ten nie jest już tak ścisły jak w poprzednim przypadku. Związek ten jest tylko formalny (korekta dotyczy konkretnej faktury pierwotnej), ale w sensie materialnym ta faktura korygująca związana jest z nowym zdarzeniem gospodarczym, które skutkuje zmianą wysokości przychodu w roku dokonania korekty. Taka korekta jest tylko nominalnie związana z pierwotną fakturą, gdyż w istocie korekta dotyczy nowego, odrębnego zdarzenia gospodarczego, o którym podatnik nie wiedział i nie mógł wiedzieć w chwili wystawiania prawidłowej faktury pierwotnej (druk sejmowy nr 3432, Sejm VII kadencji).

Podsumowując, w świetle przepisów ustawy o CIT o momencie dokonania korekty kosztów podatkowych, wynikającej z otrzymanej faktury korygującej, decydują przyczyny skutkujące koniecznością jej dokonania.

Odnosząc powyższe rozważania do opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, należy uznać że o tym, która ze spółek uczestniczących w podziale przez wydzielenie będzie zobowiązana do dokonania korekty kosztów podatkowych w przypadku wystawienia w dniu podziału lub po tym dniu faktur korygujących dotyczących działalności wydzielonej ZCP decydować będzie przyczyna korekty, determinująca datę, do jakiej odnieść należy korektę.

Tym samym, mając na uwadze obowiązek retrospektywnego odnoszenia korekt spowodowanych błędami rachunkowymi lub innymi oczywistymi omyłkami, a także przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące sukcesji wskutek podziału przez wydzielenie, w przypadku wystawienia w dniu wydzielenia lub po dniu wydzielenia faktur korygujących wskutek błędów rachunkowych lub innych oczywistych omyłek występujących na fakturach pierwotnych, obowiązek korekty kosztów spoczywać będzie na Spółce dzielonej.

Natomiast, w przypadku faktur korygujących, które zostaną wystawione tytułem innych zdarzeń niż błędy rachunkowe lub innych oczywiste omyłki, np. wskutek otrzymania rabatów, czy uznania zwrotów i reklamacji, gdy faktury te zostaną otrzymane w dniu wydzielenia lub po tym dniu i będą pozostawać w związku ze składnikami wydzielonej ZCP zobowiązaną do dokonania korekty w okresie otrzymania faktury korygującej będzie Spółka przejmująca, czyli Wnioskodawca.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 9 maja 2018 r. (data wpływu 18 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, która ze spółek uczestniczących w podziale przez wydzielenie powinna ujmować korekty faktur zakupowych wystawionych w/po dniu podziału w stosunku do zakupów związanych z działalnością wydzielanej ZCP, zrealizowanych do dnia wydzielenia jest nieprawidłowe.

Z powyższych względów dokonano zmiany interpretacji indywidulanej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 lipca 2018 r., nr 0111-KDIB1.2-4010.338.2018.1.AN.

Zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji.

Pouczenie

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia (art. 3 § 2 pkt 4a, art. 13 § 1 i § 2 i art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.).

• Skargę wnosi się za pośrednictwem Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (którego działanie jest przedmiotem skargi):
• w dwóch egzemplarzach, na adres: Ministerstwo Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa (art. 47 § 1 i art. 54 § 1 ww. ustawy)

lub

• w formie dokumentu elektronicznego bez dołączania odpisów, zawierającą adres elektroniczny oraz podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Ministerstwa Finansów na platformie ePUAP: /bx1qpt265q/SkrytkaESP (art. 46 § 2a, art. 47 § 3 i art. 54 § 1a ww. ustawy). Datą wniesienia skargi w formie dokumentu elektronicznego jest określona w urzędowym poświadczeniu odbioru data jej wprowadzenia do systemu teleinformatycznego Ministerstwa Finansów (art. 83 § 5 ww. ustawy).
  
  

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.