INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2011 r. (data wpływu 28 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie naliczania przez płatnika kosztów uzyskania przychodów od uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie naliczania przez płatnika kosztów uzyskania przychodów od uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd Rejonowy jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, nalicza i pobiera zaliczkę na podatek dochodowy od uposażeń sędziów w stanie spoczynku. Od podstawy opodatkowania nie są odliczane koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy należy uposażenie sędziego w stanie spoczynku pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu określone w art. 22 ust 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli tak, to w jakiej kwocie (zwykłe czy podwyższone), skoro sędzia w stanie spoczynku nie świadczy pracy i nie ponosi kosztów (w tym dojazdu do pracy)...

Zdaniem Wnioskodawcy, stosunek służbowy sędziego nawiązuje się z chwilą doręczenia aktu powołania i złożenia przez niego oświadczenia przed Prezesem Sądu o objęciu stanowiska. W przypadku przejścia sędziego w stan spoczynku ten nie ulega rozwiązaniu lub wygaśnięciu, chyba że wystąpią przesłanki przewidziane w art. 88 ustawy z dnia 27 Iipca 2001 Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.). Stosunek służbowy sędziego choć nie wygasa i nie ulega rozwiązaniu przekształca się jednak w stosunek służbowy w stanie spoczynku.

Stosownie do art. 100 § 2 cytowanej ustawy, sędziemu przechodzącemu lub przeniesionemu w stan spoczynku z powodu wieku, choroby lub utraty sił przysługuje uposażenie w wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat, pobieranego na ostatnio zajmowanym stanowisku. Sędzia przechodząc w stan spoczynku nie pełni obowiązków służbowych a więc faktycznie nie świadczy pracy. Łączy go nadal stosunek służbowy z sądem i pobiera z tego tytułu uposażenie tj. osiąga przychód stanowiący podstawę do naliczenia przez sąd zaliczek na podatek dochodowy. Stosunek służbowy sędziego w stanie spoczynku w istocie swojej jest więc zbliżony do emerytury.

Analizując istotę źródeł przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, możną zauważyć, że przychód w tych źródłach powstaje w wyniku świadczenia przez podatnika pracy (oczywiście poza emeryturą i rentą), w wyniku której podatnik uzyskuje dochód (wynagrodzenie itp.) będący podstawą do ustalania jego przychodu.

W artykule 22 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca ustanowił normę prawną, zgodnie z którą wydatki faktycznie poniesione przez podatnika w danym roku podatkowym w celu osiągnięcia przychodu lub zachowana albo zabezpieczenia źródła przychodu są kosztami uzyskania tego przychodu podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Konsekwencją tej normy jest przesłanka wydatkowania przez podatnika określonych sum pieniężnych w związku z realizacją stosunku prawnego (stosunku służbowego, stosunku pracy itp.) łączącego go z pracodawcą. Ustawodawca w art. 22 ust. 2 powołanej tu ustawy ustanowił ryczałtową kwotę wydatków, które podlegają odliczeniu od przychodu niezależnie od tego czy podatnik faktycznie wydał niższa czy wyższą kwotę.

Zdaniem Wnioskodawcy, do prawidłowego wyliczenia należnej zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z powołanymi wyżej przepisami spełnione musza być dwie przesłanki tj. podatnik (sędzia w stanie spoczynku) musi uzyskiwać przychód co w omawianej sprawie ma miejsce i musi ponosić wydatki zwiane z uzyskaniem tego przychodu co nie ma miejsca z uwagi na fakt, że sędzia nie świadczy pracy.

W tej sytuacji ustalając wysokość zaliczki na podatek dochodowy od przychodu sędziego w stanie spoczynku Wnioskodawca nie umniejsza uposażenia, które otrzymuje o koszty uzyskania przychodu wymienione w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 65 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) stosunek służbowy sędziego nawiązuje się po doręczeniu mu aktu powołania. Z tym momentem sędzia staje się pracownikiem w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 ww. ustawy za pracownika w rozumieniu tejże ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Powyższe oznacza również, że osiągane przez sędziego przychody są przychodami ze stosunku służbowego, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zasady przechodzenia sędziów w stan spoczynku uregulowane zostały w art. 69 -74 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z art. 69 § 1 sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia 65 roku życia, chyba że nie później niż na sześć miesięcy przed ukończeniem 65 roku życia oświadczy Ministrowi Sprawiedliwości wolę dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi zaświadczenie stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego, wydane na zasadach określonych dla kandydata na stanowisko sędziowskie.

Z treści art. 100 § 2 ww. ustawy wynika, że sędziemu przechodzącemu lub przeniesionemu w stan spoczynku z powodu wieku, choroby lub utraty sił przysługuje uposażenie w wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat, pobieranych na ostatnio zajmowanym stanowisku.

Należy jednak zauważyć, że przejście w stan spoczynku nie powoduje rozwiązania stosunku służbowego. Uposażenie wypłacane sędziemu w stanie spoczynku należy zatem kwalifikować do przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

1. wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
2. nie mogą przekroczyć łącznie 2.002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
3. wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,
4. nie mogą przekroczyć łącznie 2.502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
   
   

Podkreślenia wymaga okoliczność, iż żaden przepis powołanej ustawy nie uzależnia prawa do odliczenia zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów od rzeczywistego świadczenia pracy lub od faktycznego ich ponoszenia. Prawo do potrącenia kosztów uzyskania przychodów wynika z istnienia stosunku służbowego, z którego uzyskiwany jest dochód w postaci uposażenia.

W związku z tym, organ wypłacający uposażenie - jako płatnik - jest obowiązany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy według zasad określonych w art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 32 ust. 5 ww. ustawy, zakład pracy przy obliczaniu zaliczki stosuje koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 2 pkt 3 cyt. ustawy (koszty podwyższone), jeżeli pracownik złoży oświadczenie o spełnieniu warunku określonego w tym przepisie.

Reasumując, uposażenie sędziego w stanie spoczynku należy pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu określone w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Będą to koszty podstawowe lub podwyższone, jeżeli spełnione są warunki do stosowania kosztów podwyższonych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.