Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.598.2018.2.JK2
z 15 marca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2018 r. (data wpływu 28 grudnia 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 lutego 2019 r. (data nadania 18 lutego 2019 r., data wpływu 25 lutego 2019 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 6 lutego 2019 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.598.2018.1.JK2 (data nadania 6 lutego 2019 r., data doręczenia 11 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 6 lutego 2019 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.598.2018.1.JK2 (data nadania 6 lutego 2019 r., data doręczenia 11 lutego 2019 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.

Pismem z dnia 17 lutego 2019 r. (data nadania 18 lutego 2019 r., data wpływu 25 lutego 2019 r.) Wnioskodawca uzupełnił powyższe w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca od początku roku 2017 jest w trakcie sprawy rozwodowej, która do dziś nie została zakończona w I instancji. Na podstawie Postanowienia Sądu Okręgowego Wnioskodawca zabezpiecza zaspakajanie potrzeb rodziny w wysokości 3.000 zł miesięcznie. Dodatkowo do końca miesiąca czerwca 2017 r. Wnioskodawca opłacał wszystkie rachunki za dom stanowiący majątek wspólny, w którym zamieszkiwała żona z dziećmi. Od lipca 2017 r. żona z dziećmi zamieszkuje w domu jednorodzinnym w zabudowie szeregowej zakupionym z majątku wspólnego. Poza powyższą kwotą 3.000 zł miesięcznie zabezpieczenia na zaspakajanie potrzeb rodziny Wnioskodawca ponosi do dziś inne koszty związane z zabezpieczeniem potrzeb rozwojowych i bytowych dzieci. Do nich należą m.in. wydatki na polisy posagowe opłacane dzieciom na ich edukację na studiach wyższych (w ramach comiesięcznych składek), wydatki na wspólne wakacje z dziećmi (1 x w roku), wydatki na wyjazdy do miejsca zamieszkania Wnioskodawcy (1 x w roku), wydatki na treningi squash’a (w każdym tygodniu), abonament telefoniczny za telefon syna, zakup telefonu dla syna w celu możliwości utrzymania bieżącego kontaktu, okazjonalne wydatki na odzież i obuwie, wydatki na wspólne wyjścia do kina, wydatki na wspólne wizyty w restauracjach, wydatki na okazjonalne prezenty z okazji urodzin, dnia dziecka, Mikołajek, świąt Bożego Narodzenia, świąt wielkanocnych, walentynek. Wnioskodawca nie posiada żadnych ograniczeń w zakresie praw rodzicielskich. Wnioskodawca posiada stały telefoniczny kontakt z dziećmi (rozmowy prowadzone w każdym dniu). Ze względu na pracę i zamieszkanie w W. (dzieci zamieszkują wspólnie z matką w K.) Wnioskodawca spotyka się dziećmi w każdą niedzielę oraz okazjonalnie w trakcie tygodnia. Wnioskodawca spędza z dziećmi każde święta. Niestety ze względu na absolutny zakaz żony wejścia do domu, w którym zamieszkuje z dziećmi, Wnioskodawca nie ma możliwości pobytu w ich miejscu zamieszkania. Spotkania z dziećmi odbywają się w domu rodziców Wnioskodawcy bądź siostry. Jednakże Wnioskodawca aktywnie uczestniczy w ważnych wydarzeniach dzieci m.in. zakończenia przedszkola syna, rozpoczęcie roku szkolnego, wydarzenia okolicznościowe w szkole. Wnioskodawca organizuje imprezy urodzinowe dla dzieci z udziałem swojej rodziny. W miarę posiadanych możliwości Wnioskodawca organizuje spotkania z rówieśnikami syna i córki (np. podczas wspólnego wyjazdu do W.). Na bieżąco Wnioskodawca analizuje wyniki szkolne dzieci poprzez dostęp do e-dziennika. Wnioskodawca posiada stały kontakt ze szkołą, do której uczęszczają dzieci. Pomimo pracy poza miejscem zamieszkania dzieci (już od roku 2012 początkowo w P., a od roku 2016 w W.) Wnioskodawca uczestniczy w rozwoju fizycznym i duchowym dzieci. Oprócz wymienionych powyżej cotygodniowych treningów squash’a, w ostatnich dwóch latach Wnioskodawca uczył syna jazdy na rowerze (gdyż matka nie posiada takiej umiejętności), aktywnie spędza czas z dziećmi regularnie grając z synem w piłkę nożną, a z córką jeżdżąc na rolkach.

Wszelkie informacje na temat stanu zdrowia dzieci, ich wyników w szkole, ważnych wydarzeniach w życiu Wnioskodawca pozyskuje własnym staraniem osobiście, bądź od dzieci, ze względu na pełną izolację od tego typu informacji przez żonę, która sprawuje bezpośrednią opiekę nad dziećmi i z nimi zamieszkuje.

Do roku 2017 Wnioskodawca prowadził rachunek oszczędnościowy dla córki, na którym gromadziła swoje oszczędności. Według stanu obecnego Wnioskodawca jest jedynym pełnomocnikiem rachunku bankowego córki, który założył dla niej w roku 2017 w celu odkładania oszczędności otrzymywanych od Wnioskodawcy oraz Jego rodziny. Wnioskodawca stara się prowadzić edukację córki w kontekście prowadzenia finansów.

W konflikt między Wnioskodawcą i żoną, Wnioskodawca nie angażuje dzieci, stara się zapewnić im poczucie bezpieczeństwa oraz świadomość, że w każdej okoliczności i sytuacji mogą na Niego liczyć. W każdej sytuacji dzieci mogą się do Wnioskodawcy zwrócić o pomoc. Na każdą prośbę córki Wnioskodawca dokonuje zakupów odzieży w sklepach, których nie ma w miejscu zamieszkania dzieci.

Wnioskodawca regularnie rozmawia z córką o jej edukacji szkolnej, pozyskuje informację na temat kryteriów kwalifikacyjnych do wybranego przez córkę liceum. Wnioskodawca rozmawia z córką na temat pryncypiów, którymi należy się kierować w celu zakwalifikowania się do wybranego liceum. Wnioskodawca dokonuje zakupu podręczników przydatnych córce w konkursie z matematyki.

Za rok 2016 całość ulgi na dzieci odliczyła żona. Pomiędzy Wnioskodawcą, a żoną nie zostało zawarte porozumienie dotyczące wysokości odliczenia ulgi na dzieci, ponieważ żona stwierdziła, że ulga na dzieci w całości należy się Jej.

We wcześniejszych latach pomimo również pracy poza miejscem zamieszkania (2012-2015) Wnioskodawca odliczał ulgę na dzieci, bez sprzeciwu żony, które to środki przeznaczane były na rozwój dzieci w postaci wyjazdów wakacyjnych. Począwszy od roku 2017 (rozliczenie PIT za 2016 r.) żona nie uznaje prawa Wnioskodawcy do skorzystania z ulgi na dzieci, choć ciężar finansowy zaspakajania potrzeb bytowych i rozwojowych dzieci spoczywa głównie na Wnioskodawcy. W związku z wezwaniem Wnioskodawcy przez organ skarbowy do wniesienia korekty PIT-37 za rok 2017 (brak uznania prawa do odliczenia w połowie na każde z dzieci) Wnioskodawca wnosi jak na wstępie.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

1. zapytanie dotyczy roku podatkowego 2017 oraz lat następnych,
2. zapytanie dotyczy dzieci niepełnoletnich (daty urodzenia dzieci: 05.02.2003 oraz 01.03.2010),
3. w stosunku do dzieci w okresie podatkowym oraz lat następnych dotyczących zapytania nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem liniowym), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym oraz ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okręgowego i przemysłów komplementarnych,
4. w stosunku do Wnioskodawcy w okresie podatkowym dotyczącym oraz lat następnych dotyczących zapytania nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem liniowym), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym oraz ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okręgowego i przemysłów komplementarnych,
5. w okresie będącym przedmiotem zapytania oraz lat następnych Wnioskodawca uzyskiwał i będzie uzyskiwał dochody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tzn. ze stosunku pracy.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy z uwagi na brak porozumienia z żoną w zakresie prawa do skorzystania z ulgi na dzieci, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia przedmiotowej ulgi w wysokości 50% przysługującej do odliczenia na dwoje dzieci, tj. w kwocie 1.112,04 zł w rocznym rozliczeniu podatkowym za rok 2017 i lata następne?

Zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, że Wnioskodawca sprawuje faktyczną władzę rodzicielską. Wnioskodawca uczestniczy aktywnie w życiu dzieci, dba o ich rozwój duchowy i fizyczny. Wnioskodawca aktywnie uczestniczy w wychowywaniu dzieci i ma realny wpływ na rozwój ich osobowości. Wnioskodawca uważa, że uwzględniając swoje zaangażowanie w zabezpieczenie zaspokajania potrzeb bytowych i rozwojowych dzieci, ma takie samo prawo jak żona odliczyć ulgę na dzieci, biorąc dodatkowo pod uwagę art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 50% przysługującej do odliczenia na dwoje dzieci, tj. w kwocie 1.112,04 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  

• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,
  

− w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a).

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3).

Stosownie do art. 27f ust. 4 analizowanej ustawy, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 28 lutego 2017 r., odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Stosownie zaś do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 marca 2017 r., odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W tym miejscu należy wyjaśnić, że dokonując analizy art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie możliwości skorzystania przez obydwoje rodziców z przedmiotowej ulgi należy wziąć pod uwagę cel wprowadzenia tej preferencji podatkowej przez ustawodawcę, którym jest niewątpliwie pomoc rodzicom w związku z ciążącymi na nich obowiązkami w zakresie wychowywania dzieci i łożenia na ich utrzymanie. Zatem dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej niezbędne jest zarówno posiadanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem, jak również rzeczywiste uczestnictwo rodzica w realizacji wskazanych wyżej powinności względem dziecka. Należy więc rozróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, bowiem samo jej posiadanie nie oznacza jej wykonywania. W celu nabycia prawa do odliczenia tej ulgi nie wystarczy wykazanie przez podatnika, że jest rodzicem posiadającym władzę rodzicielską. Konieczne jest jej wykonywanie, w szczególności wychowywanie przez podatnika swego dziecka, sprawowanie pieczy nad nim i jego majątkiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej oznacza też osobiste zajmowanie się sprawami dziecka, czyli podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych i duchowych (mieszkania, wyżywienia, zdrowia, bezpieczeństwa, edukacji, wychowania, wypoczynku, zaspokajanie potrzeb kulturalnych, sportowych, religijnych itp.).

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

W myśl powołanego wyżej przepisu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na dzieci przysługuje temu podatnikowi, który w danym roku podatkowym nie tylko posiadał, ale także wykonywał władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem. Przy czym, należy wskazać, że analizowany przepis nie uzależnia prawa do ulgi od ściśle określonego zakresu wykonywania władzy rodzicielskiej przez rodzica, czy też rozłożenia obowiązków (proporcji) w tym względzie pomiędzy rodzicami dziecka. Prawo podatnika do odliczenia na podstawie tego przepisu nie jest również limitowane zakresem wykonywanej władzy rodzicielskiej. Taka wykładnia art. 27f ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f. zaprezentowana została m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r. sygn. akt II FSK 1420/15.

Biorąc pod uwagę przytoczoną powyżej argumentację, pojęcie wykonywania władzy rodzicielskiej należy odnieść do konkretnych zachowań rodziców wobec dzieci, czyli ustalić, czy i w jaki sposób rodzice sprawowali taką władzę. Istotne przy tym jest jej faktyczne wykonywanie, a nie jedynie jej formalny aspekt. W związku z tym samo posiadanie władzy rodzicielskiej, czy też wypełnianie ciążącego na rodzicu obowiązku alimentacyjnego nie jest wystarczająca przesłanką do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Powyższy pogląd znajduje aprobatę w orzecznictwie sądów administracyjnych. Stanowisko takie potwierdzają wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 661/16, wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15.

Ustawodawca przewidział dwa sposoby podziału ulgi - w częściach równych lub w dowolnej proporcji. Pierwszy sposób, obejmujący równy podział ulgi, zachodzi w sytuacji braku zgody rodziców co do podziału ulgi. Drugi sposób będzie miał miejsce wówczas, gdy rodzice taką proporcję sami zgodnie ustalą. Do takiego wniosku prowadzi analiza powołanego przepisu, w szczególności jego zdania drugiego – „Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”. Spójnik „lub” jest częścią mowy łączącą zdania lub ich człony, wyrażający możliwą wymienność albo wzajemne wyłączanie się zdań równorzędnych albo części zdania (por. Słownik języka polskiego, pod red. M. Szymczaka, t. II, Warszawa 1994, s. 55, także E. Sobol red. Nowy słownik języka polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003 r., s. 414). Uprawniony zatem jest wniosek, że brzmienie art. 27f ust. 4 u.p.d.o.f. rozróżnia podział ulgi po połowie, jak i podział w proporcji ustalonej przez rodziców.

W przypadku braku zgodnego podziału ulgi uzasadniony jest podział tej ulgi po połowie, gdyż ustalanie w ramach postępowania podatkowego faktycznego zakresu wychowywania dziecka byłoby nie tylko bardzo trudne, ale wręcz niemożliwe. Każdy z rodziców może wskazywać dla przykładu na rzeczywisty czas poświęcany na realizację obowiązków w tym zakresie. Twierdzenia rodziców nie muszą być zgodne i jeśli nie doszło do porozumienia co do podziału ulgi, to prawdopodobny będzie także spór co do zakresu sprawowania władzy rodzicielskiej.

W tym miejscu wyjaśnienia wymaga fakt, że organ podatkowy w toku weryfikacji kwestii podejmowanych przez każdego z rodziców czynności i osobistych starań, czy ilości czasu i energii poświęconym wychowywaniu dziecka oraz staraniom o jego fizyczny i duchowy rozwój, wkroczyłby w sferę osobistych i trudnych relacji zachodzących pomiędzy często skonfliktowanymi rodzicami.

Należy zauważyć, że organy podatkowe nie są uprawnione do ingerowania w osobiste sprawy podatników, rozwiązywania konfliktów pomiędzy rodzicami, a zatem nie mogą ingerować w sposób podziału kwoty ulgi. Nadto, organy podatkowe nie dysponują takimi możliwościami prowadzenia postępowania dowodowego, jakie ma dla przykładu sąd rodzinny w sprawach opiekuńczych, ustalając zakres sprawowanej przez rodziców władzy rodzicielskiej. Jeżeli zatem rodzice dziecka nie osiągnęli porozumienia co do proporcji odliczenia kwoty ulgi, organy podatkowe nie mają obowiązku precyzyjnego ustalenia zakresu faktycznego wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej. W takim przypadku nie mają bowiem możliwości miarkowania odliczenia, a odliczenie to może nastąpić wyłącznie w częściach równych.

Powyższe stanowisko potwierdzają wyroki: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 748/14, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 października 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1535/13, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 14 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Sz 397/12.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Z przytoczonych regulacji wynika, że limit omawianej ulgi określony na dziecko przysługuje łącznie obojgu rodzicom, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska. Stąd, w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Istotne jest, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu na każde dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych.

Jednocześnie biorąc po uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na każde z dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego pozwala twierdzić, że każdemu z rodziców przysługiwała władza rodzicielska oraz każdy z rodziców władzę tę wykonywał w różnym zakresie. Jak bowiem wynika z wniosku Wnioskodawca nie posiada żadnych ograniczeń w zakresie praw rodzicielskich. Wnioskodawca ponosi koszty związane z zabezpieczeniem potrzeb rozwojowych i bytowych dzieci. Do nich należą m.in. wydatki na polisy posagowe opłacane dzieciom na ich edukację na studiach wyższych, wydatki na wspólne wakacje z dziećmi, wydatki na wyjazdy do miejsca zamieszkania Wnioskodawcy, wydatki na treningi squash’a (w każdym tygodniu), abonament telefoniczny za telefon syna, zakup telefonu dla syna w celu możliwości utrzymania bieżącego kontaktu, okazjonalne wydatki na odzież i obuwie, wydatki na wspólne wyjścia do kina, wydatki na wspólne wizyty w restauracjach, wydatki na okazjonalne prezenty z okazji urodzin, dnia dziecka, Mikołajek, świąt Bożego Narodzenia, świąt wielkanocnych, walentynek. Wnioskodawca nie posiada żadnych ograniczeń w zakresie praw rodzicielskich. Wnioskodawca posiada stały telefoniczny kontakt z dziećmi (rozmowy prowadzone w każdym dniu). Wnioskodawca spotyka się dziećmi w każdą niedzielę oraz okazjonalnie w trakcie tygodnia. Wnioskodawca spędza z dziećmi każde święta. Wnioskodawca aktywnie uczestniczy w ważnych wydarzeniach dzieci m.in. zakończenia przedszkola syna, rozpoczęcie roku szkolnego, wydarzenia okolicznościowe w szkole. Wnioskodawca organizuje imprezy urodzinowe dla dzieci z udziałem swojej rodziny. W miarę posiadanych możliwości Wnioskodawca organizuje spotkania z rówieśnikami syna i córki (np. podczas wspólnego wyjazdu do W.). Na bieżąco Wnioskodawca analizuje wyniki szkolne dzieci poprzez dostęp do e-dziennika. Wnioskodawca posiada stały kontakt ze szkołą, do której uczęszczają dzieci. Wnioskodawca uczestniczy w rozwoju fizycznym i duchowym dzieci. Wnioskodawca uczył syna jazdy na rowerze, aktywnie spędza czas z dziećmi regularnie grając z synem w piłkę nożną, a z córką jeżdżąc na rolkach. Wnioskodawca stara się prowadzić edukację córki w kontekście prowadzenia finansów. Na każdą prośbę córki Wnioskodawca dokonuje zakupów odzieży. Wnioskodawca regularnie rozmawia z córką o jej edukacji szkolnej. Wnioskodawca dokonuje zakupu podręczników przydatnych córce w konkursie z matematyki.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że w sytuacji, gdy w stosunku do małoletnich dzieci, zarówno Wnioskodawca jak i matka dzieci, wykonywali władzę rodzicielską – oboje są uprawnieni do skorzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odliczenia należy dokonać – przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ustawie – w proporcji ustalonej z matką dzieci, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem dwojga dzieci. Natomiast w sytuacji braku porozumienia z byłą małżonką, każdemu z rodziców przysługuje odliczenie w wysokości 50% kwoty ulgi.

W sytuacji, gdy Wnioskodawca w 2017 roku i w latach następnych wykonywał/będzie wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do swoich dwojga dzieci nie ma możliwości ustalenia z matką dzieci kwoty odliczeń w odpowiednich proporcjach, należy przyjąć, że Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwała połowa kwoty ulgi na dziecko.

W świetle powyższego, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i zdarzenie przyszłe - przy spełnieniu przesłanek wynikających z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca ma prawo skorzystać z ulgi prorodzinnej za 2017 rok i za lata następne (o ile nie ulegnie zmianie stan faktyczny oraz stan prawny) w wysokości 50% kwoty ulgi.

Stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.