Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
IPPP3/443-1069/14-3/19/S/RD
z 1 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) oraz zgodnie z art. 223 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 sierpnia 2018 r. sygn. I FSK 1370/16 (data zwrotu akt przez Wojewódzki Sąd Administracyjny 1 lutego 2019 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 października 2014 r. (data wpływu 24 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług prawniczych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 października 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług prawniczych.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 21 stycznia 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak IPPP3/443-1069/14-2/RD w której stwierdził, że usługi prawnicze, które Spółka nabywa i będzie nabywać w związku z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi i sądowo-administracyjnymi pozostają bez związku z czynnościami opodatkowanymi Spółki. Tym samym koszty honorariów prawniczych dotyczące prowadzonych postępowań podatkowych i sądowo-administracyjnych, które Spółka ponosi i będzie ponosić, nie wypełniają hipotezy przepisów art. 86 ust. 1 ustawy uprawniającej do odliczenia podatku naliczonego. W konsekwencji Organ stwierdził, że Spółka nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług prawniczych dotyczących prowadzonych sporów podatkowych oraz sporu cywilnego o odszkodowanie za szkody związane z decyzjami podatkowymi i działaniami organów władzy publicznej.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 21 stycznia 2015 r. znak IPPP3/443-1069/14-2/RD wniósł pismem z dnia 5 lutego 2015 r. (data wpływu 9 lutego 2015 r.) wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Skargę wniesiono 15 dni po złożeniu wezwania do usunięcia naruszenia prawa (data wpływu 24 lutego 2015 r.) tj. przed udzieleniem przez tut. Organ odpowiedzi na powyższe wezwanie.

W wyroku z dnia 9 lutego 2016 r. sygn. III SA/Wa 815/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę. Sąd stwierdził, że skarga jest niezasadna, i że przy tak zakreślonych między Stronami granicach sporu rację należało przyznać Organowi. Sąd stwierdził, że zakup usług prawniczych nie miał, nie ma i nie będzie miał bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Kosztów usług prawniczych nie można uznać za koszty ogólne Spółki, które stanowiły, stanowią czy będą stanowiły element cenotwórczy świadczonych przez Skarżącą usług leasingu, gdyż Skarżąca świadczyła usługi leasingowe w okresie od 1995 r. do 2000 r., po czym działalność została zawieszona, a Spółka od 2000 r. do 2014 r. skoncentrowana jest na obronie swojej działalności w prowadzonych postępowaniach podatkowych. W ocenie Sądu Organ prawidłowo przyjął, że z uwagi na brak prowadzenia działalności opodatkowanej przedmiotowe usługi prawnicze nie stanowią elementu cenotwórczego świadczonych usług i nie mają związku z czynnościami opodatkowanymi. Zatem za bezzasadne należy uznać zarzuty Skarżącej odnoszące się do naruszenia przepisów art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż koszty honorariów prawniczych dotyczące prowadzonych postępowań podatkowych i sądowo-administracyjnych, które Skarżąca ponosi i będzie ponosić, nie wypełniają hipotezy przepisów art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uprawniającej do odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług prawniczych dotyczących prowadzonych sporów podatkowych oraz sporu cywilnego o odszkodowanie za szkody związane z decyzjami podatkowymi i działaniami organów władzy publicznej.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 lutego 2016 r. sygn. III SA/Wa 815/15 Skarżąca złożyła skargę kasacyjną z dnia 16 maja 2016 r. (data wpływu do Organu 6 lipca 2016 r.). Na powyższą skargę kasacyjną Organ pismem z dnia 20 lipca 2016 r. złożył odpowiedź.

Wyrokiem z dnia 31 sierpnia 2018 r. sygn. I FSK 1370/16 (data wpływu do Organu 20 września 2018 r.) Sąd uchylił zaskarżony wyrok w całości oraz uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 21 stycznia 2015 r. sygn. IPPP3/443-1069/14-2/RD.

W wyroku tym Sąd wskazał, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu usług prawnych, których celem jest realizacja przysługującego podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego i odzyskania tego podatku. Pozbawienie w takiej sytuacji podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego godziłoby w zasadę neutralności VAT, wyrażającą się w tym, że przez realizację prawa do odliczenia podatku naliczonego podatnik nie ponosi faktycznie ciężaru ekonomicznego tego podatku. Powyższe oznacza, że zaskarżony wyrok oraz wydana w tej sprawie interpretacja indywidualna zostały wydane z naruszeniem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT i Organ ponownie rozpoznający niniejszą sprawę zobowiązany jest uwzględnić stanowisko Sądu wyrażone w niniejszym wyroku.

W dniu 29 stycznia 2019 r. (data wpływu do Organu 1 luty 2019 r.) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zwrócił do tut. Organu akta sprawy po prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy przez NSA.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług prawniczych wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Spółka rozpoczęła działalność gospodarczą w 1995 r. świadcząc usługi leasingu. Usługi te Spółki podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, przy czym posiadając status zakładu pracy chronionej korzystała ona ówcześnie z zaniechania poboru podatku. W 1996 r. w spółce przeprowadzono kontrolę skarbową, a następnie postępowanie podatkowe, których przedmiotem były poszczególne miesiące od lipca do grudnia 1995 r. Postępowanie podatkowe oraz kontrola sądowo-administracyjna dotycząca tego postępowania trwały w przypadku czterech z sześciu miesięcy do kwietnia 2014 r. i zakończyły się uchyleniem decyzji wymiarowych i umorzeniem postępowań - bez kwestionowania deklaracji podatkowych Spółki. Spółka otrzymała w związku z tym zwroty nadpłat z oprocentowaniem. Dla pozostałych dwóch miesięcy zakończenie postępowań sądowo-administracyjnych i podatkowych przewidywane jest w 2015 r.

W toku ww. postępowań w wyniku dokonanych przez organ podatkowy zajęć środków pieniężnych Spółka nie mogła prowadzić normalnej działalności gospodarczej. W efekcie Spółka świadczyła usługi (leasingowe) w okresie od 1995 r. do 2000 r. a następnie jej działalność, z uwagi na brak środków pieniężnych, niemożność uzyskania zaświadczenia o braku zaległości podatkowych i liczne postępowania (podatkowe, sądowe, egzekucyjne, sądowo-administracyjne) została zawieszona. Od 2000 do 2014 r. Spółka faktycznie skupiona była na obronie swojego interesu w tych postępowaniach.

W kwietniu 2014 r., w związku ze stwierdzeniem niezgodności z prawem wydanych wobec Spółki decyzji podatkowych, Spółka wniosła powództwo przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie za poniesione szkody obejmujące szkody bezpośrednie, jak i utracone korzyści związane z niemożnością prowadzenia nieskrępowanej działalności w związku z prowadzonymi przeciwko Spółce postępowaniami.

W związku z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi i sądowo-administracyjnymi Spółka ponosiła koszty honorariów prawniczych, otrzymując faktury z podatkiem VAT.

W związku z prowadzonymi nadal postępowaniami sądowo-administracyjnymi, podatkowymi i postępowaniem odszkodowawczym Spółka w przyszłości poniesie dalsze koszty honorariów prawniczych i otrzyma faktury z podatkiem naliczonym od tych honorariów.

Spółka zamierza przeznaczyć otrzymane już kwoty nadpłat z oprocentowaniem w pierwszej kolejności na pokrycie kosztów prowadzonych w dalszym ciągu postępowań (koszty sądowe - wpisy sądowe, opinie biegłych itp. oraz wynagrodzenia prawników) i regulowanie bieżących zobowiązań (np. wynagrodzenia za usługi księgowe). W drugiej kolejności, z pozostających w jej dyspozycji środków oraz otrzymanych ewentualnie dalszych kwot nadpłat z oprocentowaniem oraz odszkodowań, Spółka zamierza pokryć dalsze wynagrodzenia prawników i spłacić wcześniej zaległe zobowiązania (zaległe z uwagi na wcześniejszy brak środków na ich pokrycie). Pozostała po spłacie wszystkich zobowiązań nadwyżka zostanie przeznaczona na wznowienie działalności gospodarczej, która będzie polegała na wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka ma prawo rozliczyć podatek naliczony od usług prawniczych - dotyczących prowadzonych sporów podatkowych oraz sporu cywilnego o odszkodowanie za szkody związane z niezgodnymi z prawem decyzjami podatkowymi i działaniami organów władzy publicznej - ze swoim podatkiem należnym, w tym czy ma prawo do jego przeniesienia na kolejne okresy rozliczeniowe albo do żądania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Spółka ma prawo rozliczyć podatek naliczony od usług prawniczych - dotyczących prowadzonych sporów podatkowych oraz sporu cywilnego o odszkodowanie za szkody związane z niezgodnymi z prawem decyzjami podatkowymi i działaniami organów władzy publicznej - ze swoim podatkiem należnym, w tym ma prawo do jego przeniesienia na kolejne okresy rozliczeniowe albo do żądania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnik ma prawo do pomniejszenia podatku należnego (od swojej sprzedaży) o podatek naliczony od nabytych towarów i usług związanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 i 2 ustawy o VAT podatnik, u którego w okresie rozliczeniowym kwota podatku naliczonego jest wyższa od kwoty podatku należnego może przenieść tę nadwyżkę do rozliczenia (pomniejszenia podatku należnego) na następne okresy albo wnioskować o zwrot bezpośredni tej różnicy na rachunek bankowy.

Powyższy mechanizm stanowi istotę podatku VAT jako podatku od wartości dodanej, gdzie podatnik „odzyskuje” podatek zapłacony na poprzednim etapie obrotu (w cenie brutto nabywanych dóbr i usług), płacąc jedynie podatek od nadwyżki wartości wynikającej z własnej sprzedaży.

Warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest jednak związek tego podatku z czynnościami opodatkowanymi.

Spółka stoi na stanowisku, że w opisanym stanie faktycznym związek taki występuje. Mianowicie nabywane usługi prawnicze związane są z czynnościami Spółki opodatkowanymi podatkiem VAT w następujących aspektach:

1. Usługi prawnicze dotyczą postępowań prawnych, które wynikły z działalności organów podatkowych w odniesieniu do rozliczeń podatku VAT Spółki i jej opodatkowanej tym podatkiem działalności. Kontrole i postępowania podatkowe i sądowe związane są ściśle z prowadzoną przez Spółkę działalnością opodatkowaną VAT w okresie lipiec-grudzień 1995 r. Nabywane usługi prawnicze są więc w ewidentnym związku z działalnością opodatkowaną, stanowiąc ich konsekwencję (skoro organy podatkowe, korzystając ze swoich kompetencji dokonywały weryfikacji rozliczeń Spółki). Dodać należy, że ustawa (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) nie wprowadza ograniczenia tego rodzaju, iżby nabywane towary i usługi (tj. związany z nimi podatek naliczony) miały dotyczyć wyłącznie przyszłych czynności opodatkowanych. Faktycznie zatem, jeżeli działalność opodatkowana Spółki oraz dotyczące jej działania organów podatkowych, spowodowały postępowania podatkowe, sądowo-administracyjne i ostatecznie sądowe, to koszty tych postępowań związane są z tą działalnością opodatkowaną i jako takie podlegają odliczeniu.
   Innymi słowy prawidłowe jest także odliczenie podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi, które miały miejsce wcześniej, przed datą zakupu usług, których podatek naliczony dotyczy.
   
2. Usługi prawnicze zmierzające do ochrony interesu prawnego podatnika, w tym obrony jego egzystencji i odzyskanie należącego do niego majątku, służą w ogólności zapewnieniu istnienia podatnika, a tym samym umożliwieniu działalności opodatkowanej w przyszłości. Jeżeli byt prawny podatnika, jak w tym wypadku, był zagrożony nieuzasadnionymi wymiarami podatków, które spowodowałyby upadłość podatnika i zakończenie jego działalności, to wydatki na obronę (co dokonuje się jedynie w procedurach prawnych, gdzie aktem staranności jest zatrudnienie profesjonalną pomoc prawną) mają absolutnie fundamentalny charakter. W takich warunkach są to pierwsze i podstawowe koszty związane z funkcjonowaniem Spółki jako osoby prawnej, bez których niemożliwe byłoby jej istnienie na przyszłość i prowadzenie po zakończeniu sporów działalności opodatkowanej. W sprawie bez ponoszenia kosztów pomocy prawnej (w szczególności sytuacji gdy w postępowaniach przed Naczelnym Sądem Administracyjnym obowiązuje przymus reprezentacji przez profesjonalnych prawników, Spółka nie byłaby w stanie przechylić szali sporów na swoją korzyść (co stało się faktem), nie odzyskałaby jakichkolwiek nadpłat, co - wobec braku innego majątku i zaświadczenia o braku zaległości podatkowych oznaczałoby, że nie może podjąć działalności gospodarczej.
3. Dzięki nabywanym usługom prawnym Spółka otrzymała już zwrot nadpłat z oprocentowaniem, a w przyszłości liczy na otrzymanie dalszych, jak również odszkodowania zasądzonego przez sąd lub wynikającego z ugody. Środki te uzyskane zostały (albo zostaną) m.in. dzięki poniesionym kosztom profesjonalnej pomocy prawnej. Środki te - jak wskazano - zostaną, po pokryciu aktualnych i zaległych zobowiązań Spółki, przeznaczone na wznowienie działalności gospodarczej, w ramach której wykonywane będą czynności opodatkowane. Wobec tego zakupione usługi prawne pozostają także w związku z przyszłymi czynnościami opodatkowanymi Spółki w tym znaczeniu, że służą odzyskaniu należących do Spółki kwot albo odszkodowaniom, które Spółka przeznaczy w przyszłości na działalność opodatkowaną.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ponadto w myśl art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Jak wskazał Sąd w wydanym orzeczeniu „zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej prawo do odliczenia podatku zostaje przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub większą liczbą transakcji objętych podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, ale tylko wówczas gdy koszty nabytych usług należą do jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią elementy cenotwórcze dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te zachowują bowiem bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w orzeczeniu z 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98 Commissioners of Customs and Excise przeciw Midland Bank (dostępny: LEX - wersja elektroniczna wraz z glosą M. Ignasiak (w:) W. Nykiel i A. Zalasiński, Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach podatkowych. Komentarz, WK 2014), wyjaśnił, że ogólne koszty działalności podatnika spełniają co do zasady wymagany przez przepisy związek z całokształtem (opodatkowanej lub nieopodatkowanej) działalności podatnika. Podatek od towarów i usług naliczony z tytułu takich kosztów podlegać zatem będzie odliczeniu na zasadach ogólnych, odpowiednich dla działalności prowadzonej przez podatnika.

W powołanym wyżej orzeczeniu Trybunał podkreślił ponadto, że podatnik może dowieść za pomocą obiektywnego dowodu, że wyjątkowo koszty związane z towarami lub usługami, które poniósł jako konsekwencję wykonywania transakcji uprawniającej do odliczenia, stanowią część elementów kosztowych tej transakcji (pkt 32 uzasadnienia wyroku).

Istotnym wnioskiem wynikającym z powołanego wyżej wyroku jest zatem między innymi to, że kosztami ogólnej działalności są również wydatki, które ze względu na charakter bądź moment poniesienia nie mogły zostać uznane za element kosztowy sprzedawanych towarów lub wyświadczonych usług. Podatek naliczony z tytułu takich kosztów podlegać będzie odliczeniu na zasadach ogólnych, odpowiednich dla działalności prowadzonej przez podatnika. Jeżeli zatem usługi i związane z nimi wydatki poniesiono w związku z działalnością opodatkowaną, to mimo ich ogólnego charakteru, podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego”.

Z treści wniosku wynika, że Spółka rozpoczęła działalność gospodarczą w 1995 r. świadcząc usługi leasingu, które podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. W 1996 r. w Spółce przeprowadzono kontrolę skarbową, a następnie postępowanie podatkowe, których przedmiotem były poszczególne miesiące od lipca do grudnia 1995 r. Postępowanie podatkowe oraz kontrola sądowo-administracyjna dotycząca tego postępowania trwały w przypadku czterech z sześciu miesięcy do kwietnia 2014 r. i zakończyły się uchyleniem decyzji wymiarowych i umorzeniem postępowań - bez kwestionowania deklaracji podatkowych Spółki. Spółka otrzymała w związku z tym zwroty nadpłat z oprocentowaniem. Dla pozostałych dwóch miesięcy zakończenie postępowań sądowo-administracyjnych i podatkowych przewidywane jest w 2015 r. W toku ww. postępowań w wyniku dokonanych przez organ podatkowy zajęć środków pieniężnych Spółka nie mogła prowadzić normalnej działalności gospodarczej. W efekcie Spółka świadczyła usługi (leasingowe) w okresie od 1995 r. do 2000 r. a następnie jej działalność, z uwagi na brak środków pieniężnych, niemożność uzyskania zaświadczenia o braku zaległości podatkowych i liczne postępowania (podatkowe, sądowe, egzekucyjne, sądowo-administracyjne) została zawieszona. Od 2000 do 2014 r. Spółka faktycznie skupiona była na obronie swojego interesu w tych postępowaniach. W związku z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi i sądowo-administracyjnymi Spółka ponosiła koszty honorariów prawniczych, otrzymując faktury z podatkiem VAT. W związku z prowadzonymi nadal postępowaniami sądowo-administracyjnymi, podatkowymi i postępowaniem odszkodowawczym Spółka w przyszłości poniesie dalsze koszty honorariów prawniczych i otrzyma faktury z podatkiem naliczonym od tych honorariów. Spółka zamierza przeznaczyć otrzymane już kwoty nadpłat z oprocentowaniem w pierwszej kolejności na pokrycie kosztów prowadzonych w dalszym ciągu postępowań (koszty sądowe - wpisy sądowe, opinie biegłych itp. oraz wynagrodzenia prawników) i regulowanie bieżących zobowiązań (np. wynagrodzenia za usługi księgowe). W drugiej kolejności, z pozostających w jej dyspozycji środków oraz otrzymanych ewentualnie dalszych kwot nadpłat z oprocentowaniem oraz odszkodowań, Spółka zamierza pokryć dalsze wynagrodzenia prawników i spłacić wcześniej zaległe zobowiązania (zaległe z uwagi na wcześniejszy brak środków na ich pokrycie). Pozostała po spłacie wszystkich zobowiązań nadwyżka zostanie przeznaczona na wznowienie działalności gospodarczej, która będzie polegała na wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu usług prawniczych.

Bezspornym jest, że opisany zakup usług prawniczych nie ma i nie będzie mieć bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością. Należy bowiem zauważyć, że nabycie przedmiotowych usług nie będzie generować bezpośrednio żadnych opodatkowanych czynności przez Wnioskodawcę. Jednakże w zaistniałej sytuacji nabywane usługi prawnicze należy uznać za wydatki związane z kosztami ogólnej działalności, które ze względu na charakter bądź moment poniesienia nie mogły zostać uznane za element kosztowy wyświadczonych usług. Podatek naliczony z tytułu takich kosztów podlega odliczeniu na zasadach ogólnych, odpowiednich dla działalności gospodarczej podatnika.

W konsekwencji należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od usług prawniczych dotyczących prowadzonych sporów podatkowych oraz sporu cywilnego o odszkodowanie za szkody związane z decyzjami podatkowymi i działaniami organów władzy publicznej jak również w myśl. art. 87 ust. 1 ustawy Wnioskodawca ma prawo do przeniesienia nadwyżki podatku naliczonego na kolejne okresy rozliczeniowe lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
   
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

W myśl art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.