Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.121.2019.1.EC
z 8 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku (data wpływu 15 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu nabycia oraz skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu nabycia oraz skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni w 1990 r. w czasie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej (związek małżeński zawarty w dniu 2 maja 1987 r.) nabyła wraz z mężem nieruchomość o powierzchni 600 m², położoną w … przy ul. ….. Nieruchomość została nabyta w 1/3 z majątku odrębnego Wnioskodawczyni, w 2/3 z majątku wspólnego. Nieruchomość w 1991 r. została zabudowana domem jednorodzinnym (dalej: Nieruchomość 1).

W 1994 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła w czasie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej nieruchomość o powierzchni 600 m², sąsiadującą z Nieruchomością 1. Nieruchomość została nabyta w 1/3 z majątku odrębnego męża Wnioskodawczyni i w 2/3 z majątku wspólnego (dalej: Nieruchomość 2). Nieruchomość nie została zabudowana.

W 2004 r. z Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 2 zostały wydzielone działki o powierzchni 41 m² z przeznaczeniem pod drogę gminną. Działki te stanowią odrębne nieruchomości (fakt ten nie ma znaczenia dla udzielenia odpowiedzi na pytanie zadane we wniosku, Wnioskodawczyni przedstawia go poglądowo).

W 2000 r. doszło do zmiany ustroju majątkowego pomiędzy Wnioskodawczynią a Jej mężem, z ustawowej wspólności małżeńskiej na rozdzielność majątkową. Do sierpnia 2016 r. Wnioskodawczyni pozostawała w związku małżeńskim. W kwietniu 2017 r. Wnioskodawczyni zawarła z byłym mężem ugodę sądową w przedmiocie podziału majątku wspólnego. W ugodzie Wnioskodawczyni i Jej były mąż stwierdzili, że w skład majątku wspólnego wchodzi wyłącznie Nieruchomość 1 oraz Nieruchomość 2, przy czym wartość Nieruchomości 1 oszacowano na 510 000 zł, a wartość Nieruchomości 2 oszacowano na 360 000 zł. Podziału dokonano w ten sposób, że na rzecz Wnioskodawczyni przypadła własność Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2, a Wnioskodawczyni zobowiązała się do dokonania spłaty na rzecz byłego męża w kwocie 300 000 zł, w terminie 1 roku i 10 miesięcy od daty uprawomocnienia się ugody sądowej.

W marcu 2018 r., w celu wykonania ugody, Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży Nieruchomości 2 za kwotę 385 000 zł. Przedmiotowa cena odpowiada wartości rynkowej nieruchomości i została uiszczona przez nabywcę. Wnioskodawczyni do dnia złożenia wniosku nie dokonała spłaty na rzecz byłego męża, jednakże dokona jej w przewidzianym ugodą terminie. Nieruchomość 1 pozostaje wyłączną własnością Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Jaką datę należy uznać za datę nabycia przez Wnioskodawczynię Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2?
2. Czy sprzedaż Nieruchomości 2 przez Wnioskodawczynię rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?
3. Jaka kwota stanowi podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni (w odniesieniu do pytania nr 1 i nr 2), dochód uzyskany przez Wnioskodawczynię z tytułu sprzedaży Nieruchomości 2 nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaż Nieruchomości 2 przez Wnioskodawczynię (w 2018 r.) nastąpiła po upływie 5 lat od jej nabycia (w 1994 r.). Faktu tego nie zmienia zawarcie przez Wnioskodawczynię w 2017 r. ugody skutkującej nabyciem przez Wnioskodawczynię Nieruchomości 1 oraz Nieruchomości 2 na wyłączną własność, z obowiązkiem spłaty przez Nią byłego męża. Z chwilą nabycia Nieruchomości 1 (w 1990 r.) i Nieruchomości 2 (w 1994 r.) Wnioskodawczyni wraz z mężem stała się współwłaścicielką obu Nieruchomości. Zawierając ugodę Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem zgodnie stwierdzili, że w skład ich wspólnego majątku wchodzi wyłącznie Nieruchomość 1 oraz Nieruchomość 2. W przypadku wspólnego majątku małżeńskiego każdy ze współwłaścicieli posiada swój majątek w całości, bez wyodrębnienia udziałów. W związku z powyższym przy zawarciu ugody nie doszło do ponownego nabycia Nieruchomości 1 i 2, a jako daty nabycia nieruchomości należy uznać datę nabycia Nieruchomości 1 w 1990 r. oraz Nieruchomości 2 w 1994 r.

Powyższe stanowisko Wnioskodawczyni potwierdza aktualna linia orzecznicza i interpretacyjna oraz interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 6 lutego 2018 r., Nr DD2.8201.3.2017.KBF, odnosząca się wprawdzie do innego stanu faktycznego, jednakże jej wnioski mogą mieć analogiczne zastosowanie do stanu faktycznego opisanego przez Wnioskodawczynię.

Zdaniem Wnioskodawczyni w odniesieniu do pytania nr 3, w przypadku uznania, że przychód z tytułu sprzedaży Nieruchomości 2 podlega opodatkowaniu, podstawę opodatkowania stanowić powinna wyłącznie kwota stanowiąca różnicę między wartością Nieruchomości 2 przyjętą przez strony w ugodzie z dnia 27 kwietnia 2017 r., a ceną uzyskaną przez Wnioskodawczynię ze sprzedaży Nieruchomości 2, tj. kwota 25 000 zł.

W przypadku odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 2, pytanie nr 3 staje się bezprzedmiotowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powołany wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia.

Podkreślenia wymaga, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie”, należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo, że strony inaczej postanowiły.

Zatem, pojęcie „nabycie” należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości lub praw majątkowych następuje z chwilą uzyskania prawa własności, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego. Tym samym, poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że w 1990 r. Wnioskodawczyni w czasie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej nabyła wraz z mężem Nieruchomość 1 o powierzchni 600 m². Nieruchomość ta została nabyta w 1/3 z majątku odrębnego Wnioskodawczyni, w 2/3 z majątku wspólnego. W 1991 r. nieruchomość ta została zabudowana domem jednorodzinnym. W 1994 r. Wnioskodawczyni wraz mężem nabyła Nieruchomość 2 o powierzchni 600 m², sąsiadującą z Nieruchomością 1. Nabycie tej nieruchomości również nastąpiło w czasie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej. W 1/3 nieruchomość ta została nabyta z majątku odrębnego męża Wnioskodawczyni i w 2/3 z majątku wspólnego. W 2000 r. doszło do zmiany ustroju majątkowego pomiędzy Wnioskodawczynią a Jej mężem, z ustawowej wspólności małżeńskiej na rozdzielność majątkową. Do 2016 r. Wnioskodawczyni pozostawała w związku małżeńskim. W kwietniu 2017 r. Wnioskodawczyni z byłym mężem zawarła ugodę sądową. W ugodzie Wnioskodawczyni i Jej były mąż stwierdzili, że w skład majątku wspólnego wchodzą wyłącznie Nieruchomość 1 i Nieruchomość 2. Podziału dokonano w ten sposób, że na rzecz Wnioskodawczyni przypadła własność Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2, a Wnioskodawczyni zobowiązała się do dokonania spłaty na rzecz byłego męża w kwocie 300 000 zł, w terminie 1 roku i 10 miesięcy od daty uprawomocnienia się ugody sądowej. W marcu 2018 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży Nieruchomości 2 za kwotę 385 000 zł. Wnioskodawczyni do dnia złożenia wniosku nie dokonała spłaty na rzecz byłego męża, jednakże dokona jej w przewidzianym ugodą terminie.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Natomiast do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis, darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 2 ww. Kodeksu).

Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 powołanego Kodeksu, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Co do zasady wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo. Stosownie do art. 47 § 1 ww. Kodeksu, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa. Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej (art. 52 § 1 tego Kodeksu).

W przypadku ustania wspólności majątkowej, do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W razie ustania wspólności udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej, co nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 ww. Kodeksu. Zatem, z datą umownego zniesienia lub ograniczenia wspólności majątkowej, współwłasność łączna przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Wskazać należy, że Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę przyjmując, że skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku.

Argumenty zawarte w uchwale II FPS 2/17 są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w nieruchomości dojdzie po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej wskutek umowy małżeńskiej majątkowej ustanawiającej ustrój rozdzielności majątkowej oraz umowy o podziale majątku wspólnego, na mocy której nieruchomość weszła w skład majątku osobistego Wnioskodawczyni. Zarówno w wyniku zniesienia współwłasności małżeńskiej i podziału majątku dorobkowego jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej, następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego uprzednio nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tę datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Zatem, mając na uwadze wyżej powołane przepisy prawa, przedstawiony opis stanu faktycznego oraz uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, należy stwierdzić, że za datę nabycia przez Wnioskodawczynię udziałów w Nieruchomości 1 i Nieruchomości 2 należy uznać datę ich nabycia do majątku osobistego i do ustawowej wspólności majątkowej, tj. rok 1990 i rok 1994.

W konsekwencji, odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię w marcu 2018 r. ww. Nieruchomości 2, nienastępujące w ramach wykonywania działalności gospodarczej, nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie to nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca 1994 r., w którym nastąpiło nabycie. W związku z powyższym, nie powstanie u Wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży Nieruchomości 2.

Wobec powyższego, udzielenie odpowiedzi na pytanie 3 dotyczącej wskazania kwoty stanowiącej podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, stało się bezprzedmiotowe, wskutek braku obowiązku podatkowego w przedstawionym stanie faktycznym.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …., ul. …., ….., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17,43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.