2019.05.10 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.162.2019.2.EK
z 10 maja 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 lutego 2019 (data wpływu 13 marca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

opodatkowania nieodpłatnego użytkowania całości nieruchomości

opodatkowania nieodpłatnego użytkowania części nieruchomości

– jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 marca 2019 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego użytkowania całości nieruchomości bądź nieodpłatnego użytkowania części nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Miasto (dalej: „Miasto”, „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Miasto dokonało centralizacji rozliczeń z tytułu podatku VAT od dnia 1 stycznia 2017 r. i od tego dnia prowadzi wspólne rozliczenie podatku VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi. Zarówno wydatki bieżące, jak i inwestycyjne ponoszone przez Miasto i jej jednostki organizacyjne są dokumentowane fakturami wystawianymi na Miasto. Obecnie, Wnioskodawca składa deklaracje VAT-7 za miesięczne okresy rozliczeniowe.

Prezydent Miasta planuje notarialnie przekazać w nieodpłatne użytkowanie całość bądź część zabudowanej nieruchomości znajdującej się w zasobach Miasta spółce komunalnej tj. P. Sp. z o.o. (dalej: „P.”).

P. Sp. z o.o. jest miejską spółką komunalną Miasta. Zgodnie z aktem założycielskim P. realizuje zadania własne Gminy Miasta dotyczące zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie gospodarki mieszkaniowej. Miasto (zleceniodawca) zawarło z P. (zleceniobiorca) umowę o zarządzanie mieszkaniowym zasobem gminy, lokalami mieszkalnymi oraz terenami przyległymi. Zgodnie z umową P. w zakresie swoich obowiązków zobowiązane jest w szczególności do:

w zakresie bieżącego zarządzania zasobem stanowiącym przedmiot umowy:
1. zawieranie i rozwiązywanie umów najmu lokali mieszkalnych, socjalnych oraz pomieszczeń tymczasowych z uwzględnieniem zasad określonych przez Prezydenta Miasta oraz w uchwałach Rady Miasta,
2. informowanie Zleceniodawcy o rozwiązaniu umów na najem lokali,
3. organizowanie postępowań na najem lokali użytkowych, zawieranie umów najmu oraz rozwiązywania tych umów z uwzględnieniem zasad określonych przez Prezydenta Miasta oraz w uchwałach Rady Miasta,
4. bieżące naliczanie czynszów oraz odszkodowań za bezumowne korzystanie z lokali wraz z opłatami niezależnymi od właściciela oraz doręczanie aneksów do umów najmu, zawiadomień o zmianie wysokości odszkodowań za bezumowne korzystanie, zawiadomień o zmianie wysokości opłat za media oraz faktur najemcom lub osobom korzystającym bez tytułu z lokali użytkowych,
5. rozliczanie najemców oraz osób korzystających z lokali mieszkalnych, socjalnych i użytkowych z tytułu dostarczanych mediów,
6. protokolarne przejmowanie i przekazywanie budynków lub lokali mieszkalnych, socjalnych, użytkowych oraz niezwłoczne informowanie o tym Zleceniodawcy,
7. zabezpieczanie zwalnianych budynków i lokali przed samowolnym zajęciem,
8. prowadzenie ewidencji zasobów zarządzanych przez Zleceniobiorcę,
9. informowanie Zleceniodawcy o wydanych decyzjach administracyjnych dotyczących przedmiotu umowy oraz przygotowywanie analizy rzeczowo – finansowej obejmującej nakłady i koszty niezbędne do ich wykonania,
10. wykonywanie w imieniu Zleceniodawcy decyzji organów administracji publicznej, w tym organów nadzoru budowlanego, Straży Pożarnej, Sanepidu dotyczących budynków lub lokali wchodzących w skład zarządzanych zasobów w oparciu o środki zabezpieczone przez Zleceniodawcę,
11. przygotowywanie na polecenie Zleceniodawcy dokumentacji niezbędnej do zbycia nieruchomości lub jej części,
12. przekazywanie informacji o powstałych lub zgłoszonych szkodach oraz roszczeniach odszkodowawczych,
13. przyjmowanie oraz załatwianie skarg i wniosków kierowanych do Zleceniobiorcy lub Zleceniodawcy dotyczących zarządzanego zasobu, a nadto ustalenie stałych terminów przyjmowania interesantów przez Zarząd Spółki,
14. opracowanie regulaminu postępowań przetargowych na najem lokali użytkowych oraz lokali mieszkalnych w budynkach będących w posiadaniu Zleceniodawcy na podstawie wydanych decyzji administracyjnych,
15. sporządzanie i terminowe przekazywanie Zleceniodawcy sprawozdawczości ze stanu zasobu zgodnie z wymogami GUS,
w zakresie zapewnienia należytej eksploatacji i stanu technicznego zarządzanego zasobu:
1. utrzymanie w należytym stanie technicznym budynków, lokali oraz urządzeń technicznych i instalacji w szczególności poprzez bieżącą konserwację, zlecanie napraw oraz nadzór nad wykonywaniem tychże prac,
2. prowadzenie ksiąg obiektów budowlanych oraz nadzór nad wykonywaniem okresowych kontroli, przeglądów obiektów budowlanych wymaganych przepisami Prawa budowlanego, ewidencjonowanie protokołów z przeprowadzonych kontroli oraz informowanie Zleceniodawcy o wynikach przeglądów,
3. opiniowanie pod względem technicznym wniosków najemców lokali mieszkalnych, socjalnych, użytkowych oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego w przedmiocie wymiany lub zainstalowania urządzeń technicznych stanowiących wyposażenie lokalu oraz w przedmiocie wykonania nakładów użytkowych,
4. zapewnienie porządku i czystości powierzchni wewnątrz zarządzanych przez Zleceniobiorcę budynków stanowiących własność Zleceniodawcy oraz budynków posiadanych na podstawie wydanych decyzji administracyjnych poprzez nadzór nad podmiotem wykonującym w/w usługi, nadzór nad realizacją zawartych umów o dostawę mediów (w szczególności zimnej wody, odprowadzania ścieków, dostaw energii cieplnej, energii elektrycznej i in.),
5. nadzór nad utrzymaniem w odpowiednim stanie sanitarno - technicznym miejsc i urządzeń służących do gromadzenia odpadów komunalnych,
6. uczestniczenie w organizowanych lub zleconych przez Zleceniodawcę oględzinach lokali lub innych powierzchni zarządzanego zasobu,
7. dokonywanie oceny i potwierdzanie pod względem formalnym i merytorycznymi dokumentów kosztowych związanych z obsługą zarządzanego zasobu zgodnie z zawartymi umowami,
w zakresie przeprowadzania prac remontowych w zarządzanym zasobie:
1. przygotowywanie w terminach uzgodnionych ze Zleceniodawcą rocznych planów rzeczowo –finansowych dotyczących planowanych remontów w zarządzanym zasobie zawierających w szczególności adres i opis budynku, zestawienie proponowanych prac remontowych lub inwestycyjnych oraz zestawienie przewidywanych kosztów tychże prac,
2. wykonywanie zatwierdzonych planów remontów w zakresie środków zabezpieczonych przez Zleceniodawcę z zastrzeżeniem, iż Zleceniodawcy będzie przysługiwało prawo do dokonywania korekty w planie remontów w ciągu danego roku kalendarzowego w przypadku zaistnienia ważnych przyczyn, których nie można było przewidzieć w chwili jego sporządzania,
3. bieżące informowanie Zleceniodawcy o wynikłych potrzebach remontowych nie ujętych w rocznych planach remontów zatwierdzonych przez Zleceniodawcę,
4. uzgadnianie ze Zleceniodawcą konieczności wykonania ekspertyz lub opinii technicznych oraz przygotowywanie wyceny takich ekspertyz,
5. informowanie Zleceniodawcy o zaistnieniu stanu zagrożenia budowlanego celem ustalenia zakresu prac niezbędnych do wykonania, po uprzednim zabezpieczeniu bezpieczeństwa osób i mienia,
6. wykonywanie czynności przewidzianych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w przypadku zaistnienia katastrofy budowlanej, a w szczególności:
  - niezwłoczne zawiadomienie o katastrofie Zleceniodawcę, właściwy organ nadzoru budowlanego oraz właściwą miejscowo policję i prokuraturę, informowanie Zleceniodawcy o potrzebie zorganizowania doraźnej pomocy poszkodowanym poprzez przyznanie lokali zamiennych,
  - rozbiórkę i przeciwdziałanie rozszerzaniu się skutków katastrofy,
  - zabezpieczenie miejsca katastrofy przed zmianami uniemożliwiającymi prowadzenie postępowań mających na celu ustalenie przyczyn katastrofy,
  - w razie wezwania uczestniczenie w pracach komisji powołanej przez właściwy organ nadzoru budowlanego ustalającej przyczyny i okoliczności katastrofy oraz zakres czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia dla osób lub mienia,
7. nadzór nad pracami remontowymi i adaptacyjnymi wykonywanymi przez najemców lokali mieszkalnych i użytkowych, weryfikowanie wykonanego zakresu prac, dokonywanie ich odbioru oraz zawiadamianie Zleceniodawcy o wykonaniu w/w prac,
8. opracowanie regulaminu postępowań przetargowych mających na celu pozyskanie usługodawców na wykonanie prac remontowo-budowlanych, konserwacyjnych oraz na usługi i dostawy,
9. zawieranie umów na wykonanie prac remontowo-budowlanych, konserwacyjnych oraz na usługi i dostawy,
w zakresie windykacji zarządzanego zasobu:
1. bieżące kontrolowanie terminowości wpłat należności czynszowych, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz innych opłat za okres do trzech miesięcy,
2. sporządzanie i kierowanie do dłużników wezwań do zapłaty za nieregulowanie należności tytułem czynszu, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz innych opłat za okres do trzech miesięcy,
3. przyjmowanie i przekazywanie Zleceniodawcy wniosków dłużników w przedmiocie rozłożenia zaległości na raty albo umorzeń,
4. monitorowanie ratalnej spłaty zadłużeń i informowanie o ewentualnym nie wywiązywaniu się dłużników z zaakceptowanego przez Zleceniodawcę systemu rat,
5. kierowanie wezwań do osób zajmujących lokale bez tytułu prawnego w przedmiocie wydania lokalu,
w zakresie finansów i księgowości zarządzanego zasobu:
1. prowadzenie księgowości w zakresie przychodów i kosztów związanych z zarządzanym zasobem w sposób umożliwiający sporządzenie wszystkich wymaganych sprawozdań i deklaracji,
2. prowadzenie ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości,
3. przyjęcie i obsługa kontroli finansowych dokumentów księgowych związanych z obsługą
  zarządzanego zasobu,
4. regulowanie zobowiązań,
w zakresie zarządzania terenami przyległymi, o których mowa w § 2 pkt 4) umowy:
1. prowadzenie ewidencji zasobów terenów przyległych,
2. wykonywanie konserwacji i remontów w zakresie środków zabezpieczonych przez Zleceniodawcę w rocznych planach a dotyczących:
  - przyłączy wodociągowych do wodomierzy głównych do budynków,
  - przyłączy kanalizacyjnych zgodnie z umową zawartą z G. Sp. zo.o.,
  - istniejących chodników,
  - opasek wokół budynków,
  - istniejących elementów małej architektury,
  - budynków gospodarczych i innych,
  - zapewnienie porządku i czystości poprzez nadzór nad podmiotem wykonującym ww. usługi na podstawie umowy zawartej ze Zleceniobiorcą,
3. informowanie Zleceniodawcy o wydanych decyzjach administracyjnych dotyczących przedmiotu umowy oraz przygotowywanie analizy rzeczowo - finansowej obejmującej nakłady i koszty niezbędne do ich wykonania,
4. wykonywanie w imieniu Zleceniodawcy decyzji organów administracji publicznej, w tym organów nadzoru budowlanego, Straży Pożarnej, Sanepidu dotyczących budynków, lokali lub urządzeń wchodzących w skład zarządzanych zasobów w oparciu o środki zabezpieczone przez Zleceniodawcę,
5. przygotowywanie na polecenie Zleceniodawcy dokumentacji niezbędnej do zbycia nieruchomości lub jej części,
w zakresie zarządzania budynkami przeznaczonymi do wykwaterowania i rozbiórki realizacja w ramach środków zabezpieczonych przez Zleceniodawcę procedur związanych z likwidacją budynków, w szczególności:
1. rozwiązywanie umów najmu i opróżnianie pomieszczeń,
2. występowanie do Zleceniodawcy o wskazanie lokali zamiennych,
3. nadzór nad zabezpieczeniem obiektów zagrażających zdrowiu i życiu ludzi oraz podejmowanie postępowań w celu wyłączenia ich z użytkowania,
4. nadzór nad realizacją robót rozbiórkowych zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo budowlane.

P. niezależnie od czynności dotyczących zarządzanego zasobu określonych w umowie będzie wykonywał także inne czynności:

w zakresie technicznej obsługi zarządzanego zasobu:
1. wykonywanie rocznych przeglądów budynków zgodnie z ustawą Prawo budowlane,
2. sporządzanie kosztorysów dotyczących remontów lokali i budynków,
3. udział w opracowywaniu planów remontów i inwestycji poprzez sporządzanie kosztorysów inwestorskich,
4. ustalanie zakresu prac remontowych lokali zwalnianych przez najemców lub osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego,
5. odbiór prac remontowych wykonanych przez przyszłych najemców,
6. odbiór prac remontowych wykonanych przez podmioty zewnętrzne na zlecenie Zleceniobiorcy,
7. sprawowanie nadzoru budowlanego nad pracami wykonywanymi przez służby techniczne Zleceniobiorcy oraz przez podmioty działające na zlecenie Zleceniobiorcy,
8. kontrola wykonanych prac w okresie gwarancyjnym zgodnie z zawartymi umowami,
9. przygotowywanie dokumentacji przetargowej zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r., Regulaminem udzielania zamówień publicznych opracowanym przez Zleceniobiorcę, opracowywanie w oparciu o przygotowane przez inspektorów technicznych kosztorysy inwestorskie i przedmiary robót i inne opisy przedmiotu zamówienia,
10. ogłaszanie przetargów poprzez umieszczenie ogłoszeń na stronie internetowej Zleceniobiorcy oraz w Biuletynie Zamówień Publicznych lub Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,
11. prowadzenie innych postępowań oraz wybór oferentów poza ustawą Prawo zamówień publicznych,
12. prowadzenie i archiwizacja dokumentacji przetargowych oraz dokumentacji związanej z wyborem oferenta,
13. nadzór nad realizacją zawartych umów,
14. sporządzanie rocznych sprawozdań przeprowadzonych postępowań do Urzędu Zamówień Publicznych,
15. występowanie w imieniu Zleceniodawcy do Miejskiego Konserwatora Zabytków w celu uzyskania decyzji zezwalającej na wykonanie robót budowlanych na budynkach objętych ochroną konserwatorską,
16. przygotowywanie w imieniu Zleceniodawcy dokumentacji, uzgodnień, zgłoszeń i wniosków o pozwolenie na budowę albo pozwolenie na rozbiórkę,
w zakresie czynności windykacyjnych:
1. analiza zadłużenia najemców oraz podejmowanie czynności mających na celu zapłatę należności na drodze postępowania przedsądowego,
2. przygotowywanie dokumentacji niezbędnej do dochodzenia należności na drodze postępowania sądowego o zapłatę czynszów, odszkodowań za bezumowne korzystanie oraz eksmisji osób z zajmowanych lokali bez tytułu prawnego,
3. windykacja sądowa wraz z reprezentacją w sądzie,
4. kierowanie prawomocnych orzeczeń sądowych na drogę postępowania egzekucyjnego,
5. informowanie Zleceniodawcy o postępowaniach egzekucyjnych zakończonych postanowieniem o umorzeniu z powodu bezskuteczności egzekucji,
6. dokonywanie analizy zasadności prowadzenia windykacji wobec osób w stosunku do których dotychczas prowadzone postępowania sądowe i egzekucyjne były bezskuteczne i przedstawianie wniosków do Zleceniodawcy,
7. przygotowanie informacji dotyczących dłużników Zleceniodawcy dla potrzeb Komisji Rady Miasta oraz przyjęć interesantów,
8. reprezentowanie Zleceniodawcy na zebraniach wspólnot mieszkaniowych,
9. reprezentowanie Zleceniodawcy w sądowych postępowaniach karnych w związku z uszkodzeniem mienia stanowiącego przedmiot niniejszej umowy,
10. prowadzenie sprawozdawczości,
w zakresie obsługi najemców oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego:
1. wystawianie miesięcznych faktur dla najemców lokali użytkowych z tytułu najmu oraz opłat niezależnych od właściciela,
2. naliczanie najemcom jak również osobom zajmującym lokale bez tytułu prawnego odsetek za opóźnienia w płatnościach,
3. pobieranie od najemców oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego opłat niezależnych od właściciela,
4. rozliczanie zaliczek najemców oraz osób korzystających z lokali w stosunku do faktycznie poniesionych kosztów dostarczonych mediów,
5. rozliczanie opłat z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi na podstawie odrębnie zawartej umowy,
6. prowadzenie indywidualnych rachunków rozliczeniowych najemców oraz osób korzystających z lokali bez tytułu prawnego oraz drukowanie indywidualnych książeczek.

Zgodnie z postanowieniem w/wym. umowy wszelkie środki uzyskane przez P. tytułem należności czynszowych oraz odszkodowań za korzystanie z lokali bez tytułu prawnego stanowią dochód Miasta i są przekazywane na rachunek bankowy Miasta. Wszelkie wydatki natomiast związane z wykonywaniem przez P. przedmiotu umowy w szczególności: z eksploatacją, mediami, remontami, inwestycjami stanowią koszty Miasta i będą pokrywane na podstawie wystawianych przez P. faktur VAT wraz z załącznikami w formie wydruku z kont księgowych z programu, w jakim P. dokonuje zapisów dokumentujących poniesienie tych kosztów i przekazywane na rachunek P. wskazany na fakturze w terminie 30 dni od daty otrzymania faktury.

Z tytułu wykonywania w/wym. zadań P. przysługuje wynagrodzenie zgodnie z przyjętymi stawkami.

Jak już wspomniano na wstępie Prezydent Miasta planuje przekazać P. w nieodpłatne użytkowanie zabudowaną nieruchomość znajdującą się w zasobie Miasta celem realizacji przez tę jednostkę zadań wynikających z aktu założycielskiego powołującego spółkę tj. realizacji zadania własnego Miasta dotyczącego zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie gospodarki mieszkaniowej (art. 7 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r o samorządzie gminnym). Przekazanie nieruchomości odbędzie się w drodze aktu notarialnego i będzie to umowa nieodpłatnego użytkowania na czas nieoznaczony. Miasto nabyło w/wym. nieruchomość od Powiatu w drodze aktu notarialnego. W związku z nabyciem w/wym. nieruchomości Miasto nie dokonało obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W ramach gospodarki nieruchomościami część w/wym. nieruchomości jest użytkowana na podstawie umowy najmu A. oraz Z. Sp. z o.o. P. zgodnie z obowiązującą umową o zarządzanie mieszkaniowym zasobem gminy, lokalami mieszkalnymi oraz terenami przyległymi w imieniu i na rachunek Miasta wystawia obu podmiotom faktury zawierające podatek VAT w wysokości 23% (art. 41 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w związku z art. 146aa Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług). Miasto wykazuje podatek VAT należny dotyczący wymienionych transakcji w deklaracji VAT-7 składanej w miesięcznych okresach rozliczeniowych. Część nieruchomości przekazana jest na podstawie umowy użyczenia Akademii - umowa ta jest na dzień dzisiejszy w trakcie wypowiadania. Pozostała część stanowi pustostan i to właśnie jego powierzchnię planuje się przeznaczyć na przyszłe cele P., tj. przeznaczenie powierzchni na pomieszczenia biurowe P..

Rozważane są dwa warianty zawarcia umowy nieodpłatnego użytkowania nieruchomości wskazane we wniosku o wydanie interpretacji tj.

wariant pierwszy dotyczy oddania umową nieodpłatnego użytkowania całość nieruchomości

wariant drugi dotyczy oddania umową nieodpłatnego użytkowania części nieruchomości tj. z wyłączeniem tych części, które są użytkowane na podstawie umowy najmu przez A. oraz Z. Sp. z o.o. jak i również na podstawie umowy użyczenia Akademii.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przekazanie do P. umową nieodpłatnego użytkowania całości nieruchomości znajdującej się w zasobie Miasta stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług) wg stawki VAT 23% (art. 41 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w7 związku z art. 146aa Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług)?
Czy przekazanie do P. umową nieodpłatnego użytkowania części nieruchomości znajdującej się w zasobie Miasta tj. z wyłączeniem tych części, które są użytkowane na podstawie umowy najmu przez A. oraz Z. Sp. z o.o. jak i również na podstawie umowy użyczenia Akademii stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług) wg stawki VAT 23% (art. 41 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w związku z art. 146aa Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług)?

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie do P. umową nieodpłatnego użytkowania całości nieruchomości znajdującej się w zasobie Miasta nie stanowi przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług). Czynność ta nie jest objęta przepisami Ustawy o podatku od towarów i usług.
Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie do P. umową nieodpłatnego użytkowania część nieruchomości znajdującej się w zasobie Gminy Miasta tj. z wyłączeniem tych części, które są użytkowane na podstawie umowy najmu przez A. oraz Z. Sp. z o.o. jak i również na podstawie umowy użyczenia Akademii nie stanowi przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług). Czynność ta nie jest objęta przepisami Ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przekazanie do P. umową nieodpłatnego użytkowania całości bądź części nieruchomości znajdującej się w zasobie Miasta jest dostawą nieodpłatną a zatem nie jest objęta przepisami Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Nieruchomość ta została nabyta przez Miasto w celu realizacji zadania własnego Miasta dotyczącego zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie gospodarki mieszkaniowej (art. 7 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r o samorządzie gminnym). Gmina nie dokonała obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem w/wym. nieruchomości. Zdaniem Wnioskodawcy umowa nieodpłatnego użytkowania nieruchomości na rzecz P. dotyczy działalności publicznoprawnej Miasta i w tym przypadku nie będzie ono występowało w roli podatnika VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawa o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywca usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę).

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Należy wskazać, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506) – gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy – do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 7 tej ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, gminnego budownictwa mieszkaniowego.

W świetle art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

W świetle powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Obowiązywanie tej zasady powoduje, w ocenie organu, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

Umowa użyczenia jest umowa uregulowana w art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (D. U. z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.).

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony, lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art. 710 tej ustawy). Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas i nieodpłatność.

Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Oznacza to, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma zamiar przekazać w nieodpłatne użytkowanie całość bądź część zabudowanej nieruchomości znajdującej się w zasobach Miasta spółce komunalnej tj. P. Sp. z o.o. Zgodnie z aktem założycielskim P. realizuje zadania własne Gminy dotyczące zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie gospodarki mieszkaniowej. Wnioskodawca zawarł z P. umowę o zarządzanie mieszkaniowym zasobem gminy, lokalami mieszkalnymi oraz terenami przyległymi.

Wnioskodawca nabył nieruchomość od Powiatu w drodze aktu notarialnego. W związku z nabyciem nieruchomości Wnioskodawca nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W ramach gospodarki nieruchomościami część ww. nieruchomości jest użytkowana na podstawie umowy najmu A. oraz Z. Sp. z o.o. P. zgodnie z obowiązującą umową o zarządzanie mieszkaniowym zasobem gminy, lokalami mieszkalnymi oraz terenami przyległymi w imieniu i na rachunek Wnioskodawcy wystawia obu podmiotom faktury zawierające podatek VAT w wysokości 23%. Wnioskodawca wykazuje podatek VAT należny dotyczący wymienionych transakcji w deklaracji VAT-7 składanej w miesięcznych okresach rozliczeniowych. Część nieruchomości przekazana jest na podstawie umowy użyczenia Akademii - umowa ta jest na dzień dzisiejszy w trakcie wypowiadania. Pozostała część stanowi pustostan i to właśnie jego powierzchnię planuje się przeznaczyć na przyszłe cele P., tj. przeznaczenie powierzchni na pomieszczenia biurowe P..

Rozważane są dwa warianty zawarcia umowy nieodpłatnego użytkowania nieruchomości wskazane we wniosku o wydanie interpretacji tj.

wariant pierwszy dotyczy oddania umową nieodpłatnego użytkowania całość nieruchomości

wariant drugi dotyczy oddania umową nieodpłatnego użytkowania części nieruchomości tj. z wyłączeniem tych części, które są użytkowane na podstawie umowy najmu przez A. oraz Z. Sp. z o.o. jak i również na podstawie umowy użyczenia Akademii.

W tym miejscu należy powtórzyć, że istotnymi cechami umowy użyczenia są dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Jednakże jeśli pojawia się jakakolwiek płatność związana z użytkowaniem rzeczy oddanej w używanie, to na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług umowa ta przestaje być umową nieodpłatną i staje się czynnością odpłatną (odpłatnym świadczeniem usług), a więc jako taka podlega opodatkowaniu.

Z ww. art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi mieć miejsce brak związku świadczonych usług z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie warunków określonych w art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powołanych wyżej przepisów o samorządzie gminnym należy stwierdzić, że zakres aktywności podejmowanej przez gminę należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady – realizacja zadań ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb lokalnej wspólnoty samorządowej. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że – w ocenie tut. Organu – każde działanie podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy (w tym również nieruchomości) należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Z uwagi na powołane przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że świadczenie polegające na nieodpłatnym użyczeniu nieruchomości w całości bądź w części tj. z wyłączeniem tych części, które są użytkowane na podstawie umowy najmu przez A. oraz Z. Sp. z o.o. jak i również na podstawie umowy użyczenia Akademii odbywać się będzie w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością, tj. w ramach zadań własnych wynikających z art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Jak wskazał Wnioskodawca zgodnie z aktem założycielskim P. realizuje zadanie własne Gminy dotyczące zaspakajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie gospodarki mieszkaniowej. Miasto zawarło z P. umowę o zarzadzanie mieszkaniowym zasobem gminy, lokalami mieszkalnymi oraz terenami przyległymi. P. w imieniu i na rachunek Miasta wystawia faktury zawierające podatek na A. oraz Z. Sp. z o.o., jednakże wszelkie środki uzyskiwane przez P. tytułem należności czynszowych stanowią dochód Miasta i są przekazywane na rachunek bankowy Miasta. Tym samym, w analizowanej sprawie w odniesieniu do użyczenia nieruchomości w części wynajmowanej, należy stwierdzić, że pobieranie przez P. płatności czynszowej od ww. podmiotów nie jest płatnością związaną z użytkowaniem rzeczy oddanej w używanie (nieruchomością), lecz jest zadaniem nałożonym na P. w ramach ww. umowy. Zatem w tym przypadku użyczenie tej części nieruchomości również nastąpi nieodpłatnie. Ponadto Miastu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości.

Tym samym, w analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, bowiem nieodpłatne wykorzystanie nieruchomości bądź części nieruchomości odbywa się w związku z wykonywaniem przez Miasto zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność i Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w związku z nabyciem ww. nieruchomości. Zatem w kontekście niniejszej sprawy należy stwierdzić, że wykonywane przez Wnioskodawcę ww. czynności, tj. nieodpłatne użyczenie nieruchomości bądź jej części nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe, z uwagi na zastosowanie w rozstrzygnięciu innej podstawy prawnej, tj. art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy. Wnioskodawca natomiast, w uzasadnieniu stanowiska wskazał, że w przypadku nieodpłatnego użyczenia nieruchomości nie będzie występował w roli podatnika VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin