Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-1.4012.191.2019.1.DM
z 14 maja 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 19 marca 2019 r. (data wpływu 22 marca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania, dokumentowania i ewidencjonowania zapłaty za usługę otrzymanej po zakończeniu działalności gospodarczej oraz braku obowiązku złożenia deklaracji VAT-7 i VAT-R – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania, dokumentowania i ewidencjonowania zapłaty za usługę otrzymanej po zakończeniu działalności gospodarczej oraz braku obowiązku złożenia deklaracji VAT-7 i VAT-R.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca do dnia 27 lutego 2019 r. prowadził działalność gospodarczą w ramach wykonywanego wolnego zawodu radcy prawnego. Działalność była prowadzona jako kancelaria radcy prawnego. Wnioskodawca był czynnym podatnikiem VAT. Do dnia 19 lutego 2019 r. Wnioskodawca posiadał czynne prawo wykonywania zawodu radcy prawnego. W związku z przejściem do innego zawodu prawniczego i zatrudnieniem w organach wymiaru sprawiedliwości nastąpiło zakończenie prowadzenia ww. działalności oraz zawieszenie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego. W związku z tym Wnioskodawca wyrejestrował się także z rejestru podatników VAT. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej i świadczonych usług Wnioskodawca pełnił rolę pełnomocnika z urzędu, tj. zgodnie z obowiązkami wskazanymi w ustawie o radcach prawnych oraz wynikających z przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 117(3) kpc). Dziekan okręgowej izby radców prawnych w oparciu o postanowienie Sądu w danej sprawie wyznaczał Wnioskodawcę jako pełnomocnika z urzędu dla danej strony postępowania sądowego. Obowiązkiem każdego radcy prawnego wykonującego zawód jest przyjęcie tego typu sprawy do prowadzenia. Wynagrodzenie wówczas za świadczone usługi nie jest ponoszone przez stronę, za którą działa pełnomocnik. O tym kto poniesie koszty zastępstwa prawnego świadczonego z urzędu rozstrzyga Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę. Kosztami tymi może zostać obciążony Skarb Państwa lub strona przeciwna - co zależy od wyniku sprawy. W sprawach z urzędu wynagrodzenie przyznawane przez Sąd jest w oparciu o rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu z dnia 3 października 2016 r. i jest powiększone o kwotę podatku VAT – par. 4 ust. 3. Obowiązek wystawienia dokumentu księgowego w tego typu sprawach powstaje nie w chwili wydania orzeczenia przez Sąd I instancji, ale najpóźniej 15. dnia od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia, czyli z chwilą upływu terminie do skutecznego złożenia środków zaskarżenia. Dopiero wówczas ostatecznie wiadomą jest kwota przyznanego wynagrodzenia oraz podmiot zobowiązany do jej uiszczenia. Dzieje się tak, gdyż w wyniku ewentualnego złożenia środka zaskarżenia kwota zasądzona przez Sąd I instancji mogłaby ulec zmianie lub tymi kosztami mógłby zostać obciążony inny podmiot lub w innej proporcji. Wówczas radca prawny, jeśli prowadzi działalność gospodarczą zobowiązany jest wystawić stosowny dokument księgowy, tj. fakturę VAT. W sprawach pomocy prawnej świadczonej z urzędu odbiorcą faktury będzie dany Sąd zasądzający koszty i to niezależnie od tego, kto tymi kosztami został obarczony w orzeczeniu kończącym sprawę sądową - zgodnie z interpretacją Ministra Finansów z dnia 10 listopada 2016 r. 2461-IBPP3.4512.566.2016.1.SR. Obowiązek podatkowy w powyższych przypadkach powstaje, zgodnie z zasadą kasową (art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. d ustawy o VAT), dopiero po wypłaceniu należności przez Skarb Państwa lub stronę, od której Sąd zasądził koszty dla pełnomocnika z urzędu. Podatek należy odprowadzić do urzędu skarbowego do 25 dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania wynagrodzenia. Właśnie w jednej ze spraw tego typu (pomocy prawnej świadczonej z urzędu) w 18 lutego 2019 r. zapadł wyrok, zgodnie z którym sąd I instancji przyznał Wnioskodawcy jako pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie za świadczoną pomoc prawną w toku procesu na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Zgodnie z wyrokiem część kwoty wynagrodzenia została zasądzona od Skarbu Państwa a część od stron przeciwnych - pozwanych solidarnie, którzy proces w części przegrali. W chwili składania niniejszego wniosku orzeczenie to nie jest jeszcze prawomocne, gdyż złożono wniosek o jego uzasadnienie. Dopiero po sporządzeniu uzasadnienia i jego doręczeniu rozpocznie się bieg terminu do złożenia ewentualnej apelacji. Zatem nie wiadomo na chwilę obecną kiedy wyrok będzie prawomocny i czy koszty zasądzone tym wyrokiem na rzecz Wnioskodawcy będę takie jak w tym wyroku. Nie jest znany także termin powstania obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia (lub najpóźniej 15. dnia od daty uprawomocnienia się orzeczenia) sądu I lub II instancji w tym kosztów przyznanych na rzecz Wnioskodawcy, Wnioskodawca powinien wystawić dokument księgowy oraz czy po dokonanej wypłacie wynagrodzenia przez Skarb Państwa lub stronę przeciwną, od której wynagrodzenie zasądzono, Wnioskodawca powinien wpłacić kwotę należnego podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego bez składania deklaracji VAT-7 i bez uprzedniej rejestracji jako podatnik VAT (bez składania wniosku VAT-R)?

Zdaniem Wnioskodawcy, jako osoba, w dacie otrzymania wynagrodzenia za świadczoną uprzednio pomoc prawną z urzędu, nieprowadząca działalności gospodarczej (zamknięcie nastąpiło w dniu 27 lutego 2019 r.) oraz niewykonująca czynności opodatkowanych VAT (wyrejestrowanie z rejestru podatników VAT nastąpiło 27 lutego 2019 r. a zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego nastąpiło w dniu 19 lutego 2019 r.) nie będzie zobowiązany do: 1) ponownej rejestracji jako podatnik VAT, 2) wystawienia jakiegokolwiek dokumentu księgowego dokumentującego sprzedaż, 3) złożenia deklaracji podatkowej VAT-7 za miesiąc otrzymania wynagrodzenia. Będzie jednak zobowiązany do odprowadzenia należnej kwoty podatku VAT wynikającego z prawomocnego orzeczenie zasądzającego koszty zastępstwa prawnego świadczonego z urzędu na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Powyższe wynika z tego, że:

• zgodnie z art. 15 w zw. z art. 106b, 111 ustawy o podatku VAT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą dokumentuję sprzedaż towarów bądź usług w sposób prawem przewidziany, tj. wystawiając fakturę bądź też ewidencjonując sprzedaż poprzez urządzenie rejestrujące - kasę fiskalną. W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca w chwili powstania obowiązku podatkowego nie będzie prowadził działalności gospodarczej, nie będzie podatnikiem VAT zatem nie ma podstawy prawnej do wstawienia faktury lub rejestracji sprzedaży poprzez kasę fiskalną;
• w związku z brakiem prowadzenia działalności gospodarczej oraz w związku z brakiem wykonywania usług podlegających opodatkowaniu (zawieszenie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego i zatrudnienie w organach wymiaru sprawiedliwości) Wnioskodawca nie ma możliwości prawnej złożenia deklaracji VAT-R i tym samym rejestracji jako czynny podatnik VAT, bo nim nie będzie;
• a contrario do art. 96 ustawy o VAT - konsekwencją powyższego będzie brak podstaw prawnych i możliwości złożenia deklaracji VAT-7 w związku z otrzymanym wynagrodzeniem.

Jednakże Wnioskodawca będzie zobowiązany do odprowadzenia należnego podatku VAT wynikającego z orzeczenia Sądu (jak wskazano wynagrodzenie przyznane przez sąd uwzględnia podatek VAT) bezpośrednio na właściwy rachunek urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W myśl art. 2 pkt 22 ww. ustawy, sprzedażą jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z przepisem art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zauważyć należy, że definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego do prowadzenia spraw „z urzędu” regulują przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 1173 § 1 ww. ustawy, o wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego sąd zwraca się do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych.

Właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych, wyznacza adwokata lub radcę prawnego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie dwóch tygodni, zawiadamiając o tym sąd. W zawiadomieniu właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych wskazuje imię i nazwisko wyznaczonego adwokata lub radcy prawnego oraz jego adres do doręczeń (art. 1173 § 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 118 § 1 Kpc ustanowienie adwokata lub radcy prawnego przez sąd jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego.

Z kolei art. 122 Kpc wskazuje, że adwokat lub radca prawny ustanowiony zgodnie z przepisami niniejszego działu ma prawo - z wyłączeniem strony - ściągnąć sumę należną mu tytułem wynagrodzenia i zwrotu wydatków z kosztów zasądzonych na rzecz tej strony od przeciwnika. Przeciwnik nie może czynić żadnych potrąceń, z wyjątkiem kosztów nawzajem mu przyznanych od strony korzystającej z pomocy prawnej z urzędu.

Zgodnie z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2115 ze zm.), koszty pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ponosi Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego, jeżeli przepis szczególny tak stanowi.

Szczegółowe zasady ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2019 r., poz. 68).

Stosownie do treści § 2 pkt 1 i 2 ww. rozporządzenia koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują: opłatę ustaloną zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia oraz niezbędne i udokumentowane wydatki radcy prawnego ustanowionego z urzędu.

Opłatę ustala się w wysokości określonej w rozdziałach 2-4, przy czym nie może ona przekraczać wartości przedmiotu sprawy (§ 4 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Opłatę, o której mowa w ust. 1 i 2, podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług (§ 4 ust. 3 ww. rozporządzenia).

Z kolei stosownie do art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Zauważyć należy, że w art. 19a ust. 5 cyt. ustawy, ustawodawca w sposób szczególny uregulował powstanie obowiązku podatkowego dla niektórych usług.

W myśl art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. d cyt. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 6 ww. ustawy).

Skoro zatem ustawodawca w przepisie wyszczególnił m.in. sądy powszechne, to przy świadczeniu przez Wnioskodawcę (radcę prawnego) usług pomocy prawnej z urzędu na rzecz Sądu, których to wykonanie Sąd na podstawie właściwych przepisów, zlecił Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy z tytułu wykonania tych czynności przez Wnioskodawcę powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty za wykonane usługi.

Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Mając na uwadze powołane przepisy stwierdzić należy, że w przypadku usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Sądu, rozliczenie podatku należnego z urzędem skarbowym winno zostać dokonane za okres rozliczeniowy, w którym Wnioskodawca otrzyma zapłatę za świadczoną usługę, tj. w miesiącu otrzymania całości lub części wynagrodzenia, zgodnie ze szczególnym momentem powstania obowiązku podatkowego określonego w ww. przepisach.

Wnioskodawca wprawdzie w momencie otrzymania wynagrodzenia nie jest już podatnikiem i nie prowadzi działalności gospodarczej, to jednak był nim w momencie świadczenia usługi, zatem ma obowiązek ją opodatkować (rozliczyć). Na gruncie podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega bowiem dostawa towarów i świadczenie usług, a nie samo wynagrodzenie za te czynności. Ustawodawca jedynie, akurat w przypadku takich usług jakie świadczył Wnioskodawca, przesunął w czasie obowiązek rozliczenia tych usług.

Stosownie do art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Z kolei kwestie dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak stanowi art. 106b ust. 1 ww. ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Na podstawie art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-9.

Natomiast w myśl art. 106i ust. 2 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.

Jak wynika z treści przytoczonych przepisów, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów lub usług lub też otrzymania zaliczki).

Ponadto ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza obowiązek rejestrowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących w przypadku podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zgodnie z art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z kolei stosownie do art. 96 ust. 6 ww. ustawy, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Skutkiem złożenia takiego zgłoszenia jest wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT. Wykreślenie następuje z dniem wskazanym w zgłoszeniu VAT-Z. Tak więc z dniem określonym w zgłoszeniu VAT-Z podatnik nie jest już zarejestrowanym podatnikiem VAT. Tym samym zaprzestanie przez podatnika wykonywania działalności gospodarczej w drodze jej likwidacji oraz złożenie stosownego zgłoszenia, celem wykreślenia przez naczelnika urzędu skarbowego podatnika z rejestru podatników VAT skutkuje brakiem możliwości wystawiania faktur z dniem wskazanym w zgłoszeniu.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku opisu sprawy stwierdzić należy, że po zakończeniu działalności gospodarczej i wykreśleniu z rejestru podatników VAT, Wnioskodawca nie ma możliwości wystawiania faktur za czynności wykonane przed zakończeniem działalności.

Brak jest również obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę rachunku, bowiem zgodnie z art. 87 Ordynacji podatkowej obowiązek wystawienia rachunku ciąży na podatniku prowadzącym działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 87 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Ponadto należy zauważyć, że z powołanych powyżej przepisów prawa wynika, że świadcząc pomoc prawną z urzędu radca prawny działa na zlecenie Sądu, które to zlecenie na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług odczytywać należy jako skierowany do radcy nakaz reprezentowania osoby wskazanej w postanowieniu przyznającym prawo pomocy. Instytucja pomocy prawnej z urzędu gwarantuje, że osoba, która została objęta tą pomocą za nią nie płaci. Koszty pomocy prawnej z urzędu ponosi Skarb Państwa (Sąd). A zatem, pomimo, że pomocą prawną z urzędu zostaje objęta osoba fizyczna, to de facto są to usługi świadczone przez radcę prawnego na rzecz Sądu. Zatem reprezentowanie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej na podstawie postanowienia Sądu oraz wyznaczenia przez Dziekana Okręgowej Izby Radców Prawnych nie stanowi sprzedaży (odpłatnego świadczenia usług) na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, niezależnie od tego, czy koszty zastępstwa procesowego są zasądzone od strony przeciwnej czy koszty te pokrywa Skarb Państwa.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących złożenia zgłoszenia rejestracyjnego należy wskazać, że zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że po otrzymaniu przez Wnioskodawcę wynagrodzenia, która to wypłata nastąpi po zakończeniu działalności gospodarczej, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do złożenia zgłoszenia VAT-R i rejestracji jako czynny podatnik VAT.

Ponadto z uwagi na zakończenie działalności gospodarczej i utratę statusu podatnika, Wnioskodawca nie jest również zobowiązany do złożenia deklaracji VAT-7, za okres rozliczeniowy, w którym powstanie obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanej zapłaty, zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy, w myśl którego podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Reasumując uznać należy, że Wnioskodawca mimo, że już nie prowadzi działalności gospodarczej, z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, usług na zlecenie sądu, ma obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu wykonanej usługi i dokonania zapłaty podatku należnego z tego tytułu, natomiast nie ma podstaw do dokonania ponownej rejestracji dla celów podatku od towarów i usług, wystawienia faktury i złożenia deklaracji VAT-7.

Tym samym stanowisko wyrażone we wniosku uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.