Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.170.2019.1.EW
z 16 maja 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 kwietnia 2019 r. (data wpływu 4 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT premii pieniężnych wypłacanych Wnioskodawcy przez Spółkę (agenta ubezpieczeniowego) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT premii pieniężnych wypłacanych Wnioskodawcy przez Spółkę (agenta ubezpieczeniowego).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Firma X. (zwana dalej „Spółką”), będąca agentem ubezpieczeniowym, w ramach prowadzonej działalności agencyjnej świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń. W toku swojej działalności oferuje produkty ubezpieczeniowe zakładu ubezpieczeń, na rzecz którego wykonuje czynności agencyjne, na podstawie zawartej umowy agencyjnej. W zamian za wykonywanie czynności agencyjnych Spółka otrzymuje od zakładu ubezpieczeń prowizję w rozumieniu art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego, określoną w umowie agencyjnej (zysk).

Spółka rozważa nawiązanie współpracy z Firmą Y. (zwaną dalej „Wnioskodawcą”) w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia polegającego na tym, iż na podstawie umowy o realizacji wspólnego przedsięwzięcia Spółka będzie oferować produkty ubezpieczeniowe klientom Wnioskodawcy. Poszczególni pracownicy lub współpracownicy Wnioskodawcy będą świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego jako osoby fizyczne wykonujące czynności agencyjne w imieniu Spółki, na bazie odrębnej umowy zawartej pomiędzy Spółką a takim pracownikiem/współpracownikiem (ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń nakazuje oferowanie ubezpieczeń poprzez osoby fizyczne spełniające określone kryteria wskazane w tej ustawie). Rola Wnioskodawcy sprowadzi się jedynie do umożliwienia Spółce zaoferowania ubezpieczeń swoim klientom oraz umożliwienia Spółce nawiązania współpracy z poszczególnymi pracownikami lub współpracownikami Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie w tym celu świadczyć na rzecz Spółki jakichkolwiek usług. Spółka, jako agent ubezpieczeniowy, będzie świadczyć typowe usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń, z którymi będzie posiadać wiążące umowy agencyjne. Rolą Spółki będzie zatem oferowanie klientom Wnioskodawcy możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia. Spółka będzie wykonywać czynności, które pośrednik ubezpieczeniowy świadczy na rzecz zakładu ubezpieczeń, które to usługi korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W sytuacji, gdy za pośrednictwem Spółki dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy klientem Wnioskodawcy a zakładem ubezpieczeń, Wnioskodawca otrzyma od Spółki premię pieniężną. Wysokość premii zostanie ustalona na podstawie wysokości prowizji wypłaconej Spółce przez zakład ubezpieczeń z tytułu pośrednictwa w zawieraniu umów ubezpieczenia. Wnioskodawca nie będzie przy tym zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz wypłacającej mu premię Spółki. Premia zostanie wypłacona wyłącznie z uwagi na to, że Spółka osiągnęła korzyść majątkową (zysk) w wyniku pośredniczenia w zawarciu umowy ubezpieczenia z osobą trzecią będącą klientem Wnioskodawcy, a zakładem ubezpieczeń. Będzie to jedyny warunek udziału w zysku Spółki przez Wnioskodawcę. Wypłata nie będzie uzależniona od spełnienia innych warunków lub świadczeń Wnioskodawcy na rzecz Spółki. Po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi więc żadne świadczenie na rzecz Spółki, które można byłoby powiązać z udziałem w zysku, charakteryzujące się bezpośrednim i ścisłym związkiem z tym świadczeniem. Co więcej, Wnioskodawca zgodnie z obowiązującym prawem, nie byłby uprawniony do jakichkolwiek świadczeń związanych z oferowaniem i obsługą umów ubezpieczenia, jako podmiot nie będący dystrybutorem ubezpieczeń w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

W związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Wnioskodawca prosi o potwierdzenie, że premie pieniężne, które będą wypłacane Wnioskodawcy przez Spółkę (agenta ubezpieczeniowego) w opisanym powyżej stanie faktycznym, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Premie pieniężne, które Wnioskodawca będzie otrzymywać od Spółki, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.; zwana dalej ustawą o VAT), opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT precyzuje z kolei, że za opodatkowane świadczenie usług uznaje się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Według Wnioskodawcy, aby uznać dane zachowanie za odpłatne świadczenie usług, musi jednak istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, na podstawie którego wypłacane jest wynagrodzenie za wykonanie usługi. Konieczne jest bowiem, aby świadczona usługa wiązała się w sposób bezpośredni z przekazanym w zamian za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W zaprezentowanym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca będzie otrzymywać premię pieniężną od Spółki, tylko dlatego, że Spółka skutecznie zaoferuje produkty ubezpieczeniowe klientom Wnioskodawcy. Poszczególni pracownicy lub współpracownicy Wnioskodawcy będą świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego jako osoby fizyczne wykonujące czynności agencyjne w imieniu Spółki, niezależnie od czynności wykonywanych przez te osoby w ramach współpracy z Wnioskodawcą. Premia wypłacana Wnioskodawcy będzie uzależniona jedynie od zawarcia za pośrednictwem Spółki umów ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń przez klientów Wnioskodawcy. Podpisanie umowy i wypłacenie prowizji Spółce będzie jedynym warunkiem wypłaty premii dla Wnioskodawcy, w szczególności wypłata ta nie będzie uzależniona od spełnienia innych warunków lub świadczeń przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki. Brak będzie zatem jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Spółki po stronie Wnioskodawcy, które można byłoby powiązać z premią pieniężną. Premia nie będzie zatem wynagrodzeniem za wyświadczone przez Wnioskodawcę usługi na rzecz Spółki. Zawarcie przez klientów Wnioskodawcy umów ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń, w zamian za co Wnioskodawca ma otrzymać premię pieniężną od Spółki, nie spełnia bowiem definicji usługi określonej w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego:

• z dnia 6 lutego 2007 r. I FSK 94/06,
  

• z dnia 23 września 2008 r. sygn. I FSK 998/08,
  

• z dnia 26 lutego 2009 r. sygn. I FSK 1067/08,
  

• z dnia 17 lutego 2010 r. sygn. I FSK 2137/08,
  

• z dnia 21 stycznia 2010 r. sygn. I FSK 1806/08,
  

• z dnia 11 maja 2010 r. sygn. I FSK 699/09,
  

• z dnia 11 marca 2010 r. sygn. I FSK 191/09,
  

• z dnia 11 czerwca 2010 r. sygn. I FSK 968/09 oraz I FSK 972/09.
  
  
  

Powyższy pogląd akceptował również Minister Finansów w interpretacjach dotyczących podobnych stanów faktycznych:

• z dnia 21 sierpnia 2015 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP2/4512-577/15-2/MAO,
  

• z dnia 23 kwietnia 2015 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/4512-93/15/AK,
  

• z dnia 30 lipca 2014 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1/443-516/14-2/AP,
  

• z dnia 8 listopada 2013 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1/443-992/13-2/ISZ,
  

• z dnia 3 października 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. LPP2/443-754/09/11-S/AD,

• z dnia 25 lipca 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP3/443-515/11/AB,
  

• z dnia 2 maja 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPP1/443-170/11-4/MK,
  

• z dnia 22 kwietnia 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie IPPP1/443-71/11-4/ISz,
  

• z dnia 10 lutego 2011 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1-443-556/08/11-7/S/JL,
  

• z dnia 9 lutego 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/443-1197/10/AD,
  

• z dnia 7 stycznia 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP2/443-1023/10/ICz,

• z dnia 31 grudnia 2010 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP2/443-905/10-3/MM,

• z dnia 9 grudnia 2010 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP1/443-812/10/AW.
  
  
  

Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnych sprawach dotyczących podobnych stanów faktycznych:

• z dnia 14 maja 2018 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.210.2018.1.MPE,
  

• z dnia 25 stycznia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.659.2017.1.AM,
  

• z dnia 14 lipca 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.167.2017.1.MT,
  

• z dnia 21 kwietnia 2017 r., sygn. 1462-IPPP1.4512.103.2017.1.KC.
  
  
  

Ww. orzeczenia oraz interpretacje wskazują, że premia pieniężna, która nie pozostaje w związku z określonym świadczeniem podmiotu ją otrzymującego, nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w wyrokach, premia stanowi swoistą nagrodę za uzyskanie rezultatu polegającego np. na osiągnięciu określonej wielkości zakupów nagradzanej premią, a nie odpłatność za wykonane świadczenie. W konsekwencji wypłata premii nie kreuje — odrębnej od świadczenia usługi lub dostawy towaru — czynności objętej zakresem VAT i jest na gruncie tego podatku obojętna.

Zaprezentowane powyżej podejście jest zgodne zarówno z regulacjami polskimi, jak i unijnymi, z których wynika, że transakcja gospodarcza nie może podlegać podwójnemu opodatkowaniu, raz jako usługa główna, drugi raz jako opodatkowana premia. Inaczej rzecz ujmując, jedno zdarzenie gospodarcze, co do zasady, powinno kreować tylko jeden obowiązek podatkowy, który w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym będzie powstawać od świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przez Spółkę. Podobne stanowisko zajmują przedstawiciele doktryny prawa podatkowego, w tym m.in. A. Bartosiewicz, R. Kubacki w: Komentarz VAT, 3. wydanie, Wolters Kluwers, Warszawa 2009, s. 153 czy T. Michalik w: VAT. 2009, Beck, Warszawa 2009, s. 146-148.

Należy zwrócić uwagę, że wskazane powyżej wyroki oraz interpretacje Ministra Finansów oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dotyczą premii pieniężnych wypłacanych za zrealizowanie określonego wolumenu zakupów (towarów bądź usług). Niemniej jednak odnoszą się do przypadku, w którym to strona będąca sprzedawcą tych towarów lub usług wypłaca premię na rzecz kupującego (usługobiorcy).

W sytuacji rozważanej przez Wnioskodawcę premia pieniężna ma być wypłacana Wnioskodawcy nie przez zakład ubezpieczeń, od którego klienci Wnioskodawcy nabywać będą usługi ubezpieczenia, ale przez Spółkę (podmiot trzeci). Tym samym w tej sytuacji zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że premia pieniężna, która zostanie otrzymana przez Wnioskodawcę, tym bardziej nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Wypłacana przez Spółkę premia pieniężna na rzecz Wnioskodawcy nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego, gdyż za takie nie będzie można uznać zawarcia przez klientów Wnioskodawcy umów ubezpieczenia z określonym zakładem ubezpieczeń. Wnioskodawca, jako otrzymujący premię pieniężną, nie będzie świadczył na rzecz wypłacającej ją Spółki żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Z ostrożności procesowej Wnioskodawca pragnie wyjaśnić, iż premii pieniężnej nie będzie można również zakwalifikować jako rabatu (opustu, obniżki) udzielonego przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, przede wszystkim z uwagi na fakt, iż zasadniczo brak będzie pomiędzy Spółką a Wnioskodawcą jakiegokolwiek świadczenia (w związku z którym wypłacana jest premia pieniężna), którego wartość mogłaby zostać pomniejszona. Taka kwalifikacja mogłaby zostać ewentualnie rozważona w przypadku, gdyby premię pieniężną wypłaca zakład ubezpieczeń będący świadczeniodawcą usług ubezpieczenia, a nie Spółka.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, premie pieniężne, które Wnioskodawca będzie otrzymywać od Spółki, nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, ani rabatu (opustu, obniżki), o którym mowa w art. 29a ustawy o VAT. Tym samym wypłata na rzecz Wnioskodawcy premii pieniężnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec faktu, że wypłata premii pieniężnej nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT, zdaniem Wnioskodawcy nie należy wystawiać faktury VAT. Jak bowiem wynika z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się w celu udokumentowania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. A skoro wypłata ww. premii nie podlega opodatkowaniu VAT, tym samym nie ma obowiązku dokumentować jej fakturą VAT.

Mając na uwadze powyższą argumentację, należy stwierdzić, że premie pieniężne, które będą wypłacane przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, nie będą związane ze świadczeniem przez Wnioskodawcę usług na rzecz Spółki, dlatego też nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
   
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia nie będące dostawą towarów . Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający „dostawę towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, że pojęcie „świadczenia usług” ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika - nie będące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nie uczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie nie będące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechania lub tolerowania czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednio beneficjentem świadczenia,
  

• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
  
  
  

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jak usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Aby uznać świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę, a odbiorcą w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazywanym za nią wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatność” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r., które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów, Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin zapłata stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu.

Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie podkreślono, iż dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu ( np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnieść konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenia to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak stanowi natomiast art. 29a ust. 1 ww. ustawy o VAT, podstawą opodatkowania z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającym bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ww. ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
   
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opodatkowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
   
   

Na mocy art. 29a ust. 7 cyt. ustawy podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. stanowiący obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
   
2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
   
3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
   
   

W myśl art. 29a ust. 10 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
   
3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
   
4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1
   
   

Należy stwierdzić, że definicja obrotu wynikająca z przepisów ustawy o VAT jest zbieżna ze stosownymi regulacjami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz .UE L Nr 347, s. 1 z póź. zm.). Otóż z podstawowej zasady określonej przepisem art. 73 ww. Dyrektywy wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej nie będącej podatnikiem;
   
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
   
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

W art. 106e ust. 1 ustawy o VAT, wymienione zostały elementy jakie faktura powinna zawierać.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka, jako agent ubezpieczeniowy, będzie świadczyć typowe usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń, z którymi będzie posiadać wiążące umowy agencyjne. Rolą Spółki będzie zatem oferowanie klientom Wnioskodawcy możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia. Spółka będzie wykonywać czynności, które pośrednik ubezpieczeniowy świadczy na rzecz zakładu ubezpieczeń, które to usługi korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W sytuacji gdy za pośrednictwem Spółki dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy klientem Wnioskodawcy, a zakładem ubezpieczeń, Wnioskodawca otrzyma od Spółki premię pieniężną. Wysokość premii zostanie ustalona na podstawie wysokości prowizji wypłaconej Spółce przez zakład ubezpieczeń z tytułu pośrednictwa w zawieraniu umów ubezpieczenia. Premia zostanie wypłacona wyłącznie z uwagi na to, że Spółka osiągnęła korzyść majątkową (zysk) w wyniku pośredniczenia w zawarciu umowy ubezpieczenia z osobą trzecią będącą klientem Wnioskodawcy a zakładem ubezpieczeń. Będzie to jedyny warunek udziału w zysku Spółki przez Wnioskodawcę. Wypłata nie będzie uzależniona od spełnienia innych warunków lub świadczeń Wnioskodawcy na rzecz Spółki. Rola Wnioskodawcy na podstawie umowy zawartej ze Spółką sprowadza się do umożliwienia Spółce oferowania ubezpieczeń klientom Wnioskodawcy oraz umożliwienie Spółce nawiązania współpracy z poszczególnymi pracownikami lub współpracownikami Wnioskodawcy.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia, czy premie pieniężne, które Wnioskodawca będzie otrzymywał od Spółki, nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usługi, o której mowa w art. 8 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT, ani rabatu o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym wypłata premii pieniężnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z przedstawionym wyżej zdarzeniem przyszłym stwierdzić należy, że opisane powyżej działania Wnioskodawcy wskazują, że wynagrodzenie wypłacone Wnioskodawcy stanowić będzie zapłatę za świadczone przez Wnioskodawcę usługi (tj. za określone zachowanie Wnioskodawcy w stosunku do Spółki).

W zaistniałych okolicznościach dojdzie bowiem do zawiązania stosunku zobowiązaniowego, w którym Wnioskodawca za udostępnienie swoich zasobów w tym klientów umożliwi Spółce bezpośredni kontakt z klientami celem oferowania produktów ubezpieczeniowych. W zamian Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie w postaci premii pieniężnej wypłacone w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy klientem Wnioskodawcy, a zakładem ubezpieczeń zawartej za pośrednictwem Spółki.

W takiej sytuacji wystąpi wyraźny związek wypłacanego przez Spółkę wynagrodzenia za określone zachowanie Wnioskodawcy – umożliwienie Spółce zaoferowania ubezpieczeń klientom Wnioskodawcy poprzez udzielenie do nich dostępu. Tak więc otrzymana przez Wnioskodawcę kwota będzie związana z określonym zachowaniem Wnioskodawcy, a zatem świadczeniem przez niego usługi. W przedmiotowej sprawie wystąpi zatem konieczny element wzajemności, wystarczający do uznania, że płatność (premia) będzie wynagrodzeniem za świadczoną usługę, tj. określone zachowanie Wnioskodawcy (tolerowanie, znoszenie określonego stanu rzeczy) polegające na umożliwieniu Spółce oferowania swoich usług klientom Wnioskodawcy na istotną skalę wynikającą z dostępu do tych klientów oraz na umożliwieniu nawiązania współpracy z pracownikami Wnioskodawcy , którzy będą świadczyć na rzecz Spółki usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Należy zauważyć, że brak świadczenia ze strony Wnioskodawcy mógłby wiązać się dla Spółki z pewnymi konsekwencjami przykładowo z koniecznością pozyskiwania klientów we własnym zakresie wraz z koniecznością samodzielnego oferowania usług ubezpieczeniowych.

Świadczy to wprost o tym, że w konsekwencji powyższego skonkretyzowanego świadczenia ze strony Wnioskodawcy wraz z zawarciem umowy Spółka odniesie istotne korzyści o charakterze majątkowym – dostęp do określonej grupy klientów, współpracowników sprzedających usługi ubezpieczeniowe na zasadzie pośrednictwa.

Na podstawie powyższych okoliczności nie sposób uznać za Wnioskodawcą, że w analizowanej sprawie premia pieniężna wypłacana na rzecz Wnioskodawcy nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego.

W ocenie tutejszego organu w opisanej sprawie występuje oczywisty związek pomiędzy uzyskaniem dostępu do klientów Wnioskodawcy, współpracowników, tj. uniemożliwieniem Spółce świadczenia usług, a wypłaceniem Wnioskodawcy premii.

Należy zauważyć, że poprzez przystąpienie do współpracy z Wnioskodawcą Spółka uzyska od razu możliwość oferowania swoich usług ubezpieczeniowych na istotną skalę, wynikającą z dostępu do klientów Wnioskodawcy.

Ponadto nie można pomijać faktu, że premia ma zostać wypłacona Wnioskodawcy na podstawie zapisów zawartej umowy o realizacji wspólnego przedsięwzięcia, a w wyniku jego realizacji z chwilą zawarcia umowy Spółka uzyska wymierne korzyści. Opisana usługa Wnioskodawcy jest zatem świadczone w ramach umowy zobowiązaniowej, a Spółka może bez przeszkód zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy tym związek pomiędzy otrzymaną płatnością, a świadczeniem na rzecz Spółki ma charakter bezpośredni i jest na tyle wyraźny, że można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Tym samym z uwagi na powyższe okoliczności należy uznać, że premia pieniężna wypłacona przez Spółkę będzie w rzeczywistości stanowiła wynagrodzenie przyznawane za usługę świadczoną przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i na podstawie art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wnioskodawca z tytułu świadczenia ww. usługi, zobowiązany będzie do wystawienia faktury VAT dokumentującej dokonane czynności (świadczenie usług na rzecz Spółki).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
   
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.