Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.246.2019.2.MP
z 21 czerwca 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2019 r. (data wpływu 18 kwietnia 2019 r.), uzupełnionym w dniu 27 maja 2019 r. (data wpływu 30 maja 2019 r.) na wezwanie Organu z dnia 15 maja 2019 r. (doręczone 20 maja 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży zespołu składników majątkowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 18 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży zespołu składników majątkowych.


Wniosek uzupełniono w dniu 27 maja 2019 r. (data wpływu 30 maja 2019 r.) na wezwanie Organu z dnia 15 maja 2019 r. (doręczone 20 maja 2019 r.).


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny :


Wnioskodawca - prowadzi działalność gospodarczą pod firmą P. Jednocześnie jako osoba fizyczna występuje w podmiotach objętych tematem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej:

  • w firmie Sp. z o. o. jako jedyny wspólnik, posiadający 100% udziałów;
  • w firmie Sp. z o. o. Sp. k. jako komandytariusz.

Wnioskodawca dysponuje kapitałem rzeczowym, tj. nieruchomościami, maszynami budowlanymi, samochodami ciężarowymi oraz sprzętem komputerowym wraz z przypisanymi do niego licencjami. Dodatkowo wskazany podmiot dysponuje kapitałem intelektualnym w postaci wykwalifikowanej kadry pracowniczej.


Przychody Wnioskodawcy przyporządkować można do kilku podstawowych źródeł:

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi;
  4. Świadczenie usług biurowych (usługi księgowe, usługi prawne, usługi sekretarskie);
  5. Świadczenie usług transportu samochodami ciężarowymi;
  6. Świadczenie usług najmu powierzchni biurowych w nieruchomości komercyjnej.

W toku przyjętych praktyk współpracy Wnioskodawca w sposób zorganizowany oraz ciągły świadczy usługi wskazane powyżej między innymi na rzecz podmiotów wskazanych we wstępie do niniejszego wniosku o interpretację, tj. dla Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. Wskazać przy tym należy, iż te dwa podmioty nie stanowią zamkniętej listy, na rzecz których Wnioskodawca realizuje usługi wymienione powyżej.

Kalkulacja wartości usług związana z ich realizacją przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. oparta była zawsze w sposób ścisły zgodnie z wytycznymi zawartymi w odpowiednich ustawach dotyczących cen transferowych i zawierają w sobie odpowiedni wskaźnik marży.

W dniu 1 kwietnia 2019 roku wskutek działań reorganizacyjnych, mających za zadanie zwiększenie efektywności działalności przedsiębiorstw, racjonalizacji kosztów poszczególnych firm oraz optymalizację płynności finansowej podjęto decyzję o dokonaniu sprzedaży części majątku rzeczowego z firmy Wnioskodawcy na rzecz dwóch podmiotów, tj. Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. Sprzedaż - co ważne, odbyła się na podstawie profesjonalnej wyceny majątku przez licencjonowanego rzeczoznawcę i obejmowała ona jedynie sprzedaż majątku rzeczowego. Docelowa wartość transakcji nie wykraczała poza wartość wyceny.

Jednocześnie w dniu 1 kwietnia 2019 roku część pracowników zatrudnionych w firmie Wnioskodawcy na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy została przejęta przez Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k., a tym samym wyżej wymienione podmioty przejęły prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów o pracę w zakresie przejętych pracowników. W związku z powyższym firma Wnioskodawcy zawarła z Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. porozumienie regulujące kwestię przekazania akt osobistych pracowników.


Sprzedaż majątku rzeczowego wskazanego powyżej jako transakcja zawarta w dniu 1 kwietnia 2019 r. dotyczyła części maszyn, urządzeń oraz środków transportu wykorzystywanych przy realizacji zadań związanych ze źródłami przychodu wskazanymi powyżej w punktach od 1 do 3, tj;

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej
    - sprzedaż części składników rzeczowych dla Sp. z o. o. oraz sprzedaż części składników rzeczowych dla firmy Sp. z o. o. Sp. k.;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora
    - sprzedaż części składników rzeczowych objętych umową na rzecz firmy Sp. z o. o.;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi

    - sprzedaż części składników rzeczowych objętych umową na rzecz firmy Sp. z o. o.



Przejście pracowników, o którym mowa powyżej na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy również miało związek z osobami przyczyniającymi się do przychodu uzyskanego ze źródeł wskazanych powyżej w punktach od 1 do 3, tj:


  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej.

Część załogi pracowniczej przeszła do Sp. z o. o., natomiast pozostała część do Sp. z o. o. Sp. k.


W strukturach dotychczasowych funkcjonował kierownik zespołu kosztorysów oraz kierownik zespołu zakupów. Po przejściu pracowników nastąpiło podzielenie struktur- kierownicy stali się częścią zespołu w nowych właściwych dla siebie firmach. Reszta załogi to pracownicy biurowi.


  1. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora.

Część pracowników przeszła do Sp. z o. o. Brak w strukturach osób zarządzających. Jedynie pracownicy fizyczni.


  1. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Wszyscy pracownicy przeszli do Sp. z o. o. Brak w strukturach osób zarządzających. Jedynie pracownicy fizyczni.


Wskazać należy ponadto dodatkowe przesłanki towarzyszące powyżej opisanym zdarzeniom:

  1. Sprzedaż majątku rzeczowego oraz przejście na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy pracowników Wnioskodawcy do Sp. z o. o. oraz do Sp. z o. o. Sp. k. w zakresie usług kosztorysowych i zakupowych spowodowało podział majątku oraz istniejących struktur pomiędzy dwa podmioty. Struktury trafiające do nowych dysponentów nie mają charakteru pierwotnego;
  2. Sprzedaż majątku rzeczowego oraz przejście na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy pracowników Wnioskodawcy do Sp. z o. o. oraz do Sp. z o. o. Sp. k. w zakresie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora dotyczy tylko części majątku oraz pracowników. Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy zachowało część wartości rzeczowych oraz część załogi pracowniczej we własnych strukturach (między innymi dwie sztuki żurawia wieżowego oraz dwóch pracowników pełniących funkcje operatorów wskazanych składników rzeczowych);
  3. Sprzedaż majątku rzeczowego oraz przejście na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy pracowników Wnioskodawcy do Sp. z o. o. oraz do Sp. z o. o. Sp. k. w zakresie usług transportu samochodami dostawczymi: umowa sprzedaży składników majątku nie objęła wszystkich samochodów dostawczych będących w dysponowaniu podatnika dokonującego sprzedaży (w dyspozycji sprzedawcy pozostały dwa samochody dostawcze będące przedmiotem leasingu).

Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy funkcjonowało w dniu podjęcia działań opisanych powyżej na rynku gospodarczym pod jednym szyldem, centrum swoich działań realizowało pod jednym adresem. Kluczowe decyzje podejmowane były przez właściciela firmy. Finansowanie oraz gromadzenie środków pieniężnych z poszczególnych źródeł przychodów, które wskazano powyżej służyło dobru całego przedsiębiorstwa jako całości.


Wskazać należy ponadto, że Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy przed dokonaniem działań, o których mowa powyżej, dokonywało ewidencjonowania na wyodrębnionych kontach księgowych zarówno przychodów i kosztów związanych ze źródłami przychodów struktur odpowiedzialnych za:

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Ewidencja taka była niezbędna w celu prawidłowej realizacji cen transferowych oraz ujawnienia marży na danej grupie struktur przychodów dla celów zarządczych. Nie prowadzono jednak żadnych odrębnych ewidencji związanych z rozrachunkami dla poszczególnych struktur, które wskazano powyżej.

W związku z powyżej opisanym stanem faktycznym, sprzedaż określonych powyżej składników majątkowych Przedsiębiorstwa Wnioskodawcy została zaklasyfikowana jako odpłatna dostawa towarów zgodnie z art. 5 par. 1 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku, a tym samym Wnioskodawca zastosował sprzedaż opodatkowaną 23% stawką VAT.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 27 maja 2019 r. Wnioskodawca wskazał, co następuje ;


Zestawienie aktywów rzeczowych objętych sprzedażą z firmy Wnioskodawcy do firmy Sp. z o.o. :


Koparka Hitachi ZX190W x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Walec HAMM H 180 1883 x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Koparka Volvo EC 250DNL x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Koparka Volvo EW 180D x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez); Koparko-Ładowarka Volvo BL71 x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez); Koparko-Ładowarka Volvo BL71B x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Ładowarka Volvo L30B x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Ładowarka Volvo L30B Z/X x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Szczotka Bemar Pronar Agata ZM x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Młot hydrauliczny EPIROC MB1000 x 1 sztuka (najem sprzętu budowlanego z operatorem lub bez);


Samochód dostawczy Fiat Ducato x 2 sztuk (transport samochodami dostawczymi);


Jednostki centralne komputera x 2 sztuk (transport samochodami dostawczymi);


Monitory komputerowe x 4 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej);


Licencje Microsoft Office x 5 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej); Komputery przenośne x 4 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej).


Zestawienie aktywów rzeczowych objętych sprzedażą z firmy Wnioskodawcy do firmy Sp. z o. o. Sp. k.:


Jednostki centralne komputera x 5 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej);


Monitory komputerowe x 10 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej); Licencje Microsoft Office x 9 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej); Komputery przenośne x 5 sztuk (usługi kosztorysowe i zakupowe dla branży budowlanej).


Ponadto, równolegle ze sprzedażą powyżej wskazanego majątku rzeczowego doszło do przejścia części pracowników z firmy Wnioskodawcy do spółek wskazanych powyżej na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeksu Pracy.


Z firmy Wnioskodawcy do Sp. z o. o.

  • 3 pracowników realizujących działania w zakresie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  • 7 operatorów sprzętu budowlanego;
  • 3 pracowników kierowców;
  • 4 pozostałych pracowników (Pracownicy zaopatrzenia; Logistyk/magazynier, Asystent kierownika budowy).

Z firmy Wnioskodawcy do firmy Sp. z o. o. Sp. k.:

  • 7 pracowników realizujących działania w zakresie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej.

W odniesieniu do sprzedawanego majątku, Spółki będące jego nabywcami nabyli wszelkie prawa do dysponowania nimi oraz obowiązki z tym związane. Dokonana sprzedaż majątku rzeczowego miała charakter całkowity i ostateczny.


Wszelkie zobowiązania oraz należności powstałe w firmie Wnioskodawcy w odniesieniu do działań związanych ze składnikami majątku objętego sprzedażą przed jej dokonaniem, tj. przed dniem 1 kwietnia 2019 roku - pozostały w strukturach Wnioskodawcy. Przykładowo - do wszelkich zobowiązań oraz należności handlowych powstałych przed dniem 1 kwietnia 2019 roku z tytułu realizowanych zadań Wnioskodawcy związanych z majątkiem rzeczowym o którym mowa w punkcie 1 niniejszego uzupełnienia, spółki będące nabywcą tego majątku nie mają praw.

Nie funkcjonuje w firmie Wnioskodawcy żaden formalny dokument statutowy, regulamin czy też akt o podobnym charakterze, który jasno wyodrębnia struktury przedsiębiorstwa. Jedynie dokumentacja cen transferowych traktuje poszczególne struktury w sposób oddzielny (również przedmiotowe opisane we wniosku o interpretację).


Plan kont oraz księgowania pozwalają na wyodrębnienie zarówno przychodów jak i kosztów związanych ze wskazanymi we Wniosku działaniami, tj.:

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Tak, jak wskazano we wniosku – ewidencja taka była niezbędna w celu prawidłowego wskazania poziomu cen podczas tworzenia dokumentacji cen transferowych.


Nie jest jednak możliwe jakiekolwiek wyodrębnienie należności i zobowiązań dla poszczególnych działań wskazanych powyżej- ani księgowania ani plan kont nie był do tego dostosowany w żaden sposób.


Dla całej działalności prowadzone były jedynie wspólne rachunki bankowe.


Wskazany zespół składników materialnych oraz niematerialnych nie funkcjonował w strukturze Wnioskodawcy w ramach odrębnej całości. Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy funkcjonowało jako jedna firma, działało pod jednym szyldem, natomiast realizowane zadania (wskazano w pozycji G wniosku o wydanie interpretacji) wzajemnie się przenikały. W ocenie Wnioskodawcy nie jest możliwe samodzielne prowadzenie działań gospodarczych, nawet przy uwzględnieniu kapitału ludzkiego objętego przejściem na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy. Brakuje bowiem czynników takich jak: osoba zarządzająca (w firmie Wnioskodawcy jest to właściciel), kapitał finansowy, zorganizowany marketing, zorganizowana księgowość.


Po sprzedaży zespołu składników każda z ww. Spółek nie kontynuuje dotychczasowej działalności Wnioskodawcy związanej z tymi składnikami majątku. Nie jest to w ocenie Wnioskodawcy działalność tożsama. Firma Wnioskodawcy zajmowała się świadczeniem usług na rzecz firm trzecich z zakresu:

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Spółki, które dokonały nabycia środków rzeczowych były większościowym odbiorcą wskazanych powyżej usług. Obecnie po nabyciu środków rzeczowych oraz przejściu pracowników na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy, każda ze spółek jest w tym momencie samowystarczalna we wskazanych działaniach.

Prowadzenie tej działalności przez Spółki nie jest możliwe bez angażowania dodatkowych aktywów majątkowych i niemajątkowych. Nie ma bowiem wiodącego czynnika, czyli osoby zarządzającej przedsiębiorstwem (w firmie Wnioskodawcy był to właściciel). Niezbędne jest więc wykorzystanie potencjału oraz wiedzy Prezesów oraz kadry zarządzającej spółek będących nabywcami majątku będącego przedmiotem wniosku o interpretację. Ponadto sprzęt budowlany oraz samochody dostawcze, o którym mowa we wniosku wymaga zaaranżowania fizycznego miejsca jego funkcjonowania oraz serwisowania (Sp. z o. o. posiada grunt będący bazą dla sprzętu budowlanego oraz samochodów dostawczych, przestrzeń warsztatu, oraz stację zbiorniki wraz z dystrybutorami do ich tankowania). Nie bez znaczenia są również w kontekście sprzętów elektronicznych przestrzenie do ich funkcjonowania (zarówno Sp. z o. o. jak i Sp. z o. o. Sp. k. posiadają na podstawie umów najmu odpowiednie, przystosowane przestrzenie biurowe).


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:


Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, sprzedany na podstawie Umowy Sprzedaży przez Wnioskodawcę zespół składników materialnych nie stanowił na dzień zawarcia umowy sprzedaży Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa (ZCP) w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku, co oznacza, że umowa sprzedaży nie była wyłączona z zakresu ustawy o VAT na podstawie art. 6 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku, a tym samym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek naliczenia przy transakcji sprzedaży podatku VAT należnego zgodnie z art. 5 par. 1 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku?


Stanowisko Wnioskodawcy:


W ocenie Wnioskodawcy, faktu sprzedaży majątku rzeczowego zgodnie z art. 5 par. 1 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku z firmy Wnioskodawcy oraz jednoczesnego przejścia pracowników zgodnie z art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy nie należy w zaistniałej sytuacji traktować jako zdarzenie wspólne, i tym samym nie winno ono stanowić transakcji zbycia Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa, a więc nie powinna ona korzystać z wyłączenia opodatkowania podatkiem VAT.

Zbieżność zdarzeń następująca powyżej jest ekonomicznie uzasadniona i wręcz niezbędna dla każdego z podmiotów zaangażowanego w powyższe działania. Utrzymywanie stanowisk pracy związanych z realizacją zadań usług kosztorysowych i zakupowych, transportu samochodami dostawczymi oraz najmu sprzętu budowlanego w związku z dokonaniem sprzedaży majątku rzeczowego wykorzystywanego przy realizacji tych usług dla Wnioskodawcy byłoby kosztowne i nieuzasadnione ekonomicznie. Ponadto w interesie nabywców majątku rzeczowego, tj. firm Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. jest dysponowanie kadrą, która w sposób płynny będzie w stanie realizować zadania związane z nabytym majątkiem rzeczowym, o którym mowa powyżej.

Zaznaczyć należy, iż zmiana dysponenta majątku oraz struktury organizacyjnej odpowiedzialnej za przychody związane z usługami kosztorysowymi i zakupowymi dla branży budowlanej miała charakter podzielony, tj. jedna część majątku rzeczowego oraz część struktur organizacyjnych trafiła w dysponowanie jednego podmiotu (Sp. z o. o ), druga część natomiast w dysponowanie innego podmiotu (Sp. z o. o. Sp. k.). Natomiast zmiana dysponenta majątku oraz struktury organizacyjnej odpowiedzialnej za przychody związane z usługami najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora oraz usług transportu samochodami dostawczymi miała ewidentnie charakter niekompletny, gdyż część majątku rzeczowego została w dyspozycji Wnioskodawcy.

Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż struktury organizacyjne odpowiedzialne za przychody związane z usługami kosztorysowymi i zakupowymi dla branży budowlanej, mimo że posiadały kadrę zarządzającą, to jednak wskutek przejścia pracowników zgodnie z art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy zostały pozbawione swojej pierwotnej struktury. Z kolei analizując struktury organizacyjne odpowiedzialne za przychody związane z usługami najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora oraz usług transportu samochodami dostawczymi należy wskazać, iż w ich pierwotny skład nie wchodziła żadna kadra zarządzająca.


Żadna z pierwotnych struktur, ani też nowopowstałych struktur nie byłaby w stanie samodzielnie realizować zadań w gospodarce wolnorynkowej.


W ocenie Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, sprzedaż składników materialnych przez Wnioskodawcę na rzecz Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. na podstawie Umowy sprzedaży oraz równolegle przejście pracowników zgodnie z art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy nie ma znamion sprzedaży Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa (ZCP) w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku, a tym samym zastosowanie stawki 23% przy dostawie towarów związanych z opisywaną transakcją jest zasadne.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).


Przez towary, na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.


Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.


Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w ustawie Kodeks cywilny.


Zgodnie z art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.



Ponadto art. 552 Kodeksu cywilnego stanowi, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z dnia 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11). Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, pod którym to pojęciem rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).


Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług będziemy mieli do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki, mianowicie :

  • istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  • zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  • składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  • zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Aby uznać, że dany zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowi ZCP, powinien on być wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej, funkcjonalnej.


Wyodrębnienie organizacyjne polega na tym, że działalność zorganizowanej części przedsiębiorstwa dotyczy jednej ze sfer działalności, które są prowadzone odrębnie (niezależnie od siebie) oraz dla których działalności został przydzielony określony majątek (zespół składników materialnych i niematerialnych) oraz określeni pracownicy.

Ponadto konieczne jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa miała swoje miejsce w strukturze organizacyjnej jako odrębna jednostka organizacyjna: dział, wydział, oddział itp., przy czym, wyodrębnienie organizacyjne powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Co istotne, wyodrębnienie organizacyjne powinno występować w istniejącym przedsiębiorstwie, co oznacza, że niewystarczający do spełniania tej przesłanki będzie fakt, że zespół składników będzie mógł być organizacyjnie wyodrębniony u nabywcy, w sytuacji gdy takie wyodrębnienie nie zachodzi u sprzedającego.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Odrębność funkcjonalna ZCP sprowadza się do realizacji określonych zadań gospodarczych, wyodrębnionych w ramach funkcji przedsiębiorstwa. W powyższym zakresie, punktem odniesienia jest rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa i na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. W konsekwencji, dany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) powinien być zdolny do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, po jego zbyciu na rzecz nabywcy, tak jakby był oddzielnym przedsiębiorstwem. Co ważne, kontynuowanie działalności nie powinno wymagać dodatkowych nakładów finansowych czy też przeprowadzenia restrukturyzacji organizacyjnej przejętych składników. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Warunek ten sprowadza się w praktyce do odpowiedzi na pytanie, czy przenoszone przez Zbywcę składniki majątku są powiązane ze sobą w taki sposób, że na dzień dokonania Transakcji Nabywca jest w stanie – w oparciu wyłącznie lub zasadniczo o te składniki – kontynuować działalność gospodarczą wykonywaną przez Zbywcę.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że wskutek działań reorganizacyjnych, mających za zadanie zwiększenie efektywności działalności przedsiębiorstw, racjonalizacji kosztów poszczególnych firm oraz optymalizację płynności finansowej Wnioskodawca podjął decyzję o dokonaniu sprzedaży części majątku rzeczowego z firmy Wnioskodawcy na rzecz dwóch podmiotów, tj. Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. Sprzedaż - co ważne, odbyła się na podstawie profesjonalnej wyceny majątku przez licencjonowanego rzeczoznawcę i obejmowała ona jedynie sprzedaż majątku rzeczowego. Docelowa wartość transakcji nie wykraczała poza wartość wyceny.

Jednocześnie w dniu 1 kwietnia 2019 roku część pracowników zatrudnionych w firmie Wnioskodawcy na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy została przejęta przez Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k., a tym samym wyżej wymienione podmioty przejęły prawa i obowiązki wynikające z zawartych umów o pracę w zakresie przejętych pracowników. W związku z powyższym firma Wnioskodawcy zawarła z Sp. z o. o. oraz Sp. z o. o. Sp. k. porozumienie regulujące kwestię przekazania akt osobistych pracowników.


Sprzedaż majątku rzeczowego wskazanego powyżej jako transakcja zawarta w dniu 1 kwietnia 2019 r. dotyczyła części maszyn, urządzeń oraz środków transportu wykorzystywanych przy realizacji zadań związanych ze źródłami przychodu wskazanymi powyżej w punktach od 1 do 3, tj;

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej
    - sprzedaż części składników rzeczowych dla Sp. z o. o. oraz sprzedaż części składników rzeczowych dla firmy Sp. z o. o. Sp. k.;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora
    - sprzedaż części składników rzeczowych objętych umową na rzecz firmy Sp. z o. o.;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi
    - sprzedaż części składników rzeczowych objętych umową na rzecz firmy Sp. z o. o.


Przejście pracowników, o którym mowa powyżej na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy również miało związek z osobami przyczyniającymi się do przychodu uzyskanego ze źródeł wskazanych powyżej w punktach od 1 do 3, tj:


  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej.

Część załogi pracowniczej przeszła do Sp. z o. o., natomiast pozostała część do Sp. z o. o. Sp. k.


W strukturach dotychczasowych funkcjonował kierownik zespołu kosztorysów oraz kierownik zespołu zakupów. Po przejściu pracowników nastąpiło podzielenie struktur- kierownicy stali się częścią zespołu w nowych właściwych dla siebie firmach. Reszta załogi to pracownicy biurowi.


  1. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora.

Część pracowników przeszła do Sp. z o. o. Brak w strukturach osób zarządzających. Jedynie pracownicy fizyczni.


  1. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Wszyscy pracownicy przeszli do Sp. z o. o. Brak w strukturach osób zarządzających. Jedynie pracownicy fizyczni.


Sprzedaż majątku rzeczowego oraz przejście na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy pracowników Wnioskodawcy do Sp. z o. o. oraz do Sp. z o. o. Sp. k. w zakresie usług kosztorysowych i zakupowych spowodowało podział majątku oraz istniejących struktur pomiędzy dwa podmioty. Struktury trafiające do nowych dysponentów nie mają charakteru pierwotnego.

Sprzedaż majątku rzeczowego oraz przejście na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy pracowników Wnioskodawcy do Sp. z o. o. oraz do Sp. z o. o. Sp. k. w zakresie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora dotyczy tylko części majątku oraz pracowników. Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy zachowało część wartości rzeczowych oraz część załogi pracowniczej we własnych strukturach (między innymi dwie sztuki żurawia wieżowego oraz dwóch pracowników pełniących funkcje operatorów wskazanych składników rzeczowych).

Sprzedaż majątku rzeczowego oraz przejście na podstawie art. 23 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy pracowników Wnioskodawcy do Sp. z o. o. oraz do Sp. z o. o. Sp. k. w zakresie usług transportu samochodami dostawczymi: umowa sprzedaży składników majątku nie objęła wszystkich samochodów dostawczych będących w dysponowaniu podatnika dokonującego sprzedaży (w dyspozycji sprzedawcy pozostały dwa samochody dostawcze będące przedmiotem leasingu).

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że opisany przez Wnioskodawcę zespół składników majątkowych, które były przedmiotem transakcji sprzedaży, nie będzie spełniał definicji przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, określonej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Opisana transakcja nie objęła istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których stanowi art. 551 Kodeksu cywilnego.

Wskazany zespół składników materialnych oraz niematerialnych nie funkcjonował w strukturze Wnioskodawcy w ramach odrębnej całości. Przedsiębiorstwo Wnioskodawcy funkcjonowało jako jedna firma, działało pod jednym szyldem, natomiast realizowane zadania wzajemnie się przenikały. W ocenie Wnioskodawcy nie jest możliwe samodzielne prowadzenie działań gospodarczych przez Spółki, które przejęły część majątku Wnioskodawcy, nawet przy uwzględnieniu kapitału ludzkiego objętego przejściem na podstawie art. 23 par. 1 Kodeksu Pracy. Brakuje bowiem czynników takich jak: osoba zarządzająca, kapitał finansowy, zorganizowany marketing, zorganizowana księgowość.


Zgodnie z opisem sprawy, po sprzedaży zespołu składników każda z ww. Spółek nie kontynuuje dotychczasowej działalności Wnioskodawcy związanej z tymi składnikami majątku. Firma Wnioskodawcy zajmowała się świadczeniem usług na rzecz firm trzecich z zakresu:

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Spółki, które dokonały nabycia środków rzeczowych były większościowym odbiorcą wskazanych powyżej usług. Prowadzenie tej działalności przez Spółki nie jest możliwe bez angażowania dodatkowych aktywów majątkowych i niemajątkowych. Jak wskazano powyżej, brakuje wiodącego czynnika, czyli osoby zarządzającej przedsiębiorstwem (w firmie Wnioskodawcy był to właściciel), ponadto sprzęt budowlany , samochody dostawcze oraz sprzęt elektroniczny, o którym mowa we wniosku wymaga zaaranżowania fizycznego miejsca jego funkcjonowania oraz serwisowania.

Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, wszelkie zobowiązania oraz należności powstałe w firmie Wnioskodawcy w odniesieniu do działań związanych ze składnikami majątku objętego sprzedażą przed jej dokonaniem, tj. przed dniem 1 kwietnia 2019 roku - pozostały w strukturach Wnioskodawcy.


W firmie Wnioskodawcy nie funkcjonuje żaden formalny dokument statutowy, regulamin czy też akt o podobnym charakterze, który jasno wyodrębnia struktury przedsiębiorstwa.


Plan kont oraz księgowania pozwalają na wyodrębnienie zarówno przychodów jak i kosztów związanych ze wskazanymi we Wniosku działaniami, tj.:

  1. Świadczenie usług kosztorysowych i zakupowych dla branży budowlanej;
  2. Świadczenie usług najmu sprzętu budowlanego wraz z operatorami lub bez operatora;
  3. Świadczenie usług transportu samochodami dostawczymi.

Ewidencja taka była niezbędna w celu prawidłowego wskazania poziomu cen podczas tworzenia dokumentacji cen transferowych. Nie jest jednak możliwe jakiekolwiek wyodrębnienie należności i zobowiązań dla poszczególnych działań wskazanych powyżej- ani księgowania ani plan kont nie był do tego dostosowany w żaden sposób.


Dla całej działalności prowadzone były jedynie wspólne rachunki bankowe.


W przedmiotowej sprawie nie można zatem mówić o zespole składników niematerialnych i materialnych, zorganizowanych w taki sposób, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia przez ww. Spółki działalności gospodarczej w zakresie, w jakim prowadził ją Wnioskodawca.

W wyniku dokonanej sprzedaży część majątku rzeczowego Wnioskodawcy oraz część struktur organizacyjnych trafiła w dysponowanie jednego podmiotu (sp. z o.o.), część w dysponowanie drugiego podmiotu (sp. z o.o. sp. k.). Żadna z wymienionych części składników majątku nie stanowi przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedawcy, nie będzie zatem mieściła się w katalogu czynności wyłączonych z opodatkowania VAT, określonym w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 ww. ustawy, stawka podatku wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23 %.

Natomiast w myśl art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż – 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.


Sprzedany przez Wnioskodawcę zespół składników materialnych będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 23% zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.


Tym samym należy uznać, że w ww. zakresie Wnioskodawca zaprezentował prawidłowe stanowisko w sprawie.


Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).


Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj