INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 30 listopada 2011 r. (data wpływu 13 grudnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 lutego 2012 r. (data wpływu 23 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania przechowywania przez Spółkę zwróconych środków pieniężnych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania przechowywania przez Spółkę zwróconych środków pieniężnych.

Ponieważ wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 7 lutego 2012 r., znak ITPB3/423-643/11-2/MT i ITPB2/436-209/11-2/TJ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Braki wskazane we wniosku uzupełniono w dniu 23 lutego 2012 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 2 czerwca 2011 r. w siedzibie Spółki odbyło się walne zgromadzenie wspólników zgodnie z art. 231 § 1 Kodeksu spółek handlowych. Uchwałą zatwierdzono zysk za okres od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. i przeznaczono go na wypłatę dywidendy każdemu wspólnikowi proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Jeden ze wspólników nie uczestniczył w zgromadzeniu, ponieważ zgodnie z postanowieniem sądu rejonowego został zawieszony w wykonywaniu praw udziałowca. W związku z powyższym 7 czerwca 2011 r. do zawieszonego udziałowcy wystosowane zostało pismo o wskazanie numeru rachunku bankowego, właściwego dla przekazania dywidendy. W dniu 21 czerwca 2011 r. środki należne zawieszonemu udziałowcy zostały przelane na wskazany w piśmie z dnia 21 czerwca 2011 r. rachunek, pomniejszone o należny podatek, który został wpłacony na rachunek właściwego urzędu skarbowego. W dniu 6 lipca 2011 r. zawieszony udziałowiec dokonał zwrotu przekazanej kwoty, tłumacząc to złą kondycją Spółki – Wnioskodawcy. Zwrócona kwota została wpłacona na odrębny rachunek bankowy, jako depozyt, z którego Wnioskodawca nie korzysta.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych:

Czy zwrócone środki pieniężne, przechowywane na rachunku bankowym jako depozyt, podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zwrócona przez zawieszonego udziałowcę dywidenda jest depozytem nieprawidłowym i zgodnie z art. 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podlega opodatkowaniu według stawki 2%. Wnioskodawca wskazuje przy tym, że środki zgromadzone na wyodrębnionym koncie nie są przez Niego wykorzystywane i są w każdej chwili do dyspozycji zawieszonego udziałowcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   
   
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
       
       
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 21 czerwca 2011 r. Wnioskodawca dokonał wypłaty jednemu ze swoich udziałowców dywidendy stosownej do wielkości posiadanych przez niego udziałów. Udziałowiec ten, w dniu 5 lipca 2011 dokonał zwrotu otrzymanej dywidendy tłumacząc to zła kondycją Spółki wypłacającej – Wnioskodawcy. Zwrócone środki wpłacone zostały na wyodrębniony rachunek bankowy jako depozyt, z którego Wnioskodawca nie korzysta.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że w związku z faktem, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje czynności prawnych objętych opodatkowaniem, przy ich interpretacji odwołać się należy do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego. Wskazać jednak należy, że użycie przez ustawodawcę podatkowego pojęcia prawnego z innej gałęzi prawa musi powodować ten skutek, że pojęcie to i związany z nim całokształt regulacji prawnych powinny być interpretowane z wykorzystaniem zasad wykładni właściwych dla prawa podatkowego. Konsekwencją powyższego jest fakt, że bez względu na dominujące dyrektywy wykładni gałęzi prawa, z którego pochodzi owo swoiste pojęcie, w procesie wykładni tego pojęcia dla potrzeb podatkowych należy stosować przede wszystkim dyrektywy wykładni językowej.

W związku z powyższym wyjaśnić należy, że stosownie do art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Z zacytowanego przepisu wynika, że polski ustawodawca przewidział możliwość zawarcia umowy upoważniającej przechowawcę do rozporządzania pieniędzmi lub rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku oddanymi na przechowanie. O tym, że umowa taka została zawarta decyduje wola stron albo przepisy prawa, gdyż tego rodzaju umowy nie można domniemywać. Instytucja depozytu nieprawidłowego nosi w sobie znamiona zarówno umowy przechowania jak i umowy pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być tylko pieniądze lub inne rzeczy oznaczone co do gatunku, co zbliża tę instytucję do umowy pożyczki. W odróżnieniu od niej depozyt nieprawidłowy jest czynnością prawną realną, która dochodzi do skutku dopiero po wręczeniu przechowawcy nieprawidłowemu znaków pieniężnych lub innych rzeczy określonych rodzajowo. Otrzymane rzeczy przechowawca nabywa na własność z obowiązkiem ich zwrotu, może również nimi swobodnie rozporządzać. Niemniej jednak jest to rodzaj umowy przechowania, o czym świadczy fakt umieszczenia tej konstrukcji prawnej w tytule dotyczącym przechowania, w związku z czym jej istotą jest przyjęcie przez przechowawcę obowiązku pieczy nad powierzoną mu rzeczą.

Odnosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy nie można zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, jakoby w omawianej sytuacji doszło do zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego. Powyższego nie można wywodzić bowiem z samego faktu zwrócenia środków pieniężnych stanowiących dywidendę przez jednego z udziałowców i umieszczenia ich przez Wnioskodawcę na wyodrębnionym koncie. Z treści wniosku wynika, że przyczyną zwrotu środków pieniężnych Wnioskodawcy przez udziałowcę nie był zamiar ich przekazania w celu przechowania z możliwością ich wykorzystania. Wskazano bowiem wprost, że przyczyną zwrotu była zła, w ocenie udziałowca dokonującego zwrotu, kondycja finansowa Spółki – Wnioskodawcy. W rezultacie nie można stwierdzić, iż opisana czynność wyczerpuje znamiona umowy depozytu nieprawidłowego, a więc czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji przechowywanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych, stanowiących zwrot wypłaconej dywidendy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.