Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.239.2019.2.KK
z 25 czerwca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 kwietnia 2019 r. (data wpływu 10 kwietnia 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 czerwca 2019 r. (data wpływu 18 czerwca 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania spłaty w ramach działu spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 kwietnia 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania spłaty w ramach działu spadku.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), w związku z powyższym pismem z dnia 30 maja 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.239.2019.1.KK, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 30 maja 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 4 czerwca 2019 r.). W dniu 18 czerwca 2019 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (data nadania 11 czerwca 2019 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 28 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie dotyczące działu spadku majątku wspólnego rodziców Wnioskodawcy: A.Ś. i S.Ś., w skład którego wchodzi nieruchomość. Nieruchomość ma powierzchnię 666 m², jest zabudowana budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej ok. 250 m² (pomiar własny na podstawie powierzchni zabudowy i liczby kondygnacji) oraz budynkiem gospodarczym. W dziale spadku uczestniczyli: L.S., Wnioskodawca, M.Ś. i B.Ś. Postanowienie skutkowało przyznaniem na wyłączną własność L.S. ww. nieruchomości, bez spłaty na rzecz B.Ś. oraz spłatą po 170 000 zł na rzecz Wnioskodawcy i M.Ś. Postanowienie Sądu w sprawie działu spadku uprawomocniło się z dniem 22 marca 2019 r. Spłata w ramach działu spadku wpłynęła na konto Wnioskodawcy w dniu 4 czerwca 2019 r. Spłata uzyskana w ramach działu spadku przez Wnioskodawcę odpowiada wartości rynkowej udziałów w nieruchomości nabytych w spadku po ojcu i matce, spłata ta nie przekroczyła wartości rynkowej udziałów.

Spadkobiercami po śmierci zmarłego w dniu 22 lutego 1991 r. ojca były dzieci: L.S. (1/8 udziału w nieruchomości), S.Ś. – 1/8 udziału w nieruchomości i Wnioskodawca (1/8 udziału w nieruchomości) oraz żona A.Ś. (5/8 udziału w nieruchomości).

W dniu 23 maja 2017 r. zmarł brat Wnioskodawcy – S.Ś., spadkobiercami zostali: syn M.Ś. (1/6 udziału w nieruchomości) i żona B.Ś. (1/16 udziału w nieruchomości)

W dniu 24 czerwca 2017 r. zmarła mama (A.Ś.) i spadkobiercami zostali: L.S. (5/24 udziału w nieruchomości), Wnioskodawca (5/24 udziału w nieruchomości) oraz M.Ś. (wnuk) – 5/24 udziału w nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

1. Czy spłata otrzymana w wyniku zawarcia umowy działu spadku i zniesienia współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wysokość tej spłaty nie przekracza udziału spadkowego w nabytym spadku?
2. Czy otrzymanie przez spadkobiercę w wyniku działu spadku kwoty nieprzekraczającej udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu wymienionego w art. 10 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.)?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku, dział spadku następujący ze spłatą od spadkobiercy nabywającego na wyłączną własność składniki majątkowe wchodzące w skład spadku na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że czynność taka ma charakter odpłatny. Czynność działu spadku w świetle prawa cywilnego stanowi formę zbycia, a jeżeli dział spadku następuje ze spłatą wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem udziału w nieruchomości, które wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak, jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.

Powyższe oznacza, że jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy i Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od kwoty środków pieniężnych otrzymanych tytułem spłaty w związku z zawarciem umowy działu spadku i zniesienia współwłasności.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa Wnioskodawca stwierdza, że otrzymanie przez Niego w wyniku działu spadku, przedmiotem którego była nieruchomość, spłaty równej udziałowi otrzymanego w spadku po zmarłych rodzicach, nie będzie skutkować powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a umowa została zawarta wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji, nie ciąży na Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania spłaty w wysokości nieprzekraczającej udziału spadkowego w zamian za odziedziczony udział w spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

‒jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 7, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 28 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie dotyczące działu spadku majątku wspólnego rodziców Wnioskodawcy: A.Ś. i S.Ś. W skład spadku wchodziła nieruchomość o powierzchni 666 m², zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym. W dziale spadku uczestniczyli: L.S., Wnioskodawca, M.Ś. i B.Ś. Postanowienie skutkowało przyznaniem na wyłączną własność L. S. ww. nieruchomości, bez spłaty na rzecz B.Ś. oraz spłatą po 170 000 zł na rzecz Wnioskodawcy i M.Ś. Postanowienie Sądu w sprawie działu spadku uprawomocniło się z dniem 22 marca 2019 r. Spłata w ramach działu spadku wpłynęła na konto Wnioskodawcy w dniu 4 czerwca 2019 r. Spłata uzyskana w ramach działu spadku odpowiada wartości rynkowej udziałów w nieruchomości nabytych przez Wnioskodawcę w spadku po ojcu i matce, spłata ta nie przekroczyła wartości rynkowej udziałów.

Spadkobiercami po śmierci zmarłego w dniu 22 lutego 1991 r. ojca Wnioskodawcy były dzieci: L.S. (1/8 udziału w nieruchomości), S.Ś. – 1/8 udziału w nieruchomości i Wnioskodawca (1/8 udziału w nieruchomości) oraz żona A.Ś. (5/8 udziału w nieruchomości).

W dniu 23 maja 2017 r. zmarł brat Wnioskodawcy – S.Ś., spadkobiercami zostali: syn M.Ś. (1/6 udziału w nieruchomości) i żona B.Ś. (1/16 udziału w nieruchomości)

W dniu 24 czerwca 2017 r. zmarła mama Wnioskodawcy (A.Ś.) i spadkobiercami zostali: L. S. (5/24 udziału w nieruchomości), Wnioskodawca (5/24 udziału w nieruchomości) oraz M.Ś. (wnuk) – 5/24 udziału w nieruchomości.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Wnioskodawcę spłata w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.). Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Stosownie do art. 926 ww. ustawy, powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Z kolei art. 925 ww. ustawy stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 Kodeksu cywilnego). Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 ww. ustawy, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Stosownie do art. 1035 Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy stanowi, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Natomiast zgodnie z jego art. 211 i 212 ww. Kodeksu, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest zabudowana nieruchomość, następuje ze spłatą na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia udziału w nieruchomości. Jeżeli, stosownie do treści art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spłata nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca w wyniku przeprowadzonego działu spadku i zniesienia współwłasności otrzymał spłatę, która nie przekroczyła wartości rynkowej przysługujących Mu udziałów w zabudowanej nieruchomości, nabytych w spadku.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymanie przez Wnioskodawcę spłaty w ramach działu spadku od innego spadkobiercy, nieprzekraczającej wartości udziałów w nieruchomości nabytych przez Wnioskodawcę w spadku, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, kwota spłaty, którą Wnioskodawca otrzymał w wyniku działu spadku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tutejszy Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.