Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-2.4012.330.2019.2.AZ
z 26 czerwca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z 29 maja 2019 r. (data wpływu 3 czerwca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• wyłączenia z opodatkowania sprzedaży części nieruchomości – jest nieprawidłowe,
• udokumentowania fakturami VAT sprzedaży części nieruchomości – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 3 czerwca 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania sprzedaży części nieruchomości oraz udokumentowania fakturami VAT sprzedaży części nieruchomości.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania – K.P.,
• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania – K. M.,

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Małżonkowie M. K. i P. K. w dniu 29 kwietnia 2016 r. nabyli w drodze umowy sprzedaży wszystkie udziały w spadku przysługujące sprzedającym spadkobiercom B.P. oraz J.P. W skład spadku, nabytego przez spadkobierców wchodziło wyłącznie gospodarstwo rolne, położone w L., o powierzchni 2,83 ha o nieuregulowanym stanie prawnym. Na powierzchnię tą składają się działki o numerach: 121, 279, 347, 841, obręb 0006 L. Nabycie udziałów w gospodarstwie nastąpiło do majątku wspólnego, na zasadach ustawowej wspólności małżeńskiej. Transakcja sprzedaży została opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Od transakcji nie został naliczony podatek VAT, albowiem nie była ona objęta obowiązkiem opodatkowania takim podatkiem. Podatnicy M. K. i P. K., zarówno w dacie ww. zakupu, jak i do chwili obecnej, prowadzą odrębne działalności gospodarcze. M. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą „Przedsiębiorstwo Usługowo Handlowe „…” M. K.”, a przeważający przedmiot tej działalności stanowi gospodarka leśna i pozostała działalność leśna, z wyłączeniem pozyskiwania produktów leśnych. P. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą ….., o takim samym przedmiocie przeważającej działalności gospodarczej jak M. K. Pozostałe kody PKD w działalnościach gospodarczych podatników to 02.20.Z. 02.30.Z., 02.40.Z. oraz 81.30.Z dotyczące działalności leśnej i utrzymywania terenów zielonych.

Nieruchomość wchodząca w skład spadku nie stanowi składnika zgłoszonego do ewidencji środków trwałych prowadzonych przez nich przedsiębiorstw. Na terenie tej nieruchomości podatnicy nie prowadzili działalności gospodarczej. Po dokonaniu zakupu ww. nieruchomości, podatnicy uzyskali postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 2 sierpnia 2016 r. w sprawie I Ns 841/16, w przedmiocie uregulowania własności gospodarstwa rolnego wchodzącego w skład spadku. Następnie, podatnicy założyli dla zakupionej nieruchomości księgę wieczystą, prowadzoną przez Sąd Rejonowy, obejmującą zakupione gospodarstwo rolne, w tym działki gruntu o numerach 347 i 841, obręb 0006 L., o łącznej powierzchni 2.00 ha. Zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego działki te oznaczone zostały symbolami 46 MNU, 48 MNU, 64 KDK (tereny koncentracji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami oraz małych domów mieszkalnych, teren drogi krajowej 46 wraz z rezerwą obejścia). Nieruchomość ta nie została zakupiona przez podatników w celu dalszej odsprzedaży.

Na przedmiotowej nieruchomości podatnicy rozpoczęli budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego z wbudowaną okręgową stacją kontroli pojazdów, która obecnie jest w toku. Podatnicy nie dokonali obniżenia należnego podatku VAT, z tytułu dostaw w ramach działalności gospodarczej, o naliczony im podatek VAT z tytułu usług budowlanych dotyczących ww. inwestycji. Wartość wykonanych robót budowlanych przenosi 30% wartości początkowej nabytej przez podatników nieruchomości. Następnie, do podatników zgłosił się przedstawiciel spółki, który poszukiwał gruntów do nabycia przez reprezentowaną przez niego spółkę. Podatnicy nie ogłaszali w żaden sposób zamiaru sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, albowiem nic zamierzali dokonać zbycia nabytych działek. Po wielu wizytach przedstawiciela spółki, oraz wiążących się z nimi negocjacjami, podatnicy zdecydowali jednak, że zamierzają sprzedać ewentualnemu nabywcy część opisywanej wyżej nieruchomości, o powierzchni około 0,45 ha, przy czym sprzedaż ta miałaby dotyczyć wyłącznie niezabudowanej części nieruchomości, przy jednoczesnym pozostawieniu podatnikom własności tej części, na której rozpoczęli oni inwestycję w postaci zabudowy budynkiem stacji, tj. części nieruchomości o powierzchni około 2,38 ha. (na powierzchnię tą składa się pozostała część działek nr 347, 841 oraz cała powierzchnia działek nr 121, 279, przy czym jako nieruchomość rozumie się wszystkie działki objęte księgą wieczystą). Na części nieruchomości, objętej przyszłą sprzedażą, spółka, zamierza wybudować obiekt handlowy. Podatnicy nie zamierzają sprzedawać części nieruchomości, która pozostałaby im po sprzedaży gruntów na rzecz spółki. W związku z powyższym, podatnicy zawarli ze spółką w dniu 29 listopada 2018 r. umowę przedwstępną, w formie aktu notarialnego.

Na mocy tej umowy przyszły kupujący zobowiązał się do przeprowadzenia wszelkich czynności, mających na celu uzyskanie podziału działek stanowiących własność podatników, uzyskanie pozwolenia na budowę obiektem handlowym, pozwolenia na budowę wjazdu i warunków technicznych przyłączy. W celu dokonania tych czynności podatnicy udzielili kupującemu stosownych pełnomocnictw. W chwili obecnej został pozytywnie zaopiniowany wstępny plan podziału, mający na celu zrealizowanie powyżej opisywanego zamierzenia. Postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2019 r. Wójt Gminy pozytywnie zaopiniował wydzielenie z działek o nr 347 oraz 841 czterech parcel budowlanych, o łącznej powierzchni 0,45 ha. Nadto nieruchomość stanowiąca własność podatników, w części w jakiej zamierzone jest jej zbycie (tj. niezabudowana część o powierzchni około 0,45 ha), stanowiła przedmiot dzierżawy (na okres 3 miesięcy od dnia 29 listopada 2018 r), gdzie dzierżawcą była spółka zamierzająca nabyć część nieruchomości. Umowa dzierżawy zawarta została wyłącznie w celu nabycia przez przyszłego kupującego posiadania nieruchomości oraz prawa do dysponowania nią na cele budowlane, w tym do uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń dla zamierzonej inwestycji. Zawarcie umowy dzierżawy nie nastąpiło w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez podatników. Z tytułu dzierżawy podatnicy nie wystawiali faktur VAT.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą przy wyborze opodatkowania w formie podatku liniowego, w wysokości 19% podstawy obliczenie podatku. Małżonka, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonała wyboru formy opodatkowania jako zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych, w wysokości 8,5%.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania w zakresie podatku od towarów i usług:

1. Czy w ramach dokonanej przez podatników sprzedaży części nieruchomości niezabudowanej, stanowiącej ich własność, o powierzchni 0,45 ha, zgodnie ze wstępnym projektem podziału, zatwierdzonym przez Wójta Gminy, stanowiącej niezabudowane działki gruntu o numerach 347/1, 347/2, 347/3 i 841/2, obręb nr 006, powstanie obowiązek zapłaty przez podatników podatku VAT?
2. Czy przypadku uznania, że sprzedaż części nieruchomości wskazanej w pkt 1 następuje jednak w ramach działalności gospodarczej, podatnicy powinni wystawić faktury VAT, opiewające na kwoty po 50% uzyskanej ceny sprzedaży? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług:

1. W ocenie podatników, w przypadku sprzedaży na rzecz kupującego spółki część nieruchomości, stanowiącej własność podatników, wskazanej w opisywanym wyżej stanie faktycznym, nie powstanie obowiązek naliczenia przez nich podatku VAT. Wynika to z następujących okoliczności:
   
   1. Podatnicy nabyli przedmiotową nieruchomość do majątku wspólnego, przy czym nabycie to nie nastąpiło w związku z działalnością gospodarczą. Przedmiot działalności podatników jest bowiem zupełnie odrębny (gospodarka leśna i pozostała działalność leśna). Zamierzona rozpoczęta na nabytej nieruchomości inwestycja (budowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego z wbudowaną okręgową stacją kontroli pojazdów) pozostaje także bez związku z tą działalnością.
      
   2. Podatnicy nie działali aktywnie, w celu znalezienia nabywcy części nieruchomości. Nie podjęli żadnych działań, mających na celu jej zbycie. Nie podjęli także działań mających na celu dokonanie podziału nieruchomości. Wszystkie czynności, związane z nabyciem części nieruchomości zostały poczynione przez przyszłego kupującego, zgodnie z udzielonym mu pełnomocnictwem. Tymczasem zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podatnicy nie prowadzili, ani nie zamierzają prowadzić sprzedaży nieruchomości. Sprzedaż objęta aktualnym zamierzeniem ma być jednorazowa. Wydzielenie 4 działek z posiadanej przez podatników nieruchomości nie jest podyktowane chęcią ich sprzedaży dla różnych nabywców, przy ich ekspozycji na rynku, ale wynika jedynie z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, dotyczących obszaru działek po podziale. Podatnicy pozostawiają sobie własność przeważającej części nieruchomości, w celu realizacji własnych zamierzeń ekonomicznych. W ocenie podatników nie można zatem uznać, iż dokonują oni czynności polegającej na sprzedaży nieruchomości w sposób ciągły. Tym samym zamierzonej sprzedaży nie dokonywaliby oni jako osoby działające w charakterze podatnika od towarów i usług.
      
   3. Niezależnie od powyższego (podatnicy wskazują, iż w ogóle nie zamierzają działać jako podatnicy VAT w ramach sprzedaży części nieruchomości), podatnicy wskazują, iż zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 10 podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Z kolei zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. W ocenie podatników, dokonywana przez nich sprzedaż nie może być rozumiana jako dostawa budynków, budowli lub ich części, albowiem zamierzają oni sprzedać jedynie część nieruchomości, która nie jest zabudowana. Własność budynku, który jest w fazie budowy, pozostaje przy podatnikach. Tym samym bez znaczenia jest także, że dokonali oni wydatków na ulepszenie posiadanej nieruchomości, przewyższające 30% jej wartości początkowej, w okresie krótszym aniżeli dwa lata względem zamierzone przez nich transakcji sprzedaży. Nadto bez znaczenia jest również fakt, iż objęta zamiarem sprzedaży część nieruchomości objęta była umową dzierżawy na rzecz przyszłego kupującego albowiem dotyczyło to jedynie części niezabudowanej tej nieruchomości. Nadto w ramach umowy dzierżawy podatnicy nie dokonywali czynności opodatkowanej podatkiem VAT, gdyż nie wystawili faktury VAT z tytułu czynszu dzierżawnego, co wynikało z faktu, iż dzierżawa ta miała miejsce poza działalnością gospodarczą podatników.
2. W ocenie podatników, w razie uznania, że opisywana wyżej sprzedaż części nieruchomości następuję jednak w ramach działalności gospodarczej, podatnicy winni wystawić faktury opiewające na 50% ceny sprzedaży, każda nich. Wynika to z faktu, iż pomiędzy podatnikami istnieje wspólność majątkowa małżeńska, a nabycie opisywanej nieruchomości nastąpiło do majątku wspólnego, bez określenia wysokości udziałów przysługujących małżonkom (wspólność niepodzielna).
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• wyłączenia z opodatkowania sprzedaży części nieruchomości – jest nieprawidłowe,
• udokumentowania fakturami VAT sprzedaży części nieruchomości – jest prawidłowe.
  
  

W świetle przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, może być np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Jak wskazano wyżej, dostawa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działania podmiotu dokonującego tej dostawy wykażą znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, które mogą składać się z kilku następujących po sobie transakcji.

Czynności takie jak np. poniesienie wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej, należy również uznać za działalność gospodarczą, nawet w sytuacji gdyby działalność ta faktycznie nie została rozpoczęta.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE, sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 112. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów, angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Zaznaczenia wymaga, że w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), zwanej dalej k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków łub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 k.r.o., w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Jak stanowi art. 36 § 1 oraz § 2 k.r.o., oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 k.r.o., zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne, w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym (art. 43 § 1 k.r.o.).

Wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

Z treści wniosku wynika, że małżonkowie w dniu 29 kwietnia 2016 r. nabyli w drodze umowy sprzedaży wszystkie udziały w spadku przysługujące sprzedającym, w skład którego wchodziło wyłącznie gospodarstwo rolne, o powierzchni 2,83 ha. Nabycie udziałów w gospodarstwie nastąpiło do majątku wspólnego, na zasadach ustawowej wspólności małżeńskiej. Od transakcji nie został naliczony podatek VAT, albowiem nie była ona objęta obowiązkiem opodatkowania takim podatkiem. Małżonkowie M.K. i P.K., zarówno w dacie ww. zakupu, jak i do chwili obecnej, prowadzą odrębne działalności gospodarcze. M.K. prowadzi działalność gospodarczą, a przeważający przedmiot tej działalności stanowi gospodarka leśna i pozostała działalność leśna, z wyłączeniem pozyskiwania produktów leśnych. P.K. prowadzi działalność gospodarczą o takim samym przedmiocie przeważającej działalności gospodarczej jak M.K. Nieruchomość nie stanowi składnika zgłoszonego do ewidencji środków trwałych prowadzonych przez nich przedsiębiorstw.

Na przedmiotowej nieruchomości podatnicy rozpoczęli budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego z wbudowaną okręgową stacją kontroli pojazdów, która obecnie jest w toku. Podatnicy nie dokonali obniżenia należnego podatku VAT, z tytułu dostaw w ramach działalności gospodarczej, o naliczony im podatek VAT z tytułu usług budowlanych dotyczących ww. inwestycji. Następnie, do podatników zgłosił się przedstawiciel spółki, który poszukiwał gruntów do nabycia przez reprezentowaną przez niego spółkę. Podatnicy nie ogłaszali w żaden sposób zamiaru sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, albowiem nic zamierzali dokonać zbycia nabytych działek. Podatnicy zdecydowali jednak, że zamierzają sprzedać ewentualnemu nabywcy część opisywanej wyżej nieruchomości, o powierzchni około 0,45 ha, przy czym sprzedaż ta miałaby dotyczyć wyłącznie niezabudowanej części nieruchomości, przy jednoczesnym pozostawieniu podatnikom własności tej części, na której rozpoczęli oni inwestycję w postaci zabudowy budynkiem stacji, tj. części nieruchomości o powierzchni około 2,38 ha. Na części nieruchomości, objętej przyszłą sprzedażą, spółka, zamierza wybudować obiekt handlowy. Podatnicy nie zamierzają sprzedawać części nieruchomości, która pozostałaby im po sprzedaży gruntów na rzecz spółki. W związku z powyższym, podatnicy zawarli ze spółką w dniu 29 listopada 2018 r. umowę przedwstępną, w formie aktu notarialnego.

Rozpatrując kwestię opodatkowania sprzedaży części nieruchomości, należy wskazać, że jak wynika z przywołanych wyżej przepisów dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Dla uznania danej transakcji za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług konieczne jest podjęcie przez sprzedającego dodatkowych działań oznaczających aktywne i stałe zaangażowanie w planowane transakcje poprzez np. podniesienie wartości działek wskutek poniesienia dodatkowych nakładów inwestycyjnych, czy też poniesienie wydatków, których celem jest zachęcenie potencjalnych nabywców do zakupu tych nieruchomości.

Analiza przedmiotowej sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że planowana sprzedaż nieruchomości przez Zainteresowanych będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sprzedaż nieruchomości – zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT – należy traktować jako dostawę towarów, która objęta jest przedmiotowym zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a przy dokonywaniu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości Sprzedający będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Odnosząc się do sprawy będącej przedmiotem wniosku należy stwierdzić, że okoliczność, iż nieruchomość nie została nabyta przez Sprzedających w celach handlowych, nie może przesądzać o tym, że sprzedaż działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym nie będzie podlegała opodatkowaniu.

Znaczenie dla sprawy ma całokształt działań jakie Sprzedający podejmują w odniesieniu do nieruchomości przez cały okres jej posiadania. W rozpatrywanej sprawie aktywność Sprzedających, wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W niniejszej sprawie wystąpił taki ciąg zdarzeń, które wskazują na aktywność Sprzedających w zakresie obrotu nieruchomościami. Sprzedający wprawdzie nie wykorzystywali nieruchomości do celów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, jednak decydujące znaczenie dla sprawy mają działania podjęte przez Sprzedających w celu sprzedaży nieruchomości.

W sprawie będącej przedmiotem złożonego wniosku, należy zwrócić uwagę na kwestię udzielenia pełnomocnictw, która uregulowana jest w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo, ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U 2019 r. poz. 1145).

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego, o czym stanowi § 2 powyższego artykułu.

W myśl art. 96 Kodeksu cywilnego, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Stosownie do art. 98 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Zgodnie z art. 99 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

W myśl § 2 powołanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony (art. 108 Kodeksu cywilnego).

Z regulacji art. 109 ww. ustawy wynika, że przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 ww. ustawy, pełnomocnictwo – to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Z treści złożonego wniosku wynika, że na mocy umowy przedwstępnej przyszły kupujący zobowiązał się do przeprowadzenia wszelkich czynności, mających na celu uzyskanie podziału działek stanowiących własność podatników, uzyskanie pozwolenia na budowę obiektem handlowym, pozwolenia na budowę wjazdu i warunków technicznych przyłączy. W celu dokonania tych czynności podatnicy udzielili kupującemu stosownych pełnomocnictw.

Zatem fakt, że działania podejmowane przez nabywcę w ramach udzielonego mu pełnomocnictwa nie będą podejmowane bezpośrednio przez Wnioskodawców, ale przez osoby trzecie nie oznacza, że pozostają bez wpływu na sytuację prawną Wnioskodawców. Po udzieleniu pełnomocnictwa czynności wykonane przez osoby trzecie wywołają skutki bezpośrednio w sferze prawnej Wnioskodawców (mocodawców).

Udzielenie przez Wnioskodawców zgody na dysponowanie działką i zdobycie stosownych, wymaganych prawem decyzji i pozwoleń, w tym uzyskanie przez nabywcę pozwolenia na budowę, z którego będzie wynikać możliwość zabudowania przedmiotowej nieruchomości obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi kupującego oznacza, że stroną postępowań zmierzających do ich realizacji będzie nie nabywca, ale Wnioskodawcy. Kupujący jako pełnomocnik działać będzie w imieniu Wnioskodawców, a nie w imieniu własnym. Zatem czynności podejmowane przez nabywcę jako przedstawiciela Wnioskodawców, w granicach umocowania, są traktowane tak jak czynności wykonywane bezpośrednio przez Wnioskodawców.

Tak więc w niniejszych okolicznościach, przed planowaną sprzedażą, Wnioskodawcy wykażą aktywność w przedmiocie sprzedaży działki porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Ponadto zwrócić należy uwagę, że nieruchomość, którą Wnioskodawcy mają zamiar sprzedać (tj. niezabudowana część o powierzchni około 0,45 ha), stanowiła przedmiot dzierżawy (na okres 3 miesięcy od dnia 29 listopada 2018 r), gdzie dzierżawcą była spółka zamierzająca nabyć tą część nieruchomości. Umowa dzierżawy zawarta została wyłącznie w celu nabycia przez przyszłego kupującego nieruchomości oraz prawa do dysponowania nią na cele budowlane, w tym do uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń dla zamierzonej inwestycji.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 Kodeku cywilnego, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Dzierżawa jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego/wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy/dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

W kontekście niniejszej sprawy należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce przez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Istota umowy dzierżawy wskazuje, że na jej podstawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez właściciela na rzecz dzierżawcy. Dzierżawca za oddaną mu w dzierżawę rzecz płaci umówiony czynsz. Istnieje bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem. Zatem okoliczność, że zdaniem Wnioskodawców zawarcie umowy dzierżawy nie nastąpiło w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez podatników ponieważ z tytułu dzierżawy podatnicy nie wystawiali faktur VAT, nie zmienia istoty czynności, jaką jest dzierżawa. O tym czy dana czynność wykonywana jest w ramach działalności gospodarczej, czy też poza nią nie decyduje wystawienie faktury lecz charakter tej czynności.

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ugruntowało się stanowisko, że czerpanie dochodów ze składnika majątku na podstawie umowy zawartej z jednym podmiotem wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. W orzeczeniu z dnia 4 grudnia 1990 r. w sprawie C-186/89 W. N. Van Tiem v. Staatssecretaris van Financiën uznano, że wynajem działki budowlanej wraz z prawem do wybudowania na niej i późniejszego użytkowania budynku, w zamian za roczny czynsz, jest prowadzeniem działalności gospodarczej. W innym wyroku z dnia 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94 Renate Enkler przeciwko Finanzamt Hamburg stwierdzono, że wynajem majątku rzeczowego stanowi wykorzystanie tego majątku, które należy zaklasyfikować jako działalność gospodarczą w rozumieniu artykułu 9 ust. 2 VI Dyrektywy.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treść przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że skoro nieruchomość (niezabudowana część przeznaczona do sprzedaży) była dzierżawiona – to była wykorzystywana przez Wnioskodawców w celu zarobkowym, a nie w celach osobistych. Czynność zbycia nieruchomości (udziałów) nie mieści się zatem w zakresie zarządu majątkiem prywatnym, stąd uznać należy, że działki które zainteresowani zamierzają sprzedać, wykorzystywane były w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę wszystkie przedstawione we wniosku okoliczności, należy stwierdzić, że Zainteresowani z tytułu transakcji sprzedaży działek (udziałów), będą działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy wykonującym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż nieruchomości będzie stanowiła zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej, przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług, zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podlegają te dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych, tylko te, które stanowią tereny budowlane.

Przez tereny budowlane – stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1945, z późn. zm.) ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – w myśl zapisów ust. 2 powołanego przepisu – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
   
   

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę”.

Tym samym, również w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.

Wprowadzony do ustawy art. 2 pkt 33, w zgodny sposób odpowiada zatem treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

Z powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

Zauważyć należy, że analiza powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku VAT obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie są one przeznaczone pod zabudowę. Elementem, który determinuje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT przy zbyciu gruntów jest przeznaczenie gruntu na cele inne niż budowlane.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego działki będące przedmiotem sprzedaży oznaczone zostały symbolami 46 MNU, 48 MNU, 64 KDK (tereny koncentracji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami oraz małych domów mieszkalnych, teren drogi krajowej 46 wraz z rezerwą obejścia.).

Wobec powyższego ww. działki będą stanowić teren budowlany, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy. W rezultacie, zbycie tych działek nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości niezabudowanych, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, przedmiotowe nieruchomości nie były wykorzystywane na cele działalności zwolnionej.

Mając na uwadze powyższe, dostawa przez Sprzedających działek nr 347/1, 347/2, 347/3 i 841/22, będących we wspólności majątkowej małżeńskiej, nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, że nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie.

Podsumowując, w przypadku sprzedaży na rzecz kupującego – spółki część nieruchomości, stanowiącej własność Wnioskodawców, wskazanej w opisywanym wyżej stanie faktycznym, powstanie obowiązek naliczenia przez nich podatku VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 1, jest nieprawidłowe.

Obok rozstrzygniętych wyżej kwestii, wątpliwości Zainteresowanych dotyczą również ustalenia, czy podatnicy powinni wystawić faktury VAT, opiewające na kwoty po 50% uzyskanej ceny sprzedaży (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Stosownie do art. 96 ust 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego” a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

–jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie z tytułu sprzedaży udziału w niezabudowanych działkach gruntu nr 347/1, 347/2, 347/3 i 841/22, Wnioskodawcy będą podmiotami dokonującym czynności opodatkowanej tym podatkiem i będą występowali w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje sytuacji przeprowadzania transakcji przez małżonków, w odniesieniu do majątku stanowiącego wspólność małżeńską, jednakże z uwagi na fakt, że ustrój ten – jak wynika z powołanych przepisów prawa cywilnego – określa równe prawa majątkowe dla obydwu małżonków, należy stwierdzić, że wystawiając faktury dokumentującą sprzedaż ww. działek gruntu, Wnioskodawcy powinni w nich uwzględnić sprzedaż w części stanowiącej własność każdego z współmałżonków, czyli w opisanej sytuacji 50% ceny sprzedaży.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 jest prawidłowe.

Końcowo tut. organ informuje, że wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, (pytania nr 2, 3 i 5) będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Niniejszą interpretacje wydano na podstawie przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.