Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-1.4012.312.2019.2.MJ
z 13 września 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2019 r. (data wpływu 16 lipca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 506 z późn. zm.), zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2) oraz lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 1 pkt 4).

Od dnia 1 stycznia 2017 r. Gmina rozlicza podatek VAT łącznie z utworzonymi przez siebie jednostkami budżetowymi i samorządowymi zakładami budżetowymi.

Jedną z jednostek budżetowych wchodzących w skład centralizacji VAT jest Zarząd (…) (dalej: Z), który działa zgodnie ze statutem nadanym uchwałą Rady Miejskiej w sprawie nadania statutu Zarządowi (…).

Zgodnie z § 1 ust. 1 Statutu Z, Z jest jednostką organizacyjną Gminy będącą zarządem drogi. Zgodnie z § 2 ust. 1 Statutu Z, przedmiotem działalności podstawowej Zarządu jest zarządzanie drogami publicznymi i przekazanymi drogami wewnętrznymi, miejscami wyznaczonymi na postój pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania oraz kanałami technologicznymi, w ramach którego do zadań Zarządu należy m.in.:(…)

Niniejszy wniosek dotyczy istnienia prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu. W ramach tego projektu, realizowanego na terenie miasta, Gmina zamierza ubiegać się o dofinansowanie w ramach naboru konkursowego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa 2014-2020 Oś priorytetowa 3 Gospodarka niskoemisyjna, Działanie 3.4 Wdrażanie strategii niskoemisyjnych – Poddziałanie 3.4.2 Wdrażanie strategii niskoemisyjnych. Celem projektu jest przede wszystkim ograniczenie indywidualnego ruchu zmotoryzowanego w centrum miasta poprzez popularyzację transportu publicznego i tym samym obniżenie emisji szkodliwych substancji.

Beneficjentem przedmiotowego projektu będzie Gmina, jednak za realizację projektu odpowiedzialny jest Z, który do 31 grudnia 2016 r. był odrębnym podatnikiem VAT. Oznacza to, że do dnia 31 grudnia 2016 r. faktury wystawiane były na Z (NIP Z), a od dnia 1 stycznia 2017 r. faktury wystawiane są na Gminę (NIP Gminy).

Zakres projektu obejmuje 3 zadania, tj.:

Zadanie I obejmuje:

1. Budowę i przebudowę 7-miu sygnalizacji świetlnych
   1. budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu ul. a z ul. b, w obrębie którego taka sygnalizacja nie istniała. Prace te zostały wykonane przez wykonawcę wyłonionego w wyniku przetargu nieograniczonego i odebrane. Czas realizacji: 19.08.20xx-20.09.20xx. Przed rozpoczęciem realizacji inwestycji istniejące skrzyżowanie, ulic a z b, nie było wyposażone w sygnalizację świetlną. Jej brak miał wpływ na płynność ruchu indywidualnego oraz transportu zbiorowego. Duży wpływ na to ma fakt, występowania na tym skrzyżowaniu, dużego natężenia ruchu, w którym główną rolę odgrywa komunikacja autobusowa oraz tramwajowa.
      W pasie rozdziału jezdni ul. a zlokalizowane jest dwukierunkowe torowisko tramwajowe, które nie uległo zmianom. Przejazd przez pas rozdziału ulicy a w ciągu ul. b był wygrodzony zaporami drogowymi typu U-20. Natomiast ruch rowerowy był prowadzony jedynie w ciągu ul. a wydzieloną ścieżką rowerową zlokalizowaną w pasie rozdziału wzdłuż torowiska. Istniejące przejścia dla pieszych w ciągu ul. a oraz ul. b, przed przebudową, posiadały obniżone krawężniki kamienne, natomiast nie były na nich zamontowane płytki „STOP”. W świetle powyższego budowa nowej sygnalizacji na tym skrzyżowaniu, w ramach systemu ITS (Inteligentny System Transportu) była spowodowana koniecznością podniesienia poziomu bezpieczeństwa, uzyskania lepszych warunków przemieszczania się pojazdów i innych użytkowników dróg oraz aby umożliwić służbom miejskim efektywne zarządzanie ruchem z priorytetową obsługę transportu publicznego. Włączenie przedmiotowego skrzyżowania w system ITS zapewniło dodatkowo optymalizację sterowania ruchem kołowym i umożliwiło podłączenie jej do systemu sterowania ITS.
   2. budowa dwóch sygnalizacji świetlnych w ciągu ul. a dla 2 skrzyżowań, co do których stwierdzono duże natężenie ruchu z udziałem komunikacji tramwajowej i autobusowej i są wyposażone w sygnalizację świetlną. Wykonano przebudowę sygnalizacji na skrzyżowaniach ul. a - c oraz ul. a - d. Wykonano przez wykonawcę wyłonionego w ramach przetargu nieograniczonego. Czas realizacji: 12.07.20xx- 24.07.20xx.
      Przed rozpoczęciem realizacji inwestycji istniejące skrzyżowania w ciągu ul. a, były już wyposażone w tymczasową sygnalizację świetlną. Niezależnie od funkcjonujących na nich sygnalizacji, zawsze były one skrzyżowaniami o dużym natężeniu z komunikacją tramwajową i autobusową. Niestety nie były one włączone do systemu ITS (Inteligentny System Transportu), co ma wpływ na płynność m.in. ruchu transportu zbiorowego. W świetle powyższego dostosowanie techniczne ww. dwóch funkcjonujących wcześniej sygnalizacji w ciągu ul. a, dało możliwość włączenia ich do systemu ITS. Było też spowodowane koniecznością uzyskania lepszych warunków przemieszczania się pojazdów i innych użytkowników dróg oraz aby umożliwić służbom miejskim efektywne zarządzanie ruchem z priorytetową obsługą transportu publicznego na ciągach skrzyżowań powiązanych z trasami linii tramwajowych. Zapewniło to również dodatkowo optymalizację sterowania ruchem kołowym i umożliwiło podłączenie ich do systemu sterowania ITS. Niniejsza inwestycja objęła swoim zakresem wykonanie prac budowlanych obejmujących przebudowę sygnalizacji świetlnych na skrzyżowaniach a - c, a - d.
   3. budowa sygnalizacji świetlnej na pl. e, która jest skrzyżowaniem ul. f z ul. g. Znajduje się w centralnej cz. miasta, przenosi duże natężenie ruchu o charakterze tranzytowym, w tym komunikację autobusową oraz tramwajową. Prace te zostały wykonane przez wykonawcę wyłonionego w wyniku przetargu i odebrane. Czas realizacji: 01.08.20xx do 10.07.20xx. Przed rozpoczęciem realizacji inwestycji istniejące skrzyżowanie, ul. f z ul. g, nie było wyposażone w sygnalizację świetlną. Nadmienić należy, iż pl. e tworzy skrzyżowanie ul. f z ul. g. Znajduje się on w centralnej części miasta i przenosi duże natężenie ruchu o charakterze tranzytowym, w tym komunikację autobusową oraz tramwajową. Jest skrzyżowaniem ze skanalizowanymi wlotami jezdni głównej i wlotami drogi podporządkowanej. Pierwszeństwo na ww. skrzyżowaniu posiadają pojazdy poruszające się wzdłuż ul. f, na której ruch odbywa się po dwóch pasach ruchu. Przed wjazdem na pl. e z kierunku południowego i północnego znajdują się przejścia dla pieszych sterowane za pomocą sygnalizacji świetlnej.
      W bliskim sąsiedztwie pl. e znajdują się dwie sygnalizacje świetlne: 1 oraz 2. Sygnalizacja 1 sterowana jest za pomocą sterownika sygnalizacji świetlnej zlokalizowanego na 3, natomiast sygnalizacja 2 sterowana jest za pomocą sterownika sygnalizacji świetlnej zlokalizowanego na 4. Obie sygnalizacje włączone są do systemu ITS.
      Brak sygnalizacji na tym skrzyżowaniu miał duży wpływ na płynność ruchu indywidualnego oraz transportu zbiorowego dla całego obszaru centralnego miasta.
      W świetle powyższego podjęto decyzję o budowie nowej sygnalizacji na tym skrzyżowaniu, w ramach systemu ITS, co ma wpływ na uzyskanie lepszych warunków przemieszczania się pojazdów i innych użytkowników dróg oraz umożliwia służbom miejskim efektywne zarządzanie ruchem z priorytetową obsługę transportu publicznego, na ciągach skrzyżowań powiązanych z trasami linii tramwajowych. Dało to również możliwość dodatkowej optymalizacji sterowania ruchem kołowym.
   4. budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu ul. h z pl. i. Prace zostały wykonane przez wykonawcę wyłonionego w wyniku przetargu nieograniczonego i odebrane. Czas realizacji: 28.06.20xx do 23.07.20xx.
      Przed rozpoczęciem realizacji inwestycji istniejące skrzyżowanie, ul. h z pl. i, nie było wyposażone w sygnalizację świetlną. Jej brak miał wpływ na płynność ruchu indywidualnego oraz transportu zbiorowego. Duży wpływ na to ma fakt, występowania na tym skrzyżowaniu, dużego natężenia ruchu, w którym główną rolę odgrywa komunikacja autobusowa oraz tramwajowa.
      W świetle powyższego budowa nowej sygnalizacji na skrzyżowaniu ul. h z pl. i, w ramach systemu ITS (Inteligentny System Transportu) była spowodowana koniecznością uzyskania lepszych warunków przemieszczania się pojazdów i innych użytkowników dróg oraz aby umożliwić służbom miejskim efektywne zarządzanie ruchem z priorytetową obsługą transportu publicznego, na ciągach skrzyżowań powiązanych z trasami linii tramwajowych. Włączenie przedmiotowego skrzyżowania w system ITS zapewniło dodatkowo optymalizację sterowania ruchem kołowym. Funkcjonowanie w tym obszarze takiego systemu dało również użytkownikom dróg możliwość uzyskania na bieżąco informacji o warunkach ruchu, informacji przystankowej (SDIP).
      Niniejsza inwestycja objęta swoim zakresem rozbudowę systemu ITS o kolejną sygnalizację na skrzyżowaniu ul. h z pl. i i umożliwiła podłączenie jej do systemu sterowania ITS.
   5. budowa sygnalizacji świetlnej wraz z przejściem dla pieszych i przejazdem rowerowym na ul. j przy pl. k wraz z opracowaniem dokumentacji projektowej. Prace te zostały wykonane przez wykonawcę wyłonionego w wyniku przetargu nieograniczonego i odebrane. Czas realizacji: 18.08.20xx- 27.11.20xx.
      Przedmiotem zamówienia była budowa sygnalizacji świetlnej wraz z przejściem dla pieszych i przejazdem rowerowym na ul. j przy pl. k. Podstawowym celem przedmiotowego rozwiązania było umożliwienie pieszym dojścia do przystanków tramwajowych zlokalizowanych w pasie rozdziału oraz przejazdu rowerzystom w poziomie terenu, bez konieczności korzystania z przejścia podziemnego. Przed rozbudową pieszy lub rowerzysta dla przekroczenia wlotu ulicy j lub dojścia do przystanków tramwajowych musiał korzystać z przejścia podziemnego, które nie dla wszystkich pieszych jest łatwe. Rowerzyści musieli również skorzystać z przejazdu w ciągu przejścia podziemnego lecz aby tam dotrzeć trzeba było zjechać do przejścia oraz wjechać na powierzchnię dość krętymi i wąskimi pochylniami. Przejścia dla pieszych i przejazdy rowerowe wytrasowano tak aby zapewnić możliwość zatrzymania pieszym i rowerzystom pomiędzy poszczególnymi odcinkami. Wyznaczono 5 odcinków przejścia i przejazdu, tj. przez każdą z jezdni oraz torowisko tramwajowe. Ponadto poszerzono pas rozdziału wzdłuż południowej krawędzi na wysokości murków okalających zejście do przejścia podziemnego, co pozwoli uzyskać dojście do przystanków o szerokości przekraczającej 1,5 m po uwzględnieniu bariery ochronnej. Inwestycja przewiduje usprawnienia dla niepełnosprawnych w postaci płytek STOP, obniżenia krawężników oraz sygnalizatory dźwiękowe. Sygnalizacja na pl. k istniała wcześniej i była włączona do sterowania ruchem systemem ITS. Wszystkie elementy nowo wybudowane zostały skierowane dla potrzeb pieszych i rowerzystów, a także dla lepszej obsługi pasażerów transportu publicznego, co zapewniło również dodatkowo optymalizację sterowania ruchem kołowym i umożliwiło podłączenie nowych elementów do systemu sterowania ITS.
      
   6. budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu l - ł. Prace zostały wykonane przez wykonawcę wyłonionego w wyniku przetargu nieograniczonego i odebrane. Czas realizacji: 12.06.20xx do 24.05.20xx.
2. Instalacja i podłączenie 383 urządzeń do wyświetlania informacji pomocniczych ITS wraz z opracowaniem niezbędnej dokumentacji projektowej i przeprowadzeniem testów + dostawa urządzeń systemu ITS.
   Czas realizacji: 19.10.20xx-23.03.20xx r.
   W ramach rozbudowy infrastruktury na skrzyżowaniach zarządzanych przez system ITS zainstalowane zostaną Wyświetlacze ITS:
   • na liniowych ciągach głównych tras tramwajowych, na których straty czasu w kontekście atrakcyjności i skuteczności szynowego transportu publicznego są niezwykle istotne,
   • na skrzyżowaniach węzłowych, dla których trudność sytuacji ruchowej wynika z mnogich kombinacji kierunków jazdy tramwajów oraz wysokiego natężenia ruchu tramwajów i pozostałych użytkowników dróg.
   W ramach prac przygotowany zostanie projekt montażowy urządzeń na obecnych skrzyżowaniach objętych kontrolą systemu ITS, w których obsługiwany jest ruch tramwajowy. Do wyświetlenia informacji pomocniczych ITS planowane jest wykorzystanie urządzenia uzupełniającego sygnalizację świetlną – „Wyświetlacz ITS”. Jego głównym zadaniem jest wizualne potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia od tramwaju oraz poinformowanie motorniczego o czasie planowanego otwarcia sygnalizatora zezwalającego na ruch. Urządzenie będzie wyświetlać dodatkowe informacje wspomagające ruch komunikacji zbiorowej przekazywane przez centralny system sterowania ruchem.
   W celu zapewnienia bezpieczeństwa poruszania się tramwaju w sterowniku sygnalizacji świetlnej zapewniona zostanie kontrola sekwencji sygnałów wyświetlanych na wyświetlaczu i na sygnalizatorze oraz powiązanym z nim sygnalizatorem tramwajowym.
3. Rozbudowa systemu sterowania ruchem
   Czas realizacji: 19.10.20xx-02.03.20xx r.
   Rozbudowa systemu zarządzania ruchem obejmie swoim zakresem moduły odpowiedzialne za udzielanie priorytetowego zezwolenia na przejazd oraz konfiguracje reguł sterowania ruchem. W szczególności system rozbudowany zostanie o funkcje kontroli umożliwiające rozpoczęcie odliczania w trakcie trwania czasów ewakuacji pojazdów kolizyjnych do tramwaju. Mechanizmy kontroli maksymalnego czasu trwania sygnału zielonego zostaną rozbudowane o wyświetlenie na wyświetlaczu informacji poprzedzających zakończenie sygnału zielonego udzielanego w trybie priorytetu. Mechanizmy wyzwolenia sygnału jazdy dla tramwaju zostaną rozszerzone o umożliwienie doboru kilku detektorów i czasów zwłoki od zgłoszenia pojazdu do czasu rozpoczęcia sygnału zielonego.
   Mechanizmy udzielania priorytetu zostaną rozbudowane o dynamiczną realizację priorytetu na kierunkach przejazdu przez skrzyżowania wynikających z tras objazdowych. Mechanizmy raportowe i statystyczne zostaną rozbudowane o dodatkowe informacje niezbędne do przeprowadzenia analiz inżynierii ruchu.
   W ramach prac uruchomieniowych wyświetlaczy zostanie wprowadzona konfiguracja i parametryzacja systemu sterowania ruchem mająca na celu skrócenie czasu trwania sygnału zielonego dla tramwaju przy jednoczesnym zwiększeniu ilości udzielanych przejazdów w trybie priorytetu.
   W ramach testów zostanie sprawdzona poprawność działania nowych funkcji aplikacji oraz konfiguracja systemu zarządzania ruchem i osiągnięcie współczynników jakościowych. Prace wykonane będą przez wykonawców wyłonionych w ramach postępowań zgodnych z ustawą PZP.
4. Rozbudowa narzędzi informatycznych
   Czas realizacji: 19.10.20xx-02.03.20xx r.
   W ramach wytworzenia nowych i rozbudowy istniejących usług informatycznych w systemie ITS zakłada się udoskonalenie i rozszerzenie funkcjonalności systemu ITS. Wprowadzone zmiany mają za zadanie poprawienie możliwości pozyskiwania i zarządzania informacjami dotyczącymi komunikacji zbiorowej i infrastruktury miejskiej oraz informowania o ich aktualnym stanie. Działania pozwolą na: usprawnienie procesu wyznaczania objazdów dla komunikacji miejskiej, rozwinięcie podsystemu Dynamicznej Informacji Przystankowej, pozyskanie informacji nt. rozkładów jazdy oraz bieżącej lokalizacji pojazdów. W ramach zadania zostanie wykonana dokumentacja projektowa i powykonawcza, rozbudowane zostaną narzędzia informatyczne systemu ITS oraz elementy infrastruktury informatycznej w centrum przetwarzania danych, przeprowadzone zostaną testy i wdrożenie.
   Rozbudowa narzędzi informatycznych, będzie skupiała się na wytworzeniu lub udoskonaleniu:
   1. Modułu tras alternatywnych,
   2. Modułu nadawania priorytetów,
   3. Modułu DIP (Dynamiczna Informacja Pasażerska),
   4. Modułu „D”, która posiada funkcjonalności dotyczące prezentacji danych na mapach GIS oraz usprawniające zarządzanie informacją. Aplikacja „D” będzie pozwalała na dołączanie do niej lub budowę nowych modułów funkcjonalnych, opartych o tę platformę,
   5. Modułu integracji rozkładów jazdy,
   6. Modułu integracji danych transportowych,
   7. Pozostałe prace wynikające z OPZ.
   Realizowane w ramach tego etapu usługi informatyczne mają udostępniać funkcjonalności dla odbiorców projektu dotyczące m.in.:
   1. zarządzania i udostępniania informacji na temat tras alternatywnych, objazdów, rozkładów jazdy przewoźników realizujących transport zbiorowy na terenie miasta, w tym miejski transport publiczny, transport podmiejski.
   2. wyznaczanie i korelowanie predykcji rozkładu jazdy dla pojazdów komunikacji miejskiej.
   Prace wykonane będą przez wykonawców wyłonionych w ramach postępowań zgodnych z ustawą PZP.
   
   

Zadanie 2 obejmuje:

Działania promocyjne

Zadanie obejmuje realizację działań promocyjnych, za pomocą których społeczeństwo będzie szeroko informowane o projekcie i jego rezultatach oraz o uzyskanym dofinansowaniu Unii Europejskiej. Zadanie zrealizowane zostanie od momentu podpisania Umowy o Dofinansowanie do 31.03.20xx r. przez Gminę (Urząd Miejski).

Wszystkie działania informacyjne i promocyjne dotyczące projektu realizowane zostaną w oparciu o Podręcznik wnioskodawcy i beneficjenta programów polityki spójności 2014-2020 w zakresie informacji i promocji opracowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

Wszystkie dokumenty związane z realizacją projektu, np. dokumentacja przetargowa, ogłoszenia, raporty, wzory umów, strony internetowe itp. oznaczane będą znakiem Unii Europejskiej, znakiem Funduszy Europejskich, oraz RPO:

Informacje kierowane będą do:

1. uczestników transportu publicznego na terenie miasta,
2. uczestników zmotoryzowanego ruchu indywidualnego,
3. odwiedzających miasto: turystów, mieszkańców gmin ościennych i regionu, którzy przyjeżdżają do miasta a oddziaływać będą na całe społeczeństwo miasta i odwiedzających. W związku z tym, w celu promocji rezultatów projektu, planuje się formy i kanały dystrybucji, które gwarantują dotarcie do jak najszerszego grona odbiorców.
   
   

Nośnikami informacji i promocji będą:

1. opracowanie i rozmieszczenie tablic informacyjnych (3 szt.) w budynkach: ZDiUM-u, Urzędu Miejskiego,
2. opracowanie i rozmieszczenie tablic pamiątkowych (7 szt.) na skrzyżowaniach,
3. promocja bezkosztowa: informacja na stronie beneficjenta.
   
   

Zadanie 3 obejmuje:

Nadzór Inwestorski

Zadanie obejmuje pełnienie Nadzoru Inwestorskiego nad projektem w zakresie:

• Część 1 Projektu: Instalacja i podłączenie 383 urządzeń do wyświetlania informacji pomocniczych ITS wraz z opracowaniem niezbędnej dokumentacji projektowej i przeprowadzeniem testów + dostawa urządzeń systemu ITS, Umowa nr 1 z dnia 19.10.2018 r.,
• Część 2 Projektu: Rozbudowa systemu s(…), Umowa nr 2 z dnia 19.10.2018 r.,
• Część 3 Projektu: Rozbudowa narzędzi informatycznych; Umowa nr 3 z dnia 19.10.2018 r.
  

Prace wykonane będą przez wykonawcę wyłonionego w ramach postępowania zgodnego z ustawą PZP.

Czas realizacji: 22.05.20xx do 30.04.20xx r.

Gmina świadczy opodatkowaną VAT usługę komunikacji miejskiej autobusowej oraz tramwajowej (sprzedaje bilety komunikacji miejskiej). Do dnia 31 grudnia 2016 r. (kiedy Z był odrębnym podatnikiem VAT) Gminie nie służyło prawo do odliczenia VAT od zakupów służących wykonywaniu usługi komunikacji miejskiej dokonywanych przez Z. Od dnia 1 stycznia 2017 r. Gminie służy prawo do odliczenia VAT od zakupów służących wykonywaniu usługi komunikacji miejskiej realizowanych przez jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe Gminy, w tym również Z. Odnośnie tego czy Gminie służy prawo do odliczenia VAT w całości czy też za pomocą prewspółczynnika Minister Rozwoju i Finansów wydał dnia 12 grudnia 2016 r. interpretację indywidualną, która została uchylona wyrokiem WSA z dnia 17 sierpnia 2017 r., od powyższego wyroku Minister wniósł skargę kasacyjną.

Gmina nie dokonała korekt deklaracji podatkowych wszystkich jednostek organizacyjnych i jednostki samorządu terytorialnego związanych z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1454 z późn. zm.) (dalej ustawa centralizacyjna).

Artykuł 11 tej ustawy przewiduje dwa rodzaje korekt, w szczególności zgodnie z ust. 1 pkt 1 tej ustawy, jednostka samorządu terytorialnego od dnia podjęcia wspólnego rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi może dokonać, z zastrzeżeniem art. 10, korekt rozliczeń podatku za okresy rozliczeniowe upływające przed dniem podjęcia przez nią rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku od towarów i usług, ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), zwanej dalej „Ordynacją podatkową”, oraz ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. poz. 1947), zwanych dalej „korektami deklaracji podatkowych”, w odniesieniu do rozliczeń poszczególnych jednostek organizacyjnych, jeżeli korekty deklaracji podatkowych nie są związane z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości, pod warunkiem złożenia informacji, że korekty deklaracji podatkowych nie są składane w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości, oraz zgodnie z pkt 2, łącznie wszystkich jednostek organizacyjnych i jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli korekty deklaracji podatkowych są związane z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości, pod warunkami określonymi w lit. a-d.

Tak więc Gmina nie skorzystała z prawa do dokonania korekt za okresy sprzed centralizacji, a jej wątpliwości dotyczą możliwości skorzystania z prawa do odliczenia VAT z tytułu faktur dokumentujących zakupy inwestycyjne wystawianych po dniu 1 stycznia 2017 r.

Opisany powyżej zakres zadania nr 1 w części obejmującej zadanie I od 1 do 6 zgłaszany jest we wniosku o dofinansowanie do refinansowania, tj. wykonanie, zakończenie i rozliczenie wszelkich prac związanych z tymi inwestycjami miało miejsce w latach 2014-2018.

Natomiast zakres zadania 1 w części obejmującej zadania II, III i IV oraz zadanie nr 2 i 3 realizowany jest od października 2018 roku i najdłuższe zadania trwać mają do 2021 roku, tj. w czasie, kiedy w Gminie i jej jednostkach obowiązuje już centralizacja rozliczeń podatku od towarów i usług.

Projekt zachęcić ma do korzystania z lepiej funkcjonującej oferty transportowej. Wzrost atrakcyjności uzyskany będzie zwiększeniem bezpieczeństwa i płynności ruchu transportu publicznego. Rozbudowa terytorialna funkcjonowania systemu ITS, nadanie wsparcia przejazdów dla autobusów miejskich na skrzyżowaniach sterowanych systemem ITS, dostarczenie „Wyświetlaczy ITS” tj. urządzeń pomocniczych dla motorniczych jak i budowa zintegrowanego i automatycznego zarządzania systemowego informacjami m.in. o trasach alternatywnych transportu publicznego wzmacniać ma dotychczasowe funkcje kluczowe ITS oraz znacząco podnosić jakość, skuteczność i zakres wpływu transportu publicznego.

Wszystkie powyższe składniki wniosku o dofinansowanie stanowią spójny projekt, który realizuje również cele dokumentów strategicznych Gminy dotyczących rozwoju transportu publicznego w sposób kompleksowy spełniając łącznie następujące cele:

1. Niższa emisja zanieczyszczeń powietrza, hałasu oraz niższe zatłoczenie poprzez zmniejszenie transportu zmotoryzowanego indywidualnego na rzecz transportu publicznego.
2. Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego poprzez zwiększenie płynności ruchu w ramach obszarowego sterowania ruchem, zredukowanie liczby hamowań i ponownego rozpędzenia tramwaju przy dojeździe do skrzyżowania.
3. Zwiększenie funkcjonalności wsparcia systemem ITS dla przejazdów transportu publicznego, również autobusowego.
4. Promocja efektywności transportu publicznego jako atrakcyjnego środka podróży zapewniającego bezpieczeństwo i wysoką płynność przemieszczania się przez miasto. Spodziewanym rezultatem projektu jest pozytywne postrzeganie transportu publicznego, który sprawnie świadczy usługi w każdej sytuacji, również awaryjnej, zawsze wspierany jest obszarowym sterowaniem systemem ITS i dostępem dla jego użytkowników do informacji na temat aktualnej organizacji przejazdów, tj. na temat funkcjonowania komunikacji zbiorowej w przypadkach awaryjnych tzn. informacji o objazdach i włączeniach przystanków z trasy, dzięki czemu m.in. na tablicach Dynamicznej Informacji Przystankowej prezentowane będą informacje o występujących zmianach w kursowaniu pojazdów transportu publicznego oraz trasach objazdowych. Tym samym projekt charakteryzuje się zapewnieniem użytkowania systemów informatycznych i wykorzystania usług telekomunikacyjnych do przekazywania i zdalnego przetwarzania niezbędnych informacji.
   
   

Podstawowym celem całości projektu jest zmniejszenie niskiej emisji transportowej gazów CO2 poprzez redukcję ilości podróży transportem indywidualnym. Udowodnienie osiągnięcia takiego celu jest warunkiem koniecznym przyznawanego dofinansowania i określone jest nazwą „Wskaźnika rezultatu bezpośredniego”, który zgodnie z opisem odnosi się do bezpośrednich efektów projektu.

Na jego wartość docelową mogą mieć wpływ także inne zewnętrzne czynniki, niepowiązane bezpośrednio z wydatkami ponoszonymi w projekcie. Wskaźniki rezultatu obrazują zmiany, jakie nastąpią w wyniku realizacji projektu w porównaniu z wielkością wyjściową (bazową). Powinny być logicznie powiązane ze wskaźnikami produktu oraz adekwatne do celu projektu. Osiągnięcie wskaźników rezultatu projektu jest zaplanowane w terminie do 12 miesięcy od zakończenia realizacji projektu.

Wskaźnik rezultatu bezpośredniego projektu tj.: szacowany roczny spadek emisji gazów cieplarnianych, opisany we wniosku o dofinansowanie, zakłada badanie zwiększenia liczby przewiezionych pasażerów (podróży) miejskim transportem zbiorowym w stosunku rocznym do danych bazowych (początkowych) i ma być określony na podstawie analizy danych w tym zakresie przekazywanych przez UM do GUS. Założeniem projektu jest ograniczenie emisji CO2 przez indywidualne samochody osobowe, co nastąpi dzięki wzrostowi atrakcyjności transportu publicznego, do którego przesiądą się osoby dotąd korzystające ze spalinowych pojazdów indywidualnych. Zakładane jest więc zwiększenie ilości nowych podróży komunikacją zbiorową, które oznaczać będzie wzrost ilości sprzedaży biletów. W celu wyliczenia stopnia redukcji CO2 przyjęto, że realizacja podróży za pomocą tramwaju w zastępstwie samochodu dotyczyć będzie 9% zaistniałych po realizacji projektu nowych podróży komunikacją zbiorową. Założono, że efektem projektu ma być wzrost ilości podróży transportem zbiorowym o około 1 mln rocznie, co według obliczeń przełoży się na około 90 000 podróży samochodowych mniej w stosunku rocznym. Na podstawie informacji zawartych we wdrożonym w życie Uchwałą Rady Miejskiej dokumentu prawa miejscowego, pod formalną nazwą: „Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego na lata 2016 - 2022” (zwany Planem Transportowym) określono również średnią długość podróży komunikacją zbiorową: 4,27 km i poprzez przemnożenie założonej ilości podróży osób zmieniających środek transportu i średniej długości podróży uzyskana ma być ilość niezrealizowanych pojazdokilometrów komunikacją samochodową. W ten sposób przyjęte założenie niezrealizowania podróży indywidualnymi spalinowymi pojazdami na rzecz zwiększenia ilości podróży transportem publicznym bezpośrednio przełoży się na zmniejszenie emisji CO2.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie będzie służyło prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu wykonywania usługi komunikacji miejskiej o kwotę VAT naliczonego z tytułu realizacji Projektu, wykazanego w fakturach VAT wystawionych po centralizacji rozliczeń VAT na podatnika VAT Gminę?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Oznacza to, że prawo do odliczenia VAT przysługuje podatnikowi tego podatku jeżeli zakupione towary i usługi wykorzystywane są na wykonywanie czynności opodatkowanych VAT.

W przedmiotowej sprawie Gmina wykonuje opodatkowane VAT czynności, tzn. świadczy usługę komunikacji miejskiej. W ocenie Gminy jednakże intencją projektu realizowanego przez Gminę jest lepsze wykonywanie nałożonych na Gminę obowiązków publicznych (zadań własnych) określonych ustawą o samorządzie gminnym, nie zaś zwiększenie przychodu pochodzącego ze sprzedaży biletów transportu publicznego. Inwestycja ma na celu działania pro-ekologiczne i po jej zrealizowaniu nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi, bowiem zwiększenie atrakcyjności transportu publicznego poprzez szereg jego usprawnień nie będzie miało charakteru bezpośrednio wpływającego na czynności podatkowe Gminy. Cena biletów komunikacji miejskiej nie będzie w żaden sposób uzależniona od korzystania z efektów realizacji projektu.

Zdaniem Gminy przedmiotowy projekt nie jest więc realizowany w celach komercyjnych, które miałyby polegać na zwiększeniu obrotów z tytułu sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Choć Gmina realizując projekt liczy na wzrost liczby osób korzystających z transportu publicznego, to głównym celem tej akcji jest ochrona środowiska i zmniejszenie ilości szkodliwych substancji w powietrzu. Gmina nie kieruje się tutaj kryteriami ekonomicznymi i chęcią zysku – zwiększenie liczby osób korzystających z transportu publicznego może bowiem oznaczać zmniejszenie wpływów Gminy z np. pobieranych od dotychczasowych indywidualnych kierowców pojazdów spalinowych opłat parkingowych w przypadku pozostawienia tych pojazdów w wyznaczonych miejscach w strefie płatnego parkowania. Jednocześnie należy podkreślić, że transport publiczny jest gałęzią w ogromnej mierze dotowaną z budżetu Gminy, a wpływy z biletów jedynie częściowo pokrywają ponoszone koszty jego funkcjonowania.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Gminy nie będzie jej służyło prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu wykonywania usługi komunikacji miejskiej o kwotę VAT naliczonego z tytułu realizacji Projektu, wykazanego w fakturach VAT wystawionych po centralizacji rozliczeń VAT na podatnika VAT Gminę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy – kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
   
   

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Dokumentem uprawniającym do odliczenia jest faktura, otrzymana przez podatnika z tytułu nabycia przez niego towarów i usług. Co do zasady faktury, aby skutkowały powstaniem prawa do odliczenia, muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.) zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jak wynika z powyżej przedstawionego stanu prawnego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.
  
  

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (pkt 2 ustawy), lokalnego transportu zbiorowego (pkt 4 cyt. ustawy).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

W myśl art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2068, z poźn. zm.), drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem,
z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy o drogach publicznych - drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1. drogi krajowe;
2. drogi wojewódzkie;
3. drogi powiatowe;
4. drogi gminne.
   
   

Ulice leżące w ciągu dróg wymienionych w ust. 1, należą do tej samej kategorii co te drogi. (art. 2 ust. 2 ww. ustawy)

Zgodnie z art. 7 ustawy o drogach publicznych, do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu. Ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Zgodnie z art. 20 ustawy o drogach publicznych, do zarządcy drogi należy w szczególności pełnienie funkcji inwestora (pkt 3), utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2 (pkt 4), realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu (pkt 5).

Z powyższych przepisów wynika, że działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.

W rozpatrywanej sprawie należy przywołać również przepisy ustawy z dnia 16 grudnia
2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 2016, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest gmina:

1. na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich,
2. której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie.
   
   

W myśl art. 8 ww. ustawy do zadań organizatora należy:

1. planowanie rozwoju transportu;
2. organizowanie publicznego transportu zbiorowego;
3. zarządzanie publicznym transportem zbiorowym.
   
   

W myśl art. 15 ust. 1 pkt 3 i pkt 6 cyt. ustawy, organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności na:

• zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie:
  1. standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców,
  2. korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców,
  3. funkcjonowania zintegrowanych węzłów przesiadkowych,
  4. funkcjonowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego,
  5. systemu informacji dla pasażera (pkt 3),
• określeniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnianych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów (pkt 6).
  
  

Ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być zatem bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą, np. dalszej odprzedaży, bowiem bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast ze związkiem pośrednim mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług przyczynia się pośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Należy zauważyć, że na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W myśl art. 86 ust. 2c ustawy, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
   
   

Według art. 86 ust. 2d ustawy, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu (art. 86 ust. 2e ustawy).

Stosownie do art. 86 ust. 2f ustawy, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Zgodnie z art. 86 ust. 2g ustawy, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W tym miejscu należy wskazać, że w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny, bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji (art. 86 ust. 2h ustawy).

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie ww. przepisu art. 86 ust. 22 ustawy zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U., poz. 2193). Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 cyt. rozporządzenia).

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to m.in.: jednostki samorządu terytorialnego.

Powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

Należy wskazać, że obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów działalności (opodatkowanej, zwolnionej od podatku i niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT), z którym wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania bezpośredniej alokacji.

Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej. Brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych z opodatkowania.

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarczej, gdy brak jest możliwości przypisania tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, należy w odniesieniu do tych wydatków zastosować proporcję, w której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma wątpliwości, czy będzie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wykonywaniem usług komunikacji miejskiej z faktur wystawionych po centralizacji rozliczeń VAT z tytułu realizacji projektu.

Zdaniem Wnioskodawcy takie prawo mu nie przysługuje.

Aby dokonać oceny prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy konieczne jest ustalenie czy istnieje bezpośredni lub pośredni związek pomiędzy ponoszonymi wydatkami na realizację projektu a sprzedażą opodatkowaną. W przedmiotowej sprawie działalność opodatkowaną Gminy stanowi świadczenie usług komunikacji miejskiej.

Jaku już wskazano, ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.

Zatem w sytuacji wystąpienia chociażby pośredniego związku pomiędzy ponoszonymi wydatkami a świadczeniem usług komunikacji miejskiej, Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego, a w przypadku związku ponoszonych wydatków zarówno ze świadczeniem usług komunikacji miejskiej jak i realizacją zadań własnych Gminy – prawo do odliczenia części podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis działań realizowanych przez Wnioskodawcę w ramach projektu należy stwierdzić, że cześć ponoszonych wydatków w związku z jego realizacją będzie miała niewątpliwie związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych w ramach świadczenia usług komunikacji miejskiej.

Należy przykładowo zauważyć, że w zakresie zadania nr 1 w części obejmującej zadanie II – Instalacja i podłączenie 383 urządzeń do wyświetlania informacji pomocniczych ITS wraz z opracowaniem niezbędnej dokumentacji projektowej i przeprowadzeniem testów + dostawa urządzeń systemu ITS – zostaną zamontowane „Wyświetlacze ITS” m.in. na liniowych ciągach głównych tras tramwajowych, na których straty czasu w kontekście atrakcyjności i skuteczności szynowego transportu publicznego są niezwykle istotne. Do wyświetlania informacji pomocniczych ITS planowane jest wykorzystanie urządzenia uzupełniającego sygnalizację świetlną – „Wyświetlacz ITS”. Jego głównym zadaniem jest wizualne potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia od tramwaju oraz poinformowanie motorniczego o czasie planowanego otwarcia sygnalizatora zezwalającego na ruch.

Z kolei w ramach zadania nr 1 w części obejmującej zadanie IV – Rozbudowa narzędzi informatycznych nastąpi udoskonalenie i rozszerzenie funkcjonalności systemu ITS. Działania te pozwolą na: usprawnienie procesu wyznaczania objazdów dla komunikacji miejskiej, rozwinięcie podsystemu Dynamicznej Informacji Przystankowej, pozyskanie informacji nt. rozkładów jazdy oraz bieżącej lokalizacji pojazdów. Należy jednocześnie podkreślić, że zadaniem systemów dynamicznej informacji pasażerskiej jest przede wszystkim informowanie pasażerów o prognozowanym czasie przyjazdu danego pojazdu obsługującego konkretną linię komunikacji publicznej. Realizacja wskazanego działania spowoduje zatem m.in. że pasażer będzie dysponował aktualną i wiarygodną informacją o przyjazdach/odjazdach pojazdów komunikacji miejskiej podczas swoich podróży.

Realizacja projektu w powołanych powyżej zakresach wpłynie nie tylko na poprawę organizacji i bezpieczeństwa ruchu drogowego, ale niewątpliwie wprost dotyczy wydatków związanych ze świadczeniem usług komunikacji miejskiej i może przyczynić się także do zwiększenia sprzedaży opodatkowanej z tytułu świadczenia tych usług.

W takim ujęciu także wydatki na działania promocyjne oraz nadzór inwestorski nad projektem będą związane również z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W treści wniosku wskazano ponadto, że projekt zachęcić ma do korzystania z lepiej funkcjonującej oferty transportowej. Wzrost atrakcyjności uzyskany będzie zwiększeniem bezpieczeństwa i płynności ruchu transportu publicznego. Realizacja projektu wzmacniać ma dotychczasowe funkcje kluczowe ITS oraz znacząco podnosić jakość, skuteczność i zakres wpływu transportu publicznego. Podstawowym celem całości projektu zmniejszenie niskiej emisji transportowej gazów CO2 poprzez redukcję ilości podróży transportem indywidualnym. Wskaźnik rezultatu bezpośredniego projektu tj.: szacowany roczny spadek emisji gazów cieplarnianych, opisany we wniosku o dofinansowanie, zakłada badanie zwiększenia liczby przewiezionych pasażerów (podróży) miejskim transportem zbiorowym w stosunku rocznym do danych bazowych (początkowych) i ma być określony na podstawie analizy danych w tym zakresie przekazywanych przez UM do GUS. Założeniem projektu jest ograniczenie emisji CO2 przez indywidualne samochody osobowe, co nastąpi dzięki wzrostowi atrakcyjności transportu publicznego, do którego przesiądą się osoby dotąd korzystające ze spalinowych pojazdów indywidualnych. W związku z realizacją projektu zakładane jest więc zwiększenie ilości nowych podróży komunikacją zbiorową, które oznaczać będzie wzrost ilości sprzedaży biletów. Założono, że efektem projektu ma być wzrost ilości podróży transportem zbiorowym o około 1 mln rocznie, co według obliczeń przełoży się na około 90 000 podróży samochodowych mniej w stosunku rocznym.

Z powyższego wynika, że wydatki będące przedmiotem wniosku ponoszone są nie tylko
w celu realizacji zadania własnego gminy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ale również w celu zwiększenia sprzedaży opodatkowanej z tytułu świadczenia usług komunikacji miejskiej.

Gmina wskazała co prawda, że podstawowym celem projektu są działania pro-ekologiczne (zmniejszenie niskiej emisji transportowej gazów CO2) jednak nie sposób uznać, że realizacja projektu nie będzie w ogóle związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych, skoro w efekcie jego realizacji zakładany jest m.in. wzrost sprzedaży biletów komunikacji miejskiej.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, tut. organ stwierdza, że Gminie będzie przysługiwało prawo do częściowego odliczenia kwot podatku naliczonego z faktur VAT wystawionych po centralizacji rozliczeń VAT, dokumentujących ponoszone wydatki w ramach projektu, ponieważ Gmina będzie wykorzystywała je zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza. Jeżeli będzie możliwe przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju działalności, z którym wydatki te są związane, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi, nie będzie natomiast przysługiwało w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi. W sytuacji, gdy takie wyodrębnienie nie będzie możliwe, Gmina będzie zobowiązana do odliczenia podatku naliczonego od przedmiotowych wydatków przy zastosowaniu zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz w przepisach rozporządzenia.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Tut. organ wskazuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.