Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.153.2019.1.PB
z 20 września 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 17 lipca 2019 r. (data wpływu 23 lipca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy zniesieniu współwłasności ze spłatą – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy zniesieniu współwłasności ze spłatą.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Na podstawie umowy sprzedaży z 8 maja 2006 r. Wnioskodawczyni i jej mąż jeszcze przed zawarciem małżeństwa nabyli w udziałach wynoszących po 1/2 części spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Na zakup przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, Wnioskodawczyni razem z mężem zaciągnęli wspólnie kredyt hipoteczny w wysokości 61 189,90 CHF, do którego spłaty pozostała jeszcze kwota około 37 600 CHF. W związku z planowanym rozwodem, Wnioskodawczyni razem z mężem zamierzają zawrzeć umowę zniesienia wspólności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w ten sposób, że Wnioskodawczyni nabędzie całe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego ze spłatą w kwocie 80 000,00 zł oraz przejęciem przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego i zwolnieniem małżonka Wnioskodawczyni z tego długu. Ustalona przez Strony kwota spłaty odpowiada wartości rynkowej udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, który Wnioskodawczyni nabędzie w wyniku zniesienia współwłasności ponad swój udział we współwłasności tego prawa, ponieważ ustalona kwota spłaty będzie uwzględniała fakt przejęcia przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego oraz kwotę tego długu przejętego przez Wnioskodawczynię.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku umownego zniesienia współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego pomiędzy Wnioskodawczynią a jej małżonkiem ze spłatą małżonka i przejęciem w całości długu małżonka wynikającego z umowy kredytu hipotecznego, podstawą opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych od zniesienia współwłasności będzie kwota spłaty ustalona w umowie zniesienia współwłasności, która będzie ustalona w wysokości uwzględniającej fakt przejęcia przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego i tym samym odpowiadającej wartości rynkowej udziału nabytego we współwłasności wskutek zniesienia współwłasności?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanym we wniosku przypadku umownego zniesienia współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego pomiędzy Wnioskodawczynią a jej małżonkiem ze spłatą małżonka i przejęciem w całości długu małżonka wynikającego z umowy kredytu hipotecznego, podstawą opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych od zniesienia współwłasności będzie kwota spłaty ustalona w umowie zniesienia tej współwłasności (czyli kwota 80 000,00 zł).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat. Stosownie natomiast do art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o PCC, podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych stanowi przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

Na gruncie tych przepisów wskazuje się, że „jeżeli wartość dopłaty wyrównującej którą Wnioskodawca dokona (...) będzie równa wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad udział w spadku, wówczas będzie stanowiła podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych” (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 czerwca 2012 r., Znak: IPPB2/436-197/12-2/MZ).

Podobna sytuacja zachodzi w opisanym we wniosku przypadku. W opisanym we wniosku przypadku bowiem kwota spłaty za zniesienie współwłasności będzie ustalona w umowie zniesienia współwłasności w wysokości odpowiadającej wartości rynkowej udziału we współwłasności tego prawa nabytego przez Wnioskodawczynię wskutek zniesienia współwłasności, ponad wartość dotychczasowego udziału Wnioskodawczyni w tej współwłasności, ponieważ ustalona w umowie kwota spłaty uwzględnia fakt przejęcia przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego i kwotę tego długu przejętego przez Wnioskodawczynię (tj. około 37 600,00 CHF), które to okoliczności istotnie obniżają wartość rynkową nabytego udziału.

Mając to na uwadze, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w opisanym we wniosku przypadku umownego zniesienia współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego pomiędzy Wnioskodawczynią a jej małżonkiem ze spłatą małżonka i przejęciem w całości długu małżonka wynikającego z umowy kredytu hipotecznego, podstawą opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych od zniesienia współwłasności będzie kwota spłaty ustalona w umowie zniesienia tej współwłasności (czyli kwota 80 000,00 zł).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1519) – podatkowi temu podlegają umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują pojęcia „zniesienie współwłasności”, zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145).

W myśl przepisu art. 195 Kodeksu cywilnego – własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego – każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego. W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1. podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),
2. przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,
3. sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).
   
   

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy – podstawę opodatkowania przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy – wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Jeżeli podatnik, pomimo wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik (art. 6 ust. 3 i 4 cyt. ustawy).

Obowiązek podatkowy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje z chwilą dokonania czynności.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy – obowiązek podatkowy przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności ciąży na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy określa stawki podatku, które wynoszą od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:

1. przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
2. przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych – 1%.
   
   

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że na podstawie umowy sprzedaży z 8 maja 2006 r. Wnioskodawczyni i jej mąż jeszcze przed zawarciem małżeństwa nabyli w udziałach wynoszących po 1/2 części spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Na zakup przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, Wnioskodawczyni razem z mężem zaciągnęli wspólnie kredyt hipoteczny w wysokości 61 189,90 CHF, do którego spłaty pozostała jeszcze kwota około 37 600 CHF. W związku z planowanym rozwodem, Wnioskodawczyni razem z mężem zamierzają zawrzeć umowę zniesienia wspólności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w ten sposób, że Wnioskodawczyni nabędzie całe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego ze spłatą w kwocie 80 000,00 zł oraz przejęciem przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego i zwolnieniem małżonka Wnioskodawczyni z tego długu. Ustalona przez Strony kwota spłaty odpowiada wartości rynkowej udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, który Wnioskodawczyni nabędzie w wyniku zniesienia współwłasności ponad swój udział we współwłasności tego prawa, ponieważ ustalona kwota spłaty będzie uwzględniała fakt przejęcia przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego oraz kwotę tego długu przejętego przez Wnioskodawczynię.

Umowne zniesienie współwłasności podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych wyłącznie w części dotyczącej spłat lub dopłat. Jest to zgodne z ogólną ideą objęcia obowiązkiem podatkowym na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przede wszystkim odpłatnych czynności cywilnoprawnych. Obowiązek spłaty lub dopłaty ciąży na tym współuprawnionym (współwłaścicielu), który uzyskuje aktywa w następstwie zniesienia współwłasności o wartości ponad swój udział. Spłata stanowi zatem świadczenie pieniężne na rzecz innego współuprawnionego stanowiące równowartość jego udziału, zaś dopłata – świadczenie uzupełniające wartość jego udziału.

W związku z powyższym wyjaśnia się, że planowana przez Wnioskodawczynię umowa o zniesienie współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, przewidująca obowiązek spłaty na rzecz męża będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podstawą opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie wartość rynkowa udziału współwłaściciela zbywającego swój udział w nieruchomości nabyta przez drugiego ze współwłaścicieli – Wnioskodawczynię, czyli wartość rynkowa nabywanej rzeczy ponad wartość dotychczasowego udziału przysługującego Wnioskodawczyni we współwłasności. Przy czym, w celu określenia podstawy opodatkowania, wskazane przez Wnioskodawczynię obciążenie nieruchomości kredytem hipotecznym nie ma wpływu na ustalenie wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, a tym samym podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jak już bowiem wskazano powyżej wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych ustala się bez odliczania długów i ciężarów. Wobec powyższego nie można się zgodzić ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, iż podstawę opodatkowania będzie stanowiła kwota spłaty ustalona w umowie zniesienia współwłasności (czyli kwota 80 000,00 zł), która będzie uwzględniała fakt przejęcia przez Wnioskodawczynię w całości długu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego oraz kwotę tego długu przejętego przez Wnioskodawczynię (tj. około 37 600,00 CHF), które to okoliczności istotnie obniżają wartość rynkową nabytego udziału. Podstawę tę stanowi bowiem wartość ustalona zgodnie z wyżej przywołanymi przepisami prawa.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy)

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.